zunia.vn

Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z

zunia.vn

» Tài Liệu Phổ Thông

» Sáng kiến kinh nghiệm

Sáng kiến kinh nghiệm Mầm non: Hình thành văn hóa xin lỗi, cảm ơn cho trẻ 3-4 tuổi

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:23

Báo xấu

4
lượt xem 2
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Sáng kiến "Hình thành văn hóa xin lỗi, cảm ơn cho trẻ 3-4 tuổi" được hoàn thành với mục tiêu nhằm đánh giá thực trạng tìm ra các giải pháp Hình thành văn hóa xin lỗi – cảm ơn ở lứa tuổi 3 – 4 tuổi trong trường mầm non đạt kết quả cao.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Sáng kiến kinh nghiệm Mầm non: Hình thành văn hóa xin lỗi, cảm ơn cho trẻ 3-4 tuổi

"Hình thành văn hóa xin lỗi, cảm ơn cho trẻ 3-4 tuổi" UBND QUẬN BẮC TỪ LIÊM PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO ******************* Mã SKKN SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM Đề tài: “Hình thành văn hóa xin lỗi, cảm ơn cho trẻ 3-4 tuổi”. Lĩnh vực: Giáo dục mẫu giáo Năm học 2016 – 2017 1
"Hình thành văn hóa xin lỗi, cảm ơn cho trẻ 3-4 tuổi" I.Đặt vấn đề. 1. Cơ sở lý luận. Như chúng ta đã biết, ở lứa tuổi mẫu giáo, đặc biệt là mẫu giáo bé là giai đoạn vô cùng quan trọng để tạo cho trẻ một số kỹ năng sống ban đầu, đặt nền tảng vững chắc trong suốt quá trình phát triển sau này của trẻ. Đây là giai đoạn khó khăn nhất trong việc hình thành và phát triển nhân cách vì kinh nghiệm của trẻ còn quá nghèo nàn, đơn điệu… Giáo dục lễ giáo là gì? Là giáo dục cả về phẩm chất đạo đức và tính cách, lối sống của trẻ, hình thành cho trẻ nhân cách con người mới xã hội chủ nghĩa Một trong những mục tiêu giáo dục lễ giáo là việc hình thành văn hóa cảm ơn xin lỗi đối với trẻ mẫu giáo bé là việc làm rất cần thiết. Cảm ơn xin lỗi là một biểu hiện văn hóa, là thái độ văn minh, lịch sự trong quan hệ xã hội. Lời cảm ơn và lời xin lỗi khi được nói một cách chân thành, chẳng những phản ánh phẩm chất văn hóa mà còn làm cho mọi người xích lại gần nhau hơn. Lời cảm ơn hay lời xin lỗi không chỉ đem niềm vui tới người nhận, chúng còn giải tỏa những khúc mắc, làm dịu đi những cơn nóng giận, và con người cũng nhờ đó mà sống vị tha hơn. Trước đây, việc nói lời cảm ơn hay xin lỗi nhau là chuyện bình thường, cảm ơn và xin lỗi trở thành một trong các chuẩn mực để đánh giá tư cách của một người. Tiếc rằng những năm gần đây, lời cảm ơn và xin lỗi như có xu hướng giảm xuống trong giao tiếp xã hội. Có người cho rằng, nguyên nhân của tình trạng này là do sự lỏng lẻo của chuẩn mực ứng sử, cúng có người cho rằng, đời sống công nghiệp hóa làm cho con người thay đổi, hay do bản tính của con người không quen với hai từ cảm ơn và xin lỗi. Cuộc sống công nghiệp hóa hiện tại đã làm cho con người ta thay đổi quá nhiều, và trong bản tính của mỗi người, không phải lúc nào cũng biết đến hai từ cảm ơn xin lỗi. Nhưng có bao giờ ai đặt ra câu hỏi: Cuộc sống Phương Tây còn nhanh gấp bội chúng ta, tại sao họ vẫn có thể nói được những điều ấy và chả lẽ họ luôn ngượng và coi chuyện nói điều đó là giả dối như chúng ta vẫn nghĩ? Vấn đề là lỗi sống và giáo dục, mà hình như từ lâu, người ta đã dạy con trẻ những điều này một cách máy móc Chính vì những lý do trên nên việc giáo dục hành vi văn hóa trong giao tiếp *Cảm ơn, xin lỗi” ngay từ tuổi ấu thơ là việc rất quan trọng, nó giúp trẻ phát triển toàn diện về thể chất, hình thành những yếu tố đầu tiên của nhân cách con người. 1
"Hình thành văn hóa xin lỗi, cảm ơn cho trẻ 3-4 tuổi" 2. Cơ sở thực tiễn Trong thực tế việc “Xin lỗi, cảm ơn” mọi người cứ tưởng là điều đơn giản nhưng thật sự nó có vai trò rất quan trọng với bất kỳ ai trong chúng ta. Nhiều người cho rằng thường thì chỉ có con cái xin lỗi hay cảm ơn cha mẹ, người ít tuổi xin lỗi hay cảm ơn người lớn tuổi, mà nhiều người lớn tuổi không chú ý tới việc cảm ơn hay xin lỗi theo chiều ngược lại. Trong giao tiếp xã hội, nhất là trong giao tiếp nơi công cộng, người lớn tuổi hơn ít khi nói lời cảm ơn hay xin lỗi cho dù nhận được sự giúp đỡ, hay hành vi của họ gây phiền phúc cho người khác. Các em nhỏ khi nhận được sự giúp đỡ hay sau khi mắc lỗi thường không ngần ngại nói lời xin lỗi hay cảm ơn, nhưng càng lớn lên thì thói quen này dường như mất dần, đó là vì các em học nói lời cảm ơn và xin lỗi không chỉ qua bài học tại lớp hoặc qua lời dạy bảo của cha mẹ, mà còn trực tiếp qua tấm gương của những người lớn nữa. Các cụ nhà ta từ xưa đã dạy: “Lời nói không mất tiền mua, lựa lời mà nói cho vừa lòng nhau”. Chỉ cần 2 âm tiết “xin lỗi” được cất lên từ miệng người mắc lỗi, cùng với một thái độ thân thiện (chẳng hạn đỡ người bị ngã dậy, nhặt giúp họ đồ khi ta vô ý đánh rơi…) thì chắc bao nhiêu bực tức trong đầu người kia sẽ được giải tỏa. Lời xin lỗi có lẽ là liều thuốc nhanh nhất để hoà giải mọi mâu thuẫn. Chính vì điều đó, nên tôi thiết nghĩ: Giáo dục lễ giáo là cần thiết nhưng giáo dục lễ giáo thì rất rộng nhiều kiến thức về kĩ năng trong cuộc sống và tôi quyết định muốn đi sâu hơn về vấn đề: “Hình thành văn hóa xin lỗi, cảm ơn cho trẻ 3-4 tuổi”. 3. Mục đích nghiên cứu. Trên cơ sở tìm hiểu lý luận, thực tiễn đề tài nhằm đánh giá thực trạng tìm ra các giải pháp “ Hình thành văn hóa xin lỗi – cảm ơn ở lứa tuổi 3 – 4 tuổi trong trường mầm non” đạt kết quả cao Đối với giáo viên: Trong quá trình nghiên cứu đề tài giúp tôi hiểu rõ hơn về văn hóa cảm ơn – xin lỗi, tích lũy thêm kinh nghiệm cho bản thân, đồng thời chia sẻ kinh nghiệm của mình cho đồng nghiệp cũng như giúp trẻ hình thành văn hóa – cảm ơn, xin lỗi trong cuộc sống. Đối với trẻ: Hình thành cho trẻ có thói quen hình vi văn minh trong giao tiếp biết cảm ơn xin lỗi. 4. Đối tượng nghiên cứu: Đối tượng: Hình thành văn hóa “Cảm ơn – xin lỗi” 2
"Hình thành văn hóa xin lỗi, cảm ơn cho trẻ 3-4 tuổi" 5. Đối tượng khảo sát, thực nghiệm. Đối tượng khảo sát, thực nghiệm là trẻ 3 – 4 tuổi MGB C1. 6. Phương pháp nghiên cứu. + Phương pháp nghiên cứu lý luận: Nghiên cứu tài liệu + Phương pháp thực tiễn: Khảo sát sự phát triển ngôn ngữ của trẻ, sự mạnh dạn tự tin trong giao tiếp, quan hệ với cô, bạn, gia đình trẻ + Phương pháp bổ trợ: Thử nghiệm một số biện pháp dạy học. Thống kê kết quả của học sinh. 7. Phạm vi và kế hoạch nghiên cứu - Lớp MGB C1 - Thời gian nghiên cứu: Từ tháng 8/2016 đến tháng 3/2017 Thời gian Nội dung thực hiện Bắt đầu Kết thúc Tháng 8/2016 Tháng - Lựa chọn đề tài 9/2016 - Nghiên cứu tài liệu Tháng 9/2016 Tháng - Khảo sát sự phát triển ngôn ngữ của trẻ, sự mạnh 9/2016 dạn tự tin trong giao tiếp, quan hệ với cô, bạn, gia đình trẻ. Tháng Tháng - Đăng ký đề tài sáng kiến kinh nghiệm 10/2016 112016 - Thử nghiệm một số biện pháp dạy học, thống kê kết quả của học sinh - Trao đổi ý kiến học hỏi cán bộ lãnh đạo, chỉ đạo chuyên môn và đồng nghiệp - Xây dựng đề cương chi tiết Tháng Tháng - Nộp và sửa đề cương chi tiết 11/2016 12/2016 Tháng Tháng - Thực hiện các biện pháp dựa trên đề cương đã xây 01/2017 3/2017 dựng - Ghi chép chi tiết các biện pháp rèn trẻ và kết quả tiến bộ của trẻ - Khảo sát sau khi thực hiện đề tài - Đánh máy, in, đóng quyển SKKN - Nộp bản SKKN II. Giải quyết vấn đề 1.Cơ sở lý luận. 3
"Hình thành văn hóa xin lỗi, cảm ơn cho trẻ 3-4 tuổi" Hình thành văn hóa cảm ơn xin lỗi cho trẻ mẫu giáo là sự hình thành, phát triển nhân cách cho trẻ, sự nhận thức qua cách giao tiếp và thông qua các bài thơ, câu chuyện, các việc làm hàng ngày, nhằm giáo dục đạo đức lối sống cho trẻ, vì vậy giao tiếp chiếm một vị trí quan trọng trong đời sống sinh hoạt hàng ngày của trẻ là nền văn hóa lâu đời và đặc biệt đối với trẻ. Giáo dục lễ giáo ảnh hưởng rất lớn đến sự phát triển ngôn ngữ của trẻ, nếu được giáo dục tốt, khi giáo tiếp trẻ sẽ nói năng nhẹ nhàng, mạch lạc, có văn hóa trong câu nói, cử chỉ, hành động của trẻ đối với mọi người. Từ ngàn xưa cha ông ta đã đúc kết kinh nghiệm và có câu: “Tiên học lễ, hậu học văn”. Lễ phép là nét đẹp văn hóa được đặt lên hàng đầu khi nhìn nhận đánh giá phẩm chất của một người dân Việt Nam. Nhưng trong điều kiện kinh tế phát triển và đang trên con đường hội nhập, đất nước chúng ta cần phải giao lưu với nhiều nền văn hóa khác nhau, mà 1 điều đặc biệt tôi nhìn thấy được đó là nét văn minh lịch sự; câu nói “cảm ơn, xin lỗi” là câu cửa miệng của người phương Tây. Ai trong chúng ta đều nhận thức được: Làm phiền ai phải biết xin lỗi, ai giúp mình phải biết nói cảm ơn, dù người lớn hay trẻ nhỏ. Mặt khác trong mục tiêu giáo dục đào tạo ghi rõ phải hình thành và phát triển cho trẻ hài hòa, cân đối, biết giàu lòng yêu thương biết quan tâm, nhường nhịn giúp đỡ mọi người, biết yêu thích và giữ gìn cái đẹp, thông minh, ham hiểu biết thích khám phá và tìm tòi một số kỹ năng cơ bản như: nhẹ nhàng, khéo léo, biết xin lỗi và nhận lỗi khi mình có lỗi, cụm từ “xin lỗi, cảm ơn” là 1 trong 10 bài học àm trẻ mẫu giáo cần thiết phải học trong trường mầm non Hơn nữa, cụm từ “xin lỗi, cảm ơn” nhiều khi đến đa phần người lớn chúng ta nói những điều đó là một sự khách khí và đôi khi giả tạo và ai cũng “ngài ngại” bởi chúng ta chưa có thói quen. Với trẻ mầm non tâm hồn trẻ như tờ giấy trắng, nếu khéo thì vẽ tròn, còn không khéo thì méo mó. Là một giáo viên mầm non nhiều năm dạy, tôi cũng suy nghĩ nhiều về vấn đề đó, tôi nghĩ mình cần phải đầu tư nhiều vào việc giáo dục những hành vi văn minh cho các cháu tô điểm vào tâm hồn các cháu những cái hay cái đẹp, để các cháu trở thành những bông hoa thơm ngát, là người có hình vi văn minh lịch sự. 2.Thực trạng của vấn đề Năm học 2016 – 2017 tôi được nhà trường phân công dạy lớp mẫu giáo bé C1, hầu hết các cháu chưa có ý thức, giữ gìn vệ sinh cá nhân, chưa biết lễ phép chào hỏi, xin lỗi khi làm điều gì sai hay cảm ơn khi nhận quà. Thời gian đầu trẻ đến lớp với thói quen tự do, hay nói leo, trả lời câu cụt, ra vào lớp tự 4
"Hình thành văn hóa xin lỗi, cảm ơn cho trẻ 3-4 tuổi" nhiên không xin phép, một số cháu được cha mẹ cưng chiều quá mức, muốn gì được nấy, một số trẻ lại không đón nhận được sự quan tâm chu đáo từ gia đình, một số trẻ sống trong môi trường không lành mạnh từ gia đình Với tình hình thực tế của lớp tôi như vậy, bản thân tôi luôn trăn trở suy nghĩ, bằng phương pháp gì để giúp trẻ lớp tôi có thói quen hành vi văn minh phù hợp với chuẩn mực của xã hội. Chình vì điều băn khoăn, trăn trỏ ấy, bản thân tôi đã tìm tòi, mạnh dạn thực hiện một số biện pháp giúp trẻ có hình vi văn minh trong cuộc sống hàng ngày, hình thành cho trẻ cơ sở ban đàu về nhân cách của con người mới, góp phần đào tạo thế hệ trẻ những con người phát triển toàn diện về nhân cách, trí tuệ. Qua thời gian nghiện cứu, nắm bắt tình hình thực tế, tôi nhận thấy có những thuận lợi nhất định nhưng cũng gặp không ít khó khăn sau. 2.1.Thuận lợi: - Ban giám hiệu luôn quan tâm, đi sâu đi sát đồng thời tạo điều kiện về cả tinh thần và vật chất tốt nhất cho các hoạt động của cô và trò. - Sự phối hợp giáo viên chặt chẽ, đồng bộ, nhiệt tình. - Phụ huynh luôn ủng hộ nhiệt tình, gắn kết với cô giáo trong mọi hoạt động ở lớp. 2.2.Khó khăn: - Học sinh tương đối đông, kỹ năng của trẻ không đồng đều, nhiều trẻ còn được nuông chiều. - Trẻ 3 – 4 tuổi nên trẻ còn bé và đang trong độ tuổi dễ bị khủng hoảng tâm lí trẻ lên 3. - Thể chất trẻ chưa tốt hay ốm, hay nghỉ học dài và đòi hỏi thời gian chăm sóc nhiều… - Một số trẻ thụ động, ít giao lưu vơi cô và bạn. - Tài liệu tham khảo chưa phong phú. 3.Các biện pháp: 3.1.Khảo sát trẻ đầu năm. - Khảo sát 40 trẻ tương đương 100% Trẻ biết nói Trẻ chủ động Trẻ biết nói cảm ơn, xin lỗi nói cảm ơn, xin cảm ơn, xin lỗi đúng lúc (dưới lỗi tròn câu và thành thật 5
"Hình thành văn hóa xin lỗi, cảm ơn cho trẻ 3-4 tuổi" Tổng số Thời gian sự hướng dẫn đúng lúc (hiểu được ý trẻ khảo sát của cô). nghĩ nói cảm ơn, xin lỗi) Đ CĐ Đ CĐ Đ CĐ Đầu Số trẻ 30 10 12 28 10 30 40 năm tháng Tỷ lệ 75 25 30 70 25 75 9 % Chính vì kết quả đầu năm chỉ đạt được như vậy nên tôi nghĩ rằng việc mình rèn lễ giáo, trong đó trẻ biết chủ động, thành thật nói câu “xin lỗi, cẩm ơn” là điều hết sức cần thiết. 3.2. Xây dựng môi trường lớp học thể hiện nếp sống văn minh “Xin lỗi, cảm ơn”. Một trong những nhiệm vụ trọng tâm năm học của trường là xây dựng trường học thân thiện học sinh tích cực. Thì việc tạo cảnh quan sư phạm trong phòng học, môi trường xung quanh cũng là một chuyên đề mà tôi chú trọng trong năm học này. Tôi luôn chú ý tạo cảnh quan trong phòng học, đồ dùng đồ chơi được sắp xếp gọn gàng, ngăn nắp, từng góc riêng biệt mỗi kệ góc tôi đều làm mới, để hấp dẫn trẻ, tạo cảm giác thích thú khi trẻ hoạt động và luôn mong muốn được sắp xếp ngăn nắp sau khi chơi. Ngoài ra tôi lồng ghép nội dung tuyên truyền về giáo dục lễ giáo ở các góc theo chủ đề. Tôi trang trí hấp dẫn sưu tầm nhưng tranh ảnh có nội dung giáo dục lễ giáo đặc biệt là tranh thể hiện hành vi “xin lỗi, cảm ơn” dán vào cho trẻ xem, kèm theo một bài thơ hay nội dung phù hợp với hình ảnh, khi trẻ chơi ở các góc tôi cho trẻ xem và trò chuyện giáo dục hành vi của trẻ đối với mọi người, mọi vật xung quanh đàm thoại với trẻ những hành vi văn minh trong giao tiếp. Ví dụ 1: Với chủ đề: “Nghề nghiệp” tôi treo tranh một bác nông dân đang cuốc đất -> bác gieo hạt -> bác đang tưới nước nhổ cỏ cho cây -> thu hoạch lúa -> phơi thóc -> máy ra hạt gạo -> bác cấp dưỡng nấu cơm -> cô cho trẻ ăn cơm. =>Với tranh này tôi sẽ lồng ghép các nội dung lễ giáo đã lồng ghép vào chương trình nhưng tôi cụ thể đi sâu hơn về hành vi “xin lỗi, cảm ơn”: như: bác nông dân đã làm ra hạt gạo, bác cấp dưỡng đã nấu cơm, cô giáo cho các con ăn 6
"Hình thành văn hóa xin lỗi, cảm ơn cho trẻ 3-4 tuổi" vậy con sẽ nói lời gì với các bác các cô sau đó cô giáo sẽ cho các con khoanh tay lại và nói: “con cảm ơn các bác, các cô ạ!”, hay khi con ăn cơm bị vãi cô hướng dẫn con nói: “con xin lỗi cô”, “con rơi cơm ra ạ!” Ảnh: Cô đang hướng dẫn trẻ nói “Cảm ơn, xin lỗi” trong giờ ăn Tôi đã đọc 1 bài báo rất hay nói về trẻ con Nhật, mỗi lần ăn cơm ở trường các con lại đồng thanh: con cảm ơn bác nông dân đã làm ra hạt gạo, cảm ơn tất cả mọi người đã cùng làm ra 1 bữa ăn ngon… Hay với chủ đề gia đình: cô có thể treo tranh trẻ cầm cốc nước = 2 tay và rót nước cho bà, bà cầm = 2 tay và cảm ơn cháu. Với những việc làm tưởng chừng như đơn giản nhất nhưng lại có ý nghĩa vô cùng to lớn từ ban đầu trẻ chưa quen nói, hoặc chỉ nói khi có sự hướng dẫn của cô sau này sẽ hình thành cho trẻ thành kĩ năng. Ví dụ 2: Tôi xây dựng góc lễ giáo riêng có thể ở tháng 10 tôi có sưu tầm được bài hát “Xin lỗi, cảm ơn” của các trường bạn, nên tôi kết hợp với góc âm nhạc dán bản nhạc bài hát đó có tranh minh họa để dạy trẻ (bài hát cũng ngắn và trẻ nghe nhiều cũng thuộc). Từ đó, tôi cũng có cảm hứng sáng tác bài “Bé học xin lỗi, cảm ơn”. Em học trường mầm non…….Cô giáo dạy bao điều hay. Làm sai phải biết xin lỗi. Ai giúp mình phải nói cảm ơn. “Xin lỗi, cảm ơn”, “Xin lỗi, cảm ơn”, 7
"Hình thành văn hóa xin lỗi, cảm ơn cho trẻ 3-4 tuổi" đâu có gì là khó. Nào các bạn ơi! Chúng mình cùng yêu thương nhau, cùng hát vang bài ca “Xin lỗi, cảm ơn” “Xin lỗi, cảm ơn”! Em học trường mầm non…Cô giáo dạy bao điều hay. Làm sai phải biết xin lỗi ai giúp mình phải nói cảm ơn. “Xin lỗi, cảm ơn”, “Xin lỗi, cảm ơn”. Đâu có gì là khó. Nào các bạn ơi. Chúng mình cùng yêu thương nhau. Cùng hát vang bài ca “Xin lỗi, cảm ơn” “Xin lỗi, cảm ơn”. (lớp tôi các con đã học thuộc và nếu được tạo điều kiện, tôi rất muốn đi thu âm bài hát này để phổ biến trong trường) Việc lồng ghép nội dung giáo dục lễ giáo vào các góc trẻ rất thích thú và thường xuyên đến tham gia, hưởng ứng. 3.3. Giáo dục hành vi văn minh ở mọi lúc mọi nơi Hằng ngày các cháu đến lớp với nhiều nội dung hoạt động: giờ ăn, giờ ngủ, vệ sinh, học tập, vui chơi, giờ đón, giờ trả... mọi sinh hoạt đều là những hình thức để trẻ được rèn luyện. Đối với độ tuổi này để đưa các cháu vào nề nếp thói quen không phải là chuyện giản đơn. Thực tế các cháu còn bé, chưa có ý thức được như các anh chị lớn, điều này cũng là một thử thách cho cô giáo. Muốn tạo cho trẻ có được thói quen thường xuyên phải luôn nhẹ nhàng gần gũi và tình cảm với trẻ để uốn nắn trẻ hoặc thông qua bài hát, bài thơ, câu chuyện... trò chơi có nội dung nói về các hành vi văn minh cảm ơn, xin lỗi. Nhờ sự tạo điều kiện giúp đỡ của cô, trẻ được uốn nắn kịp thời thường xuyên, liên tục, do đó việc rèn luyện nề nếp thói quen của trẻ trong mọi hoạt động mọi lúc, mọi nơi mang lại hiệu quả cao hơn, các cháu ngoan và nề nếp hơn. Ví dụ: Giờ đón trẻ hoặc trả trẻ, tôi rất ân cần và chuẩn mực trong xưng hô với bố mẹ trẻ. Tôi tập luyện cho trẻ đến lớp biết chào cô, sau đó chào tạm biệt bố mẹ để vào lớp học. Trong giờ chơi tự do hay giờ lao động, sinh hoạt ngoài trời, nếu cháu làm việc gì sai đối với bạn, với cô thì phải biết xin lỗi, ai cho gì thì nhận bằng hai tay và nói lời cảm ơn. Giờ chơi, cháu đoàn kết với bạn bè, không tranh giành đồ chơi. 8
"Hình thành văn hóa xin lỗi, cảm ơn cho trẻ 3-4 tuổi" Giờ dạo chơi, sinh hoạt ngoài trời, trẻ biết nhặt rác bỏ vào thùng đúng nơi quy định. Ví dụ: Tham quan vườn rau trong sân trường Đàm thoại: Muốn có nhiều rau xanh ta phải làm gì? Khi ăn canh rau các con nhớ đến ai? Giáo dục cháu kính trọng, yêu quý cảm ơn những người lao động, khi ăn phải từ tốn, chậm rãi, không vứt bừa bãi. Giáo dục cháu giữ gìn vệ sinh môi trường, vệ sinh lớp, biết đoàn kết, giúp đỡ bạn bè và mọi người xung quanh. Qua nhiều lần như vậy, cháu lớp tôi có những thói quen, hành vi tốt. Hoặc vào các giờ sinh hoạt chiều, tôi thường tổ chức các hoạt động sinh hoạt câu lạc bộ thơ, truyện, sinh hoạt văn nghệ, qua đó rèn luyện cho trẻ thói quen biết cảm ơn xin lỗi, thông qua các bài thơ như: Cảm ơn (Tác giả khối sơn ca) thơ xin lỗi (tác giả Nguyễn Thị Chung). Truyện: Cảm ơn chim nhỏ, cảm ơn bạn voi con, thỏ con không vâng lời, thỏ trắng biết lỗi….. Đối với lứa tuổi này, trẻ học mà chơi, chơi mà học, trong giờ vui chơi trẻ được thực hành trải nghiệm nhiều vai chơi khác nhau trong cuộc sống của người lớn. Tôi tiến hành lồng ghép các hành vi đạo đức vào vai chơi, qua đó trẻ được đối thoại những câu chào hỏi lễ phép, câu cảm ơn, xin lỗi, trao nhận bằng hai tay. Tôi theo dõi quan sát lắng nghe để kịp thời uốn nắn trẻ khi có biểu hiện chưa chuẩn mực. Qua đó giúp trẻ hình thành thói quen hành vi văn minh trong giao tiếp. Ví dụ: Qua trò chơi phân vai: y tá - bác sĩ Bác sĩ biết thăm hỏi bệnh nhân ân cần, xưng hô cô, chú, bác, cháu đau chổ nào? Đau ra sao? Y tá phát thuốc dặn bệnh nhân uống thuốc ngày mấy lần, bệnh nhân nhận thuốc bằng hai tay và nói lời cảm ơn đối với cô y tá, bác sĩ. 9
"Hình thành văn hóa xin lỗi, cảm ơn cho trẻ 3-4 tuổi" Ảnh: Cô đang giáo dục lễ giáo cho trẻ ở góc bác sĩ VD: Trong trò chơi ở góc bán hàng - Khi có người mua hàng, bác bán hàng có thái độ, nói với người bán hàng như thế nào? Người mua hàng phải như thế nào? - Khi chơi ở góc bán hàng trẻ đã biết xưng hô đúng mực, trẻ đóng vai người bán hàng thì phải biết mời chào khách: Tôi chào bác! Bác mua gì đấy? Bác có mua gì nữa không?...Khi khách trả tiền thì phải biết cảm ơn, nếu đưa nhầm hàng thì phải biết xin lỗi, người mua hàng thì phải biết cầm tiền bằng 2 tay đưa cho người bán hàng. 10
"Hình thành văn hóa xin lỗi, cảm ơn cho trẻ 3-4 tuổi" Ảnh: Cháu Dũng cầm hộp bánh bằng 2 tay và nói cảm ơn bạn Qua hoạt động vui chơi, cháu mạnh dạn dần, thành thạo dần trong giao tiếp ứng xử, chào hỏi đối với mọi người xung quanh mình. So với đầu năm lớp tôi đã giảm hẳn tình trạng trẻ nói trống không. Trẻ đã biết nói đầy đủ câu, biết cảm ơn xin lỗi đúng lúc đúng chỗ. Đặc biệt vui chơi là hoạt động có ảnh hưởng quyết định đến sự hình thành và phát triển nhân cách trẻ. Một ngày ở lớp, trẻ ở bên nhau và nẩy nở mối quan hệ với mọi người xung quanh. Trẻ thể hiện được những hành vi ứng sử về giao tiếp và bộc lộ cá tình của mình. Qua đó giáo viên có thể phát hiện những mặt mạnh, mặt yếu của trẻ để kịp thời giáo dục trẻ hoặc phát huy những tính cách tốt ở trẻ. Vì vậy việc hình thành văn hóa cảm ơn xin lỗi ở mọi lúc mọi nơi là rất cần thiết. 3.4. Cô giáo là tấm gương sáng, luôn nhất quán. Trẻ thường quan sát và có xu hướng bắt chước những hành vi, lời nói của cô giáo bởi gần như thời gian chính là trẻ bên cô và trẻ luôn yêu mến cô. Chính vì vậy để giúp trẻ tập nói lời “cảm ơn và xin lỗi”, đầu tiên cô giáo phải cho trẻ thấy sự cảm thông và yêu thương của cô giáo đối với trẻ. Cố gắng luôn nói lời cảm ơn và xin lỗi trong mọi trường hợp dù nhỏ nhặt nhất để khuyến khích cảm nhận của trẻ trước lời cảm ơn và xin lỗi, ví dụ như cảm ơn khi được trẻ lấy giúp 11
"Hình thành văn hóa xin lỗi, cảm ơn cho trẻ 3-4 tuổi" cô đò vật nào đó hay xin lỗi khi mà vì điều kiện nào đó mà hoạt động của trẻ bị gián đoạn như cô đã chuẩn bị rất nhiều đồ chơi, đồ dùng để trẻ hoạt động ngoài trời nhưng trời mưa không thể hoạt động, cô đọc nhầm câu thơ, hay ứng xử với các đồng nghiệp trong lớp cô cũng luôn gương mẫu nếu có lỗi phải biết nhận lỗi và xin lỗi, phối hợp tốt với các cô tạo ra tình huống để cảm ơn, xin lỗi trẻ sẽ lắng nghe và bắt chước….. Ảnh: 2 Cô giáo tạo tình huống cảm ơn- xin lỗi Ví dụ: Hôm nay là ngày tôi làm cô A (cô điều khiển chính) nhưng sức khỏe của tôi mệt, tôi nhờ cô B điều khiển giúp tôi, tôi không quên câu: “Em cảm ơn chị”…hay cháu Anh Quân phải kiêng tanh vì đang uống thuốc, tôi lại lấy cơm nhầm cho con, con đã nói với cô ngay và tôi lập tức sửa sai là thay bát cơm khác cho cháu đồng thời “Cô xin lỗi con, vì đã lấy nhầm cơm cho con” những lúc như vậy hành động, lời nói tuy nhỏ nhưng sẽ thành nề nếp kĩ năng tốt cho cả cô và trẻ. Theo thời gian, hành vi của cô giáo sẽ có ảnh hưởng nhất định tới trẻ, khiến trẻ cũng tập theo một cách bản năng, lúc tình huống nhất định. 3.5. Đặt tình huống để dạy trẻ nói cảm ơn, xin lỗi đúng lúc, thành thật và nói tròn câu: Thời gian 1 ngày ở trường của trẻ còn nhiều hơn thời gian trẻ ở nhà với gia đình, có những cháu lớp tôi sáng 7h15 đến lớp chiều 17h00 gia đình mới đón 12
"Hình thành văn hóa xin lỗi, cảm ơn cho trẻ 3-4 tuổi" trở về nhà tức là gần 10 tiếng trẻ ở lớp với cô và các bạn, nên cô giáo là người giáo dục trẻ hết sức quan trọng. Cô đưa ra nhiều tình huống để cho trẻ thực hành nói tròn câu “Con cảm ơn cô ạ, Con xin lỗi cô ạ, tớ cảm ơn bạn, tớ xin lỗi bạn”: + Nếu bạn tranh giành đồ chơi của con, con sẽ làm gì? + Nếu bạn nhường đồ chơi cho con, con sẽ làm gì? Cô đưa cho con đồ vật gì đó con sẽ nói thế nào? (Con sẽ cầm = 2 tay và nói: “Con cảm ơn cô ạ”) Nếu thấy bạn đang rửa tay, bạn mở vòi nước to quá và làm ướt áo con, con sẽ nói gì?, bạn sẽ phải nói gì? Cô đã đọc xong câu chuyện, các con nghe xong sẽ nói cảm ơn thế nào: “Con cảm ơn cô ạ”. Các thầy cô giáo dạy con học bài xong, con sẽ nói gì? “Con cảm ơn thầy, cô ạ”… Thực ra, những tình huống chúng ta tưởng chừng như đơn giản nhưng lại có ý nghĩa giáo dục trẻ rất lớn, công việc của cô giáo cũng hết sức đơn giản, quan sát trẻ và chú ý tạo cho tế thực hành nhiều dần dần sẽ tạo thành thói quen, bản năng. Hơn nữa, cô giáo có thể sưu tầm những câu chuyện nhỏ trên báo, đoạn video ngắn, những câu chuyện đời thực có nội dung “Xin lỗi, cảm ơn” để giáo dục trẻ. Qua các tranh ảnh, video, hoặc những câu chuyện có thể là chuyện của gia đình cháu ở lớp, sẽ rất dễ gây ấn tượng mạnh đối với trẻ. Ví dụ: Clip cha dạy con xin lỗi làm triệu người thức tỉnh “Người cha dạy con nói lời xin lỗi” đã làm rơi lệ hàng triệu người xem trên trang mạng gần đây. Người cha trong clip này đã tất nhẹ nhàng nhưng kiên trì và kiên quyết, ông không đánh mắng con như lời khuyên của vài người có mặt ở đó khuyên mình mà tỏ ra cảm thông với con: “Ba biết là không phải dễ để nói lời xin lỗi”, nhưng ông rất kiên quyết với con rằng: “Con phải nói”. Người cha kiên trì hướng dẫn cho con cách lấy hơi, cách phát âm được cụm từ “xin lỗi”. Tiếp theo, một tình huống khác xảy ra, ông cũng kiên trì yêu cầu người ta phải xin lỗi con ông. Đến cuối clip, cô con gái đã biết cách hướng dẫn lại cho một người lớn vô tình đụng phải cô bé dám nói ra lời xin lỗi – một kết thúc rất thú vị. Và nhiều clip khác nữa (Youtube) tôi tin rằng ai xem clip chắc chắn sẽ rất cảm động. 13
"Hình thành văn hóa xin lỗi, cảm ơn cho trẻ 3-4 tuổi" Hiện nay, công nghệ thông tin đang rất phát triển cũng rất dễ cho các cô sưu tầm clip đỡ chi phí, tiện lợi, không mất thời gian mà hiệu quả nhưng quan trọng là cô giáo phải khéo léo biết cách khai thác nội dung dạy lễ giáo cho trẻ đạt hiệu quả tối đa. Thay vì giờ sinh hoạt chiều các cô cho trẻ xem phim hoạt hình, cô nên chia nhóm nhỏ kết hợp với các cô giáo ở lớp, đặc biệt khi có các cô sinh viên đến lớp thực tập cô cũng nên phân nhóm cho các cô rèn kĩ năng cho con có hành vi “Xin lỗi, cảm ơn”. Sĩ số lớp tôi khá đông, trung bình các con đi học hàng ngày là 40 cháu nên hoạt động nhóm nhỏ, tăng cường cá nhân trẻ sẽ là biện pháp tốt nhất để cô giáo quản các con dễ hơn và trò chuyện nắm bắt tâm sinh lí, phát triển ngôn ngữ, phát triển kĩ năng của trẻ. Điều quan trọng là khi trẻ đã quen với câu nói “Xin lỗi, cảm ơn” thì cô hướng dẫn trẻ mỗi khi nói phải nhìn vào mắt người mình cần “Xin lỗi, cảm ơn” và sai phải sửa. Ví dụ: Cô nhìn thấy bạn Bảo nghĩa đang giành đồ chơi của bạn, cô đến xử lí tình huống và nhắc trẻ không giằng đồ chơi của bạn, nhìn mắt bạn và nói lời “Tôi xin lỗi bạn”, “Lần sau tôi không thế nữa”. Cháu Bảo nghĩa – chậm phát triển ngôn ngữ và tính cháu thì rất nhát nên cô cần cố gắng kiên trì giải thích cho trẻ, giúp trẻ phát âm rõ ràng, nói đủ. 3.6.Khích lệ nêu gương Các hoạt động của trẻ ở độ tuổi 3 - 4 tuổi chịu sự chi phối nhiều bởi xúc cảm. tình cảm, trẻ mới có hứng thú tham gia lao động tự phục vụ nhưng mức độ hình thành kỷ năng còn yếu, chưa có ý thức thực hiện hành vi văn hóa. Do đó, nhiệm vụ chính ở độ tuổi này là tập trung giáo dục tình cảm cho trẻ. trẻ càng nhỏ thì càng phải chú ý đến việc hình thành và khơi dậy những xúc cảm, tình cảm ở trẻ. Hình thành các kỹ năng và nhận thức cho trẻ đều phải dựa trên những cảm xúc, hứng thú và mong muốn của trẻ, có như vậy mới đạt được mục đích giáo dục cho trẻ. Bên cạnh đó, với đặc điểm tâm sinh lý của trẻ phát triển mạnh, trẻ còn bé hay tò mò thích bắt chước, tôi luôn tôn trọng trẻ và hết sức công bằng, sử dụng khen chê đúng mực. Khen và chê có tác dụng mạnh đến hành vi vâng lời của trẻ, nhưng không nên khen quá đáng và chê trách chung chung, nên tôi thường khen những gương tốt để trẻ bắt chước. Hằng ngày, vào giờ nêu gương cuối ngày trước khi cắm cờ, tôi cho trẻ tự nhận xét về mình trong ngày đó. Có bạn nào có hành vi, lời nói hay tôi nêu gương ra cho cả lớp và tặng trẻ một bông hoa bé ngoan. 14
"Hình thành văn hóa xin lỗi, cảm ơn cho trẻ 3-4 tuổi" Ví dụ: Cô khen những trẻ đi học ngoan, đúng giờ, mặc quần áo, đầu tóc gọn gàng, sạch đẹp, biết chào cô khi đến lớp, biết cảm ơn khi ai đó giúp mình, biết xin lỗi khi mình làm một việc sai. Từ sự giúp đỡ của cô giáo mà các hành vi văn minh của trẻ ngày càng được hình thành một cách tự nhiên. Được cô tạo điều kiện giúp đỡ, do được rèn luyện mà trẻ đã thực sự hòa nhập vào nề nếp, khuôn khổ của tập thể lớp một cách thoải mái, dễ dàng và tự tin. Ânh: Cháu Oanh được thưởng hoa khi giúp đỡ bạn 3.7.Kết hợp phụ huynh dạy trẻ: “Dạy kiến thức” là nhiệm vụ chính của nhà trường, còn “dạy làm người” là việc của toàn xã hội, điều đó thấy được rằng cũng không nên quá đè nặng áp lực dạy học, cách ứng xử cho cô giáo mà công việc đó cần phải có sự gắn kết của gia đình và của toàn xã hội. Hiện nay, với tính chất bộn bề của cuộc sống bố mẹ chưa thật sự trò chuyện gần gũi, cởi mở với con, cho các con tham gia các hoạt động trải nghiệm quá ít, có khi bố mẹ đến đón con cũng thỉnh thoảng hỏi con ở lớp ngoan không, con chơi với các bạn không, học hành thế nào… Như vậy, cô giáo là người hướng dẫn, kết hợp với phụ huynh rèn trẻ có thói quen nói “Xin lỗi, cảm ơn” và tôi nghĩ cũng rèn cho người lớn chúng ta luôn bởi người Việt Nam chúng ta nói chung nhìn nhận được là cần phải nói như 15
"Hình thành văn hóa xin lỗi, cảm ơn cho trẻ 3-4 tuổi" vậy nhưng đôi khi cho đó là đơn giản, khách sáo nên không mấy khi thực hiện, không nói tròn câu, nói cho qua. Nhiệm vụ của cô giáo là: Cần giải thích cho phụ huynh nhìn nhận vấn đề hình thành cho trẻ văn hóa “Xin lỗi, cảm ơn” là cần thiết là phép lịch sự tối thiểu nhất con phải làm được. Bố mẹ là tấm gương sáng cho con noi theo. Phụ huynh luôn gương mẫu, mình phải là người thực hiện đúng trước tiên những quy tắc ứng xử cơ bản, đừng bao giờ quên. Người lớn làm sai với trẻ cũng phải xin lỗi trẻ, trẻ giúp phải nói: “Bố cảm ơn con, Mẹ xin lỗi con…” Người lớn cũng luôn phải thành thật khi nói, nhìn vào mắt con, tránh nói cho qua. Ảnh: Ông, bà cảm ơn cháu bố mẹ và cháu gái khi được mừng tuổi Ví dụ: Bản thân tôi cũng có 2 cháu gái nhỏ: Có lần tôi đang rửa bát nhờ bé út 2 tuồi giúp tôi lấy cái rổ đựng, tôi đã quên, quên thật sự không nói “Mẹ cảm ơn con”, vậy mà bé út nói to: “Mẹ không cảm ơn con à” và rỗi mẹ. Đó chúng ta tưởng chừng những tình huống hàng ngày diễn ra đơn giản vậy thôi, nhưng nếu chúng ta quên, thì trẻ cũng sẽ quên và quên 1 lần sẽ có lần thứ 2 và nhiều lần khác nữa, với trẻ chúng ta cần gương mẫu là vậy đó. Tạo ra các tình huống “Xin lỗi, cảm ơn”: Bố mẹ có thể cùng con đóng vai làm bố con hoặc mẹ con nhưng trẻ sẽ làm bố hoặc mẹ, cùng đi chợ, nấu những món mà cả nhà cùng thích… 16
"Hình thành văn hóa xin lỗi, cảm ơn cho trẻ 3-4 tuổi" Cùng tạo ra các sự kiện, tổ chức bữa cơm cho gia đình, cùng gia đình tổ chức sinh nhật, làm bánh, đi xem phim, đi công viên…Tôi nghĩ gia đình ta nên có kế hoạch đi chơi theo cuối tuần hoặc các sự kiện theo tháng. Nhờ trẻ rót nước, lấy tăm cho mọi người, người lớn cũng phải nói : “Bố cảm ơn con gái…., bà cảm ơn cháu” Ânh: Bà cảm ơn cháu khi cháu lấy tăm cho bà Tôi nhận thấy trao đổi trực tiếp với phụ huynh rất hiệu quả, yêu tố rất quan trọng để sáng kiến này của tôi hiệu quả và thành công. 3.8. Đánh giá giáo dục hành vi văn minh cho trẻ: Sau khi thực hiện các hoạt động giáo dục nhằm hình thành cho trẻ 3-4 tuổi văn hóa “Xin lỗi, cảm ơn” thì việc làm rất cần thiết đối với giáo viên là đánh giá trẻ. Giáo viên có thể có 1 quyển sổ nhật kí về trẻ hàng ngày: ghi lại cách ứng xử của trẻ trong ngày để theo dõi trẻ và điều chỉnh kế hoạch cho phù hợp, kịp thời và chính xác. Đánh giá là một khâu quan trọng không thể thiếu trong giáo dục hành vi văn minh cho trẻ. Nếu trước đây, người ta xem nhẹ vấn đề này thì trong chương trình mầm non mới, đánh giá là cơ sở giúp giáo viên nhận định được mức độ của trẻ để điều chỉnh và định hướng trong mục tiêu, lựa chọn nội dung, phương pháp 17
"Hình thành văn hóa xin lỗi, cảm ơn cho trẻ 3-4 tuổi" giáo dục ở giai đoạn sau. Đánh giá cũng có thể coi là một phương pháp, một phương tiện giáo dục. Để đánh giá hành vi văn minh của trẻ mầm non cần phối hợp sử dụng nhiều phương pháp thu thập thông tin: phỏng vấn trao đổi với trẻ, quan sát hành vi của trẻ kết hợp trao đổi với phụ huynh để thu thập đủ thông tin về hành vi trẻ. đánh giá sự nhận thức được tiến hành trong những địa điểm quen thuộc với trẻ, trong bầu không khí vui vẻ, cởi mở, chân tình. Tôi tiến hành đánh giá hai lần trong một năm dựa vào các chỉ số đánh giá sự phát triển của trẻ trong lĩnh vực tình cảm và quan hệ xã hội. Tôi thực hiện cách đánh giá một cách tự nhiên thông qua các hoạt động diễn ra hằng ngày của trẻ. Ví dụ: Thông qua các hoạt động góc, hoạt động vui chơi, sinh hoạt chiều, hoạt động chung tôi tạo ra những tình huống đơn giản để trẻ giải quyết như: chơi HĐG, trong giờ ăn, giao tiếp với cô, bạn…. trẻ biết sử dụng từ cảm ơn, xin lỗi đúng lúc đúng chỗ. Ngoài ra, trong quá trình trẻ chơi, tôi luôn chú ý quan sát các hành động, cử chỉ của trẻ để đánh giá. Nhờ hình thức đánh giá này mà tôi đã nắm được mức dộ hành vi của mỗi trẻ để điều chỉnh và định hướng phù hợp sự phát triển của trẻ. Từ đó đưa ra những biện pháp giáo dục hành vi phù hợp cho những giai đoạn tiếp nối 4. Kết quả đạt được. Qua quá trình thực hiện, bản thân tôi rất phấn khởi khi kết quả đạt được rất cao. 4.1 Đối với giáo viên Đúc rút được nhiều kinh nghiệm cho bản thân. 4.2 Đối với trẻ: - Trẻ có thể chủ động vận đụng những kiến thức, kỹ năng “Văn hóa, xin lỗi, cảm ơn” vào các tình huống trong cuộc sống. - Trẻ đã thực sự hòa nhập vào nề nếp, khuôn khổ của tập thể lớp một cách thoải mái, dễ dàng và tự tin. - Nhiều trẻ tỏ ra mạnh dạn, tự tin trong giao tiếp. - Thông qua nhưng biện pháp tổ chức các hoạt động giáo dục trên, sau gần một năm thực hiện tôi thấy các kĩ năng văn hóa “Xin lỗi, cảm ơn” của trẻ tốt hơn. - Điều này thể hiện rõ qua lần khảo sát cuối năm. Trẻ biết nói Trẻ chủ động Trẻ biết nói 18
"Hình thành văn hóa xin lỗi, cảm ơn cho trẻ 3-4 tuổi" cảm ơn, xin lỗi nói cảm ơn, xin cảm ơn, xin lỗi đúng lúc (dưới lỗi tròn câu và thành thật Tổng Thời gian khảo sự hướng dẫn đúng lúc (hiểu được ý số trẻ sát của cô). nghĩ nói cảm ơn, xin lỗi) Đ CĐ Đ CĐ Đ CĐ Đầu Số trẻ 30 10 12 28 10 30 40 năm tháng 9 Tỷ lệ 75 25 30 70 25 75 % Cuối Số trẻ 39 1 30 10 28 22 năm 40 Tỷ lệ 97,5 2,5 75 25 70 55 % Tỷ lệ Tăng 9=22,5 18=45 18=45 % so với đầu 9=22,5 18=45 18=45 năm Giảm 4.3.Đối với phụ huynh: Phụ huynh cũng được hình thành thói quen nói “Xin lỗi, cảm ơn” trong gia đình và xã hội, giành nhiều thời gian trò chuyện, cùng tạo thành nhiều tình huống với trẻ hơn, các thành viên trong gia đình cũng tình cảm và gắn kết, chia sẻ với nhau. III. Kết thúc vấn đề 1.Kết luận Sinh thời, Bác Hồ – Vị lãnh tụ vĩ đại của dân tộc Việt Nam, danh nhân văn hóa thế giới đã luôn nhắc nhỡ mọi người phải luôn trau dồi “đức”, “tài” để đóng góp nhiều lợi ích cho xã hội bởi: “Có tài mà không có đức là người vô dụng Có đức mà không có tài thì làm việc gì cũng khó” Mỗi trẻ em hôm nay là chủ nhân tương lai của đất nước. Để trẻ có được một nền móng vững chắc thì giáo viên phải tích cực tìm tòi, học hỏi để có sự đổi mới trong nội dung, phương pháp, hình thức, cách thức tổ chức hoạt động. Từ đó tạo cơ hội cho trẻ được tham gia vào các hoạt động, trẻ tiếp thu kiến thức một cách chủ động, giúp trẻ được phát triển toàn diện về cả “đức” lẫn “tài”. 19

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

THÔNG TIN

TRỢ GIÚP

HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG

Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.