Sáng kiến kinh nghiệm Mầm non: Một số biện pháp đổi mới, nâng cao chất lượng sinh hoạt các tổ chuyên môn ở trường Mầm non

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: DOCX | Số trang:10

Thêm vào BST

Báo xấu

5
lượt xem 1
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Nghiên cứu đề tài "Một số biện pháp đổi mới, nâng cao chất lượng sinh hoạt các tổ chuyên môn ở trường Mầm non" nhằm đảm bảo cơ hội phát triển cho mọi trẻ và cơ hội phát triển chuyên môn cho mọi giáo viên; tích luỹ kinh nghiệm quản lý cho bản thân và góp phần nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên cũng như nâng cao chất lượng chăm sóc giáo dục trẻ trong nhà trường.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Sáng kiến kinh nghiệm Mầm non: Một số biện pháp đổi mới, nâng cao chất lượng sinh hoạt các tổ chuyên môn ở trường Mầm non

1 UBND HUYỆN HẢI LĂNG CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM TRƯỜNG MẦM NON HẢI VĨNH Độc lập – Tự do – Hạnh phúc Hải Hưng, ngày 10 tháng 03 năm 2024 BÁO CÁO GIẢI PHÁP, SÁNG KIẾN - Họ và tên tác giả: Lê Thị Vân - Trình độ chuyên môn, nghiệp vụ: Đại học sư phạm mầm non - Chức vụ: Hiệu trưởng - Đơn vị công tác: Trường mầm non Hải Vĩnh - Tên sáng kiến: Một số biện pháp đổi mới, nâng cao chất lượng sinh hoạt các tổ chuyên môn ở trường Mầm non. - Lĩnh vực áp dụng sáng kiến: Quản lý - Ngày sáng kiến được áp dụng lần đầu hoặc áp dụng thử: 5/9/2023 1. Lý do chọn sáng kiến: Nâng cao chất lượng đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục được coi là khâu then chốt trong đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo nói chung, giáo dục mầm non nói riêng. Tổ chuyên môn là một bộ phận cấu thành là nơi thực thi nhiệm vụ học và giáo dục học sinh. Một nhà trường chỉ có thể thay đổi bằng chính nội lực của mình đó chính là chất lượng tổ chuyên môn. Tổ chuyên môn là động lực quan trọng để giúp nhà trường phát triển chính là mối quan hệ, sự tương tác, giúp đỡ lẫn nhau trong khối đoàn kết và nỗ lực vươn lên của mỗi cá nhân trong tổ chuyên môn. Sinh hoạt chuyên môn là hoạt động giáo viên cùng nhau học tập từ thực tế việc học của học sinh, cùng nhau thiết kế kế hoạch bài học, cùng dự giờ quan sát, cùng suy ngẫm chia sẻ học tập lẫn nhau, rút kinh nghiệm và điều chỉnh nội dung phương pháp dạy học một cách linh hoạt nhằm bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ, năng lực sư phạm cho giáo viên, góp phần tháo gỡ những khó khăn trong quá trình giảng dạy và thực hiện nhiệm vụ năm học. Nội dung sinh hoạt tổ chuyên môn là những vấn đề thực hiện nhiệm vụ giảng dạy và giáo dục học sinh, thực hiện các văn bản chỉ đạo, thực hiện nhiệm vụ năm học và các yêu cầu mang tính thực tiễn được đưa ra thảo luận, phân tích dưới góc độ và rút ra những kết luận sư phạm, những biện pháp khả thi có thể vận dụng vào thực tiễn, từ đó nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ, kỹ năng sư phạm của giáo viên. Sinh hoạt tổ chuyên môn theo nghiên cứu bài học theo chuyên đề mới, góp phần bồi dưỡng giáo viên theo chuẩn nghề nghiệp, nhưng thực tế hiện nay việc sinh hoạt của các tổ chuyên môn ở các trường mầm non nói chung và trường Mầm non Hải Vĩnh nói riêng chưa thực sự hiệu quả. Các tổ trưởng chuyên môn chưa thực sự nắm bắt được các văn bản chỉ đạo của cấp trên, năng lực điều hành, quản lý tổ còn hạn chế, vẫn còn mang tư tưởng ngại va chạm và kể nả trong công việc. Trong nhiều năm trước đây nhà trường chưa thực sự coi trọng việc chỉ đạo nâng cao hiệu quả của buổi sinh hoạt các tổ chuyên môn, một phần do các tổ
2 trưởng chưa có kinh nghiệm trong việc xây dựng kế hoạch, một phần chưa có kinh nghiệm tổ chức sinh hoạt chuyên môn, mà chất lượng của công tác sinh hoạt tổ chuyên môn lại là sự quyết định lớn trong sự tồn tại và phát triển của nhà trường. Thực tiễn cho thấy khi giáo viên mầm non nhận ra vấn đề chuyên môn cần giải quyết kết hợp với thảo luận cùng đồng nghiệp ở nhóm, ở tổ chuyên môn dựa trên các thử nghiệm ý tưởng mới ngay tại trường mầm non sẽ là hình thức hiệu quả, đáp ứng kịp thời nhu cầu nâng cao năng lực chuyên môn của giáo viên. Đặc biệt phát huy được vai trò của chủ thể của giáo viên, của tổ chuyên môn trong hoạt động bồi dưỡng theo quan điểm “Lấy người học làm trung tâm”. Nếu muốn hoạt động bồi dưỡng chuyên môn giáo viên đạt hiệu quả, giáo viên cần được bồi dưỡng bằng các hình thức thúc đẩy học tập tích cực: Học qua thảo luận nhóm, qua thực hành và học lẫn nhau. Qua khảo sát cho thấy một số giáo viên ngại đổi mới phương pháp, chưa đề xuất được cái mới, việc kiểm tra đánh giá trẻ đôi khi chưa sâu sát, chưa phản ánh chất lượng thực chất của trẻ. Xuất phát từ những vấn đề trên, là một Hiệu trưởng nhà trường phụ trách chung của nhà trường, bản thân tôi đã có rất nhiều suy nghĩ cũng như trăn trở để làm thế nào để phát triển được năng lực chuyên môn cho giáo viên. Tạo cơ hội cho giáo viên thường xuyên tham gia sinh hoạt chuyên môn đặc biệt là sinh hoạt theo nghiên cứu bài học. Đây là cách tiếp cận giúp giáo viên học tập lẫn nhau trong thực tế, thông qua trải nghiệm quá trình dự giờ - quan sát - suy ngẫm, thông qua chia sẻ thực tế việc học của trẻ. Giáo viên phát triển các năng lực mới và cần thiết, đáp ứng yêu cầu nâng cao chất lượng chăm sóc giáo dục trẻ. Qua tình hình thực tế của nhà trường muốn nâng cao chất lượng chuyên môn trong nhà trường thì phải bắt đầu từ các tổ chuyên môn. Chính vì vậy tôi đã nghiên cứu đề tài “Một số biện pháp đổi mới, nâng cao chất lượng sinh hoạt các tổ chuyên môn ở trường Mầm non” nhằm đảm bảo cơ hội phát triển cho mọi trẻ và cơ hội phát triển chuyên môn cho mọi giáo viên; tích luỹ kinh nghiệm quản lý cho bản thân và góp phần nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên cũng như nâng cao chất lượng chăm sóc giáo dục trẻ trong nhà trường. 2. Giải quyết vấn đề: 2.1. Tính mới của sáng kiến: Trường Mầm non Hải Vĩnh có 02 tổ chuyên môn và 01 tổ Văn phòng đúng theo quy định tại Điều lệ Trường mầm non; các tổ chuyên môn và tổ văn phòng được cơ cấu số lượng, bổ nhiệm tổ trưởng, tổ phó và phân công quản lý sinh hoạt vào các tổ đúng theo quy định của Điều lệ trường mầm non. Năm học 2023-2024, toàn ngành triển khai thực hiện Chủ đề năm học "Đoàn kết, kỷ cương, sáng tạo, tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo" và chủ đề của GDMN “Xây dựng trường mầm non hạnh phúc, lấy trẻ em làm trung tâm”gắn kết với việc nâng cao chất lượng thực hiện Chuyên đề “Xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm” giai đoạn 2021 - 2025 . Chính vì vậy, nhiệm vụ đặt ra cho các tổ chuyên môn đó là thực hiện bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ, kiểm tra dự giờ các thành viên trong tổ, tổ chức xây dựng hoạt động, tổ chức hội thảo về các chuyên đề trọng tâm trong năm học, đánh giá
3 chất lượng, hiệu quả công tác nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục trẻ, tham gia đánh giá xếp loại giáo viên theo chuẩn nghề nghiệp. Song trên thực tế, việc sinh hoạt tổ chuyên môn trong nhà trường có những khó khăn và hiệu quả chưa cao vì trường có 2 điểm trường, tổ trưởng các tổ chuyên môn giảng dạy các cụm khác nhau nên việc sinh hoạt, dự giờ đồng nghiệp để học tập và chia sẽ kinh nghiệm chuyên môn trong quá trình chăm sóc giáo dục trẻ không được thuận lợi. Trình độ của giáo viên tuy 100% đạt chuẩn và trên chuẩn cao nhưng kỹ năng thực hành và năng lực sư phạm không đồng đều, đa số giáo viên lớn tuổi nên thiếu năng động, sáng tạo trong công tác chăm sóc giáo dục trẻ. Đặc biệt là việc thiết kế và tổ chức các hoạt động chăm sóc, giáo dục trẻ theo hướng trải nghiệm còn nhiều hạn chế. Một số giáo viên trẻ chưa nhận thức đầy đủ về phương pháp giáo dục “Lấy trẻ làm trung tâm” và tổ chức các hoạt động theo hướng trải nghiệm, thực hiện chương trình giáo dục mầm non chưa linh hoạt. Các hoạt động học còn độc lập, tách rời, mang nặng cung cấp kiến thức, chưa chú trọng giáo dục kỹ năng cho trẻ vì vậy chưa phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của trẻ, chưa biết cách khai thác hết môi trường cho trẻ tham quan khám phá mọi lúc mọi nơi. Tổ trưởng chuyên môn nhà trẻ còn non chưa có nhiều kinh nghiệm trong việc xây dựng kế hoạch tổ, quản lý và điều hành tổ của mình. Trước tình hình thực tế trên, bản thân là một Hiệu trưởng tôi cần phải đưa ra các giải pháp mới phù hợp với tình hình thực tế của nhà trường để chỉ đạo chuyên môn về việc sinh hoạt của các tổ chuyên môn sao cho phù hợp và có hiệu quả nhất nhằm đưa chất lượng chuyên môn trong nhà trường đi lên. Bởi vậy tôi đã thực hiện các giải pháp sau: Giải pháp 1: Bồi dưỡng kỹ năng xây dựng kế hoạch sinh hoạt tổ chuyên môn cho tổ trưởng. Để bồi dưỡng được kỹ năng xây dựng kế hoạch sinh hoạt cho các tổ chuyên môn bản thân người Hiệu trưởng phải chỉ đạo phó Hiệu trưởng phụ trách chuyên môn xây dựng được kế hoạch chỉ đạo thực hiện các nhiêm vụ chuyên môn thật cụ thể, rõ ràng, xuyên suốt trong cả một năm học. Khi xây dựng cần bám sát vào kế hoạch của nhà trường và các nội dung công văn hướng dẫn của ngành, của địa phương và đặc biệt là phải phù hợp với năng lực, nhận thức của mỗi giáo viên trong điều kiện thực tế của trường. Xây dựng kế hoạch hoạt động chuyên đề, dự giờ thăm lớp, bồi dưỡng cho các giáo viên một cách cụ thể theo từng ngày, từng tuần, tháng, năm tránh sự chồng chéo và áp lực cho giáo viên. Có kế hoạch xây dựng và chỉ đạo thực hiện các hội thi, các hoạt động thực hành, trãi nghiệm, ngoại khóa tổ chức cho trẻ trong năm học để nhà trường chỉ đạo sát hơn, tốt hơn và hiệu quả hơn trong công tác chuyên môn. Đặc biệt trong kế hoạch chỉ đạo chuyên môn phải cụ thể phân công trách nhiệm cho từng tổ chuyên môn: Ví dụ tổ nào xây dựng tiết mẫu nào? Do giáo viên nào dạy? Tổ nào tổ chức hoạt động trải nghiệm nào?.....Từ kế hoạch chỉ đạo của nhà trường, phó Hiệu trưởng, các tổ trưởng chuyên môn sẽ bám vào đó để xây dựng lại kế hoạch tổ cụ thể hơn, chi tiết hơn nhằm thực hiện tốt các nhiệm vụ trong năm học mà nhà
4 trường giao phó. Ngoài ra khi xây dựng kế hoạch các tổ tôi đã hướng dẫn các tổ trưởng cần bám sát Kế hoạch nhiệm vụ năm học, kế hoạch bồi dưỡng thường xuyên của nhà trường và phải lưu ý căn cứ vào điều kiện thực tiễn của nhà trường, tình hình đội ngũ giáo viên trong tổ, điều kiện cơ sở vật chất và học sinh trong nhà trường để xây dựng được một kế hoạch phù hợp, hiệu quả nhất. Trong kế hoạch tổ chuyên môn thì nội dung sinh hoạt tổ chuyên môn là một phần quan trọng, nội dung này phải thể hiện được những công việc cần làm cho cả năm học và bản thân người tổ trưởng phải xác định được công việc nào tổ cần giải quyết trước, công việc nào giải quyết sau và thực sự phải linh hoạt đưa vào nội dung sinh hoạt những vấn đề nảy sinh trong quá trình chăm sóc giáo dục trẻ. Để làm được điều này điều đầu tiên tôi làm là phải tìm hiểu kỹ năng lực của mỗi tổ trưởng sau đó tìm hiểu đặc điểm của mỗi tổ để đưa ra những chỉ đạo, hướng dẫn cụ thể phù hợp cho từng tổ: Ví dụ khi kiểm tra kế hoạch nuôi dưỡng,chăm sóc, giáo dục trẻ của các nhóm lớp tôi thấy nhiều đề tài chưa phù hợp với nội dung và phân bố các đề tài dạy chưa hiệu quả, tôi đã chỉ đạo chuyên môn, các tổ trưởng đưa ngay nội dung rà soát, điều chỉnh lại kế hoạch vào sinh hoạt tháng 9 để cả tổ cùng nhau nghiên cứu xem lại các đề tài để có hướng điều chỉnh ngay từ đầu năm học. Song song với việc làm đó, tôi cũng đã chủ động xem cách thiết kế các hoạt động chăm sóc, giáo dục của giáo viên và dự giờ một vài hoạt động thực tế để xem năng lực sư phạm của giáo viên đến đâu đặc biệt là việc tổ chức các hoạt động trãi nghiệm cho trẻ theo hướng “ Giáo dục lấy trẻ làm trung tâm” để từ đó chỉ đạo tổ trưởng xây dựng các chuyên đề sát với tổ của mình nhằm bồi dưỡng được năng lực sư phạm cho giáo viên trong tổ đặc biệt là biết cách thiết kế các hoạt động chăm sóc, giáo dục trẻ theo hướng trãi nghiệm và kỹ năng tổ chức các hoạt động đó. Khi lựa chọn các chuyên đề để đưa vào sinh hoạt tổ, tôi hướng dẫn tổ trưởng lấy ý kiến của các tổ viên và cho họ đề xuất các chuyên đề còn vướng mắc, những vấn đề còn chưa hiểu hoặc cảm thấy khó khăn khi tổ chức các hoạt động chăm sóc, giáo dục trẻ để đưa vào nội dung sinh hoạt chuyên môn cùng nhau tháo gỡ và thống nhất trong chuyên môn. Đặc biệt là sinh hoạt chuyên môn theo hướng nghiên cứu bài học để giải quyết các tiết học khó cho giáo viên, từ đó giáo viên trong tổ sẽ nắm chắc hơn và mạnh dạn tự tin khi tổ chức các hoạt động cho trẻ. Sau khi hướng dẫn các nội dung trên tôi yêu cầu mỗi tổ trưởng xây dựng một kế hoạch, xây dựng xong tôi cùng đồng chí phó Hiệu trưởng phụ trách mảng chuyên môn xem lại và trực tiếp duyệt vào các kế hoạch của các tổ chuyên môn để họ thực hiện và trong quá trình thực hiện kế hoạch tôi luôn giám sát để có hướng điều chỉnh kế hoạch kịp thời nhằm đem lại hiệu quả cao nhất trong công tác chăm sóc giáo dục trẻ. Giải pháp 2: Bồi dưỡng kỹ năng cơ bản cho tổ trưởng tổ, tổ phó chuyên môn. Tổ trưởng, tổ phó tổ chuyên môn thường là những giáo viên có phẩm chất đạo đức tốt, có năng lực chuyên môn vững vàng, có sức khỏe, có uy tín trong tập
5 thể cán bộ giáo viên, được Ban gián hiệu nhà trường tin tưởng nhưng lại chưa được bồi dưỡng nghiệp vụ quản lý. Vì vậy ngay từ đầu năm học tôi đã chủ động có kế hoạch tạo điều kiện cho tổ trưởng, tổ phó tiếp thu các chuyên đề mới từ Phòng giáo dục và đào tạo và yêu cầu tổ trưởng, tổ phó tổ chuyên môn phải nắm vững các văn bản chỉ đạo của nhà trường, của cấp trên, nắm vững nội dung chương trình, chuẩn kiến thức kỹ năng cơ bản của các môn học trong khối lớp của tổ mình phụ trách, phải tích cực ham học hỏi và đặc biệt là phải biết cách thu hút giáo viên tích cực tham gia vào sinh hoạt chuyên môn. Sau đó tôi sắp xếp lịch phù hợp để được dự các buổi sinh hoạt của các tổ chuyên môn, từ đó giúp tôi nắm bắt chính xác cần bồi dưỡng gì cho họ? Đặc biệt tôi đã quan tâm ngay đến việc bồi dưỡng các kiến thức kỹ năng tổ chức và điều hành một buổi sinh hoạt chuyên môn bình thường, một buổi sinh hoạt chuyên môn theo chuyên đề, bồi dưỡng cách chỉ đạo sinh hoạt chuyên môn theo nghiên cứu bài học… Ví dụ: Với một buổi sinh hoạt tổ chuyên môn bình thường diễn ra theo kế hoạch thì trước tiên khi bước vào buổi sinh hoạt phải điểm danh số thành viên tham ra, cử thư ký, giới thiệu lãnh đạo về dự (nếu có) và thông báo nội dung sinh hoạt, sau đó triển khai từng nội dung, khi đến phần thảo luận có thể cho đăng ký ý kiến thảo luận. Nếu trường hợp không có ý kiến đăng ký thì nên mời những ý kiến của những người có năng lực về chuyên môn. Có như vậy họ mới cảm nhận thấy được tôn trọng và chính những ý kiến của họ sẽ giúp cho buổi sinh hoạt thành công, sẽ lôi cuốn được các thành viên khác tích cực tham gia vào sinh hoạt chuyên môn… Đối với các buổi sinh hoạt chuyên đề thì tổ trưởng cần phải thông báo trước nội dung chuyên đề cho các thành viên trong tổ biết trước 2-3 ngày để các thành viên có thời gian nghiên cứu và chuẩn bị ý kiến. Có như vậy nội dung thảo luận của buổi sinh hoạt chuyên đề mới sâu và đạt được yêu cầu đặt ra. Tiếp theo tôi bồi dưỡng nghiệp vụ cho các tổ trưởng về công tác kiểm tra nội bộ, kiểm tra hồ sơ sổ sách, kiểm tra việc thực hiện chương trình của các thành viên trong tổ, tham gia vào kiểm tra toàn diện cùng BGH đối với các thành viên trong tổ, kỹ năng nhận xét, đánh giá tiết dạy, kiểm tra việc sử dụng đồ dùng, thiết bị dạy học của giáo viên...từ đó sẽ giúp cho các tổ trưởng có kỹ năng hơn để mạnh dạn, tự tin hơn khi điều hành tổ nhằm thực hiện tốt các nội dung đã đưa ra trong kế hoạch. Ngoài ra tôi cũng đã bồi dưỡng cho tổ trưởng kỹ năng đánh giá giáo viên theo chuẩn nghề nghiệp giáo viên mầm non. Với kỹ năng này thì yêu cầu người tổ trưởng phải tìm hiểu kỹ và nắm chắc nội dung thuộc các lĩnh vực, các minh chứng ứng với mức độ đánh giá xếp loại và cuối cùng người tổ trưởng tổng hợp ý kiến và nhận xét xếp loại. Giải pháp 3: Chỉ đạo sinh hoạt tổ chuyên môn theo nghiên cứu bài học. Hình thức sinh hoạt chuyên môn theo nghiên cứu bài học đã được chuyên môn Phòng Giáo dục tập huấn cho tổ trưởng và giáo viên cốt cán cách đây vài năm trước, tuy nhiên khi thực hiện thì các tổ trưởng vẫn còn nhiều lúng túng và hiệu quả mang lại của hình thức này chưa cao. Qua dự sinh hoạt tổ chuyên môn tôi nhận thấy các tổ trưởng vẫn chưa thực sự hiểu hết bản chất của hình thức này nên tôi đã chủ động nghiên cứu hình thức sinh hoạt tổ chuyên môn theo nghiên
6 cứu bài học và đã cùng đồng chí Phó hiệu trưởng chỉ đạo tổ Mẫu giáo làm điểm về sinh hoạt tổ chuyên môn theo nghiên cứu bài học để các tổ chuyên môn khác học tập và hiểu rõ hơn thế nào là sinh hoạt tổ chuyên môn theo nghiên cứu bài học. Cụ thể các bước sinh hoạt chuyên môn theo nghiên cứu bài học mà tôi đã hướng dẫn tổ mẫu giáo áp dụng như sau: Bước 1: Chuẩn bị bài dạy: Việc chuẩn bị bài dạy là nhiệm vụ chung của tất cả các thành viên trong tổ chuyên môn, cùng nhau thảo luận chi tiết về đề tài, mục tiêu bài học (dựa vào chuẩn kiến thức, kĩ năng trong chương trình), thể loại bài học, nội dung bài học, các phương pháp, phương tiện dạy học, cách tổ chức dạy học phân hóa theo khả năng, tâm lý của trẻ, cách rèn kĩ năng, hướng dẫn trẻ vận dụng kiến thức đã học, kỹ năng đã được rèn… để giải quyết tình huống thực tiễn..., đồng thời dự kiến những thuận lợi, khó khăn của trẻ khi tham gia các hoạt động học tập, các tình huống có thế xảy ra và cách xử lý. Bước 2: Tiến hành dạy và dự giờ Sau khi tổ chuyên môn cùng nhau hoàn chỉnh kế hoạch chi tiết của bài học nghiên cứu, giáo viên dạy bài học nghiên cứu ở lớp học cụ thể, các giáo viên còn lại trong nhóm tiến hành dự giờ và ghi chép thu thập dữ kiện về bài học. Khi thực hiện dự giờ, các giáo viên tuân thủ các nguyên tắc dự giờ sinh hoạt chuyên môn theo nghiên cứu bài học: Không làm ảnh hưởng đến việc học tập của trẻ; không gây khó khăn cho giáo viên đang dạy; khi dự giờ luôn tập trung vào quan sát việc học của trẻ, hành vi, thái độ, phản ứng của trẻ trong giờ học, cách làm việc nhóm trẻ, những khó khăn vướng mắc của trẻ gặp phải... Bước 3: Suy ngẫm, thảo luận về bài dạy Sau khi đã thực hiện xong bước 2, khi tiến hành bước 3, người chủ trì nêu mục đích thảo luận bài dạy. Sau đó, giáo viên dạy minh họa phát biểu, trình bày mục tiêu cần đạt của bài học, những ý tưởng thay đổi về nội dung, phương pháp, đồ dùng dạy học để phù hợp với trẻ và cảm nhận sau khi dạy, sự hài lòng, những băn khoăn khó khăn khi thực hiện bài dạy. Cuối cùng là sự chia sẻ ý kiến về giờ học của giáo viên trong tổ khi dự giờ. Giáo viên dự giờ tập trung vào những gì mà trẻ làm được hay chưa làm được, nguyên nhân hạn chế, cách khắc phục và không thực hiện xếp loại giờ dạy. Bước 4: Áp dụng Sau khi bước 3 đã hoàn thành, các giáo viên trong tổ chuyên môn đều có ý thức chắt lọc kinh nghiệm chuyên môn riêng cho mình, tiếp tục suy nghĩ, nghiên cứu, áp dụng vào các tiết dạy sau này của mình để phát triển trình độ chuyên môn của chính bản thân và có thể chia sẻ kinh nghiệm cho các đồng nghiệp. Sinh hoạt chuyên môn theo nghiên cứu bài học không nhằm đánh giá, xếp loại giờ dạy mà ở đó giáo viên được khuyến khích học tập lẫn nhau, cùng nhau tìm nguyên nhân tại sao trẻ học/không học, trẻ có hứng thú- không có hứng thú với hoạt động của cô, đồng thời đề xuất các biện pháp để giúp tất cả trẻ học tập thực sự. Qua quá trình đó giáo viên sẽ có khả năng tự điều chỉnh nội dung,
7 phương pháp dạy học một cách linh hoạt, phù hợp với đối tượng trẻ của lớp mình. Giải pháp 4: Chỉ đạo sinh hoạt chuyên môn theo chuyên đề. Đầu tiên tôi sẽ cùng với phó Hiệu trưởng tập huấn lại cho các tổ trưởng hiểu được thế nào là sinh hoạt chuyên môn theo chuyên đề và cần tập trung vào những chuyên đề nào, chuyên đề nào làm trước, chuyên đề nào làm sau và sắp xếp nội dung sinh hoạt theo chuyên đề phù hợp giữa hai lần sinh hoạt để đảm bảo thời gian và chất lượng. Dựa vào đặc điểm tình hình của mỗi tổ để tôi đưa ra định hướng nội dung các chuyên đề cần tập trung vào: như đổi mới phương pháp dạy học, dạy các bài khó, ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học, cách thiết kế các hoạt động theo hướng trãi nghiệm, đổi mới kiểm tra đánh giá trẻ, bồi dưỡng kỹ năng yếu cho trẻ ... Tránh những chuyên đề nặng về lý luận mà không sát với thực tế. Sau khi các tổ đã lựa chọn được các chuyên đề phù hợp với tổ mình tôi sẽ cùng với đồng chí phó Hiệu trưởng hướng dẫn các tổ trưởng cách tiến hành buổi sinh hoạt chuyên đề của tổ chuyên môn. Đầu tiên tổ trưởng tập trung các thành viên trong tổ tham dự, nêu mục đích, nội dung buổi sinh hoạt. Báo cáo viên trình bày nội dung chuyên đề bằng văn bản (có thể tổ phó báo cáo) Tổ chức dự giờ minh họa. Sau đó rút kinh nghiệm cho báo cáo và thống nhất Ví dụ: Chỉ đạo chuyên đề ứng dụng CNTT vào giảng dạy tôi đã hướng dẫn tổ trưởng thiết kế và tổ chức các tiết học có ứng dụng CNTT vào giảng dạy như trình chiếu powerpoint một số hình ảnh của các tiết dạy. Hướng dẫn các thành viên trong tổ cách ứng dụng CNTT vào giảng dạy sao cho phù hợp với từng hoạt động dạy và học của trẻ. Giải pháp 5: Ban giám hiệu trực tiếp tham gia để chỉ đạo việc sinh hoạt tổ chuyên môn và đánh giá việc sinh hoạt ở các tổ chuyên môn: Ngay khi ra quyết định thành lập tổ chuyên môn, tuy rằng Ban giám hiệu không phải là thành viên của tổ chuyên môn nhưng với vai trò trách nhiệm cũng như mong muốn nâng cao chất lượng việc sinh hoạt của các tổ chuyên môn, tôi đã chủ động phân công Ban giám hiệu mỗi người trực tiếp tham gia để chỉ đạo việc sinh hoạt tổ chuyên môn và đánh giá việc sinh hoạt ở các tổ chuyên môn. Bản thân tôi đã được phân công tham gia sinh hoạt để chỉ đạo tổ chuyên môn nhà trẻ. Khi đến dự sinh hoạt của các tổ cố gắng để tạo bầu không khí bình đẳng, thân thiện trong buổi sinh hoạt, không áp đặt ý kiến của mình, không đánh giá ý kiến của người khác, lắng nghe ý kiến của mọi thành viên với thái độ trân trọng. Trong quá trình dự sinh hoạt tôi ghi chép các nội dung chính, hoặc những vấn đề mà giáo viên còn vướng mắc và cách điều hành của tổ trưởng. Từ thông tin thu thập được sau mỗi lần dự sinh hoạt cùng các tổ tôi chỉ đạo góp ý kiến cho tổ trưởng cần bổ sung những nội dung nào giáo viên còn yếu, phát huy thế mạnh, năng lực sở trường của giáo viên nào…. Trong các buổi sinh hoạt chuyên môn của nhà trường hàng tháng tôi đều đánh giá hoạt động của các tổ chuyên môn, đánh giá những việc đã làm được và những việc chưa làm được, đánh giá thi đua giữa các tổ, kết thúc năm học tôi
8 chủ động tham mưu với Hội đồng thi đua tổ chức khen thưởng cho tổ chuyên môn hoàn thành tốt nhiệm vụ, khen thưởng cho giáo viên làm chuyên đề tốt. 2.2. Tính thực tiễn sáng kiến: Qua một năm học áp dụng các giải pháp nêu trên vào trong việc đổi mới, nâng cao chất lượng sinh hoạt của các tổ chuyên môn, thì vai trò của tổ trưởng, tổ phó được phát huy và đặc biệt là họ đã nắm vững chuyên đề, xây dựng kế hoạch tổ chức sinh hoạt tổ chuyên môn theo nghiên cứu bài học đạt hiệu quả cao. Tổ trưởng đã chủ động hơn trong việc xây dựng kế hoạch, nắm bắt nhu cầu nguyện vọng của giáo viên trong tổ, kịp thời nắm bắt những khó khăn vướng mắc của giáo viên trong quá trình thực hiện nhiệm vụ để thiết kế nội dung sinh hoạt chuyên môn, phân công nhiệm vụ cho giáo viên rõ ràng, dễ thực hiện, chỉ đạo tổ chức các hoạt động của tổ hiệu quả. Các tổ chuyên môn đã xây dựng Kế hoạch sinh hoạt tổ chuyên môn theo đúng hướng dẫn, đặc biệt là xây dựng kế hoạch sinh hoạt tổ chuyên môn theo nghiên cứu bài học và bản thân họ đã nâng cao được kỹ năng trong tổ chức và điều hành sinh hoạt tổ, kỹ năng trong việc kiểm dự giờ, nhận xét giáo viên, linh hoạt trong điều hành và phân công nhiệm vụ cho giáo viên trong tổ. Đội ngũ giáo viên trong các tổ chuyên môn đã có nhiều chuyển biến tốt về nhận thức, có ý thức trách nhiệm cao, có tinh thần xây dựng tập thể đoàn kết nhất trí cao trong mọi nhiệm vụ. Đặc biệt là đội ngũ đã hiểu được mục đích của việc sinh hoạt tổ chuyên môn, nâng cao ý thức tham gia sinh hoạt chuyên môn đầy đủ, hào hứng thực hiện tốt nhiệm vụ của tổ trưởng phân công, tích cực thảo luận, rút kinh nghiệm cho nhau nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ…Qua đó giúp cho giáo viên thực sự gắn bó với nghề, đã tích cực trong việc tạo môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm, tuyên truyền tốt tới phụ huynh học sinh cùng chung tay xây dựng môi trường sư phạm nhà trường ngày càng khang trang, xanh, sạch, đẹp, an toàn, thân thiện hơn so với trước kia, các phụ huynh luôn tin tưởng khi gửi con ở trường. Đội ngũ giáo đã đóng góp một phần công sức rất lớn trong việc xây dựng trường, lớp vững mạnh và phát triển cả về số lượng và chất lượng ngày càng cao. Chất lượng chăm sóc giáo dục của trẻ trong nhà trường ngày càng nâng cao và bền vững. Đội ngũ giáo viên nòng cốt, tỷ lệ, chất lượng giáo viên dạy giỏi được nâng lên, tập thể đoàn kết cùng nhau hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ năm học. Tạo được niềm tin trong phụ huynh, được phụ huynh ủng hộ trong mọi phong trào. Đặc biệt khi áp dụng biện pháp chỉ đạo các tổ chuyên môn sinh hoạt theo nghiên cứu bài học thì chất lượng sinh hoạt tổ đã được nâng lên rất giúp đưa giáo viên vào những tình huống sát thực về chuyên môn, kích thích sự chia sẻ và học hỏi những hiểu biết và kinh nghiệm của nhau, qua đó giáo viên ngày một phát triển và trưởng thành, và chất lượng dạy học và giáo dục của nhà trường đã được cải thiện hơn. Trẻ chủ động tự tin tham gia các hoạt động của mình. Đồng thời giúp trẻ lĩnh hội được kiến thức của các hoạt động một cách dễ dàng hơn, giúp cho tinh thần của trẻ trở nên phong phú hơn. Tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình hình thành và phát triển nhân cách toàn diện cho trẻ.
9 2.3. Hiệu quả áp dụng và phạm vi ảnh hưởng của sáng kiến: Sau một năm triển khai thực hiện các giải pháp nêu trên, đến nay hoạt động sinh hoạt tổ chuyên môn tại nhà trường đã đi vào nền nếp; bước đầu tổ chuyên môn và giáo viên đã biết áp dụng hình thức, phương pháp dạy học tích cực một cách thực chất và hiệu quả hơn. Tinh thần hợp tác dân chủ, cởi mở của các thành viên trong tổ chuyên môn khi xây dựng bài học minh họa, phân tích rút kinh nghiệm giờ dạy dựa trên phân tích hoạt động học của trẻ em đã bước đầu được thực hiện tốt trong các buổi sinh hoạt chuyên môn sau dự giờ. Quy trình thực hiện một buổi phân tích, rút kinh nghiệm giờ dạy đã được tổ trưởng chuyên môn điều hành có hiệu quả. Việc nhận xét, chia sẻ của người dạy và người dự giờ đã phân tích được những mặt được, chưa được trong hoạt động; bước đầu khắc phục được tình trạng nhận xét theo tiến trình giờ dạy và đánh giá ưu điểm/hạn chế của người dạy một cách chủ quan. Nhận xét, rút kinh nghiệm dựa trên minh chứng là hoạt động học của trẻ em đã phát huy hiệu quả, tạo được môi trường sư phạm dân chủ, cởi mở, đoàn kết, học tập lẫn nhau để cùng tiến bộ. Cụ thể: - 100% CBGV, NV không vi phạm qui chế chuyên môn. 100% CBGV,NV đều có tư tưởng vững vàng, yêu nghề mến trẻ, yên tâm công tác và không có CBGV,NV nào vi phạm đạo đức nhà giáo. 100% CBGV,NV nhà trường tích cực “Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh”; học tập Nghị quyết trung ương 4 (khóa XII) về tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng; ngăn chặn đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong chi bộ”…. - Đội ngũ giáo viên đã có nhiều chuyển biến tốt trong công tác chăm sóc nuôi dưỡng, giáo dục trẻ, duy trì phong trào thi đua “ Dạy tốt, học tốt” lập thành tích cao chào mừng các ngày lễ lớn trong năm như: ngày 20/11 ngày nhà giáo Việt nam, ngày 20/10 và 22/12 có 100% giáo viên hưởng ứng tham gia các tiết dạy hay, làm đồ dùng dạy học bền, đẹp, có giá trị sử dụng lâu dài phục vụ tốt cho các tiết dạy và hoạt động vui chơi khám phá cho trẻ. Qua các cuộc kiểm tra, dự giờ, chuyên đề, thao giảng các tiết dạy xếp loại tốt tăng lên đáng kể: - Tổng số tiết thao giảng trong năm học: 28 trong đó: Tốt 22 đạt tỷ lệ: 78,5%, khá 06 tỷ lệ: 21,5% - Dự giờ đồng nghiệp trong năm học: 95 trong đó: Tốt 78 đạt tỷ lệ: 82,1%, khá 17 tỷ lệ: 17,9%, TB: 0 - Kiểm tra toàn diện: Dự giờ 4 tiết, trong đó xếp loại tốt 3 tiết đạt 75%, khá 01 tiết, tỷ lệ 25%. - Kiểm tra chuyên đề: Dự giờ 3 tiết, trong đó xếp loại tốt 03 tiết đạt 100% - 02 tiết mẫu chuyên đề cấp tổ, 02 tiết mẫu chuyên đề cấp trường được xếp loại tốt. - Tổ chức “ bé vui hội xuân” đạt hiệu quả cao. - Về hội thi xây dựng môi trường học tập: 02 lớp xếp loại xuất sắc, 06 lớp xếp loại tốt. 3. Kết luận Để việc sinh hoạt tổ chuyên môn trong nhà trường đi đúng hướng nhất là sinh hoạt tổ chuyên môn theo nghiên cứu bài học, đạt được mục đích. Người
10 Hiệu trưởng phải có kế hoạch chỉ đạo nội dung một cách khoa học, chặt chẽ, xây dựng kế hoạch và có những biện pháp chỉ đạo khả thi nhất phù hợp với điều kiện thực tế về tình hình đội ngũ các tổ chuyên môn, tình hình học sinh trong môi trường sư phạm của mỗi nhà trường. Sau khi thực hiện những giải pháp trên bản thân tôi tự nhận thấy rằng: + Công tác quản lý, chỉ đạo sinh hoạt tổ chuyên môn nói chung cũng như sinh hoạt tổ chuyên môn theo nghiên cứu bài học nói riêng cần phải có tính kế hoạch, tính tổ chức, bố trí nhân lực phù hợp, chỉ đạo sát sao và thường xuyên kiểm tra đôn đốc. Xây dựng kế hoạch, ưu tiên thời gian, nguồn lực cho sinh hoạt chuyên môn theo nghiên cứu bài học, kết nối các vấn đề thực tế của nhà trường vào sinh hoạt chuyên để cải thiện chất lượng giáo dục trẻ. + Thực sự coi sinh hoạt chuyên môn là trụ cột, là biện pháp quan trọng để thay đổi chất lượng chăm sóc giáo dục trẻ, tiến tới đổi mới nhà trường. + Trang bị cơ sở vật chất, tạo điều kiện cho giáo viên có những trang thiết bị cần thiết để tổ chức các hoạt động có chất lượng. + Ban giám hiệu nhà trường là người rất quan trọng trong việc chỉ đạo sinh hoạt chuyên môn đặc biệt chỉ đạo Phó hiệu trưởng phải nắm chắc các văn bản chỉ đạo chuyên môn của cấp trên và phải năng động, sáng tạo trong việc đổi mới phương pháp dạy học để có thể bồi dưỡng năng lực cho các tổ trưởng chuyên môn và giúp giáo viên nhận thấy vai trò của giáo viên trong cá buổi sinh hoạt chuyên môn. + Luôn tạo bầu không khí thi đua tích cực, thu hút được 100% đội ngũ giáo viên trong các tổ tự giác tham gia nhiệt tình. Đây chính là biện pháp và hữu hiệu nhất mà tôi đã thành công trong năm học 2023 - 2024. Trên đây là “Một số biện pháp đổi mới, nâng cao chất lượng sinh hoạt các tổ chuyên môn ở trường Mầm non”của bản thân tôi đã thực hiện trong năm học 2023-2024 tại trường mầm non Hải Vĩnh. Rất mong được sự nhận xét, góp ý của hội đồng thẩm định nghiên cứu khoa học, sáng kiến kinh nghiệm để đề tài được hoàn thiện hơn và ứng dụng rộng rãi hơn. Tôi xin chân thành cảm ơn! XÁC NHẬN CÁC CẤP TRÌNH SÁNG KIẾN NGƯỜI VIẾT SÁNG KIẾN Lê Thị Vân