Sáng kiến kinh nghiệm Mầm non: Một số biện pháp giáo dục trẻ Mẫu giáo 4-5 tuổi kỹ năng phòng ngừa, ứng phó với biến đổi khí hậu thiên tai
lượt xem 1
download
Sáng kiến "Một số biện pháp giáo dục trẻ Mẫu giáo 4-5 tuổi kỹ năng phòng ngừa, ứng phó với biến đổi khí hậu thiên tai" được hoàn thành với mục tiêu nhằm tìm ra giải pháp tốt hơn góp phần vào công cuộc góp phần vào công tác ứng phó giảm thiểu thiệt hại do thiên tai gây ra cho toàn nhân loại.
Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!
Nội dung Text: Sáng kiến kinh nghiệm Mầm non: Một số biện pháp giáo dục trẻ Mẫu giáo 4-5 tuổi kỹ năng phòng ngừa, ứng phó với biến đổi khí hậu thiên tai
- Một số biện pháp giáo dục trẻ mẫu giáo 4-5 tuổi kỹ năng phòng ngừa, ứng phó với biến đổi khí hậu thiên tai A. ĐẶT VẤN ĐỀ Như chúng ta đã biết, dưới sự tác động trực tiếp của con người vào môi trường đã dẫn đến hiện tượng các hệ sinh thái tự nhiên dần dần bị tác động chuyển thành hệ sinh thái nhân tạo, thậm chí dẫn đến mất cân bằng và suy thoái gây ra hiện tượng biến đổi khí hậu. Đây là một thách thức mang tính toàn cầu vì nó diễn ra ở mọi nơi trên thế giới. Việt Nam là một trong những quốc gia chịu tác động nhiều nhất của nước biển dâng và các tác động khác làm cho thiên tai ngày càng gia tăng kéo theo nó là những hậu quả ngày càng nặng nề đối với con người nói chung, giáo viên và học sinh nói riêng. Để giải quyết vấn đề cấp bách này, ngành Giáo dục đang triển khai thực hiện, cụ thể hóa Chiến lược quốc gia phòng chống và giảm nhẹ thiên tai đến năm 2020. Bộ GD-ĐT đã ban hành “Kế hoạch hành động thực hiện Chiến lược quốc gia phòng, chống và giảm nhẹ thiên tai của ngành Giáo dục giai đoạn 2011 – 2020” và Kế hoạch hành động ứng phó với biến đổi khí hậu của ngành Giáo dục giai đoạn 2011-2020. Các văn bản quan trọng này đã thể hiện sự cam kết và quyết tâm của Bộ GD-ĐT trong công tác phòng, chống thiên tai và ứng phó với biến đổi khí hậu thuộc lĩnh vực giáo dục. Đây là chủ đề đúng đắn và thiết thực thể hiện sự quan tâm của Đảng và Nhà nước, Chính phủ Việt Nam đối với trẻ em trong công tác phòng, chống thiên tai. Đặc biệt, làm tốt công tác phòng, chống thiên tai và ứng phó với biến đổi khí hậu trong ngành Giáo dục còn có ý nghĩa quan trọng trong việc tạo sự lan tỏa mạnh mẽ đến cộng đồng dân cư trong cả nước, góp phần thực hiện các mục tiêu của Chính phủ trong công tác phòng, chống thiên tai và ứng phó với biến đổi khí hậu. Trẻ em là chủ nhân tương lai của đất nước và là đối tượng dễ bị tổn thương nhất bởi thiên tai và biến đổi khí hậu bởi tâm sinh lý đang ở thời kỳ phát triển mạnh cả về thể lực và nhận thức. Hơn nữa, khả năng bảo vệ và ứng phó với các biến đổi khí hậu thiên tai của trẻ còn hạn chế. Chính vì vậy, việc giáo dục về kỹ năng phòng ngừa và ứng phó với các biến đổi khí hậu thiên tai cần được bắt đầu ngay từ lứa tuổi mầm non. Dựa trên đặc điểm tâm sinh lý, nhận thức của trẻ rất nhạy cảm và mau chóng tiếp thu những điều được học và hình thành dấu ấn lâu dài ở trẻ sau này. Do đó, việc tiến hành giáo dục trẻ một số kỹ năng bảo vệ ứng phó với biến đổi khí hậu thiên tai là rất cần thiết, bởi đây là giai đoạn quan trọng trong quá trình phát triển là hình thành nhân cách cho trẻ, đồng thời giáo dục ý thức bảo vệ môi trường, tự bảo vệ sức khỏe bản thân cho trẻ. 1/32
- Một số biện pháp giáo dục trẻ mẫu giáo 4-5 tuổi kỹ năng phòng ngừa, ứng phó với biến đổi khí hậu thiên tai Là một giáo viên mầm non phụ trách lớp mẫu giáo nhỡ, tôi nhận thức rõ ý nghĩa và tầm quan trọng của việc giáo dục cho trẻ về kỹ năng phòng ngừa và ứng phó với các biến đổi khí hậu thiên tai. Nắm bắt được tâm lý trẻ mẫu giáo là lứa tuổi thích học hỏi hiếu động, khám phá những gì mới lạ. Trẻ còn nhỏ, tâm hồn ngây thơ hồn nhiên chưa biết nhiều về thế giới xung quanh. Vì thế, ta cần giáo dục trẻ ngay từ lúc này để trẻ có thói quen, có hành vi đúng đắn biết lựa chọn những hành động, phản ứng phù hợp khi đối mặt với sự khắc nghiệt của thiên nhiên. Khi trẻ nhận thức được lợi ích và tầm quan trọng của việc hình thành một số kỹ năng phòng ngừa và ứng phó với các biến đổi khí hậu thiên tai mang lại thì giữ gìn và bảo vệ bản thân tốt hơn, hạn chế tối đa thiệt hại gây ra do thiên tai. Bảo vệ an toàn cho tính mạng, sức khỏe của mình dần dần tiến tới giúp đỡ người khác khi gặp nạn góp phần vào công tác ứng phó giảm thiều thiệt hại do thiên tai gây ra cho toàn nhân loại. Tuy nhiên ở lứa tuổi này ta không thể đem những lý thuyết khô khan để dạy cho trẻ hiểu. Tư duy của trẻ ở giai đoạn này là tư duy “trực quan hình tượng”. Trẻ học mà chơi, chơi để học, trẻ chỉ tiếp thu kiến thức , kinh nghiệm khi được truyền đạt một cách dễ hiểu, gần gũi với trẻ. Nhận thức được tất cả các vấn đề trên cũng như ý nghĩa của việc hình thành một số kỹ năng phòng ngừa và ứng phó với các biến đổi khí hậu thiên tai nên trong năm học này tôi đã mạnh dạn tìm hiểu và xây dựng một số biện pháp giúp trẻ mẫu giáo tại lớp tôi củng cố khắc sâu những hiểu biết về một số thiên tai, lợi ích của việc trang bị những kỹ năng phòng chống thiên tai. Các kiến thức cũng như kỹ năng về phòng chống thiên tai an toàn, hiệu quả. Do đó, trong bản sáng kiến kinh nghiệm này tôi xin mạnh dạn nêu lên một số kinh nghiệm trong việc lựa chọn “Một số biện pháp giáo dục trẻ Mẫu giáo 4-5 tuổi kỹ năng phòng ngừa, ứng phó với biến đổi khí hậu thiên tai.” Nhằm tìm ra giải pháp tốt hơn góp phần vào công cuộc góp phần vào công tác ứng phó giảm thiểu thiệt hại do thiên tai gây ra cho toàn nhân loại. 2/32
- Một số biện pháp giáo dục trẻ mẫu giáo 4-5 tuổi kỹ năng phòng ngừa, ứng phó với biến đổi khí hậu thiên tai B. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ I. Cơ sở lý luận: 1. Sự cần thiết của việc giáo dục trẻ các kỹ năng phòng ngừa, ứng phó với biến đổi khí hậu thiên tai trong trường mầm non. Ở lứa tuổi mầm non, kinh nghiệm sống, các kỹ năng nhận thức, tư duy, trí tuệ...bắt đầu được hình thành, phát triển làm nền tảng cho việc học của trẻ sau này. Môi trường sống của trẻ ngày mai phụ thuộc vào chính những hành động của trẻ từ ngày hôm nay. Vì vậy, việc giáo dục hình thành ý thức, thái độ, đặc biệt là hành vi đúng đắn bảo vệ môi trường sống, cách ứng phó và giảm nhẹ hậu quả của BĐKH phải bắt đầu từ lứa tuổi mầm non. Tuy nhiên, giáo dục kĩ năng phòng ngừa, ứng phó với biến đổi khí hậu, cho trẻ mầm non cần phù hợp với mức độ phát triển của trẻ, phù hợp với những hiểu biết gắn với hành động thực tiễn và những quan sát hàng ngày của trẻ, phù hợp với môi trường sống của trẻ. Xuất phát từ đặc điểm tâm lý trẻ mầm non rất dễ nhớ nhưng cũng chóng quên. Việc học tập, ôn luyện ở mọi lúc mọi nơi sẽ giúp trẻ khắc sâu các kiến thức, kỹ năng một cách tốt nhất. Người giáo viên cần tạo nhiều cơ hội cho trẻ trải nghiệm, tự mình tư duy suy luận tìm ra đáp án, cách giải quyết vấn đề. Tạo ra sự kết hợp chặt chẽ giữa chơi mà học trong hoạt động tích cực của trẻ, dưới sự tổ chức hướng dẫn của giáo viên. Nội dung các biện pháp đều hướng tới việc cung cấp cho trẻ một số hiểu biết sơ lược về thiên tai. Từ đó hình thành ở trẻ ý thức rèn luyện một số kỹ năng ứng phó phù hợp khi gặp thiên tai cụ thể. Do đặc điểm tâm lý của trẻ nên sự chú ý của trẻ dễ bị di chuyển, khả năng tập trung chú ý, ghi nhớ còn hạn chế. Cô giáo cần là người tập trung được hứng thú của trẻ, khơi gợi ở trẻ lòng ham hiểu biết. Để làm được điều đó, nếu cô biết vận dụng những biện pháp hướng dẫn nhẹ nhàng, hợp lý với nội dung giáo dục trẻ ứng phó với biến đổi khí hậu thiên tai thì chắc chắn việc giáo dục trẻ có những kỹ năng quan trọng ứng phó phù hợp với thiên tai sẽ thu được rất nhiều kết quả đáng mừng. 2. Các nội dung giáo dục trẻ trang bị kiến thức về thiên tai và kỹ năng phòng ngừa, ứng phó với biến đổi khí hậu thiên tai. a. Những thiệt hại do thiên tai gây ra đối với trẻ: Ảnh hưởng về sức khỏe tính mạng trẻ. Ảnh hưởng về cơ sở vật chất và thiết bị trường học. Ảnh hưởng về tâm lý trẻ. b. Những kỹ năng cơ bản phòng chống biến đổi khí hậu thiên tai: * Một số kỹ năng cơ bản phòng chống biến đổi khí hậu thiên tai. 3/32
- Một số biện pháp giáo dục trẻ mẫu giáo 4-5 tuổi kỹ năng phòng ngừa, ứng phó với biến đổi khí hậu thiên tai Cách nhận biết, phân biệt một số loại thiên tai qua dấu hiệu rõ nét và sự nguy hiểm của chúng, những nơi an toàn và không an toàn. Kỹ năng tự bảo vệ, phòng tránh nguy hiểm có thể xảy ra với bản thân khi có thiên tai, giữ an toàn cho mình và người khác. Kỹ năng lựa chọn hợp tác, lắng nghe làm theo chỉ dẫn để phòng tránh và thoát hiểm. Khi có thiên tai phải bình tĩnh, không sợ hãi, thực hiện hướng dẫn của người lớn, không tự ý ra khỏi nhà. VD: Khi có gió mạnh kèm theo sấm sét, mưa: Phải chạy ngay vào nhà, lớp học, đóng cửa lại tránh xa các thiết bị điện, tắt tivi đài, điện thoại....tránh xa những nơi ẩm ướt. Đang ở ngoài trời phải tìm nơi an toàn để ẩn nấp. Tuyệt đối không nấp ở cây to, cột điện, gần những vật dụng kim loại phòng sét đánh. VD: Khi có cháy phải hét to báo người lớn và mọi người xung quanh biết. Gọi số 114, chỉ rõ địa điểm cháy cho lực lượng cứu hộ. Nếu cháy trong phòng, hãy dùng khăn ướt bịt mũi để hạn chế hít khói độc, bò sát sàn nhà dưới đám khói thoát ra ngoài càng nhanh càng tốt. Nếu quần áo bị cháy, hãy nằm xuống đất lăn qua lăn lại đến khi lửa tắt. Không nấp gầm giường, tủ, luôn tạo ra tiếng động để mọi người tìm bé nhanh hơn. * Hình thành ý thức, thái độ ứng phó với biến đổi khí hậu thiên tai an toàn: Kỹ năng thể hiện sự chia sẻ, quan tâm, giúp đỡ người khác khi thiên tai. Tôn trọng ý kiến người khác. Nghe lời người lớn. Có ý thức bảo vệ môi trường: Sử dụng nguồn năng lượng sạch, thân thiện với môi trường. 3. Mục đích- yêu cầu giáo dục trẻ ứng phó với biến đổi khí hậu thiên tai an toàn: a. Kiến thức: Trẻ bước đầu nhận biết một số thiên tai thường xảy ra ở nơi trẻ sống. Trẻ biết phải nghe và làm theo những điều người lớn hướng dẫn để phòng tránh thiên tai. Biết một số việc phải làm để tránh nguy hiểm cho bản thân: Né tránh nguy hiểm, tìm chỗ an toàn ở gần nơi sinh sống, biết cầu cứu, làm theo chỉ dẫn người lớn, số điện thoại người lớn, số điện thoại 114, 115. b. Kỹ năng: Trẻ có khả năng kể lại một vài thông tin đơn giản về một số thiên tai thường gặp nơi trẻ sống. Phân biệt một số thiên tai thường gặp ở nơi trẻ sống qua một số dấu hiệu nổi bật. 4/32
- Một số biện pháp giáo dục trẻ mẫu giáo 4-5 tuổi kỹ năng phòng ngừa, ứng phó với biến đổi khí hậu thiên tai Trẻ làm được một số việc cụ thể tránh nguy hiểm cho bản thân, có ý thức bảo vệ cơ thể. Bước đầu có khả năng phối hợp, giúp đỡ bạn để tránh nguy hiểm. c. Thái độ: Thể hiện tình cảm quan tâm chia sẻ với bạn và người xung quanh khi thiên tai xảy ra. Có ý thức tuân thủ chỉ dẫn của người lớn. Trẻ yêu thiên nhiên, thân thiện với môi trường xung quanh. II. Cơ sở thực tiễn: 1. Đặc điểm tình hình: Trường Mầm non của tôi được công nhận đạt trường chuẩn quốc gia cấp độ I. Trường có 11 lớp với tổng số học sinh là 548 cháu và 62 cán bộ giáo viên, nhân viên. Trình độ giáo viên đạt chuẩn 100%, trên chuẩn 62%, trường vinh dự được nhận huân chương lao động hạng 3 năm học 2013 - 2014. Chất lượng giảng dạy ngày một cao, được phụ huynh học sinh tin tưởng số lượng học sinh ra lớp ngày một đông. Năm học 2015- 2016 tôi được phân công dạy nhóm lớp 4-5 tuổi với số cháu là 41 trong đó 23 cháu nữ, 18 cháu nam, với độ tuổi đồng đều, 100% trẻ ngoan ngoãn, mạnh dạn, hồn nhiên, đạt yêu cầu về phát triển thể chất, phát triển nhận thức, phát triển ngôn ngữ và tình cảm xã hội, cảm thụ cái hay cái đẹp trong cuộc sống xung quanh trẻ. Việc hình thành hiểu biết và kỹ năng ứng phó với thiên tai được lồng ghép khéo léo ở mọi lúc mọi nơi trong sinh hoạt hằng ngày của trẻ. Đối với lớp tôi đang phụ trách 4-5 tuổi, hướng dẫn trẻ kỹ năng ứng phó có hiệu quả với từng loại thiên tai là việc cần thiết để hình thành ý thức, hành vi đúng đắn cho trẻ sau này cho đến khi trưởng thành. Từ những đặc điểm trên, khi hướng dẫn cho trẻ tôi đã nhận thấy một số thuận lợi và khó khăn sau: 2. Thuận lợi: Môi trường lớp học sạch sẽ, thoáng mát, trang thiết bị của trường được trang bị đầy đủ: máy tính kết nối mạng Internet, ti vi màn hình phẳng, đầu đĩa, điều hòa, các đồ dùng, đồ chơi theo thông tư 02... nên việc chăm sóc giáo dục trẻ được nhiều thuận lợi. Ngay từ những năm học trước, Ban giám hiệu và tập thể giáo viên đã thấy được mức độ cần thiết và tầm quan trọng của kho học liệu điện tử. Vì vậy, qua mỗi năm học, tập thể giáo viên và nhà trường đã luôn chú trọng xây dựng kho học liệu điện tử từ rất nhiều nguồn tư liệu khác nhau. Kết 5/32
- Một số biện pháp giáo dục trẻ mẫu giáo 4-5 tuổi kỹ năng phòng ngừa, ứng phó với biến đổi khí hậu thiên tai quả, nhà trường đến nay đã có kho học liệu tương đối phong phú, đáp ứng được nhu cầu soạn giảng phù hợp với yêu cầu. Lớp có 3 giáo viên, trình độ trung cấp, đại học và nhiệt tình, yêu nghề, mến trẻ. Tập thể giáo viên nhà trường có trình độ chuyên môn vững vàng luôn có ý thức học hỏi nâng cao trình độ chuyên môn. Phụ huynh luôn quan tâm, ủng hộ nhiệt tình trong phong trào của lớp, trường, phối hợp với giáo viên trong vấn đề chăm sóc giáo dục trẻ nói chung và giáo dục trẻ phòng chống thiên tai nói riêng. Bản thân tôi luôn cố gắng trong quá trình tự học, tự tìm tòi các phương pháp hướng dẫn trẻ nhận biết về thiên tai và kỹ năng phòng chống thiên tai phù hợp. 3. Khó khăn: Trẻ còn nhỏ chưa ý thức được việc những nguy hiểm mà thiên tai đem lại. Chưa có ý thức được những bất trắc khi gặp thiên tai, chưa hiểu được lợi ích của việc nắm được kỹ năng phòng chống thiên tai. Hiểu biết về thiên tai để làm gì? Cần làm những gì để bảo vệ bản thân khi đối mặt với thiên tai? Cần tránh những gì dễ gây nguy hiểm cho bản thân? Làm thế nào để ứng phó tốt nhất, hiệu quả nhất? Một số phụ huynh cũng chưa có đầy đủ hiểu biết và thói quen, là tấm gương cho trẻ khi ứng phó hợp lý khi gặp thiên tai. Kho học liệu điện tử về kỹ năng phòng chống thiên tai của nhà trường chưa có nhiều tư liệu, chưa đáp ứng được nhu cầu của việc giáo dục các kỹ năng cần thiết cho trẻ mẫu giáo. Xuất phát từ những thuận lợi và khó khăn trên tôi đã nghiên cứu và đưa ra “Một số biện pháp giáo dục trẻ Mẫu giáo 4-5 tuổi kỹ năng phòng ngừa, ứng phó với biến đổi khí hậu thiên tai.” nhằm giúp trẻ biết cách ứng phó với thiên tai. Hình thành ý thức, hành vi đúng đắn cho trẻ sau này cho đến khi trưởng thành. III. Các biện pháp: 1. Khảo sát đầu vào của trẻ hiểu biết về thiên tai, kỹ năng ứng phó với biến đổi khí hậu thiên tai. Đây là một chuyên đề đã được sở giáo dục và đào chỉ đạo thực hiện từ những năm học trước nên tôi không khó khăn trong việc xác định nội dung, mục đích yêu cầu dạy trẻ ứng phó với biến đổi khí hậu, thiên tai. Tuy nhiên, để việc giáo dục trẻ các kỹ năng này thật sự hiệu quả, người giáo viên cần phải nắm được mức độ hiểu biết và thực hiện các kỹ năng phòng ngừa, ứng phó với biến đổi khí hậu thiên tai của trẻ tại lớp mình phụ trách. Thực tế qua nhiều năm công tác tôi nhận thấy, mỗi một khóa học khác nhau trẻ có có mặt bằng nhận thức 6/32
- Một số biện pháp giáo dục trẻ mẫu giáo 4-5 tuổi kỹ năng phòng ngừa, ứng phó với biến đổi khí hậu thiên tai khác nhau, bản thân mỗi một đứa trẻ cũng có sự khác nhau về nhận thức. Việc khảo sát trẻ sẽ giúp giáo viên xây dựng kế hoạch giáo dục trẻ phù hợp, đề ra những biện pháp cụ thể để giáo dục trẻ ứng phó với thiên tai thực sự có chất lượng, đáp ứng được tình hình thực tế của lớp, phù hợp với khả năng của học sinh. Giúp trẻ phát huy được tối đa các khả năng góp phần đạt được hiệu quả cao nhất trong việc dạy trẻ những kỹ năng ban đầu về ứng phó với thiên tai. Để việc khảo sát được thuận lợi cô giáo cần: - Lên kế hoạch khảo sát trẻ ngay từ tháng 8 bao gồm: Khảo sát kiến thức, hiểu biết của trẻ về một số loại thiên tai nơi trẻ sống và kỹ năng ứng phó với thiên tai của trẻ. Kiến thức: Trẻ biết những thiên tai nào? Đặc điểm, cách phòng tránh. Kỹ năng: Trẻ làm được gì để ứng phó khi gặp thiên tai như thế nào. Thái độ: Trẻ có ý thức phòng tránh thiên tai. Xây dựng công cụ khảo sát trẻ: Lập các phiếu khảo sát trẻ: VD1: Để khảo sát các hiểu biết về thiên tai tôi lập phiếu khảo sát như sau. (Phiếu khảo sát có trong phần phụ lục 2) Tình huống 1: Những hình ảnh nào sau đây là các hiện tượng thiên tai. Bé hãy chọn đáp án đúng bằng cách tô màu đỏ ô vuông bên cạnh hình ảnh Tình huống 2: Khi gặp hỏa hoạn, hành động nào sau đây là đúng. Bé hãy nối mặt cười với hình ảnh đúng, mặt mếu với hình ảnh sai? Sau khi làm các phiếu khảo sát, thông qua giờ hoạt động chiều tôi hướng dẫn trẻ cách hoàn thành phiếu khảo sát, phát phiếu hướng dẫn cho phụ huynh để phụ huynh hướng dẫn trẻ thực hiện ở nhà. Khi hướng dẫn con làm phiếu khảo sát, phụ huynh có thêm hiểu biết về thiên tai và tầm quan trọng của việc hình thành kỹ năng ứng phó với biến đổi khí hậu thiên tai. Từ đó, phụ huynh có ý thức theo dõi, nắm bắt, cập nhật những nội dung ứng phó thiên tai cô giáo đề ra cụ thể theo từng tháng. Thông qua các hoạt động hàng ngày tôi đưa ra các tình huống, câu hỏi và đánh giá qua cách trẻ xử trí tình huống. VD: Khi dạy trẻ bài thơ “Mùa hạ tuyệt vời” tôi lồng ghép hỏi trẻ: Vào mùa hè thời tiết như thế nào? Khi trời nắng nóng các con phải làm gì? Khi gặp trời mưa các con phải làm gì? Các con có nên đứng trú mưa dưới gốc cây không? Vì sao?... Sau đó tôi thu thập kết quả và lập biểu đồ đánh giá kết quả khảo sát. * Kết quả: Cụ thể kết quả khảo sát đầu năm của trẻ về hiểu biết một số loại thiên tai nơi trẻ sống và kỹ năng đối phó với thiên tai của trẻ lớp tôi như sau: 7/32
- Một số biện pháp giáo dục trẻ mẫu giáo 4-5 tuổi kỹ năng phòng ngừa, ứng phó với biến đổi khí hậu thiên tai Bảng kết quả khảo sát đầu năm về ứng phó với biến đổi khí hậu thiên tai. Tổng số trẻ được khảo sát: 41 Kiến thức Kỹ năng Thái độ Tốt 55% 55% 60% Khá 25% 30% 20% Trung bình 20% 15% 20% 60 50 40 Tốt 30 Khá 20 Trung bình 10 0 Kiến thức Kỹ năng Thái độ Biểu đồ biểu diễn kết quả khảo sát đầu năm về ứng phó với biến đổi khí hậu thiên tai của trẻ. 2. Xây dựng kế hoạch tích hợp nội dung giáo dục kỹ năng ứng phó với biến đổi khí hậu thiên tai cho trẻ: Sau khi đã có kết quả khảo sát trẻ, nắm được mặt bằng chung về kiến thức, kỹ năng thái độ của trẻ về thiên tai và kỹ năng ứng phó với thiên tai tôi bắt đầu đi vào xây dựng kế hoạch cụ thể giáo dục trẻ hiểu biết về một số loại thiên tai nơi trẻ sống và kỹ năng ứng phó với thiên tai. Kế hoạch được đề ra sẽ giúp tôi chủ động và linh hoạt trong quá trình thực hiện. Nội dung kế hoạch được xây dựng trên cơ sở rà soát nội dung có liên quan đến giáo dục BĐKH trong chương trình GDMN, tôi đã lựa chọn để tích hợp trong một số chủ đề. Việc tích hợp dựa vào các nguyên tắc sau: Phù hợp với mục tiêu, kiến thức cô cung cấp cho trẻ qua các chủ đề. Phù hợp với đặc điểm tâm lý lứa tuổi, đảm bảo lượng kiến thức cung cấp cho trẻ đi từ dễ đến khó và mang tính hệ thống liên quan đến nhau, không trùng lặp, không gây quá tải. 8/32
- Một số biện pháp giáo dục trẻ mẫu giáo 4-5 tuổi kỹ năng phòng ngừa, ứng phó với biến đổi khí hậu thiên tai Được tích hợp trong tất cả các lĩnh vực giáo dục: GD phát triển Thể chất, GD phát triển Nhận thức, Ngôn ngữ, Tình cảm, Kĩ năng xã hội và Thẩm mỹ. Được tích hợp trong các hoạt động phải gần gũi, không xa lạ với trẻ, gắn với thực tế của địa phương. Có thể được tích hợp trong cả một hoạt động, trong một phần của hoạt động hoặc liên hệ thực tế. Kế hoạch cần đảm bảo các tiêu chí sau: Phù hợp với kết quả khảo sát thực trạng trẻ. Dựa vào nội dung, mục đích giáo dục trẻ kỹ năng ứng phó với biến đổi khí hậu thiên tai. Phải cung cấp kiến thức bên cạnh việc rèn kỹ năng vì với trẻ mẫu giáo nhỡ, kỹ năng ứng phó thiên tai còn rất mới. Muốn hình thành kỹ năng cho trẻ, trước tiên cần phải cung cấp kiến thức cho trẻ. Khi lập kế hoạch, giáo viên cần chú ý đến yếu tố tạo nhiều cơ hội cho trẻ được tìm hiểu, khám phá và được trải nghiệm. Chú trọng các kỹ năng sau: Khám phá về thiên tai và một số biến đổi khí hậu thiên tai gây ra. Thử nghiệm: Một số kỹ năng phòng tránh thiên tai tại nơi trẻ sống. Phân loại và so sánh: Một số dấu hiệu đặc trưng của hiện tượng thiên tai. Xây dựng kế hoạch năm (dự kiến các chủ đề), tuần, ngày về việc lồng ghép giáo dục trẻ thói quen và ý thức giữ gìn môi trường sống, kỹ năng, thói quen sử dụng năng lượng sạch, kỹ năng ứng phó với thiên tai. * Kết quả: Sau khi xem xét, tìm hiểu và phân tích cụ thể các yêu cầu được đưa ra tôi đã lựa chọn và xây dựng được kế hoạch cụ thể như sau: CHỦ ĐỀ NỘI DUNG HOẠT ĐỘNG - Nhận biết thời tiết diễn - Xem tranh ảnh, nhận biết về một số ra trong ngày, nhận biết dấu hiệu về thời tiết có liên quan. khác biệt về thời tiết - Quan sát trò truyện trực tiếp về thời trong một số ngày. tiết trong ngày. - Nhận biết một số dấu + Khi ở ngoài trời nắng nóng các con hiệu của thời tiết: Nắng, nên làm gì? (đội mũ, che mặt, đeo kính, gió, mây, nhiệt độ, ngồi, đứng dưới bóng râm, ...) mưa,... + Khi trời mưa các con nên làm gì? - Những thiên tai thường ( mặc áo mưa, che ô, chạy ngay về hay gặp ở trường: Hỏa lớp...) hoạn, giông bão... - Thực hành kỹ năng thoát hiểm khi gặp - Nhận biết địa điểm an bão ở trường mầm non. 9/32
- Một số biện pháp giáo dục trẻ mẫu giáo 4-5 tuổi kỹ năng phòng ngừa, ứng phó với biến đổi khí hậu thiên tai CHỦ ĐỀ NỘI DUNG HOẠT ĐỘNG toàn khi ở lớp học, không an toàn như gốc cây, mái tôn và cách đi đến nơi an - Vẽ, cắt dán, nối tranh về lựa trọn trang toàn nhanh nhất khi có phục, đồ ăn phù hợp thời tiết. thiên tai xảy ra ở trường - Quan tâm giúp đỡ người bị thiên tai TRƯỜNG để phòng tránh tai nạn qua các hành động thực tiễn. ( Qua thư, MẦM khi có hiện tượng thời tặng đồ chơi...) NON tiết bất thường . - Dạy trẻ bài thơ: Thương bạn. - Lợi ích của việc hiểu - Trò chơi PP: Bé chọn hình nào. biết về thiên tai. + Bé ứng phó với bão như thế nào. - Một số kỹ năng ứng phó khi gặp hiện tượng dông bão ở trường. - Nhận biết địa điểm an * Bé làm gì để bảo vệ sức khỏe và sự toàn, không an toàn và an toàn khi có hiện tượng thời tiết bất cách đi đến nơi an toàn thường. nhanh nhất khi có thiên - Xem tranh ảnh, nhận biết về một số tai xảy ra để phòng tránh địa điểm nguy hiểm, không an toàn trên tai nạn khi có hiện tượng khi có hiện tượng thời tiết bất thường thời tiết bất thường (cây mà trẻ cần tránh xa những nơi đó như: to, cột điện, sông, suối, không đi qua sông suối khi trời mưa lũ, BẢN ...) tránh xa sườn đồi, dốc khi có sạt lở đất, THÂN - Nhận biết một số tác không đứng dưới cây to, cột điện khi có nhân gây nguy hiểm cho mưa dông, sấm sét... cơ thể trẻ khi thời tiết - Trao đổi, trò chuyện về những dấu thay đổi và khi có hiện hiệu bất thường của thời tiết, biểu hiện tượng thời tiết bất của biến đổi khí hậu, ảnh hưởng không thường: Nắng nóng kéo tốt đến sức khỏe. Dấu hiệu trời nắng dài làm cho người mỏi nóng gay gắt? (nắng, nóng khó chịu, mệt, mất nước dễ ốm nhiều mồ hôi, khát nước nhiều...) đau; rét kéo dài làm mất - Xem tranh, băng hình, trao đổi, trò nhiệt trong cơ thể, dễ bị chuyện về cách bảo vệ sức khỏe, an ho, viêm phổi...; Lũ, lụt toàn khi có hiện tượng thời tiết bất làm ô nhiễm môi trường, thường: cơ thể dễ bị nhiễm + Khi trời nắng nóng gay gắt nên làm bệnh, ... gì? (Ở trong nhà, ở nơi có bóng râm, 10/32
- Một số biện pháp giáo dục trẻ mẫu giáo 4-5 tuổi kỹ năng phòng ngừa, ứng phó với biến đổi khí hậu thiên tai CHỦ ĐỀ NỘI DUNG HOẠT ĐỘNG - Hướng dẫn trẻ tự thích nghi và biết chăm sóc bản thân để phòng tránh và giảm nhẹ hậu quả khi uống thêm nước, dúng khăn ướt lau thời tiết thay đổi và khi mặt, tay, mặc quần áo mỏng có hiện tượng thời tiết - Trò chơi: Bé lựa chọn đồ dùng và bất thường: Trời nắng trang phục phù hợp). nóng, trời rét đậm * Bé làm gì để bảo vệ trái đất thân yêu? - Một số kĩ năng tự bảo - Thực hành làm đồ chơi, túi đựng thức vệ bản thân khi có các ăn bằng giấy, vật liệu tái sử dụng. hiện tượng thời tiết bất - Chăm sóc cây, thu gom rác ở trường. thường, thiên tai xảy ra: - Làm sách về ”Các hoạt động bảo vệ số điện thoại khẩn cấp, trái đất thân yêu” các kĩ năng tự bảo vệ như - Dạy trẻ bài thơ: Giúp mẹ chống bão. chạy lên cao khi có nước lũ, ở trong nhà khi có mưa bão,... - Cách sử dụng các thiết - Trò chuyện về sự cần thiết sử dụng bị điện trong gia đình để các thiết bị điện an toàn. phòng tránh thiên tai: - Trao đổi, trò chuyện về tầm quan Ngắt các thiết bị điện khi trọng của các thiết bị phòng tránh hỏa không sử dụng để phòng hoạn trong gia đình. tránh cháy nổ, khi trời - Xem video về sử trí khi hỏa hoạn xảy mưa giông có sấm sét tắt ra. GIA các thiết bị điện như ti vi, - Trẻ thực hành một số kỹ năng thoát ĐÌNH máy tính... hiểm như: Khi có cháy phải hét to báo - Trong gia đình cần người lớn và mọi người xung quanh trang bị các thiết bị gì để biết. Gọi số 114, chỉ rõ địa điểm cháy phòng tránh thiên tai: cho lực lượng cứu hộ. Luôn tạo ra tiếng bình cứu hỏa, cầu dao động để mọi người tìm bé nhanh hơn... điện, bể chứa nước... - Dạy trẻ bài vè: Vè thoát cháy. - Số điện thoại báo cháy - Trò chơi PP: Cánh cửa bí mật. Bé ứng là bao nhiêu? phó với hỏa hoạn. - Cách xử trí khi gặp hỏa hoạn ở nhà. - Sử dụng điện tiết kiệm, 11/32
- Một số biện pháp giáo dục trẻ mẫu giáo 4-5 tuổi kỹ năng phòng ngừa, ứng phó với biến đổi khí hậu thiên tai CHỦ ĐỀ NỘI DUNG HOẠT ĐỘNG giữ gìn môi trường tại nơi mình sinh sống. - Xem tranh, băng hình tham quan thực tế, trò chuyện tìm hiểu về một số nghề liên quan. - Sử dụng các bài tập tình huống: VD: Điều gì sẽ xảy ra khi không có năng - Một số nghề tham gia lượng sạch? Bé làm gì bảo vệ môi ứng phó với thiên tai: trường?) Bác sĩ; Cứu hỏa; Khí - Trò chơi vận động: Ai nhanh, ai đúng; tượng thủy văn; Thủy Ai chuyển đồ nhanh; Bò trườn vượt lợi..... trướng ngại vật. - Trẻ biết được một số - Xem video về một số nguồn năng nguồn năng lượng sạch, lượng sạch. biết tầm quan trọng của - Làm chong chóng việc tạo ra nguồn năng - Tô màu tranh về hành vi đúng sai lượng mới giúp bảo vệ trong sử dụng năng lượng, bảo vệ môi môi trường. MỘT SỐ trường. - Số điện thoại cấp cứu là NGHỀ - Tham gia chơi trò chơi về chọn hành bao nhiêu? động sử dụng điện tiết kiệm, giữ gìn môi trường trong sạch - Đọc những bài thơ câu truyện về tiết kiệm điện và bảo vệ môi trường: Tâm sự của vỏ hộp, không vứt rác ra đường. - Kể cho trẻ nghe truyện: Nghề của bố. - Ảnh hưởng của thiên tai - Nghe kể truyện về biến đổi khí hậu đến cuộc sống của động liên quan đến con vật: Gấu trắng và con vật?: Hạn hán làm động vẹt biết lặn, Ước mơ của hươu sao... vật chết khát, lũ cuốn trôi - Xem tranh, băng hình tham quan, trò ĐỘNG con vật, tàn phá khu vực chuyện tìm hiểu tác haị của thiên tai VẬT sống của động vật, ảnh đến đời sống các con vật. hưởng đến nguồn thức ăn - Sử dụng các bài tập tình huống: VD: của động vật. Hỏa hoạn Điều gì sẽ xảy ra khi các con vật gặp thiêu cháy rừng, làm mất thiên tai? Bé làm gì bảo vệ con vật nhỏ nơi trú ẩn, thức ăn, ảnh quanh mình?) hưởng nghiêm trọng đến - Dạy trẻ bài thơ: Trời rét. 12/32
- Một số biện pháp giáo dục trẻ mẫu giáo 4-5 tuổi kỹ năng phòng ngừa, ứng phó với biến đổi khí hậu thiên tai CHỦ ĐỀ NỘI DUNG HOẠT ĐỘNG tính mạng con vật. - Khi xảy ra thiên tai bé làm được những gì giúp - Trò chơi PP: Bảo vệ cơ thể khi trời con vật gần gũi với mình: rét. Đưa con vật gần gũi vào nhà, cung cấp nước uống. - Thiên tai có ảnh hưởng như thế nào đến cây cối? Vì sao lại có hiện tượng - Tham gia bảo vệ thiên nhiên: trồng và cháy rừng? Các biện bảo vệ và chăm sóc cây xanh... pháp phòng chống cháy - Nghe, hát múa, vận động theo nhạc rừng? bài hát liên quan đến thời tiết môi - Hạn hán có ảnh hưởng trường, biến đổi khí hậu: Trời nắng trời đến thực vật: hủy hoại mưa, mưa rơi, Em yêu cây xanh... thực vật, giảm sản lượng - Nghe kể truyện, đọc thơ: Cây bàng, cây trồng... Hoa cúc vàng, Ghét bão thương cây, - Bão lũ cuốn trôi cây Tiếng kêu cứu rừng xanh... cối, tàn phá rau màu... THỰC - Xem tranh, video, ảnh về những nguy - Hỏa hoạn thiêu cháy VẬT hiểm khi cây đổ do thiên tai. rừng, làm mất cân bằng - Dạy trẻ bài thơ: Hạn hán. hệ sinh thái.. - Trò chơi PP: Đố bé chọn đúng. - Khi gặp thiên tai cần - Bé ứng phó với bão như thế nào. chú ý phòng chống tai nạn do cây đổ như thế nào? - Giao thông sẽ bị ảnh - Tham gía các bài tập vận động giúp hưởng như thế nào khi có cơ thể dẻo dai rất tốt cho việc ứng phó thiên tai? khi thiên tai như: chạy, đi, trườn trèo, đi PHƯƠNG - Tác hại do thiên tai gây chạy theo cô, Trốn mưa, Bé chọn lối TIỆN VÀ ra cho xe cộ, con người. nào. LUẬT LỆ - Khi đi trên đường gặp - Xem video, ảnh, trò chuyện về các kỹ GIAO thiên tai cụ thể ( rét buốt, năng tránh khi dông sét. THÔNG lụt, bão, dông sét..) - Cho trẻ tham gia thực nghiệm một số chúng mình phải làm gì? kỹ năng trên. - Cho trẻ học bài hát: Lý tránh dông - Trò chơi PP: Dông sét có làm khó cho 13/32
- Một số biện pháp giáo dục trẻ mẫu giáo 4-5 tuổi kỹ năng phòng ngừa, ứng phó với biến đổi khí hậu thiên tai CHỦ ĐỀ NỘI DUNG HOẠT ĐỘNG bé. Cánh cửa bí mật. - Các dấu hiệu để nhận - Xem tranh, băng hình, trao đổi, trò biết lũ lụt: Lũ lụt là hậu chuyện: Nước có ở đâu? Nước giúp gì quả của mưa nhiều, mưa cho chúng ta? Vì sao ô nhiễm nước to, mưa đá (ngập, úng, (con người vứt rác thải bừa bãi, nhà dịch bệnh…) máy thải nước bẩn,...)? Chúng ta làm gì - Các dấu hiệu để nhận để bảo vệ nguồn nước và tiết kiệm biết dông, sấm sét: Mưa, nước? ... dông, sấm, sét là những - Thí nghiệm: Tìm hiểu về các trạng hiện tượng thời tiết thái, về ích lợi của nước: nước bốc hơi, thường diễn ra cùng một nước nóng và nước lạnh, nước đá. Cây lúc. Trong cơn dông hay cần nước để sống và phát triển...Ví dụ: NƯỚC có sấm, sét kèm mưa và Tìm hiểu về tác hại của nước: Chứa VÀ CÁC gió mạnh. nước vào vật chứa dễ bị vỡ (túi ni HIỆN - Các dấu hiệu để nhận long). Thảo luận về việc nếu nước tràn TƯỢNG biết nắng, hạn hán, hỏa đầy hoặc làm vỡ vật chứa đầy nước TỰ hoạn; hậu quả của nắng điều gì xảy ra? So sánh hiện tượng đổ NHIÊN kéo dài (hạn hán, hỏa nước khỏi vật chứa một cách từ từ với hoạn, dịch bệnh,..). việc vật chứa đầy nước bị vỡ. Đổ 1 - Lạnh, hậu quả của lạnh chậu nước vào đàn kiến, điều gì xảy kéo dài (ảnh hưởng đến ra? Liên hệ đến các trận lũ lụt, lũ quét đời sống con người và làm thiệt hại đến con người, tài sản, con động thực vật) vật, cây cối,… - Các dấu hiệu để nhận - Xem tranh, băng hình, trao đổi, trò biết gió, bão, lốc: là hiện chuyện về mưa: Mưa có từ đâu? Nếu tượng thường gây gió mưa nhiều, mưa to điều gì sẽ xảy ra? mạnh và mưa lớn. Trong Cần làm gì, không nên là gì khi trời bão có cả những cơn mưa?... dông, lốc xoáy, sấm sét - Sưu tầm tranh ảnh về mưa và sinh dữ dội, thậm chí cả mưa hoạt của con người, cảnh vật khi trời đá; hậu quả của chúng: mưa... bão, lốc (đổ nhà, đổ cây - Vẽ các vật chứa nước, vẽ mưa, giếng, cối, …). ao hồ sông suối,… - Các dấu hiệu để nhận - Xem tranh, băng hình, trao đổi, trò biết sóng thần: Sóng thần chuyện về gió: Gió có từ đâu? Chúng ta là một chuỗi các con có thể nhìn thấy gió không? Làm thế 14/32
- Một số biện pháp giáo dục trẻ mẫu giáo 4-5 tuổi kỹ năng phòng ngừa, ứng phó với biến đổi khí hậu thiên tai CHỦ ĐỀ NỘI DUNG HOẠT ĐỘNG nào để biết có gió hay không? Lợi ích sóng lớn, có thể cao đến và tác hại của gió… Chúng ta có thể sử hàng chục mét, đổ vào dụng gió để làm gì? Chúng ta làm gì, những vùng hải đảo, ven không nên làm gì khi gió to, bão, lốc biển. Sóng thần có sức xoáy?... tàn phá rất lớn, có thể - Xem tranh, băng hình, trao đổi, trò phá huỷ nhà cửa, trường chuyện về nắng nóng: Vào mùa nào thì học, cây cối… và tất cả có nắng nóng? Chúng ta làm gì, không những gì mà sóng tràn nên làm gì khi trời nắng. Làm gì để qua tránh nắng, nóng? - Các mùa trong năm (ở - Vẽ mặt trời, vẽ những vật dụng cần Miền Bắc, ở Miền Nam). dùng khi ra ngoài nắng: ô, mũ, nón. Sự thay đổi của thời tiết. - Xem tranh, băng hình, trao đổi, trò - Cách ứng phó và giảm chuyện về lạnh: Vào mùa gì thì trời nhẹ hậu quả của lũ lụt, lạnh? Chúng ta làm gì, không nên làm bão, lốc, hạn hán, cháy gì khi trời lạnh. rừng, nước biển dâng, … - Trò chuyện về những nguy hiểm khi - Kỹ năng tránh đuối đuối nước. nước. - Cho trẻ học bài hát: Cùng tránh bão. - Trò chơi PP: Những nơi nào nguy hiểm. Đuối nước rất dễ tránh. - Một số loại thiên tai - Các trò chơi, bài tập thực hành tình thường gặp ở Việt Nam huống rèn luyện kĩ năng ứng phó thiên - Các dấu hiệu để nhận tai như: Nghe dự báo thời tiết, ăn mặc biết dông, sấm sét, bão phù hợp với thời tiết để bảo vệ sức lụt, hỏa hoạn, hạn hán, khỏe, không sợ hãi hoảng loạn, bình rét kéo dài… tĩnh thực hiện những yêu cầu, hướng QUÊ - Chúng ta cần làm gì để dẫn của người lớn. Không tự ý đi ra HƯƠNG hạn chế hiệu ứng nhà ngoài khi có thảm họa thiên tai; biết tìm kính. nơi trú ẩn an toàn khi có mưa bão, lũ - Biết sử dụng năng lụt, sấm sét; đề phòng lũ quét, nước lượng tiết kiệm, tìm ra biển dâng; biết gọi người lớn khi gặp nguồn năng lượng mới, nguy hiểm,...Tổ chức cho trẻ quan sát sử dụng nguồn năng môi trường xã hội gần gũi xung quanh lượng tự nhiên, bảo vệ (phòng chống bão, lũ lụt,...) môi trường, hạn chế rác - Trò chuyện về một số hoạt động gây 15/32
- Một số biện pháp giáo dục trẻ mẫu giáo 4-5 tuổi kỹ năng phòng ngừa, ứng phó với biến đổi khí hậu thiên tai CHỦ ĐỀ NỘI DUNG HOẠT ĐỘNG hiện tượng hiệu ứng nhà kính. - Nghe kể chuyện, kể chuyện, đọc thơ, thải độc hại... ca dao về thời tiết, về biến đổi khí hậu, - Những kỹ năng chung cách ứng phó và giảm nhẹ hậu quả của cần có khi trẻ gặp thiên BĐKH: “Cóc kiện trời”,“Tiếng kêu cứu tai . của rừng xanh”... - Số điện thoại khẩn - Cho trẻ nghe truyện: Buổi đi chơi cấp114, 115. đáng nhớ. Vè tránh dông sét. - Trò chơi PP: Các trò chơi đã có Sau khi xây dựng được kế hoạch cụ thể phù hợp từng chủ đề đã giúp tôi có thể chủ động trong việc cung cấp lượng kiến thức và kỹ năng về ứng phó với biến đổi khí hậu thiên tai cho phù hợp với trẻ, đảm bảo lồng ghép hợp lý theo từng chủ đề trẻ đang học. VD: Chủ đề: Gia đình. Tôi cho trẻ lồng ghép một số kỹ năng thoát cháy vào trò chơi vận động để trẻ tham gia. Hình ảnh minh họa trẻ tham gia thoát hiểm khi có hỏa hoạn. VD: Chủ đề: Nước và hiện tượng tự nhiên 16/32
- Một số biện pháp giáo dục trẻ mẫu giáo 4-5 tuổi kỹ năng phòng ngừa, ứng phó với biến đổi khí hậu thiên tai - Giờ hoạt động học: Trong giờ hoạt động chung “Mùa hè”. Tôi lồng ghép cho trẻ nhận biết các dấu hiệu để nhận biết dông, sấm sét, các dấu hiệu để nhận biết nắng, hạn hán, hỏa hoạn; hậu quả của nắng kéo dài (hạn hán, hỏa hoạn, dịch bệnh,..) - Trong giờ hoạt động chiều cho trẻ xem tranh, băng hình, trao đổi, trò chuyện về mưa: Mưa có từ đâu? Nếu mưa nhiều, mưa to điều gì sẽ xảy ra? Cần làm gì, không nên là gì khi trời mưa?... - Trong giờ hoạt động góc: Cho trẻ làm sách truyện sáng tạo về các nguồn nước. Trẻ tham gia trò chơi rèn kỹ năng sống chọn hành động phù hợp. Ở góc giáo dục kỹ năng sống tôi sưu tầm tranh ảnh về một số hành động gây lãng phí nước, phòng tránh đuối nước để trẻ chọn gắn hình ảnh mặt cười bên cạnh những hành động tốt. Ảnh minh họa giờ chơi hoạt động góc. - Trong các giờ hoạt động chuyển tiếp cho trẻ đọc các bài thơ, nghe các câu chuyện về các hiện tượng tự nhiên... - Thông qua các hoạt động, trẻ vừa được thỏa mãn nhu cầu chơi lại nhẹ nhàng lĩnh hội các kiến thức cô truyền tải đến như những nội dung quy tắc của trò chơi, câu truyện. Qua đó, giúp trẻ thoải mái, tự tin hơn khi tiếp thu, kiến thức thu được cũng khó quên hơn. 17/32
- Một số biện pháp giáo dục trẻ mẫu giáo 4-5 tuổi kỹ năng phòng ngừa, ứng phó với biến đổi khí hậu thiên tai 3. Sưu tầm tranh ảnh, video tư liệu về thiên tai và kỹ năng ứng phó với biến đổi khí hậu thiên tai. Sau khi tìm hiểu và xây dựng kế hoạch giáo dục cụ thể phù hợp với chủ đề trẻ học, tôi bắt đầu đi vào sưu tầm các loại tranh ảnh, video liên quan để giúp trẻ lĩnh hội được dễ dàng hơn. Xuất phát từ đặc điểm tâm lý của trẻ, trẻ lĩnh hội kiến thức bằng tư duy trực quan hình tượng là chủ yếu nên vai trò của những hình ảnh trực quan là vô cùng cần thiết. Mặt khác, tuy những kiến thức và kỹ năng ứng phó với biến đổi khí hậu thiên tai là vô cùng thiết thực. Nhưng do những hiểu biết về thiên tai và những kỹ năng ứng phó cụ thể tương đối ít gặp trong cuộc sống hàng ngày của trẻ nên trẻ khó hình dung được nếu không được xem những hình ảnh tư liệu cụ thể, sống động. Trước đây, khi mạng internet chưa phổ biến thì giáo viên có hai hình thức chủ yếu để chuẩn bị tranh ảnh tư liệu đó là vẽ tranh và mua tranh ảnh, đĩa in sẵn. Hai cách làm này tồn tại rất nhiều bất cập như vẽ tranh có thể không đẹp, không truyền tải hết được nội dung vẻ đẹp của bức tranh do khả năng vẽ của giáo viên còn hạn chế. Tranh ảnh in sẵn và đĩa in sẵn tuy giải quyết được vấn đề thẩm mĩ nhưng lại mất nhiều thời gian đi tìm, chi phí tốn kém. Với những tư liệu tranh ảnh và đĩa có được lại phải bảo quản tốn rất nhiều diện tích, tìm kiếm khó khăn lại không được lâu dài và dễ bị rách hỏng, mối mọt... Ngày nay, nhờ sự phát triển vượt bậc của internet đã giúp công việc của giáo viên mầm non thuận tiện hơn rất nhiều. Tranh ảnh, video liên quan đến đề tài đẹp hơn, phong phú và sinh động hơn, chân thực hơn giúp cung cấp kiến thức rõ ràng, cụ thể và quan trọng nhất là trẻ rất hứng thú khi được xem. Ngoài ra còn một ưu điểm nổi bật nữa của kho tư liệu từ internet là rẻ, tiết kiệm chi phí, tìm kiếm vô cùng dễ dàng, cất giữ lại rất gọn nhẹ, có thể sử dụng được lâu dài. Trường tôi đã xây dựng được kho học liệu điện tử nhưng các tư liệu về biến đổi khí hậu thiên tai còn nghèo nàn, hạn chế. Việc tìm kiếm của tôi sẽ giúp bổ sung cho kho học liệu của nhà trường và tất cả giáo viên đều có thể đồng thời sử dụng được. Để có thể tìm kiếm được dễ dàng, phạm vi tìm kiếm rộng, tư liệu phong phú, đa dạng, hấp dẫn tôi đã sử dụng một số công cụ tìm kiếm sau: - Google. - Coc coc. - Gif animation (hình ảnh động). - CC Search, Compfight tìm kiếm ảnh. - You tube, Every Zing, Blinkx tìm kiếm video. - Tìm kiếm ảnh Free download Manager. 18/32
- Một số biện pháp giáo dục trẻ mẫu giáo 4-5 tuổi kỹ năng phòng ngừa, ứng phó với biến đổi khí hậu thiên tai VI. Kết quả: Sau khi thực hiện đề tài “Một số biện pháp giáo dục trẻ Mẫu giáo 4-5 tuổi kỹ năng phòng ngừa, ứng phó với biến đổi khí hậu thiên tai.” Tôi đã đạt được một số kết quả cụ thể như sau: 1. Đối với trẻ: - Mở rộng, củng cố, khắc sâu các kiến thức về thiên tai và phòng tránh biến đổi khí hậu thiên tai. - Khơi gợi ở trẻ hứng thú, óc tò mò, khả năng phán đoán, khích lệ lòng ham hiểu biết, tư duy… - Đưa nội dung giáo dục trẻ về thiên tai và phòng tránh biến đổi khí hậu thiên tai vào các hoạt động chăm sóc giáo dục trẻ hàng ngày một cách tự nhiên, linh hoạt, gần gũi với trẻ. - Ý thức phòng tránh biến đổi khí hậu thiên tai của trẻ được nâng lên rõ rệt. Trẻ thật sự đã trở thành những tuyên truyền viên nhắc nhở mọi người trong gia đình và những người xung quanh mình phòng tránh thiên tai. Cùng với việc xây dựng được một hệ thống biện pháp giúp trẻ lĩnh hội các kiến thức về các loại thiên tai, lợi ích của việc hiểu biết về thiên tai, các cách phòng tránh khi gặp thiên tai. Thông qua đó, hình thành cho trẻ các kỹ năng ứng phó với biến đổi khí hậu thiên tai, giáo dục ý thức phòng tránh khi gặp thiên tai, sử dụng một số kỹ năng đơn giản để bảo vệ bản thân. Có thể nói, hệ thống biện pháp trên không những góp phần nâng cao chất lượng nội dung lồng ghép giáo dục trẻ ý thức phòng tránh khi gặp biến đổi khí hậu thiên tai, đáp ứng được mục tiêu của hoạt động mà còn phù hợp với đặc điểm tâm sinh lý của trẻ lứa tuổi mẫu giáo, kích thích các khả năng phát triển của trẻ đặc biệt là khả năng tư duy, suy luận. Trẻ mạnh dạn, tự tin hơn, biết thể hiện mình trước đám đông, tạo cho trẻ có tâm thế vững vàng, giúp trẻ phát triển đầy đủ năm lĩnh vực: thẩm mỹ, nhận thức, thể lực, xúc cảm tình cảm, ngôn ngữ. Cụ thể, các cháu lớp mẫu giáo nhỡ đã có những chuyển biến rõ nét về ý thức phòng tránh khi gặp thiên tai như: Tắt thiết bị điện khi dông bão, ăn mặc quần áo phù hợp thời tiết, biết nhặt lá cây bảo vệ môi trường, nhớ được số điện thoại cứu hộ 114, cấp cứu 115... Qua trao đổi với phụ huynh chúng tôi biết cháu ở nhà biết nhắc nhở cha mẹ, anh chị em sử dụng các thiết bị điện an toàn, biết giúp mẹ đóng cửa, tự mặc áo ấm khi ra ngoài, biết tự tắt quạt, máy vi tính khi có bão... 19/32
- Một số biện pháp giáo dục trẻ mẫu giáo 4-5 tuổi kỹ năng phòng ngừa, ứng phó với biến đổi khí hậu thiên tai Sau khi tiến hành khảo sát trẻ cuối năm, tôi đã tổng hợp và ghi nhận được kết quả khảo sát cả năm học như sau: 1. Đối với bản thân: - Có vốn kiến thức nhất định vể thiên tai và tác hại của nó gây ra với con người. - Kỹ năng sử dụng tin học được nâng lên rõ rệt. - Có một hệ thống thư viện về thiên tai phong phú đáp ứng nhu cầu soạn giảng về đề tài. - Giúp tôi chủ động lựa chọn các biện pháp lồng ghép trong các hoạt động chăm sóc giáo dục trẻ hàng ngày. 3. Đối với nhà trường: - Góp phần bổ sung vào hệ thống thư viện nhà trường một khối lượng lớn các nội dung, biện pháp giúp giáo dục trẻ mẫu giáo hiểu biết về thiên tai và phòng tránh biến đổi khí hậu thiên tai. - Nâng cao chất lượng nội dung lồng ghép tích hợp giáo dục trẻ kỹ năng phòng tránh khi gặp thiên tai trong nhà trường. 4. Đối với phụ huynh: - Phụ huynh rất vui mừng và phấn khởi khi thấy con em mình có ý thức phòng tránh khi gặp thiên tai, hiểu biết của các con về biến đổi khí hậu thiên tai được nâng lên rõ rệt. Phụ huynh nhiệt tình ủng hộ các cô tranh ảnh, tư liệu, các đồ dùng liên quan - Cùng trao đổi, tìm hiểu với phụ huynh khác và cô giáo để có biện pháp hướng dẫn trẻ tốt nhất. - Tạo được thói quen cả nhà cùng nhau rèn luyện kỹ năng phòng tránh khi có thiên tai. Mỗi thành viên trong gia đình có ý thức nhắc nhở người thân và những người xung quanh cùng phòng tránh biến đổi khí hậu thiên tai, hạn chế hành vi gây ảnh hưởng xấu đến môi trường. 20/32
CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD
-
Sáng kiến kinh nghiệm Mầm non: Một số kinh nghiệm sử dụng đồ dùng, đồ chơi hấp dẫn cho trẻ 5-6 tuổi làm quen với toán
17 p | 1800 | 338
-
Sáng kiến kinh nghiệm Mầm non: Một số biện pháp quản lý hồ sơ công tác chăm sóc bán trú trong trường mầm non Tuổi Hoa
16 p | 25 | 11
-
Sáng kiến kinh nghiệm Mầm non: Một số biện pháp chỉ đạo nâng cao chất lượng giáo dục cho trẻ mầm non
11 p | 27 | 10
-
Sáng kiến kinh nghiệm Mầm non: Một số biện pháp rèn kỹ năng giao tiếp cho trẻ trong trường mầm non
19 p | 49 | 9
-
Sáng kiến kinh nghiệm Mầm non: Một số kinh nghiệm dạy kỹ năng tự phục vụ cho trẻ nhà trẻ 24 - 36 tháng tuổi trong trường mầm non Tuổi Hoa - Long Biên - Hà Nội
10 p | 33 | 8
-
Sáng kiến kinh nghiệm Mầm non: Ứng dụng hướng tiếp cận Reggio Emilia trong trang trí môi trường lớp học tại trường mầm non
15 p | 57 | 7
-
Sáng kiến kinh nghiệm Mầm non: Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục luật lệ an toàn giao thông đường bộ cho trẻ Mẫu giáo 4 - 5 tuổi tại trường mầm non Tuổi Hoa
11 p | 38 | 7
-
Sáng kiến kinh nghiệm Mầm non: Một số biện pháp dạy trẻ 5-6 tuổi làm một số đồ dùng đồ chơi sáng tạo từ nguyên vật liệu sẵn có ở địa phương
19 p | 23 | 7
-
Sáng kiến kinh nghiệm Mầm non: Một số biện pháp giúp giáo viên tổ chức các hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ ở trường mầm non
16 p | 15 | 6
-
Sáng kiến kinh nghiệm Mầm non: Ứng dụng hướng tiếp cận Reggio Emilia trong trang trí môi trường lớp học tại trường mầm non
15 p | 29 | 6
-
Sáng kiến kinh nghiệm Mầm non: Biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục kỹ năng sống cho trẻ 3-4 tuổi
12 p | 32 | 6
-
Sáng kiến kinh nghiệm Mầm non: Một số biện pháp giáo dục lễ giáo cho trẻ mẫu giáo 4 - 5 tuổi trong trường mầm non
18 p | 18 | 6
-
Sáng kiến kinh nghiệm Mầm non: Một số biện pháp phòng, tránh ngộ độc thực phẩm trong trường mầm non
12 p | 29 | 5
-
Sáng kiến kinh nghiệm Mầm non: Một số biện pháp nâng cao chất lượng cho trẻ 3-4 tuổi hoạt động làm quen với toán ở trường mầm non
12 p | 20 | 5
-
Sáng kiến kinh nghiệm Mầm non: Một số biện pháp giáo dục kỹ năng sống cho trẻ mẫu giáo bé 3 - 4 tuổi trong trường mầm non Tuổi Hoa
20 p | 23 | 5
-
Sáng kiến kinh nghiệm Mầm non: Một số biện pháp giáo dục trẻ 3-4 tuổi cách phòng tránh tai nạn thương tích trong trường Mầm non Tuổi Hoa
14 p | 32 | 5
-
Sáng kiến kinh nghiệm Mầm non: Một số biện pháp giáo dục lễ giáo cho trẻ mẫu giáo 4-5 tuổi ở trường mầm non
16 p | 10 | 5
-
Sáng kiến kinh nghiệm Mầm non: Một số biện pháp tạo cảnh quan môi trường xanh, sạch, đẹp, an toàn trong trường mầm non
16 p | 21 | 4
Chịu trách nhiệm nội dung:
Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA
LIÊN HỆ
Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM
Hotline: 093 303 0098
Email: support@tailieu.vn