Sáng kiến kinh nghiệm Mầm non: Một số biện pháp giúp trẻ 4-5 tuổi hoạt động tích cực trong giờ tạo hình ở trường mầm non A thị trấn Văn Điển

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:17

Thêm vào BST

Báo xấu

4
lượt xem 1
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Sáng kiến "Một số biện pháp giúp trẻ 4-5 tuổi hoạt động tích cực trong giờ tạo hình ở trường mầm non A thị trấn Văn Điển" được hoàn thành với mục tiêu nhằm gây hứng thú cho trẻ trong giờ tạo hình; khảo sát khả năng tạo hình của trẻ; phát triển khả năng vẽ cho trẻ ở mọi lúc mọi nơi.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Sáng kiến kinh nghiệm Mầm non: Một số biện pháp giúp trẻ 4-5 tuổi hoạt động tích cực trong giờ tạo hình ở trường mầm non A thị trấn Văn Điển

§Æt VÊn §Ò " TrÎ em h«m nay thÕ giíi ngµy mai " TrÎ em chÝnh lµ niÒm h¹nh phóc cña mçi gia ®×nh vµ lµ mÇm non t-¬ng lai cña ®Êt n-íc. ChÝnh v× thÕ ®ã mµ c«ng t¸c ch¨m sãc gi¸o dôc trÎ kh«ng cßn lµ cña riªng ai mµ lµ cña toµn x· héi. Trong ®ã vai trß h-íng dÉn tæ chøc cña gi¸o viªn còng nh- c¸c bËc phô huynh lµ viÖc hÕt søc cÇn thiÕt ®èi víi trÎ nhá. B¸c Hå ®· nãi: “ Kh«ng cã gi¸o dôc th× kh«ng nãi g× ®Õn kinh tÕ v¨n hãa "cho nªn ngay tõ nhá chóng ta còng cÇn cã biÖn ph¸p gióp trÎ h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn nh©n c¸ch toµn diÖn. Trong ch-¬ng tr×nh gi¸o dôc mÇm non nãi chung vµ bé m«n t¹o h×nh nãi riªng th× ho¹t ®éng t¹o h×nh ®ãng vai trß kh¸ quan träng trong sù ph¸t triÓn cña trÎ nhá vÒ mäi mÆt nh-: thÈm mü, ®¹o ®øc, trÝ tuÖ, thÓ lùc... Ho¹t ®éng t¹o h×nh lµ ho¹t ®éng mang tÝnh nghÖ thuËt, nã gióp trÎ ph¶n ¸nh thÕ giíi xung quanh cña con ng-êi mét c¸ch ®a d¹ng phong phó. Th«ng qua t¹o h×nh trÎ ®-îc thö søc m×nh trong viÖc thÓ hiÖn vµ s¸ng t¹o thÕ giíi riªng theo t- duy cña trÎ. Ho¹t ®éng t¹o h×nh cßn gióp trÎ ph¸t triÓn kh¶ n¨ng ghi nhí, kh¶ n¨ng quan s¸t, trÝ t-ëng t-îng, sù s¸ng t¹o, kh¶ n¨ng phèi hîp gi÷a m¾t vµ tay. Ngoµi ra ë c¸c giê häc vÏ cßn gióp trÎ cã nh÷ng kü n¨ng cÇm bót, kü n¨ng t« mµu, t- thÕ ngåi häc...§Æc biÖt trong c¸c giê häc trÎ thÝch ®-îc tù m×nh vÏ, nÆn, t« mµu...theo s¸ng t¹o riªng cña trÎ, lóc nµy trÎ thùc sù vui khi m×nh t¹o ra mét s¶n phÈm. C¸c s¶n phÈm trÎ t¹o ra rÊt ®¬n gi¶n, ngé nghÜnh, sinh ®éng, mçi mét s¶n phÈm mang mét néi dung vµ mét tªn gäi kh¸c nhau. TrÎ tham gia ho¹t ®éng t¹o h×nh ®· gióp trÎ h×nh thµnh c¸c ®øc tÝnh tèt nh-: trÎ yªu thiªn nhiªn, yªu c¸i ®Ñp, yªu con ng-êi... vµ lu«n mong muèn t¹o ra c¸i ®Ñp cho m×nh cho mäi ng-êi. Tr-íc ®©y chóng ta thùc hiÖn theo ch-¬ng tr×nh c¶i c¸ch th× giê t¹o h×nh cßn mµng tÝnh dËp khu«n, mamg tÝnh ¸p ®Æt cho nªn trÎ ch-a ph¸t huy ®-îc tÝnh tÝch cùc vµ s¸ng t¹o cña trÎ. N¨m häc nµy tr-êng t«i d¹y häc theo ch-¬ng tr×nh gi¸o dôc mÇm non míi cho nªn ph-¬ng ph¸p d¹y vµ häc cña trÎ còng ®a d¹ng phong phó h¬n, trÎ ®-îc thÓ hiÖn sù s¸ng t¹o cña m×nh nhiÒu h¬n. 1
XuÊt ph¸t tõ nh÷ng ®Æc ®iÓm trªn t«i thÊy nhiÖm vô quan träng mµ gi¸o viªn ph¶i gi¶i quyÕt khi h-íng dÉn trÎ häc t¹o h×nh kh«ng ph¶i lµ d¹y trÎ vÏ theo ý cña m×nh mµ ph¶i t¹o cho trÎ c¶m gi¸c høng thó thùc sù khi häc. Cã nh- vËy s¶n phÈm trÎ t¹o ra míi lµ nh÷ng t¸c phÈm nghÖ thuËt mang tÝnh trÎ th¬ ngé nghÜnh ®¸ng yªu. Ho¹t ®éng t¹o h×nh cã rÊt nhiÒu néi dung kh¸c nhau cho nªn ®Ó hiÓu râ tÇm quan träng cña nã th× t«i ®· suy nghÜ vµ t×m ra: “ Mét sè biÖn ph¸p gióp trÎ 4 - 5 tuæi ho¹t ®éng tÝch cùc trong giê t¹o h×nh ë tr-êng mÇm non A - thÞ trÊn V¨n §iÓn ". 2
Gi¶i QuyÕt VÊn §Ò I) C¬ së lý luËn Ho¹t ®éng t¹o h×nh chiÕm vÞ trÝ quan träng trong ho¹t ®éng cña trÎ vµ ch-¬ng tr×nh gi¸o dôc mÇm non, nã lµ ph-¬ng tiÖn c¬ b¶n cho viÖc gi¸o dôc thÈm mü, gi¸o dôc toµn diÖn cho trÎ ngay tõ nh÷ng n¨m ®Çu cña cuéc sèng. Th«ng qua ho¹t ®éng t¹o h×nh gióp trÎ më réng kiÕn thøc, ph¸t triÓn kh¶ n¨ng tri gi¸c, h×nh thµnh ë trÎ kh¨ n¨ng t- duy, sù khÐo lÐo, tÝnh kiªn tr×. ChÝnh v× thÕ lµ mét gi¸o viªn mÇm non t«i muèn n¨ng cao nhËn thøc cña b¶n th©n ®ång thêi gãp mét phÇn nhá bÐ cña m×nh vµo viÖc n¨ng cao chÊt l-îng gi¸o dôc cho nªn t«i ®· chän ®Ò tµi: Mét sè biÖn ph¸p gióp trÎ 4 - 5 tuæi ho¹t ®éng tÝch cùc trong giê t¹o h×nh ë tr-êng mÇm non A - thÞ trÊn V¨n §iÓn II ) c¬ së thùc tiÔn - Tr-êng MÇm non A thÞ trÊn V¨n §iÓn n»m ë trung t©m huyÖn Thanh Tr× cho nªn trÎ ®-îc tiÕp cËn nhiÒu víi c¸c th«ng tin ®ã lµ viÖc rÊt tèt cho c¸c ho¹t ®éng cña trÎ. - Tr-êng ®-îc c«ng nhËn lµ tr-êng tiªn tiÕn trong nhiÒu n¨m qua víi ®éi ngò gi¸o viªn nhiÖt t×nh vµ ®¹t nhiÒu danh hiÖu. - Ban gi¸m hiÖu nhµ tr-êng lu«n quan t©m vµ t¹o ®iÒu kiÖn vÒ c¬ së vËt chÊt lÉn tinh thÇn ®Ó gióp cho chóng t«i hoµn thµnh tèt nhiÖm vô ®-îc giao. - Nhµ tr-êng trang bÞ cho mçi líp 1 m¸y vi tÝnh ®Ó phôc vô cho c«ng t¸c gi¶ng d¹y. 3
1) ThuËn lîi: - Líp c¶ 4 c« ®Òu lµ gi¸o viªn trÎ vµ nhiÖt t×nh víi c«ng viÖc, c¶ 3 c« ®Òu ®ang theo häc líp n©ng cao ®¹i häc vµ 1 c« trªn chuÈn - T«i biÕt sö dông vi tÝnh thµnh th¹o cho nªn rÊt thuËn tiÖn cho viÖc t×m tßi tµi liÖu, tranh ¶nh ®Ó t¹o ra nh÷ng h×nh ¶nh sinh ®éng trªn vi tÝnh - TrÎ cã nÒ nÕp vµ phô huynh häc sinh th× nhiÖt t×nh víi c«ng viÖc cña líp - Nhµ tr-êng trang bÞ ®ñ ®iÒu kiÖn c¬ së vËt chÊt - 40% trÎ cã kh¶ n¨ng t¹o h×nh 2) Khã kh¨n: - DiÖn tÝch líp häc cßn chËt hÑp cho nªn thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng cßn gÆp khã kh¨n - §å dïng d¹y häc cßn ch-a ®a d¹ng, phong phó vµ hÊp ®Én - 60% sè trÎ yÕu vÒ kh¨ n¨ng vÏ vµ nhiÒu bµi ch-a ®¹t yªu cÇu, sù s¸ng tao cña trÎ vµ thÓ hiÖn bè côc bøc tranh cßn yÕu, kh¶ n¨ng nhËn xÐt tranh cu¶ trÎ cßn kÐm. - Mét sè trÎ cßn m¶i ch¬i, ch-a høng thó tËp trung chó ý trong giê t¹o h×nh. 4
III) biÖn ph¸p thùc hiÖn 1. Kh¶o s¸t kh¶ n¨ng t¹o h×nh cña trÎ: Néi dung Tèt Kh¸ Trung b×nh YÕu kh¶o s¸t Sè trÎ TØ lÖ % Sè trÎ TØ lÖ % Sè trÎ TØ lÖ % Sè trÎ TØ lÖ % Kh¶ n¨ng tËp trung chó ý 12 20,6 18 31 20 34,4 8 13,7 Kh¶ n¨ng vÏ vµ phèi mµu 8 13,7 15 25,8 19 32,7 16 27,5 NhËn xÐt s¶n phÈm 5 8,62 16 27,5 18 31 19 32,7 - GÇn 70% trÎ kh«ng biÕt c¸ch nhËn xÐt s¶n phÈm - TØ lÖ trÎ tËp trung chó ý trong giê cßn ch-a cao, ch-a ®ång ®Òu. NhiÒu trÎ kh¶ n¨ng vÏ vµ phèi mµu cßn yÕu vµ trung b×nh. - VËy ®Ó n¨ng cao kh¶ n¨ng t¹o h×nh cho trÎ t«i quan t©m ®Õn trÎ häc trung b×nh, yÕu nhiÒu h¬n b»ng nh÷ng c©u hái gîi ý, ®éng viªn kÞp thêi ®Ó t¹o høng thó cho trÎ. Víi trÎ trung b×nh, yÕu t«i ®· lËp kÕ ho¹ch ®Ó cã nh÷ng biÖn ph¸p riªng phï hîp víi c¸ nh©n, nhãm trÎ nh¾m gióp trÎ ngµy mét häc tèt m«n t¹o h×nh. 2. G©y høng thó cho trÎ trong giê t¹o h×nh §Ó thu hót ®-îc sù chó ý cña trÎ võa dÔ l¹i võa khã v× trÎ con rÊt hµo høng tr-íc nh÷ng ®iÒu míi l¹, nh-ng l¹i dÔ ch¸n víi nh÷ng g× quen thuéc. V× vËy muèn cho trÎ ho¹t ®éng tÝch cùc trong giê t¹o h×nh th× chóng ta ph¶i suy nghÜ lµm sao, lµm nh- thÕ nµo ®Ó ngay tõ lóc vµo bµi còng nh- trong qu¸ tr×nh häc trÎ còng cã c¶m gi¸ høng thó. TrÎ cã høng thó th× trÎ míi tËp trung vµo giê häc vµ kÕt qu¶ ®em l¹i cho trÎ lµ nh÷ng t¸c phÈm thËt ngé nghÜnh ®¸ng yªu cña trÎ th¬. Víi nh÷ng bµi d¹y kh¸c nhau t«i lu«n thay ®æi h×nh thøc vµo bµi sao cho bµi häc trë nªn sinh ®éng, hÊp dÉn víi trÎ h¬n cã thÓ b»ng nh÷ng c©u hái, c¸ch t¹o t×nh 5
huèng bÊt ngê, sö dông trß ch¬i...Nh- vËy ngay tõ lóc ®Çu t«i ®· l«i cuèn trÎ chó ý vµo néi dung cÇn trao ®æi vµ kh«ng khÝ giê häc trë nªn s«i næi h¬n mµ kh«ng mang tÝnh gß bã hay Ðp buéc trÎ. T«i ®· t×m ra c¸c c¸ch g©y høng thó nh-: * T«i lùa chän nh÷ng ®Ò tµi ë c¸c chñ ®Ò råi t«i t×m nh÷ng néi dung cã liªn quan ®Õn ®Ò tµi råi copy vµo m¸y tÝnh ®Ó trÎ quan s¸t vµ trß chuyÖn lóc ®Çu giê. Khi trÎ ®-îc quan s¸t trß chuyÖn trªn m¸y tÝnh, t«i thÊy trÎ rÊt hµo høng, giê häc trë nªn s«i næi h¬n. VÝ dô 1: Bµi “ VÏ nh÷ng con vËt sèng trong rõng ” ®Ó t¹o c¶m gi¸c høng thó cho trÎ ngay tõ lóc ®Çu th× t«i s-u tÇm h×nh ¶nh c¸c con vËt ®ang sinh sèng ë trong rõng nh-: coi voi, con gÊu, con h-¬u… vµ t¹o thµnh mét ®o¹n phim ®Ó trÎ quan s¸t. Khi trÎ võa quan s¸t t«i võa ®Æt nh÷ng c©u hái ®Ó trÎ hiÓu mét sè ®Æc ®iÓm ®Æc tr-ng cña mçi loµi, trÎ cã hiÓu râ ®Æc ®iÓm cña tõng lo¹i th× trÎ vÏ sÏ tèt h¬n. T«i còng sö dông ®µm tho¹i, tranh mÉu ngay trªn m¸y tÝnh, t«i vÏ c¸c con vËt b»ng nh÷ng h×nh, nh÷ng nÐt ®¬n gi¶n ®Ó trÎ nhËn biÕt ®-îc c¸c bé phËn ®ã ®-îc vÏ bëi nÐt g×, h×nh g×. VÝ dô 2: “ Lµm ®å dïng ®å ch¬i s¸ng t¹o ” §èi víi tiÕt häc nh- thÕ nµy trÎ rÊt thÝch tham gia vµ hiÖu qu¶ ®em l¹i lµ rÊt cao. Muèn g©y høng thó ngay tõ lóc ®Çu t«i cho trÎ quan s¸t ®o¹n phim vÒ v-¬ng quèc xe h¬i, sau ®ã lµ h×nh ¶nh cña xe cøu ho¶, xe chë hµng, tµu háa... ®-îc lµm tõ c¸c nguyªn vËt liÖu bá ®i nh-: vá s÷a chua, vá hép s÷a t-¬i, nót chai n-íc kho¸ng...§Ó cã nh÷ng h×nh ¶nh sinh ®éng t«i ®· sö dông phÇn mÒm Microsoft PowerPoint vµ mét sè hiÖu øng kh¸c ®Ó t¹o tõng bé phËn cña xe xuÊt hiÖn ë mµn h×nh vµ cuèi cïng lµ hoµn chØnh mét chiÕc xe ®-îc lµm tõ nh÷ng nguyªn liÖu bá ®i. §Ó thªm phÇn hÊp dÉn t«i cho c¸c xe chuyÓn ®éng trªn ®-êng giång nh- bé phim ho¹t h×nh. 6
H×nh ¶nh ®å dïng ®å ch¬i s¸ng t¹o * Trong lóc trÎ thÓ hiÖn bµi cña m×nh trÎ rÊt cÇn cã kh«ng gian riªng ®Ó trÎ tËp trung suy nghÜ vµ t¹o ra c¶m høng s¸ng t¹o cho tõng bµi vÏ cña m×nh. Nãi nh- vËy kh«ng cã nghÜa lµ ®Ó trÎ ngåi vÏ trong mét kh«ng khÝ im lÆng, theo t«i th× còng cÇn t¹o cho trÎ mét bÇu kh«ng khÝ nhÑ nhµng nh-ng l¹i t¹o ®-îc h-ng phÊn khi trÎ häc. XuÊt ph¸t tõ suy nghÜ ®ã t«i ®· lªn kÕ ho¹ch tõ ®Çu n¨m häc vµ ®i t×m nh÷ng b¶n nh¹c kh«ng lêi vµ c¸c bµi h¸t nhÑ nhµng ®Ó më nhá lóc trÎ ®ang ngåi häc. Cã lÏ giê t¹o h×nh lµ giê mµ trÎ ph¶i tËp trung kh¸ nhiÒu v× trÎ ph¶i võa nh×n, võa suy nghÜ, võa lµm, võa nghe cho nªn trong lóc trÎ häc nÕu ta ®Ó mét khóc nh¹c nhÑ còng t¹o h-ng phÊn cho trÎ. * Víi tÊt c¶ c¸c ®Ò tµi t«i ®Òu nghiªn cøu tr-íc c¸c néi dung cña bµi häc ®Ó t«i t×m nh÷ng c©u hái sao cho phï hîp víi kh¶ n¨ng cña trÎ líp t«i. C©u hái ®Æt ra cho trÎ ph¶i võa g©y høng thó vµ võa mang tÝnh t- duy ®Ó gióp trÎ suy nghÜ råi míi ®-a ra c©u tr¶ lêi. Bªn c¹nh ®ã t«i còng t¨ng c-êng c¸c c©u hái gîi ý nh»m gióp trÎ cñng cè vµ ¸p dông nh÷ng kinh nghiÖm ®· lÜnh héi trong c¸c ho¹t ®éng kh¸c vµo bµi häc 7
nµy. T«i lu«n ®éng viªn trÎ suy nghÜ, nÕu trÎ kh«ng tr¶ lêi ®-îc t«i dïng c©u hái gîi ý cô thÓ h¬n ®Ó gióp trÎ tr¶ lêi. VÝ dô: H·y cho c« biÕt v× sao con biÕt Ng«i nhµ ®-îc vÏ b»ng nh÷ng h×nh g×? T¹i sao l¹i ph¶i vÏ cöa sæ? Con sÏ qu¶ cam ntn? H×nh ¶nh c« vµ c¸c con trß chuyÖn lóc vµo bµi * §å dïng d¹y häc cho trÎ ph¶i ®a d¹ng, phong phó cã thÓ trÎ míi vÏ ®-îc mét bøc tranh ®Ñp vµ g©y høng thó cho trÎ ngay tõ ban ®Çu. T- duy cña trÎ con vèn lµ t- duy trùc quan h×nh t-îng cho nªn trÎ dÔ bÞ thu hót bëi c¸c mµu s¾c rùc rì, ®å dïng míi l¹, nh÷ng h×nh thï ngé nghÜnh, sinh ®éng. D-íi m¾t trÎ th¬ th× tÊt c¶ c¸i g× còng míi, còng ®Ñp cho nªn trÎ cã tÝnh tß mß muèn kh¸m ph¸ t×m hiÓu vÒ thÕ giíi xung quanh. VÝ dô 1: “ VÏ con vËt sèng trong gia ®×nh ” §Ó t¹o c¶m gi¸c tß mß vµ thÝch thó khi quan s¸t t«i ®· nÆn mét ®µn gµ con vµ mét sè con vËt kh¸c ®Ó trß chuyÖn lóc ®Çu giê. VÝ dô 2: “ Trang trÝ b-u thiÕp noel “ 8
Vµo ngµy noel võa lµ t¹o kh«ng khÝ cho trÎ vui ®ãn gi¸ng sinh võa lµ gióp trÎ cã kiÕn thøc vµ h×nh ¶nh ngµy noel cho nªn t«i t¹o sù bÊt ngê cho trÎ b»ng c¸ch chuÈn bÞ mét c©y th«ng, mét «ng giµ noel vµ c¸c b-u thiÕp cã g¾n trªn c©y th«ng. T«i cho trÎ quan s¸t c¸c b-u thiÕp cã s½n g¾n trªn c©y th«ng vµ hái trÎ xem trong ®ã vÏ g× vµ vÏ ntn, sau khi trÎ nhËn xÐt song t«i cho trÎ thÓ hiÖn ý t-ëng cña m×nh vµo b-u thiÕp. * Mét b-íc kh«ng thÓ thiÕu ë mçi tiÕt tao h×nh ®ã chÝnh lµ cho trÎ nhËn xÐt s¶n phÈm cña m×nh cña b¹n vµ giµo viªn lµ ng-êi ®-a ra nhËn xÐt cuèi cïng. TrÎ rÊt thËn träng trong s¶n phÈm cña m×nh, v× vËy trÎ rÊt vui khi s¶n phÈm cña m×nh ®-îc nhiÒu ng-êi thÝch thó, khen ngîi. ChÝnh v× vËy, viÖc nhËn xÐt s¶n phÈm cña trÎ sao cho thËt kh¸ch quan mµ kh«ng lµm mÊt høng thó cña trÎ lµ rÊt quan träng. Muèn cho trÎ biÕt c¸ch nhËn xÐt s¶n phÈm th× gi¸o viªn cÇn cã hiÓu biÕt vÒ c¸c t¸c phÈm héi ho¹ vµ khi nhËn xÐt tranh cña trÎ cÇn dùa theo yªu cÇu cña tiÕt häc, kh¶ n¨ng vÏ cña tõng trÎ. Khi nhËn xÐt c¸c s¶n phÈm t«i lu«n ®éng viªn vµ khen trÎ lµ chÝnh vµ h¹n chÕ chª trÎ v× chª trÎ nhiÒu trÎ sÏ thiÕu tù tin vµ dÇn dÇn trÎ sÏ ch¸n m«n häc kh«ng cßn høng thó khi ngåi häc. H×nh ¶nh trÎ ®ang nhËn xÐt tranh 9
3. Ph¸t triÓn kh¶ n¨ng vÏ cho trÎ ë mäi lóc mäi n¬i. Ngoµi viÖc t¹o høng thó cho trÎ ®Ó trÎ ho¹t déng tÝch cùc trong c¸c giê häc th× t«i cßn nghiªn cøu t¹o høng thó cho trÎ ë mäi lóc mîi n¬i nh-: trong giê ®ãn tr¶ trÎ, ho¹t ®éng gãc, ho¹t ®éng ngoµi trêi...M«n t¹o h×nh ®-îc lång ghÐp ë rÊt nhiÒu ho¹t ®éng cña trÎ, nÕu trÎ cµng ®-îc tiÕp xóc vµ thÓ hiÖn nhiÒu th× trÎ sÏ say mª vµ thÝch thó víi m«n häc h¬n. Khi trÎ tham gia ho¹t ®éng ngoµi trêi, t«i cho trÎ tham quan v-ên hoa råi cïng rß chuyÖn vÒ c¸c lo¹i hoa, trÎ quan s¸t thÊy cã b«ng hoa to, b«ng hoa nhá, b«ng cao, b«ng thÊp, b«ng c¸nh trßn, b«ng c¸nh nhän...TrÎ cµng ®-îc ng¾m kü v-ên hoa bao nhiªu th× trÎ sÏ biÕt c¸ch vÏ b«ng hoa bÊy nhiªu. Sau khi th¨m quan v-ên hoa, trÎ cã thÓ dïng phÊn tr¾ng ®Ó vÏ l¹i nh÷ng b«ng hoa trÎ võa quan s¸t ë d-íi s©n hoÆc vÏ vµo giê ho¹t ®éng gãc theo ý t-ëng cña trÎ. Giê ho¹t ®éng gãc lµ thêi gian trÎ ®-îc ch¬i vµ thÓ hiÖn theo ý m×nh nh-ng d-íi sù h-íng dÉn cña gi¸o viªn cho nªn ë mçi chñ ®Ò t«i ®Òu cho trÎ lµm ®å dïng, ®å ch¬i mang tÝnh s¸ng t¹o. VÝ dô: Mét nhãm trÎ cã thÓ t¹o nªn mét bøc tranh xÐ d¸n “ Ng«i nhµ cña bÐ” , “ Bã hoa tÆng c«” . C¸c s¶n phÈm ®ã t«i cho trang trÝ ë c¸c gãc ch¬i vµ lóc trÎ ch¬i trÎ nh×n thÊy s¶n phÈm cña m×nh lµm ra trÎ sÏ thÊy thÝch thó, tù hµo cµng say mª víi m«n häc h¬n. Tõ nh÷ng ho¹t ®éng nµy kh¶ n¨ng thÈm mÜ, sù khÐo lÐo cña ®«i bµn tay trÎ ®-îc n©ng lªn rÊt nhiÒu. Ngoµi ra nh»m ph¸t huy h¬n n÷a kh¶ n¨ng t¹o h×nh cña trÎ t«i ®· tÝch hîp nã vµo c¸c m«n häc kh¸c nh- m«n v¨n häc, lµm quen víi to¸n, m«i tr-êng xung quanh... 10
Tranh trÎ ho¹t ®éng ngoµi trêi Tranh trÎ ho¹t ®éng gãc 11
VÝ dô 1: TÝch hîp m«n lµm quen víi to¸n - §èi víi tiÕt hoc “ So s¸nh chiÒu cao cña 3 ®èi t-îng “ ë chñ ®iÓm bÐ vµ gia ®×nh t«i ®· vÏ c¸c ng«i nhµ cã 1 tÇng, 2 tÇng, 3 tÇng råi ®Ó trÎ t« mµu vµ d¸n lªn b×a ®Ó lµm då dïng cho tiÕt häc. Cuèi tiÕt häc t«i cho trÎ vÏ l¹i c¸c ng«i nhµ mµ trÎ võa häc ë giê häc to¸n, nh- vËy trÎ võa ®-îc häc to¸n trÎ võa ®-îc tÝch hîp m«n häc häc kh¸c. - TiÕt häc “ D¹y trÎ nhËn biÕt , ®Õm ®óng nhãm cã 4 ®èi t-îng “ ë chñ ®iÓm thÕ giíi thùc vËt, cuèi tiÕt häc to¸n t«i cho trÎ ch¬i trß ch¬i vÏ thªm cho ®ñ b»ng c¸ch: t«i chuÈn bÞ s¨n cho mçi trÎ mét bøc tranh cã vÏ c¸c c©y ¨n qu¶ cã sã l-îng kh¸c nhau. T«i yªu cÇu trÎ h·y vÏ thªm cho mçi c©y ®ñ 4 qu¶, lóc nµy trÎ võa t- duy ®Ó ®Õm cho ®ñ sè qu¶ võa thÓ hiÖn kü n¨ng t¹o h×nh cña m×nh. VÝ dô 2: TÝch hîp m«n lµm quen víi v¨n häc Sau khi t«i kÓ truyÖn “ c¸o thá vµ gµ trèng “ xong t«i cho trÎ t« mµu nh÷ng nh©n vËt cã trong chuyÖn. Ngoµi tiÕt truyÖn ra t«i cßn d¹y trÎ ®äc ®äc rÊt nhiÒu bµi th¬ nh- bµi th¬ “ Tr¨ng s¸ng “ t«i ph©n tÝch cho trÎ hiÓu mÆt tr¨ng ®Ñp ntn vµ mÆt tr¨ng chØ trßn vµo ngµy r»m hµng th¸ng, cuèi giê t«i ho trÎ vÏ h×nh mÆt tr¨ng víi môc ®Ých gióp cho trÎ nhí cèt truyÖn, nhí bµi th¬ vµ gióp trÎ häc tèt m«n t¹o h×nh. VÝ dô 3: TÝch hîp m«n m«i tr-êng xung quanh - Trong giê m«i tr-êng xung quanh trÎ ®-îc t×m hiÓu rÊt nhiÒu vÒ thÕ giíi xung quanh trÎ, trÎ ®-îc kh¸m ph¸ vÒ ®Æc ®iÓm cña tõng lo¹i ®ã lµ ®iÒu kiÖn rÊt tèt ®Ó hç trî cho giê t¹o h×nh. TrÎ cµng hiÓu râ ®Æc ®iÓm cña mçi lo¹i bao nhiªu th× ®Õn giê t¹o h×nh trÎ sÏ cã liÕn thøc bÊy nhiªu ®Ó trÎ t-ëng t-îng vµ t- duy trong khi vÏ - Khi cho trÎ trß chuyÖn vÒ qu¶ cam, qu¶ t¸o... t«i cho trÎ nãi vÒ tªn gäi, ®-êng nÐt, h×nh d¸nh, mµu s¾c qu¶ ®ã nh-: Qu¶ cam cã d¹ng h×nh g×? H×nh d¸ng cña qu¶ cam ntn? Cuèi giê m«i tr-êng xung quanh t«i cho trÎ vÏ c¸c nhãm vµ vÏ l¹i qu¶ cam Bªn c¹nh viÖc d¹y t¹o h×nh ë líp, t«i th-êng gîi ý cho trÎ t¹o h×nh ¬ nhµ b»ng c¸ch trao ®æi víi phô huynh giê ®ãn tr¶ trÎ vÒ t×nh h×nh häc cña trÎ ë líp ®Ó cïng nh¾c nhë trÎ, ®éng viªn trÎ, h-íng dÉn trÎ thùc hiÖn mét vµi bµi tËp tõ dÔ ®Õn khã, tõ ®¬n gi¶n ®Õn phøc t¹p. T«i còng khuyÕn khÝch c¸c bËc phô huynh tÝch cùc cho trÎ 12
t×m hiÓu vÒ thÕ giíi xunh quanh vÒ mçi chñ ®Ò ®Ó trÎ tÝch luü kinh nghiÖm, vèn sèng cña trÎ. 4. Sö dông nguyªn vËt liÖu t¹o h×nh Khi thùc hiÖn ho¹t ®éng t¹o h×nh th× nguyªn vËt liÖu lµ mét bé phËn kh«ng thÓ thiÕu ®-îc, muèn cho h¹ot ®éng t¹o h×nh cã hiÖu qu¶ trong c«ng t¸c häc còng nh- trong gi¶ng d¹y th× viÖc sö dông nguyªn vËt liÖu cho c¸c tiÕt häc lµ v« cïng quan träng. Nguyªn vËt liÖu cµng ®a d¹ng phong phó bao nhiªu th× cµng tèt cho c¸c tiÕt häc b¸y nhiªu v× trÎ con r¸t thÝch sù míi l¹ vµ muèn khµm ph¸ nh÷ng ®iÒu míi l¹. Nguyªn vËt liÖu cã rÊt nhiÒu ë xung quanh chóng ta nÕu chóng ta biÕt tËn dông nã th× chóng ta sÏ t¹o ra ®-îc nhiÒu ®å dïng dÑp mµ kh«ng mÊt tiÒn mua. VÝ dô: T«i vµ trÎ cïng s-u tÇm c¸c l¸ c©y ®Ó xÕp thµnh h×nh con c¸ vµ dïng ®Ó trang trÝ ë gãc t¹o h×nh hay gãc thiªn nhiªn... T«i tËn dông c¸c vá s÷ chua vµ c¸c nót chai nuíc ngät ®Ó t¹o thµnh h×nh ®oµn tµu ho¶, c¸c vá hép s÷a t-¬i, vá hép thuèc, vá hép chÌ, nót chai...®Ó t¹o thµnh h×nh « t«, h×nh c¸i phÝch, h×nh ng-êi... C¸c vËt liÖu vµ h×nh ®-îc lµm ra cã c¸i t«i sö dông lµm ®å dïng mÉu, c¸i dïng ®Ó lµm ®å dïng ®å ch¬i s¸ng t¹o. §Ó biÕt chÝnh x¸c m×nh cÇn nh÷ng vËt liÖu g×, vËt liÖu ®è lÊy ë ®©u vµ sö dông ntn th× t«i ®· ph¶i lËp kÕ ho¹ch cô thÓ cña mçi chñ ®Ò. Sau khi x©y dùng song kÕ ho¹ch tr-íc mçi chñ ®Ò t«i b¾t ®Çu thu thËp nguyªn vËy liÖu ®Ó lµm tranh ¶nh, ®å dïng ®å chíi s¸ng t¹o nh»m phôc vô cho c¸ bµi häc. Bªn c¹nh ®ã t«i còng lùa chän r¸t kÜ c¸c ®å dïng ®å ch¬i sao cho ®Ñp, bÒn vµ mang tÝnh an toµn cho trÎ nh-ng kh«ng kÐm phÇn hÊp dÉn. Muèn cho rÎ vÏ ®-îc mét bøc tranh ®Ñp th× då dïng d¹y häc nh-: tranh mÉu, vËt thËt, tranh gîi ý ph¶i ®Ñp vµ ®a d¹ng, chuÈn nh-ng vÉn mang tÝnh thÈm mü nh-: sö dông s¸p mµu, mµu n-íc, ®Êt nÆn, tranh d©n gian, tranh ®«ng hå... VÝ dô : “ VÏ ng«i nhµ “ t«i ®· sö dông nguyªn vËt liÖu lµ r¬m, gç, c¸c lo¹i h¹t ®Ó t¹o thµnh ng«i nhµ cho trÎ quan s¸t. 13
C¸c ®å dïng t«i chuÈn bÞ ®Òu ph¶i ®¶m b¶o vÒ néi dung, mµu s¾c, tÝnh an toµn vµ cã kÕ ho¹ch sö dông l©u dµi, kh«ng nh÷ng thÕ mµ nã cßn dïng ®-îc ë c¸c m«n häc kh¸c. Th«ng qua c¸c bøc tranh trÎ võa ®-îc quan s¸t võa ®-îc nhËn xÐt dÇn dÇn trÎ tÝch luü ®-îc nhiÒu kiÕn thøc, vèn hiÓu biÕt vÒ thÕ giíi xung quanh vµ tõ ®ã trÎ biÕt c¸ch thÓ hÖn ý t-ëng cña m×nh ra bøc tranh. §Ó ®¶m b¶o tÝnh an toµn vµ thÈm mü t«i ph¶i c©n nh¾c khi chän nguyªn vËt liÖu nh- sau: + An toµn ( kh«ng qu¸ nhän, kh«ng cã c¹nh, kh«ng ®éc ) + RÎ tiÒn ( nguyªn vËt liÖu cã thÓ mua ë ®Þa ph-¬ng ) + DÔ kiÕm ( vá s÷a chua, vë chai n-íc kho¸ng, vá s÷a t-¬i...) + DÔ b¶o qu¶n, dÔ söa ch÷a + DÔ cÇm ( phï hîp tay trÎ con ) 5. H-íng dÉn ph¶i dùa vµo trÎ vµ lÊy trÎ lµm trung t©m Trong c¸c giê häc nãi chung vµ giê häc t¹o h×nh nãi riªng t«i cho r»ng ®Ó trÎ tù thÓ hiÖn sù hiÓu biÕt cña m×nh lµ ®iÒu rÊt tèt cho trÎ. C« gi¸o lu«n lµ ng-êi ®éng viªn, khuyÕn khÝch trÎ ®Ó trÎ thÓ hiÖn tÝnh s¸ng t¹o, thÓ hiÖn ý muèn, t×nh c¶m, c¶m xóc vµ nh÷ng hiÓu biÕt cña m×nh vÒ sù vËt hiÖn t-îng ra bªn ngoµi. TrÎ muèn lµm chÝnh lµ( néi dung ), lµm thÕ nµo ®Ó ®¹t ®-îc ( qu¸ tr×nh ) hoµn thµnh ntn ( kÕt qu¶ hay s¶n phÈm ), c¸c mong muèn cña trÎ vµ ý t-ëng cña trÎ lµ kh¸c nhau cho nªn chóng ta kh«ng thÓ ¸p ®Æt trÎ lµm theo ý m×nh mµ h·y ®Ó trÎ ®-îc thÓ hiÖn sù hiÓu biÕt cña m×nh qua bµi vÏ. VÝ dô: Chñ ®iÓm quª h-¬ng B¸c Hå nhµ tr-êng tæ chøc cho trÎ ®i tham quan l¨ng B¸c, khi ®i tham quan t«i vµ trÎ cïng trß chuyÖn vÒ khung c¶nh ë ®©y, sau buæi tham quan ®ã t«i cho trÎ vÏ l¨ng B¸c vµ ®©y lµ lóc trÎ sÏ t- duy råi thÓ hiÖn ý t-ëng cña m×nh. §èi víi c¸c bµi häc t«i th-êng t¨ng c-êng c¸c c©u hái gîi ý ®Ó gióp trÎ cñng cè kiÕn thøc vµ ¸p dông nh÷ng kinh nghiÖm ®· lÜnh héi trong c¸c ho¹t ®éng kh¸c vµo ho¹t ®éng nµy. T«i còng ®éng viªn trÎ suy nghÜ, th¨m dß ý kiÕn trÎ vµ t×m c¸ch gi¶i quyÕt vÊn ®Ò cho trÎ, gîi ý ®Ó trÎ trÎ biÕt c¸ch miªu t¶ ®èi t-îng ®Êy. 14
VÝ dô: “ H·y cho c« biÕt v× sao “ Con biÕt g× vÒ tµu ho¶ C¸c cö chØ, hµnh ®éng, lêi nãi cña t«i ®èi víi trÎ cã ¶nh h-ëng kh«ng Ýt v× trÎ rÊt thÝch ®-îc khen vµ cã nh÷ng lêi ®éng viªn kÞp thêi ®Ó trÎ høng thó khi häc VÝ dô: “ C« rÊt thÝch ng«i nhµ cña con vÏ “ Bøc tranh nµy con vÏ ®Ñp qu¸ IV. kÕt qu¶ Sau gÇn mét n¨m häc t«i ¸p dông c¸c biÖn ph¸p trªn nh»m gióp trÎ ho¹t ®éng tÝch cùc trong giê t¹o h×nh vµ t«i ®· thu ®-îc nhiÒu kÕt qu¶ tèt nh-: trÎ líp t«i vÏ, t« ®Ñp lªn rÊt nhiÒu vµ trÎ ®· høng thó say mª trong giê t¹o h×nh. Ngoµi ra kh«ng gian líp häc t«i ®Òu trang trÝ b»ng s¶n phÈm cña trÎ víi nhiÒu d¸ng vÎ ngé nghÜnh ®¸ng yªu. B¶ng kh¶o s¸t kÕt qu¶ cuèi n¨m Néi dung Tèt Kh¸ Trung b×nh YÕu kh¶o s¸t Sè trÎ TØ lÖ % Sè trÎ TØ lÖ % Sè trÎ TØ lÖ % Sè trÎ TØ lÖ % Kh¶ n¨ng tËp trung chó ý 15 26 21 36 20 34 2 4 Kh¶ n¨ng vÏ vµ phèi mµu 14 24 23 40 15 26 6 10 NhËn xÐt s¶n phÈm 10 17 21 36 19 33 8 14 15
KÕt thóc vÊn §Ò I . bµi häc kinh nghiªm Qua qu¸ tr×nh nghiªn cøu vµ thùc tÕ ë líp, t«i ®· rót ra cho m×nh nh÷ng bµi häc bæ Ých gióp t«i cã kinh nghiÖm khi lªn líp. §iÒu quan träng ®Çu tiªn ®èi víi trÎ lµ chuÈn bÞ kiÕn thøc cho trÎ , kÕt hîp víi viÖc so¹n bµi ®Çy ®ñ, s¸ng t¹o sÏ ®em l¹i hiÖu qu¶ rÊt tèt cho c¸c tiÕt häc. Sau ®©y lµ mét sè bµi häc kinh nghiÖm: - Gi¸o viªn ph¶i n¾m v÷ng ph-¬ng ph¸p d¹y bé m«n, th-êng xuyªn ®Çu t- ph-¬ng ph¸p d¹y ho¹c linh ho¹t, s¸ng t¹o trong c¸c tiÕt häc. - Kh¶o s¸t chÊt l-îng trÎ ngay tõ ®Çu n¨m ®Ó lªn kÕ ho¹ch cho phï hîp t×nh h×nh cña líp. - §å dïng d¹y häc ph¶i ®Ñp, ®a d¹ng, phong phó vµ t¹o høng thó cho trÎ mäi lóc mäi n¬i. - Lªn kÕ hoach t×m nguyªn vËt liÖu phÕ th¶i ®Ó lµm ®å dïng ®å ch¬i s¸ng t¹o ¬ mçi chñ ®Ò - §-a m«n t¹o h×nh lång ghÐp vµo c¸c m«n häc vµ kÕt hîp c¸c bÆc phô huynh cïng rÌn trÎ. - Trong qu¸ tr×nh ®æi míi ph-¬ng ph¸p d¹y vÉn ph¶i lÊy trÎ lµm trung t©m vµ c« gi¸o lµ ng-êi gîi më dÉn d¾t trÎ vµo thÕ giíi ®Çy mµu s¾c. - C« gi¸o thùc sù lµ ng-êi b¹n lín cña trÎ ®Ó l¾ng nghe ý kiÕn , gi¶i thÝch, ®éng viªn trÎ, gióp ®ì trÎ khi trÎ cßn lóng tóng ch-a cã c¸ch gi¶i quyÕt. - Trong Qu¸ tr×nh gi¶ng d¹y cÇn quan t©m tíi kh¼ n¨ng t¹o h×nh cña trÎ ®Ó cã biÖn ph¸p båi d-ìng kÞp thêi cho trÎ. II. khuyÕn nghÞ ®Ò xuÊt Qua b¶n s¸ng kiÕn nµy t«i mong c¸c cÊp l·nh ®¹o sÏ tæ chøc nhiÒu buæi kiÕn tËp h¬n n÷a vµ c¸c buæi tËp huÊn n©ng cao chuyªn m«n ®Ó chóng t«i ®-îc häc hái kinh nghiÖm. 16
Hµ Néi ngµy 15 th¸ng 5 n¨m 2012 Ng-êi thùc hiÖn §ç ThÞ Loan 17