Sáng kiến kinh nghiệm Mầm non: Một số biện pháp nâng cao chất lượng cho trẻ 5-6 tuổi học môn Âm nhạc

Chia sẻ: Caphesua | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:22

Thêm vào BST

Báo xấu

24
lượt xem 3
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục đích của sáng kiến nhằm giúp cho giáo viên nhận thức sâu sắc hơn về môn học Làm quen Âm nhạc. Nhằm góp phần nâng cao chất lượng chăm sóc giáo dục trẻ, đáp ứng yêu cầu giáo dục trong giai đoạn hiện nay.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Sáng kiến kinh nghiệm Mầm non: Một số biện pháp nâng cao chất lượng cho trẻ 5-6 tuổi học môn Âm nhạc

CỘNG HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM Độc lập Tự do Hạnh phúc SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM MỘT SỐ BIỆN PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG CHO TRẺ 5 6 TUỔI HỌC TỐT MÔN LÀM QUEN ÂM NHẠC
.. Quảng Bình, tháng 05 năm 2020 CỘNG HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM Độc lập Tự do Hạnh phúc SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM MỘT SỐ BIỆN PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG CHO TRẺ 56 TUỔI HỌC TỐT MÔN LÀM QUEN ÂM NHẠC
Họ và tên: Nguyễn Thị Hiền Chức vụ: Giáo viên Đơn vị: Trường mầm non Hồng Thuỷ Quảng Bình, tháng 05 năm 2020 1. PHẦN MỞ ĐẦU 1.1 Lý do chọn đề tài: Trẻ em là thế hệ tương lai của đất nước. Để đất nước giàu mạnh thì những chủ nhân tương lai này phải được chuẩn bị một cách đầy đủ về nhân cách và nhận thức và phát triển thẩm mỹ . Tuổi mầm non là bậc thang đầu tiên, làm nền móng cho những bậc thang tiếp theo của cuộc đời. Lứa tuổi này rất quan trọng vì có tốc độ phát triển nhanh nhất so với tất cả các lứa tuổi khác. Hứng thú học tập chủ yếu được hình thành bằng chơi: “Chơi bằng học, học mà chơi”. Âm nhạc là nhu cầu cuộc sống, là món ăn tinh thần không thể thiếu được đối với đời sống con người. Âm nhạc là ngôn ngữ chung của nhân loại. Nếu cuộc sống mà thiếu âm nhạc thì chẳng khác gì thiếu ánh sáng mặt trời. Đặc biệt đối với trẻ mầm non thì những nốt nhạc trầm bổng, những giai điệu mượt mà vui tươi, trong trẻo của các tác phẩm âm nhạc như là dòng sữa ngọt ngào nuôi
dưỡng cho tâm hồn trẻ thơ, qua đó giúp trẻ phát triển toàn diện nhân cách của mình. Âm nhạc là một trong những bộ môn nghệ thuật giáo dục con người cái mỹ, cái thiện. Âm nhạc có sức lay động tình cảm kỳ lạ, có thể đánh thức tâm hồn con người bằng những âm thanh nhẹ nhàng, bay bổng . Âm nhạc giống như món ăn tinh thần không thể thiếu được trong cuộc sống hàng ngày của mỗi chúng ta, nó mang đến cho ta những giây phút thư giản thực sự thoải mái, cho ta cảm nhận cái đẹp của tự nhiên, quê hương, đất nước, con người, đồng thời âm nhạc giáo dục cho ta tình cảm yêu con người, yêu quê hương đất nước. Âm nhạc đối với trẻ là một thế giới kỳ diệu đầy cảm xúc. Như chúng ta đã biết âm nhạc tác động vào con người ngay từ khi còn nằm trong nôi khi được nghe tiếng ru à ơi của mẹ. Tâm hồn trẻ ngây thơ trong sáng, luôn luôn vui vẻ cho nên tiếp xúc với âm nhạc là nhu cầu không thể thiếu với trẻ. Bởi chính ở đây âm nhạc được coi như một phương tiện giáo dục toàn diện nhân cách trẻ. Thông qua âm nhạc sẽ giúp trẻ linh hoạt, tự tin, mạnh dạn, và phát triển hài hòa cân đối về các lĩnh vực thẩm mĩ, đạo đức, trí tuệ, thể chất. Trong chương trình giáo dục mầm non, bộ môn giáo dục âm nhạc là một bộ môn nghệ thuật hết sức gần gũi với trẻ, là hoạt động được trẻ yêu thích, là nguồn hứng thú mạnh mẽ để trẻ cảm thụ nghệ thuật và nó còn là phương tiện thiết thực cho các hoạt động giáo dục. Có thể coi âm nhạc là một bộ phận không thể tách rời với công tác chăm sóc, giáo dục trẻ. Xuất phát từ đặc điểm của lứa tuổi, mục đích giáo dục và những đặc trưng của nghệ thuật âm nhạc, giáo dục âm nhạc mang lại cho trẻ tình cảm và sự đam mê yêu âm nhạc, trẻ có những kĩ năng đơn giản trong hoạt động âm nhạc, trẻ thể hiện được tính hồn nhiên, chân thực, và biểu cảm khi trình bày các tác phẩm. Hình thành cho trẻ xúc cảm âm nhạc, cảm giác tai nghe tiết tấu, cao độ trường độ, hình thành giọng hát và những và những động tác biểu cảm. Phát
triển tính tích cực, độc lập. sáng tạo trong tất cả các dạng hoạt động. Giáo dục âm nhạc trong trường mầm non là giáo dục cho trẻ lòng yêu âm nhạc, biết cảm thụ âm nhạc thông qua các hoạt động âm nhạc phong phú như: Ca hát, vận động, nghe hát, múa, trß chơi âm nhạc. Đặc biệt đối với trẻ 5 6 tuổi, đây là giai đoạn chuyển từ mẫu giáo chuẩn bị bước vào lớp 1 nên khả năng cảm xúc âm nhạc của trẻ phát triển rất tốt, giọng hát tai nghe tốt hơn Ở trẻ xuất hiện sự hứng thú hoạt động âm nhạc như hát, vận động theo nhạc, biết thực hiện các động tác múa phức tạp hơn. Trẻ có thể hát những bài hát dài, giai điệu liền bậc hoặc quảng rộng. Nhiều trẻ còn biết tự nghĩ ra lời và hát theo một giai điệu mà trẻ thích. Ở độ tuổi này trẻ đã có thể sử dụng các nhạc cụ khá thành thạo như trống, organ song loan, thanh gõ…giáo dục âm nhạc đã đem lại cho trẻ những ấn tượng, những khái niệm âm nhạc, dần hình thành trong tâm hồn trẻ, tạo điều kiện phát triển thị hiếu âm nhạc. Đây là bước khởi đầu giúp trẻ biết lựa chọn, đánh giá tác phẩm âm nhạc và biết cách biểu diễn ở mức độ đơn giản. Biết được tầm quan trọng của môn giáo dục âm nhạc đối với trẻ mầm non, với mục đích mong muốn tổ chức cho trẻ 5 6 học tốt hơn môn Âm nhạc, tôi đã mạnh dạn lựa chọn đề tài: Một số biện pháp nâng cao chất lượng cho trẻ 5 6 tuổi học tốt môn làm quen âm nhạc. 1.2. Điểm mới của đề tài: Giúp cho giáo viên nhận thức sâu sắc hơn về môn học Làm quen Âm nhạc. Thông qua đề tài ''Một số biện pháp nâng cao chất lượng cho trẻ 56 tuổi học môn Âm nhạc'' giáo viên biết vận dụng giữa lý luận và thực tiễn, tạo sự chuyển biến mạnh mẻ trong việc tổ chức các hoạt động cho trẻ “làm quen Âm nhạc” nhằm góp phần nâng cao chất lượng chăm sóc giáo dục trẻ, đáp ứng yêu cầu giáo dục trong giai đoạn hiện nay. 1.3. Phạm vi áp dụng đề tài: Đề tài này được lựa chọn nghiên cứu trong phạm vi lớp mẫu giáo lớn 56 tuổi trong trường mầm non 2. PHẦN NỘI DUNG
2.1. Thực trạng trước khi nghiên cứu “Mét sè phương pháp giúp trẻ 5 6 tuổi học tốt môn làm quen âm nhạc” Trường Mầm non tôi đang công tác là một trường có bề dày về thành tích nhiều năm. Đội ngũ cán bộ, giáo viên, nhân viên đa số trẻ, khoẻ, nhiệt tình, yêu nghề, yêu trẻ, tích cực học tập bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ, năng lực sư phạm, chất lượng chăm sóc giáo dục trẻ đạt kết quả cao. Năm học 2019– 2020 bản thân tôi được nhà trường phân công giảng dạy lớp mẫu giáo lớn 5 6 tuổi tuổi. Được sự phân công của nhà trường, bản thân tôi đã tiếp nhận lớp và nghiên cứu hồ sơ của trẻ, nắm bắt tình hình tâm sinh lý của từng trẻ để có kế hoạch giáo dục. Vào đầu năm học, tôi đã tổ chức nhiều tiết âm nhạc nhằm khảo sát tình hình của trẻ. Qua đó tôi nhận thấy một số nhược điểm lớn là có nhiều trẻ chưa hát đúng giai điệu một bài hát, trẻ khó nhớ lời và giai điệu bài hát, trẻ chưa hứng thú với môn học này, một số trẻ khả năng cảm thụ âm nhạc chậm, cho nên dẫn đến trong quá trình tổ chức lớp tôi đã đạt được kết quả khá thấp. Kết quả đó được thể hiện qua khảo sát như sau: Số trẻ ( 37) Số trẻ Tỷ lệ % Tốt 7 18,9 % Khá 10 27 % Trung bình 12 32,4 % Yếu 8 21,6 % * Thuận lợi: Được sự quan tâm của các cấp lãnh đạo ngành, phòng giáo dục và UBND xã, Trường mầm non tôi đang công tác có cơ sở vật chất khá đầy đủ. Trương đạt chuẩn Quốc gia giai đoạn 1, Đạt lá cờ đầu năm học 20182019. Lớp được trang bị đầy đủ các trang thiết bị, đồ dùng thuận tiện, phù hợp với trẻ.
Lớp có 2 giáo viên, các giáo viên của lớp nhiệt tình, có đủ trình độ chuyên môn, có tố chất tốt về âm nhạc. Ban giám hiệu nhà trường luôn đi sâu đi sát, tạo điều kiện thuận lợi cho giáo viên có đủ phương tiện để chăm sóc và dạy trẻ như mở các lớp bồi dưỡng công nghệ thông tin cho giáo viên, bồi dưỡng về chuyên môn nghiệp vụ… Đa số phụ huynh của lớp nhiệt tình, quan tâm chu đáo tới con em và thường xuyên trao đổi với giáo viên về tình hình học tập của con em mình. * Khó khăn : Đa số trẻ được tiếp xúc âm nhạc còn hạn chế, nên việc truyền thụ âm nhạc cho trẻ còn khó khăn. Chế độ sinh hoạt một ngày của trẻ diễn ra thường xuyên, liên tục, để bám sát vào các hoạt động trên thì giáo viên có ít thời gian làm đồ dùng, đồ chơi tự tạo. Một số trẻ còn nhút nhát chưa mạnh dạn hát và biểu diễn trước đám đông nên việc giúp trẻ tự tin và mạnh dạn hơn cần có biện pháp và có thời gian. Để thực hiện tốt đề tài nâng cao chất lượng trong giáo dục âm nhạc, đòi hỏi giáo viên phải linh hoạt, sáng tạo trong việc xây dựng kế hoạch giáo dục, tổ chức các hình thức giúp trẻ tích cực hoạt động. Trong khi đó năng khiếu về âm nhạc của giáo viên trong lớp còn hạn chế. Một số phụ huynh còn chưa hiểu được tầm quan trọng của giáo dục âm nhạc trong đời sống của trẻ. Bố mẹ còn chưa quan tâm nhiều đến việc học của con và cho trẻ mầm non nên sự phối kết hợp trong vấn đề giáo dục còn hạn chế. 2.2. Mét sè giãi pháp cơ bản giúp trẻ 5 6 tuổi học tốt môn giáo dục âm nhạc: 2.2.1: Tạo môi trường học tập cho trẻ hứng thú với bộ môn âm nhạc. Đối với trẻ 5 6 tuổi, về mặt phát triển thẩm mỹ của trẻ đã phát triển ở giai đoạn khá tốt, việc tạo môi trường học tập để thu hút được trẻ ở độ tuổi này
không phải là vấn đề đơn giản, vì trẻ đã trải qua lớp nhà trẻ, lớp bé rồi lớp nhỡ, môi trường học tập ở trường mầm non khá quen thuộc đối với trẻ rồi, trẻ ở độ tuổi này nhanh thích nhưng cũng nhanh chán, vì thế môi trường học tập đối với trẻ đóng một vai trò hết sức quan trọng. Tôi tạo một không khí nhộn nhịp, vui vẻ và mới lạ để trẻ thích thú đến trường, Để làm được điều đó, tôi và giáo viên trong lớp ngoài trang trí môi trường gần gủi với trẻ, màu sắc thu hút sự chú ý của trẻ. ̣ ̀ ơi tre co điêu kiên đê thê hiên kha năng âm nhac cua minh, Goc âm nhac la n ́ ̉ ́ ̀ ̣ ̉ ̉ ̣ ̉ ̣ ̉ ̀ ̉ ́ ̉ ̀ ̣ ̉ ́ ̀ ̣ ̣ ́ ̉ tre co thê lam quen, ôn luyên, cung cô va vân dung phat triên những ky năng âm ̃ ̣ ́ ̀ ơi, cac ho nhac qua cac tro ch ́ ạt đông sang tao lam phat triên kha năng sang tao cua ̣ ́ ̣ ̀ ́ ̉ ̉ ́ ̣ ̉ ̉ tre. Tôi luôn chú ý t ận dụng diện tích phòng học, góc âm nhạc một cách phù hợp và chú ý bố trí, sắp xếp các dụng cụ, đồ dùng âm nhạc để tạo môi trường học gần gũi, thoải mái cho trẻ. Cung câp cho tr ́ ẻ nhiêu nguôn âm thanh: cac loai lon, tr ̀ ̀ ́ ̣ ống, thung thiêc, ̀ ́ ́ ưa đâu, hôt hat, gao, cac loai đa, cac dung cu nha bêp, khôi gô, chen thung giây ch ̀ ́ ̣ ̣ ̣ ̣ ́ ̣ ́ ́ ̣ ̣ ̀ ́ ́ ̃ ́ ́ ̉ ̉ băng sanh. Co thê đê giây bao hay nh ̀ ̀ ́ ́ ưng loai gi ̃ ̣ ấy phê liêu co kich c ́ ̣ ́ ́ ỡ lơn, tao ́ ̣ ̣ ̉ ́ ̣ ̉ ́ ́ ́ ưởng ca nhân, phuc vu ch điêu kiên cho tre sang tao ra cac kiêu ao vay... theo y t ̀ ́ ́ ̣ ̣ ơi ̃ ̣ ̉ ́ ự do. vu hôi hoa trang, nhay mua t ́ Tôi còn sưu tâm thê hiên phong phu cac thê loai băng nhac thiêu nhi, mâm ̀ ̉ ̣ ́ ́ ̉ ̣ ̣ ́ ̀ ̣ ̉ ̉ ́ ̣ ̣ ̣ ̣ ́ ̀ ̣ non, dân ca, nhac cô điên... cac loai nhac cu dân tôc. Khi co điêu kiên tôi dung đan ̀ ̀ ̣ ́ ̉ ử dung mô hinh, tranh cho tre quan sat. thât hay co thê s ̣ ̀ ̉ ́ ́ ̣ ́ ̀ ̀ ̉ ́ ̣ ̣ ̣ Ngoai ra còn co môt sô đô dung khuyên khich tre sang tao trong vân đông theo ̀ ́ ́ ̣ nhac như: khăn choang, c ̀ ờ đuôi nheo, vong đeo tay, mũ âm nh ̀ ạc phù hợp từng chủ đề, nhưng con bup bê băng vai hay thu nhôi bông lam ban nhay cung tre. Tât ̃ ́ ̀ ̉ ́ ̀ ̀ ̣ ̉ ̀ ̉ ́ ̉ ưng đô dung, đô ch ca nh ̃ ̀ ̀ ̀ ơi trên đêu phai ̀ ̉ ở trang thai m ̣ ́ ở, tre dê dang lây va s ̉ ̃ ̀ ́ ̀ ử ̣ dung. ̣ Khi bô tri goc âm nhac cân chu y sao cho ́ ́ ́ ̀ ́ ́ ở nơi đo tiêng ôn ao tre tao ra tai goc ́ ́ ̀ ̀ ̉ ̣ ̣ ́ ̉ không anh hưởng, lam phiên đên nh ̀ ̀ ́ ững hoat đông yên tinh ̣ ̣ ̃ ở goc khac. ́ ́
́ ́ ́ ̀ ̀ ̉ ́ ́ ̉ ̀ ́ ơi âm nhac, tôi ĐÓ kich thich tinh to mo, ham hiêu biêt lôi cuôn tre vao goc ch ̣ ̉ ́ ̣ luôn chu y thay đôi chât liêu, nh ́ ́ ững thiêt bi tao âm thanh khac nhau đinh ky, tao ́ ̣ ̣ ́ ̣ ̀ ̣ ̣ ̉ ử dung tôi đa. điêu kiên cho tre s ̀ ̣ ́ ̣ ̣ «i còng chu y tao điêu kiên cho tre thê hiên nh Tai goc âm nhac, t ́ ́ ́ ̣ ̀ ̣ ̉ ̉ ̣ ững y t ́ ưởng, ́ ̉ ̉ ̣ ̣ ́ ̣ ̉ ̉ ̃ ợ nhau, liên kêt v mong muôn cua tre, đăc biêt phat huy tac dung cua tre hô tr ́ ́ ới ̉ ưc cac hoat đông mang tinh nghê thuât. Khuyên khich tre t nhau tô ch ́ ́ ̣ ̣ ́ ̣ ̣ ́ ́ ̉ ự lam hay ̀ ̉ ́ ̣ ́ ̀ ̀ ̀ ơi đê vô hay go đêm bai hat nhăm gây h cung tre trang tri môt sô đô dung đô ch ̀ ̉ ̃ ̃ ̣ ̀ ́ ̀ ứng ̉ thu cho tre khi s ́ ử dung. Co thê cho tre phôi h ̣ ́ ̉ ̉ ́ ợp chơi vơi nhom tao hinh trang tri ́ ́ ̣ ̀ ́ ̣ ̣ ́ ̉ vay ao lam măt na hoa trang....Tre vô cung sung s ́ ́ ̀ ̀ ương khi đ ́ ược sử dung đô dung ̣ ̀ ̀ ̉ ̣ ̉ ực hiên cac hoat đông âm nhac. do chinh tre tao ra, đê th ́ ̣ ́ ̣ ̣ ̣ 2.2.2: Tổ chức tiết học nhẹ nhàng, linh hoạt Muốn thực hiện tốt việc giáo dục âm nhạc đối với trẻ 56 tuổi ở trường mầm non, đòi hỏi giáo viên phải có kiến thức, khả năng âm nhạc, biết truyền đạt, biết thể hiện tác phẩm một cách hấp dẫn vì hiệu quả giáo dục ảnh hưởng trực tiếp tới trẻ. Việc tổ chức một tiết học âm nhạc nhẹ nhàng, linh hoạt sẽ giúp cho trẻ dễ dàng tiếp thu, trẻ hứng thú học mà không bị nhàm chán. Vào bài sinh động để thu hút sự chú ý của trẻ: Có thể sử dụng những dồ dùng vật thật hay những câu đố, những đoạn clip làm nổi bật chủ đề dạy. Ví dụ: Ở chủ đề trường mầm non cô dạy bài hát “Ngày vui của bé” có thể cho trẻ xem tranh các bạn đang tung tăng đến trường để thu hút sự chú ý của trẻ. Ở chủ đề động vật dạy bài hát “chú voi con ở bản Đôn” dùng các câu đố về con voi… Tổ chức các hoạt động đa dạng dựa vào các hoạt động trọng tâm. Ví dụ: Tổ chức dạy hát là trọng tâm thì có thể cho trẻ tập hát nhanh chậm, hát to nhỏ, hát nối tiếp nhau, thi đua tổ, nhóm , cá nhân…. Tæ chức biểu diễn có thể sử dụng nhiều hình thức như: Múa, hát, hát đối.
Ở lứa tuổi này giáo viên cần lựa chọn hình thức phù hợp với độ tuổi của trẻ, việc bắt trẻ ngồi từ đầu đến cuối trong 1 tiết học của trẻ là không hợp lí bởi sức tập trung chú ý có chủ đích của trẻ có giới hạn về thời gian. Ví dụ: đối với loại tiết trọng tâm là dạy hát, nội dung kết hợp là nghe hát… thì giáo viên phải biết linh động bố trí hợp lí phần dạy hát, nghe hát và trò chơi âm nhạc để gây cho trẻ sự hứng thú tiếp theo để tham gia hoạt động một cách say sưa, hoàn chỉnh. Tuy nhiên tôi cũng rèn nề nếp kỹ năng cho trẻ: qua các tiết học và hoạt động, tôi rèn cho trẻ biết thực hiện theo hiệu lệnh, khẩu lệnh tạo cho tr ẻ có cảm giác tự tin, mạnh dạn khi lên biểu diễn. Các giờ học, hoạt động làm quen âm nhạc nên có phần nghe hát và trò chơi âm nhạc. Muốn một giờ hoạt động âm nhạc đạt kết quả cao, đòi hỏi giáo viên phải hát đúng nhạc, có sử dụng đàn, nhạc cụ để trẻ được làm quen với nhạc, cô hát càng hay càng thu hút trẻ vào giờ học. Cô hát phải thể hiện tình cảm sắc thái bài hát, cô giới thiệu dẫn dắt hay có nội dung, khuyến khích trẻ hát cùng cô cả bài. Cô chuẩn bị nhạc cụ cho trẻ: Phách tre, trống lắc, các loại nhạc cụ gõ.... Trẻ hát đúng, hát hay chưa đủ, cần dạy trẻ vận động theo nhạc, biết phối hợp âm nhạc với nhịp điệu. Trẻ vừa hát vừa vận động theo nhạc giúp trẻ biết cảm nhận về âm nhạc. Hầu hết các bài hát đều có thể cho trẻ vận động múa. Vì múa là hoạt động nghệ thuật, dùng hình thể để biểu hiện tư tưởng, tình cảm của một tác phẩm. Múa và âm nhạc có tương quan mật thiết với nhau. Với mỗi bài hát nên cho trẻ làm quen 4, 5 cách vận động khác nhau để thay đổi hình thức, giúp trẻ làm quen với nhiều loại hình tiết tấu và không nhàm chán. Có thể cho trẻ mặc trang phục theo bài hát, giúp trẻ biết trang phục của một số vùng miền theo nội dung bài hát. Khi chọn bài hát giáo viên cần lựa chọn những tác phẩm có nội dung phù hợp, thể hiện được nội dung chính của bài dạy hát. Theo chương trình giáo dục mầm non mới, hoạt động âm nhạc cho trẻ cần đảm bảo các nội dung: Ca hát, vận động theo nhạc, nghe nhạc và trò chơi âm
nhạc. Cách thức tổ chức các hoạt động âm nhạc phải thể hiện sự mềm dẻo, linh hoạt dựa trên thực tế nhóm lớp, và đặc điểm tâm lý trẻ, để trẻ được thoải mái vận động, nhanh nhẹn, tự tin hơn. Trong giờ hoạt động âm nhạc cần cho trẻ làm quen với một số bài hát khác, phù hợp với nội dung bài dạy và lứa tuổi, bài hát có thể do cô sáng tác hoặc sưu tầm. Trong giờ học, giáo viên chú ý khen những trẻ hát đúng, hát hay, vận động thành thạo theo lời ca nhằm khuyến khích trẻ học tốt hơn. Tuyệt đối không chê trẻ mà phải tôn trọng trẻ, nhẹ nhàng sửa sai đối với những trẻ thực hiện chưa đúng. Hoạt động dạy học là một bộ phận của quá trình giáo dục. Do đó, nội dung các bài dạy không chỉ đơn thuần là hoàn thiện nội dung cần dạy cho trẻ mà còn là phương tiện giáo dục. Vì vậy giáo viên phải chú ý quan sát, nhận xét xem trong quá trình học tập trẻ có hoạt động không? Có thích thú không? Tìm hiểu nguyên nhân vì sao trẻ không hoà đồng cùng bạn để có hướng giải quyết tình huống, tìm cách đưa trẻ hoà nhập với bạn bè, dần cho trẻ quan tâm, thích thú với các hoạt động âm nhạc. 2.2.3: Tổ chức cho trẻ làm quen âm nhạc mọi lúc mọi nơi và dưới các hình thức Thực tế giáo dục âm nhạc ở độ tuổi mầm non cho thấy, khả năng cảm thụ âm nhạc của trẻ không thể tự phát triển, mà cần phải trải phải qua một quá trình: Học chơi tiếp xúc thường xuyên, liên tục. Giáo viên cần cho trẻ làm quen với âm nhạc mọi lúc mọi nơi. Ví dụ, vào buổi sáng giờ đón trẻ, cho trẻ nghe nhạc, nghe những bài hát trong và ngoài chương trình phù hợp với lứa tuổi. Trẻ nghe nhiều lần sẽ cảm nhận được giai điệu của bài hát, thích nghe hát và hát được như bạn. Hoạt động ngoài trời cũng cần cho trẻ làm quen với âm nhạc, hát những bài có nội dung theo chủ đề, chủ điểm qua đó giáo dục cho trẻ thông qua nội dung của các bài hát đó. Ví dụ, giờ hoạt động ngoài trời:Quan sát cây bàng Sau khi trẻ quan sát xong, tôi cho trẻ hát bài Em yêu cây xanh. Qua đó trẻ được củng cố lại bài hát đã học. Giáo dục cho trẻ biết thế nào là trồng cây, có ý
thức chăm sóc và bảo vệ cây xanh, hình thành ở trẻ tình yêu thiên nhiên, môi trường xung quanh... Để giáo dục âm nhạc đạt hiệu quả. Tôi dạy trẻ hát khi tập thể dục, khi dạo chơi, trước giờ học, trước giờ ăn hoặc ngay trong hoạt động góc, hoạt động ngoài trời bằng cách hát cho trẻ nghe, hát cùng với trẻ, hát vào câu mà trẻ hát sai, hát khó, vận động múa hoặc vỗ tay theo nhịp, tiết tấu…Tuy nhiên dạy trẻ hát, cho trẻ nghe hát, vận động ngoài giờ học dễ bị chi phối bởi các hoạt động riêng lẻ nên đòi hỏi giáo viên phải hết sức chủ động, linh hoạt. Việc cho trẻ làm quen âm nhạc mọi lúc mọi nơi sẽ giúp trẻ nhanh tiếp thu bài học hơn, giúp cho giáo viên dễ dàng truyền thụ kiến thức cho trẻ. Ví dụ: Trong tiết dạy hát: Bông hồng tặng cô… của ngày thứ 6 thì trong tuần đó giáo viên có thể cho trẻ làm quen với bài hát trong các hoạt động đón trẻ, hoạt động ngoài trời… Giáo viên nên tổ chức các cuộc thi âm nhạc tại lớp. Có đàn, dụng cụ âm nhạc cho các cháu biểu diễn giống như một chương trình văn nghệ, cho trẻ đóng các vai: Ban nhạc, nhạc công, ca sĩ… giáo viên chuẩn bị phần quà cho những trẻ đạt giải. Trẻ sẽ rất hào hứng, mạnh dạn, tự tin tham gia vào các hoạt động âm nhạc, thích biểu diễn và say mê với âm nhạc. Sự cảm thụ tích cực của trẻ với âm nhạc không chỉ ở việc cho trẻ hát lại những bài hát được cô giáo truyền thụ. Những tri thức, kỹ năng âm nhạc ở trẻ sẽ được hình thành và tồn tại lâu bền hơn khi trẻ được rèn luyện thường xuyên và được tham gia biểu diễn.... Tất cả các hình thức biểu diễn tác phẩm âm nhạc như: Đồng ca, đơn ca, hát kết hợp múa, hát kết hợp trò chơi, vận động theo nhạc… đều tạo cho trẻ những hứng thú nhất định và nếu biểu diễn thành công sẽ có giá trị giáo dục sâu sắc. Đặc biệt, hoạt động biểu diễn âm nhạc giúp trẻ mạnh dạn, tự tin trước mọi người, trẻ sẽ thích tham gia biểu diễn trong những ngày lễ hội, thích được nghe nhạc… giúp trẻ từng bước cảm nhận và biết đánh
giá âm nhạc cũng như số lượng tác phẩm mà trẻ được nghe, được học. Hình thành những cơ sở đầu tiên cho thị hiếu âm nhạc ở trẻ. Tæ chức chương trình biểu diễn văn nghệ nhân các ngày hội, ngày lễ của trường, lớp như: Ngày hội đến trường của bé, Đón Tết Nguyên Đán, Tết Trung Thu, Ngày 20/11, Ngày hội 8/3, Mừng sinh nhật của bạn, Liên hoan văn nghệ đón chào mùa hè… để 100% trẻ được tham gia tạo cho trẻ sự mạnh dạn tự tin. 2.2.4: Đưa ứng dụng CNTT vào các tiết học. Thường xuyên vào các trang web như: you tobe.com, blog socnhi.com, nhac cuatoi.vn…để tìm các tư liệu phù hợp với nội dung bài dạy sau đó sử dụng máy chiếu, làm các hiệu ứng với hình ảnh, ảnh động, sdile show, video clip ….kết hợp với các phần mềm: pwerpoint, kidpic, photoshop…®Ó sử lí hình ảnh và sử dụng trong bài dạy. Ở chủ đề động vật: dạy bài hát “ Chú voi con ở Bản Đôn” Có thể kết hợp cho trẻ xem clip “Thế giới động vật” tương ứng vào mỗi câu hát, đến câu hát về con vật nào thì trẻ xem hình ảnh tương ứng về con vật đó…Trẻ có thể vừa hát vừa bắt chước các hành động của con vật trong bài hát như: Khỉ, voi, gấu…Tiết học của trẻ sẽ thêm vui nhộn và sinh động hơn. Với những bài hát nghe thuộc làn điệu dân ca, cô có thể cho trẻ xem hình ảnh, clip về những cuộc thi hát dân ca, hát đối, hát quan họ ở hội Lim. Khi trẻ được trực tiếp xem các đoạn video clip trẻ sẽ hứng thú và có cảm xúc hơn với những làn điệu dân ca đó. Khi cho trẻ nghe các bài hát dân ca quan họ Bắc Ninh, tôi đưa đoạn clip các liền anh, liền chị quan họ đang hát giao duyên hay hình ảnh của các chị hai, chị ba quan họ với nón thúng quai thao và những bộ quần áo mớ ba, mớ bảy cho trẻ xem. Với những giọng hát chuyên nghiệp mượt mà tình cảm, những bộ quần áo rực rỡ sắc màu và phong cảnh hữu tình, trẻ sẽ cảm thụ chính xác hơn về các làn điệu dân ca của các vùng.
Với các bài hát về Bác Hồ, khi dạy trẻ bài hát: “ Nhớ ơn Bác” kết hợp cho trẻ xem các hình ảnh, clip về Bác Hồ với các cháu thiếu nhi…trẻ sẽ thấy Bác Hồ rất hiền từ giống như một người ông rất gần gũi với các cháu Víi những trò chơi âm nhạc, tôi sưu tầm những âm thanh gần gũi trong thực tế như các hiện tượng thiên nhiên: Tiếng suối chảy róc rách, tiếng mưa rơi rì rào, tiếng gió thổi vi vu, tiếng chim hót véo von…Những âm thanh trong cuộc sống (tiếng còi tàu, tiếng còi ô tô, tiếng gà gáy…) ®Ó phát triển sự nhạy cảm và tai nghe cho trẻ. 2.2.5: Làm đồ dùng đồ chơi và sử dụng hiệu quả các nhạc cụ âm nhạc Đồ dùng dạy học của giáo viên có ý nghĩa vô cùng quan trọng trong việc dạy và học của trẻ, làm cho tiết dạy phong phú, hấp dẫn đối với trẻ, tạo cho trẻ ham thích đi học, yêu quý cô giáo, đoàn kết với bạn... nhu cầu về đồ chơi của trẻ là thiết yếu và vô tận. Để thỏa mãn hoạt động vui chơi học tập của trẻ, chúng ta có thể sưu tâm va làm đ ̀ ̀ ồ chơi cho trẻ. Đồ chơi tự tạo được làm từ nguyên vật liệu dễ kiếm, đa dạng và cũng dễ chế tạo, sản phẩm gần gũi với hoạt đông của trẻ và luôn đổi mới. Với suy nghĩ như trên, bản thân tôi tích cực tìm kiếm, sưu tầm và làm nhiều đồ dùng đồ chơi phục vụ cho bộ môn âm nhạc, Từ những vật liệu phế thải trong sinh hoạt hàng ngày, tưởng như bỏ đi như: năp chai n ́ ươć ̣ ngot, keo dán, lõi gi ấy, hu s ̃ ưa, chai n ̃ ươc ngot, bong, lon s ́ ̣ ́ ưa, vai vun, hũ nh ̃ ̉ ̣ ựa, tre, ống nước…Nhưng bằng óc sáng tạo và sự khéo léo của đôi bàn tay những nguyên vật liệu này được tái sử dụng để tạo ra những đồ dùng, đồ chơi vô cùng thú vị, xinh xắn, kích thích các cháu trong các giờ học âm nhạc như làm đàn bằng tre, nứa, ống nước, làm trống lắc bằng lon bia với sỏi... Chính vì vậy những sản phẩm mang tính sáng tạo mà ít tốn kém nhiều về kinh tế này đã kích thích sự hứng thú của học sinh trong các hoạt động. Đây cũng là một giải pháp tích cực xử lí đồ phế liệu, mang lại lợi ích cho con người và giải quyết một phần về vấn đề ô nhiễm môi trường. Đặc biệt là giải quyết được nhu cầu đồ dùng, đồ chơi thực tế của lớp. Để tạo cho trẻ các trang phục biểu diễn hấp dẫn, bắt mắt, tôi
dùng các trang phục làm từ ruy băng, giấy màu các loại, trang kim, phế liệu…Cô và trẻ cùng nhau trang trí để làm trang phục kích thích trẻ tham gia hoạt động. Trẻ được mặc bộ quần áo do chính mình tham gia trang trí sẽ phấn khởi và hứng thú hơn với hoạt động âm nhạc. Bản thân tôi củng sử dụng các đồ dùng đồ chơi, nhạc cụ âm nhạc một cách phù hợp nhất, có hiệu quả nhất. Khi tre khai thac hêt, ch ̉ ́ ́ ơi liên tuc, tre cam ̣ ̉ ̉ thây chan tôi s ́ ́ ẽ thay đôi ngay. Ví d ̉ ụ như: Dung l ̀ ơi kich thich tre : “Hôm nay goc ̀ ́ ́ ̉ ́ ̣ ̀ ơi mơi, cac con hay đên th âm nhac co đô dung đô ch ́ ̀ ̀ ́ ́ ̃ ́ ử xem”. Môi lân nên thay đôi ̃ ̀ ̉ ̀ ơi. Giao viên khuyên khich tre trai nghiêm, tim toi, kham pha 34 đô dung, đô ch ̀ ̀ ́ ́ ́ ̉ ̉ ̣ ̀ ̀ ́ ́ nhưng đô dung đô ch ̃ ̀ ̀ ̀ ơi mới. Vi du nh ́ ̣ ư dươi s ́ ự giup đ ́ ỡ cua cô trong qua trinh tre ̉ ́ ̀ ̉ chơi, tre t ̉ ự phat hiên ra âm thanh cua chen sanh chen s ́ ̣ ̉ ́ ̀ ́ ứ khi chưa l ́ ượng nươć ́ ̀ ́ ́ ̣ khac nhau, thi cac chen tao ra âm thanh khac nhau. Giao viên g ́ ́ ợi y cho tre biêt ́ ̉ ́ ́ ợp nhưng đô dung đô ch phôi h ̃ ̀ ̀ ̀ ơi cu v ̃ ới đô dung đô ch ̀ ̀ ̀ ơi mới, gây hứng thu cho ́ tre.̉ ́ ̣ ̉ ̃ ̣ ̣ ̀ ́ ợi y tre s Vi du: Đê go đêm cho môt bai hat, g ́ ̉ ử dung trông lăc, phach… tre ̣ ́ ́ ́ ̉ ́ ợp vơi viêc s kêt h ́ ̣ ử dung đua go nh ̣ ̃ ̃ ưng ly thuy tinh co l ̃ ̉ ́ ượng nươc khac nhau tao ́ ́ ̣ ̣ ̉ ợp âm thanh hai hoa, rât hay. Trong qua trinh tre ch ra môt tô h ̀ ̀ ́ ́ ̀ ̉ ơi tai goc âm nhac, ̣ ́ ̣ ́ ̉ ̣ ̣ ̉ ới thiêu cho môt sô đan dân tôc tre biêt. Vi du vê giao viên co thê tân dung đê gi ́ ̣ ̣ ́ ̀ ̣ ̉ ́ ́ ̣ ̀ đan tranh, sau khi cô gi ̀ ơi thiêu chon tiêng đan tranh trong đan organ, cô cho tre ́ ̣ ̣ ́ ̀ ̀ ̉ ̣ ̀ ́ ̣ ́ ̉ ̃ ̉ ̣ nghe môt bai hat quen thuôc giup tre dê cam thu. 2.2. 6. Lồng ghép âm nhạc với các môn học khác: Tôi thường xuyên chú ý lồng ghép âm nhạc vào các môn học khác ở các bài phù hợp để trẻ được ôn luyện ở mọi lúc mọi nơi, mặt khác qua nội dung lồng ghép này các môn học khác cũng trở nên phong phú sinh động hơn. Trong mọi hoạt động, giáo viên đều có thể tích hợp với giáo dục âm nhạc, căn cứ vào những bài đã học, những bài chưa học theo từng chủ đề, chủ điểm của bài dạy để có hướng tích hợp phù hợp nhất.
Ví dụ, dạy trẻ đọc thơ “Làm Anh ”, phần tích hợp cho trẻ hát bài: “Cả nhà thương nhau”, cô hát cho trẻ nghe bài: “Ba ngọn nến lung linh” . Qua đó giúp trẻ làm quen một số bài hát mới hoặc củng cố những bài hát đã học, không những giúp trẻ làm quen âm nhạc mà còn làm cho trẻ hứng thú hơn trong giờ học. Hoặc dạy trẻ giờ Khám phá khoa học, tìm hiểu “Vật nuôi trong gia đình” giáo viên có thể tích hợp hát bài “Gà trống, mèo con và cún con, ai cũng yêu chú mèo, con gà trống...”. Qua đó hình thành cho trẻ tình cảm đối với các con vật, giáo dục trẻ biết ích lợi của vật nuôi đối với đời sống con người, cách chăm sóc và bảo vệ các con vật nuôi... Mọi tiết học đều có thể tích hợp giáo dục âm nhạc, ngoài việc ôn lại kiến thức cũ, làm quen kiến thức mới còn giúp cho giờ học nhẹ nhàng, hấp dẫn giúp trẻ thoải mái ham thích học hơn. Ví dụ: Ở chủ đề trường mầm non, giờ thể dục tôi chọn những bài hát có tiết tấu vui vẻ, trùng khớp với nhịp điệu thể dục nói về trường lớp, cô giáo, bạn bè…để làm nhạc nền cho trẻ khởi động, tập bài tập phát triển chung… Trong giờ làm quen văn học, cô giáo dạy trẻ bài thơ: Hạt gạo làng ta, 2.2.7. Thực hiện tốt công tác phối hợp, tuyên truyền cho các bậc phụ huynh và cộng đồng. Để làm tốt các giải pháp trên, ngoài sự nỗ lực của bản thân còn rất cần đến sự đồng tình, ủng hộ cả về tinh thần lẫn vật chất của phụ huynh. Điều đầu tiên là cần phải làm sao để phụ huynh biết được tầm quan trọng của con em mình khi đến trường mầm non ngoài việc ăn giỏi ngủ giỏi ra thì phụ huynh phải biết được con em của mình học được những gì, con mình cần phải rèn luyện thêm những kỹ năng nào khi về nhà. Phải làm thế nào để phụ huynh nhận thức được tầm quan trọng của việc rèn kỹ năng âm nhạc cho trẻ. Khi đó
việc gặp gỡ trao đổi trực tiếp với phụ huynh về các vấn đề rèn luyện thêm kỹ năng đếm cho trẻ khi ở nhà là rất cần thiết. Ví dụ: Tôi làm bảng tuyên truyền “Hôm nay bé học được gì?” Tôi đã đưa các nội dung mà các cháu đã học trong ngày lên bảng tuyên truyền. Khi phụ huynh đến đưa đón con, họ sẽ quan sát và đọc các nội dung trong bảng tuyên truyền và họ đã chủ động đến hỏi thăm, trao đổi tình hình của các cháu. Lúc này tôi sẽ trao đổi với phụ huynh về tình hình các cháu còn yếu trong kỹ năng hát, múa. Tôi đã gợi mở cho phụ huynh khi ở nhà, phụ huynh nên cùng con chơi các trò chơi: nhà mình cùng hát xem ai hay hơn nào, thi biểu diễn hát múa...qua đó gia đình sẽ biết được năng khiếu của trẻ để cùng cô giáo bồi dưỡng năng khiếu âm nhạc cho trẻ một cách tốt hơn. Việc vận động sự ủng hộ của phụ huynh bằng vật chất để bổ sung đồ dùng đồ chơi cho các cháu học tập cũng rất quan trọng, tôi đã mạnh dạn trao đổi với phụ huynh về việc ủng hộ các đồ chơi cũ, các con rối, thú nhồi bông, cây hoa bổ sung thêm đồ chơi cho các cháu chơi, Và tôi cũng nhận thức được rằng phụ huynh là một nguồn lực mạnh mẽ hỗ trợ các loại nguyên vật liệu có sẵn ở địa phương, khi làm đồ dùng đồ chơi tôi kêu gọi phụ huynh đóng góp những nguyên vật liệu có sẵn giúp đỡ việc học của co em mình được tốt hơn. Như: Vận động phụ huynh hổ trợ vật liệu : thùng giấy,lon sửa, bóng, chai nhựa , quần áo cũ, dụng cụ hóa trang.... Phụ huynh trong lớp cũng đã ủng hộ rất nhiệt tình. Đối với tôi sự kết hợp giữa gia đình và nhà trường để giáo dục trẻ đóng một vai trò hết sức quan trọng, nhất là với trẻ lứa tuổi này, trẻ rất nhanh quên nếu như không có ai nhắc cho trẻ nhớ, cũng thông qua phụ huynh giáo viên có thể biết được những tâm sinh lý của trẻ đó và ngược lại, thông qua giáo viên phụ huynh có thể biết được việc học của con em mình. 3. PHẦN KẾT LUẬN 3.1 Ý nghĩa của đề tài:
Sau khi thực hiện các biện pháp trên tại lớp mình, tôi thấy giờ học âm nhạc của lớp tôi đạt kết quả tốt hơn, giờ học sinh động thoải mái, trẻ hứng thú học và tích cực tham gia vào các hoạt động. Cô và trẻ gần gũi nhau hơn, trẻ của lớp mạnh dạn và tự tin hơn trước rất nhiều. Một số cháu còn tham gia vào đội văn nghệ của lớp đi biểu diễn ở nhiều chương trình như: Thủy Tiên, Nhật Hưng, Minh Trí, Mạnh Dũng, Yến Nhi…. Nhiều cháu trước đây rất ít ca hát nhưng giờ đã tiến bộ rõ rệt, trẻ thích tham gia vào các chương trình văn nghệ của lớp và biểu diễn rất tự tin, mạnh dạn Kết quả đó được thể hiện qua khảo sát như sau: Số trẻ ( 37) Số trẻ Tỷ lệ % Tốt 11 29,7 % Khá 20 54,1 % Trung bình 6 16,2 % Yếu 0 3. 2. Những kiến nghị đề xuất * Đối với phòng giáo dục: Tổ chức các lớp bồi dưỡng chuyên đề Làm quen Âm nhạc thường xuyên cho giáo viên… Trang cấp đầy đủ trang thiết bị phục vụ cho trẻ học tốt bộ môn này. * Đối với địa phương: Cần quan tâm hơn nữa việc xây dựng cơ sở vật chất cho trẻ hoạt động. Tăng trưởng thêm về cơ sở vật chất cho nhà trường đảm bảo cho trẻ hoạt động. Phối hợp với nhà trường và gia đình để làm tốt công tác xã hội hoá giáo dục. * Đối với nhà trường: Bổ sung cơ sở vật chất, trang thiết bị tạo điều kiện tốt nhất để giáo viên cho trẻ hoạt động.
Mua sắm thêm các nguồn tài liệu, sách báo, tạp chí để giáo viên có thể tham khảo, học tập, trau dồi thêm kiến thức và áp dụng. Tăng cường tổ chức các buổi sinh hoạt chuyên môn hay dự giờ góp ý để giáo viên đúc rút kinh nghiệm. * Đối với phụ huynh: Cần quan tâm hơn nữa việc bồi dưỡng về năng khiếu âm nhạc cho con em mình. Cần quan tâm hơn công tác phối hợp giữa gia đình và nhà trường trong việc chăm sóc giáo dục trẻ. Đưa đón con em đi học đúng giờ và chuyên cần để đảm bảo trẻ được tiếp thu kiến thức một cách có hệ thống, liên tục Phụ huynh cần tạo điều kiện giúp đỡ cho giáo viên trong việc sưu tầm các nguyên vật liệu sẵn có ở địa phương để phục vụ cho việc làm đồ dùng đồ chơi phục vụ cho việc dạy và học của cô và trẻ. Trên đây là sáng kiến kinh nghiệm về đề tài “ Một số biện pháp giúp trẻ 5 6 tuổi học tốt môn Làm quen âm nhạc” của bản thân tôi. Bên cạnh những kết quả thu được là tạo môi trường thân thiện, đẹp hấp dẫn thỏa mản được nhu cầu vui chơi và hoạt động của trẻ, trẻ thích thú và thể hiện được niềm đam mê, yêu thích bộ môn âm nhạc, bên cạnh đó giúp giáo viên vận dụng các phương pháp một cách linh hoạt, sáng tạo, chú trọng trong việc lựa chọn nội dung, phát huy tính tích cực chủ động của trẻ, tăng cường các hoạt động cá nhân, hoạt động theo nhóm trong các tiết học... tạo cơ hội cho trẻ được trãi nghiệm các hoạt động âm nhạc như hát, múa, kỹ năng biểu diễn… Nhưng vẫn không tránh khỏi những hạn chế. Rất mong hội đồng chuyên môn bậc học mầm non, cùng các chị em đồng nghiệp đóng góp ý kiến để tôi có thêm nhiều kinh nghiệm giảng dạy môn học: Làm quen âm nhạc. Tôi xin trân trọng cảm ơn!.
XÁC NHẬN CỦA HỘI ĐỒNG KHOA HỌC NHÀ TRƯỜNG ……………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………