Sáng kiến kinh nghiệm Mầm non: Một số biện pháp nâng cao chất lượng hoạt động tạo hình cho trẻ mẫu giáo 3- 4 tuổi ở trường mầm non

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: DOCX | Số trang:25

Thêm vào BST

Báo xấu

3
lượt xem 1
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Sáng kiến "Một số biện pháp nâng cao chất lượng hoạt động tạo hình cho trẻ mẫu giáo 3- 4 tuổi ở trường mầm non" được hoàn thành với các biện pháp như: Tự bồi dưỡng, rèn luyện, nghiên cứu tài liệu, học hỏi kinh nghiệm để nâng cao trình độ chuyên môn; Ứng dụng phương pháp tiên tiến STEAM vào tổ chức hoạt động tạo hình; Tổ chức cho trẻ tham gia hoạt động tạo hình thông qua các hoạt động khác.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Sáng kiến kinh nghiệm Mầm non: Một số biện pháp nâng cao chất lượng hoạt động tạo hình cho trẻ mẫu giáo 3- 4 tuổi ở trường mầm non

A. ĐẶT VẤN ĐỀ Đối với việc giáo dục phát triển nhân cách toàn diện cho trẻ em, hoạt động tạo hình có một vị trí rất quan trọng. Hoạt động tạo hình là một trong những hoạt động hấp dẫn nhất đối với trẻ mẫu giáo, nó giúp trẻ tìm hiểu, khám phá và thể hiện một cách sinh động những gì chúng nhìn thấy trong thế giới xung quanh, những gì làm trẻ rung động mạnh mẽ và gây cho chúng những xúc cảm, tình cảm tích cực. Hoạt động tạo hình là một hoạt động có đầy đủ điều kiện để đảm bảo sự tác động đồng bộ lên mọi mặt phát triển của trẻ em về đạo đức, trí tuệ, thẩm mĩ, thể chất và hình thành các phẩm chất, kỹ năng ban đầu của con người như một thành viên trong xã hội biết lao động tích cực, sáng tạo. Hoạt động tạo hình là một hoạt động giáo dục phát triển tình cảm, thẩm mỹ mang tính hình tượng. Trong hoạt động tạo hình, trẻ có nhiều cơ hội tìm hiểu, nghiên cứu các đối tượng miêu tả để có được hiểu biết, sự hình dung về các đối tượng đó, từ đó xây dựng các biểu tượng, hình tượng. Bởi vậy, có thể khẳng định rằng, hoạt động tạo hình là một trong những phương tiện tích cực để phát triển ở trẻ các khả năng hoạt động trí tuệ như: Óc quan sát, trí nhớ, tư duy, tưởng tượng. Khi tham gia vào hoạt động tạo hình trẻ có nhiều điều kiện tiếp thu các chuẩn mực thẩm mĩ đạo đức trong xã hội, trải nghiệm các xúc cảm, tình cảm trong giao tiếp, học hỏi về các kỹ năng xã hội và đánh giá các hành vi văn hóa xã hội qua các hình tượng, các sự kiện, hiện tượng được miêu tả. Với tư cách là một hoạt động nghệ thuật, hoạt động tạo hình tạo nên những điều kiện thuận lợi nhất cho sự phát triển của cảm giác, tri giác thẩm mĩ: Việc quan sát, tìm hiểu các sự vật hiện tượng giúp trẻ nhận ra các đặc điểm thẩm mĩ (Hình dáng, màu sắc, cấu trúc, tỷ lệ, sự sắp xếp không gian...), nhận ra được những nét độc đáo tạo nên sức hấp dẫn của đối tượng miêu tả. Giáo dục phát triển tình cảm, thẩm mỹ giúp trẻ yêu cái đẹp, thiên nhiên, mong muốn tạo ra cái đẹp. Hoạt động tạo hình là môi trường cho trẻ rèn luyện năng lực điều khiển hành vi của mình nhằm thực hiện nhiệm vụ đã đề ra. Đối với trẻ mẫu giáo bé 3- 4 tuổi hoạt động tạo hình là dạng hoạt động nghệ thuật được trẻ ưa thích và là các phương tiện phát triển thẩm mỹ có hiệu quả. Từ đó trẻ có khả năng cảm nhận và thể hiện cảm xúc trước vẻ đẹp của các sự vật, hiện tượng trong thiên nhiên, cuộc sống và trong các tác phẩm nghệ thuật tạo hình. Trẻ có kĩ năng tạo hình và thể hiện sự sáng tạo khi tham gia hoạt động này. Hiện nay trong các trường mầm non việc tổ chức hoạt động tạo hình cho trẻ đã được quan tâm, đầu tư và phát triển nhưng kết quả đạt được chưa cao. Các biện pháp nâng cao chất lượng cho trẻ làm quen với tạo hình còn ít, máy móc, dập khuôn, biện pháp rèn kỹ năng tạo hình cho trẻ còn chưa được đầu tư nhiều. Do đó chất lượng sản phẩm tạo hình của trẻ chưa đẹp, chưa phong phú. Năm học 2022- 2023 này tôi được phân công dạy lớp mẫu giáo bé 3- 4 tuổi. Trong lớp C1 tôi phụ trách, các cháu thật sự chưa có kỹ năng tạo hình như: Vẽ, di màu, xé, dán, xếp hình. Có trẻ rất khó khăn khi nói lên ý tưởng tạo hình của
2 mình. Có trẻ chưa mạnh dạn khi đặt tên cho sản phẩm mình làm ra. Trẻ chưa thực sự nhiệt tình, tự nguyện tham gia hoạt động. Là một giáo viên mầm non phụ trách công việc chăm sóc, nuôi dưỡng và giáo dục trẻ, bản thân tôi nhận thấy muốn trẻ phát triển đầy đủ về các mặt: Thể chất, nhận thức, ngôn ngữ, phát triển thẩm mĩ, tình cảm và quan hệ xã hội, thì việc nâng cao chất lượng khi tổ chức hoạt động tạo hình cho trẻ mẫu giáo bé 3- 4 tuổi ở trường mầm non là vô cùng cần thiết và cấp bách. Vì vậy trong năm học này tôi đã mạnh dạn nghiên cứu và chọn đề tài: “Một số biện pháp nâng cao chất lượng hoạt động tạo hình cho trẻ mẫu giáo 3- 4 tuổi ở trường mầm non” làm đề tài sáng kiến kinh nghiệm trong năm học này. * Đối tượng nghiên cứu: Trẻ mẫu giáo bé 3- 4 tuổi. * Phương pháp nghiên cứu: Phương pháp điều tra giáo dục. Phương pháp tìm tòi- sáng tạo. Phương pháp quan sát- dùng lời. Phương pháp sử dụng trò chơi. Phương pháp lồng ghép. * Thời gian nghiên cứu: Năm học 2022- 2023. * Phạm vi nghiên cứu: Trường mầm non A xã Liên Ninh. B. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ I. Cơ sở lí luận. Hoạt động tạo hình là một phương tiện giáo dục rất thích hợp với lứa tuổi mầm non. Nó giúp trẻ tiếp thu, hoàn thiện các mục tiêu giáo dục: Phát triển sự
3 nhạy cảm, những xúc cảm thẩm mĩ, có nhu cầu làm ra cái đẹp. Giúp trẻ lĩnh hội các kiến thức, phát triển sự tự tin, khả năng cảm nhận về giá trị của mình từ đó trẻ hình thành thái độ, tình cảm, đó là những điều rất cần thiết để trẻ tích cực tham gia vào cộng đồng, xã hội. Kết quả dạy học tạo hình phụ thuộc phần lớn vào các phương pháp, các biện pháp được sử dụng để giúp trẻ nắm được những nội dung giáo dục nhất định và bồi dưỡng cho trẻ những kĩ năng, kĩ xảo, phát triển năng lực hoạt động, phát triển khả năng sáng tạo. Với trẻ mẫu giáo bé 3- 4 tuổi mức độ khả năng phân biệt và miêu tả bắt đầu hình thành. Trẻ phải thể hiện được quan hệ, màu sắc khác nhau trong một vật mẫu để sau này trẻ sẽ tập thể hiện sự tương quan của các hình ảnh trong một bức tranh theo chủ đề. Vậy làm thế nào để nâng cao được chất lượng tạo hình cho trẻ mẫu giáo bé 3- 4 tuổi ở trường mầm non? Giáo viên cần tìm tòi, suy nghĩ, áp dụng các biện pháp tổ chức hoạt động tạo hình sinh động, hấp dẫn, lôi cuốn và rèn luyện các kỹ năng tạo hình cho trẻ. Muốn làm được việc đó giáo viên cần tìm kiếm, lựa chọn, sắp xếp các biện pháp giáo dục thích hợp, không ngừng sáng tạo khi áp dụng các biện pháp giáo dục đó vào hoạt động cho trẻ làm quen với tạo hình. Yêu cầu của các biệp pháp không được quá khó, quá trừu tượng với trẻ mà phải đáp ứng được tâm sinh lí của trẻ, gây cho trẻ cảm giác yêu thích, mong chờ được thực hiện các đề tài trong mỗi giờ hoạt động tạo hình. II. Cơ sở thực tiễn. 1. Đặc điểm chung. Trường nhiều năm đạt tiên tiến cấp huyện, giáo viên đạt chuẩn 100% và đạt trên chuẩn là 90%. Trường được xây dựng khang trang, rộng rãi, khung cảnh sư phạm đẹp, đã được công nhận là trường chuẩn quốc gia mức độ 2. Năm học 2022- 2023, tôi được nhà trường phân công phụ trách lớp mẫu giáo bé 3- 4 tuổi có 35 trẻ, 3 giáo viên, 01 phòng học hoạt động chung khép kín, rộng rãi, thoáng mát, được trang bị đầy đủ đồ dùng, đồ chơi phục vụ học tập và sinh hoạt của trẻ. 2. Thuận lợi và khó khăn. * Thuận lợi: Nhà trường trang bị đầy đủ các tài liệu, nguyên vật liệu dành cho hoạt động tạo hình để phục vụ trẻ khi tham gia hoạt động tạo hình. Được sự giúp đỡ của bạn bè đồng nghiệp cùng trao đổi kinh nghiệm về phương pháp cho trẻ làm quen với hoạt động tạo hình. Phụ huynh học sinh luôn kết hợp với giáo viên chủ nhiệm và nhà trường để quá trình chăm sóc và giáo dục trẻ đạt kết quả tốt. Phụ huynh luôn ủng hộ
4 nhiệt tình khi quyên góp, ủng hộ nguyên vật liệu, đồ dùng, đồ chơi phục vụ giảng dạy. Bản thân tôi đã có 10 năm phụ trách các lớp mẫu giáo nên đã nắm được đặc điểm tâm sinh lý trẻ và tích lũy được một số kinh nghiệm trong việc cho trẻ làm quen với hoạt động tạo hình. Là một giáo viên tâm huyết với nghề, yêu thương trẻ, công bằng với trẻ, luôn có tinh thần học hỏi, nghiên cứu sáng tạo trong giảng dạy. * Khó khăn: Năm học này lớp tôi còn có học sinh không đi học qua lớp nhà trẻ nên có trẻ còn nhút nhát, chưa tự tin, có trẻ chưa có nề nếp học tập, chưa có kỹ năng tạo hình cơ bản khi tham gia các hoạt động tạo hình. Khi tham gia hoạt động tạo hình trẻ làm qua loa. Kỹ năng tô màu của trẻ còn chưa đều, di lung tung khắp nền tranh, cháu còn tô màu lẫn lộn giữa màu nhân vật và màu nền của tranh. Bố cục tranh sắp xếp lộn xộn… Các cháu chưa có kỹ năng tạo hình khác như: Vẽ, di màu, xé, dán, cắt, xếp hình... trong khi thực hiện yêu cầu của đề tài hoạt động tạo hình đề ra. Cháu còn lúng túng trong khi nêu ý tưởng tạo hình, khi đặt tên cho sản phẩm tạo hình của mình. Một số phụ huynh còn hạn chế trong việc giúp trẻ khi trẻ làm quen với hoạt động tạo hình. Phụ huynh chiều con, làm hộ con. Có phụ huynh thì can thiệp chưa tích cực: Chê sản phẩm của trẻ, quát mắng trẻ, ép trẻ làm theo ý tưởng của mình. Khiến trẻ mất tự tin và trở nên chán nản, bỏ cuộc, tự ti, không có cơ hội sáng tạo và thể hiện bản thân. Để có biện pháp nâng cao chất lượng hoạt động tạo hình tốt nhất cho trẻ mẫu giáo bé 3- 4 tuổi trong trường mầm non. Đầu năm học, căn cứ vào mục tiêu giáo dục lớp mẫu giáo bé 3- 4 tuổi, tôi đã tiến hành khảo sát trên trẻ ở lớp tôi, kết quả như sau: Bảng khảo sát chất lượng hoạt động tạo hình của trẻ tháng 9/2022 Đầu năm 35 trẻ = 100% Nội dung Trẻ đạt Trẻ chưa đạt khảo sát Số trẻ Tỷ lệ Số trẻ Tỷ lệ 1. Phối hợp các kỹ năng vẽ, cắt, xé dán để tạo thành bức tranh có màu sắc hài hòa, 18 51% 17 49% bố cục cân đối. (Mục tiêu 77, 78, 79) 2. Phối hợp các kỹ năng nặn, xếp hình để tạo thành các sản phẩm có kiểu dáng, màu 19 55% 16 45% sắc hài hòa, bố cục cân đối. (Mục tiêu 80)
5 3. Phối hợp và lựa chọn các nguyên vật liệu tạo hình, vật liệu thiên nhiên để tạo ra 18 51% 17 49% sản phẩm. (Mục tiêu 76) 4. Nhận xét các sản phẩm tạo hình về màu 20 58% 15 42% sắc, hình dáng, bố cục. (Mục tiêu 81) 5. Nói lên ý tưởng và tạo ra các sản phẩm 19 55% 16 45% tạo hình theo ý thích. (Mục tiêu 83) 6. Thích thú ngắm nhìn và sử dụng các từ gợi cảm nói lên cảm xúc của mình về các 18 51% 17 49% tác phẩm. Đặt tên cho sản phẩm tạo hình. (Mục tiêu 84) Sau khi thực hiện bảng khảo sát tạo hình với 6 nội dung và các mục tiêu đề ra, tôi nhận thấy tỉ lệ đạt là chưa cao. Ví dụ như với nội dung khảo sát: “Phối hợp các kỹ năng vẽ, cắt, xé dán để tạo thành bức tranh có màu sắc hài hòa, bố cục cân đối” thì tỉ lệ đạt: 51%, tỉ lệ chưa đạt: 49%. Với nội dung: “Nhận xét các sản phẩm tạo hình về màu sắc, hình dáng, bố cục” thì tỉ lệ đạt cao nhất là: 58%. Với mong muốn trẻ có những kỹ năng vẽ, dán, xé, chấm màu… để tạo thành các sản phẩm có kiểu dáng, màu sắc và bố cục hài hòa. Trẻ tự tin, mạnh dạn nói lên ý tưởng và lựa chọn nguyên vật liệu phong phú tạo ra sản phẩm tạo hình. Từ thực trạng trên, tôi đã nắm bắt được tình hình, cùng với lòng yêu nghề, mến trẻ sự hăng say nghiên cứu, tìm tòi tài liệu và không ngừng học tập. Tôi tin chắc rằng mình sẽ đạt được những gì mong muốn. Bản thân tôi luôn suy nghĩ, tìm tòi và đề ra một số biện pháp để nâng cao chất lượng hoạt động tạo hình cho trẻ mẫu giáo 3- 4 tuổi ở trường mầm non như sau. III. Các biện pháp: 1. Biện pháp 1: Tự bồi dưỡng, rèn luyện, nghiên cứu tài liệu, học hỏi kinh nghiệm để nâng cao trình độ chuyên môn. Khi được sinh ra không ai có sẵn trong mình những năng khiếu, tài năng thẩm mĩ, mà phải thông qua giáo dục từ đó năng khiếu, tài năng mới được bộc lộ và phát triển. Để có những biện pháp nâng cao chất lượng hoạt động tạo hình cho trẻ ở trường mầm non thì yếu tố nghiệp vụ sư phạm và phương pháp, hình thức dạy trẻ sáng tạo, hấp dẫn, hợp lý của người giáo viên là yếu tố hết sức quan trọng và cần thiết. Trước đây, bản thân tôi luôn tự nhủ phải không ngừng tự học hỏi tìm hiểu kiến thức qua sách, báo, tài liệu, qua mạng Internet, qua các phương tiện thông tin đại chúng để năng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ sư phạm của mình. Tôi luôn có ý thức học hỏi chị em đồng nghiệp trong trường để tiếp thu kinh
6 nghiệm giảng dạy của những người đi trước, cũng như học hỏi những điều mới lạ, sáng tạo của những giáo viên trẻ sau mình. Ngoài việc tìm hiểu kiến thức qua sách, báo, tài liệu, qua mạng Internet, qua các phương tiện thông tin đại chúng, qua chị em đồng nghiệp. Thì tôi cũng đã mạnh dạn tham gia các group của “Thầy Tùng dạy kỹ năng sư phạm và sáng tạo trong giảng dạy”, các lớp kỹ năng mềm mà được bạn bè giới thiệu… để có thêm đổi mới trong hoạt động tạo hình nói riêng và hoạt động học nói chung. Tôi tham gia các buổi kiến tập của huyện, sau đó tôi về trải nghiệm và ứng dụng luôn vào lớp C1 và tại trường, với phương châm “Học đi đôi với hành”. “Học đi đôi với chia sẻ và lan tỏa”. Từ đó nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ và hiểu rõ hơn về các phương pháp giáo dục mầm non nhất là các phương pháp tổ chức hoạt động tạo nhằm tìm ra các biện pháp nâng cao chất lượng khi cho trẻ làm quen với tạo hình: Ví dụ: Khi tham gia các buổi họp chuyên môn của khối của trường tổ chức, tôi luôn tham gia đầy đủ và lắng nghe, ghi chép ý kiến của chị em đồng nghiệp cũng như tích cực tham gia đóng góp ý kiến của bản thân để nâng cao trình độ của mình. Ảnh 01: Tham gia sinh hoạt chuyên môn của khối, của trường (Phụ lục) Đồng thời tôi luôn tham gia đầy đủ các buổi kiến tập tạo hình cũng như các môn học khác của trường mình cũng như kiến tập ở trường bạn. Từ đó nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ, tiếp thu được những phương pháp dạy trẻ tích cực, phong phú, đa dạng, hấp dẫn lôi cuốn trẻ để trẻ phát huy hết khả năng của mình. Ảnh 2: Tham gia kiến tập tạo hình ở lớp B2 và lớp A2 (Phụ lục) Ảnh 3: Tham gia kiến tập tạo hình ở trường Mầm non B Liên Ninh (Phụ lục) * Kết quả: Qua quá trình bản thân tự rèn luyện, tìm tòi, học tập, tham gia đầy đủ các buổi sinh hoạt chuyên môn, tham gia dự giờ kiến tập các tiết dạy tạo hình của đồng nghiệp trong trường cũng như trường bạn từ đó tôi học hỏi và rút ra nhiều kinh nghiệm giảng dạy cũng như kiến thức, kĩ năng về các biện pháp nâng cao chất lượng hoạt động tạo hình cho trẻ 3-4 tuổi ở trường mầm non. 2. Biện pháp 2: Ứng dụng phương pháp tiên tiến STEAM vào tổ chức hoạt động tạo hình. Phương pháp Steam là phương pháp giảng dạy tích hợp nhằm trang bị đầy đủ kiến thức và kỹ năng liên quan đến 5 lĩnh vực: Science (Khoa học), Technology (Công nghệ), Engineering (Kỹ thuật), Art (Nghệ thuật), Mathematics (Toán học) cho học sinh mầm non.
7 Tầm quan trọng của biện pháp Steam trong hoạt động tạo hình: Giúp phát triển tư duy đa chiều và kỹ năng giải quyết vấn đề cho trẻ. Ngoài ra, nhờ vào việc kết hợp các kiến thức từ nhiều môn học khác nhau từ công nghệ, khoa học, kỹ thuật, toán học cho đến nghệ thuật, phương pháp giáo dục STEAM giúp trẻ rèn luyện và phát triển nhiều kỹ năng mềm thiết yếu trong tạo hình như: Kỹ năng quan sát: Giúp trẻ mầm non sẽ được rèn luyện được kỹ năng quan sát để tìm ra bản chất của sự vật và hiện tượng, từ đó lựa chọn chất liệu cũng như màu sắc sao cho phù hợp. Tiếp nữa là kỹ năng hợp tác: Giúp trẻ có cơ hội làm việc theo nhóm và hợp tác với bạn bè xung quanh. Các bé sẽ cùng đóng góp ý kiến và tìm ra giải pháp cho các vấn đề đặt ra. Qua đó, đối với mỗi bài học tạo hình trẻ sẽ được học tập và nhìn nhận dưới nhiều góc độ khác nhau và phát triển kỹ năng làm việc nhóm tốt hơn. Để phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của trẻ khi tham gia hoạt động tạo hình thì giáo viên cần áp dụng quan điểm giáo dục lấy trẻ làm trung tâm. Vậy đổi mới phương pháp, hình thức khi cho trẻ tham gia hoạt động tạo hình là đáp ứng được quan điểm giáo dục lấy trẻ làm trung tâm. Trong năm học này, phòng giáo dục huyện Thanh Trì đã triển khai tập huấn chuyên đề ứng dụng phương pháp Steam vào hoạt động tạo hình và ở trường tôi cũng triển khai nội dung tới các lớp mẫu giáo. Từ đó, tôi đã học hỏi, nghiên cứu và áp dụng phương pháp tiên tiến Steam vào hoạt động tạo hình ở lớp tôi. Ngay đầu năm học, tôi cùng với tổ phó chuyên môn khối mẫu giáo bé đã xây dựng và tìm hiểu một số đề tài phù hợp với lứa tuổi mẫu giáo bé. Ví dụ như: Tháng 10, tuần 3 tôi đã lồng ghép ứng dụng phương pháp Steam vào hoạt động góc với đề tài: Làm quà tặng mẹ (Xâu vòng hoa) Tháng 11, tuần 3 tôi đã ứng dụng phương pháp Steam vào hoạt động góc với đề tài: Làm giỏ hoa tặng cô, chạm khảm bức tranh từ vỏ trứng. Tháng 12, tuần 4 tôi đã ứng dụng phương pháp Steam vào hoạt động học với đề tài: Làm pháo hoa giấy. Tháng 1, tuần 3 tôi đã ứng dụng phương pháp Steam vào hoạt động học với đề tài: Làm bao lì xì Tháng 2, tuần 1 tôi đã ứng dụng phương pháp Steam vào hoạt động học với đề tài: Làm món hoa quả trộn Tháng 3, tuần 3 tôi đã ứng dụng phương pháp Steam vào hoạt động học với đề tài: Chế tạo ô tô chạy được Tháng 4, tuần 1 tôi đã ứng dụng phương pháp Steam vào hoạt động học với đề tài: Làm chong chóng cầu vồng
8 Với các đề tài trên đã rèn kỹ năng hoạt động nhóm cho trẻ. Với phương pháp thảo luận nhóm đã giúp trẻ quan sát, bàn luận, đưa ra ý kiến thảo luận của mình về mẫu tạo hình mà trẻ đang quan sát tìm hiểu. Từ đó trẻ ghi nhớ đặc điểm nhanh hơn, lâu hơn, chi tiết cụ thể hơn. Có rất nhiều cách khác nhau để chia nhóm, tuy nhiên không nên chia nhóm trẻ quá đông hoặc quá ít, nội dung thảo luận của các nhóm có thể giống hoặc khác nhau. Cần quy định rõ thời gian thảo luận, cần bầu ra trưởng nhóm để trình bày kết quả thảo luận cho nhóm. Khi trẻ thảo luận giáo viên cần quan sát các nhóm và có sự giúp đỡ kịp thời trong trường hợp các nhóm gặp khó khăn. Ví dụ 1: Đề tài: Làm pháo hoa giấy. * Mục đích, yêu cầu: Kiến thức: - Trẻ biết tên một số loại rác thải có thể tái chế được. - Trẻ biết vai trò của môi trường, tình trạng ô nhiễm, nguyên nhân, hậu quả ô nhiễm môi trường, một số biện pháp khắc phục. - Trẻ biết tên các nguyên vật liệu, quy trình chế tạo pháo hoa giấy: Lõi giấy vệ sinh, lõi cuộn chỉ, cốc giấy, bóng bay, lọ, kéo, bút vẽ… - Trẻ biết cách dùng kéo cắt. - Trẻ biết dùng ngón tay giãn rộng quả bóng để lồng vào thân pháo. - Hiểu ý nghĩa tại sao pháo lại bắn được giấy ra ngoài. - Biết trao đổi, thoả thuận với nhau để cùng hoạt động chung - Trẻ biết trình bày ý tưởng và cách làm của nhóm mình Kỹ năng: - Trẻ phối hợp cùng cô và các bạn cắt cốc giấy, bóc đề can, xé vụn giấy, lồng bóng… để chế tạo pháo hoa giấy. - Quan sát, thảo luận, đối thoại lắng nghe và trao đổi với người đối thoại. - Chú ý quan sát và lắng nghe, trả lời tốt các câu hỏi của cô. - Kĩ năng làm việc theo nhóm - Cố gắng hoàn thành công việc được giao Thái độ: - Trẻ có ý thức bảo vệ môi trường. - Có tinh thần đoàn kết chia sẻ nhường nhịn khi tham gia hoạt động tập thể, hoạt động nhóm. * Tiến hành: Hoạt động 1: Gắn kết, tạo tình huống. Tôi đã học hỏi và làm ảo thuật biến ra rất nhiều các đồ dùng như: Lõi giấy vệ sinh, quả bong bay, dải giấy đề can, thành phẩm pháo hoa giấy hoàn chỉnh và trò chuyện hỏi trẻ. Hoạt động 2: Khám phá
9 Tôi tặng pháo hoa giấy cho mỗi trẻ 1 chiếc để làm quà và trẻ cùng quan sát, trải nghiệm: Sờ, cầm, nhìn, ngắm pháo hoa giấy vừa được tặng và đàm thoại với trẻ. - Các con xem hình và cho cô biết, trong hình là vật dụng gì? - Pháo hoa giấy gồm những phần nào? - Làm thế nào để các con gắn được các bộ phận với nhau? - Cách sử dụng sẽ như thế nào? - Vậy theo các con nghĩ liệu pháo có bắn được giấy ra ngoài không? Tại sao nhỉ? Hoạt động 3: Giải thích Do bóng cao su bị kéo căng được thả ra sẽ tạo ra lực đàn hồi đẩy giấy ra ngoài. Hôm nay cô và các con sẽ cùng chế tạo pháo hoa giấy có phần thân là lõi giấy vệ sinh hoặc lõi chỉ hoặc cốc giấy, phần động cơ bên dưới là quả bóng được cắt 1 phần sau đó giãn rộng lồng vào 1 đầu của thân máy và được cố định bởi băng dính đề can sắc màu, cuối cùng là phần giấy xé vụn cho vào thân máy là xong. - Các con sẽ chế tạo pháo hoa giấy bằng nguyên liệu gì ? -> Những ý tưởng của các con rất thú vị. Bây giờ các con hãy vẽ bản thiết kế pháo hoa theo ý tưởng mà các con thích nhé. (Kỹ năng tạo hình : Vẽ nét cong, nét thẳng, nét ngang, nét xiên, di màu) - Vẽ bản thiết kế xong các con làm gì tiếp theo ? -> Sẽ chọn một bản thiết kế đẹp nhất để làm bản thiết kế chung cho cả nhóm. - Các con lựa chọn làm thân pháo từ nguyên liệu gì ? - Chọn nguyên liệu gì làm động cơ bắn ? - Con cố định động cơ với thân pháo bằng vật liệu gì ? => Với những nguyên vật liệu cô đã chuẩn bị, hi vọng các con sẽ chế tạo được những pháo hoa thật đẹp và có thể bắn pháo giấy ra ngoài nhé. - Cùng trẻ phân công công việc : Bạn cắt bóng, bạn xé giấy, bạn bóc đề can, bạn lồng bóng vào thân pháo… Hoạt động 4: Áp dụng. - Nhắc lại đặc điểm của màu - Nhắc lại quy trình thí nghiệm Cho trẻ lựa chọn nguyên vật liệu để làm. Giáo viên quan sát và lắng nghe cách trẻ sẽ làm và gợi ý, hỗ trợ trẻ nếu trẻ gặp khó khăn. Hoạt động 5: Đánh giá và trải nghiệm. Tôi mời 1 nhóm lên chia sẻ cho cô và các bạn cùng nghe nào ? Nhóm nào có câu hỏi gì cho nhóm của bạn không ? + Nhóm bạn làm pháo bằng vật liệu gì ? + Pháo có chắc chắn không ? + Pháo có bắn được giấy ra ngoài không ? - Con có thể chia sẻ pháo hoa giấy nhóm con làm ra có giống thiết kế ban đầu không ?
10 - Nếu cô cho con thêm thời gian con có thể điều chỉnh thêm gì ở pháo hoa giấy của nhóm mình không ? - Sau đó, cô cùng trẻ trải nghiệm sản phẩm phái hoa giấy,,, * Kết thúc: Tôi ghi nhận quá trình tiến hành của trẻ và nhận xét, tuyên dương khuyến khích trẻ theo tùng nhóm với các tiêu trí, yêu cầu đặt ra. => Qua giáo án hoạt động ứng dụng Steam vào hoạt động “Làm pháo hoa giấy”, trẻ được tham gia hoạt động một cách hứng thứ và tích cực. Trẻ được thảo luận nhóm đưa ra ý kiến và mạnh dạn sáng tạo trong hoạt động tạo hình. Dưới đây là 1 số hình ảnh của cô và trẻ trong hoạt động học: Ảnh 4: Trẻ thảo luận nhóm (Phụ lục) Ảnh 5: Trẻ đang thực hiện vẽ bản thiết kế (Phụ lục) Ảnh 6: Cô và trẻ rất thích thú với sản phẩm pháo hoa giấy (Phụ lục) Ví dụ 2: Đề tài: HĐTH ứng dụng phương pháp steam “Làm chuông gió phát ra âm thanh” * Mục đích, yêu cầu: Kiến thức: - Trẻ có kiến thức về làm chuông gió phát ra âm thanh - Trẻ biết tên các nguyên vật liệu, quy trình làm thành cái chuông gió: Lọ sữa chua, vỏ thạch, chìa khóa, vỏ ngao, băng dính, dây, kéo… - Trẻ biết cách thắt nút dây. - Trẻ biết ước lượng và biết đếm số lượng - Hiểu ý nghĩa tại sao chiếc chuông gió phát ra âm thanh. - Biết trao đổi, thoả thuận với nhau để cùng hoạt động chung - Trẻ biết trình bày ý tưởng và cách làm của nhóm mình. Kỹ năng: - Quan sát, thảo luận, đối thoại với người đối diện - Lắng nghe và trao đổi với người đối thoại. - Chú ý quan sát và lắng nghe, trả lời các câu hỏi của cô. - Vẽ được các nét tạo nên hình trang trí - Kỹ năng làm việc theo nhóm - Cố gắng hoàn thành công việc được giao Thái độ: - Có tinh thần đoàn kết chia sẻ nhường nhịn khi tham gia hoạt động tập thể, hoạt động nhóm. - Hình thành cho trẻ thói quen biết giữ vệ sinh sạch sẽ và tự thu dọn đồ dùng gọn gàng. * Tiến hành: Hoạt động 1: Gắn kết, tạo tình huống. - Cho trẻ nghe 1 câu chuyện: Âm thanh kì diệu Trò chuyện với trẻ về nội dung câu chuyện. Hoạt động 2: Khám phá Tôi cho trẻ xem 1 đoạn video ngắn đã chuẩn bị về hình ảnh chuông gió ( video chuông gió)
11 - Các con vừa được quan sát chiếc chuông gió, chiếc chuông gió gồm những phần nào? - Làm thế nào để các con gắn được nguyên liệu lên dây chuông? - Sau khi làm xong dây chuông các con làm gì tiếp theo? Hoạt động 3: Giải thích Hôm nay cô và các con sẽ đi làm chiếc chuông gió bao gồm có khung chuông và các dây chuông để buộc vào khung chuông, độ dài của dây chuông không quá dài hoặc không quá ngắn( trong khoảng 2- 3 gang tay của các con nhé). Các con lưu ý khi lựa chọn nguyên liệu để làm chuông gió phải phát ra âm thanh nhé. - Trước khi làm chuông gió các con làm việc gì đầu tiên ? -> Những ý tưởng của các con rất thú vị. Bây giờ các con hãy vẽ bản thiết kế chiếc chuông gió của các con theo ý tưởng mà các con thích nhé. (Kỹ năng tạo hình : Vẽ nét cong, nét thẳng, nét ngang, nét xiên, di màu) - Sau khi vẽ bản thiết kế xong các con làm gì tiếp theo ? -> Sẽ chọn một bản thiết kế đẹp nhất để làm bản thiết kế chung cho cả nhóm. - Các con lựa chọn khung chuông từ nguyên liệu gì ? - Chọn nguyên liệu nào để gắn lên dây chuông ? - Cô giới thiệu nguyên vật liệu : Lắp chai, lon nước ngọt, vỏ thạch… => Với những nguyên vật liệu mà cô đã chuẩn bị cô hi vọng các con sẽ làm được những chiếc chuông gió thật đẹp và phát ra âm thanh khác nhau nhé. - Cùng trẻ phân công công việc : bạn đi kê bàn, bạn đi lấy nguyên vật liệu, bạn làm dây chuông, bạn buộc dây chuông… Hoạt động 4: Áp dụng. - Nhắc lại đặc điểm của màu - Nhắc lại quy trình thí nghiệm Cho trẻ lựa chọn nguyên vật liệu để làm. Giáo viên quan sát và lắng nghe cách trẻ sẽ làm và gợi ý cho trẻ nếu trẻ gặp khó khăn. Hoạt động 5: Đánh giá và trải nghiệm Cô mời 1 nhóm lên chia sẻ cho cô và các bạn cùng nghe nào? Nhóm nào có câu hỏi gì cho nhóm của bạn không : + Nhóm bạn làm được mấy dây chuông gió? + Chiếc chuông gió có chắc chắn không? + Chiếc chuông gió có phát ra tiếng kêu được không? - Con có thể chia sẻ chiếc chuông gió nhóm con làm ra có giống thiết kế ban đầu không? - Nếu cô cho con thêm thời gian con có thể điều chỉnh thêm gì ở chuông gió của nhóm mình không? - Sau đó, cô cùng trẻ trải nghiệm sản phẩm chuông gió phát ra âm thanh bằng sức gió thổi của quạt… * Kết thúc: Tôi ghi nhận quá trình tiến hành của trẻ và nhận xét, tuyên dương khuyến khích trẻ theo từng nhóm với các tiêu trí, yêu cầu đặt ra. => Qua giáo án hoạt động ứng dụng Steam vào hoạt động “Làm chuông gió phát ra âm thanh”. Trẻ được tham gia hoạt động một cách hứng thứ và tích cực. Trẻ
12 được thảo luận nhóm đưa ra ý kiến và mạnh dạn sáng tạo trong hoạt động tạo hình. Và trẻ biết được mọi chất liệu khác nhau thì sẽ phát ra tiếng chuông to, nhỏ khác nhau. Dưới đây là 1 số hình ảnh của cô và trẻ trong hoạt động học: Ảnh 7: Trẻ thảo luận nhóm và thực hiện vẽ bản thiết kế (Phụ lục) Ảnh 8: Trẻ áp dụng và thực hiện làm tạo ra sản phẩm (Phụ lục) Ảnh 9: Trẻ chia sẻ cảm nhận về sản phẩm chuông gió phát ra âm thanh (Phụ lục) * Kết quả: Khi áp dụng biện pháp ứng dụng phương pháp tiên tiến STEAM vào tổ chức hoạt động tạo hình. Khi cho trẻ làm quen với tạo hình tôi nhận thấy trẻ được mở rộng về nguồn nguyên vật liệu phong phú, đa dạng, vốn biểu tượng và hiểu biết của trẻ về các đặc điểm: màu sắc, kích cỡ, hình dáng, chất liệu... tạo nên tâm trạng phấn khởi, mong muốn được tham gia các hoạt động tạo hình: Vẽ, dán, in ấn, đồ chữ, nặn, cắt… và làm tăng hiệu quả của việc huy động trí lực trong quá trình hoạt động tạo hình. 3. Biện pháp 3: Tổ chức cho trẻ tham gia hoạt động tạo hình thông qua các hoạt động khác. Tác dụng của hoạt động tạo hình thông qua các hoạt động khác cũng rât cần thiết. Trẻ em đến trường không chỉ cần được chăm sóc sức khỏe được học tập mà quan trọng nhất là được vui chơi… không những thế thông qua các hoạt động góc hằng ngày giúp trẻ chia sẻ niềm vui của mình với bạn bè, cộng đồng làm cho thế giới xung quanh của các trẻ trở nên tươi đẹp hơn và rộng lớn hơn. Hoạt động góc trong trường mầm non là phương tiện phát triển toàn diện về đạo đức, trí tuệ, thẩm mĩ, thể chất. Tác dụng của hoạt động tạo hình thông qua hoạt động vui chơi ngoài trời giúp trẻ phát triển trí tuệ, thể chất, tình cảm quan hệ xã hội qua đó nhằm phát triển toàn diện nhân cách cho trẻ. Đối với trẻ, hoạt động ngoài trời là một hoạt động không thể thiếu vì trẻ sẽ được hít thở không khí trong lành, được quan sát thế giới xung quanh, khám phá những điều mới lạ từ thiên nhiên giúp trẻ tăng thêm vốn sống và nhất là trẻ được tự do hoạt động. Hoạt động ngoài trời là một trong những hoạt động vui chơi mà trẻ hứng thú và quan tâm nhất, nó mang lại cho trẻ nhiều niềm vui và kiến thức cần thiết về thế giới xung quanh chúng. Trẻ nhận thức thế giới xung quanh bằng cách tiếp xúc, tìm hiểu, khám phá và quan tâm đến những gì xảy ra ở cuộc sống xung quanh mình. Thông qua các hoạt động ngoài trời trẻ phát huy được tính tích cực chủ động của mình… => Đây là cách tổ chức hoạt động tạo hình ngoài tiết học. Và là một dạng hoạt động mang tính tự do mà trẻ có thể tham gia hoạt động tạo hình một cách tự nguyện, tự giác. Các hoạt động này có thể diễn ra ở những thời điểm khác nhau trong một ngày một các hợp lí không theo một quy trình chặt chẽ về giờ giấc.
13 Trước đây, khi cho trẻ tham gia hoạt động tạo hình thông qua các hoạt động khác trong ngày tôi thường áp dụng những hoạt động như: Vẽ phấn, di màu, tô màu tranh bình thường, chấm màu, lắp ghép. Tôi thấy các hoạt động đó nghèo nàn, đơn giản chưa phong phú và sáng tạo đối với trẻ. Chính vì thế, tôi đã mạnh dạn, tự tin tìm tòi trên Youtobe, Goole, báo đài đổi mới về hoạt động tạo hình. Tôi đã tìm ra được hoạt động tạo hình thông qua các hoạt động khác: * Hoạt động vui chơi ngoài trời: Trong khi tổ chức hoạt động vui chơi ngoài trời tôi luôn khuyến khích các con sưu tầm và tự tạo ra một số nguyên vật liệu có sẵn trong trường để phục vụ cho một số hoạt động tạo hình như: Lá cây, cành cây, sỏi, đá, vỏ hộp... Trẻ lớp tôi rất hứng thú với những hoạt động này nó vừa mang tính vui chơi lại tạo ra được một nguồn nguyên liệu đa dạng. Ví dụ: Chủ đề: Thế giới thực vật. Khi trẻ tham gia hoạt động vui chơi ngoài trời tôi thường cho trẻ quan sát các loại cây trồng trong trường. Nhận ra đặc điểm riêng của từng cây qua hình dạng của thân, lá, hoa, cây cỏ… Tôi khuyến khích trẻ nhặt lá cây rụng để làm các sản phẩm tạo hình từ lá cây. Cũng như kết hợp với giấy màu, hồ, băng dính... để tạo ra những sản phẩm tạo hình. Ảnh 10: Trẻ nhặt lá cây và nhặt sỏi khi vui chơi ngoài trời (Phụ lục) * Hoạt động góc: Trong giờ hoạt động góc tôi luôn khuyến khích động viên trẻ tham gia hoạt động tạo hình tạo ra sản phẩm trang trí lớp theo từng chủ đề. Ví dụ: Chủ đề: Bé vui đón tết. Tôi cho trẻ tự nêu ý tưởng của mình và cho trẻ cùng nhau làm cùng cô, trang trí góc tạo hình của lớp nổi bật theo chủ đề. Tôi hướng trẻ sưu tầm nguyên vật liệu như: Cành cây, bông, giấy màu, màu nước, bìa, ruy băng, sợi len, ống hút... Trẻ đã sử dụng các kỹ năng tạo hình và tạo ra sản phẩm đẹp, các sản phẩm đó được dùng để trang trí lớp học như: Bông hoa đào, pháo hoa giấy... Mỗi ngày trẻ ngắm nhìn các sản phẩm mình được trưng bày trẻ rất vui thích. Ảnh 11: Trẻ và cô trang trí cây đào chủ đề “Bé vui đón tết” (Phụ lục) Trong giờ hoạt động góc tôi luôn khuyến khích động viên trẻ tham gia hoạt động tạo hình tạo ra sản phẩm trang trí lớp. Ví dụ: Tháng 10 với đề tài: “Trang trí thiệp hoa tặng mẹ”. Tôi hướng trẻ sưu tầm nguyên vật liệu như: Hoa, lá, cỏ, giấy màu, bìa... Trẻ đã sử dụng các kỹ năng tạo hình và tạo ra sản phẩm đẹp, ngộ nghĩnh, các sản phẩm đó được dùng để trang trí lớp học và mang về tặng bà, tặng mẹ. Ảnh 12: Trẻ “Trang trí thiệp hoa tặng mẹ” (Phụ lục) Ảnh 13: Trẻ tặng mẹ, tặng bà sản phẩm “Thiệp hoa tặng mẹ” (Phụ lục)
14 Ví dụ: Đề tài: “Làm quà tặng cô nhận ngày 20- 11”. Tôi cho trẻ tự nêu ý tưởng của mình và cho trẻ cùng nhau làm, trang trí góc tạo hình của lớp nổi bật theo kế hoạch giáo dục. Trẻ sưu tầm các loại hoa, nút nhựa, cúc khuy áo, ống hút, vỏ trứng...để làm ra sản phẩm. Mỗi ngày trẻ ngắm nhìn các sản phẩm mình được trưng bày trẻ rất vui thích. Ảnh 14: Trẻ “Làm quà tặng cô nhận ngày 20- 11” (Phụ lục) * Hoạt động ngoại khóa: Khi tổ chức giờ học ngoại khóa tôi luôn tạo bất ngờ cho trẻ để trẻ tham gia một cách tình cờ các hoạt động tạo hình. Trẻ có cảm giác tò mò, hứng thú và rất nhiệt tình tham gia. Ví dụ: Ví dụ: Khi cho trẻ đi thăm quan dã ngoại tại Royal City- Ngã Tư Sở- quận Đống Đa- Hà Nội. Sau khi nghe giới thiệu và hướng dẫn cách làm: Đồ chữ, in ấn và nặn bánh trôi từ các nghệ nhân, trẻ rất thích thú. Và khi có đề nghị bất ngờ mời tham gia tạo hình cùng các bác nghệ nhân, trẻ đã rất vui vẻ nhận lời và tham gia rất nhiệt tình. Qua đó trẻ được trải nghiệm với một loại nguyên vật liệu mới đó là màu in, bông thấm, bột nặn. Sau đó, trẻ được tự tay tạo ra những sản phẩm đẹp. Ảnh 15: Trẻ tham gia in ấn chữ, đồ tranh khi thăm quan dã ngoại (Phụ lục) * Kết quả: Nhờ có biện pháp tổ chức tạo hình thông qua các hoạt động khác ngoài giờ học mà tôi đã thu hút trẻ tự nguyện tham gia nhiệt tình và đạt hiệu quả cao, kích thích, gợi mở sự sáng tạo cho trẻ. Mang đến cho trẻ những trải nghiệm tạo hình mà có lẽ trẻ sẽ ghi nhớ rất lâu. Đồng thời giúp trẻ nhanh nhẹn, tự tin, mạnh dạn trong cuộc sống. 4. Biện pháp 4: Ứng dụng công nghệ thông tin vào tổ chức hoạt động tạo hình cho trẻ. Công nghệ thông tin là việc sử dụng công nghệ hiện đại vào việc tạo ra, xử lý, truyền dẫn thông tin, lưu trữ, khai thác thông tin. Trong xã hội hiện đại, công nghệ thông tin được coi là ngành quyền lực bậc nhất với hàng loạt ứng dụng trong mọi lĩnh vực của đời sống từ sản xuất, kinh doanh đến giáo dục, y tế, văn hóa…Trong đó chiếc điện thoại là công nghệ thông dụng nhất hiện nay mà ai ai cũng đang dùng. Ứng dụng CNTT trong tổ chức hoạt động tạo hình giúp trẻ tiếp nhận được một môi trường dạy học tương tác cao, sống động, hứng thú, đạt hiệu quả của quá trình dạy học đa giác quan. Nội dung, tư liệu bài giảng giới thiệu cho trẻ mang tính chân thực, phong phú. Trong bài giảng điện tử trẻ có thể làm quen với những hình ảnh về hiện tượng tự nhiên, xã hội mà trẻ khó có thể tự bắt gặp trong thực tế.
15 Thực tế trước đây thì mọi vấn đề liên quan đến trẻ về hoạt động tạo hình đều được trao đổi với phụ huynh ở trên lớp. Mọi thắc mắc phụ huynh đều đến lớp gặp cô trao đổi trực tiếp lúc đón và trả trẻ. Và giáo viên thường xuyên tuyên truyền đến phụ huynh về hoạt động tạo hình còn sơ sài và chưa phong phú qua trao đổi trực tiếp với phụ huynh. Phụ huynh lớp tôi đa số đi sớm về muộn do chủ yếu đều làm nông nghiệp và công nhân việc đón con đều do ông bà. Khi có việc gì các cô trao đổi với ông bà, ông bà trao đổi lại với các bậc phụ huynh không được đầy đủ nên nhiều phụ huynh phải gọi điện trao đổi lại với các cô. Vì vậy, vào những buổi họp phụ huynh đầu năm, giữa kì, cuối năm mới là dịp để các cô và phụ huynh gặp gỡ và trao đổi trực tiếp về hoạt động tạo hình ở lớp của con. Có thể nói công tác phối hợp giữa gia đình và nhà trường là việc làm vô cùng cần thiết và quan trọng. Thực tế hiện nay thời buổi công nghệ thông tin tôi thấy phụ huynh nào cũng dùng điện thoại kết nối mạng, lập zalo, facebook. Tôi mạnh dạn lập nhóm zalo của lớp có tên là “ Mẫu giáo bé lớp C1 năm học 2022- 2023”, tôi mời đầy đủ các bậc phụ huynh của lớp vào nhóm zalo. Những thông tin chung của lớp hay các hoạt động tạo hình của trẻ trong ngày tôi đều trao đổi trực tiếp trên nhóm kịp thời và hợp thời gian. Tôi đã trao đổi qua zalo với phụ huynh về sưu tầm và ủng hộ nguyên vật liệu như: Bìa cứng, thùng cát tông, giấy, vỏ hộp, chai, lọ để mang đi cho lớp. Chính vì thế, trong các hoạt động tạo hình ở lớp trẻ vẽ, xé, dán, di màu, chấm màu, nặn… Tôi thường xuyên chụp hình, quay video gửi vào zalo nhóm lớp để phụ huynh có thể xem hình ảnh tạo hình và sản phẩm tạo hình của con rất phấn khởi. Ngoài ra, tôi còn gửi các bài yêu cầu về nhà phụ huynh cho con vẽ, tô màu. Từ khi lập nhóm zalo thời gian tiết kiệm rất nhiều cho cô và các bậc phụ huynh để đảm bảo công việc đi làm của phụ huynh không ảnh hưởng. Ảnh 16: GV gửi hình ảnh sản phẩm của trẻ vào nhóm zalo lớp (Phụ lục) Đồng thời tôi và các đồng nghiệp luôn tìm tòi, chủ động khai thác tìm kiếm nguồn tài nguyên giáo dục qua mạng thông tin truyền thông, Internet như các trang web sau: http://violet.vn: Thư viện Giáo án điện tử; http://moet.gov.vn: Trang web của Bộ Giáo dục và Đào tạo; http://www.dayhocintel.net: Diễn đàn dạy học của Intel; http://gdtd.vn: Trang thông tin của báo Giáo dục và Thời đại; Http://aztest.vn: Hệ thống tổ chức thi trắc nghiệm trực tuyến. Ngay từ đầu năm, nhà trường đã tổ chức tập huấn theo chương trình của Sở GD về tập huấn “Ứng dụng công nghệ phần mềm Canva và Cabinet áp dụng làm video và hình ảnh sống động cho trẻ quan sát, học hỏi. Ảnh 17: Hình ảnh tập huấn ứng dụng công nghệ thông tin (Phụ lục)
16 Ngoài ra tôi còn sử dụng thành thạo các phần mềm thiết kế bài giảng điện tử Power Point, Flash, Photoshop, Paint và Paint 3D để thiết kế các bài giảng điện tử tạo hình đạt hiệu quả cao. Sử dụng phần mềm Paint, Paint 3D hướng dẫn trẻ hoạt động tạo hình là công cụ đắc lực của giáo viên. Một điều không thể thiếu trong các giờ tạo hình của trẻ là tranh (vật) mẫu của cô. Với những bức tranh cô vẽ trên giấy, tô màu sáp (màu nước) đã thành quen thuộc đối với trẻ. Nó mờ nhạt hoặc sơ sài không nhiều màu sắc như tranh vẽ trên vi tính. Những bức tranh vẽ trên máy tính có hình ảnh rõ nét màu sắc hài hoà sẽ thu hút sự chú ý của trẻ, trẻ sẽ nhớ lâu, kích thích trí tưởng tượng, óc sáng tạo cho trẻ. Ví dụ: Đề tài: “Vẽ con gà trống”. Tôi mở phần mềm Paint -> vào New -> mở Brushes chọn bút vẽ -> vào mục Size chọn nét vẽ -> vào Shapes chọn hình cần chèn -> vào Custom chọn màu vẽ -> Vẽ lần lượt các chi tiết đầu, mình, chân, cánh con gà trống, tô màu -> mở Select -> dùng công cụ Coppy hình sang phần mềm PowerPoint. Hoàn thành giáo án và trình chiếu cho trẻ xem lần lượt từng slide. Ảnh 18: Hình ảnh vẽ con gà trên phần mềm (Phụ lục) Ví dụ: Đề tài: “Vẽ ngôi nhà”. Tôi mở phần mềm Paint 3D -> vào New -> mở Brushes chọn bút vẽ->vào mục Marker chọn nét bút vẽ -> vào Size chọn nét vẽ -> vào Custom chọn màu vẽ -> Vẽ ngôi nhà, tô màu ->mở Select -> dùng công cụ Coppy hình sang phần mềm PowerPoint để hoàn thành giáo án điện tử tạo hình dạy trẻ.
17 Ảnh 19: Hình ảnh vẽ ngôi nhà trên phần mềm (Phụ lục) Ảnh 20: Giáo viên thiết kế bài giảng tạo hình trên phần mềm máy tính (Phụ lục) * Kết quả: Ứng dụng CNTT vào giảng dạy như nguồn tài nguyên vô cùng phong phú với hình ảnh, âm thanh...sống động tự nhiên tác động tích cực đến sự phát triển thẩm mỹ của trẻ mầm non. Từ đó cung cấp thêm cho trẻ kiến thức, kỹ năng về hoạt động tạo hình. Ngoài ra còn tiết kiệm cho giáo viên về thời gian và chi phí cho trường mầm non. 5. Biện pháp 5: Tuyên truyền tới các bậc phụ huynh sưu tầm, ủng hộ các nguyên vật liệu để sử dụng trong hoạt động tạo hình của trẻ. Nguyên vật liệu mở như: Thùng bìa cát tông, vỏ hộp, chai lọ, vỏ trứng, bìa cứng… là nguồn nguyên liệu đa dạng và phong phú có thể giúp chúng ta tổ chức nhiều hoạt động cho trẻ ở trường mầm non, trong đó có hoạt động tạo hình, nó đem lại hiệu quả cao cho trẻ trong việc phát triển trí tưởng tượng, sáng tạo và cảm xúc cho trẻ. Đồng thời việc sử dụng các nguyên vật liệu mở giúp cho trẻ phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo và có ý thức biết làm ra một số sản phẩm để phục vụ cho việc học tập và hoạt động vui chơi của trẻ. Bên cạnh đó việc sử dụng các nguyên vật liệu mở giúp trẻ ý thức được việc tiết kiệm mua sắm nguyên vật liệu, đồ chơi và hình thành ý thức tuyên truyền tới mọi người xung quanh và các bậc phụ huynh về việc bảo vệ môi trường. Từ trước đến nay phụ huynh chưa tham gia vào các hoạt động đoàn thể vì còn ngại nên việc kết hợp giữa phụ huynh và tập thể của trường còn hạn chế. Mà chỉ có sự kết hợp giữa các cô chủ nhiệm và phụ huynh trong lớp. Những năm trước việc tuyên truyền và phối hợp với gia đình trẻ chưa được đi sâu vì nhiều trẻ được ông bà thường xuyên đưa đón nên các cô không
18 thể trao đổi trực tiếp với phụ huynh được. Giữa cô và phụ huynh chưa có sự gắn kết, thống nhất nên mỗi lần phát động phụ huynh cho con mang đồ tái chế đến lớp để hoạt động học còn hạn chế. Trao đổi, tuyên truyền với phụ huynh về việc ủng hộ nguồn nguyên vật liệu mở phong phú và đa dạng vào giờ đón trả trẻ và các buổi họp mặt trực tiếp hoặc qua zalo, qua zoom. Ảnh 21: Hình ảnh giáo viên tuyên truyền phụ huynh ủng hộ nguyên vật liệu qua zalo nhóm lớp (Phụ lục) Hiểu rõ được những tác dụng quan trọng của các nguồn nguyên vật liệu mở đó, ngay từ đầu năm học thông qua cuộc họp phụ huynh đầu năm tôi cũng đã tuyên truyền đến các bậc phụ huynh tầm quan trọng cũng như tác dụng của những nguyên vật liệu đó và khuyến khích phụ huynh sưu tầm và ủng hộ giáo viên trong công tác thu thập học liệu phục vụ cho hoạt động học nói chung và hoạt động tạo hình nói riêng. Tôi thường xuyên trao đổi với phụ huynh trong giờ đón và trả trẻ về hoạt động hàng ngày của các con đặc biệt là hoạt động tạo hình, kế hoạch tìm và sử dụng các nguyên vật liệu trong các giờ tạo hình của của chủ đề tới, từ đó tôi cùng giáo viên ở lớp tư vấn với phụ huynh về các nguyên vật liệu nào phù hợp với chủ đề, trên cơ sở đó tôi huy động để phụ huynh sưu tầm cho phù hợp với mục đích sử dụng. Theo từng chủ đề tôi nhận được sự ủng hộ nhiệt tình của phụ huynh trong việc quyên góp các nguyên vật liệu như: Ống hút, vải vụn, thìa sữa chua, lọ thuốc nhỏ mắt, len, hộp bìa cát tông, giấy 1 mặt đã qua sử dụng, giấy gói hoa, chai nước ngọt, nước khoáng...và niềm vui của chị em chúng tôi được nhân đôi lên khi những nguyên vật liệu đó được chúng tôi rửa sạch, loại bỏ những phần thô có thể gây nguy hiểm cho trẻ, chúng tôi hướng dẫn trẻ tạo ra những bức tranh, đồ dùng sáng tạo, đẹp mắt, để đến cuối ngày khi các con mang những sản phẩm các con làm được ra cho bố mẹ xem, những nụ cười, những lời khen của phụ huynh giành cho con của mình “Con mẹ thật giỏi” hay “Bức tranh này đẹp quá”...Những cái nhìn tin tưởng của phụ huynh dành cho giáo viên chúng tôi họ biết rằng chắc chắn những nguyên vật liêu họ quyên góp đã được chúng tôi chuyển thể giúp trẻ tạo thành sản phẩm sáng tạo. Ảnh 22: Phụ huynh quyên góp nguyên vật liệu giờ đón trả trẻ (Phụ lục) * Kết quả: Phụ huynh lớp tôi đã luôn nhiệt tình tham gia các hoạt động của lớp, của trường và luôn đồng hành cùng cô, trò lớp mẫu giáo bé C1. Sự quyên góp ủng hộ nguyên vật liệu của phụ huynh và sự đa dạng của các nguyên vật liệu là nguồn động lực mạnh thúc giục chúng tôi luôn tìm tòi, học hỏi để xây dựng lên các tiết tạo hình đa dạng, phong phú những vẫn phù hợp với khả năng của trẻ.
19 IV. Hiệu quả sáng kiến kinh nghiệm: Sau một năm thực hiện các biện pháp nâng cao chất lượng hoạt động tạo hình tốt nhất cho trẻ mẫu giáo bé 3- 4 tuổi trong trường mầm non tôi thấy đề tài đã mang lại kết quả như sau: * Hiệu quả về mặt kinh tế: Các nội dung giáo dục nâng cao chất lượng hoạt động tạo hình tốt nhất cho trẻ được lồng ghép, tích hợp trong các hoạt động nhẹ nhàng, dễ thực hiện, tiết kiệm được kinh phí khi tổ chức các hoạt động cho trẻ. Để làm rõ hiệu quả về mặt kinh tế mà đề tài “Một số biện pháp nâng cao chất lượng hoạt động tạo hình cho trẻ mẫu giáo 3- 4 tuổi ở trường mầm non” mang lại, tôi xin phép được đưa ra ví dụ cụ thể như sau: Với năm học 2021- 202, mỗi lớp cần các loại nguyên vật liệu (đề can nhiều màu, vải dạ nhiều màu, giấy màu, rổ nhựa, màu nước, nhám dính, bông, băng dính…) để trang trí môi trường lớp học 1 năm nhà trường sẽ chi kinh phí tổng thành tiền là: 2.620.000đ/ năm/ lớp. Năm học 2022- 2023 cũng là nguyên vật liệu để trang trí môi trường lớp học nhưng kinh phí chi đã giảm đáng kể, nhà trường sẽ chi kinh phí tổng thành tiền là: 327.500đ/ năm/ lớp. * Bảng đối chiếu so sánh nguyên vật liệu giữa 2 năm học: Từ sự ủng hộ của phụ huynh mà nhà trường, cũng như lớp tôi đã tiết kiệm chi phí: Năm học Nguyên Năm học 2022-2023 Đơn giá 2021-2022 liệu Số lượng Thành tiền Số lượng Thành tiền Đề can (10 15.000/m 20m 300.000 0 0 màu) Vải dạ (10 65.000/m 20m 1.300.000 0 0 màu) Giấy màu 3.000/tờ 30 tờ 90.000 10 30.000 (10 màu) Rổ nhựa 20.000/cái 10 cái 200.000 0 0 Màu nước 55.00/khay 5 khay 275.000 2 110.000 Nhám dính 25.000/cuộ 2 cuộn 50.000 0 0 + bông n Băng dính 40.000/cuộ 2 cuộn 80.000 1 40.000 trong to n Băng dính 45.000/cọc 1 cọc 45.000 1/2 cọc 24.500 2 mặt Móc dán 46.000/túi 1 túi 46.000 0 0 tường
20 Băng dính 12.000/cuộ 3 cuộn 36.000 1 cuộn 12.000 xốp n Bút dạ đen 11.000/cái 3 cái 33.000 1 cái 11.000 Keo nến 35.000/10 30 cây 105.000 20 cây 70.000 cây Kéo cô 30.000/cái 2 cái 60.000 1 cái 30.000 Tổng 2.620.000 327.500. Đó là còn chưa kể đến nếu sáng kiến được áp dụng trong toàn trường thì hiệu quả kinh tế mà các giải pháp của chúng tôi đem lại sẽ còn tăng lên rất nhiều so với số tiền trên. Ngoài ra phụ huynh lớp tôi luôn tin tưởng và nhiệt tình ủng nguyên vật liệu phong phú nên tôi đã tận dụng sử dụng thùng bìa cắt tông trang trí môi trường lớp giúp giảm tông màu sắc và tiết kiệm được chi phí đáng kể. Đặc biệt với việc động viên về mặt vật chất cũng như tinh thần của phụ huynh như vậy giúp giáo viên chúng tôi vừa tiết kiệm được chi phí kinh tế và thời gian để chúng tôi có thêm động lực cố gắng hơn nữa trong công tác chăm sóc giáo dục trẻ. * Hiệu quả về mặt xã hội và giá trị làm lợi khác: Trẻ lớp tôi có sự chuyển biến rõ nét ngoài về việc hình thành các kỹ năng tạo hình. Trẻ khéo léo khi sử dụng đôi bàn tay nặn, cắt, xé, dán, xếp đặt các sản phẩm theo ý tưởng của mình. Trẻ tự tin biết chia sẻ với cô giáo, bạn bè và những người xung quanh. Và trẻ có nhiều tiến bộ về khả năng cảm nhận cái đẹp và thể hiện cái đẹp. Trẻ mạnh dạn tự tin tham gia vào các hoạt động của trường lớp và ở mọi nơi. * Khảo sát trẻ cuối năm sau khi thực hiện đề tài kết quả có đối chiếu so sánh. Từ 2 bảng tổng hợp số liệu điều tra trước và sau khi thực hiện giải pháp, tôi đã đưa ra bảng tổng hợp so sánh số liệu điều tra trước và sau khi thực hiện các biện pháp để thấy rõ được sự chuyển biến tích cực của trẻ. Bảng so sánh đối chiếu số liệu trước và sau khi thực hiện giải pháp (Tổng số 35/35 = 100% trẻ tham gia) Đầu Cuối năm tháng 4/2023 năm Nội tháng dung 9/2022 khảo Đạt Chưa Đạt Chưa đạt sát đạt Số TL Số TL Số TL Số TL trẻ % trẻ % trẻ % trẻ %