zunia.vn

Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z

zunia.vn

» Tài Liệu Phổ Thông

» Sáng kiến kinh nghiệm

Sáng kiến kinh nghiệm Mầm non: Một số biện pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ 24-36 tháng tại lớp nhà trẻ khu mẫu giáo thôn 4

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: DOCX | Số trang:24

Báo xấu

3
lượt xem 1
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Sáng kiến "Một số biện pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ 24-36 tháng tại lớp nhà trẻ khu mẫu giáo thôn 4" được hoàn thành với các biện pháp như: Tạo tình huống để thu hút trẻ vào hoạt động; Làm đồ dùng sáng tạo và sử dụng CNTT vào hoạt động nhận biết hợp lý, hiệu quả; Sưu tầm một số bài thơ, trò chơi kết hợp với các bài đồng dao đẻ đưa vào hoạt động nhận biết.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Sáng kiến kinh nghiệm Mầm non: Một số biện pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ 24-36 tháng tại lớp nhà trẻ khu mẫu giáo thôn 4

Một số biện pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ 24- 36 tháng MỤC LỤC STT NỘI DUNG TRANG PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ 1 Tên đề tài 1 I. Lý do chọn đề tài 1 1. Cơ sở lý luận 1 2. Cơ sở thực tiễn 3 1 II. Mục đích nghiên cứu 5 III. Đối tượng nghiên cứu 5 IV. Đối tượng khảo sát thực nghiệm 5 V. Phương pháp nghiên cứu 5 VI. Phạm vi nghiên cứu 7 PHẦN II: BIỆN PHÁP ĐỔI MỚI ĐỂ GIẢI QUYẾT 7 VẤN ĐỀ I. Cơ sở lý luận để giải quyết vấn đề 7 II. Khảo sát thực tế khi chưa thực hiện đề tài 8 1. Thuận lợi 8 2 2. Khó khăn 9 3. Khảo sát thực tế ở lớp 9 III. Những biện pháp thực hiện 10 IV. Những biện pháp thực hiện từng phần 10 V. Kết quả thực hiện có so sánh đối chứng 18 PHẦN III: KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ 19 1. Kết luận 19 3 2. Khuyến nghị 19 4 PHẦN IV: DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 21
Một số biện pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ 24- 36 tháng PHẦN I : ĐẶT VẤN ĐỀ. Tên đề tài: “ Một số biện pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ 24-36 tháng” I. Lý do chọn đề tài: 1. Cơ sở lý luận: Giáo dục mầm non là giai đoạn đầu tiên trong hệ thống giáo dục quốc dân, là bộ phận quan trọng trong sự nghiệp đào tạo thế hệ trẻ thành những con người có ích, thành những con người mới. Một trong ba mục tiêu của cải cách giáo dục của nước ta là.Làm tốt việc chăm sóc giáo dục thế hệ trẻ ngay từ thời thơ ấu nhằm tạo ra cơ sở quan trọng của con người Việt Nam mới. Giáo dục mầm non đã góp phần mục tiêu trên. Bác Hồ vị cha già kính yêu của dân tộc Việt Nam đã từng nói. “Làm cô giáo tức là thay mẹ dạy trẻ, muốn dạy được trẻ trước hết phải yêu trẻ. Các cháu nhỏ hay quấy khóc các cô phải bền bỉ, kiên trì, chịu khó mới nuôi dạy được các cháu. Dạy trẻ như trồng cây non, trồng cây non được tốt thì sau này các cháu sẽ trở thành người tốt”. Bác cho rằng: “Đứa trẻ hiền lành hay hung dữ không phải do bản chất vố có của trẻ mà chính là do sự giáo dục của người lớn mà nên”. “Hiền dữ đâu phải là tính sẵn phần nhiều do giáo dục mà nên” Ngày nay giá trị con người ngày càng được nhận thức đúng đắn và đánh giá một cách toàn diện, sâu sắc thì công tác chăm sóc giáo dục trẻ càng mang một ý nghĩa nhân văn cụ thể, càng trở thành một đạo lý của thế giới văn minh. Thấm nhuần lời dạy của Bác, công tác giáo dục đào tạo thế hệ măng non những người chủ tương lai của đất nước đã, đang và sẽ là chủ trương lớn của toàn Đảng, toàn dân. Để thực hiện tốt mục đích giáo dục này, cấp học mầm non đã có những bước chuyển lớn nhằm góp phần đặt nền móng đào tạo con người phát triển toàn diện, có đủ sức khoẻ, đủ trí tuệ, tài năng là những chủ nhân tương lai của đất nước, lái con tàu Việt Nam ra đại dương sánh vai với các cường quốc năm châu thoả lòng Bác hằng mong ước. Trong những năm gần đây bậc mầm non đang tiến hành đổi mới, chương trình giáo dục trẻ mầm non trong đó đặc biệt coi trọng việc tổ chức các hoạt động phù hợp sự phát triển của từng cá nhân trẻ, khuyến khích trẻ hoạt động một cách chủ động tích cực, hồn nhiên vui tươi, đồng thời tạo điều kiện cho giáo viên phát huy khả năng sáng tạo trong việc lựa chọn và tổ chức các hoạt động chăm sóc, giáo dục trẻ một cách linh hoạt, thực hiện phương châm “ Học mà chơi- Chơi mà học” Đáp ứng mục tiêu phát triển của trẻ một cách toàn diện về mọi mặt. Trong những bài thơ, câu chuyÖn thế giới mới của cuộc sống thực tại bao gồm thiên nhiên, xã hội, con người được diễn tả, biểu đạt, truyền đạt trong những hình thức đa dạng độc đáo. Văn học nói về thế giới loài vật, cỏ cây, hoa 2/19
Một số biện pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ 24- 36 tháng lá, mọi hiện tượng thiên nhiên, vũ trụ mà trẻ nhìn thấy được, cũng nói về những gì gần gũi trong môi trường sống của trẻ như làng quê, cánh đồng, dòng sông, phiên chợ, lớp học, khu phố,…Qua tác phẩm văn học, trẻ bắt đầu nhận ra trong xã hội những mối quan hệ, những tình cảm gia đình, tình bạn, tình cô cháu,… Trẻ cũng dần nhận ra có một xã hội ràng buộc con người với nhau trong lịch sử đấu tranh cách mạng, trong tình làng nghĩa xóm. Văn học có thể cần đề cập đến những lực lượng siêu nhiên như thần linh, ông bụt, cô tiên, phù thủy, quỷ sứ và cả những phép màu còn tồn đọng trong tâm thức dân tộc. Đây cũng là đối tượng miêu tả của văn học làm nên sự phong phú, hấp dẫn của đời sống tinh thần. Nhờ được nghe, tiếp xúc với một số lượng văn học, có những hiểu biết sơ đẳng về văn học, đó là khả năng mô tả cuộc sống xung quanh phong phú, hấp dẫn bằng những dạng thức khác nhau. Bước đầu trẻ sẽ nhận biết được sự khác nhau về nội dung và hình thức giữa các thể loại thơ, chuyện. Không những giúp trẻ cảm nhận được cái đặc sắc của cách diễn đạt hình tượng, nhà sư phạm còn cần giúp trẻ phân biệt được hình tượng nghệ thuật với hiện thực, hình thành một số khái niệm văn học như: Thơ, chuyện, nhân vật, hình ảnh…, giúp trẻ trao đổi những điều đã được nghe và bộc lộ những suy nghĩ của mình về tác phẩm, nhằm phát triển đời sống tinh thần của trẻ. Để thực hiện tốt mục tiêu của xã hội và mục đích của Đảng ta là: “Dân giàu nước mạnh, xã hội công bằng dân chủ văn minh” thì trước hết nhiệm vụ của giáo dục phải đào tạo ra được những con người mới xã hội chủ nghĩa và con người đó phải được phát triển toàn diện. Chính vì nhiệm vụ nặng nề được đặt ra cho ngành giáo dục mà sự nghiệp giáo dục của những năm gần đây đã được quan tâm và chú trọng hơn. Đặc biệt là giáo dục mầm non là hệ thống đầu tiên của giáo dục quốc dân, nó là nền tảng đầu tiên trong suốt quá trình giáo dục đào tạo con người mới xã hội chủ nghĩa. Để thực hiện tốt những mục tiêu cơ bản của mình thì ngành học mầm non phải không ngừng đổi mới và phát triển về mọi mặt: số lượng và chất lượng, cơ sở vật chất cũng như nội dung chăm sóc - giáo dục trẻ. Như chúng ta đã biết, giáo dục là một trong những nhiệm vụ quan trọng và cần thiết. Muốn thực hiện được nhiệm vụ to lớn này thì gia đình là sợi dây tình yêu, chăm sóc và kích thích đầu tiên của trẻ, cha mẹ là những người thầy đầu tiên và quan trọng nhất. Mỗi nhà giáo dục, mỗi một cô giáo, người mẹ thứ hai của trẻ, thì phải làm sao hình thành cho các cháu bước đầu có một đức tính tốt để sau này trẻ trở thành người công dân tốt. Là một giáo viên mầm non được phân công phụ trách trẻ ở độ tuổi 24 – 36 tháng, ở tuổi này trẻ còn rất bé nhưng đặc điểm sinh lý trẻ phát triển rất mạnh. Vì vậy trẻ dễ bị tổn thương về tâm lý, tôi thấy việc giáo dục đưa các cháu vào nề nếp và phát triển ngôn ngữ cho trẻ để tham gia mọi hoạt động trong ngày của trẻ 3/19
Một số biện pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ 24- 36 tháng là một nhiệm vụ quan trọng hàng đầu trong suốt quá trình của các cháu. Vì trẻ chưa tách rời bố mẹ, gia đình... nên khi mới nhập lớp, nhập trường trẻ thường có thái độ sợ hãi, mọi thứ đều lạ lẫm, tránh né bạn, không chấp nhận sự giúp đỡ của các cô giáo, thậm chí còn la khóc, không ăn không ngủ, hoặc không tham gia vào mọi hoạt động… có thể trẻ dường như không hoà nhập vào tập thể Vậy làm thế nào để nhanh chóng đưa trẻ vào nề nếp thói quen ngay từ những ngày đầu, và có thể hướng dẫn trẻ phát triển ngon ngữ tốt những ngày mà trẻ không muốn rời xa mẹ... đến với cô giáo và các bạn. Ngày nay chúng ta không chỉ đào tạo những con người có trí thức có khoa học, có tình yêu thiên nhiên, yêu tổ quốc, yêu lao động mà còn tạo nên những con người biết yêu nghệ thuật, yêu cái đẹp giàu ước mơ và sáng tạo. Những phẩm chất ấy con người phải được hình thành từ lứa tuổi mầm non, lứa tuổi hứa hẹn bao điều tốt đẹp trong tương lai. Trong những năm gần đây bậc mầm non đang tiến hành đổi mới, chương trình giáo dục trẻ mầm non trong đó đặc biệt coi trọng việc tổ chức các hoạt động phù hợp sự phát triển của từng cá nhân trẻ, khuyến khích trẻ hoạt động một cách chủ động tích cực, hồn nhiên vui tươi, đồng thời tạo điều kiện cho giáo viên phát huy khả năng sáng tạo trong việc lựa chọn và tổ chức các hoạt động chăm sóc, giáo dục trẻ một cách linh hoạt, thực hiện phương châm “ Học mà chơi- Chơi mà học” Đáp ứng mục tiêu phát triển của trẻ một cách toàn diện về mọi mặt. Ngôn ngữ là phương tiện giữ gìn bảo tồn, truyền đạt và phát triển những kinh nghiệm lịch sử và phát triển xã hội của loài người. Như Bác Hồ đã dạy: “Tiếng nói là thứ của cải vô cùng lâu đời và vô cùng quý báu của dân tộc, chúng ta phải giữ gìn nó, quý trọng nó”. Trẻ em sinh ra đầu tiên là những cơ thể sinh học, nhờ có ngôn ngữ là phương tiện giao lưu bằng hoạt động tích cực của mình dưới sự giáo dục và dạy học của người lớn trẻ em dần chiếm lĩnh được những kinh nghiệm lịch sử - xã hội của loài người và biến nó thành cái riêng của mình. Trẻ em lĩnh hội ngôn ngữ sớm sẽ trở thành những chủ thể có ý thức, lĩnh hội kinh nghiệm của loài người xây dựng xã hội ngày càng phát triển hơn. Ngôn ngữ giúp trẻ tìm hiểu, khám phá và nhận thức về môi trường xung quanh, thông qua cử chỉ và lời nói của người lớn trẻ làm quen với các sự vật, hiện tượng có trong môi trường xung quanh, trẻ hiểu những đặc điểm, tính chất, công dụng của các sự vật cùng với từ tương ứng với nó. Nhờ có ngôn ngữ trẻ nhận biết ngày càng nhiều các sự vật, hiện tượng mà trẻ được tiếp xúc trong cuộc sống hàng ngày. 2. Cơ sở thực tiễn: Trong thời buổi kinh tế thị trường hiện nay, mọi người đều lo làm ăn, kiếm sống, thời gian các bậc cha mẹ trò chuyện với con trẻ để trẻ phát triển ngôn ngữ, phát triển vốn từ còn ít. Do vậy vốn từ của trẻ em ngày nay phát triển còn hạn chế, khả năng giao tiếp còn ít, chủ yếu trẻ được tiếp xúc và phát triển vốn từ qua tivi, phim ảnh…chưa được sự chỉ bảo, uốn nắn của người lớn.Việc phát triển ngôn ngữ cho trẻ là vô cùng quan trọng và cần thiết vì ở lứa tuổi nhà trẻ, trẻ còn non nớt, vụng về, cần được chăm sóc kỹ lưỡng về mọi mặt: cả tinh thần lẫn thể chất, nhất là trẻ đang trong giai đoạn bi bô tập nói. Cô giáo là người chịu 4/19
Một số biện pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ 24- 36 tháng trách nhiệm hướng dẫn bảo ban chỉ bảo cho trẻ mọi điều và việc quan trọng hơn cả là người giáo viên phải chú ý và quan tâm đến trẻ hơn xem trẻ có nói đúng ngữ pháp không, nói đã đủ câu chưa, đã tròn âm chữ khi phát âm ra chưa? Không những vậy, giáo viên còn dạy cho trẻ thêm những vốn kiến thức hết sức sơ khai. Những chào hỏi lễ phép tưởng như đơn giản nhưng cũng không kém phần khó khăn vất vả ở đây. Giai đoạn trẻ 24 - 36 tháng là giai đoạn khởi điểm của việc hình thành và phát triển nhân cách trẻ, các mặt phát triển của trẻ hoà quyện vào nhau, ảnh hưởng lẫn nhau, không tách bạch rõ nét. Trẻ hoàn toàn còn non nớt, nhạy cảm với tác động bên ngoài, đồng thời cũng là lúc trẻ phát triển rất nhanh về mọi mặt. trẻ rất dễ bị tổn thương về tâm lý. Bởi thế muốn rèn luyện ngôn ngữ mạch lạc và cách phát âm, ngay từ những ngày đầu trẻ mới vào lớp cô giáo phải làm sao để trẻ cảm nhận được nguồn hạnh phúc, thấy mình được chấp nhận, được an toàn, được yêu mến và là thành viên trong cộng đồng mà trẻ đang hoà nhập. Quan hệ của cô với trẻ giàu cảm xúc thân thiết, yêu thương như quan hệ mẹ con. Vậy hoạt động lao động sư phạm của cô giáo mầm non đòi hỏi phải rất linh hoạt, nhạy bén, kịp thời, phải có sự sáng tạo để phát hiện và đáp ứng những nhu cầu phát triển của trẻ. Hoạt động sư phạm của cô giáo mầm non có định hướng, có mục đích để giáo dục, phát triển trẻ. Tác động sư phạm của cô giáo phải luôn thay đổi, phù hợp với nhu cầu phát triển của trẻ có cảm tình, có hứng thú. Vì thế nghệ thuật chủ yếu của cô thể hiện ở chỗ biết hoà nhập vào thế giới trẻ, biết quên mình là người lớn để thực sự là người bạn của trẻ. Biết tôn trọng và đồng cảm với trẻ tạo nên không khí cởi mở, lôi cuốn, thu hút trẻ, như thế trẻ dễ nghe theo sự hướng dẫn của cô, biết vâng lời cô một cách thoải mái, vui vẻ. Từ đó giúp trẻ những hiểu biết nhất định, tạo cho trẻ có đầy đủ điều kiện về thể lực, kiến thức đồng thời hình thành và phát triển nhân cách tốt cho trẻ, tạo tiền đề cho trẻ vững vàng và tự tin hơn.Muốn thực hiện những mục tiêu trên thì vấn đề rèn luyện nề nếp thói quen ban đầu cho trẻ mầm non phải được chú trọng thường xuyên liên tục và không ngừng được đổi mới. Đặc biệt là đội ngũ giáo viên phải thường xuyên bồi dưỡng, nâng cao trình độ nghiệp vụ chuyên môn thường xuyên được tiếp thu đầy đủ các chuyên đề, tiếp cận với cái mới một cách kịp thời để thực hiện việc chăm sóc - giáo dục trẻ, đặc biệt là rèn luyện nề nếp thói quen ban đầu cho trẻ đạt kết quả cao. Văn học nuôi dưỡng và phát triển cho trẻ trí tưởng tượng sáng tạo nghệ thuật. Vì vậy mà việc đem các tác phẩm văn học đến với trẻ là một điều rất quan trọng và cần thiết nhất là đối với độ tuổi nhà trẻ, quá trình cho trẻ tiếp xúc với tác phẩm văn học phải là từ dễ đến khó, từ đơn giản đến phức tạp để từ đó trẻ bộc lộ được khả năng phát triển ngôn ngữ trong bộ môn văn học văn học của mình. Tuy nhiên khi đưa tác phẩm văn học đến với trẻ đòi hỏi người giáo viên phải có những suy nghĩ sáng tạo và lựa chọn những tác phẩm hay phù hợp với độ tuổi, có ý nghĩa giáo dục trẻ. 5/19
Một số biện pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ 24- 36 tháng Trong những năm tháng dạy trẻ. Phạm vi tiếp xúc của trẻ còn hạn chế do tình hình dịch kéo dài không đến lớp học trực tiếp dẫn đến sự hiểu biết của trẻ còn nghèo nàn, cuộc sống của trẻ còn nhiều điều mới lạ mà việc giúp cho trẻ chưa có cơ hội phát triển ngôn ngữ một cách tốt và rõ ràng nhất. Ngoài ra trong các video hoạt động tôi sử dụng rất nhiều hình thức khác nhau để gây hứng thú giúp trẻ nhanh chóng hiểu nội dung chuyện, nhớ chuyện. Trong hoạt động này hình thức sử dụng đồ dùng trực quan rất có hiệu quả. Đồ dùng trực quan có thể là tranh ảnh, mô hình, rối que, rối bóng, trang phục, sân khấu… Thông qua hoạt động làm quen với tác phẩm văn học giúp trẻ nhận thức được thế giới xung quanh, những truyền thống đạo lý tốt đẹp của dân tộc từ đó bồi dưỡng cho trẻ tính trung thực, hiền lành, chăm chỉ, lòng nhân ái, qua đó giáo dục cho trẻ yêu quê hương đất nước, yêu thiên nhiên và con người. Ngoài ra hoạt động văn học còn mang tính nghệ thuật thông qua ngữ điệu giúp trẻ cẩm nhận được cái hay, cái đẹp trong tiếng mẹ đẻ, những hành vi đẹp trong cuộc sống, trẻ biết được những gì nên làm và những gì không nên làm, qua đó rèn luyện những phẩm chất đạo đức tốt đẹp ở trẻ, dần dần hình thành ở trẻ những khái niệm ban đầu về đạo đức như “ngoan - hư, tốt - xấu, thật thà - không thật thà” Ngoài ra văn học còn giúp phát triển trí nhớ, tư duy cho trẻ nhà trẻ, giúp trẻ làm quen với cách cầm sách, mở sách, đọc sách đó là những kỹ năng cần thiết cho trẻ. Căn cứ vào khả năng phát triển của trẻ tuổi, ở lứa tuổi này trẻ vẫn còn dụt dè nhút nhát, chưa mạnh dạn. Vì vậy việc đưa trẻ vào nề nếp, tạo thói quen cho trẻ rất cần thiết cho trẻ. Là một giáo viên dạy lớp nhà trẻ tôi luôn chăn trở tìm mọi cách để tìm ra mọi biện pháp tốt nhất trẻ có thể phát triển ngôn ngữ có hiệu quả nhất. Trong quá trình cho trẻ tiếp xúc với các câu chuyện, bằng tài năng sư phạm cùng với nghệ thuật đọc và kể, giáo viên sẽ hướng trẻ vào những vẽ đẹp nội dung và nghệ thuật tác phẩm, gây ấn tượng đầu tiên cho trẻ về hình tượng nghệ thuật và nội dung của tác phẩm. Đồng thời qua các câu chuyện trẻ có thể cảm thụ được cái hay, cái đẹp về cuộc sống con người và môi trường xung quanh một cách gần gũi, thân thiện. Về góc độ phát triển ngôn ngữ ban đầu đối với trẻ ở độ tuổi 24 - 36 tháng, nếu cứ thực hiện theo phương pháp cũ mà trước kia đã thực hiện thì sẽ không đưa lại hiệu quả cao hơn, tính chủ động tích cực sẽ không phát huy được khả năng sáng tạo, đồng thời kết quả về mặt trí tuệ của trẻ sẽ thấp, trẻ sẽ phát triển một cách thụ động. Vì vậy chỉ có đổi mới hình thức tổ chức cho trẻ thì mới tạo ra được môi trường hoạt động tốt và tạo ra những cơ hội tốt cho trẻ phát huy khả năng chủ động, sáng tạo một cách triệt để. Trẻ mầm non nói chung và trẻ nhà trẻ nói riêng đặc biệt là trẻ 24 - 36 tháng tuổi. Nếu cô tạo điều kiện cho trẻ được hoạt động 6/19
Một số biện pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ 24- 36 tháng dưới nhiều hình thức, thông qua mọi hoạt động hàng ngày được nói ở mọi lúc, mọi nơi... thì việc rèn luyện phát triển ngôn ngữ cho trẻ sẽ được thuần thục hơn, kết quả sẽ đạt cao hơn. + Trẻ được làm quen với các sự vật hiện tượng ở xung quanh. + Trẻ phát âm chuẩn các vốn từ về các sự vật hiện tượng ở xung quanh trẻ. + Trẻ được làm quen và hình thành những khả năng tư duy, tưởng tượng mà hàng ngày cô giáo và cha mẹ vẫn thường cho trẻ thấy qua các góc chơi của lớp, qua mảng chủ điểm, qua các giờ học và qua các tranh ảnh mà trẻ được tiếp xúc. Để việc cảm thụ và nói chính xác vốn từ khi trẻ phát âm sao cho tốt nhất thì cô giáo phải là người củng cố lại cách phát âm cũng như cung cấp thêm vốn từ cũng như hiểu biết để trẻ có đủ kiến thức học và phát âm cho chuẩn, cho đúng. II. Mục đích nghiên cứu đề tài. Nhằm tìm ra một số biện pháp, hình thức để phát triển ngôn ngữ ban đầu cho trẻ một cách nhẹ nhàng, trẻ được thoải mái, tự nhiên giao tiếp không gò bó để việc rèn luyện nề nếp thói quen cho trẻ đạt được kết quả tốt nhất. Là một cô giáo Mầm Non trực tiếp dạy trẻ 24- 36 tháng tôi luôn có những suy nghĩ trăn trở làm sao để dạy các con phát âm chuẩn, chính xác đúng Tiếng Việt. Vì thế tôi đã dạy các con thông qua các hoạt động khác nhau và dạy các con ở mọi lúc mọi nơi qua các hoạt động hàng ngày, từ đó trẻ khám phá hiểu biết về mọi sự vật hiện tượng, về thế giới xung quanh trẻ, phát triển tư duy. Tôi thấy mình cần phải đi sâu tìm hiểu kỹ vấn đề này để từ đó rút ra nhiệm vụ giáo dục cho phù hợp với yêu cầu phát triển của lứa tuổi. Chính vì vậy nên tôi đã chọn đề tài: “Một số biện pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ 24- 36 tháng” làm đề tài nghiên cứu. III. Đối tượng nghiên cứu. Nghiên cứu “Một số biện pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ 24- 36 tháng ” IV.Đối tượng khảo sát thực nghiệm: - Tại lớp nhà trẻ khu mẫu giáo thôn 4 nơi tôi đang công tác. - Tổng số trẻ là 14 trẻ trong đó: Trẻ nam là: 9 trẻ. Trẻ nữ là: 5 trẻ. V. Phương pháp nghiên cứu: Phương pháp điều tra. Phương pháp thống kê toán học . Phương pháp dùng lời nói. Phương pháp làm mẫu. Phương pháp động viên,khuyến khích. Phương pháp quan sát - Phương pháp thực hành. VI. Phạm vi nghiên cứu : Một năm học từ tháng 9 năm 2021 đến tháng 4 năm 2022. Tại lớp nhà trẻ D1 thôn 4 nơi tôi đang công tác. PHẦN II: NHỮNG BIỆN PHÁP ĐỔI MỚI ĐỂ GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ I. Cơ sở lý luận giải quyết vấn đề. Là một giáo viên chủ nhiệm lớp ngay từ đầu năm học tôi luôn quan tâm đến đặc điểm tâm sinh lý cũng như ngôn ngữ giao tiếp của từng trẻ nhằm khám phá, tìm hiểu khả năng giao tiếp bằng ngôn ngữ để kịp thời có những biện pháp giáo dục và nâng cao dần ngôn ngữ cho trẻ. Khi tiếp xúc với trẻ tôi nhận thấy 7/19
Một số biện pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ 24- 36 tháng rằng ngôn ngữ của trẻ còn nhiều hạn chế về câu từ, về cách phát âm. Khi trẻ nói hầu hết toàn bớt âm trong các từ, giao tiếp không đủ câu cho nên nhiều khi giáo viên không hiểu trẻ đang nói về cái gì? Cũng có một số trẻ còn hạn chế khi nói, trẻ chỉ biết chỉ tay vào những thứ mình cần khi cô hỏi. Đây cũng là một trong những nguyên nhân của việc ngôn ngữ của trẻ còn nghèo nàn. Qua quá trình tiếp xúc với trẻ bản thân tôi thấy rất lo lắng về vấn đề này và tôi nghĩ rằng mình phải tìm tòi suy nghĩ và nghiên cứu tài liệu để tìm ra biện pháp phát triển ngôn ngữ giao tiếp cho trẻ một cách có hiệu quả nhất để có thể giúp trẻ tự tin hơn khi giao tiếp với mọi người. Văn học là bộ môn rất quan trọng đối với trẻ mầm non, là phương tiện phát triển ngôn ngữ, đủ vốn từ để nói năng lưu loát, diễn đạt gãy gọn, biết sử dụng từ đúng lúc, đúng chỗ, không những thế văn học còn giúp trẻ phát triển trí tưởng tượng, óc quan sát, khả năng tư duy độc lập trong suy nghĩ và hình thành phát triển nhân cách con người. Thông qua nội dung bài thơ, câu chuyện nhằm giáo dục trẻ biết yêu quý người hiền lành, biết ơn và kính yêu ông bà, bố mẹ, anh chị, bạn bè, biết nhường nhịn em nhỏ và các hiện tượng xung quanh trong cuộc sống con người. Xuất phát từ những vai trò cụ thể đó cho nên hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ là môn học không thể thiếu trong chương trình chăm sóc giáo dục trẻ, đặc biệt với lứa tuổi nhà trẻ thì nó còn đóng vai trò quan trọng hơn nữa. Vì vậy việc phát triển ngôn ngữ cho trẻ là vấn đề quan trọng trong đổi mới hình thức tổ chức giáo dục mầm non. Làm quen với bài thơ, câu chuyện chỉ ra mức độ, giới hạn, yêu cầu của việc cho trẻ tiếp xúc với bài thơ, câu chuyện thông qua việc đọc, kể của giáo viên. Hoạt động này nhằm dẫn dắt, hướng dẫn trẻ có thêm những vón từ kích thích trí tofmof và phát triển ngôn ngữ cho trẻ, khơi gợi ở trẻ sự rung động, hứng thú đối với văn học, có ấn tượng về những cái hay cái đẹp của tác phẩm và thể hiện sự cảm nhận đó qua các hoạt động mang tính chất văn học góp phần hình thành và phát triển toàn diện nhân cách trẻ. Trong những bài thơ, câu chuyÖn thế giới mới của cuộc sống thực tại bao gồm thiên nhiên, xã hội, con người được diễn tả, biểu đạt, truyền đạt trong những hình thức đa dạng độc đáo. Văn học nói về thế giới loài vật, cỏ cây, hoa lá, mọi hiện tượng thiên nhiên, vũ trụ mà trẻ nhìn thấy được, cũng nói về những gì gần gũi trong môi trường sống của trẻ như làng quê, cánh đồng, dòng sông, phiên chợ, lớp học, khu phố,…Qua tác phẩm văn học, trẻ bắt đầu nhận ra những từ ngữ và những câu mới lạ trong cuộc sống mà trẻ chưa được nghe…Trẻ cũng dần nhận ra có một xã hội ràng buộc con người với nhau trong lịch sử đấu tranh cách mạng, trong tình làng nghĩa xóm. Văn học có thể cần đề cập đến những lực lượng siêu nhiên như thần linh, ông bụt, cô tiên, phù thủy, quỷ sứ và cả những phép màu còn tồn đọng trong tâm thức dân tộc. Đây cũng là đối tượng miêu tả của văn học làm nên sự phong phú, hấp dẫn của đời sống tinh thần. 8/19
Một số biện pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ 24- 36 tháng Nhờ được nghe, tiếp xúc với một số lượng văn học, có những hiểu biết sơ đẳng về văn học, đó là khả năng mô tả cuộc sống xung quanh phong phú, hấp dẫn bằng những dạng thức khác nhau. Không những giúp trẻ cảm nhận được cái đặc sắc của cách diễn đạt hình tượng, nhà sư phạm còn cần giúp trẻ phân biệt được hình tượng nghệ thuật với hiện thực, hình thành một số khái niệm văn học như: Thơ, chuyện, nhân vật, hình ảnh…, giúp trẻ trao đổi những điều đã được nghe và bộc lộ những suy nghĩ của mình về tác phẩm, nhằm phát triển đời sống tinh thần của trẻ. Tác phẩm văn học là một chỉnh thể nghệ thuật, cần giúp trẻ nhận biết các mối quan hệ biểu hiện giữa hoàn cảnh, trạng thái, tình huống và nhân vật; giữa lời kể, lời thuật, lời bạch trữ tình và ngôn ngữ nhân vật; Giữa không khí, âm sắc, giọng điệu chung của tác phẩm văn học và hành động văn học. Chưa yêu cầu trẻ phải nhớ hết mối quan hệ phức tạp và chưa đòi hỏi trẻ phân biệt quan hệ chính phụ trong truyện mà chỉ nhằm giúp trẻ nhận ra tính liên tục của cốt truyện trong các mối liên quan đến nhân vật trung tâm của tác phẩm. Khi cho trẻ làm quen với tác phẩn văn học góp phần mở rộng nhận thức, phát triển trí tuệ, giáo dục đạo đức, giáo dục thẩm mĩ, phát triển ngôn ngữ, phát triển ở trẻ hứng thú “đọc sách” kỹ năng đọc và kể tác phẩm. Đó vận dụng những kiến thức có sẵn, qua học hỏi nghiên cứu và áp dụng phương pháp vào môn văn học nhằm phát huy tích cực, chủ động phù hợp với mục đích giáo dục và trình độ nhận thức của trẻ. Tôi và các bạn đồng nghiệp luôn trăn trở: Không biết làm sao làm cách nào để trẻ phát triển ngôn ngữ một cách toàn diện .Đó cũng chính là lý do vì sao tôi quyết định lựa chọn đề tài này để nghiên cứu và áp dụng thực nghiệm.. Chính vì vậy trong bản sáng kiến kinh nghiệm này tôi đã chọn đề tài: “Một số biện pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ 24 – 36 tháng tuổi ”. II. Khảo sát thực tế khi chưa thực hiện đề tài. 1. Thuận lợi: - Luôn được sự quan tâm chỉ đạo sát sao của BGH nhà trường. - Trường, lớp được đầu tư đầy đủ trang bị điện tử như đầu đĩa, tivi, máy chiếu, máy tính, loa….giúp giáo viên dễ dàng hơn trong việc thu nhận thông tin và truyền tải kiến thức, thuận lợi cho việc nâng cao trình độ chuyên môn cũng như phương pháp giảng dạy, kỹ năng bản thân. - Trẻ đều rất ngoan ngoãn, thích hoạt động vui chơi. - Giáo viên trong lớp có tinh thần đoàn kết, có sự phối hợp nhau trong công tác giảng dạy đặc biệt là chú ý phát triển vốn từ cho trẻ. - Phụ huynh rất nhiệt tình ủng hộ trong các đợt tuyên truyền, vận động và phối kết hợp chặt chẽ với giáo viên trong việc giáo dục trẻ cũng như việc rèn các kỹ năng giúp trẻ phát âm chính xác hơn. 2. Khó khăn: Bên cạnh những thuận lợi trên tôi cũng gặp phải một số khó khăn như sau: - Do tình hình dịch kéo dài nên cô và trò phải học qua video mà không thể trực tiếp trên lớp. 9/19
Một số biện pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ 24- 36 tháng - Do dịch nên cô cũng chỉ có thể khảo sát trẻ qua các video gửi bài trên nhóm lớp. - Hạn chế về việc tình huống trẻ phát âm còn ngọng trong khi đọc, kể tác phẩm văn học. - Trẻ 24-36 tháng tuổi do tôi phụ trách có một số trẻ phát âm chưa còn ngọng (Bảo,Như, Ánh ..…) - Bản thân là một giáo viên trẻ nên kinh nghiệm chăm sóc giáo dục các cháu còn nhiều hạn chế. - Hình ảnh làm video còn chưa phong phú thu hút sự chú ý của trẻ. - Trẻ tuy cùng lứa tuổi nhưng có trẻ mới bắt đầu đi học nên nhận thức của trẻ có khác nhau. - Phụ huynh phần lớn làm công nhân ở xa do đó việc quan tâm đến trẻ còn hạn chế. - Bản thân chưa có nhiều kinh nghiệm trong việc tổ chức hoạt động nhận biết tập nói cho trẻ 24 – 36 tháng. Dựa vào những khảo sát trên tôi đã lựa chọn một số biện pháp như sau để phát triển ngôn ngữ một cách toàn diện. 3. Khảo sát thực tế ở lớp. - Kết quả khảo sát chất lượng đầu năm. - Tổng số trẻ là 14 trẻ trong đó: Trẻ nam là: 9 trẻ. Trẻ nữ là: 5 trẻ. Kết quả khảo sát đầu năm tại lớp. Tháng 9/ 2021 Các kĩ năng TT khảo sát Tốt Khá TB 1 Trẻ hiểu nội dung truyện ngắn: trả lời 3 3 8 được các câu hỏi về tên truyện, tên và 21,4 % 21,4 % 57,2 hành động của các nhân vật % 2 Trẻ phát âm rõ tiếng. 0 4 10 0% 28,6% 71,4% 3 Trẻ đọc được bài thơ, ca dao, đồng dao 0 4 10 với sự giúp đỡ của cô giáo 0% 28,6% 71,4% 4 Trẻ nói được câu đơn, câu có 5 – 7 0 3 11 tiếng, có các từ thông dụng chỉ sự vật, 0% 21,4% 78,6% hoạt động,đặc điểm quen thuộc 5 Trẻ biết sử dụng lời nói vào các mục 0 3 11 đích khác nhau. 0% 21,4% 78,6% III. Những biện pháp thực hiện. 1. Biện pháp 1: Tạo tình huống để thu hút trẻ vào hoạt động. 2. Biện pháp 2: Làm đồ dùng sáng tạo và sử dụng CNTT vào hoạt động nhận biết hợp lý, hiệu quả. 10/19
Một số biện pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ 24- 36 tháng 3. Biện pháp 3: Sưu tầm một số bài thơ, trò chơi kết hợp với các bài đồng dao đẻ đưa vào hoạt động nhận biết . 4. Biện pháp 4: Kết hợp với phụ huynh. IV. Những biện pháp thực hiện từng phần. 1. Biện pháp 1: Tạo tình huống để thu hút trẻ vào hoạt động. Với trẻ 24 – 36 tháng tuổi khả năng tập trung chú ý chưa cao. Các con chỉ có thể tập trung được ít phút vậy nên việc tạo hứng thú duy trì được sự chú ý cũng như giúp trẻ tích cực tham gia vào các hoạt động cùng cô là vô cùng quan trọng Việc nắm vững các phương pháp và sử dụng linh hoạt sáng tạo khi cho trẻ làm quen với tác phẩm văn học là rất quan trọng. Khi lên lớp giáo viên không có phương pháp dạy trẻ thì thật giống như một người mù giữa đường, không định vị được phương hướng cho đường đi. Vì vậy để nắm vững các phương pháp ngoài việc đọc trên sách tôi còn tham khảo trên mạng internet và học hỏi thêm bạn bè, đồng nghiệp để trao đổi về phương pháp, nội dung, hình thức tổ chức cho các hoạt động học. Trong giai đoạn hiện nay việc áp dụng công nghệ thông tin vào giảng dạy là rất cần thiết đặc biệt dịch vẫn đang tràn lan chưa thể tới lớp thì CNTT lại chiếm vai trò rất lớn, tôi đã học cách làm powerpoint, làm các hiệu ứng, làm ảnh động, học phần mềm fimola để cắt ghép làm video cho trẻ học. Bên cạnh đó để tiết học đạt kết quả cao thì tôi thường xuyên luyện giọng đọc, tôi luôn chú ý đến giọng kể, kể diễn cảm, đúng ngữ điệu của từng nhân vật trong truyện, thể hiện nét mặt cử chỉ, điệu bộ, tư thế phù hợp với diễn biến của câu truyện thì mới thu hút sự chú ý của trẻ. Giọng đọc, giọng kể của cô nhịp nhàng, đúng nhịp điệu sẽ giúp trẻ hiểu sâu sắc hơn về nội dung bài thơ, câu truyện và khả năng cảm thụ văn học của trẻ cũng được nâng cao. Những buổi sơ khai về quá trình học của trẻ cũng gian nan không kém: trẻ chưa có nếp, chưa có thói quen ngồi vào chỗ để học. Cũng nhờ tình thương và thời gian các cô cũng đã tạo cho trẻ nếp học, nếp chơi cũng như nếp ăn ngủ, đúng giờ. Do đó mà giáo viên phải có nhiệm vụ hướng dẫn cũng như dạy bảo trẻ thêm nhiều điều và trao đổi với phụ huynh để có biện pháp chủ đạo nhằm bồi dưỡng thêm kiến thức cho trẻ thông qua quá trình dạy và học làm quen các hoạt động trong lứa tuổi nhà trẻ nhất là hoạt động nhận biết. Với trẻ mầm non nói chung và trẻ lứa tuổi nhà trẻ nói riêng thì nhận thức và phát âm đúng từ ngữ là việc khó khăn vì bản thân trẻ còn nói ngọng chưa chuẩn chính cô là người củng cố, uốn nắn trẻ nói đúng, nói chuẩn , nói đủ câu để trẻ phát triển được ngôn ngữ cũng như tư duy một cách tốt nhất. Chính vì vậy mà phải cho trẻ có nhiều cơ hội được quan sát ,được thoả mãn trí tò mò, lòng ham muốn khám phá thế giới thông qua các gìơ trẻ được hoạt động với đồ vật nhất là trẻ lứa tuổi nhà trẻ hoạt động với đồ vật là chủ đạo trong suốt quá trình học ở mầm non . Tôi luôn suy nghĩ tạo ra ở quanh trẻ một môi trường với nhiều hình ảnh bắt mắt nhất là ở các góc chơi của trẻ ( trang trí lớp phù hợp với từng chủ điểm ) và gợi mở đối với trẻ. 11/19
Một số biện pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ 24- 36 tháng Đối với bộ môn hoạt động nhận biết tôi tận dụng hầu hết các không gian trong góc chơi, bởi trẻ hoàn toàn có thể lĩnh hội được kiến thức của bộ môn thông qua các hoạt động khác tại các góc hoạt động. Nhất là có kế hoạch đề xuất để tìm biện pháp sao cho tốt nhất trong quá trình dạy cũng như hoạt động với đồ vật của trẻ : Không chỉ tạo điều kiện cho trẻ tiếp thu, lĩnh hội kiến thức trong các video giờ học mà ngay cả khi tổ chức các hoạt động góc thông qua video tôi cũng cố gắng tạo điều kiện cho trẻ khám phá hoặc củng cố lại những kiến thức đã học. - Ví dụ: * Góc búp bê Chuẩn bị: - Búp bê, bát, thìa, cốc nhựa,giường búp bê - Ti vi, tủ lạnh, bếp ga,quạt điện một số vật dụng trong gia đình - Chăn, gối,mũ, giày búp bê, tủ quần áo, tủ đựng giày dép. - Các món ăn Cách chơi: Cho trẻ chơi - Cho trẻ tìm và kể tên một số vật dụng dùng trong gia đình - Cho trẻ kể tên một số đồ dùng của em búp bê . * Góc hoạt động với đồ vật Các cháu chơi xâu hoa , gọi tên được loại hoa và màu sắc của loại hoa mà trẻ đang chơi .Cô có thể hỏi trẻ: + Con đang xâu gì? + Con đang xâu hoa màu gì? + Con xâu như thế nào Hay cũng ở góc hoạt động với đồ vật, ở chủ điểm: “ Giao thông” những chiếc ô tô đã đục sẵn lỗ và những chiếc ô tô, máy bay chưa có bánh xe tôi đã chho trẻ lấy dây xâu qua những lỗ đó và tôi sẽ hỏi trẻ + Thế Anh ơi, con xâu gì vậy?( Con đang xâu ô tô ạ) + Con xâu ô tô bằng gì đấy? ( Con xâu bằng dây ạ) + Thế còn bạn Phú, con đang xâu gì vậy? ( Con đang xâu máy bay ạ) + Khi chơi xong thì chúng mình phải làm gì? ( Phải cất đồ chơi vào nơi quy định ạ) Qua giờ chơi cô không những dạy trẻ kỹ năng sống mà còn dạy trẻ nghe , hiểu, giao tiếp cùng nhau giúp trẻ nhận biết và phát triển vốn từ tích cực nhất. * Góc sách truyện: Tôi đã trang trí rất nhiều các bức tranh, làm các nhân vật bằng rối tạo cho trẻ hứng thú khi chơi ở góc này,giúp trẻ nhanh thuộc thơ và thuộc truyện Ví dụ chủ đề: “Mẹ và những người thân yêu của bé”Tôi có câu chuyện: “ Cháu chào ông ạ”, Cô cho trẻ kể chuyện theo tranh và đặt ra một số câu hỏi giúp trẻ nhớ nội dung truyện và phát triển ngôn ngữ. + Gà con gặp ông , Gà con chào ông như thế nào? + Ông trả lời Gà con ra sao? +Bạn Chim gặp ông bạn chim có chào ông không? + Bạn Chim chào ông như thế nào? 12/19
Một số biện pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ 24- 36 tháng + Cóc vàng chào ông như thế nào? + Ông trả lời thế nào? * Góc âm nhạc: Trẻ được tiếp xúc với nhiều đồ vật ( Trống , xắc xô, phách tre, đàn và nhiều vật liệu) trẻ được học những giai điệu vui tươi kết với các hoạt động vận động theo bài hát một cách nhịp nhàng. Để làm được như vậy đó là nhờ sự hiểu biết , nhận thức, vốn từ, kỹ năng nhất là sự giao tiếp bằng ngôn ngữ của trẻ được tích lũy và lĩnh hội phát triển tính nghệ thuận giúp trẻ yêu âm nhạc. Qua những giờ học hát, vận động theo nhạc trẻ đã biết sử dụng hình ảnh đẹp của bài hát. Trẻ ở lứa tuổi 24 – 36 tháng đang bắt đầu học nói, bộ máy phát âm chưa hoàn chỉnh, vì vậy trẻ thường nói không đủ từ, nói ngọng, nói lắp. Cho nên ngoài việc giúp trẻ nhận biết tập nói ở các góc mà trong hoạt động dạy cô phải chuẩn bị một hệ thống câu hỏi rõ ràng, ngắn gọn. Ví dụ hoạt động nhận biết Đề Tài : Con gà trống, vịt – chim Bước 1: Gây hứng thú giới thiệu bài: (Cô đã sử dùng hình thức xem phim ) Tận dụng nhạc của của bài “ chim bay ” cô và trẻ cùng xem phim về các con vật sẽ định học để trẻ củng cố lại kiến thức về các con vật dẫn dắt vào chủ điểm “ Những con vật đáng yêu ” cũng như vào nội dung bài dạy chính. Bước 2: Giúp trẻ cảm nhận và nắm được nội dung thông qua câu đố , hình ảnh bằng các hình thức + Với con vịt : + Với con gà : Cô đố câu đố: Cô dùng câu đố : Con gì mào đỏ Con gì có cánh Gáy ò ó o Mà lại biết bơi Từ sáng tinh mơ Ngày xuống ao chơi Gọi người thức dậy? Đêm về đẻ trứng ? + Với con chim : Cho trẻ nghe tiếng hót của con chim để trẻ đoán xem đó là con gì ? Sau đó cho trẻ xem hình ảnh : Thông qua mỗi hình thức làm quen với một số con vật gần gũi trẻ thì trẻ được củng cố, nói nhiều lần sao cho chính xác từ và tên các con vật cần làm quen và tìm hiểu thêm về một số bộ phận đơn giản của con vật đang tìm hiểu ( mỏ , chân , cánh …món ăn yêu thích… ) Lúc đầu trẻ nói tên con vật to , rõ ràng cùng cả lớp 2-3 lần Sau đó cá nhân trẻ được nói chuẩn , đúng : 5-6 trẻ . Bước 3 : Củng cố kiến thức : - Để giúp trẻ lắng đọng lại trong tâm trí trẻ về các con vật cũng như tên gọi đúng chính xác về con vật vừa học thì người giáo viên phải tìm tòi và sáng tạo ,đổi mới về hình thức và diễn đạt ở mỗi lần truyền đạt tới trẻ thông qua các 13/19
Một số biện pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ 24- 36 tháng hình thức củng cố bằng các trò chơi , ôn luyện để trẻ nắm được tốt hơn về kiến thức cô cung cấp cho trẻ . - Cụ thể ở trong tiết học này giáo viên đã đổi mới thực sự về hình thức giáo viên đã sử dụng tranh dẹt về các con vật để trẻ được cầm, nắm ,và dơ theo yêu cầu của cô và nói to tên con vật đó. Qua đó cô cho trẻ chơi một số TC để củng cố lại kiến thức một lần nữa Trước khi vào trò chơi cô nói cho trẻ biết cách chơi và luật chơi để trẻ nắm được và chơi đúng theo yêu cầu của cô . Trò chơi 1 :Tìm nhà cho các con vật Trò chơi 2 : Bắt trước dáng đi các con vật *Hay với chủ đề: “ Giao thông” HĐNB: “ Ô tô” Khi vào bài tôi đặt câu đố: “ Xe gì bốn bánh Chạy ở trên đường Còi kêu bim bim Chở hàng chở khách” Trẻ trả lời đó là ô tô tôi đưa chiếc ô tô cho trẻ xem và hỏi: + Xe gì đây? + Ô tô đi ở đâu? + Ô tô dùng để làm gì? + Còi ô tô kêu như thế nào? Cứ như vậy tôi đặt hệ thống câu hỏi từ tổng thể đến chi tiết để trẻ trả lời nhằm kích thích trẻ phát triển tư duy và ngôn ngữ cho trẻ , qua đó lồng liên hệ thực tế giáo dục trẻ về an toàn giao thông. Qua những câu hỏi cô đặt ra sẽ giúp trẻ tích lũy được vốn kiến thức và vốn từ giúp trẻ nói chính xác, rõ ràng hơn. Ở lứa tuổi này trẻ nhiều khi hay hỏi và trả lời trống không hoặc nói những câu không có nghĩa. Vì vậy, bản thân tôi luôn chú ý lắng nghe và nhắc nhở trẻ, nói mẫu cho trẻ nghe và yêu cầu trẻ nhắc lại. Để khắc phục thiết kế chưa phù hợp của nhiều góc trong lớp học thì tôi có kế hoạch thay đổi đồ dùng thường xuyên và trang trí lớp cũng như các góc không cần chờ sang chủ điểm mới mà cần trang trí thường xuyên theo từng chủ đề nhánh để cung cấp thêm hình ảnh phong phú cũng như khung cảnh lớp luôn mới với trẻ để trẻ được nói đúng , nói đủ câu và nhất là khi trẻ thấy những tranh ảnh này trẻ được phát triển thêm ngôn ngữ ở mọi lúc mọi nơi . 2. Biện pháp 2: Làm đồ dùng sáng tạo và sử dụng CNTT vào hoạt động nhận biết hợp lý, hiệu quả. * Làm đồ dùng sáng tạo. Ở lứa tuổi nhà trẻ, trẻ vẫn còn non nớt , hồn nhiên và luôn phụ thuộc vào cô chưa biết làm theo cô nhiều vì vậy mà cô giáo có nhiệm vụ hướng dẫn tỉ mỉ nhiều lần để trẻ nắm được và làm được theo cô, nhất là việc tuyên truyền với phụ huynh để được cung cấp những nguyên vật liệu khó kiếm, khó tìm và có kế hoạch dài hơn với ban phụ huynh cũng như trong mọi trao đổi công tác với phụ huynh để đạt hiệu quả tốt nhất cho cô và trẻ trong quá trình học cũng như việc giúp trẻ hoạt động với đồ vật được tốt hơn . 14/19
Một số biện pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ 24- 36 tháng * Ứng dụng CNTT vào hoạt động nhận biết hợp lý hiệu quả. Với điều kiện phát triển khoa học kỹ thuật hiện đại như ngày nay, việc ứng dụng các phương tiện hiện đại trong giảng dạy cũng được tôi sử dụng thường xuyên nhằm gây hứng thú lĩnh hội kiến thức cho trẻ.. Để hoạt động cho trẻ làm quen với tác phẩm văn học, dù là thơ hay truyện. Muốn đạt kết quả cao thì việc đầu tiên tôi phải chuẩn bị tốt đồ dùng dạy học, đồ dùng đẹp hấp dẫn sẽ thu hút sự chú ý của trẻ. Tình hình dịch vẫn kéo dài chưa thể tới lớp thì việc sử dụng công nghệ thông tin trong giảng dạy lại càng quan trọng hơn nhiều. Trước đây tôi thường sử dụng tranh minh hoạ làm đồ dùng chính trong hoạt động cho trẻ làm quen với tác phẩm văn học. Song với hình thức đổi mới hiện nay, thời đại công nghệ thông tin nên việc sử dụng ứng dụng công nghệ thông tin vào bài giảng mang lại kết quả rất cao. Nên tôi đã sử dụng biện pháp này để đưa vào bài dạy luôn gây sự chú ý, tò mò cho trẻ, ở lứa tuổi này trẻ rất thích xem những hình ảnh động đẹp, phim hoạt hình vì vậy tôi thường đưa công nghệ thông tin vào sử dụng trong bài dạy. Đơn giản là các hình ảnh đưa lên máy sử dụng các hiệu ứng, màu sắc phù hợp cũng đã gây sự chú ý của trẻ hoặc tôi có thể chuyển các bức tranh có sẵn của bài thơ, câu chuyện thành đoạn phim hoạt hình, hay ta có thể đưa đoạn phim quay sẵn phù hợp với nội dung như thế rất thu hút và gây hưng thú hơn cho trẻ. Chẳng hạn khi dạy bài thơ “Yêu mẹ” tôi làm Powerpoint bằng cách vào mạng tìm kiếm hình ảnh minh họa phù hợp với nội dung của bài thơ, rồi sử dụng các hiệu ứng làm hình ảnh động và làm video khi trình chiếu sẽ là hình ảnh động khiến trẻ thích thú, trẻ dễ nhớ nội dung bài thơ, chăm chú lắng nghe. Ngoài ra tôi còn vào mạng doawload video bài thơ đó để trẻ nghe và trẻ cũng rất thích thú. Bằng phương pháp trên giúp trẻ lớp tôi hiểu được nội dung thơ và truyện nhẹ nhàng hơn, nhanh hơn trẻ sẽ rất nhớ các hành động và lời thoại của nhân vật. Đặc biệt trẻ rất chú ý trong hoạt động học. Bên cạnh đó, một cách mới và vô cùng hấp dẫn đối với trẻ đó là việc xây dựng những giáo án điện tử. Trong năm học vừa qua tôi đã học hỏi, tìm tòi và xây dựng được những giáo án điện tử nhằm tiến hành các tiết học hấp dẫn đối với trẻ. Trong quá trình dạy trẻ tôi luôn tiếp tục tìm tòi xây dựng những giáo án điện tử hấp dẫn, có hiệu quả giáo dục cao đối với trẻ. Hình ảnh 1: Video trước và sau khi được chỉnh sửa. Năm học 2021- 2022 là năm học đặc biệt nhất đối với nghành giáo dục nước nhà và đối với tất cả học học sinh, Năm mà trẻ được nghỉ học do dịch bệnh covid, trong thời gian nghỉ dịch, tôi dạy học trực tuyến qua ứng dụng tôi quay video các tiết học, hoạt động, trò chơi, câu đố để gửi video cho phụ huynh 15/19
Một số biện pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ 24- 36 tháng hướng dẫn trẻ học tập tại nhà. Những ngày đầu khi còn mới quay video chất lượng còn chưa cao tôi phải mất nhiều thời gian quay đi quay lại nhiều lần, nhưng nhờ tìm tòi học hỏi phần mềm cắt ghép video, tôi đã cắt ghép hình ảnh chỉnh từng góc quay cho cho các đoạn video có chất lượng cao hơn, trẻ xem có hứng thú tham gia học tập hơn sự tương tác giữa cô và trẻ ở nhà nhiều hơn. 3. Biện pháp 3: Sưu tầm một số bài thơ, trò chơi kết hợp với các bài đồng dao đẻ đưa vào hoạt động nhận biết tập nói . Sưu tầm một số bài thơ, bài hát phù hợp với chủ đề giúp trẻ phát triển vốn từ và khả năng diễn đạt nói lưu loát, đủ câu, rõ ràng, mạch lạc. Thông qua đó cung cấp cho trẻ các kiến thức một cách nhẹ nhàng , tích hợp thêm một số câu đố hay giai điệu bài hát tạo cho trẻ hứng thú và thu hút trẻ học hơn. Hay với chủ đề : “ Cây và những bông hoa đẹp” Tôi đã sưu tầm được bài thơ: “ Hoa kết trái” Hoa cà tim tím Hoa mướp vàng vàng Hoa huệ trắng tinh Hoa nhài xinh xinh Đua nhau cùng nở Việc trẻ nhỏ phát âm không chính xác (chẳng hạn như: Con lợn - Con nợn, Củ cà rốt - Củ cà lốt …) chủ yếu là do cơ quan phát âm của trẻ chưa linh hoạt, nhạy cảm, trẻ chưa biết cách điều chỉnh hơi thở ngôn ngữ và giọng nói cho phù hợp với nội dung nói. Vì vậy, trẻ cần phải được luyện tập thường xuyên, mọi lúc mọi nơi. Dưới đây tôi xin giới thiệu một số bài đồng dao được viết lời mới với các trò chơi đơn giản có tác dụng rất tốt cho việc phát triển ngôn ngữ ở trẻ. 1- KÉO CƯA LỪA XẺ Kéo cưa lừa xẻ Ông thợ nào khỏe Về ăn cơm vua Ông thợ nào thua Về bú tí mẹ. Trẻ ngồi đối diện với cô, hai tay cô cầm hai tay trẻ từ từ kéo về phía mình rồi lại từ từ đẩy trẻ ra xa theo nhịp đọc. Đọc đến câu cuối cô có thể nựng trẻ “ A!ông này thua rồi về bú tí mẹ thui..”, vừa nói cô vừa dụi nhẹ đầu vào bụng trẻ để trẻ thích thú. 2- CHI CHI CHÀNH CHÀNH Chi chi chành chành Nhớ rút cho nhanh Tay xòe ngón đặt Miệng đặt mắt nhìn Đi trốn đi tìm Ú tim óa ập Khóc mẹ hu hu ! Cách chơi: Để trẻ xoè tay ra, còn bạn giơ một ngón tay trỏ ra đặt vào lòng bàn tay đó, tất cả cùng đọc bài “chi chi chành chành”. Đến chữ “hu hu”, “ập” trẻ 16/19
Một số biện pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ 24- 36 tháng nắm tay lại thật nhanh, còn bạn thì rút tay thật nhanh, ai rút không kịp thì phải xoè tay cho người khác chơi. 3- NU NA NU NỐNG Nu na nu nống Một hồ nước trong Sao không rửa chân Cho trắng cho xinh Đi thi chân đẹp Chân ai sạch sẽ Gót đỏ hồng hào Được vào đánh trống Tùng tùng tùng tùng. Cách chơi : Cô và cả lớp ngồi đưa hai chân ra phía trước vừa đọc bài đồng dao vừa nhịp chân theo lời bài đồng dao. Đến chữ ‘ tùng tùng …” thì dùng hai tay làm dùi đánh vào chân. Phương pháp sử dụng trò chơi qua các bài đồng dao cũng rất có hiệu quả trong mỗi tiết học của tôi. Bởi đối với trẻ mầm non những trò chơi luôn hấp dẫn chúng mà đem lại kết quả nắm bắt kiến thức một các nhẹ nhàng sâu sắc. Các trò chơi lần lượt diễn ra làm trẻ hào hứng, mà vẫn nắm dược kiến thức, qua đó cô cũng kiểm tra được kiến thức của trẻ và giúp trẻ có cơ hội phát triển các tố chất nhanh bền và khéo trong vận động và phát triển tư duy.Và đặc biệt là phát triển ngôn ngữ giúp trẻ giao tiếp tốt hơn, Tự tin hơn. 4. Biện pháp 4: Kết hợp với phụ huynh Để chăm sóc giáo dục trẻ tốt thì trách nhiệm không chỉ thuộc về nhà trường mà còn phải có sự phối hợp của các ngành các cấp. Đặc biệt là sự kết hợp giữa nhà trường với phụ huynh mà cụ thể là do tình hình dịch không thể học trực tiếp nên phụ huynh là người luôn có nhiều thời gian ở bên trẻ nhất. Năm học 2021- 2022 là năm học đặc biệt nhất đối với nghành giáo dục nước nhà và đối với tất cả học học sinh, Năm mà trẻ được nghỉ học do dịch bệnh covid, trong thời gian nghỉ dịch, tôi dạy học trực tuyến qua ứng dụng zoom, tôi quay video các tiết học, hoạt động, trò chơi, câu đố để gửi video cho phụ huynh hướng dẫn trẻ học tập tại nhà. Những ngày đầu khi còn mới quay video chất lượng còn chưa cao tôi phải mất nhiều thời gian quay đi quay lại nhiều lần, nhưng nhờ tìm tòi học hỏi phần mềm cắt ghép video, tôi đã cắt ghép hình ảnh chỉnh từng góc quay cho cho các đoạn video có chất lượng cao hơn, trẻ xem có hứng thú tham gia học tập hơn sự tương tác giữa cô và trẻ ở nhà nhiều hơn. Gia đình là lớp học đầu tiên của trẻ và bố mẹ cũng là người thầy cô đầu tiên mà trẻ học hỏi và tin tưởng. Chính vì vậy mà tôi đã thường xuyên trao đổi với phụ huynh để trao đổi về tình hình tâm sinh lý của trẻ và tình hình học tập của trẻ trong đó có vấn đề cho trẻ làm quen với tác phẩm văn học. 17/19
Một số biện pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ 24- 36 tháng Trong quá trình giáo dục cho trẻ, tôi thường dạy trẻ qua video các bài thơ, câu chuyện có trong kế hoạch tuần để có thể giới thiệu cho trẻ biết những bài thơ, câu chuyện đó và nhờ phụ huynh về nhà đọc, kể cho các cháu nghe để các cháu làm quen dần với tác phẩm. Ngoài ra tôi còn vận động, động viên các gia đình nên mua truyện tranh về đọc cho trẻ nghe trẻ sẽ thích hơn để luyện sự chú ý quan sát và lắng nghe cho trẻ, có thể cùng với trẻ kể truyện ở nhà giúp trẻ biết kể diễn cảm. Bên cạnh đó tôi trao đổi với phụ huynh về tiến độ cảm thụ tiếp nhận văn học của trẻ, đặc biệt là những trẻ cá biệt để từ đó có biện pháp cùng phối hợp với gia đình giúp đỡ, bồi dưỡng trẻ. Tôi còn kết hợp với phụ hunh sưu tầm những quyển thơ, truyện có chữ, hình ảnh to, rõ nét, nội dung phù hợp với lứa tuổi nhà trẻ để cho trẻ làm quen và để xây dựng góc thư viện sách truyện của lớp. Hình ảnh 4: Các con trả bài trong thời gian nghỉ dịch. Vì đây là nhà trẻ, trẻ bắt đầu tập nói tôi thường xuyên trao đổi với phụ hunh tầm quan trọng của việc giúp trẻ phát triển vốn từ cho trẻ và yêu cầu phụ hunh cùng phối hợp với cô giáo, hàng ngày phụ hunh cũng nên dành nhiều thời gian thường xuyên trò chuyện cùng trẻ , cho trẻ được tiếp xúc nhiều hơn với các sự vật hiện tượng xung quanh, lắng nghe và trả lời các câu hỏi của trẻ. Ngoài ra tôi còn kết hợp với phụ hunh sưu tầm những quyển thơ , truyện có chữ,hình ảnh to, rõ nét, nội dung phù hợp với lứa tuổi nhà trẻ để cho trẻ làm quen và để xây dựng góc thư viện sách truyện của lớp. Tuyên truyền với phụ huynh để phụ huynh cung cấp thêm nguyên vật liệu cũng như giúp cho trẻ phát triển được khả năng tư duy cũng như ngôn ngữ của trẻ . nhất là có kế hoạch dài hơn với phụ huynh để đạt hiệu quả nhất trong công tác giảng dạy của giáo viên . V. Kết quả thực hiện có so sánh đối chứng: Qua một năm áp dụng thử nghiệm đề tài tôi thấy không chỉ khả năng tổ chức hoạt động nhận biết của giáo viên được tăng lên rõ rệt mà trẻ lớp tôi rất hứng thú khi tham gia các hoạt động do cô tổ chức. Trẻ tự tin, mạnh dạn thích được tìm hiểu khám phá những điều mới. Đồng thời các kỹ năng nhận biết tập nói của trẻ cũng được nâng lên rõ rệt. Ngay từ đầu năm học người giáo viên phải nắm được đặc điểm tâm sinh lý của trẻ. Thường xuyên học hỏi đồng nghiệp tham khảo thêm một số tài liệu liện quan đến việc cho trẻ làm quen với tác phẩm văn học. Để từ đó tổ chức tốt hoạt động phát triển ngôn ngữ. Luyện tập phát triển ở nhiều các hoạt động khác nhau thể hiện được ngôn ngữ mạch lạc rõ ràng. Ứng dụng công nghệ thông tin vào trong giảng dạy. Sử dụng mô hình sa bàn rối, rối dẹt, rối tay. Tích cực làm đồ dùng, đồ chơi theo chủ đề, đồ dùng minh hoạ cần phong phú, đa dạng hấp dẫn, sử dụng khoa học gọn gàng đúng lúc. Làm tốt công tác xã hội hóa giáo dục, tham mưu với 18/19
Một số biện pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ 24- 36 tháng Ban giám hiệu nhà trường, tuyên truyền phối hợp chặt chẽ với phụ huynh học sinh để cùng chăm sóc giáo dục trẻ một cách tốt nhất, Trên đây là một số kinh nghiệm của tôi nhằm giúp trẻ phát triển ngôn ngữ ở trường mầm non trong năm học 2021 – 2022 và đạt được những kết quả nhất định. Tuy nhiên trong quá trình thực hiện cũng không tránh khỏi những thiếu xót. Tôi rất mong nhận được những ý kiến đón góp quý báu của các cấp lãnh đạo và các chị em đồng nghiệp để bản sáng kiến kinh nghiệm của tôi đạt được những kết quả tốt hơn. Qua thực tế mà tôi thực hiện các hình thức trên, tôi nhận thấy kết quả thể hiện trên học sinh tiến bộ rõ rệt, trẻ nắm được các kiến thức cơ bản mà tôi truyền thụ cho trẻ. Phần lớn khả năng tập chung chú ý, nhận xét và diễn đạt ý của trẻ tiến bộ rõ rệt so với đầu năm. Trẻ mạnh dạn tự tin hơn rất nhiều khi tham gia học tập và họat động như : Nói đủ câu, to rõ ràng, giảm số trẻ nói ngọng . Trẻ yêu thích các trò chơi trong các tiết học, các trò chơi ở các góc của lớp, trẻ chơi với bạn đoàn kết không còn tranh dành nhau đồ chơi và đánh bạn như trước nữa . Bằng những tấm mi ca trong cô đã tạo ra những con rối dẹt bằng các nhân vật có trong truyện , thơ và trong cả bộ môn hoạt động nhận biết , tranh lô tô và hình ảnh ngộ nghĩnh dễ sử dụng trong tiết học đã đạt hiệu quả cao cho cô khi sử dụng những dối dẹt này . Số trẻ nói ngọng đã giảm nhiều so với đầu năm Ngôn ngữ diễn đạt rõ dàng mạnh lạc hơn cụ thể trong các tiết học HĐNB Bảng so sánh đối chứng đầu năm và cuối năm: Số trẻ 14 trẻ Tháng Các kĩ Tháng 4/ 2022 9/ 2021 năng TT khảo sát Tốt Khá TB Tốt Khá TB Trẻ hiểu nội dung truyện ngắn: trả lời được các câu 3 3 8 9 3 2 1 hỏi về tên truyện, tên và 21,4 21,4 57,2% 64,2% 21,4 14,4% hành động của các nhân % % % vật 4 0 10 10 3 1 2 0% 28,6 71,4% 71,4% 21,4 7,2% Trẻ phát âm rõ tiếng. % % Trẻ đọc được bài thơ, ca 4 0 10 11 2 1 3 dao, đồng dao với sự giúp 0% 28,6 71,4% 78,4% 14,4% 7,2% đỡ của cô giáo % 19/19
Một số biện pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ 24- 36 tháng Trẻ nói được câu đơn, câu có 5 – 7 tiếng, có các 3 0 11 11 2 1 4 từ thông dụng chỉ sự vật, hoạt động,đặc điểm quen 21,4 0% 78,6% 78,4% 14,4% 7,2% thuộc % Trẻ biết sử dụng lời nói 3 0 11 12 1 1 5 vào các mục đích khác 0% 21,4 78,6% 85,6% 7,2% 7,2% nhau. % PHẦN III. KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ: 1. Kết luận. Qua một năm áp dụng thử nghiệm đề tài tôi thấy không chỉ khả năng tổ chức các hoạt động giúp trẻ phát triển ngôn ngữ. - Tạo hứng thú cho trẻ tích cực hoạt động. - Làm đồ dùng sáng tạo và đưa CNTT vào hoạt động nhận biết một cách hợp lý hiệu quả. - Sưu tầm, sáng tác một số bài thơ, trò chơi kết hợp các bài đồng dao cho phù hợp với hoạt động nhận biết - Kết hợp với phụ huynh. Trên đây là một số kinh nghiệm của tôi nhằm giúp trẻ phát triển ngôn ngữ trong năm học 2020– 2021 và đạt được những kết quả nhất định. Tuy nhiên trong quá trình thực hiện cũng không tránh khỏi những thiếu xót. Tôi rất mong nhận được những ý kiến đón góp quý báu của các cấp lãnh đạo và các chị em đồng nghiệp để bản sáng kiến kinh nghiệm của tôi đạt được những kết quả tốt hơn. 2. Khuyến nghị: Để thực hiện tốt một số biện phát phát triển ngôn ngữ cho trẻ 24-36tháng trong giai đoạn hiện nay thông qua việc sử dụng một số biện phát trên đã phần nào đạt được một số kết quả như đã nêu trên. Bản thân tôi có một số đề xuất như sau: *Đối với trường: - Cần tạo điều kiện cho giáo viên tham quan học tập ở các đơn vị bạn trao đổi, học hỏi kinh nghiệm. Để trẻ tiếp thụ văn học ngày càng tốt hơn, hứng thú hơn. Rất mong muốn Ban giám hiệu nhà trường quan tâm nhiều hơn nữa trong việc bổ sung thêm thiết bị, đồ dùng cho môn văn học nói riêng để trẻ có thêm nhiều đồ dùng để phục vụ cho tiết dạy. - Tổ chức các buổi học ngoại khóa nhằm bồi dưỡng nâng cao năng lực nghiệp vụ cho giáo viên. - Đầu tư mua một số trang thiết bị. - Cần tạo điều kiện cho giáo viên tham quan học tập ở các đơn vị bạn trao đổi, học hỏi kinh nghiệm *Đối với phòng: 20/19

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

THÔNG TIN

TRỢ GIÚP

HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG

Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.