Sáng kiến kinh nghiệm Mầm non: Một số biện pháp phát triển tích cực vận động cho trẻ 4-5 tuổi trong trường mầm non

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:24

Thêm vào BST

Báo xấu

3
lượt xem 0
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục đích nghiên cứu sáng kiến "Một số biện pháp phát triển tích cực vận động cho trẻ 4-5 tuổi trong trường mầm non" nhằm giúp giáo viên có thêm kinh nghiệm khi tổ chức hoạt động được linh hoạt, sáng tạo, giúp hình thành và phát triển các kĩ năng vận động của trẻ, giúp trẻ hứng thú, tích cực khi thực hiện vận động, đồng thời góp phần phát triển toàn diện về mọi mặt cho trẻ.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Sáng kiến kinh nghiệm Mầm non: Một số biện pháp phát triển tích cực vận động cho trẻ 4-5 tuổi trong trường mầm non

MỤC LỤC PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ Trang I.LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI 1 II.ĐỐI TƯỢNG, PHẠM VI VÀ THỜI GIAN NGHIÊN CỨU 2 III.MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU 2 PHẦN II: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ 2 I.CƠ SỞ KHOA HỌC 2 1:Cơ sở lý luận 2 2:Cơ sở thực tiễn 3 3. Thực trạng vấn đề nghiên cứu 3 II. BIỆN PHÁP THỰC HIỆN 4 Biện pháp 1: Xây dựng kế hoạch tổ chức hoạt động phát triển vận 4 động cho trẻ và bồi dưỡng chuyên môn. Biện pháp 2: Lựa chọn hình thức và tổ chức các hoạt động phát 7 triển vận động thường xuyên để trẻ được tập luyện. Biện pháp 3: Rèn luyện phẩm chất đạo đức của giáo viên để rèn nề 11 nếp cho trẻ Biện pháp 4: Tổ chức cho trẻ tham gia vận động qua các phong trào, 12 hội thi III. KẾT QUẢ 14 PHẦN III: KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ 15 I. KẾT LUẬN 15 II. BÀI HỌC KINH NGHIỆM 16 III. KHUYẾN NGHỊ VÀ ĐỀ XUẤT 16
1/17 PHẦN I. ĐẶT VÂN ĐỀ ́ I. Lý do cho ̣n đề tà i Trong cá c hoa ̣t đô ̣ng giá o du ̣c trẻ ở trường mầ m non, hoa ̣t đô ̣ng giúp trẻ phát triển vâ ̣n đô ̣ng đóng vai trò quan tro ̣ng đố i vớ i viê ̣c phá t triể n toà n diê ̣n củ a trẻ . Mô ̣t đứa trẻ khoẻ ma ̣nh, nhanh nhe ̣n, khé o lé o sẽ là cơ sở tố t cho viê ̣c phá t triể n trí tuê ̣, nhâ ̣n thứ c. Hoa ̣t đô ̣ng phá t triể n thể chấ t là hoa ̣t đô ̣ng nhằ m nâng cao thể lực sứ c khoẻ củ a trẻ , giú p cơ thể khoẻ ma ̣nh, phá t triể n cân đố i, hà i hoà là mô ̣t biể u hiê ̣n củ a né t đe ̣p về hinh thể và giú p trẻ phá t triể n cá c ki ̃ năng vâ ̣n đô ̣ng. Khi tham gia cá c hoa ̣t ̀ động cò n giú p rè n trẻ cá c đức tinh: ma ̣nh da ̣n, tự tin, sự kiên tri, tinh tổ chứ c kỷ luâ ̣t ́ ̀ ́ và thú c đẩ y tính thi đua trong các hoa ̣t đô ̣ng, không nhữ ng thế cò n giú p cho ngôn ngữ trẻ phá t triể n, giú p cho hê ̣ thầ n kinh và cá c giá c quan củ a trẻ nhanh nha ̣y hơn và có tá c du ̣ng tố t để nâng cao năng lực nhâ ̣n thứ c củ a trẻ . Nhưng thực tế hoa ̣t đô ̣ng nà y thường cứ ng nhắ c trẻ dễ chá n khó thu hú t trẻ . Vớ i trẻ 4-5 tuổ i cơ thể đang phát triể n ma ̣nh mẽ tấ t cả cá c cơ quan, nhưng các cơ quan đó phá t triể n chưa ổ n đinh, khả năng ̣ vâ ̣n đô ̣ng cũ ng ha ̣n chế . Sự phát triển thể chất của trẻ ở lứa tuổi mầm non đặt cơ sở cho sự phát triển thể chất suốt đời sau này của trẻ, đồng thời nó ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển tâm lí và nhân cách của trẻ. Giáo dục thể chất gắn liền với giáo dục trí tuệ cho trẻ. Bởi lẽ, cơ thể trẻ phát triển khoẻ mạnh, hệ thần kinh được phát triển thăng bằng, các giác quan tinh tường… sẽ giúp cho đứa trẻ tích cực hoạt động, tích cực tiếp xúc và làm quen với môi trường xung quanh. Nhờ đó mà hoạt động nhận cảm của trẻ thêm phong phú và chính xác, tư duy trở nên nhạy bén. Mặt khác, trẻ khoẻ mạnh, nhanh nhẹn, khéo léo sẽ say sưa, hứng thú hơn trong quá trình tri giác cái đẹp của thế giới xung quanh (đồ dùng, đồ chơi…) và có khả năng tạo ra cái đẹp và sống theo cái đẹp (biết giữ gìn đồ chơi sạch đẹp, biết gọn gàng, ngăn nắp,…). Trẻ khoẻ mạnh sẽ thích lao động, thích làm những công việc tự phục vụ mình và giúp đỡ bạn bè, người lớn xung quanh. Sự phát triển vận động được thực hiện thông qua nhiều hình thức phong phú phù hợp với đặc điểm phát triển của trẻ mẫu giáo như trò chơi vận động, thể dục buổi sáng, tiết học thể dục, dạo chơi, các trò chơi thể thao, lao động. Nhận thức được tầm quan trọng đó tôi luôn suy nghĩ, tìm tòi để tìm ra các hình thức, biện pháp giúp trẻ có những giờ học sao cho có chất lượng nhất bổ ích nhất
2/17 giúp trẻ phát triển tư duy cũng như thể chất của trẻ một cách tự nhiên và thoải mái. Muốn trẻ tiếp thu các kiến thức của cô cần cung cấp cho trẻ được dễ dàng thì hình thức truyền đạt gây sự chú ý của trẻ là vô cùng quan trọng. Chính vì vâ ̣y tôi đã cho ̣n đề tà i: “Mô ̣t số biê ̣n phá p phá t triể n tí nh tích cực vâ ̣n đô ̣ng cho trẻ 4-5 tuổ i trong trường mầ m non” II. Đối tượng phạm vi và thời gian nghiên cứu 1. Đối tượng: Trẻ 4-5 tuổi lớp B2 2. Phạm vi nghiên cứu: Trẻ 4-5 tuổi trong trường mầm non 3. Thời gian nghiên cứu: Từ tháng 9 năm 2022 đến tháng 4 năm 2023 III. Mục đích nghiên cứu. Qua đề tài nghiên cứu giúp giáo viên có thêm kinh nghiệm khi tổ chức hoạt động được linh hoạt, sáng tạo, giúp hình thành và phát triển các kĩ năng vận động của trẻ, giúp trẻ hứng thú, tích cực khi thực hiện vận động, đồng thời góp phần phát triển toàn diện về mọi mặt cho trẻ. PHẦN II. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ I. CƠ SỞ KHOA HỌC 1. Cơ sở lý luận. Chúng ta đã biết rằng, quá trình phát triển của mỗi con người, đặc biệt là trẻ em ở lứa tuổi mầm non, sức khoẻ vị trí đặc biệt rất quan trọng vì mọi nhận thức, ngôn ngữ, tình cảm, hành vi và các mặt khác đều được phát triển trên nền sức khoẻ của trẻ em. Hoạt động vận động một cách khoa học, phù hợp với trẻ em lứa tuổi mầm non là một nhân tố tích cực, có hiệu quả tăng cường sức khoẻ, thúc đẩy sự phát triển hài hoà, lành mạnh cả thể chất và tâm hồn của trẻ. Về đặc điểm tâm sinh lí của trẻ 4-5 tuổi, trẻ rất hiếu động, thích tìm tòi khám phá những điều mới lạ, nội tâm của trẻ đã phong phú hơn nên cá tính của trẻ bộc lộ rõ rệt, trẻ biểu hiện tính tự lực, tự do và tính chủ động trong khi chơi... nên những nội dung phát triển vận động trẻ rất hào hứng tham gia. Vì vậy năm học 2022-2023 PGD tổ chức các chuyên đề phát triển vận động cho trẻ. Do đó mà nhiệm vụ phát triển tính tích cực vận động cho trẻ đã và đang được các trường mầm non trên địa bàn huyện triển khai thực hiện. Chính vì những cơ sở đó, bản thân tôi thấy rằng đề tài mình lựa chọn "Một số biện pháp phát triển
3/17 tính tích cực vận động cho trẻ 4-5 tuổi trong trường mầm non " là rất quan trọng và có ý nghĩa trong việc phát triển thể chất cho trẻ mầm non nói chung và trẻ 4-5 tuổi nói riêng. 2. Cơ sở thực tiễn. Qua thực tiễn tôi thấy đa số trẻ còn thụ động, chưa mạnh dạn, tập chung, còn nhút nhát, tự ti, đồ dùng dạy trẻ còn thiếu thốn và chưa đẹp, chưa sáng tạo vì vậy chưa kích thích trẻ hứng thú hoạt động vận động.Vì vậy tôi luôn trăn trở làm thế nào để tìm ra những sáng tạo mới, phương pháp giảng dạy phù hợp để giúp trẻ phát huy tích cực tập luyện, phát huy tiềm năng vận động của trẻ, phát triển các kỹ năng, tố chất vận động. Tôi có biết câu nói “Mọi tài năng đều ẩn chứa trong một cơ thể khoẻ mạnh”. Đúng vậy cuộc sống ngày nay việc chăm sóc sức khoẻ cho trẻ là quan tâm hàng đầu của toàn xã hội, cũng chính vì muốn trẻ có một cơ thể khoẻ mạnh được phát triển toàn diện. Chính vì những lý do trên tôi chọn đề tài sáng kiến kinh nghiệm: "Một số biện pháp phát triển tính tích cực vận động cho trẻ 4-5 tuổi ở trường mầm non”. 3. Khảo sát thực trạng * Thuận lợi - Cơ sở vật chất, phòng nhóm lớp rộng rãi, thoáng mát. - Giáo viên có trình độ chuyên môn, trẻ khoẻ nhiệt tình trong công tác, thường xuyên trao đổi, học hỏi đồng nghiệp. - Trẻ đi lớp thường xuyên, hứng thú tham gia vào các hoạt động. - Phụ huynh quan tâm trao đổi với giáo viên về tình hình của trẻ, nhiệt tình trong các phong trào của trường, lớp. * Khó khăn - Sân tập riêng cho trẻ còn chật hẹp, chưa có phòng giáo dục thể chất. - Đồ dùng trực quan chưa nhiều, một số dụng cụ thể dục chưa có, chưa phong phú và chưa phù hợp với độ tuổi. - Giáo viên chưa linh hoạt khi tổ chức hoạt động. - Phụ huynh chưa thật sự quan tâm đến hoạt động phát triển vận động của trẻ.
4/17 Từ những thuận lợi và khó khăn trên tôi đã tiến hành khảo sát đánh giá xếp loại khả năng vận động của trẻ kết quả như sau: Bảng khảo sát đánh giá khả năng của trẻ: 28/28 trẻ Tốt Khá TB Yếu Nội dung Số Tỉ Số Tỉ Số Tỉ Số Tỉ trẻ lệ trẻ lệ trẻ lệ trẻ lệ % % % % Trẻ tập chung chú ý, hứng thú tham gia 12 42 8 28 5 18 3 10 vận động. Trẻ tích cực tự giác trong giờ học 13 46 8 28 5 18 2 7 Trẻ khỏe mạnh nhanh nhẹn, thể lực tốt 20 71 5 17 2 7 1 4 Trẻ có kỹ năng thực hiện vận động tốt 13 46 7 25 4 14 4 14 II. BIỆN PHÁP THỰC HIỆN 1. Biện pháp 1: Xây dựng kế hoạch tổ chức hoạt động phát triển vận động cho trẻ và bồi dưỡng chuyên môn. Hoạt động phát triển vận động cho trẻ mầm non có ý nghĩa vô cùng quan trọng, vì ở lứa tuổi này trẻ đang phát triển về trí tuệ và thể lực, tuy nhiên cơ thể trẻ còn non yếu dễ bị phát triển lệch lạc, mất cân đối nếu không được quan tâm chăm sóc khi còn nhỏ, vậy giáo viên mầm non cần quan tâm đến các bài tập phát triển vận động cho trẻ ngay từ đầu năm học để hình thành các kỹ năng cho trẻ. Vì vậy ngay từ đầu năm học tôi đã lựa chọn các nội dung để xây dựng kế hoạch giáo dục phát triển vận động cho trẻ, để trẻ được tập luyện những bài tập đơn giản, rèn luyện và phát triển thể chất cho trẻ. Khi xây dựng kế hoạch giáo dục tôi dựa vào kế hoạch năm học của nhà trường và căn cứ vào nội dung trong chương trình giáo dục mầm non theo độ tuổi, căn cứ khả năng nhận thức và tình hình thực tế của trẻ, tôi đã xây dựng các bài tập vận động theo mức độ tăng dần từ dễ đến khó, từ đơn giản đến phức tạp, đồng thời phù hợp với từng chủ đề sự kiện và các hoạt động khác. + VD: Kế hoạch tổ chức các hoạt động PTTC. - Kế hoạch tổ chức hoạt động giáo dục thể chất của lớp 4-5 tuổi B2 năm học 2022-2023
5/17 THÁNG NỘI DUNG YÊU CẦU CẦN ĐẠT - Đi thăng bằng trên ghế - Trẻ khéo léo giữ thăng bằng khi đi trên 9 thể dục. ghế băng. - Đi bước lùi liên tiếp - Trẻ đi lùi không quay đầu về phía sau khoảng 3m. ,khéo léo không bị ngã. - Đi trên vạch kẻ thẳng - Trẻ đi khéo léo trên vạch, mắt nhìn thẳng, trên sàn tay vung tự nhiên. - Đi kiễng gót. - Trẻ đi kiễng gót giữ được thăng bằng không bị ngã. - Bò chui qua cổng - Bò bằng bàn tay và cẳng chân không chạm vào cổng. 10 - Bật xa 30-40 cm - Trẻ biết nhún xuống lấy đà và bật về phía trước. - Ném trúng đích ngang - Trẻ biết đưa tay từ trước ra sau, lên cao xa 1,2-1,4 m rồi ném đi xa ở điểm tay đưa cao nhất. - Đi bằng gót chân. - Trẻ giữ được thăng bằng khi đi bằng gót chân. 11 - Đi khuỵu gối. - Trẻ đi khéo léo, không vướng chân, đi đều. - Bò bằng bàn tay bàn - Trẻ biết phối hợp bò tay nọ chân kia mắt chân 3-4 m. nhìn thẳng về phía trước. - Trẻ biết phối hợp bò tay nọ chân kia mắt - Bật tách khép chân qua nhìn thẳn về phía trước. 5 ô. - Trẻ giữ thăng bằng 1 chân mà không bị - Nhảy lò cò 3m. ngã. - Bò trong đường dích dắc - Trẻ bò theo đường zíc zắc phối hợp tay qua 4-5 điểm. nọ chân kia vượt qua chướng ngại vật. - Bật liên tục về phía - Trẻ bật liên tục qua phía trước. trước. 12 - Ném xa bằng 1 tay. - Trẻ đứng chân trước chân sau, tay cầm vật ném cùng phía với chân sau, đưa tay từ trước xuống dưới, ra sau, lên cao rồi ném về phía trước. - Truyền bóng qua đầu - Trẻ chuyền bóng qua đầu, qua chân qua chân. không làm rơi bóng. - Ném trúng đích thẳng - Trẻ ném trúng vào đích bằng 1 tay đứng. - Truyền bóng sang hai - Trẻ truyền bóng liên tục mà không làm bên. rơi bóng. 1 - Đi thay đổi hướng theo - Trẻ đi khéo léo không làm đổ vật. vật chuẩn 4-5 vật.
6/17 - Chạy thay đổi hướng - Trẻ chạy khéo léo không làm chạm vào theo vật chuẩn. vật chuẩn. - Trèo lên xuống 5 gióng - Trẻ trèo một chân lên rồi tiếp tục trèo thang chân tiếp theo và bước xuống từng chân một. - Ném xa bằng 2 tay. - Trẻ cầm bóng bằng 2 tay đưa bóng lên 2 cao qua đầu rồi ném về phía trước. - Chạy thay đổi hướng 4- - Trẻ chạy và nghe theo hiệu lệnh của cô 5 vật chuẩn. giáo. - Bật qua vật cản 10 -15 - Trẻ bật qua được vật cản mà không ngã. cm. - Tung bóng lên cao và - Tung và bắt được bóng bằng 2 tay. bắt bóng. - Trèo qua ghế dài 1,5m x - Trẻ biết phối hợp chân, tay, mắt để trèo 3 30 cm. qua ghế. - Trườn theo hướng thẳng. - Trẻ nằm sấp, trườn sát bụng xuống sàn một tay đưa về phía trước một chân co đạp để đẩy người về phía trước. - Bật nhảy từ độ cao - Trẻ bật sâu từ độ cao 35 cm và giữ được xuống 30-35 cm. thăng bằng. - Chạy 15m trong khoảng - Trẻ chạy được trong khoảng 15m 15 giây. 4 - Bò dích dắc qua 5 điểm - Trẻ bò theo đường zíc zắc phối hợp tay nọ chân kia vượt qua chướng ngại vật. - Tung và bắt bóng với - Tung và bắt bóng bằng 2 tay với người người đối diện khoảng đối diện. cách 3m. - Đập bắt bóng tại chỗ. - Trẻ biết đập và bắt bóng bằng hai tay, bắt 5 bóng khi bóng nảy lên. - Ném trúng đích đứng xa - Hai tay cầm bóng đưa cao lên đầu, hơi 1,5m x 1,2m. ngả người ra sau dùng sức của thân và tay để ném bóng trúng đích Sau khi lập xong kế hoạch tổ chức các hoạt động giáo dục phát triển vận động cho trẻ ở lớp mình, tôi trao đổi với giáo viên trong lớp cùng thống nhất cách tổ chức và thực hiện hoạt động. Khi lập được kế hoạch tổ chức tôi thấy rất yên tâm và thực hiện rất hiệu quả. Tuy nhiên để việc xây dựng kế hoạch giáo dục phát triển vận động đạt hiệu quả cao bản thân tôi luôn tự học, tự bồi dưỡng để nâng cao chuyên môn qua nhiều
7/17 hình thức như tìm hiểu trên các phương tiện thông tin, sách báo, tạp chí, các trang violet …,tham gia các lớp tập huấn, bồi dưỡng chuyên môn, đặc biệt thường xuyên trao đổi với đồng nghiệp để tìm ra các phương pháp và hình thức tổ chức mới, giúp trẻ hứng thú hơn khi tham gia vào hoạt động. Bên cạnh đó trong năm học này nhà trường đã tổ chức cho một số giáo viên được đi dự chuyên đề phát triển vận động do PGD tổ chức, bản thân tôi đã được chị em đồng nghiệp truyền đạt lại cho những kiến thức đã được lĩnh hội ở trường bạn. Khi đã tham gia các lớp tập huấn, tự bồi dưỡng chuyên môn bản thân tôi đã có thêm kinh nghiệm, kiến thức khi lập kế hoạch cũng như tổ chức các hoạt động giáo dục đặc biệt hoạt động phát triển vận động cho trẻ mầm non. 2. Biện pháp 2: Lựa chọn hình thức và tổ chức các hoạt động phát triển vận động thường xuyên để trẻ được tập luyện. Sự phát triển vận động cho trẻ là một lĩnh vực quan trọng trong sự phát triển toàn diện của trẻ, bởi vận động không chỉ liên quan đến sức khoẻ cơ thể mà còn liên quan đến sự phát triển trí tuệ, tâm lí của trẻ và sự phát triển này bắt đầu từ giai đoạn sơ sinh, đặc biệt khi đến trường mầm non trẻ được học tập, vui chơi, được tham gia vào các hoạt động giúp phát triển các vận động tinh và vận động thô ở trẻ. Đặc biệt giáo viên biết cách tổ chức các hoạt động vừa sức đối với trẻ. * Hình thức tổ chức hoạt động phát triển vận động Đối với trẻ mầm non việc tổ chức các hoạt động giáo dục nhằm thu hút sự hứng thú của trẻ là rất quan trọng, đặc biệt là hoạt động phát triển vận động, khi tham gia hoạt động này trẻ sẽ mệt mỏi, nhanh chán, vì vậy việc giúp trẻ tích cực vận động không chỉ phụ thuộc vào cách lựa chọn các phương pháp dạy học, mà con phụ thuộc vào các hình thức tổ chức dạy học mà giáo viên tổ chức thực hiện. Vì vậy trong hoạt động giáo dục phát triển vận động tôi đã sử dụng các hình thức sau: + Hình thức tập cả lớp Khi tổ chức hoạt động phát triển vận động tôi cho tất cả trẻ cùng thực hiện một bài tập vận động giống nhau. Hình thức dạy học này cho phép giáo viên cùng một lúc chỉ đạo toàn bộ trẻ, tăng lượng vận động, tạo điều kiện củng cố kỹ năng vận động, phát triển tố chất thể lực, tính tập thể, khả năng phối hợp vận động khi thực hiện bài tập.
8/17 Khi áp dụng hình thức này, tôi cho trẻ cùng thực hiện một bài tập, liên tiếp trẻ này nối tiếp trẻ kia. Có thể một nhóm có từ 3 – 5 trẻ tập xong bài tập rồi tiếp theo đến nhóm khác, giống như tập quay vòng. Tập theo nhóm nối tiếp trẻ rất hứng thú và thi đua nhau tập. Ví dụ: Khi dạy trẻ bài tập: “Bật tiến về phía trước” đầu tiên tôi cho trẻ tập lần lượt, trẻ nào cũng được tập để giáo viên bao quát và chỉnh sửa cho trẻ, lần 2 tôi cho trẻ thực hiện đồng loạt theo khả năng và vừa sức với trẻ. + Hình thức tập theo nhóm Trong thời gian cho trẻ thực hiện tôi chia lớp thành 2 hoặc 3 nhóm, mỗi nhóm tập bài tập ở các vị trí khác nhau và có giáo viên hoặc trẻ có năng lực tổ chức phụ trách. Trong khi thực hiện bài tập theo nhóm, nếu vận động mới có một bài tập vận động cơ bản thì tập theo kiểu nhóm không chuyển đổi, các nhóm tập xong bài tập đã cho thì cả lớp chuyển sang phần tiếp theo của buổi tập. Nếu bài tập vận động mới có 2 vận động cơ bản thì tôi cho trẻ tập theo kiểu nhóm chuyển đổi, chia lớp thành 2 nhóm: Nhóm 1 tập xong vận động thứ nhất, cùng lúc nhóm 2 tập xong vận động thứ hai. Sau đó nhóm 1 tập vận động 2 đồng thời nhóm 2 tập vận động 1. Cuối cùng cả lớp chuyển sang phần tiếp theo của buổi tập. Tôi đưa hình thức tập theo nhóm này vào buổi tập giúp cho trẻ phát triển khả năng tự lực và tự tổ chức theo tốp nhỏ, tăng lượng vận động và rèn luyện kỹ năng vận động cho trẻ. + Hình thức tập cá nhân Hình thức này, trẻ tập lần lượt một bài tập, giáo viên hướng dẫn, kiểm tra chất lượng bài tập các trẻ còn lại quan sát và nhận xét ưu, nhược điểm của trẻ khi thực hiện bài tập. Ví dụ: Khi tổ chức cho trẻ vận động cơ bản Bật chụm tách qua 5 ô, trò chơi vận động Múa lụa. Tôi tổ cho trẻ thực hiện lần lượt theo tùng cá nhân trẻ, cho trẻ nhận xét bạn tập, sau đó cô giáo nhận xét và sửa sai cho trẻ, tổ chức cho trẻ múa lụa để củng cố các kỹ năng khéo léo của trẻ. Hình ảnh 1: Trẻ bật chụm tách qua 5 ô Hình ảnh 2: Trẻ múa lụa * Tổ chức các hoạt động ở mọi lúc, mọi nơi
9/17 Việc tổ chức hoạt động phát triển vận động cho trẻ ở mọi lúc, mọi nơi là rất cần thiết, nó cần tiến hành thông qua nhiều hình thức giáo dục như trong tiết học và ngoài tiết học, bao gồm thể dục sáng, thể dục chống mệt mỏi, trò chơi vận động, dạo chơi, thăm quan, hội khỏe, nhưng hình thức tiết học là cơ bản vì trên tiết học thể dục các tri thức, kỹ năng, kỹ xảo vận động được truyền thụ một cách có mục đích, hệ thống, tổ chức và có kế hoạch. Toàn bộ nội dung giáo dục thể chất được diễn ra trên tiết học, còn các hình thức khác chỉ rèn luyện một khía cạnh nào đó của giáo dục thể chất. + Hoạt động thể dục sáng Như chúng ta đã biết thể dục buổi sáng đối với trẻ mầm non có ý nghĩa to lớn đối với sức khỏe của trẻ. Buổi sáng ngay sau khi ngủ dậy trẻ tập thể dục đơn giản, trẻ tích lũy được sự sảng khoái cho cả ngày. Tập luyện thường xuyên như vậy, cơ thể của trẻ nâng cao hoạt động các cơ quan của cơ thể, thúc đẩy sự phát triển những kĩ năng vận động cần thiết, củng cố các nhóm cơ, hình thành tư thế đúng đắn cho cơ thể. Vì vậy tôi cho trẻ tập thể dục sáng hàng ngày vào một thời gian nhất định sau giờ đón trẻ. Thời gian tập khoảng 10 – 15 phút, dụng cụ thể dục phù hợp với động tác để tạo hứng thú cho trẻ tập, khi trẻ tập giáo viên quan sát và điều chỉnh cách đứng của trẻ, tư thế đầu, vai, mông và đặc biệt là cột sống của trẻ. Trẻ cần đứng thẳng, vai thả đều, không lên gân, tay cử động thoải mái, không cúi đầu. Giữ cho trẻ tư thế đứng ngay cả khi nghỉ, khi đi bộ, chạy và làm các cử động khác. Những bài tập khó, có khối lượng vận động lớn chỉ nên lặp lại 2- 3 lần, còn động tác phát triển chung đối với tay, chân thì nên từ 4 - 6 lần. Chọn động tác và sắp xếp bài tập cho trẻ cần theo một số quy định. Trước hết động tác phải phù hợp và hấp dẫn đối với trẻ em. Bài tập phải có tác động hoàn thiện kĩ năng đi, chạy, trèo, ném, thúc đẩy sự hình thành tư thế đúng, hoạt động tích cực của các cơ quan hô hấp, tuần hoàn, các nhóm cơ… Ví dụ: Khi cho trẻ thể dục sáng tôi cho trẻ thực hiện các bài tập theo các động tác tay, bụng (lườn), chân, bật, điều hoà, sau đó cho trẻ tập bài tập nhịp điệu với các động tác đơn giản, dễ tập đối với trẻ để trẻ được tập luyện hàng ngày, để rèn thói quen và hình thành các kỹ năng cho trẻ.
10/17 Hình ảnh 3: Trẻ thể dục sáng + Hoạt động học Hoạt động phát triển vận động là hoạt động thể dục nhằm hướng dẫn trẻ những động tác mới, ôn luyện động tác cũ hay nâng cao trình độ tập luyện của trẻ nhằm rèn luyện phát triển toàn diện và các tố chất thể lực, bồi dưỡng và giáo dục ý chí, phẩm chất đạo đức tốt cho trẻ. Các bài tập phát triển chung rèn luyện các nhóm cơ chính: cơ tay, cơ vai, cơ ngực, cơ chân, cơ đùi và những động tác hỗ trợ bài tập vận động cơ bản. Các bài tập vận động cơ bản hình thành và vận động kĩ năng cơ bản ở trẻ. Ví dụ: Với hoạt động tung bóng lên cao và bắt bóng tôi tổ chức cho trẻ tập các động tác giúp phát triển các khớp cổ tay, cánh tay và rèn luyện sự bền bỉ của các cơ như động tác tay, bụng, chân, bật, với vận động cơ bản này tôi tổ chức cho trẻ tập bổ trợ động tác tay thêm số lần thực hiện vận động để nâng cao sự dẻo dai, bền bỉ của tay khi tung bóng. Hình ảnh 4: Trẻ tung bóng lên cao và bắt bóng + Hoạt động khác Việc tổ chức cho trẻ phát triển thể chất thông qua các hoạt động khác là rất quan trọng, thông qua các hoạt động giáo viên có thể lồng ghép, đan xen việc rèn luyện thể lực cho trẻ để thay đổi hình thức cũng như tạo không khí cho trẻ được thư giãn, thoải mái sau khi tập luyện, như vậy sẽ giúp trẻ tích cực hơn khi tham gia các hoạt động. Hay khi cho trẻ tham gia hoạt động ngoài trời tôi cũng cho trẻ tham gia vận động dưới hình thức vui chơi, dựa trên những kỹ năng đã học ở trên tiết học trẻ vừa chơi vừa củng cố lại những kiến thức đã học. Trẻ chơi trò chơi: Mèo đuổi chuột, trẻ thoải mái vận động trên sân. Ví dụ: Khi cho trẻ dạo chơi sân vận động gần trường, tôi tổ chức cho trẻ được vui đùa thỏa thích như đá bóng, tung bóng, hay rồng rắn lên mây, mèo đuổi chuột…trẻ được vui chơi theo sở thích của mình, như vậy trẻ rất hứng thú tham gia các trò chơi vận động. Hình ảnh 5: Trẻ dạo chơi sân vận động
11/17 Như vậy đây là một biện pháp rất cần thiết để đảm bảo và giữ vững kết quả của bài tập trước và duy trì thói quen vận động đã tiếp thu được, đồng thời củng cố sự bền vững cho những thói quen này trong cơ thể. Để vận dụng biện pháp này trong khi tổ chức các hoạt động phát triển vận động, giáo viên cần cho trẻ tập đi tập lại động tác thật nhiều lần để trẻ hình thành phản xạ có điều kiện với động tác đó. Nhờ việc củng cố những biểu tượng vận động này, trẻ sẽ có trong mình những vận động cơ bản rất chắc chắn. Sau đó tổ chức cho trẻ tham gia vận động ở mọi lúc, mọi nơi. Giúp trẻ hứng thú với các hoạt động phát triển vận động 3. Biện pháp 3: Tổ chức cho trẻ tham gia vận động qua các phong trào, hội thi Hội thi là một hoạt động thể dục thể thao bổ ích của trường mầm non giúp trẻ được giao lưu học hỏi với các bạn trong trường góp phần khẳng định những thành tích trong phong trào rèn luyện thân thể, đồng thời là động lực để đẩy mạnh hoạt động giáo dục thể chất và tinh thần, mạnh dạn tự tin, tích cực tham gia các hoạt động. Thông qua hội thi giúp phát triển khả năng vận động và xử lý các tình huống thường gặp trong cuộc sống nhanh nhẹn. Trong năm học này trường tôi tổ chức hội thi “Bé vui khỏe” nhằm giúp trẻ được giao lưu, học hỏi, kết nối, đặc biệt rèn luyện sức khoẻ cho trẻ. Đúng với tinh thần của hội thi: “Mạnh dạn, tự tin, đoàn kết và vui khỏe” các đội tham gia rất sôi nổi, tự tin và không kém phần hồi hộp…Để trẻ tham gia hội thi tích cực chủ động thì giáo viên cần có kế hoạch xây dựng các trò chơi, cũng như có phần thưởng khen ngợi, khích lệ trẻ. Ví dụ: Khi tổ chức hội thi “Bé vui khoẻ” khối tôi đã thống nhất tổ chức cho trẻ thi với các phần như sau: Phần 1: Đồng diễn thể dục Phần 2: Trò chơi vận động: Kéo co Phần 3: Trò chơi liên hoàn (Sasuke) Kết thúc hội thi là phần trao giải, như vậy trẻ sẽ hào hứng, chờ đợi kết quả thi của đội mình và sẽ có sự cố gắng phấn đấu khi tham gia hội thi. Hình ảnh 6: Hội thi Khi tổ chức hoạt động phát triển vận động, muốn trẻ tham gia hoạt động tích cực thì người giáo viên phải lôi cuốn thu hút trẻ vào hoạt động một cách thoải mái
12/17 không gò bó gây hứng thú cho trẻ. Dựa vào mục đích của chương trình giáo dục mầm non: Làm sao để tạo cơ hội cho trẻ được trải nghiệm sáng tạo, thể hiện mình và trẻ có nhu cầu bộc lộ mình qua trò chơi vận động. Từ đó tôi có suy nghĩ và áp dụng liên kết các lớp trong khối xây dựng các hội thi vào các hoạt động phát triển vận động để mọi trẻ đều được tham gia tích cực vào các hội thi đó. Ngoài ra trong các hoạt động học tôi thiết kế tiết dạy vận động theo hình thức hội thi. Ví dụ: VĐCB: Bật xa 30-35 cm. Trò chơi vận động: Kéo co - Khởi động: Màn chào hỏi - Trọng động: Bé vui khoẻ + Bài tập phát triển chung: Phần thi đồng diễn (trẻ tập các động tác thể dục theo hiệu lệnh của cô hoặc theo lời bài hát) + Vận động cơ bản: Phần thi tài năng + Trò chơi: Phần thi đồng đội (Trẻ kéo co) - Hồi tĩnh: (đi nhẹ nhàng theo vòng tròn) Khi dạy trẻ chủ đề “Tết và mùa xuân” tôi tổ chức cho trẻ tham gia hội thi: Vui hội ngày xuân Ví dụ: Với hoạt động phát triển vận động: Ném xa bằng một tay. Trò chơi: Nhảy lò cò + Khởi động: Cho trẻ lên tàu đi thăm các vùng miền đất nước + Bài tập phát triển chung: Phần thi đồng diễn (trẻ tập các động tác thể dục theo hiệu lệnh của cô hoặc theo lời bài hát cô chọn) + Vận động cơ bản: Phần thi tài năng + Trò chơi: Phần thi đồng đội + Hồi tĩnh: (đi nhẹ nhàng theo vòng tròn) Với các nội dung xuyên suốt trong hội thi của ngày hội như vậy trẻ thể hiện và hứng thú tích cực tham gia hoạt động. Khi thực hiện biện pháp này giúp trẻ mạnh dạn, đoàn kết, tự tin, giao lưu học hỏi, trẻ hứng thú, tích cực khi tham gia hoạt động. 4. Biện pháp 4: Phối kết hợp với phụ huynh nâng cao thể lực cho trẻ Việc phối hợp giữa gia đình và nhà trường trong các hoạt động giáo dục là rất cần thiết đối với giáo dục mầm non, ở lứa tuổi này trẻ cần được sự quan tâm của cô
13/17 giáo và gia đình. Vì vậy tôi đã thường xuyên phối kết hợp với phụ huynh để giúp trẻ nâng cao thể lực. Ngay từ đầu năm học, dưới sự chỉ đạo nhà trường tôi đã tổ chức họp phụ huynh, thông qua nhiệm vụ trọng tâm trong năm học và đề ra phương hướng để nâng cao chất lượng chăm sóc và giáo dục trẻ trong nhà trường. Trong buổi họp phụ huynh tôi đã thông báo những trẻ bị suy dinh dưỡng, thấp còi để phụ huynh biết, đây là vấn đề khiến phụ huynh đặc biệt quan tâm và thảo luận sôi nổi. Tôi trao đổi với phụ huynh về kiến thức, sự cần thiết phải nâng cao thể lực cho trẻ như thế nào. Tôi đề nghị các bậc phụ huynh cần quan tâm tìm hiểu cách rèn luyện ở trường để tìm ra phương pháp hiệu quả kết hợp cùng nhà trường chăm sóc giáo dục trẻ. Tôi trao đổi với phụ huynh thường xuyên vào giờ đón trả trẻ, qua điện thoại, zalo của nhóm lớp, bảng tuyên truyền của lớp, trong các cuộc họp phụ huynh về tầm quan trọng của vận động ảnh hưởng đến sự phát triển và rèn luyện sức khỏe, giúp trẻ phát triển về thể chất lẫn tinh thần đồng thời phát triển một cách toàn diện cho trẻ. Tôi đưa ra các hình thức, cách thức, một số hình ảnh của trò chơi vận động cụ thể có tính thuyết phục cao để phụ huynh hiểu và kết hợp cô giáo để tham gia các cuộc thi của khối lớp. Hình ảnh 7: Trao đổi với phụ huynh Để làm tốt kế hoạch đề ra tôi phối hợp với các giáo viên trong khối và phụ huynh trưởng của các lớp về việc tổ chức các trò chơi vận động, ngoài ra để phụ huynh hưởng ứng đồng lọat tôi in hình ảnh các trò chơi qua góc tuyên truyền của lớp. Trao đổi với phụ huynh qua nhóm Zalo của lớp để phụ huynh nắm rõ đặc điểm, tình hình học tập của trẻ. Qua bài tuyên truyền nhằm để phụ huynh hiểu rõ về mục đích, tác dụng của trò chơi đến sự rèn luyện và phát triển của trẻ. Vì vậy khi tổ chức các trò chơi không những trẻ được tham gia vào hoạt động vận động bổ ích và lý thú mà phụ huynh cũng rất thích thú chơi cùng con, cùng cô để dành kết quả cho lớp của con mình. Ví dụ: Trong hội thi “Bé vui khoẻ” Tôi mời phụ huynh cùng tham gia vào những trò chơi cùng lớp. Tôi hướng dẫn về cách chơi và luật chơi của các trò chơi, để phụ huynh hiểu và tham gia vào trò chơi cùng trẻ, nhằm giúp trẻ hứng thú và đạt hiệu quả khi chơi. Tôi đưa yếu tố thi đua vào trò chơi nhằm làm cho trẻ hứng thú hơn và
14/17 tích cực thực hiện hành động chơi. Khi tham gia phụ huynh rất phấn khởi và cố gắng chơi cùng con, cùng cô để lớp có giải thưởng trong hội thi. Qua hội thi đó lớp tôi được phụ huynh ủng hộ về trang phục quần áo, đồ dùng như bông nơ, huy chương cho trẻ, có phụ huynh còn trang điểm cho con rất là xinh để tham dự vào hội thi. Qua trò chơi đó trẻ tiếp thu được những kinh nghiệm cuộc sống ở nhiều góc độ khác nhau. Bên cạnh đó tôi còn tuyên truyền cho phụ huynh nên hướng cho con chơi những trò chơi gì? Những vận động gì? và chơi cùng con những trò chơi bổ ích và mang tính vận động tốt, tôi tuyên truyền cho phụ huynh để cùng nhau đi bộ, đạp xe đạp, đi bơi, chơi bóng vào cuối tuần, cuối tháng, bố mẹ hãy cùng vui chơi với trẻ, đôi khi ở nhà cũng nên bật nhạc lên và cùng lắc lư hay dắc con đi chơi biển. Hoạt động vui chơi bên ngoài mỗi ngày sẽ giúp trẻ phát triển mạnh khỏe về thể chất và tinh thần. Từ đó vận động phụ huynh tham gia hỗ trợ kinh phí tổ chức các hoạt động như kinh phí đưa đón các cháu dã ngoại trên biển chơi trò chơi vận động, kinh phí vào ngày hội thể thao. Tôi cũng đã làm tốt công tác tuyên truyền tới từng phụ huynh về vấn đề nâng cao chất lượng thể lực cho trẻ. Phụ huynh đã nhiệt tình ủng hộ, quyên góp nguyên vật liệu để làm đồ dùng, đồ chơi phục vụ cho các giờ học giáo dục thể chất. Phụ huynh tham gia làm đồ dùng vận động cùng cô. Sản phẩm do cô và phụ huynh cùng làm. Sự hấp dẫn của hình thức vận động sẽ giúp trẻ hào hứng, kiên trì cố gắng, tạo cho trẻ cơ hội suy nghĩ, tích cực nhận thức và hoàn thành nhiệm vụ nhận thức ở mức độ tốt nhất. Nhìn thấy con chơi trò chơi vận động phụ huynh cười rất tươi, rất phấn khởi khi nhìn thấy con mình chơi vui vẻ. III. KẾT QUẢ Sau 1 năm học thực hiện đề tài: "Một số biện pháp phát triển tính tích cực vận động cho trẻ 4-5 tuổi ở trường mầm non”. Tôi đã đạt được kết quả sau: 1. Đối với trẻ - Trẻ lớp tôi đã mạnh dạn hơn trong tất cả các hoạt động, những trẻ nhút nhát đã mạnh dạn, không e dè sợ sệt nữa. - Trẻ tích cực tự giác trong giờ học. Những trẻ lười vận động đến bây giờ đã chăm chỉ luyện tập. - Trẻ có kiến thức, kỹ năng và kỹ xảo tập các bài tập vận động tốt.
15/17 - Tôi thấy trẻ lớp tôi đã tiến bộ rất nhiều, mạnh dạn, tự tin, khỏe mạnh, thích học thể dục, chăm chỉ luyện tập, sức đề kháng của trẻ tốt hơn, có thể lực khỏe mạnh vì vậy trẻ ít ốm hơn, đi học đều hơn. - Trẻ nhanh nhẹn, năng động, tự tin tham gia vào các hoạt động tập thể, hồn nhiên trong giao tiếp với mọi người xung quanh. Kết quả thực trạng cuối năm: Tổng số trẻ 28/28 trẻ được khảo sát Bảng khảo sát kết quả đánh giá trẻ cuối năm Tốt Khá TB Yếu Nội dung Số Tỉ lệ Số Tỉ lệ Số Tỉ Số Tỉ trẻ trẻ trẻ lệ trẻ lệ Sự tập chung chú ý, tham gia hứng thú 93 0 0 26 2 7% 0 0 của trẻ khi tham gia vận động. % % % Trẻ tích cực tự giác trong giờ học. 96 0 0 27 1 4% 0 0 % % % Trẻ khỏe mạnh nhanh nhẹn, thể lực tốt. 96 0 0 27 1 4% 0 0 % % % Trẻ có kỹ năng thực hiện vận động tốt 89 11 0 0 25 3 0 0 % % % % 2. Đối với giáo viên - Bản thân tôi nắm chắc nội dung, phương pháp rèn thể lực cho trẻ, nhận thức được tầm quan trọng của việc rèn thể lực cho trẻ nên việc rèn thể lực cho trẻ được thực hiện thường xuyên, liên tục, đạt hiệu quả cao, tôi thấy mình thêm tự tin và sáng tạo trong tiết dạy. 3. Đối với phụ huynh Phụ huynh ủng hộ nhiệt tình trong các hoạt động của trường, lớp, đặc biệt trong hội thi “Bé vui khoẻ” cấp trường phụ huynh đã phối hợp cùng lớp và nhà trường để tổ chức cho trẻ được tham gia. Phụ huynh rất yên tâm khi gửi con đến lớp. PHẦN III: KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ I. KẾT LUẬN
16/17 Thông qua việc áp dụng “Một số biện pháp phát triển tính tích cực vận động cho trẻ 4-5 tuổi ở trường mầm non”. Tôi thấy các cháu lớp tôi đã tiến bộ rất nhiều, mạnh dạn, tự tin, khỏe mạnh, thích học thể dục, chăm chỉ luyện tập, sức đề kháng của trẻ tốt hơn, có thể lực khỏe mạnh vì vậy trẻ ít ốm hơn, đi học đều hơn. Việc lồng ghép nội dung tích hợp giúp cho hoạt động trở lên sinh động, trẻ hứng thú tham gia. Trong giao tiếp với cô và bạn, trẻ trả lời rõ ràng mạch lạc. Khi tham gia các trò chơi tập thể có yêu cầu gì trẻ thể hiện được qua lời nói rõ ràng. Hiện nay việc rèn luyện tính tích cực vận động ở trẻ là vấn đề quan trọng nên mỗi giáo viên không chỉ rèn trẻ thông qua các hoạt động mà bên cạnh đó giáo viên cũng phải rèn luyện bản thân để có trình độ chuyên môn dạy tốt. II. BÀI HỌC KINH NGHIỆM Từ những kết quả trên tôi rút ra bài học kinh nghiệm khi dạy trẻ phát triển tính tích cực vận động cho trẻ - Giáo viên phải nắm được đặc điểm tâm sinh lý của trẻ, nội dung chương trình và phương pháp của hoạt động. - Vận dụng biện pháp giáo dục mọi lúc, mọi nơi, chú ý đến trẻ cá biệt, luôn tạo ra niềm tin, sự hứng thú cho trẻ. - Thường xuyên theo dõi kiểm tra để có biện pháp bồi dưỡng, giúp trẻ tự tin hơn trong giao tiếp. - Luôn luôn học hỏi đồng nghiệp, nghiên cứu tài liệu qua các phương tiện thông tin để tìm tòi lựa chọn hình thức tổ chức mới để dạy trẻ. - Tự rèn luyện bản thân về kĩ năng sư phạm, nghệ thuật lên lớp, dùng lời nói hấp dẫn để thu hút trẻ. - Luôn phối hợp chặt chẽ với phụ huynh để thống nhất cùng quan điểm giáo dục chăm sóc trẻ. III. KHUYẾN NGHỊ VÀ ĐỀ XUẤT 1. Đối với nhà trường - Cần tạo điều kiện cho giáo viên tham quan học tập ở các đơn vị trường bạn để trao đổi, học hỏi kinh nghiệm. - Tham mưu với các cấp, các ngành đầu tư kinh phí bổ sung cơ sở vật chất, một số trang thiết bị phục vụ hoạt động giáo dục thể chất.
17/17 2. Đối với Phòng giáo dục Tăng cường tổ chức chuyên đề để giáo viên được học hỏi và trao đổi kinh nghiệm. Trên đây là sáng kiến kinh nghiệm của tôi, rất mong nhận được sự đóng góp của hội đồng khoa học, các cấp lãnh đạo và đồng nghiệp để bản sáng kiến kinh nghiệm của tôi đạt kết quả cao. Tôi xin cam đoan đề tài trên là do tôi tự viết, không sao chép dưới bất cứ hình thức nào, nếu sai tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm. Phúc Thọ, ngày …tháng 4 năm 2023 Tác giả
TÀI LIỆU THAM KHẢO 1. Hướng dẫn thực hiện chương năm 2009 2. Phương pháp hình thành kỹ năng vận động cho trẻ mầm non ( tác giả Đặng Hồng Phương ) 3. Phát triển tính tích cực vận động cho trẻ mầm non ( tác giả Đặng Hồng Phương ) 4. Tạp chí giáo dục mầm non 5. Tham khảo qua Internet
Ý KIẾN NHẬN XÉT ĐÁNH GIÁ VÀ XẾP LOẠI CỦA HỘI ĐỒNG KHOA HỌC CƠ SỞ ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………… Ngày…tháng…năm 2023 Chủ tịch hội đồng ĐÁNH GIÁ VÀ XẾP LOẠI CỦA HỘI ĐỒNG KHOA HỌC NGÀNH GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HUYỆN ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… Ngày…tháng…năm 2023 Chủ tịch hội đồng