Sáng kiến kinh nghiệm Mầm non: Một số biện pháp sử dụng nguyên vật liệu thiên nhiên trong hoạt động tạo hình kích thích trí tưởng tượng sáng tạo cho trẻ 3-4 tuổi trong trường mầm non

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:34

Thêm vào BST

Báo xấu

3
lượt xem 1
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Sáng tạo từ nguyên vật liệu tự nhiên nhằm giúp trẻ mầm non nâng cao phát triển khả năng sáng tạo và tưởng tượng của trẻ, tạo hứng thú tích cực cho trẻ ham học tập và vui chơi để từ đó nâng cao hiệu quả của việc giáo dục nghệ thuật mang tính tích hợp nhằm phát triển và giáo dục toàn diện cho trẻ.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Sáng kiến kinh nghiệm Mầm non: Một số biện pháp sử dụng nguyên vật liệu thiên nhiên trong hoạt động tạo hình kích thích trí tưởng tượng sáng tạo cho trẻ 3-4 tuổi trong trường mầm non

ỦY BAN NHÂN DÂN HUYỆN THANH TRÌ TRƯỜNG MẦM NON TỰU LIỆT XÃ TAM HIỆP MỘT SỐ BIỆN PHÁP SỬ DỤNG NGUYÊN VẬT LIỆU THIÊN NHIÊN TRONG HOẠT ĐỘNG TẠO HÌNH KÍCH THÍCH TRÍ TƯỞNG TƯỢNG SÁNG TẠO CHO TRẺ 3-4 TUỔI TRONG TRƯỜNG MẦM NON Tên tác giả : Phạm Thị Thu Phương Đơn vị công tác : Trường mầm non Tựu Liệt xã Tam Hiệp Lĩnh vực : Giáo dục mẫu giáo Cấp học : Mầm non NĂM HỌC: 2022 - 2023
Mẫu 1 CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM Độc lập - Tự do - Hạnh phúc ĐƠN YÊU CẦU CÔNG NHẬN SÁNG KIẾN Kính gửi: Hội đồng Khoa học và công nghệ huyện Thanh Trì Ngày Trình độ Họ và Nơi công Chức tháng năm chuyên Tên sáng kiến tên tác danh sinh môn Một số biện pháp sử dụng nguyên vật liệu thiên Phạm Trường Đại học nhiên trong hoạt Giáo Thị Thu 12/03/1990 Mầm non Sư phạm động tạo hình kích Viên Phương Tựu Liệt Mầm non thích trí tưởng tượng sáng tạo cho trẻ 3 - 4 tuổi trong trường mầm non. - Lĩnh vực áp dụng sáng kiến: Giáo dục mẫu giáo. - Ngày sáng kiến được áp dụng lần đầu hoặc áp dụng thử: 1/8/2022 - Mô tả bản chất của sáng kiến: + Mục đích của sáng kiến kinh nghiệm: - Sáng tạo từ nguyên vật liệu tự nhiên nhằm giúp trẻ mầm non nâng cao phát triển khả năng sáng tạo và tưởng tượng của trẻ, tạo hứng thú tích cực cho trẻ ham học tập và vui chơi để từ đó nâng cao hiệu quả của việc giáo dục nghệ thuật mang tính tích hợp nhằm phát triển và giáo dục toàn diện cho trẻ. + Về nội dung của sáng kiến: Mục lục, đặt vấn đề, giải quyết vấn đề, kết luận và phụ lục cụ thể như sau: * Phần I: Mục lục. * Phần II: Đặt vấn đề * Phần III: Giải quyết vấn đề Nội dung và giải pháp nhằm thực hiện một số biện pháp biện pháp sử dụng nguyên vật liệu thiên nhiên trong hoạt động tạo hình kích thích trí tưởng tượng sáng tạo cho trẻ 3 - 4 tuổi trong trường mầm non.
1. Tạo môi trường hoạt động và tiếp xúc nguyên liệu thiên nhiên sẵn có phát triển trí tưởng tượng, sáng tạo cho trẻ. 2. Ứng dụng phương pháp giáo dục tiên tiến hướng trong hoạt động tạo hình từ các nguyên vật liệu thiên nhiên nhằm kích thích trí tưởng tượng, sáng tạo của trẻ. 3.Phối kết hợp với phụ huynh sưu tầm, thu thập nguyên vật liệu thiên nhiên kích thích trí tưởng tượng, sáng tạo của trẻ. * Phần IV: Kết quả triển khai, áp dụng sáng kiến kinh nghiệm. * Phần V: Kết luận và khuyến nghị. + Về khả năng áp dụng của sáng kiến: Hoạt động tạo hình của trẻ trong trường mầm non chính là một phương tiện phát triển thẩm mĩ cho trẻ, để hình thành ở trẻ những cơ sở ban đầu về học tập, trong các hoạt động vẽ, nặn, xé, dán, thông qua đó phát triển toàn diện các giác quan, khả năng cảm thụ, óc sáng tạo và tư duy hình ảnh cho trẻ. Việc tổ chức các hoạt động tạo hình với các nguyên vật liệu tự nhiên còn hạn chế, chưa mạnh dạn trong việc sử dụng các nguyên vật liệu khác nhau nâng cao kỹ năng tạo hình, kích thích trí tưởng tượng sáng tạo cho trẻ. Một số phụ huynh chưa thực sự quan tâm đến các kỹ năng tạo hình tính tích cực của trẻ 3 - 4 trong hoạt động giáo dục thẩm mỹ. - Những thông tin cần được bảo mật (nếu có): Không - Các điều kiện cần thiết để áp dụng sáng kiến: Nhà trường không có giáo viên chuyên trách để dạy trẻ các kỹ năng tạo hình chuyên sâu mà chủ yếu là các giáo viên tại lớp. Trẻ 3 - 4 tuổi nên các kĩ năng vẽ - nặn - xé, dán của trẻ vẫn còn yếu. Trí nhớ của trẻ còn nhiều hạn chế, sự tập trung chú ý của trẻ chưa cao. Nhận thức của phụ huynh học sinh chưa đồng đều, một số phụ huynh chưa thực sự quan tâm đến việc học tạo hình của trẻ, chưa tạo điều kiện cho trẻ được phát huy khả năng sáng tạo cá nhân. - Đánh giá lợi ích thu được hoặc dự kiến có thể thu được do áp dụng sáng kiến theo ý kiến của tác giả: Với sự nỗ lực và cố gắng của bản thân thực hiện sử dụng nguyên vật liệu thiên nhiên trong hoạt động tạo hình kích thích trí tưởng tượng sáng tạo cho trẻ 3 - 4 tuổi trong trường mầm non bước đầu đã mang lại những kết quả như sau: * Đối với giáo viên - Giáo viên cần tìm tòi, học hỏi để hiểu về phương pháp dạy học lấy trẻ làm trung tâm, ứng dụng lồng ghép các phương pháp tiên tiến một cách linh hoạt.
- Đồ chơi, hình ảnh, cách bố trí trong và ngoài lớp phải phù hợp với độ tuổi và khả năng phát triển của trẻ mang tính mở và được bổ sung theo giai đoạn. - Giáo viên quan tâm đều đến các trẻ, yêu thương tôn trọng trẻ, lắng nghe ý kiến, đối xử công bằng với mọi trẻ. - Cải tiến đồ dùng, đồ chơi phải đẹp hấp dẫn, sáng tạo có tác dụng thu hút, lôi cuốn trẻ, tạo cho trẻ niềm say mê, húng thú học và hoạt động. Đồ dùng nhiều loại, đa dạng và thay đổi thường xuyên. - Cô hướng dẫn trẻ, tổ chức cho trẻ phải nhẹ nhàng, thoải mái, tránh gò ép. Mặt khác có sự phối hợp với phụ huynh cùng nhau dạy trẻ. - Giáo viên luôn sáng tạo và đổi mới hình thức dạy học để học sinh tiếp thu một cách nhanh nhất, sâu sắc nhất mà không mang nặng tính giáo điều. - Giáo viên không nên máy móc và hình thức, phải biết lựa chọn mức độ thích hợp với với năng lực của cá nhân trẻ, phù hợp với điều kiện của trẻ. - Giáo viên phải luôn bổ sung vốn kiến thức cơ bản của các môn học đồng thời phải tự bổ sung vốn kiến thức của mình thường xuyên và có định hướng rõ ràng. - Biết tận dụng mọi không gian trong và ngoài lớp cũng như khuôn viên sư phạm của nhà trường để tổ chức các hoạt động cho trẻ một cách linh hoạt và sáng tạo. - Biết tận dụng các nguyên vật liệu sẵn có, dễ tìm để tạo ra nhiều nguyên vật liệu cho trẻ sử dụng trong quá trình sáng tạo nghệ thuật của mình * Đối với các bậc lãnh đạo trực tiếp làm công tác quản lý giáo dục như sau: - Đầu tư kinh phí xây dựng cơ sở vật chất khang trang, với những học liệu đồ dùng phù hợp lứa tuổi và thuận tiện cho cô và trẻ hơn nữa cho các trường mầm non. Thường xuyên mở các lớp tập huấn, tổ chức các hội thi làm đồ dùng, đồ chơi sáng tạo, bồi dưỡng để nâng cao chuyên môn, nghiệp vụ cho giáo viên. Triển khai rộng rãi nhiều chuyên đề giúp người giáo viên mầm non có thể học hỏi thêm được nhiều kinh nghiệm từ bạn bè, đồng nghiệp. - Cho giáo viên đi thăm quan, kiến thập học hỏi các trường chuẩn, lớp chuẩn. - Đánh giá lợi ích thu được hoặc dự kiến có thể thu được do áp dụng sáng kiến theo ý kiến của tổ chức, cá nhân đã tham gia áp dụng sáng kiến lần đầu hoặc áp dụng thử nếu có: Những biện pháp trong đề tài được BGH đánh giá có hiệu quả trong việc tổ chức các hoạt động tạo hình từ các nguyên vật liệu, xây dựng môi trường xanh -
an toàn - hạnh phúc phát huy trí tưởng tượng sáng tạo của trẻ 3-4 tuổi trong trường mầm non. Được bạn bè đồng nghiệp tích cực tham khảo và ứng dụng vào quá trình tổ chức các hoạt động tạo hình trong trường. Tôi xin cam đoan mọi thông tin nêu trong đơn là trung thực, đúng sự thật và hoàn toàn chịu trách nhiệm trước pháp luật. Thanh Trì, ngày 24 tháng 04 năm 2023 Người nộp đơn Phạm Thị Thu Phương
MỤC LỤC ĐẶT VẤN ĐỀ ...................................................................................................... 1 GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ ...................................................................................... 3 I. CƠ SỞ LÝ LUẬN ............................................................................................. 3 II. CƠ SỞ THỰC TIỄN ........................................................................................ 4 1. Đặc điểm chung. ................................................................................................ 4 2.Thuận lợi. ........................................................................................................... 4 3. Khó khăn. .......................................................................................................... 5 III. CÁC BIỆN PHÁP THỰC HIỆN .................................................................... 6 1. Biện pháp 1: Tạo môi trường hoạt động và tiếp xúc nguyên liệu thiên nhiên sẵn có phát triển trí tưởng tượng, sáng tạo cho trẻ. ............................................... 6 2. Biện pháp 2: Ứng dụng phương pháp giáo dục tiên tiến trong hoạt động tạo hình từ các nguyên vật liệu thiên nhiên nhằm kích thích trí tưởng tượng, sáng tạo của trẻ. ................................................................................................................... 8 3. Biện pháp 3: Phối kết hợp với phụ huynh sưu tầm, thu thập nguyên vật liệu thiên nhiên kích thích trí tưởng tượng, sáng tạo của trẻ. .................................... 11 IV. KẾT QUẢ ĐẠT ĐƯỢC ............................................................................... 13 1. Đối với trẻ: ...................................................................................................... 13 2. Đối với phụ huynh:.......................................................................................... 14 3. Đối với giáo viên: ............................................................................................ 14 KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ ................... Error! Bookmark not defined. 1. Kết luận: .......................................................... Error! Bookmark not defined. 2. Khuyến nghị, đề xuất: ..................................... Error! Bookmark not defined.
ĐẶT VẤN ĐỀ Hoạt động tạo hình là một trong những hoạt động vô cùng hấp dẫn đối với trẻ mẫu giáo. Nó giúp trẻ tìm hiểu thêm và khám phá một cách sinh động những gì mà trẻ nhìn thấy trong thế giới xung quanh. Mỗi trẻ em đều có tâm hồn nhạy cảm với thế giới xung quanh - nơi chứa đựng bao điều mới lạ, hấp dẫn. Trẻ dễ bị lôi cuốn bởi những cảnh vật có nhiều màu sắc hay một bức tranh sống động. Với đặc điểm như vậy nên năng khiếu của trẻ được nảy sinh từ thuở ấu thơ. Vì vậy, hoạt động tạo hình là bộ môn không thể thiếu được trong bất kỳ một trường mầm non nào. Hoạt động tạo hình còn là phương tiện để trẻ thể hiện những ấn tượng, hiểu biết và ý muốn của mình về thế giới xung quanh. Kết quả của hoạt động tạo hình phụ thuộc vào kiến thức, kinh nghiệm mà trẻ tích luỹ được trong nhiều hoạt động khác nhau. Việc tham gia vào các hoạt động sẽ tạo nguồn cảm hứng làm nảy sinh những ý tưởng sáng tạo của trẻ. Đối với trẻ 3-4 tuổi, hoạt động tạo hình góp phần tích cực vào việc chuẩn bị các điều kiện và tâm thế để trẻ vào tiểu học được thuận lợi và dễ dàng hơn, nhiệm vụ của chúng ta phải suy nghĩ "Làm thế nào để trẻ hoạt động thật đơn giản nhưng lại đạt kết quả cao". Để làm được điều này tôi thiết nghĩ: "Vui chơi nhằm giải quyết nhiệm vụ học tập là câu trả lời hết sức lý tưởng". Nhưng "Làm sao để trẻ vừa được vui chơi vừa được học hỏi, lại vừa tích cực, sáng tạo". Thực tế, ở các trường mầm non hiện nay, việc tổ chức các hoạt động tạo hình theo nội dung chương trình đã được chú trọng song bên cạnh đó vẫn còn nhiều hạn chế, những tồn tại cần được khắc phục. Nhiều giáo viên còn lúng túng khi tổ chức hoạt động tạo hình theo hình thức đổi mới, chưa có nhiều sáng tạo trong các đề tài và đưa các nguyên vật liệu thiên nhiên sẵn có vào các hoạt động tạo hình của trẻ, đa số giáo viên thường lựa chọn, sử dụng các nguyên vật liệu mua sẵn như: giấy (giấy màu, giấy để vẽ), vở tạo hình, sáp màu, hồ dán, đất nặn... để thực hiện các bài tạo hình trong chương trình mà chưa chú trọng đến việc sử dụng nguyên vật liệu thiên nhiên. Vì thế trẻ thường thụ động, tạo hình theo mẫu của cô, chưa có nhiều sáng tạo, chưa có ý tưởng riêng của mình, nên chưa phát triển được năng khiếu tạo hình của trẻ. Qua việc tổ chức cho trẻ tham gia vào các hoạt động tạo hình tại lớp, tôi nhận thấy kĩ năng tạo hình của trẻ trong lớp tôi còn hạn chế, trẻ tham gia hoạt động còn nhút nhát, chưa hứng thú, chưa thường xuyên tương tác sản phẩm cá nhân, chưa có ý thức bảo vệ môi trường khi sử dụng các nguyên vật liệu thiên nhiên có sẵn. Điều đó khiến tôi luôn trăn trở và vấn đề đặt ra với tôi lúc này là cần phải tìm
2 hiểu rõ nguyên nhân, khả năng cảm thụ và cảm nhận cái đẹp ở trẻ. Bên cạnh đó kích thích trí tưởng tưởng, sáng tạo thông qua sản phẩm tạo hình của mình, trẻ muốn thể hiện khả năng cảm nhận về cái đẹp của các sự vật, hiện tượng trong cuộc sống xung quanh trẻ qua các nguyên vật liệu tạo hình. Chính vì vậy, xuất phát từ những lí do trên tôi đã chọn đề tài: “Một số biện pháp sử dụng nguyên vật liệu thiên nhiên trong hoạt động tạo hình kích thích trí tưởng tượng sáng tạo cho trẻ 3 - 4 tuổi trong trường mầm non” để giúp trẻ có kỹ năng tạo hình và thoả sức sáng tạo, tạo cho trẻ sự hứng thú, niềm say mê tham gia vào hoạt động tạo hình một cách tích cực có hiệu quả hơn. * Thời gian nghiên cứu: Từ tháng 8/2022 - Tháng 4/2023 * Đối tượng nghiên cứu: Mẫu giáo bé (3 - 4 tuổi). * Phạm vi nghiên cứu: Một số biện pháp sử dụng nguyên vật liệu thiên nhiên trong hoạt động tạo hình kích thích trí tưởng tượng sáng tạo cho trẻ 3 - 4 tuổi trong trường mầm non.
3 GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ I. CƠ SỞ LÝ LUẬN Tính tích cực, chủ động sáng tạo của con người là một di sản vô giá của nhân loại. Qua các thời đại, tính tích cực chủ động của con người luôn được phát huy nhằm phục vụ lợi ích con người, là động lực thúc đẩy sự tiến hóa và sự phát triển của xã hội. Vì tích cực, chủ động, sáng tạo là con đường duy nhất để con người có khả năng xâm nhập tìm hiểu khám phá sự vật hiện tượng xung quanh. Hoạt động tạo hình của trẻ trong trường mầm non chính là một phương tiện phát triển thẩm mĩ cho trẻ, để hình thành ở trẻ những cơ sở ban đầu về học tập, trong các hoạt động vẽ, nặn, xé, dán. Thông qua đó giúp trẻ phát triển các chức năng tâm lý và khả năng tri giác các sự vật, hiện tượng tạo ra ham muốn và tạo ra cái đẹp sẽ góp phần không nhỏ vào việc nâng cao chất lượng giáo dục trong nhà trường đối với từng nhóm lớp. Những sản phẩm trẻ tạo ra tuy rất đơn giản nhưng lại rất đẹp, rất hữu ích, chứa sự ngộ nghĩnh, sinh động trong việc tổ chức hoạt động tạo hình, mang lại hiệu quả tốt vào việc phát triển nhân cách trẻ. Ngoài ra, các sản phẩm tạo hình sẽ hỗ trợ thêm cho trẻ thu nhận thêm kinh nghiệm và tạo cho trẻ cảm giác hưng phấn, vui tươi, kích thích trí não của trẻ linh hoạt, thông minh, kỹ năng của trẻ sáng tạo hơn. Hoạt động tạo hình là một trong những nội dung trọng tâm của chương trình giáo dục mầm non, thông qua đó phát triển toàn diện các giác quan, khả năng cảm thụ, óc sáng tạo và tư duy hình ảnh cho trẻ. Ngoài ra, sản phẩm tạo hình của trẻ có thể sử dụng như một học cụ dạy học cho các môn học khác. Tóm lại, hoạt động tạo hình là hoạt động giáo dục tích hợp, nhằm phát triển nhiều kỹ năng cho trẻ. Nguyên vật liệu tạo hình rất phong phú và đa dạng. Sự đa dạng của nguyên vật liệu tạo hình nhằm khuyến khích tính chủ động sáng tạo của trẻ. Những hoạt động tạo hình liên quan tới thể hiện màu sắc và biểu tương như tô màu, vẽ, nặn khuyến khích sự tự thể hiện ở trẻ. Những hoạt động này giải toả sự căng thẳng về tinh thần và luyện tập cơ tay, cơ ngón tay cho trẻ. Thông qua thao tác, động tác nhịp nhàng khi trẻ thực hện làm tăng sự phối hợp giữa mắt và tay. Mặt khác, để kích thích tính sáng tạo và trí tưởng tượng cho trẻ, tôi sử dụng các nguyên vật liệu tự nhiên. Đó là những thứ có sẵn trong môi trường xung quanh, dễ kiếm, không phải mua. Bằng những thứ thông thường và gần gũi đó trẻ có thể tạo thành những sản phẩm làm đồ dùng, đồ chơi hàng ngày và trẻ rất hứng thú khi được học được chơi bằng sản phẩm do chính bàn tay mình làm ra. Qua đó cũng giáo dục trẻ yêu lao động, quý trọng công sức lao động. Trẻ 3- 4 tuổi đã hiểu được chức năng thẩm mĩ của các đường nét, hình khối. Trẻ có khả năng phân biệt và điều chỉnh các nét vẽ, tạo ra nhiều hình khác nhau (hình ô van, hình bán nguyệt), qua đó mở rộng phạm vi đối tượng miêu tả. Đồng thời trẻ bắt đầu nhận biết, phân biệt màu sắc thật của đối tượng miêu tả
4 như một dấu hiệu đặc thù và thể hiện chúng trong tranh vẽ ví dụ trẻ hiểu ông mặt trời nên tô màu đỏ hoăc màu vàng. Mặt nước tô màu xanh…Tri giác không gian và tư duy không gian phát triển giúp trẻ có thể liên hệ không gian ba chiều của khung cảnh hiện thực với không gian hai chiều trên tờ giấy vẽ à biết cách sắp xếp xen kẽ giữa các đối tượng miêu tả chính trên nền các thành phần thứ yếu Ví dụ: vẽ đường phố thể hiện xen kẽ các kiểu nhà, ô tô, cây cối). Chính vì những lí do trên, tôi nghiên cứu tìm ra biện pháp tổ chức hoạt động tạo hình thật hấp dẫn để thu hút học sinh của mình tham gia hoạt động một cách tích cực. II. CƠ SỞ THỰC TIỄN 1. Đặc điểm chung. Trường tôi là một trường mầm non thuộc huyện ngoại thành, thành phố Hà Nội. Trường đạt chuẩn quốc gia mức độ I năm 2009, trường được Chủ tịch nước tặng huân chương lao động hạng 3 năm 2013. Trường nhiều năm liên tục đạt tập thể lao động xuất sắc, các lớp học rộng rãi, sạch đẹp đã được trang bị nhiều đồ dùng đồ chơi hiện đại. Trường có 3 lớp mẫu giáo bé (3-4 tuổi), lớp mẫu giáo bé do tôi phụ trách là lớp điểm thực hiện chuyên đề “Ứng dụng phương pháp STEAM vào hoạt động tạo hình” của khối mẫu giáo bé cho toàn trường kiến tập. Phòng học rộng rãi, thoáng mát, sạch đẹp với diện tích 65m2, hệ thống điều hoà hai chiều, bình nóng lạnh, máy sấy tay khô và đầy đủ đồ dùng phục vụ cho hoạt động của trẻ. Nhà trường trang bị đầy đủ cơ sở vật chất, đồ dùng phục vụ cho các hoạt động giáo dục trẻ theo thông tư 01, ti vi kết nối mạng internet, đồ dùng đồ chơi Montessori phong phú, đẹp. 2.Thuận lợi. Ban giám hiệu nhà trường và các cấp lạnh đạo thường xuyên quan tâm, tạo điều kiện cho đi tham quan, tập huấn học tập ở các trường, tham gia vào các lớp học bồi dưỡng chuyên môn, tổ chức các hội thi làm đồ dùng đồ chơi sáng tạo, nâng cao chuyên môn nghiệp vụ cho giáo viên. Bản thân luôn nhiệt huyết với nghề, nắm vững các phương pháp tạo hình, xây dựng các tiết hoạt động tạo hình sáng tạo với nguyên liệu thiên nhiên hiệu quả. Đa số trẻ hứng thú, tích cực tham gia hoạt động tạo hình phù hợp lứa tuổi. Trẻ trong lớp cùng lứa tuổi, nhanh thích nghi với môi trường, dễ đi vào nề nếp. Được sự giúp đỡ của bạn bè đồng nghiệp cũng như Hội cha mẹ học sinh quan tâm, ủng hộ nhiệt tình trong mọi hoạt động của trường lớp.
5 3. Khó khăn. Các đề tài tạo hình bị chồng chéo lên nhau, chưa sáng tạo đưa các nguyên vật liệu thiên nhiên vào các hoạt động tạo hình của trẻ, chưa có sự đan xen gữa các thể loại theo các giai đoạn phát triển của trẻ. Đa số trẻ vẫn chưa tích cực và chủ động trong học tập, còn làm theo sự chỉ bảo của cô. 100% trẻ lần đầu tiên bước chân vào học trường mầm non nên các kĩ năng vẽ - nặn - xé, dán của trẻ vẫn còn yếu. Trí nhớ của trẻ còn nhiều hạn chế, sự tập trung chú ý của trẻ chưa cao. Nhận thức của phụ huynh học sinh chưa đồng đều, một số phụ huynh chưa thực sự quan tâm đến việc học tạo hình của trẻ, chưa tạo điều kiện cho trẻ được phát huy khả năng sáng tạo cá nhân. 4. Bảng khảo sát trước khi thực hiện đề tài. Nhận thấy một số khó khăn mà trường và lớp đã gặp phải tôi có đưa ra bảng khảo sát tình hình trẻ để đưa ra những biện pháp cho trẻ hiệu quả hơn Bảng khảo sát trẻ đầu năm Đạt Chưa đạt STT Nội dung khảo sát Số Tỉ lệ Tỉ lệ Số trẻ trẻ % % Trẻ tích cực hứng thú trong hoạt động 1 15 34 28 66 tạo hình Kỹ năng tạo hình từ các nguyên vật liệu 2 11 25 32 75 tự nhiên, sáng tạo, bố cục tranh hợp lý 3 Kỹ năng chia sẻ và đặt tên sản phẩm 13 30 30 70 Biết cách nhận xét sản phẩm và nêu ý 4 10 23 33 77 kiến của bản thân
6 III. CÁC BIỆN PHÁP THỰC HIỆN Từ những thuận lợi, khó khăn và bảng khảo sát khả năng tạo hình của trẻ, tôi đã tìm ra 3 biện pháp. 1. Biện pháp 1: Tạo môi trường hoạt động và tiếp xúc nguyên liệu thiên nhiên sẵn có phát triển trí tưởng tượng, sáng tạo cho trẻ. Môi trường như “Người giáo viên thứ hai” có thể khuấy động sự tò mò, ham thích của trẻ. Môi trường do giáo viên xây dựng sẽ đặt vào vị thế chủ thể tích cực của quá trình lĩnh hội kinh nghiệm xã hội, góp phần hình thành quan điểm, chính kiến riêng, tính tự lực và sáng tạo của trẻ. Hơn thế nữa, muốn trẻ thực hiện tốt các hoạt động giáo dục thì việc đầu tiên phải gây hứng thú cho trẻ khi tới lớp học, trẻ có yêu thích đến lớp thì trẻ mới có hứng thú tham gia các hoạt động khác. Vì thế, lớp học đẹp, môi trường học tập phong phú, gợi mở vừa để thoả mãn nhu cầu vui chơi, giao tiếp, nhận thức, nhu cầu hoạt động cùng nhau của trẻ, vừa tạo cơ hội cho trẻ được chơi và hoạt động theo sở thích tích cực, độc lập, sáng tạo vận dụng những kỹ năng đã học vào các hoạt động khác, các tình huống trong quá trình hoạt động. Tôi nhận thấy, việc xây dựng môi trường học tập phù hợp và hấp dẫn trẻ là vô cùng cần thiết. Để thực hiện hoạt động tạo hình đạt hiệu quả, ngay từ đầu năm học tôi đã xây dựng môi trường lớp học xanh - an toàn - hạnh phúc, một ngôi trường với khung cảnh sư phạm sáng, xanh, sạch đẹp, thân thiện, an toàn lấy trẻ làm trung tâm. Tôi sắp xếp trang trí nhẹ nhàng, thẩm mỹ, đưa cây xanh vào lớp học tạo môi trường xanh, đẹp, thân thiện, trẻ được thỏa sức vui chơi, học tập mọi lúc, mọi nơi. Hoạt động tạo hình từ nguyên liệu thiên nhiên sẵn có là trẻ phải được tham gia nêu ý tưởng, được trải nghiệm, thực hành, được khám phá. Tôi khuyến khích trẻ tham gia cùng cô sưu tầm, chuẩn bị học liệu, cùng cô làm đồ chơi, cùng cô trang trí. Vì thế tôi đã chuẩn bị nhiều đồ dùng đồ chơi tận dụng phế liệu từ thiên nhiên và có sẵn ở địa phương để trẻ hoạt động 1 cách hứng thú và tích cực. Tôi tận dụng những nguyên vật liệu tự nhiên sẵn có ở địa phương như: vỏ ngao, vỏ hến, đá cuội, rơm khô, lá cây khô, Lá cây, cành cây, các loại hột, hạt, sỏi, đá, vỏ sò, ốc, các mảnh gỗ, thân tre, rơm rạ,...tất cả những nguyên vật liệu cần được đảm bảo an toàn, sạch sẽ, không gây độc hại, không sắc nhọn với trẻ, dễ bảo quản và cất giữ. Sau đó, tôi sưu tầm tích trữ thành kho nguyên vật liệu của lớp, phân loại, sắp xếp vào các góc chơi. Các nguyên liệu được để vào trong hộp, trong rổ và được gắn tên, có kí hiệu riêng, luôn để trong trạng thái mở để trẻ dễ lấy, dễ cất . Từ những nguyên vật liệu trên tôi đã làm ra rất nhiều đồ chơi ở các góc cho trẻ.
7 Để có được các nguyên vật liệu phong phú và đa dạng tôi còn tuyên truyền với phụ huynh bằng các sản phẩm của trẻ ở lớp, viết thông báo về các nguyên vật liệu cần thu gom, tư vấn cho phụ huynh giúp trẻ sưu tầm thêm các loại nguyên vật liệu khác nhau. Để kho nguyên vật liệu của lớp không phải là một kho phế liệu, tôi đã thường xuyên cho trẻ tiếp xúc với các nguyên vật liệu đó. Sau khi sưu tầm được rất nhiều các nguyên vật liệu cần thiết, tôi cùng hướng dẫn trẻ tiến hành phân loại chúng và cho trẻ làm quen. Bên cạnh đó tôi cùng trẻ tìm hiểu về đặc điểm, cấu tạo, hình dạng, chất liệu của chúng. Qua việc tiếp xúc với các nguyên vật liệu tôi đã giúp trẻ hiểu được công dụng của nó trong hoạt động tạo hình và góp phần khơi gợi ý tưởng sáng tạo cho trẻ đồng thời kích thích trẻ sưu tầm các nguyên vật liệu thêm phong phú. * Kết quả: Tôi đã tạo môi trường lấy trẻ làm trung tâm, thỏa mãn nhu cầu của trẻ, sắp xếp đồ dùng đồ chơi hợp lí trẻ hứng thú tham gia hoạt động tạo hình. 100% sản phẩm của trẻ được tạo môi trường các góc. Các góc mở, linh hoạt thân thiện. Trẻ luôn có hứng thú, say mê tham ra vào các hoạt động. Nâng cao hiệu quả giáo dục thẩm mỹ cho trẻ em. Tôi nhận thấy, việc xây dựng môi trường giúp trẻ trưng bày sản phẩm tạo hứng thú cho trẻ. Điều quan trọng hơn là thông qua việc giao lưu, trẻ sẽ thích tham gia các bài học vì nó đem lại cho trẻ nhiều điều bổ ích, như được bày tỏ những điều mình mong muốn, được trưng bày những sản phẩm mình làm ra và được làm chủ lớp học của mình. Với cách thay đổi môi trường hình thức trưng bày sản phẩm giúp trẻ phát triển khả năng thẩm mỹ, phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo và là cầu nối gắn kết phối hợp giữa phụ huynh với cô giáo, nhà trường trong công tác chăm sóc giáo dục trẻ trong suốt thời gian học tại ngôi trường mầm non yêu dấu. Qua quá trình thực hiện, trẻ lớp tôi rất mạnh dạn, tự tin khi tham gia nhận xét sản phẩm của mình và bạn. Biết trân trọng sản phẩm mình là ra và giữ gìn cẩn thận. Trẻ thấy hạnh phúc khi tạo ra các sản phẩm tạo hình từ nguyên vật liệu thiên nhiên. Lớp tôi đạt giải “Nhất” Hội thi “Xây dựng môi trường xanh - an toàn - hạnh phúc” do nhà trường tổ chức và chọn làm điểm kiến tập toàn trường khối mẫu giáo bé đạt kết quả tốt.
8 2. Biện pháp 2: Ứng dụng phương pháp giáo dục tiên tiến trong hoạt động tạo hình từ các nguyên vật liệu thiên nhiên nhằm kích thích trí tưởng tượng, sáng tạo của trẻ. Ứng dụng phương pháp giáo dục tiên tiến, đặc biệt là việc trao cơ hội cho trẻ được chủ động trải nghiệm, khám phá và đúc rút kiến thức, kỹ năng và phát triển khả năng giao tiếp, khả năng hoạt động nhóm ở trẻ. Ngoài ra, việc ứng dụng các phương pháp giáo dục tiên tiến trong tổ chức các hoạt động giáo dục còn tạo cơ hội cho giáo viên được chủ động lựa chọn nội dung, hình thức, thời gian…, tổ chức các hoạt động giáo dục một cách linh hoạt dựa vào nhu cầu, khả năng và hứng thú của trẻ. Trẻ được tham gia các hoạt động theo sở thích, được lĩnh hội kiến thức, kỹ năng một cách tự nhiên đúng theo phương châm “Học mà chơi, chơi bằng học” phát triển toàn diện, lĩnh hội các kỹ năng xã hội tốt, nhanh nhẹn tự tin, mạnh dạn trong giao tiếp ứng xử, chủ động tìm kiếm thông tin, ham học hỏi và chuẩn bị hành trang cần thiết sẵn sàng bước vào cấp học tiếp theo, có đủ yếu tố trở thành công dân toàn cầu trong tương lai. Trong Giáo dục mầm non, điểm nổi bật của phương pháp STEAM là sự kết nối giữa các lĩnh vực, các thí nghiệm, hoạt động thực tiễn giúp trẻ có thể rút ra kết luận và ghi nhớ sâu sắc. Bản thân tôi cũng được nhà trường cử tham gia lớp “Tập huấn Ứng dụng phương pháp giáo dục STEAM vào hoạt động học” do Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện tổ chức năm học 2022-2023. Để thực hiện có hiệu quả việc ứng dụng phương pháp STEAM vào hoạt động tạo hình tôi đã xây dựng nội dung giáo dục với các dự án cụ thể, gần gũi, thiết thực xuyên suốt các chủ đề trong năm học, thu hút trẻ say mê sáng tạo. Các dự án được xây dựng theo nguyên tắc đồng tâm, phát triển dần nội dung theo mức độ tư duy và kĩ năng của trẻ từng độ tuổi. Trong từng dự án, giáo viên đưa ra vấn đề để trẻ khám phá, tìm hiểu các nguyên lý khoa học đơn giản và hướng trẻ đến việc thiết kế, chế tạo ra một sản phẩm mới có tính ứng dụng trong cuộc sống. Những trải nghiệm thú vị, những thí nghiệm đặc biệt khiến trẻ vô cùng hứng thú, giúp các bé lĩnh hội tri thức và rèn luyện khả năng tư duy, sáng tạo, sự mạnh dạn, tự tin cũng như kĩ năng hoạt động nhóm. Nguyên vật liệu trong hoạt động tạo hình là những loại đồ dùng, dụng cụ dễ kiếm. Có thể trẻ tự kiếm ra như: lá cây, phế liệu hư, vỏ hộp, quần áo cũ, bông, vải vụn…chúng có thể được sản xuất như: giấy, hồ dán, kéo, bút sáp, bút màu nước, bút dạ… tôi đưa ra nhiều hình thức từ nhiều nguyên vật liệu khác nhau kích thích sáng tạo của trẻ. Ngay từ đầu năm tôi đã xây dựng các kế hoạch, các tiết dạy sáng tạo từ nguyên vật liệu tự nhiên trong hoạt động tạo hình theo các chủ đề sự kiện
9 * Tổ chức hoạt động học: Hiện nay trong các tiết học tạo hình của trẻ, giáo viên vẫn chủ yếu sử dụng giấy màu, sáp màu, hồ dán làm nguyên vật liệu. Nhận thấy những nguyên vật liệu truyền thống này chưa phát huy tối đa khả năng sáng tạo của trẻ nên tôi mạnh dạn sử dụng những nguyên vật liệu phong phú sưu tầm được để cho trẻ hoạt động. Kết quả là trẻ rất say mê và hứng thú. Trong giờ hoạt động học, tôi là người dẫn dắt, tổ chức các hoạt động học tập. Các hoạt động này luôn lấy trẻ làm trung tâm. Trẻ sẽ được khám phá ra những kiến thức trong các hoạt động đó bằng các hình thức: thảo luận, quan sát, phản biện. Lồng ghép ứng dụng phương pháp STEAM vào hoạt động học linh hoạt, nhẹ nhàng phù hợp với từng đề tài. +Ví dụ 1: Chủ đề gia đình truyện “Ngôi nhà heo con”. Chuẩn bị: hộp giấy, bìa cattong, que kem, sỏi, tăm bông, giấy màu, giấy A4, nắp hộp, bút chì, kéo, băng dính.. Cách làm: Tôi tạo hứng thú cho trẻ là bối cảnh tình huống để trẻ đưa ra giả thiết cách giải quyết vấn đề, cho trẻ quan sát và trải nghiệm chia sẻ ý kiến cá nhân, xác định nhiệm vụ cụ thể đối với trẻ, xác định các dụng cụ được cung cấp để thực hiện niệm vụ cho trẻ nêu ý tưởng, tạo dựng ngôi nhà và áp dụng trong cuộc sống thực tiễn. Trong hoạt động trên các nội dung ứng dụng steam được thể hiện như sau: S: Trẻ nhận biết được cấu tạo cơ bản của một ngôi nhà. T: Vật liệu dụng cụ và thiết bị giảng dạy E:Kỹ thuật lắp ghép một ngôi nhà A: Ngôi nhà đẹp, sáng tạo. M: Trẻ học số đếm, hình dạng. + Ví dụ 2: “Tạo hình đàn cá” chủ đề động vật Nguyên liệu: Các loại lá cây, hoa giấy, bút màu, kéo, băng dính, giấy bìa. Cách làm: Đầu tiên tôi đặt vấn đề và giao nhiệm vụ cho trẻ, giới thiệu các nguyên vật liệu mà trẻ có thể sử dụng thiết kế sản phẩm, cho trẻ thảo luận theo nhóm để thiết kế và thực hiện sản phẩm. Cuối cùng cho trẻ triển lãm giới thiệu và chia sẻ sản phẩm. Ứng dụng phương pháp Steam giúp trẻ cho mình được nhiều bài học thú vị thông qua những hoạt động đơn giản hàng ngày. +Ví dụ 3: Tạo hình các con vật từ hoa lá: Chuẩn bị: Các nguyên liệu như lá cây vàng anh, lá cây vàng, lá tùng, hoa cúc hoạ mi, bìa catong, , giấy màu,bút dạ…. Một số tranh gợi ý con vật từ hoa, lá: Con nhím, mặt con sư tử, con cừu. Sa bàn quay hình hộp từ bìa catong.
10 Cách làm: Tôi tổ chức trên tiết học tạo hình chủ đề động vật. Với những lá cây, hoa kết hợp với nguyên vật liệu tạo hình. Tôi cho trẻ thảo luận thiết kế sa bàn cùng cô. Trẻ vẽ, gắn dính các nguyên liệu để tạo hình các con vật. Tôi khơi gợi kỹ năng tạo ra sản phẩm để trẻ nói lên ý tưởng của mình. Đây là sản phẩm sáng tạo của trẻ, đa dạng mang tính cá nhân. Các sản phẩm của trẻ được trưng bày tại góc sáng tạo, góc tạo hình, làm giáo cụ trong các giờ hoạt động khác. Qua đó trẻ yêu quý sản phẩm của mình. Để kích thích trí tưởng tượng sáng tạo cho trẻ tôi còn lồng ghép các câu truyện sáng tạo, cho trẻ tự kể truyện sáng tạo theo tranh, thiết kế sa bàn..theo các sản phẩm và trí tưởng tượng của trẻ. Các câu truyện sáng tạo trong hoạt động tạo hình giúp trẻ phát triển năng lực tư duy, kích hoạt óc sáng tạo. Trẻ được đắm chìm vào thế giới ngôn từ và trí tưởng tượng phong phú. Từ đó các bức tranh trong hoạt động tạo hình như khoác thêm một chiếc áo mới sinh động hơn. - Tạo hình từ vật liệu tự nhiên thông qua hoạt động hoạt động ngoài trời, hoạt động góc. * Hoạt động ngoài trời: Thông qua các hoạt động ngoài trời trẻ sẽ được tự do khám phá mọi thứ trên hành trình trải nghiệm. Giáo viên sẽ hỗ trợ trong việc chuẩn bị thêm những vật dụng như 1 chiếc túi nhỏ, 1 chiếc giỏ nhựa để con có thể thu nhặt những thứ thường thấy trong buổi hoạt động. Những thứ này con sẽ phải tự mình sắp xếp, phân loại chúng dựa trên hình dạng, màu sắc, kích thước…Tự nêu ra ý tưởng với các nguyên vật liệu mà trẻ có. + VD: Làm con trâu lá mít Sau khi cô và trẻ thu lượm những lá vàng rụng xuống. Tôi tận dụng từ lá cây ở sân trường, các nguyên vật liệu thiên khác cùng trí tưởng tượng phong phú, tôi cho trẻ hoạt động vào mọi lúc mọi nơi. Nguyên liệu: Những chiếc lá mít già, hoặc lá đa, kéo, dây… Cách làm: Tôi cho trẻ quan sát sản phẩm con trâu từ lá cho trẻ thảo luận cách làm để kích thích trí tưởng tượng của trẻ. Tôi cho trẻ tự thực hiện các bước, hướng dẫn trẻ gặp khó khăn khi thực hiện. Như vậy tôi hướng dẫn trẻ tự làm được con trâu lá đa. Sau đó trẻ chơi trò chơi con trâu lá đa. - Trẻ có thể tạo được rất nhiều con vật ngộ nghĩnh khác nhau để chơi và học trong chủ đề động vật: Làm con rùa, con cua từ vỏ ngao, làm con mèo từ lá chuối, lá dừa, làm con gà, con tôm từ rơm rạ, con cá, từ hột hạt. - Đây là một trong những hoạt động với các nguyên vật liệu vô cùng đơn giản trong ứng dụng phương pháp Steam nhưng qua đó dạy con học được cách quan sát, phân chia, tính toán một cách đơn giản và quen thuộc nhất.
11 * Hoạt động góc: Với tất cả các góc hoạt động trong lớp, gồm các nguyên liệu tạo hình và nguyên liệu thiên nhiên. Tôi trưng bày các nguyên liệu mở với nhiều hộp tại các góc. Mỗi hộp nguyên liệu tôi dán chữ và ký hiệu để trẻ dễ lấy. Tôi để các nguyên vật liệu tạo hình riêng, nguyên vật liệu thiên nhiên riêng như các mảnh gỗ, sợi dây thừng nhỏ, ống út, vải vụn, bìa catton… hoặc như lá cây, rơm, sỏi, mạt cưa, các hột hạt, hạt gấc, đậu tương. Sản phẩm của trẻ từ hoạt động góc tôi sử dụng trưng bày góc sáng tạo, trưng bày những sản phẩm ở góc tuyên truyền cho phụ huynh và học sinh cùng xem. Ví dụ: Góc tạo hình: Tạo hình cây 4 mùa Trẻ lựa chọn lá cây theo màu sắc 4 mùa trong năm. Sử dụng hoạt động cảm giác để bóp vụn lá cây sau đó dùng keo gắn dính lên thân cây. Thông qua hoạt động trẻ được tri giác được độ nhẵn sần, răng cưa của lá, được bóp để thấy độ giòn tan của lá khi được sấy khô. Góc học tập: Cho trẻ chơi những trò chơi, đồ chơi từ các nguyên vật liệu đơn giản, gần gũi có mục đích ôn luyện khái niệm sơ đẳng về toán. Phát hiện tính logic. Ứng dụng của khái niệm toán vào cuộc sống. Ngoài việc để trẻ tự mình trải nghiệm thông qua các hành động thực tế, trẻ còn được cô đố bằng những câu hỏi đơn giản, kích thích sự tư duy, suy luận để con có được câu trả lời đúng nhất. Ví như hỏi tên con vật, đồ chơi, nhanh tay nhanh mắt…. Tất cả những hoạt đông ứng dụng phương pháp Steam đều phù hợp với độ tuổi mầm non, trẻ được thoải mái vui vẻ, không bị áp lực khi học và vui chơi. * Kết quả: Thiết kế được giáo án ứng dụng phương pháp giáo dục STEAM vào hoạt động tạo hình từ nguyên vật liệu thiên nhiên Bản thân tôi tham gia Hội thi “Giáo viên giỏi cấp huyện” năm học 2022- 2023 đạt giải “Nhì” với đề tài “Tạo hình từ hoa lá” ứng dụng phương pháp giáo dục tiên tiến STEAM. Trẻ tham gia hoạt động hứng thú phát huy được trí tưởng tượng, sáng tạo thông qua các sản phẩm tạo hình theo nhóm, cá nhân đạt kết quả tốt. 3. Biện pháp 3: Phối kết hợp với phụ huynh sưu tầm, thu thập nguyên vật liệu thiên nhiên kích thích trí tưởng tượng, sáng tạo của trẻ. Giáo dục mầm non là bậc học đầu tiên của hệ thống giáo dục quốc dân, có vai trò đặc biệt quan trọng trong việc đặt nền móng cho sự phát triển toàn diện con người Việt Nam. Trường mầm non có nhiệm vụ nuôi dưỡng, chăm sóc,
12 giáo dục trẻ em từ 03 tháng tuổi đến 06 tuổi để trẻ phát triển một cách toàn diện về thể chất, tình cảm, trí tuệ, thẩm mỹ, hình thành yếu tố đầu tiên của nhân cách, chuẩn bị cho trẻ em vào học lớp một.Tuy nhiên không thể coi trường mầm non là nơi duy nhất đảm bảo hoàn toàn quá trình giáo dục cho trẻ, bởi vì hàng ngày trẻ chỉ ở trường mầm non với một thời gian nhất định, còn lại trẻ sống ở gia đình và chịu sự ảnh hưởng sâu sắc của môi trường giáo dục gia đình. Do đó để thực hiện mục tiêu giáo dục mầm non, không những phải làm tốt công tác giáo dục trong nhà trường mà còn phải kết hợp chặt chẽ với gia đình và xã hội để làm tốt công tác chăm sóc, giáo dục trẻ. Luật giáo dục 2019 quy định: “Nhà trường có trách nhiệm chủ động phối hợp với gia đình và xã hội để tổ chức hoặc tham gia các hoạt động giáo dục theo kế hoạch của nhà trường, bảo đảm an toàn cho người dạy và người học”. Trên thực tế, nhiều phụ huynh chưa thực sự quan tâm đến việc sưu tầm nguồn nguyên vật liệu sẵn có để giúp trẻ tạo sản phẩm tạo hình, chưa thực sự hiểu được việc cho trẻ sử dụng nguyên vật liệu thiên nhiên chính là đang đưa trẻ gần gũi với thiên nhiên, tạo cho trẻ thói quen biết bảo vệ môi trường khi sử dụng lại các nguyên vật liệu có sẵn trong thiên nhiên, nhiều phụ huynh chưa dành nhiều thời gian hoạt động cùng trẻ để phát huy khả năng tích cực, sáng tạo của trẻ. Chính vì những băn khoăn của phụ huynh nên tôi và giáo viên tại lớp đã tuyên truyền tới các bậc phụ huynh mọi lúc, mọi nơi như: Thông qua các buổi họp phụ huynh đầu năm, trong giờ đón, trả trẻ tôi luôn cố gắng thực hiện tốt công tác tuyên truyền tới các bậc phụ huynh, trao đổi những suy nghĩ, kiến thức truyền đạt lại để phụ huynh hiểu rõ mục đích, yêu cầu, ích lợi của việc cho trẻ sử dụng nguồn nguyên vật liệu thiên nhiên vào hoạt động tạo hình phát huy tính tích cực, sáng tạo một cách hiệu quả. Tôi sẽ phân tích cho phụ huynh hiểu được “Giai đoạn vàng của trẻ” để phát triển não bộ cho trẻ thông qua các hoạt động. Vì vậy, phụ huynh cần dành thời gian gần gũi con nhiều hơn, cùng trẻ chia sẻ và tiếp cận với thiên nhiên nhiều hơn qua hoạt động tạo hình để từ đó kích thích trí thông minh, sự tìm tòi, sáng tạo của trẻ. Hướng dẫn phụ huynh dành thời gian dạy trẻ vẽ, nặn...từ dễ đến khó, từ đơn giản đến phức tạp. Trao đổi với các bậc phụ huynh về những ý tưởng dạy trẻ sử dụng nguồn nguyên vật liệu thiên nhiên vào hoạt động tạo hình để phát huy tính tích cực, sáng tạo cho trẻ qua các chủ đề, sự kiện. Phối hợp với phụ huynh cùng sưu tầm các nguyên vật liệu thiên nhiên nhiên có sẵn, đa dạng, nhiều màu sắc để làm phong phú các nguyên vật liệu thiên nhiên trong góc tạo hình. Tôi tuyên truyền về công tác tạo môi trường lớp học xanh, an toàn, hạnh phúc và động viên phụ huynh cùng hửng ứng như ủng hộ nguyên vật liệu sẵn có,
13 chậu hoa cây cảnh... các nguyên vật liệu tự nhiên sẵn có hoặc ủng hộ vật chất cho lớp học để có các vật liệu đa dạng, phong phú cho trẻ hoạt động, đáp ứng với như cầu vui chơi của trẻ thông qua các hoạt động ở trường mầm non. Tôi vận động phụ huynh bằng hai hình thức trực tiếp qua những giờ đón trả trẻ. Gián tiếp qua zalo, nhóm lớp, facebook ...nhằm làm phong phú các nguyên vật liệu của lớp. Tôi tổ chức trưng bày những sản phẩm ở góc tuyên truyền, cho trẻ mang về nhà để phụ huynh hiểu rõ hơn về lợi ích của việc sử dụng những nguyên liệu tự nhiên vào các hoạt động của trẻ ở trường. Ngoài việc củng cố kĩ năng tạo hình cho trẻ chỉ là các bài phô tô ra giấy A4 có yêu cầu của cô trở nên nhàm chán và chưa kích thích sự hứng thú, tích cực sáng tạo cho trẻ thì nay tôi đã tìm tòi và đã thiết kế các bài tập cho trẻ được gửi qua Zalo nhóm lớp trên ứng dụng một số phần mềm như: phần mềm Cupcut, Canva để thiết kế trò chơi cho hoạt động tạo hình đảm bảo tính khoa học, sư phạm, phù hợp với độ tuổi giúp trẻ tham gia hoạt động tại nhà chủ động, tích cực. Qua phần mềm, phụ huynh cũng như trẻ nhìn thấy cô làm trực tiếp với những hình ảnh và âm thanh sinh động. Phụ huynh sẽ sưu tầm nguyên vật liệu thiên nhiên và cũng có thể học cùng con. * Kết quả: Sau một thời gian thực hiện, tôi nhận thấy sự đồng hành chia sẻ hoạt động giáo dục trẻ của phụ huynh và giáo viên ngày càng gắn kết, phụ huynh hiểu được tâm lý của trẻ nhiều hơn, dành nhiều thời gian chơi và học cùng con. Chính vì được sự hỗ trợ, tương tác của các bậc phụ huynh trong quá trình dạy trẻ qua video trò chơi tạo hình khi trẻ học tại nhà, các con đã thể hiện rõ đặc điểm của lứa tuổi “Học bằng chơi, chơi bằng học” những sản phẩm tạo hình sáng tạo, độc đáo đã được bố mẹ chụp lại cùng những nụ cười rạng rỡ trên khuôn mặt các con, kèm theo những lời cảm ơn sâu sắc của các bậc phụ huynh. Những kĩ năng tạo hình của trẻ được thay đổi tích cực rõ rệt. Bản thân tôi đã thiết kế được 10 video học liệu hoạt động Tạo hình hướng dẫn trẻ sử dụng nguồn nguyên vật liệu thiên nhiên có ứng dụng phương pháp STEAM chia sẻ phụ huynh dạy trẻ tại nhà hiệu quả. IV. KẾT QUẢ ĐẠT ĐƯỢC Sau thời gian thực hiện đề tài “Một số biện pháp sử dụng nguyên vật liệu thiên nhiên trong hoạt động tạo hình kích thích trí tưởng tượng sáng tạo cho trẻ 3 - 4 tuổi trong trường mầm non” tôi nhận thấy kết quả sau: 1. Đối với trẻ: Trẻ tích cực hoạt động tạo hình sáng tạo, được trải nghiệm qua nhiều vật liệu, nguyên liệu. Trẻ hứng thú, tự tin và có nhiều sản phẩm tạo hình sáng tạo,
14 phát triển ở trẻ óc thẩm mĩ sáng tạo cho trẻ. 2. Đối với phụ huynh: Tin tưởng và phối hợp tốt với cô giáo nâng cao chất lượng tạo hình sáng tạo cho trẻ tại trường, tại nhà. Phụ huynh thông cảm với sự vất vả của giáo viên, nhiều phụ huynh đã ủng hộ cây xanh và một số đồ dùng, nguyên vật liệu cho lớp. 3. Đối với giáo viên: Tạo môi trường lớp học xanh - an toàn - hạnh phúc, nhiều góc mở, nhiều đồ cùng đồ chơi sáng tạo, chủ yếu là sản phẩm của trẻ. Tổ chức tiết tạo hình kiến tập cho tổ chuyên môn. Lớp tôi đạt giải “Nhất” Hội thi “Xây dựng môi trường lớp học xanh - an toàn - hạnh phúc” và làm điểm tổ chức kiến tập toàn trường. Khối được BGH và Hội phụ huynh chấm đạt giải “Nhất” trong cuộc thi triển lãm tranh, đồ dùng đồ chơi, tranh sáng tạo từ nguyên vật liệu thiên nhiên tại trường. Bản thân tôi tham gia Hội thi “Giáo viên giỏi cấp huyện” năm học 2022- 2023 đạt giải “Nhì” với đề tài “Tạo hình từ hoa lá” ứng dụng phương pháp giáo dục tiên tiến STEAM. Tôi đã tận dụng các nguyên vật liệu sẵn có, dễ tìm để tạo ra nhiều nguyên vật liệu cho trẻ sử dụng trong quá trình sáng tạo nghệ thuật của mình Được phụ huynh quý mến, tin tưởng, gần gũi và trao đổi cởi mở hơn.