Sáng kiến kinh nghiệm Mầm non: Một số biện pháp và hình thức tổ chức nhằm phát triển tính tích cực vận động trong giáo dục thể chất cho trẻ mẫu giáo nhỡ

Chia sẻ: Caphesua | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:32

Thêm vào BST

Báo xấu

21
lượt xem 3
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Sáng kiến kinh nghiệm Mầm non được hoàn thành với mục tiêu nhằm đưa ra 8 giải pháp song điểm mới của đề tài mà tôi chú trọng là hoạt động giáo dục thể chất nhằm phát huy tính tích cực hoạt động của trẻ trong các giờ học thể dục.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Sáng kiến kinh nghiệm Mầm non: Một số biện pháp và hình thức tổ chức nhằm phát triển tính tích cực vận động trong giáo dục thể chất cho trẻ mẫu giáo nhỡ

CỘNG HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM Độc lập Tự do Hạnh phúc SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM MỘT SỐ BIỆN PHÁP BIỆN PHÁP VÀ HÌNH THỨC TỔ CHỨC NHẰM PHÁT TRIỂN TÍNH TÍCH CỰC VẬN ĐỘNG TRONG GIÁO DỤC PHÁT TRIỂN THỂ CHẤT CHO TRẺ MẪU GIÁO NHỠ Họ và tên : Phan Thị Quyên Chức vụ: Giáo viên Đơn vị : Trường mầm non Hồng Thủy
Quảng Bình, tháng 05 năm 2017 1. PHẦN MỞ ĐẦU 1.1 Lí do chọn đề tài: Đất nước Việt Nam tiến tới năm 2020 với sự thay đổi của nền kinh tế, xã hội và công nghệ cùng với nó là hình ảnh người công dân Việt Nam mới với trình độ học vấn cao, năng động, sáng tạo, có khả năng xử lý thông tin cao, có khả năng tự lựa chọn và giải quyết các vấn đề đặt ra trong cuộc sống, thích ứng với sự biến đổi không ngừng của xã hội. Trách nhiệm này đặt trên vai ngành giáo dục đặc biệt là giáo dục mầm non. Đòi hỏi giáo dục mầm non phải có những nội dung, chương trình phù hợp, đổi mới phương pháp dạy và học một cách tích cực. Giáo dục không chỉ hoàn thành việc đào tạo những con người thích ứng với xã hội mà còn đào tạo ra những con người đầy đủ phẩm chất và trí tuệ, thể lực để đón đầu sự phát triển của xã hội. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nói: Trẻ em như búp trên cành Biết ăn ngủ biết học hành là ngoan Trẻ em là công dân của xã hội, là thế hệ tương lai của đất nước nên ngay từ khi lọt lòng chúng ta cần chăm sóc giáo dục trẻ thật chu đáo. Đặc biêt giáo dục thể chất (GDTC) cho trẻ càng có ý nghĩa quan trong hơn bởi trong nghị quyết trung ương IV về những vấn đề cấp bách của sự nghiệp chăm sóc và bảo vệ sức khỏe của nhân dân có ghi rõ: “ Sức khỏe là cái vốn quí nhất của mỗi con người và của toàn xã hội, là nhân tố quan trọng trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc” GDTC là
một bộ phận quan trọng của giáo dục phát triển toàn diện, có mối quan hệ mật thiết với giáo dục đạo đức, thẩm mỹ và lao động. Hơn nữa GDTC cho trẻ mầm non càng có ý ngĩa quan trọng hơn bởi cơ thể trẻ đang phát triển mạnh mẽ, hệ thần kinh, cơ xương hình thành nhanh, bộ máy hô hấp đang hoàn thiện, cơ thể trẻ còn non yếu dễ bị phát triển lệnh lạc, mất cân đối nếu không được chăm sóc giáo dục đúng đắn thì có thể gây nên những thiếu sót trong sự phát triển cơ thể trẻ mà không thể khắc phục được. Nhận thức được điều đó Đảng và nhà nước ta trong những năm gần đây đã đặc biệt chú trọng tới công tác chăm sóc giáo dục trẻ mầm non. Vậy GDTC là một trong những nội dung giáo dục quan trọng của nhà trường nhằm đào tạo thế hệ trẻ Việt Nam phát triển trí tuệ, cường tráng về thể chất, phong phú về tinh thần và trong sáng về đạo đức. Trong quá trình GDTC cho trẻ mầm non, các nhiệm vụ GDTC được hoàn thành bằng các hình thức khác nhau. Hình thức GDTC ở trường mầm non là sự tổng hợp giáo dục về những hoạt động vận động nhiều dạng của trẻ, mà cơ bản là tính tích cực vận động của chúng. Sự tổng hợp những hình thức đó tạo nên một chế độ vận động nhất định, cần thiết cho sự phát triển đầy đủ về thể chất và củng cố sức khỏe cho trẻ. Ở trường mầm non sử dụng hình thức GDTC qua các tiết học thể dục Thể dục sáng và các tiết thể dục được tiến hành với tất cả các lớp mẫu giáo, nhưng trong các hình thức đó đòi hỏi giáo viên phải chọn lọc những bài tập vận động và phương pháp tiến hành với từng độ tuổi nhất định. Ngoài ra giáo viên cần chú ý hướng đến việc giáo dục trí tuệ, cảm xúc, điều khiển hành vi vận động ở trẻ, giúp trẻ hiểu được ý nghĩa của nhiệm vụ do giáo viên đề ra và tích cực vượt qua khó khăn xuất hiện trong hoạt động của mình. Thực tế hiện nay trong trường mẫu giáo, chúng tôi thấy rằng sự quan tâm đúng mức tới thể dục cho trẻ mẫu giáo thực sự chưa đầy đủ lắm. Chính vì vậy tôi đã chọn đề tài “ Một số biện pháp và hình thức tổ chức nhằm phát triển tính tích cực vận động trong giáo dục thể chất cho trẻ mẫu giáo nhỡ” 1.2. Phạm vi áp dụng đề tài:
Đề tài này được lựa chọn nghiên cứu trong phạm vi lớp mẫu giáo nhỡ 4 5 tuổi trong trường mầm non 1.3. Điểm mới của đề tài: Nội dung đề tài sẽ có nhiều người lựa chọn để viết song mỗi độ tuổi, mỗi vùng miền, mỗi trường sẽ có một đặc trưng, giải pháp riêng không ai viết giống ai cả. Với đề tài này tôi đưa ra 8 giải pháp song điểm mới của đề tài mà tôi chú trọng là hoạt động giáo dục thể chất nhằm phát huy tính tích cực hoạt động của trẻ trong các giờ học thể dục. Quan tâm đánh giá trẻ trong hoạt động thể chất để có biện pháp bồi dưỡng đúng đắn; Tổ chức dạy các tiết thể dục cho trẻ đạt hiệu quả, xây dựng góc vận động phù hợp trong lớp học, xây dựng khu vận động phong phú và đa dạng cho trẻ hoạt động. Vì nó có một vai trò hết sức quan trọng trong chương trình giáo dục trẻ em lứa tuổi mầm non đặc biệt trẻ 4 5 tuổi. Vận dụng những kiến thức đã học tổ chức cho trẻ 4 5 tuổi phát huy tính tích cực vận động trong lĩnh vực phát triển thể chất. 2. PHẦN NỘI DUNG 2.1. Thực trạng trước khi nghiên cứu “Mét sè biện pháp và hình thức tổ chức nhằm phát triển tính tích cực vận động trong giáo dục thể chất cho trẻ mẫu giáo nhỡ” Căn cứ công văn số 469/SGD ĐTGDMN ngày 25/3/2014 về việc “Hướng dẫn xây dựng kế hoạch và thực hiện chuyên đề: “Nâng cao chất lượng giáo dục phát triển vận động cho trẻ trong trường mầm non, giai đoạn 2013 2016”. Thực hiện công văn số 455/KHGD&ĐT ngày 15 tháng 5 năm 2014 của Phòng giáo dục đào tạo Lệ Thủy; Trường Mầm non tôi đang công tác đã xây dựng kế hoạch triển khai thực hiện chuyên đề giáo dục phát triển vận động trong 3 năm từ năm 20132016. Như chúng ta đã biết tỷ lệ suy dinh dưỡng trẻ em Việt Nam là 16,2% (thể nhẹ cân), 26,7% (thể thấp còi) và 6,7% (thể gầy còm). Thống kê trên ước lượng tại Việt Nam hiện nay có khoảng 7,6 triệu trẻ dưới 5 tuổi thì số trẻ suy dinh dưỡng thể nhẹ cân hiện có hơn 1,2 triệu trẻ và suy dinh dưỡng thấp còi vào khoảng trên 2 triệu trẻ.
Những năm gần đây, tốc độ giảm suy dinh dưỡng thể thấp còi đã chậm lại so với những năm trước đây ở tất cả các địa phương. Tuy nhiên, hiện nay trên toàn quốc vẫn còn 17 tỉnh/thành phố có tỷ lệ suy dinh dưỡng thể nhẹ cân ở mức cao, trên 20%; 21 tỉnh/thành phố có tỷ lệ trẻ suy dinh dưỡng thấp còi trên 30% (mức cao). Bên cạnh vấn đề suy dinh dưỡng ở trẻ em, tình trạng trẻ thừa cân béo phì những năm gần đây tiếp tục tăng nhanh, đặc biệt trong 10 năm (từ 2000 2010), tỉ lệ trẻ béo phì tăng 9 lần.Theo các chuyên gia dinh dưỡng, chiều cao và thể chất con người phụ thuộc 20% vào di truyền và 80% vào dinh dưỡng, môi trường sống và rèn luyện thể thao. Vì vậy, một chế độ ăn với liều lượng dinh dưỡng hợp lý cùng với sự tập luyên thể dục dục thể thao sẽ giúp trẻ phát triển toàn diện về thể chất. Nói như thế để chúng ta biết được thực trạng chung của phát triển thể chất của trẻ em Việt Nam hiện nay rất cần có sự thay đổi về chế độ dinh dưỡng củng như phương pháp giáo dục thể chất cho trẻ. Qua quá trình giảng dạy tôi đã tìm hiểu thực trạng tiếp thu môn học thể chất của trẻ như thế nào, tính tích cực hoạt động của trẻ ra sao? Và tôi đã thấy được thực trạng của lớp tôi như sau: Trẻ chưa tập trung chú ý trong giờ học thể dục, chưa hứng thú với các bài tập vận động, trò chơi vận động mà giáo viên trong lớp tổ chức. Về phía giáo viên, nhìn chung đa số giáo viên trong trường đều có trình độ chuyên môn cao, nhận thức được tầm quan trọng của việc giáo dục phát triển thể chất cho trẻ ở trường mầm non. Nhưng bên cạnh đó việc tổ chức hoạt động giáo dục phát triển thể chất cho trẻ còn có những bất cập sau: Năng khiếu thể dục thể thao của giáo viên còn hạn chế, cơ sở vật chất còn thiếu thốn. Năm học 2016 – 2017 bản thân tôi được nhà trường phân công giảng dạy lớp mẫu giáo lớn 4 5 tuổi. Được sự phân công của nhà trường, bản thân tôi đã tiếp nhận lớp và nghiên cứu hồ sơ của trẻ, nắm bắt tình hình tâm sinh lý của từng trẻ để có kế hoạch giáo dục. Vào đầu năm học, tôi đã tổ chức nhiều tiết thể dục nhằm khảo sát tình hình của trẻ. Qua đó tôi nhận thấy một số nhược điểm lớn là đa số trẻ chưa
hứng thú tham gia tích cực các bài tập phát triển vận động, cho nên dẫn đến trong quá trình tổ chức lớp tôi đã đạt được kết quả khá thấp. Kết quả đó được thể hiện qua khảo sát như sau: Số trẻ ( 34) Số trẻ đạt Số trẻ không đạt Số trẻ % Số trẻ % Sự tập trung chú ý, hứng thú 19 55,9% 15 44,1% của trẻ khi tham gia vận động. Trẻ tích cực tự giác trong giờ 18 52,9% 16 47,1% học Trẻ khỏe mạnh, nhanh nhẹn, 23 67,6% 11 32,4% có thể lực tốt Trẻ có các kỹ năng kỹ xảo 17 50% 17 50% vận động tốt 1. Thuận lợi Trong những năm gần đây trường Mầm Non tôi đang công tác luôn nhận được sự quan tâm tạo điều của Phòng GD&ĐT Lệ Thủy về việc đầu tư, bổ sung cơ sở vật chất phục vụ cho công tác dạy và học của cô và trò trong nhà trường. Nhà tr ường đã tiếp nhận được một số trang thiết bị do sở giáo dục đầu tư cho trường, Vì vậy thuận tiện cho việc thực hiện chuyên đề phát triển vận động cho trẻ mầm non. Nhà trường luôn tạo điều kiện thuận lợi để cho giáo viên học tập lẫn nhau qua các buổi sinh hoạt chuyên môn, thao giảng chuyên đề về phát triển vận động cho trẻ và thực hành luyện tập . Được sự quan tâm giúp đỡ, sự ủng hộ nhiệt tình của các bậc phụ huynh đã ủng hộ nguyên vật liệu để lớp tôi làm các loại đồ dung đồ chơi góp phần cho việc thực hiện chuyên đề phát triển vận động cho trẻ. 2. Khó khăn: Phòng hoạt động giáo dục thể chất chưa có nên còn nhiều ảnh hưởng đến việc cho trẻ làm quen với 1 số hoạt động thể chất.
Diện tích sân trường cụm lẽ còn hẹp nên cũng có phần ảnh hưởng đến hoạt động phát triển vận động cho trẻ. Cây xanh, bóng mát ở sân trường chưa được nhiều (Cụm trung tâm khu mới xây), các đồ chơi ngoài trời đã bị xuống cấp, nên ảnh hưởng đến hoạt động vui chơi của trẻ. Giáo viên chưa linh hoạt, sáng tạo trong việc tổ chức hoạt động cho trẻ – Cơ sở vật chất nhà trường gặp nhiều khó khăn: Diện tích lớp học chật hẹp, số học sinh trong lớp đông. Tỷ lệ bé trai chiếm 2/3 số trẻ trong lớp nên trẻ rất hiếu động. Trong lớp có rất nhiều trẻ bị suy dinh đưỡng, thấp còi, nên gây rất nhiều khó khăn cho việc tham gia vào các hoạt động, nhất là giờ giáo dục thể chất. – 90% phụ huynh học sinh trong lớp làm nghề nông, kinh tế thấp không có điều kiện quan tâm đến con cái, trẻ không được va chạm nhiều nên còn nhút nhát, chưa mạnh dạn trong các hoạt động. 2.2 Các biện pháp và hình thức tổ chức nhằm phát triển tính tích cực vận động trong giáo dục thể chât cho trẻ mẫu giáo Nhỡ 45 tuổi. Vận động là nhu cầu tự nhiên của cơ thể, đặc biệt là với cơ thể đang phát triển như trẻ mầm non. Vai trò vận động đối với cơ thể trẻ đã được các nhà khoa học khẳng định ngay từ thế kỉ XVIII: “Cơ thể không vận động giống như nước trong ao tù”, “ Nguyên nhân chậm phát triển của cơ thể hài nhi là do thiếu vận động”. Ngày nay khoa học đã chứng minh được rằng: phần lớn những trẻ ít vận động thì các vận động phúc hợp và chức năng thần kinh thực vật thường kém phát triển, hoạt động hệ tuần hoàn và hệ hô hấp bị hạn chế, khả năng lao động chân tay giảm sút, trọng lượng cơ thể tăng nhanh. Vận động có vai trò hết sức quan trọng đối với sự phát triển của cơ thể, ở mỗi một giai đoạn thì nhu cầu vận động của trẻ là khác nhau. Biết được tầm quan trọng đó nên bản thân tôi đã rất chú trọng việc giáo dục thể chất cho trẻ, tôi đã nghiên cứu được các biện pháp và hình thức tổ chức nhằm
phát triển tính tích cực vận động trong giáo dục thể chất cho trẻ mẫu giáo nhỡ như sau: 2.2.1: Xây dựng lập kế hoạch tổ chức cho trẻ vận động và xây dựng góc vận động: Dựa trên kế hoạch năm học của nhà trường xây dựng và căn cứ vào nội dung trong chương trình theo độ tuổi; Căn cứ vào thời gian, thời điểm thực hiện bài tập ở vào giai đoạn nào của chương trình năm học; Căn cứ vào mức độ phát triển , khả năng thực tế của trẻ, tôi đã xây dựng kế hoạch nội dung các vận động tập luyện cho trẻ, xác định độ khó của từng bài tập và sắp xếp theo trình tự để đưa vào hướng dẫn trẻ cho phù hợp đi từ dễ đến khó đảm bảo củng cố, phát triển những vận động trẻ đã biết, đồng thời chuẩn bị cho những kỹ năng vận động cao hơn. Nội dung trong chương trình đã được trình bày theo từng loại vận động và theo mức độ tăng dần từ dễ đến khó, đồng thời phù hợp với từng chủ đề chủ điểm, phù hợp với các hoạt động khác và các sự kiện . Khi lập được kế hoạch tổ chức rồi tôi thấy rất yên tâm và thực hiện rất hiệu quả. * VD: Kế hoạch tổ chức các hoạt động Giáo dục thể chất. KẾ HOẠCH TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC THỂ CHẤT LỚP NHỠ 1 NĂM HỌC 2016 2017 TT CHỦ ĐỀ NỘI DUNG YÊU CẦU CẦN ĐẠT 1 Trường Đi trên vạch kẻ thẳng Trẻ biết đi trên vach kẻ mầm non trên sàn nhà thẳng. Bò bằng bàn tay, bàn Biết bò bằng bàn tay bàn chân qua 3 – 4m chân qua 3 – 4m . Tung bóng lên cao và Biết thực hiện thuần thục bắt bóng – Đi trên vach bài tập với 2 vận động .
kẻ sẳn thẳng trên sàn. 2 Bản thân BTTH: Tung bóng lên Trẻ biết tập bài tập tổng cao và bắt bóng Bò hợp với các vận động cũ bằng bàn tay bàn chân thuần thục. qua 3 4m Bật liên tục về phía Trẻ biết bật liên tục về trước phía trước. Biết trườn theo hướng Trườn theo hướng thẳng thẳng. 3 Gia đình Tung bóng và bắt bóng Biết thực hiện thuần thục với người đối diện – Bật bài tập với 2 vận động . liên tục về phía trước. BTTH: Tung bóng và Biết tập bài tập tổng hợp: bắt bóng với người đối Tung bóng và bắt bóng với diện – trườn theo hướng người đối diện – trườn theo thẳng. hướng thẳng. Trẻ biết đi đúng tư thế. Đi dích dắc đổi hướng theo vạch chuẩn. 4 Nghề Bò dích dắc qua 5 điểm Biết dích dắc qua 5 điểm nghiệp . không chạm vạch. Đập và bắt bóng bò Biết đập và bắt bóng bò dích dắc qua 5 điểm. dích dắc qau 5 điểm đúng tư - BTTH : Đi dích dắc đổi thế. hướng theo vạch chuẩn Trẻ biết đi dích dắc đổi Đập và bắt bóng. hướng theo vạch chuẩn, biết đập và bắt bóng chính xác Nhảy từ trên cao xuống. bằng 2 tay. Trẻ biết nhảy từ trên cao
Trườn sấp kết hợp trèo xuống. qua ghế thể dục. Trẻ biết trườn sấp và phối hợp để trèo qua ghế. 5 Thực vật Ném xa bằng 1 tay Trẻ biết tập bài tập 2 vận tết và mùa nhảy từ trên cao xuống động. xuân BTTH :Trườn sấp kết Trẻ biết thực hiện bài tập hợp trèo qua ghế thể dục tổng hợp. Ném xa bằng 1 tay. Trèo lên xuống 5 giống Trẻ biết trèo lên xuống 5 thang. giống thang. Ném trúng đích nằm Trẻ biết ném trúng đích ngang – Bật xa 35 40 nằm ngang chính. Biết bật xa 35 40 cm. 6 Động vật BTTH: Trèo lên xuống 5 giống thang. Ném Trẻ thực hiện BTTH chính trúng đích nằm ngang xác Bật xa 35 – 40. Đi trên ghế thể dục đầu Biết đi thăng bằng trên ghế đội túi cát. thể dục đầu đội túi cát và không làm rơi túi cát. Bò chui qua cổng. Biết bò chui qua cổng. Chuyền bóng qua đầu Trẻ biết thực hiện bài tập qua chân – Bò chui qua 2 vận động. cổng. BTTH: Đi trên ghế thể Trẻ biết thực hiện bài tập dục đầu đội túi cát – Bò tổng hợp. chui qua cổng – chuyền bóng qua đầu qua chân.
7 Phương Bật qua vạch cản 10 15 Biết bật qua vạch cản tiện và luật cm Biết ném xa bằng 2 tây lệ giao Ném xa bằng hai tay. đúng tư thế. thông Bật qua vạch cản Trẻ biết thực hiện bài tập Chạy liê tục 15 giây. 2 vận động. 8 Nước và BTTH: Bật qua vạch hiện tượng cản ném xa bằng 1 tay Biết tập BTTH thuần thục. tự nhiên. Chạy liên tục 15m Bật tách chân và khép Trẻ biết bật tách chân và chân qua 5 ô. khép chân qua 5 ô. 9 Quê hương Ném trúng đích thẳng Trẻ biết ngắm đích để Đất nước đứng. ném. Bác Hồ Bò chui qua ống – bật tách chân khép chân qua 5 Trẻ biết thực hiện bài tập ô. 2 vận động BTTH: Ném trúng đích thẳng đứng Bò chui qua Thực hiện được BTTH ống bật tách chân khép thuần thục. chân qua 5 ô. Sau khi xây dựng kế hoạch nội dung các vận động tập luyện cho trẻ tôi tiếp tục xây dựng “góc vận động”. Xây dựng góc vận động , để thuận tiện cho trẻ sử dụng và tuyên truyền đến tất cả các bậc phụ huynh, tôi chọn vị trí trước cửa lớp. Tôi sắp xếp các đồ dùng dụng cụ để cho trẻ dễ lấy, dễ sử dụng. đến mỗi hoạt động như thể dục sáng, giờ học thể dục, hoạt động ngoài trời trẻ có thể tự lấy đồ dùng đồ chơi phù hợp với vận động mà giáo viên yêu cầu. Ngoài ra khi xây dựng góc vận động trẻ có thể tự tham gia vận động khi trẻ được bố mẹ đón và cho chơi ở sân trường, trẻ có thể rủ bạn cùng tập lại bài tập mà buổi sáng đã học cho bố mẹ xem. Khi xây dựng góc vận động tôi nhận thấy trẻ lớp tôi tiến bộ nhiều hơn, trẻ tham gia vận động tự nhiên và tích cực hơn, đồng thời phụ huynh lớp
tôi thấy được rõ hơn tầm quan trọng của giáo dục thể chất, họ quan tâm hơn đến sự vận động của con mình, xem với vận động này, vận động kia con mình thực hiện được đến đâu, có thực hiện tốt bài tập không, có mạnh dạn tự tin khi trèo thang hay đi trên cầu thăng bằng không. Ngoài xây dựng góc vận động, tôi đã kết hợp với nhà trường tuyên truyên với các đoàn thể, phụ huynh góp công sức và vật chất để xây dựng khu vận động ngoài trời cho trẻ. Nhờ đó mà khu vận động của trường tôi đã có nhiều đồ chơi và công cụ dành cho trẻ hoạt động như: Ống chui , xích đu bằng lốp, bằng tre, đường gồ ghề được làm bằng lốp, thang leo, đu tay, cử tạ, đích ném … Xây dựng góc vận động trong lớp. 2.2.2: Phát triển tính tích cực vận động trong giáo dục thể chất cho trẻ thông qua tiết học thể dục, dạy học lấy trẻ làm trung tâm. Với quan điểm “mỗi đứa trẻ là một cá thể riêng biệt” và “mỗi đứa trẻ đều có cơ hội được học bằng nhiều cách khác nhau”, vì vậy dạy cho trẻ mầm non cần được tiếp cận với phương pháp “lấy trẻ làm trung tâm”. Đó là phương pháp mà giáo viên cần chú ý đến hứng thú, nhu cầu, khả năng, thế mạnh của mỗi trẻ để hiểu, đánh giá đúng và tôn trọng. Căn cứ vào khả năng, nhu cầu học tập, kinh nghiệm sống của trẻ
để xác định mục tiêu, nội dung cụ thể trong từng hoạt động và đảm bảo tốt mục tiêu giáo dục đề ra. GV có nhiều sáng tạo trong việc đổi mới nội dung, phương pháp, hình thức tổ chức hoạt động nhằm phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của trẻ trong quá trình tham gia các hoạt động giáo dục tại trường. Có nhiều sáng tạo trong việc làm đồ dùng, đồ chơi phong phú, đa dạng mang tính giáo dục và thẩm mỹ cao. Trẻ sẽ tích cực, chủ động tham gia các hoạt động thể dục thể thao, làm việc theo nhóm để được trải nghiệm, trao đổi, chia sẻ và trình bày ý kiến của mình; biết suy nghĩ và vận dụng những điều đã học vào thực tế cuộc sống, giải quyết các tình huống mà trẻ gặp phải… Từ đó, trẻ mạnh dạn, tự tin, tích cực, chủ động, tư duy, sáng tạo, thích thú tìm tòi, khám phá trong quá trình tham gia các hoạt động giáo dục ở trường, ở lớp. Vì thế giáo viên cần chú ý giáo dục lấy trẻ làm trung tâm để tiết học thể dục của trẻ luôn đạt kết quả cao. Trẻ hứng thú tham gia hoạt động. Trong một tiết học thể dục luôn có 3 phần: Phần khởi động, phần trọng động và phần hồi tĩnh. Trong phần trọng động có: Bài tập phát triển chung và vận động cơ bản. *Khởi động: Để trẻ tập trung chú ý, giáo viên cần sử dụng tín hiệu khác nhau như : Trống, xắc xô,...Ngoài ra, nếu có điều kiện, giáo viên sử dụng tín hiệu âm thanh. Âm nhạc, đó là tín hiệu dễ thu hút sự chú ý của trẻ. Tuy nhiên, trong một tiết học, giáo viên nên sử dụng một loại dụng cụ tín hiệu thống nhất để khỏi ảnh hưởng đến sự chú ý của trẻ. Bên cạnh những tín hiệu trên, giáo viên có thể sử dụng khẩu lệnh, mệnh lệnh. Có thể tiến hành phần khởi động như sau: Giáo viên cho trẻ đi bộ thành vòng tròn khép kín, giáo viên đi vào phía trong vòng tròn ngược chiều với trẻ để theo dõi và điều khiển trẻ tập. Cho trẻ đi thường phối hợp với các kiểu đi: đi kiễng gót 2m, đi thường 5m, 2m đi bằng gót chân, 5m đi thường, đi như vậy khoảng 23lần. Sau đó, cho trẻ chuyển sang chạy thay đổi tốc độ: chậm nhanhchậm. Hoặc cuối phần khởi động, giáo viên có thể cho trẻ chơi một trò chơi
vận động nhẹ nhàng như: “Tiếng gọi của ai?”, “Chuông reo ở đâu?”, có tác dụng làm cho trẻ phấn khởi, thích thú trước khi chuyển sang phần trọng động. * Trọng động: Tập những động tác mới, hoặc ôn động tác cũ hay nâng cao trình độ luyện tập của trẻ. Rèn luyện phát triển thân thể toàn diện và các tố chất thể lực.Bồi dưỡng và giáo dục ý chí, phẩm chất đạo đức tốt cho trẻ. Thực hiện bài tập phát triển chung: Phát triển và rèn luyện các nhóm cơ chính; cơ bả vai, cơ chân, cơ mình, những động tác phát triển hệ hô hấp và những động tác hỗ trợ cho bài tập vận động cơ bản. Ví dụ: Bài tập vận động cơ bản là “ném xa”thì khi chọn động tác cho bài tập phát triển chung, giáo viên lưu ý chọn động tác tay đưa từ dưới lên cao và tập động tác này số lần nhiều hơn các động tác còn lại. Hoặc bài tập vận động cơ bản là “bật xa”, nhiệm vụ chính là tập cho trẻ biết nhún chân, giáo viên nên chọn bài tập phát triển chung có động tác đứng lên ngồi xuống nhiều hơn.Khi tập, nên cho trẻ cầm các dụng cụ như cờ, nơ, gậy thể dục,...nhưng các dụng cụ đó phải phù hợp với vận động và không gây mệt mỏi cho trẻ. Các dụng cụ đó phải tạo cho trẻ lượng vận động chính xác, được sắp đặt theo từng thể loại để dễ lấy và phân phát cho trẻ. Khi chia dụng cụ cho trẻ, giáo viên phải lựa chọn các biện pháp sao cho không mất thời gian và phải được tiến hành nhanh, gọn. Cần chú ý kết hợp sử dụng dụng cụ và tập tay không cho trẻ để trẻ có cảm giác đúng về động tác khi tập không có dụng cụ. +Vận động cơ bản. Hình thành và vận động kĩ năng cơ bản ở trẻ. Giáo viên cần hướng dẫn tỉ mỉ tiến hành theo các bước sau : Tập mẫu, cho một số trẻ tập thử, cả lớp tập. Giáo viên áp dụng các hình thức tổ chức: Cả lớp, nhóm, cá nhân tùy thuộc vào bài tập và khả năng của trẻ. Ví dụ: Dạy cho trẻ thực hiện bài tập " Đi dích dắc đổi hướng theo vạch chuẩn. Đập và bắt bóng. ". Cô giáo có thể gợi ý : Đố các con gì đây ?
Các con có muốn đến thăm doanh trại bộ đội không ? Muốn đến được đó các con phải vượt qua rất nhiều chướng ngại vật. Hôm nay cô sẽ cho các con tập bài: Đi dích dắc đổi hướng theo vạch chuẩn Đập và bắt bóng.Cô cho trẻ nhắc lại tên bài học. Cô làm mẫu lần 1. Cô làm mẫu lần 2 giải thích :Tư thế chuẩn bị : Cô đứng tự nhiên chân rộng bằng vai, 2 tay cầm bóng và đập xuống sàn, khi bóng nảy lên cô đưa 2 tay ra bắt lấy bóng. Tiếp đến cô đi đến vạch vạch xuất phát đi dích dắc đổi hướng theo vạch chuẩn, khi đi cô chú ý mắt nhìn thẳng, không chạm vào vạch, cô đi hết con đường, sau đó cô đi nhẹ nhàng về đứng cuối hàng. Cô có thể cho 2 trẻ lên làm mẫu, khi trẻ làm cô kết hợp giãi thích rõ hơn. Lớp thực hiện lần lượt (cô quan sát sửa sai ) Chia 2 nhóm thi đua thực hiện (cô bao quát và sửa sai) * Trò chơi vận động: Trò chơi vận động nhằm củng cố rèn luyện và hỗ trợ cho bài tập vận động cơ bản. Giáo viên lựa chọn những trò chơi vận động cơ bản như trò chơi : Tín hiệu , Chó sói xấu tính , Bắt chước tạo dáng ,cáo và thỏ ... Ví dụ : Bài tập vận động bật qua vật cản thì trò chơi vận động là “Thi ném vào vòng”; ném xa bằng một tay thì trò chơi vận động là “ Đua ngựa”. Mục đích nhằm rèn luyện những kỉ năng của các vận động cơ bản. *Lưu ý: Đối với những bàn tập có 1 vận động thì giáo viên nên tổ chức trò chơi vận động, còn với những bài tập có 2 đến 3 vận động thì giáo viên không nên tổ chức trò chơi vận động vì trẻ vận động quá sức. * Hồi tỉnh: Đưa cơ thể về trạng thái bình thường sau quá trình vận động liên tục. Giáo viên phải làm cho trẻ có cảm giác thoải mái, phấn khởi đỡ mệt mỏi, không chán học. Giáo viên có thể tiến hành nhiều hình thức : cho trẻ đi vòng tròn, hít thở , trò chơi
vận động tĩnh như : “Bóng bay xanh”, “Tìm đồ chơi”. Ví dụ :Cô cho trẻ đi vòng tròn đọc thơ “Bé bước một hai”, hít thở sâu. Nhận xét tiết học: Giáo viên có thể nhận xét ngay trong tiết học hoặc cuối tiết học, trong tiết học khen trẻ kịp thời. Cuối tiết học chủ yếu động viên trẻ, khen là chính Các giờ học diễn ra sôi nổi, hiệu quả, Trẻ hứng thú hoạt động. 2.2.3: Tập luyện thường xuyên liên tục đúng giờ ( Đối với thể dục sáng) Như chúng ta đã biết ,tác dụng của thể dục buổi sáng đối với trẻ em hàng ngày có ý nghĩa to lớn về giáo dục và sức khỏe cho trẻ em, đặc biệt là trẻ ở lứa tuổi mẫu giáo . Buổi sáng ngay sau khi ngủ dậy tập thể dục đơn giản, trẻ tích lũy được sự sảng khoái cho cả ngày. Tập luyện thường xuyên như vậy , cơ thể của trẻ nâng cao hoạt động của các cơ quan của cơ thể, thúc đẩy sự phát triển những kỹ năng vận động cần thiết, củng cố các nhóm cơ, hình thành tư thế đúng đắn. Vì vậy tôi cho trẻ tập thể dục sáng hàng ngày vào một thời gian nhất định sau giờ đón trẻ . Thời gian tập khoảng 10 – 15 phút., Trang bị dụng cụ như gậy , nơ , vòng , hoa tua , cờ …thể dục phù hợp với động tác để tạo hứng thú cho trẻ tập. Khi trẻ tập giáo viên quan sát cách đứng của trẻ, tư thế đầu, vai, mông và đặc biệt là cột sống của trẻ. Trẻ cần đứng
thẳng, vai thả đều, không lên gân, tay cử động thoải mái, không cúi đầu. Giữ cho trẻ tư thế đứng ngay cả khi nghỉ, khi đi bộ, chạy và làm các cử động khác. Số lần lặp lại mỗi bài tập phụ thuộc vào tính chất mỗi động tác, cũng như trình độ thể lực của trẻ. Những bài tập khó, có khối lượng vận động lớn chỉ nên lặp lại 1 2 lần, còn động tác phát triển chung đối với tay, chân thì nên từ 3 4 lần. Chọn động tác và sắp xếp bài tập cho trẻ cần theo một số quy định. Trước hết động tác phải phù hợp và hấp dẫn đối với trẻ em. Bài tập phải có tác động hoàn thiện kĩ năng đi, chạy, trèo, ném, thúc đẩy sự hình thành tư thế đúng, gây sự hoạt động tích cực của các cơ quan hô hấp, tuần hoàn, các nhóm cơ… 2.2. 4: Sử dụng đồ dùng trực quan phong phú và đa dạng: Trẻ mầm non có tư duy và nhận thức theo lối trực quan cảm tính, vì vậy mọi hoạt động giảng dạy đối với lứa tuổi này đều cần phải sử dụng những hình mẫu trực tiếp và hấp dẫn. Giáo viên cần hình thành cho trẻ những thói quen vận động dựa trên cơ sở cảm giác một cách trực tiếp với động tác. Có hai hình thức giảng dạy trực quan là làm mẫu trực tiếp cho trẻ quan sát (trực quan trực tiếp) và dùng lời nói để mô tả động tác kèm với phim, ảnh, mô hình cho trẻ hình dung ra cách tập (trực quan gián tiếp). Khi giảng dạy giáo dục thể chất cho trẻ mầm non cô cần phải phối hợp vận dụng cả hai loại trực quan trên, nhất là ở giai đoạn đầu khi mới học động tác vì ở giai đoạn này, nguyên tắc trực quan là tiền đề để trẻ tập và làm quen với động tác mới.
2.2.5: Xây dựng bài tập vận động đảm bảo tính khoa học và hệ thống , đảm bảo tính vừa sức và coi trọng đặc điểm cá nhân của trẻ. Xuất phát từ đặc điểm tâm sinh lý lứa tuổi, giới tính, sức khỏe, trình độ, khả năng tiếp thu của trẻ mầm non, giáo viên cần phải xây dựng bài tập sao cho phù hợp, cân đối vận động giữa chân và tay, giữa cơ quan vận động và cơ quan nội tạng, giữa các tố chất nhanh, mạnh, bền, khéo của cơ thể…Việc giảng dạy giáo dục thể chất cần phải có hệ thống cụ thể và toàn diện như vậy, và cần nâng dần độ khó của các bài tập để cơ thể trẻ quen dần với vận động, các cơ quan và hệ thống trong cơ thể tăng dần khả năng thích ứng. Trong khi đưa vào giảng dạy cũng cần lưu ý dạy từ dễ đến khó, từ đơn giản đến phức tạp, khối lượng vận động từ ít đến nhiều, và phải thường xuyên luyện tập, thường xuyên theo dõi, cập nhật tình trạng phát triển của trẻ để làm cơ sở xây dựng các hệ thống tập luyện về sau. Khi giảng dạy giáo dục thể chất, cần phải hiểu rõ đặc điểm cá nhân của trẻ để từ đó xây dựng chương trình vận động, nội dung, phương pháp và khối lượng vận động sao cho phù hợp với khả năng tiếp thu của trẻ. Nếu bài dạy có nội dung quá đơn giản, khối lượng vận động quá ít sẽ khiến tác dụng rèn luyện cơ thể không cao
và cũng khiến cho người tập không hứng thú. Ngược lại, nếu nội dung và lượng vận động quá cao có thể sẽ khiến người tập sợ hãi và không tiếp thu được bài tập. Bên cạnh đó, trong một lớp học, trình độ và sức khỏe của học sinh là không đồng đều, giáo viên ngoài việc quan tâm đến sức khỏe chung của toàn lớp còn cần phải tìm cách hướng dẫn riêng và giúp đỡ từng trẻ cá biệt trong lớp. Biện pháp này cần được thực hiện dựa trên sự quan tâm và thấu hiếu đặc điểm cá nhân của từng trẻ của giáo viên. 2.2.6: Tổ chức cho trẻ tham gia vận động ở mọi lúc, mọi nơi để củng cố và nâng cao khả năng vận động cho trẻ. Lồng ghép các bài hát vào tiết thể dục và đưa bài tập Erobic vào bài tập phát triển chung. Biện pháp này rất cần thiết để đảm bảo và giữ vững kết quả của bài tập trước và duy trì thói quen vận động đã tiếp thu được, đồng thời củng cố sự bền vững cho những thói quen này trong cơ thể. Để vận dụng biện pháp này trong giảng dạy giáo dục thể chất, giáo viên cần cho trẻ tập đi tập lại động tác thật nhiều lần để trẻ hình thành phản xạ có điều kiện với động tác đó. Nhờ việc củng cố những biểu tượng vận động này, trẻ sẽ có trong mình những vận động cơ bản rất chắc chắn và có tính ứng dụng cao trong tương . Sau đó tổ chức cho trẻ tham gia vận động ở mọi lúc, mọi nơi. Cho trẻ vui đùa chơi thỏa thích nhưng trẻ rất hứng thú tham gia các trò chơi vận động, thể hiện những bài tập Erobic. Hay khi cho trẻ tham gia hoạt động ngoài trời giáo viên cũng cho trẻ tham gia vận động dưới hình thức vui chơi, dựa trên những kỹ năng đã học ở trên tiết học trẻ vừa chơi vừa củng cố lại những kiến thức đã học. Theo chương trình giáo dục trẻ mầm non cấu trúc một tiết học giáo dục thể chất bao gồm 3 phần: Phần khởi động, trọng động và hồi tĩnh. Thường thì các giáo viên tổ chức phần khởi động cho trẻ hát bài: “ một đoàn tàu” đi các kiểu chân sau đó về hàng tập bài tập phát triển chung là các động tác tay, bụng lườn, chân với nhịp hô của cô,… nếu tiết thể dục nào tôi cũng cho trẻ tập như vậy thì trẻ sẽ chán, uể oải trong giờ học, không phát huy tính tích cực vận động ở trẻ. Vì vậy tôi đã mạnh dạn đưa yếu tố âm nhạc vào trong giờ dạy thể dục. Cụ thể: Với phần khởi động tôi dẫn dắt hoặc kể câu chuyện phù hợp với chủ đề cho trẻ hát một bài hát phù hợp với chủ
đề và đi khởi động kết hợp các kiểu chân.. sau đó cho trẻ về đội hình hàng dọc điểm số, tách hàng để tập bài tập phát triển chung. Bài tập phát triển chung tôi lựa chọn là bài tập Erobic có động tác phù hợp với bài tập vận động cơ bản đầy đủ các động tác tay, bụng lườn, chân ( bật) có nhịp đầy đủ, có động tác nhấn mạnh cho vận động cơ bản. Và khi tập vận động cơ bản, quá trình trẻ tập tôi cho trẻ tập cùng với nhạc, nhạc là những bài hát phù hợp với chủ đề, khi tập cùng bài hát trẻ rất hào hứng thực hiện bài tập của mình. Đến phần hồi tĩnh tôi cho trẻ vận động nhẹ nhàng như: Tập dưỡng sinh, yoga,... kết hợp với nhạc du dương, nhẹ nhàng tạo cho trẻ thấy thoải mái và vui vẻ hoàn thành bài tập. Khi đưa biện pháp này vào dạy trẻ trong tiết học giáo dục thể chất tôi thấy trẻ lớp tôi học tốt hơn, hứng thú hơn và kiến thức, kỹ năng của trẻ được nâng lên rõ rệt. Cho trẻ tập những bài tập Erobic vui nhộn, thể hiện theo từng chủ đề.