Sáng kiến kinh nghiệm Mầm non: Một số giải pháp tạo hứng thú trong hoạt động khám phá khoa học cho trẻ 4 - 5 tuổi trường Mầm non Đại Lai

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: DOCX | Số trang:37

Thêm vào BST

Báo xấu

1
lượt xem 0
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Sáng kiến "Một số giải pháp tạo hứng thú trong hoạt động khám phá khoa học cho trẻ 4 - 5 tuổi trường Mầm non Đại Lai" được hoàn thành với mục tiêu nhằm góp phần tìm ra các biện pháp tốt nhất để giúp trẻ 4-5 tuổi học tốt môn khám phá khoa học, giúp trẻ có hứng thú trong hoạt động khám phá cũng như khích thích tính tò mò ham học hỏi của trẻ cũng như hình thành cho trẻ những kỹ năng cơ bản về môn học.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Sáng kiến kinh nghiệm Mầm non: Một số giải pháp tạo hứng thú trong hoạt động khám phá khoa học cho trẻ 4 - 5 tuổi trường Mầm non Đại Lai

ỦY BAN NHÂN DÂN HUYỆN GIA BÌNH TRƯỜNG MẦM NON ĐẠI LAI SÁNG KIẾN ĐỀ NGHỊ THẨM ĐỊNH ĐÁNH GIÁ CẤP NGÀNH TÊN SÁNG KIẾN MỘT SỐ GIẢI PHÁP TẠO HỨNG THÚ TRONG HOẠT ĐỘNG KHÁM PHÁ KHOA HỌC CHO TRẺ 4 – 5 TUỔI B3 TRƯỜNG MẦM NON ĐẠI LAI Tác giả: HOÀNG THỊ HỒNG Chức vụ: Giáo viên Đơn vị công tác: Trường Mầm non Đại Lai Bộ môn (chuyên ngành): Giáo dục Mầm non.
Đại Lai, tháng 01 năm 2024 Mẫu 01/SK CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM Độc lập - Tự do - Hạnh phúc ĐƠN YÊU CẦU CÔNG NHẬN SÁNG KIẾN Cấp ngành, đơn vị Trường Mầm non Đại Lai Kính gửi: Hội đồng sáng kiến cấp huyện. 1. Tên sáng kiến: “Một số giải pháp tạo hứng thú trong hoạt động khám phá khoa học cho trẻ 4 - 5 tuổi B3 trường Mầm non Đại Lai”. 2. Lĩnh vực áp dụng sáng kiến: Công tác giảng dạy cho trẻ trong lĩnh vực phát triển nhận thức. 3. Tác giả sáng kiến: - Họ và tên: Hoàng Thị Hồng - Cơ quan,đơn vị: Trường mầm non Đại Lai. - Địa chỉ: Đại Lai - Bình - Bắc Ninh. ĐT: 0973.554.363 4. Các đồng tác giả: Không. 5. Chủ đầu tư tạo ra sáng kiến: - Tên chủ đầu tư: Hoàng Thị Hồng - Cơ quan đơn vị: Trường mầm non Đại Lai - Địa chỉ: Đại Lai - Gia Bình - Bắc Ninh. 6. Các tài liệu kèm theo: 6.1. Thuyết minh mô tả giải pháp và kết quả thực hiện sáng kiến (Đóng trong cuốn đề tài, sau đơn yêu cầu công nhận sáng kiến): Mẫu 02/SK Đại Lai, ngày … tháng … năm …….
Tác giả sáng kiến Hoàng Thị Hồng
Mẫu 02/SK CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM Độc lập – Tự do – Hạnh phúc THUYẾT MINH MÔ TẢ GIẢI PHÁP VÀ KẾT QUẢ THỰC HIỆN SÁNG KIẾN 1. Tên sáng kiến: “Một số biện pháp tạo hứng thú trong hoạt động khám phá khoa học cho trẻ 4 - 5 tuổi B3 trường Mầm non Đại Lai”. 2. Ngày sáng kiến được áp dụng lần đầu: Từ tháng 9 năm 2022 đến tháng 5 năm 2023. 3. Các thông tin cần bảo mật: Không có. 4. Mô tả các giải pháp cũ thường làm: Những giải pháp mà tôi đã chọn trước đây còn mang tính chung chung, hầu hết là dựa trên lý thuyết, chưa đi sát vào thực tế, khi áp dụng thì hiệu quả chưa thực sự cao. 5. Sự cần thiết phải áp dụng giải pháp sáng kiến: Giải pháp mà tôi chọn là tạo điều kiện cho trẻ được hoạt động trải nghiệm để nâng cao chất lượng giáo dục trong nhà trường và hơn hết là tạo hứng thú cho trẻ trong hoạt động khám phá khoa học. Những giải pháp mà sáng kiến tôi đưa ra có những nét khác và mới so với các giải pháp trước đây, vừa có tính kế thừa và phát huy những ưu điểm, đồng thời được áp dụng thực tế hàng ngày trong lớp học, trong nhà trường, phù hợp với năng lực, điều kiện của học sinh lớp 4 – 5 tuổi B3 và của trường Mầm non Đại Lai. 6. Mục đích của giải pháp sáng kiến: Nhằm góp phần tìm ra các biện pháp tốt nhất để giúp trẻ 4-5 tuổi học tốt môn khám phá khoa học, giúp trẻ có hứng thú trong hoạt động khám phá cũng như khích thích tính tò mò ham học hỏi của trẻ cũng như hình thành cho trẻ những kỹ năng cơ bản về môn học. Giúp trẻ phản ảnh được thế giới xung quanh cuộc sống
con người một cách đa dạng, phong phú, hấp dẫn, sáng tạo. Tạo cho trẻ sự hứng thú và hiệu quả khi tham gia hoạt động khám phá khoa học. Thông qua hoạt động khám phá khoa học hình thành nhận thức về sự vật hiện tượng xung quanh và quan trọng hơn là giáo dục thái độ ứng xử đúng đắn với thiên nhiên, với xã hội cho trẻ. Qua môn học giúp nhân cách trẻ phát triển toàn diện, đưa trẻ hướng tới “Chân - Thiện - Mĩ”. Tham mưu với nhà trường xây dựng kế hoạch năm học phù hợp với độ tuổi của trẻ. Đề xuất một số kinh nghiệm để góp phần nâng cao chất lượng giáo dục môn học khám phá hoa học cho chị em đồng nghiệp trong nhà trường. 7. Nội dung: 7.1. Thuyết minh giải pháp mới hoặc cải tiến: Giải pháp 1: Xây dựng nội dung khám phá khoa học và xây dựng kế hoạch theo từng chủ dề phù hợp với trẻ Với mong muốn trẻ sẽ được mở rộng và trau dồi các kỹ năng quan sát, so sánh, phân loại, dự đoán, tìm hiểu....và được nâng cao hiểu biết của mình về thế giới tự nhiên. Do vậy ngay từ đầu ngay từ đầu năm học tôi đã lập kế hoạch theo từng chủ đề. Số thứ Tên chủ điểm Tên thí nghiệm tự - Vật chìm, vật nổi. 1 Trường mầm non - Cuộc chạy đua của 3 cây nến. - Lau khô bàn tay bằng giấy. 2 Bản thân - Cơ thể của bé. - Sử dụng bàn tay trong nước. - Làm nổi một vật chìm. 3 Gia đình - Thử nghiệm với các đồ đựng nước. - Nam châm hút gì?. 4 Nghề nghiệp - Nghề nông?.
- Có thể trồng cây bằng gì?. - Co và giãn. - Làm sách về quá trình phát triển của gà. 5 Động vật - Động vật ngụy trang. - Thế giới côn trùng. - Nhuộm màu hoa. 6 Tết và mùa xuân - Táo lê đổi màu. - Quá trình phát triển của cây từ hạt. 7 Thế giới thực vật - Cây cần gì để lớn lên và phát triển. - Các loại ô tô? 8 Phương tiện giao thông - Các lớp chất lỏng. - Sự đổi màu của nước. Nước và các hiện tượng tự 9 - Mưa? nhiên. - Không khí có từ đâu. Quê hương - Đất nước - - Một vài chất tan trong nước. 10 Bác hồ. - Vì sao trứng lại nổi. Giải pháp 2: Chuẩn bị tốt mọi điều kiện cho trẻ khám phá a. Môi trường trong lớp Môi trường trong lớp học có ảnh hưởng rất lớn trong việc tạo hứng thú cho trẻ. Chính vì vậy các mảng tường chính trong lớp như mảng chủ đề, các tiêu đề của các góc tôi thường sưu tầm, thiết kế các hình ảnh ngộ nghĩnh đáng yêu, có màu sắc đẹp, bố cục hợp lí và có tên thật gần gũi với trẻ để gây ấn tượng cho trẻ. Đối với các góc chơi ở trong lớp cũng được tôi thiết kế trang trí đẹp mắt, các góc chơi được bố trí phù hợp: Góc động chơi xa góc tĩnh. Đồ dùng ở các góc tôi luôn sắp xếp theo hướng mở tạo thuận lợi cho trẻ tham gia hoạt động. Đặc biệt đồ dùng và nguyên vật liệu ở góc Nghệ thuật luôn được tôi
để ở trong tầm với của trẻ, giúp các con dễ dàng lấy và cất trong quá trình hoạt động. b. Môi trường ngoài lớp: - Ở góc thiên nhiên là góc dành riêng cho trẻ để khám phá xung quanh. Ở góc này tôi trồng rất nhiều cây xanh. Tôi bố trí sẵn bình nước tưới, chăm sóc cây để khi trẻ tham gia ở hoạt động góc để trẻ vừa chăm sóc cây và khám phá các loại cây. Trong quá trình chăm sóc ở góc thiên nhiên, trẻ được hình thành kỹ năng, kỹ xảo lao động, được bồi dưỡng phẩm chất yêu lao động, yêu thiên nhiên, có ý thức trách nhiệm trong công việc được giao. Trong hoạt động ngoài trời tôi cho trẻ quan sát những sự thay đổi của từng ngày, từng mùa của các lá trên từng cây và cho trẻ tìm tòi sự giống nhau và khác nhau giữa các loại cây với nhau, cây ra hoa, cây ăn quả, cây cho bóng mát - Từ đó trẻ cảm nhận được vẻ đẹp của thiên nhiên và hình thành thái độ đúng đắn với môi trường, rèn luyện kỹ năng chăm sóc cho cây. Giải pháp 3: Một số trò chơi nhằm tạo sự hứng thú cho trẻ hoạt động thí nghiệm khoa học Ví dụ 1: Khi cho trẻ làm quen với chủ đề động vật cô có thể tổ chức cho trẻ chơi với các trò chơi sau đây: Trò chơi 1: “Bắt cá” - Chuẩn bị: Cá, bể nước nông, chậu cá. - Cách chơi: Cho trẻ xuống bể bắt cá trong một thời gian là một bản nhạc, bạn nào bắt được nhiều cá hơn thì bạn ấy chiến thắng. - Luật chơi: Thi xem ai bắt được nhiều cá hơn thì bạn ấy chiến thắng. - Nhận xét sau khi chơi: Sau khi trẻ bắt được cá cô hỏi bạn bắt được nhiều cá bí quyết để bắt được cá và cho trẻ quan sát nhận xét con cá vừa bắt được. Trò chơi 1: Tìm lá cho cây: Chuẩn bị: 3-4 giỏ
Cách chơi: Cô chia trẻ tành 3 tổ hoặc 4 tổ mỗi tổ nhặt một số loại là cây rụng ở sân trường theo yêu cầu của cô trong một khoảng thời gian nhất định. Đội nào nhặt đúng yêu cầu của cô đội đó sẽ chiến thắng. Giải pháp 4: Tạo điều kiện cho trẻ hoạt động trải nghiệm Thông qua các thao tác nhìn, sờ, ném, ngửi… trẻ dễ dàng lĩnh hội nắm bắt và khắc sâu kiến thức. Khi tổ chức hoạt động khám phá khoa học nếu thiếu những thao tác thực hành trải nghiệm thì trẻ không tập trung, chú ý và sẽ không khắc sâu được kiến thức hoặc mau quên. Vì trẻ mẫu giáo có sự tưởng tượng chưa phong phú, kinh nghiệm sống của trẻ còn ít nên tôi thường xuyên tận dụng các vật thật phù hợp để dạy trẻ. Khi cho trẻ được tiếp xúc với vật thật thì tôi nhận thấy trẻ hứng thú và nắm bắt kiến thức một cách rõ ràng nhất. Tạo điều kiện cho trẻ thực hành trải nghiệm với sự vật hiện tượng chính là cho trẻ luôn luôn làm quen với sự vật hiện tượng xung quanh một cách trực tiếp như nhìn, sờ, nếm, ngửi. Trong qua đó trẻ được bộc lộ tính cách và được hình thành phát triển tâm lý và phát triển thêm vốn từ cho trẻ. Giải pháp 5: Nâng cao kỹ năng quan sát, so sánh và phân loại ở trẻ Một trong những phương pháp quan trọng và không thể thiếu đối với khám phá khoa học là quan sát, so sánh và phân loại. Với mỗi bài tuỳ thuộc vào đối tượng cho trẻ làm quen, tôi tìm những cách vào bài khác nhau để gây sự chú ý, tò mò của trẻ, có thể dùng câu đố, bài hát… Để trẻ nhận biết đối tượng bằng tranh ảnh và đồ vật, vật thật và mô hình. Với mỗi đối tượng trẻ được làm quen, trẻ được quan sát thật kỹ, trẻ biết đưa ra ý kiến nhận xét của mình, cùng với đó là câu hỏi gợi mở của cô, cứ mỗi lần làm quen như vậy tôi lồng ghép nội dung giáo dục vào bài.
Qua các buổi dạo chơi, thăm quan, hoạt động ngoài trời, dã ngoại… khi trẻ quan sát tôi hướng trẻ sử dụng mọi giác quan để trẻ có thể chỉ ra trọn vẹn đối tượng đó. Qua hoạt động cho trẻ quan sát cô đưa ra các câu hỏi đàm thoại để cho trẻ so sánh và phân loại từ đó sẽ phát huy khả năng sáng tạo và tư duy cho trẻ. Giải pháp 6: Ứng dụng các thí nghiệm khám phá khoa học vào các hoạt động + Thí nghiệm 1: Quả trứng thần bí. Cách tiến hành một thí nghiệm như sau: Mục đích: Trau dồi óc quan sát, khả năng phán đoán. Kích thích tính tìm tòi, ham hiểu biết. Cô cho trẻ thực hành, quan sát và rút ra kết luận: Quả trứng trong cốc nước muối sẽ nổi lên trên mặt nước vì trứng nặng hơn nước muối, nhưng quả trứng sẽ chìm trong nước ngọt vì nó nặng hơn nước ngọt. + Thí nghiệm 2: Nam châm hút gì Trẻ biết được đặc tính của nam châm đó là hút các vật có hợp chất của sắt và không hút được các vật không có hợp chất của sắt như gỗ, nhựa, giấy, xốp.. Cô và trẻ thảo luận và rút ra kết luận: Nam châm hút các vật có hợp chất của sắt và không hút được các vật không có hợp chất của sắt như gỗ, nhựa, giấy, xốp. Giải pháp 7: Phối kết hợp với với phụ huynh Tôi thường trao đổi với các bậc phụ huynh để phụ huynh giúp trẻ phát huy tính sáng tạo, tư duy của trẻ trong việc khám khá sự vật hiện tượng xung quanh ở mọi lúc mọi nơi. Ngoài việc phối hợp trên tôi còn vận động các bậc phụ huynh cùng tham gia đóng góp thêm các loại đồ dùng dễ kiếm như: Sưu tầm các loại tranh ảnh về các con vật, hoa quả, các bậc phụ huynh đã ủng hộ các cây cảnh, cây hoa để trồng ở vườn trường và góc thiên nhiên, vì phần lớn là trẻ em nông thôn nên đặc biệt các sẩn phẩm của nông nghiệp được phụ huynh ủng hộ rất nhiệt tình. * Kết quả của sáng kiến:
Bảng so sánh kết quả trước và sau khi thực hiện giải pháp Trước khi thực hiện Sau khi thực hiện giải pháp Nội dung STT giải pháp đánh giá Tỷ lệ Tỷ lệ Trẻ đạt Trẻ đạt (%) (%) Trẻ tích cực tham gia hoạt động. Trẻ có kỹ năng quan 1 19/28 67,8% 26/28 92,9% sát, hoạt động khám phá khoa học. Trẻ có kỹ năng quan sát, 2 hoạt động khám phá khoa 18/28 64,3% 25/28 89,3% học. Trẻ chưa có kỹ năng quan 3 sát, hoạt động khám phá 9/28 32,1% 3/28 10,7% khoa học. Trẻ chưa tích cực tham gia 4 10/28 34,3% 2/28 7,1% hoạt động. 7.2. Thuyết minh về phạm vi áp dụng của sáng kiến: Các giải pháp được áp dụng lần đầu tiên tại lớp vào tháng 09/2022 đã góp phần nâng cao chất lượng dạy trong hoạt động khám phá khoa học cho trẻ 4 – 5 tuổi B3 trường mầm non Đại Lai. 7.3. Thuyết minh về lợi ích kinh tế, xã hội của sáng kiến: Lợi ích về mặt kinh tế: Với sự phối kết hợp của các bậc phụ huynh học sinh và giáo viên trong việc tận dụng, thu thập các nguyện vật liệu phế thải sử dụng trong các giờ hoạt động khám phá khoa học sẽ đem lại hiệu quả cao nhất với mức chi phí thấp. Tận dụng sản phẩm từ các hoạt động khác nên cũng giảm chi phí mua nguyên vật liệu làm thí nghiệm.
Lợi ích về mặt xã hội: Giải pháp giúp bản thân có thêm tư liệu nghiên cứu cách tổ chức hoạt động khám phá một cách khoa học để từ đó nâng cao chất lượng hoạt động chăm sóc giáo dục cho trẻ mầm non. Đồng thời thu hút sự tham gia của trẻ, của phụ huynh cùng cô chuẩn bị tốt các điều kiện để tổ chức hoạt động khám phá đạt hiệu quả cao. Nâng cao nhận thức đối với phụ huynh học sinh về việc tổ chức hoạt động khám khoa học cho trẻ, từ đó phụ huynh có tinh thần ủng hộ cho cô và trẻ cả về vật chất lẫn tinh thần. Tuyên truyền sâu rộng tới toàn thể phụ huynh trong nhà trường về các hoạt động chăm sóc giáo dục trẻ trong trường mầm non. * Cam kết: Tôi cam đoan những điều khai ở trên đây là đúng sự thật và không sao chép hoặc vi phạm bản quyền. Xác nhận của cơ quan Tác giả sáng kiến (Chữ kí và dấu) (Chữ kí và họ tên) Nguyễn Thị Ngời Hoàng Thị Hồng
MỤC LỤC Nội dung sáng kiến Trang PHẦN I: MỞ ĐẦU 2 1. Mục đích của sáng kiến. 2 2. Tính mới của sáng kiến và ưu điểm nổi bật của sáng kiến. 3-4 3. Đóng góp của sáng kiến. 4 PHẦN II: NỘI DUNG 4 Chương 1: Khái quát thực trạng của sáng kiến 4-6 Chương 2: Một số giải pháp được áp dụng lần đầu tại lớp 4- 6 - 20 5 tuổi B3 trường Mầm non Đại Lai. 1. Giải pháp 1: Xây dựng nội dung khám phá khoa học và xây 6-7 dựng kế hoạch theo từng chủ đề phù hợp với trẻ. 2. Giải pháp 2: Chuẩn bị tốt mọi điều kiện cho trẻ khám phá. 7 - 10 3. Giải pháp 3: Một số trò chơi nhằm tạo sự hứng thú cho trẻ 11 - 12 hoạt động thí nghiệm khoa học. 4. Giải pháp 4: Tạo điều kiện cho trẻ hoạt động trải nghiệm 13 - 17 5. Giải pháp 5: Nâng cao kỹ năng quan sát, so sánh và phân loại 17 - 18 ở trẻ. 6. Giải pháp 6: Ứng dụng các thí nghiệm khám phá khoa học 18 - 19 vào các hoạt động. 7. Giải pháp 7: Phối kết hợp với với phụ huynh 19 - 20 Chương 3: Kiểm chứng các giải pháp 21 - 22 PHẦN 3: KẾT LUẬN 22 - 24 1. Những vấn đề quan trọng nhất được đề cập đến của sáng 22 kiến. 2. Hiệu quả thiết thực của sáng kiến. 23 3. Kiến nghị với các cấp quản lý. 23 - 24 PHẦN 4: PHỤ LỤC 24
PHẦN I. MỞ ĐẦU I. Mục đích của sáng kiến Như chúng ta đã biết, bậc học mầm non là bậc học quan trọng nhất trong hệ thống giáo dục quốc dân, là cơ sở hình thành tính cách ban đầu cho trẻ. Ở trường mầm non trẻ không chỉ được chăm sóc mà trẻ còn được làm quen nhiều hoạt động khác nhau, trong đó có hoạt động “ Khám phá khoa học” hoạt động này có ý nghĩa rất quan trọng trong việc phát triển nhận thức cho trẻ nói riêng và phát triển toàn diện cho trẻ nói chung. Hoạt động khám phá khoa học trong trường mầm non là một phương tiện phát triển nhận thức cho trẻ rất hữu hiệu. Thông qua hoạt động khám phá khoa học giúp trẻ phát triển các tri thức tâm lý cũng như khả năng tri giác các sự vật hiện tượng xung quanh, từ đó buộc trẻ phải tư duy, tìm tòi, khám phá và quá trình đó làm phát triển óc tưởng tượng, sáng tạo, ham muốn tìm hiểu thế giới xung quanh của trẻ. Khám phá khoa học đối với trẻ mầm non nói chung và trẻ 4-5 tuổi B3 nói riêng nhằm khơi dậy tính ham học hỏi, khám phá ở trẻ, đồng thời thông qua các hoạt động khám phá khoa học sẽ giúp cho trẻ dần hình thành và phát triển các kỹ năng quan sát, kỹ năng tư duy, phân tích, tổng hợp, khái quát và đam mê được tìm hiểu khoa học. Tuy nhiên chất lượng và cách tổ chức hoạt động được cải thiện một cách khá tốt nhưng hiệu quả chưa cao, vì đặc trưng của môn học còn khô khan nên dễ gây nhàm chán cho trẻ, đồ dùng đồ chơi cô chuẩn bị rất nhiều nhưng vẫn mang tính cứng nhắc và có phần gò bó đối với trẻ, sự tò mò tự ham học hỏi của trẻ chưa hứng thú, trẻ chưa tích cực hoạt động, trẻ còn rụt rè, chưa mạnh dạn thể hiện kiến thức của bản thân, không tự tin khi nêu lên những hiểu biết của mình. Bản thân tôi là một giáo viên luôn tận tâm với sự nghiệp trồng người, tôi trăn trở và suy nghĩ làm thế nào để mình khắc phục và giúp trẻ hứng thú và học tốt hoạt động khám phá khoa học tại trường mầm non một cách tốt nhất. Chính vì vậy tôi mạnh dạn nghiên cứu và vận dụng giải pháp: “Một số giải pháp tạo hứng thú
trong hoạt động khám phá khoa học cho trẻ 4 - 5 tuổi B3 trường Mầm non Đại Lai” tại lớp mẫu giáo 4-5 tuổi B3 trường Mầm non Đại Lai. 2. Tính mới của sáng kiến và ưu điểm nổi bật của SK * Tính mới của sáng kiến: Những giải pháp mà tôi đã chọn trước đây còn mang tính chung chung, hầu hết là dựa trên lý thuyết, chưa đi sát vào thực tế, khi áp dụng thì hiệu quả chưa thực sự cao, với tình hình thực tế hiện nay tôi quyết định nghiên cứu và đưa ra các giải pháp giúp trẻ mẫu giáo 4-5 tuổi B3 hứng thú tham gia vào hoạt động khám phá khoa học. Với các giải pháp chính mà tôi chọn đó là tạo điều kiện cho trẻ được hoạt động trải nghiệm để nâng cao chất lượng giáo dục trong nhà trường và hơn hết là tạo hứng thú cho trẻ trong hoạt động khám phá khoa học. Những giải pháp mà sáng kiến tôi đưa ra có những nét khác và mới so với các giải pháp trước đây, vừa có tính kế thừa và phát huy những ưu điểm, đồng thời được áp dụng thực tế hàng ngày trong nhà trường, phù hợp với năng lực của học sinh, với điều kiện của học sinh lớp 4 – 5 tuổi B3 và của trường Mầm non Đại Lai. * Đề tài “Một số giải pháp tạo hứng thú trong hoạt động khám phá khoa học cho trẻ 4 - 5 tuổi B3 trường Mầm non Đại Lai” được áp dụng lần đầu tại lớp tôi thời gian từ tháng 9 năm 2022. * Ưu điểm nổi bật: + Bản thân tôi luôn thực hiện nghiêm túc theo quy định của Sở, Phòng GD&ĐT, của trường và theo chương trình giáo dục mầm non độ tuổ 4-5 tuổi. + Ban giám hiệu luôn chỉ đạo chặt chẽ công tác chăm sóc và giáo dục trẻ đến đội ngũ giáo viên. Luôn tạo mọi điều kiện thuận lợi nhất về cơ sở vật chất cũng như chuyên môn để giáo viên thực hiện tốt công tác giáo dục, tạo hứng thú cho trẻ, tạo môi trường thực tế cho trẻ được trải nghiệm. + Xây dựng kế hoạch năm học và nội dung khám phá phù hợp theo đúng độ tuổi. 3. Đóng góp của sáng kiến
Đề tài “Một số giải pháp tạo hứng thú trong hoạt động khám phá khoa học cho trẻ 4 - 5 tuổi B3 trường Mầm non Đại Lai”. Nhằm góp phần tìm ra các giải pháp tốt nhất để giúp trẻ 4-5 tuổi học tốt môn khám phá khoa học, giúp trẻ có hứng thú trong hoạt động khám phá cũng như khích thích tính tò mò ham học hỏi của trẻ cũng như hình thành cho trẻ những kỹ năng cơ bản về môn học. Giúp trẻ phản ảnh được thế giới xung quanh cuộc sống con người một cách đa dạng, phong phú, hấp dẫn, sáng tạo. Tạo cho trẻ sự hứng thú và hiệu quả khi tham gia hoạt động khám phá khoa học. Thông qua hoạt động khám phá khoa học hình thành nhận thức về sự vật hiện tượng xung quanhvà quan trọng hơn là giáo dục thái độ ứng xử đúng đắn với thiên nhiên, với xã hội cho trẻ. Qua môn học giúp nhân cách trẻ phát triển toàn diện, đưa trẻ hướng tới “Chân - Thiện - Mĩ”. Tham mưu với nhà trường xây dựng kế hoạch năm học phù hợp với độ tuổi của trẻ. Đề xuất một số kinh nghiệm để góp phần nâng cao chất lượng giáo dục môn học khám phá hoa học cho chị em đồng nghiệp trong nhà trường. PHẦN 2: NỘI DUNG CHƯƠNG 1: KHÁI QUÁT THỰC TRẠNG CỦA SÁNG KIẾN “Một số giải pháp tạo hứng thú trong hoạt động khám phá khoa học cho trẻ 4 - 5 tuổi B3 trường Mầm non Đại Lai”. Trường Mầm Non Đại Lai là đơn vị trực thuộc Phòng giáo dục và đào tạo huyện Gia Bình quản lý. Trường được thành lập năm 1992. Trường luôn nhận được sự quan tâm giúp đỡ của các cấp lãnh đạo. Đảng, chính quyền từ tỉnh đến địa phương, sự ủng hộ nhiệt tình của các bậc phụ huynh học sinh nên đã trang bị được nhiều phòng học khang trang, rộng rãi, có đầy đủ đồ dùng, phương tiện và trang thiết bị kịp thời như các đồ dùng, dụng cụ thể dục, máy tính, ti vi …. Để phục vụ cho việc dạy và học của cô và trò trên lớp. Ban giám hiệu nhà trường có trình độ chuyên môn vững, có năng lực và năng động trong công tác, luôn tạo điều kiện giúp đỡ giáo viên trong các buổi sinh hoạt
chuyên môn của tổ, luôn tạo điều kiện tốt nhất về mọi mặt để giúp giáo viên phát huy hết năng lực của mình. Mặt khác, Phòng giáo dục cũng như nhà trường thường xuyên mở các chuyên đề bồi dưỡng đổi mới hình thức dạy và học tạo điều kiện cho đội ngũ giáo viên được thường xuyên học hỏi và nâng cao trình độ chuyên môn, đội ngũ giáo viên của trường có chuyên môn, sáng tạo trong các hoạt động. 1. Ưu điểm Năm học 2022-2023 được sự phân công của Ban giám hiệu nhà trường, tôi tiếp tục trực tiếp phụ trách lớp 4-5 tuổi B3, bản thân luôn nhận được sự ủng hộ, quan tâm nhiệt tình của Ban giám hiệu nhà trường, đã tạo điều kiện về cơ sở vật chất, chuẩn bị đầy đủ đồ dùng, đồ chơi cho cô và trẻ. Giáo viên có trình độ chuẩn và trên chuẩn, phẩm chất đạo đức tốt, luôn tạo điều kiện để học hỏi lẫn nhau trong công tác, có năng lực sư phạm với nhiều thủ thuật thu hút trẻ và thật sự yêu nghề, mến trẻ. Đối với lớp 4-5 tuổi B3 tôi trực tiếp phụ trách, trẻ học rất hăng say, tích cực khi được cô tạo điều kiện cho trẻ tìm hiểu và hướng dẫn tham gia hoạt động. Đa số trẻ có nề nếp tốt và hứng thú tham gia vào các hoạt động. Đa số phụ huynh quan tâm đến trẻ, đã ủng hộ nguyên vật liệu để trẻ hoạt động trong giờ hoạt động khám phá khoa học. 2. Hạn chế và nguyên nhân hạn chế Dù nhiệt tình cao nhưng cô giáo còn trẻ kinh nghiệm chưa nhiều nên khả năng chuẩn bị đồ dùng cho các hoạt động vẫn còn hạn chế. Nhận thức của trẻ không đồng đều, có trẻ không mạnh dạn, có trẻ quá nhút nhát khi khám phá, khi làm thí nghiệm và chậm tiếp thu chưa nên chưa nêu được ý kiến của mình khi tham gia hoạt động. Phụ huynh chưa quan tâm đến hoạt động khám phá khoa học mà chỉ quan tâm đến chữ cái và chữ số nhiều hơn, coi nhẹ tổ chức các hoạt động khám phá. Một số các bậc phụ huynh đi làm xa còn ít có thời gian quan tâm đến trẻ.
Với đặc điểm như vậy năm học 2022 - 2023 tôi được nhà trường phân công vào lớp 4-5 tuổi B3 trường Mầm non Đại Lai. Lớp học có 28 cháu và tôi tiến hành khảo sát thực tế khi tham gia hoạt động khám phá khoa học và cho kết quả ban đầu như sau: Bảng 1: Kết quả khảo sát khi trẻ tham gia hoạt động khám phá khoa học. Trẻ Trẻ Trẻ có chưa tích kỹ có kỹ cực năng Tổng năng tham quan số trẻ quan gia sát, tham sát, Trẻ chưa tích cực tham gia hoạt động khám hoạt hoạt gia hoạt phá khoa học động động hoạt động khám khám động khám phá phá phá khoa khoa khoa học học học 28 trẻ HS % HS % HS % HS % 19/2 67,8% 18/28 64,3 9/28 32,1% 10/2 35,7% 8 % 8 Từ những kết quả khảo sát như trên tôi luôn suy nghĩ và trăn trở xem mình phải làm gì và làm thế nào để nâng cao kết quả giáo dục khi trẻ tham gia hoạt động khám phá khoa học đạt kết quả tốt. Với kết quả khảo sát trên trẻ không cao, dựa vào nguyên nhân của vấn đề tôi xin đưa ra một số giải pháp sau: CHƯƠNG II: MỘT SỐ GIẢI PHÁP ĐƯỢC ÁP DỤNG LẦN ĐẦU TẠI LỚP 4-5 TUỔI B3 TRƯỜNG MẦM NON ĐẠI LAI 1. Giải pháp 1: Xây dựng nội dung khám phá khoa học và xây dựng kế hoạch theo từng chủ dề phù hợp với trẻ
Với mong muốn trẻ sẽ được mở rộng và trau dồi các kỹ năng quan sát, so sánh, phân loại, dự đoán, tìm hiểu....và được nâng cao hiểu biết của mình về thế giới tự nhiên. Do vậy ngay từ đầu ngay từ đầu năm học tôi đã lập kế hoạch theo từng chủ đề. Số thứ tự Tên chủ điểm Tên thí nghiệm - Vật chìm, vật nổi. 1 Trường mầm non - Cuộc chạy đua của 3 cây nến. - Lau khô bàn tay bằng giấy. 2 Bản thân - Cơ thể của bé. - Sử dụng bàn tay trong nước. - Làm nổi một vật chìm. 3 Gia đình - Thử nghiệm với các đồ đựng nước. - Nam châm hút gì?. - Nghề nông?. 4 Nghề nghiệp - Có thể trồng cây bằng gì?. - Co và giãn. - Làm sách về quá trình phát triển của gà. 5 Động vật - Động vật ngụy trang. - Thế giới côn trùng. - Nhuộm màu hoa. 6 Tết và mùa xuân - Táo lê đổi màu. - Quá trình phát triển của cây từ hạt. 7 Thế giới thực vật - Cây cần gì để lớn lên và phát triển. - Các loại ô tô? 8 Phương tiện giao thông - Các lớp chất lỏng. - Sự đổi màu của nước. 9 Nước và các hiện tượng tự nhiên. - Mưa? - Không khí có từ đâu. - Một vài chất tan trong nước. 10 Quê hương - Đất nước - Bác hồ. - Vì sao trứng lại nổi. 2. Giải pháp 2: Chuẩn bị tốt mọi điều kiện cho trẻ khám phá a. Môi trường trong lớp Môi trường trong lớp học có ảnh hưởng rất lớn trong việc tạo hứng thú cho trẻ. Chính vì vậy các mảng tường chính trong lớp như mảng chủ đề, các tiêu đề của các góc tôi thường sưu tầm, thiết kế các hình ảnh ngộ nghĩnh đáng yêu, có màu sắc đẹp, bố cục hợp lí và có tên thật gần gũi với trẻ để gây ấn tượng cho trẻ. VD: Mảng chủ đề thường ở vị trí chính để trẻ dễ nhìn dễ thấy. Nội dung của mảng chủ đề thường tổng hợp các hình ảnh về chủ đề: Như chủ đề trường Mầm non: Phía trên tôi thiết kế có hình ảnh ngôi trường, hình ảnh các bé đang chơi, hình ảnh đồ chơi đu quay, cầu trượt, hình ảnh cô giáo cùng bé đi dạo, hình ảnh một số
hoạt động của cô và trẻ… phía dưới là mảng tường mở tôi để cho trẻ sáng tạo trang trí cùng cô. Đối với các góc chơi ở trong lớp cũng được tôi thiết kế trang trí đẹp mắt, các góc chơi được bố trí phù hợp: Góc động chơi xa góc tĩnh. Đồ dùng ở các góc tôi luôn sắp xếp theo hướng mở tạo thuận lợi cho trẻ tham gia hoạt động. Đặc biệt đồ dùng và nguyên vật liệu ở góc Nghệ thuật luôn được tôi để ở trong tầm với của trẻ, giúp các con dễ dàng lấy và cất trong quá trình hoạt động. Ví dụ ở góc xây dựng: Đang thực hiện chủ đề thực vật thì tôi chuẩn bị một số loại hoa, cây ăn quả, rau….Để trẻ xây dựng vườn rau, vườn hoa, vườn cây ăn quả theo ý thích của trẻ.
Hình ảnh góc xây dựng chủ đề thực vật Ví dụ góc phân vai: Cô chuẩn bị một số loại hoa, quả để trẻ được sử dụng để chơi các trò chơi như bán hàng, chế biến món ăn…qua đó trẻ sẽ có thêm kiến thức, kỹ năng về thế giới xung quanh, nhất là kiến thức giao tiếp, khám phá về xã hội. Hình ảnh góc phân vai chủ điểm thực vật b. Môi trường ngoài lớp: