Sáng kiến kinh nghiệm Mầm non: Tạo môi trường học tập trong lớp cho trẻ 5-6 tuổi hoạt động một cách tích cực

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:12

Thêm vào BST

Báo xấu

4
lượt xem 2
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Sáng kiến "Tạo môi trường học tập trong lớp cho trẻ 5-6 tuổi hoạt động một cách tích cực" được hoàn thành với mục tiêu nhằm tạo được môi trường học tập trong lớp cho trẻ 5-6 tuổi hoạt động một cách tích cực, để nâng cao chất lượng chăm sóc giáo dục trẻ theo hướng lấy trẻ làm trung tâm.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Sáng kiến kinh nghiệm Mầm non: Tạo môi trường học tập trong lớp cho trẻ 5-6 tuổi hoạt động một cách tích cực

Mẫu 02/SK CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM Độc lập – Tự do – Hạnh phúc THUYẾT MINH MÔ TẢ GIẢI PHÁP VÀ KẾT QUẢ THỰC HIỆN SÁNG KIẾN 1. Tên sáng kiến “Tạo môi trường học tập trong lớp cho trẻ 5-6 tuổi hoạt động một cách tích cực”. 2. Mô tả các giải pháp cũ thường làm Giáo dục mầm non là ngành học mở đầu trong hệ thống giáo dục quốc dân, chiếm vị trí rất quan trọng, có nhiệm vụ xây dựng những cơ sở ban đầu, đặt nền móng cho việc hình thành nhân cách con người giúp trẻ phát triển toàn diện Đức – Trí – Thể - Mỹ và lao động. Đối với trẻ, môi trường chi phối rất nhiều cho hoạt động của chúng, chỉ đạo hoạt động, định hướng hành vi cá nhân. Tuy nhiên việc tạo môi trường học tập cho trẻ hoạt động một cách tích cực đã được tôi và các đồng chí giáo viên trong trường mầm non Bình Minh thực hiện nhưng kết quả đạt được chưa cao và vẫn còn nhiều hạn chế: - Tôi nhận thấy việc tạo môi trường cho trẻ học tập trong lớp mới chỉ mang tính hình thức, chưa xuất phát từ nhu cầu của trẻ, chưa kích thích tính tò mò khám phá của trẻ. - Các góc, mảng tường trang trí chưa mang tính mở, nguyên vật liệu chưa phong phú đa dạng, trẻ hoạt động máy móc, dập khuôn, nhàm chán. - Đồ dùng đồ chơi còn để ở dạng đóng, chưa thu hút trẻ vào các góc chơi. Nội dung các góc chơi còn sơ sài .... chưa kích thích tính tò mò, khám phá của trẻ. Trẻ chơi chưa hứng thú, còn gò bó, thao tác vai chơi còn nghèo nàn, chưa sáng tạo, giao tiếp còn hạn chế, sản phẩm của trẻ tạo ra sau khi chơi chưa nhiều, còn đơn điệu thụ động .... Theo điều tra ban đầu lớp tôi phụ trách 33 cháu ở độ tuổi mẫu giáo 5-6 tuổi: STT Nội dung Số trẻ Tỷ lệ - Trẻ hoạt động tích cực vào môi trường đã 1 14/33 42,4% tạo trong lớp. BM-SK02 Trang 1
2 - Kỹ năng sử dụng môi trường trong lớp. 10/33 33,3% 3 - Hứng thú tham gia vào hoạt động. 15/33 45,4% 3. Sự cần thiết phải áp dụng giải pháp sáng kiến: Tổ chức môi trường học tập trong nhóm lớp có một vai trò vô cùng quan trọng trong công tác giáo dục và nuôi dưỡng trẻ ở trường mầm non, nhằm tạo cơ hội cho trẻ được chủ động học tập, khám phá trải nghiệm, tiếp thu và củng cố những kiến thức đã lĩnh hội được trên tiết học, phát huy hết khả năng, năng lực, tư duy sáng tạo, bộc lộ được khả năng của trẻ, qua đó góp phần hình thành và phát triển nhân cách cho trẻ, giúp trẻ phát triển toàn diện. Là một giáo viên mầm non tôi nghĩ để đáp ứng với phương pháp đổi mới giáo dục mầm non dạy học theo hướng tích cực, lấy trẻ làm trung tâm, trẻ là chủ thể tích cực, giáo viên là người tạo cơ hội, hướng dẫn, gợi mở các hoạt động khám phá của trẻ, nên việc tạo môi trường học tập trong lớp cho trẻ là rất cần thiết. Chính vì vậy tôi đã mạn dạn đưa ra biện pháp “Tạo môi trường học tập trong lớp cho trẻ 5-6 tuổi hoạt động một cách tích cực”. 4. Mục đích của giải pháp sáng kiến Nhằm tạo được môi trường học tập trong lớp cho trẻ 5-6 tuổi hoạt động một cách tích cực, để nâng cao chất lượng chăm sóc giáo dục trẻ theo hướng lấy trẻ làm trung tâm. Giúp trẻ được chơi ở các góc chơi có nhiều đồ dùng, đồ chơi, nhiều nguyên vật liệu mở được xắp xếp hợp lý... Trẻ tham gia vào các hoạt động một cách chủ động, tích cực, hứng thú, sáng tạo, không gò bó, sản phẩm chơi của trẻ phong phú .... tiếp thu kiến thức một cách có hiệu quả. 5. Nội dung: 5.1. Thuyết minh giải pháp mới hoặc cải tiến Từ thực trạng trên tôi luôn suy nghĩ và tìm ra những giải pháp tốt nhất trong việc tạo môi trường học tập trong lớp cho trẻ 5-6 tuổi hoạt động một cách tích cực, giúp trẻ tiếp thu kiến thức có hiệu quả, đáp ứng với phương pháp giáo dục lấy trẻ làm trung tâm. Tôi đã mạnh dạn đưa ra một số giải pháp sau: BM-SK02 Trang 2
Giải pháp 1. Lập kế hoạch tạo môi trường theo chủ đề: Muốn thực hiện các hoạt động một cách có khoa học và có hiệu quả bản thân tôi trước hết lập ra kế hoạch tạo môi trường theo từng chủ đề. Ví dụ: Kế hoạch: “Chủ đề: Gia đình” Tuần Nội dung - Trang trí chủ đề: “Gia đình” với chủ đề nhánh “Gia đình bé yêu”. Tuần 1 - Trang trí các mảng tường chính, - Chuẩn bị đồ chơi ở các góc theo chủ đề nhánh. - Trang trí nhánh 2: “Ngôi nhà gia đình ở”. Tuần 2 - Trang trí các mảng tường ở các góc chơi theo chủ đề nhánh. - Chuẩn bị đồ chơi ở các góc theo chủ đề nhánh. - Trang trí nhánh 3: “Nhu cầu của gia đình” Tuần 3 - Trang trí các mảng tường ở các góc chơi theo chủ đề nhánh. + tuần 4 - Chuẩn bị đồ chơi ở các góc theo chủ đề nhánh. Những công việc nào chưa thực hiện được bản thân tôi rút kinh nghiệm cho chủ đề sau thực hiện tốt hơn. Giải pháp 2. Trang trí các góc, mảng tường theo tính mở: Sau khi đã lập kế hoạch cho từng chủ đề tôi bắt tay ngay vào thực hiện. Trang trí môi trường trong lớp theo công văn hướng dẫn số 449 của Phòng Giáo Dục: Phía trên lớp học treo ảnh “Bác Hồ bế bé Minh Phương”; thời gian biểu; bảng kiểm diện; bảng bé ngoan, lựa chọn mảng tường chính ở chỗ dễ quan sát để trang trí, các bảng biểu khác lựa chọn vị trí phù hợp.... Hình ảnh phía trên lớp học BM-SK02 Trang 3
Trang trí các hình ảnh xung quanh lớp nhằm tạo cho trẻ sự gần gũi, thân thiện, hứng thú, sự hấp dẫn của các bức tranh nhằm lôi cuốn trẻ tích cực tham gia các hoạt động. * Trang trí mảng tường chính: Mảng tường chính là mảng tường xuyên suốt cả chủ đề thể hiện nổi bật nội dung của chủ đề. Mảng tường chính gồm 2 tầng: Tầng 1 (bên trên): Dùng tranh ảnh để trang trí với mục đích gợi ý các hoạt động và cung cấp kiến thức cho trẻ theo chủ đề. Tầng 2 (là mảng tường mở, bên dưới) để trẻ bổ sung thêm các sản phẩm sau mỗi hoạt động của chủ đề. VD: Chủ đề: Mùa hè của bé + Mảng tường 1 (bên trên): là bức tranh các hiện tượng tự nhiên và PTGT + Mảng tường tầng 2 (bên dưới): Được chia theo các ô để trẻ trưng bày sản phẩm của trẻ theo các chủ đề Hình ảnh dán phải vừa tầm mắt của trẻ: không quá cao, không quá thấp. * Hình ảnh mảng tường chính BM-SK02 Trang 4
*Trang trí hình ảnh trong các góc chơi: Các góc chơi được trang trí hình ảnh hấp dẫn, sinh động, mầu sắc đẹp gợi ý cung cấp kiến thức cho trẻ quan sát và thay đổi nội dung theo từng chủ đề, không dán cố định, có sự kết hợp giữa các sản phẩm của trẻ và của cô để trang trí, giúp cho trẻ cảm thấy hứng thú, yêu thích góc chơi đó hơn khi thấy sản phẩm của mình làm được trang trí trên góc chơi. Không dán khít các mảng tường mà phải dán để dành khoảng trống để trẻ dán sản phẩm của mình theo chủ đề. - Ví dụ ở góc sách thư viện: tôi trang trí tên góc và một số hình ảnh tượng trưng phía trên, còn phần dưới tôi đóng các kệ ngắn để một số đồ dùng cho trẻ dễ lấy, dễ cất, bên cạnh đó là những hình ảnh trang trí mở để trẻ có thể đặt, cất số, chữ cái đang học, hoặc đã được học. Hình ảnh góc sách thư viện Hoặc ở góc khám phá tôi cũng trang trí tương tự hình ảnh tượng trung cho góc ở phía trên, phía dưới là phần mở để trẻ treo các sản phẩm trẻ làm được theo từng chủ đề, hoặc những đồ chơi do cô tự làm để trẻ có thể tự lấy chơi và tự cất. BM-SK02 Trang 5
Hình ảnh góc khám phá Giải pháp 3: Bố trí các góc hoạt động phù hợp với lớp học: Ngoài việc trang trí các tranh ảnh xung quanh lớp tôi còn bố trí các góc hoạt động, góc chơi sao cho phù hợp với điều kiện thực tế của lớp học, có diện tích đảm bảo cho trẻ tham gia vào hoạt động, trên các góc chơi có tên góc và trang trí theo chủ đề nhánh, mảng tường phía dưới trang trí gợi mở để trẻ hoạt động và tham gia trang trí cùng cô, các họa tiết để vừa tầm mắt trẻ, không cao quá hoặc thấp quá... Trong lớp tôi đã sắp xếp, bố trí các góc hoạt động phù hợp, góc yên tĩnh xa góc hoạt động ồn ào. Các góc chơi đều có ranh giới rõ ràng, có khoảng cách hợp lý, có lối đi lại giữa các góc cho trẻ di chuyển và thuận tiện cho sự bao quát của cô. Tôi đã sử dụng các mảng tường và giá tủ để ngăn cách các góc chơi. Khi thực hiện hoạt động chơi trẻ chỉ cần xoay giá góc là tạo thành góc chơi riêng biệt không bị ảnh hưởng đến các nhóm chơi khác. Tôi thường xuyên thay đổi vị trí các góc sau mỗi chủ đề để tạo cảm giác mới lạ, kích thích hứng thú của trẻ. Mặt khác tùy theo nội dung của từng chủ đề mà lớp đang thực hiện để bố trí các góc chơi xuyên suốt theo một chủ đề phù hợp. Ví dụ: Góc chơi thiên nhiên tôi bố trí ở ngoài hành lang phía cuối của lớp học để tận dụng lấy ánh sáng, trồng nhiều cây hoa, cây cảnh tạo quang cảnh đẹp cho lớp và có diện tích rộng cho trẻ hoạt động. Góc phân vai và góc xây dựng tôi BM-SK02 Trang 6
sử dụng diện tích rộng hơn vì 2 góc có nhiều trẻ chơi, góc phân vai tôi bố trí ngay cửa ra vào và khoảng trên đầu lớp vì đó là khoảng cách rộng nhất của lớp học .... Góc xây dựng và góc phân vai ở gần nhau, xa góc sách truyện, góc sách truyện ở chỗ tĩnh và sáng. Góc xây dựng tránh lối đi lại, góc chơi vận động ở ngoài sân ... Đặt tên các góc đơn giản, dễ hiểu và phù hợp với nội dung từng chủ đề đang thực hiện. Ví dụ: Khi thực hiện chủ đề “Động vật” góc sách có thể đặt “Thư viện về thế giới động vật”, nhưng sang chủ đề “Thực vật” góc sách có thể đặt “Thư viện về các loài hoa” ...... Ngoài ra tôi còn tận dụng khu vực hành lang của lớp vẽ hình các bước chân của trẻ, ô ăn quan, các ô vẽ bật chụm tách chân ... để trẻ có thể thực hiện được các bài tập phát triển vận động ngay ở hành lang như “Đi theo đường ngoằn nghèo”, hay bài tập “Bật chụm tách chân theo ô vẽ”, chơi trò chơi “Ô ăn quan” .... Hình ảnh ngoài hành lang lớp học Giải pháp 4. Chuẩn bị đồ dùng, đồ chơi và nguyên vật liệu ở các góc: Việc lựa chọn, xắp xếp, sưu tầm nguyên vật liệu, đồ dùng đồ chơi ở các góc là yếu tố quyết định cho sự thành công của vai chơi và chủ đề chơi, giúp trẻ lĩnh hội kiến thức một cách có hiệu quả nhất. BM-SK02 Trang 7
Tôi lựa chọn đồ dùng, đồ chơi đẹp, có nhiều chức năng trong sử dụng hấp dẫn trẻ, đảm bảo an toàn không gây nguy hiểm, phù hợp với từng góc chơi và mục đích giáo dục trẻ theo từng chủ đề, sắp xếp để trẻ dễ thấy, dễ lấy, dễ lựa chọn, kích thích sự hứng thú đối với trẻ tham gia vào các hoạt động ở các lĩnh vực vận động, nhận thức, ngôn ngữ, tình cảm và mối quan hệ xã hội. Nguyên vật liệu phục vụ cho các góc chơi là các nguyên vật liệu mở, phong phú, đa dạng tận dụng từ thiên nhiên như: Lá cây, sỏi, cát, rơm ... và đặc biệt là các nguyên vật liệu phế thải dễ tìm kiếm như: Những chai lọ nhựa, vỏ hộp sữa, cành cây khô, len vụn, sách báo, tranh ảnh cũ ... để làm đồ dùng tự tạo phục vụ cho các góc chơi. Ví dụ: ở góc phân vai những đồ dùng đồ chơi được sắp xếp phù hợp với không gian của lớp, các đồ dùng, đồ chơi được để vừa tầm không cao quá so với trẻ, những dồ dùng đồ chơi đa số đều do cô và trẻ cùng làm nhưng những chiếc làn làm từ xốp bi tít, các loại quả nhồi bông làm bằng các nguyên vật liệu như dạ, bông... Hình ảnh góc phân vai BM-SK02 Trang 8
Hoặc ở góc nghệ thuật tôi trang trí hình ảnh minh hoạ ít, chủ yếu là đóng các kệ nhỏ để đồ dùng, đồ chơi cho trẻ chơi, những đồ chơi này cũng dễ lấy, dễ cất. Hình ảnh góc thư viện * Kết quả của sáng kiến Qua quá trình áp dụng các biện pháp trên vào việc tạo môi trường học tập trong nhóm lớp tôi thấy có kết quả như sau: Môi trường học tập trong và ngoài nhóm lớp được phong phú và đa dạng phù hợp với các hoạt động của trẻ: Lớp có đầy đủ đồ dùng, đồ chơi cần thiết phù hợp với góc chơi, có nhiều đồ chơi sáng tạo, đồ chơi mở, để kích thích trẻ hoạt động, phát huy được tính tích cực và sáng tạo của trẻ .... *Đối với trẻ: Trẻ hứng thú, tích cực tham gia vào môi trường học tập cô đã tạo ra ở trong lớp, có kỹ năng tham gia vào các hoạt động, sản phẩm chơi của trẻ nhiều và phong phú ... Qua quá thời gian nghiên cứu đề tài tôi đã thu được kết quả khảo sát như sau: BM-SK02 Trang 9
Trước khi Sau khi thực thực hiện các hiện các biện TT Nội dung biện pháp pháp So sánh Số trẻ Tỷ lệ Số trẻ Tỷ lệ 1 Trẻ hoạt động tích cực vào môi trường đã tạo 14/33 42,4% 32/33 97% Tăng 54,6% trong lớp. 2 Kỹ năng sử dụng môi 10/33 33,3% 31/33 94% Tăng 60,7% trường trong lớp. 3 Hứng thú tham gia hoạt 15/33 45,4% 32/33 97% Tăng 51,6% động. * Sản phẩm được tạo ra từ giải pháp - Trẻ hứng thú, tích cực tham gia vào môi trường đã tạo trong lớp, có kỹ năng sử dụng môi trường trong lớp học, sôi nổi, mạnh dạn, tự tin hơn. - Môi trường lớp học được sắp xếp khoa học, mở rộng không gian cho trẻ hoạt động, đồ dùng đồ chơi đa dạng và được thay đổi thường xuyên theo chủ đề. - Giáo viên có thêm kinh nghiệm trong việc tạo môi trường cho trẻ hoạt động một cách tích cực, có kỹ năng làm đồ dùng đồ chơi phục vụ các góc chơi trong lớp học. 5.2. Thuyết minh về phạm vi áp dụng sáng kiến Sáng kiến "Tạo môi trường học tập trong lớp cho trẻ 5-6 tuổi hoạt động một cách tích cực” được ứng dụng trong giảng dạy tại trường mầm non Bình Minh – TP Bắc Giang – Tỉnh Bắc Giang. Đã thu hút được sự tham gia của trẻ vào hoạt động trong lớp đạt kết quả cao, trẻ tham gia vào các hoạt động rất tích cực. Đề tài có thể ứng dụng vào các độ tuổi ở các trường mầm non trong thành phố. 5.3. Thuyết minh về lợi ích kinh tế, xã hội của sáng kiến BM-SK02 Trang 10
* Hiệu quả về mặt kinh tế: Môi trường trong lớp được cải thiện, cung cấp đa dạng đồ dùng đồ chơi tự làm phục vụ hiệu quả cho các góc hoạt động trong lớp, giảm thiểu kinh phí đầu tư đồ dùng mua sẵn…. * Hiệu quả về mặt xã hội: Việc tạo môi trường cho trẻ hoạt động, học tập một cách tích cực là việc làm rất quan trọng và cần thiết đối với công tác chăm sóc giáo dục trẻ ở lứa tuổi mầm non nói chung và trẻ 5-6 tuổi nói riêng. “Trẻ được học mà chơi, chơi mà học”, được khám phá, được hoạt động cá nhân, tập thể và chủ động, lựa chọn các trò chơi mà trẻ yêu thích ... Qua đó đã giúp trẻ tiếp thu kiến thức, kỹ năng một cách thoải mái, không gò bó, áp đặt ... nhằm góp phần hình thành và phát triển nhân cách cho trẻ. Sau khi áp dụng sáng kiến tôi trau dồi được kiến thức, có được những kinh nghiệm hơn trong việc giảng dạy nói chung và việc tạo môi trường cho trẻ học tập nói riêng. Muốn tạo môi trường học tập trong lớp phong phú để trẻ hoạt động một cách tích cực và có hiệu quả đòi hỏi cô giáo phải nghiên cứu các phương pháp xây dựng kế hoạch, lựa chọn hoạt động cho chủ đề rõ ràng phù hợp với điều kiện của nhóm lớp mình, xây dựng góc chơi với nội dung chơi phù hợp với chủ đề, sáng tạo linh hoạt. Cô giáo nắm vững đặc điểm tâm sinh lý, khả năng nhận thức và kỹ năng hoạt động của trẻ để lựa chọn phương pháp thích hợp. Sưu tầm và lựa chọn nhiều nguyên vật liệu đồ dùng đồ chơi, hình ảnh đẹp, hấp dẫn ở dạng mở vào các góc chơi và sắp xếp khoa học, nhằm lôi cuốn trẻ, tạo cho trẻ niềm say mê, hứng thú, thu hút sự chú ý của trẻ, kích thích trẻ ham muốn hoạt động, phát triển khả năng của trẻ. *Cam kết: Chúng tôi cam đoan những điều khai trên đây là đúng sự thật và không sao chép hoặc vi phạm bản quyền./. BM-SK02 Trang 11
Xác nhận của cơ quan, đơn vị Tác giả sáng kiến (Chữ ký, dấu) Nguyễn Thị Thanh Huyền BM-SK02 Trang 12