Sáng kiến kinh nghiệm THPT: Nâng cao chất lượng giờ học khi dạy các bài thực hành chương oxi lưu huỳnh ban cơ bản bằng phương pháp hoạt động nhóm

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:28

Thêm vào BST

Báo xấu

27
lượt xem 7
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục đích của đề tài "Nâng cao chất lượng giờ học khi dạy các bài thực hành chương oxi lưu huỳnh ban cơ bản bằng phương pháp hoạt động nhóm" là làm thế nào để kích thích học sinh thích học Hóa học và thích làm thí nghiệm Hóa học. Qua đó làm nổi bật mối liên hệ giữa các kiến thức với nhau, giúp học sinh vận dụng kiến thức nhiều lần để các em nhớ kỹ và hiểu kiến thức vững chắc, sâu sắc hơn. Hình thành và củng cố tư duy hóa học về sự biến đổi chất, các hiện tượng hóa học đặc trưng từ đó dự đoán và giải thích hiện tượng thí nghiệm …

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Sáng kiến kinh nghiệm THPT: Nâng cao chất lượng giờ học khi dạy các bài thực hành chương oxi lưu huỳnh ban cơ bản bằng phương pháp hoạt động nhóm

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THANH HOÁ TRƯỜNG THPT YÊN ĐỊNH 3 SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG GIỜ HỌC KHI DẠY CÁC BÀI THỰC HÀNH CHƯƠNG OXI LƯU HUỲNH BAN CƠ BẢN BẰNG PHƯƠNG PHÁP HOẠT ĐỘNG NHÓM Người thực hiện: Phạm Thị Chuyên Chức vụ: Giáo viên SKKN thuộc môn: Hóa Học
MỤC LỤC 1. MỞ ĐẦU ......................................................................................................... 2 1.1 LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI ..................................................................................2 1.2 MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU ..........................................................................2 1.3 ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU ........................................................................2 1.4. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU .................................................................3 2. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM ....................................................3 2.1. Cơ sở lí luận của sáng kiến kinh nghiệm .......................................................3 2.1.1. Thí nghiệm thực hành Hóa học: .................................................................3 Vai trò của thí nghiệm thực hành ................................................................3 Những yêu cầu sư phạm đối với thí nghiệm thực hành ...............................3 Nguyên tắc thực hiện: ................................................................................. 4 Các hình thức tổ chức thí nghiệm thực hành: ..............................................4 2.1.2. Phương pháp dạy học theo nhóm ..........................................................5 Cấu trúc chung của quá trình dạy học theo nhóm ........................................6 Vai trò của giáo viên trong hoạt động nhóm ..............................................6 2.2. Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm ...................... 8 2.2.1 Về học sinh: ............................................................................................... 8 2.2.2 Về giáo viên: ............................................................................................... 8 2.2.3. Về cơ sở vật chất: ...................................................................................... 8 2
2.3 Các sáng kiến kinh nghiệm hoặc các giải pháp đã sử dụng để giải quyết vấn đề ........................................................................................................................ 8 2.4 Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm ........................................................... 16 3. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ....................................................................... 18 3.1 KẾT LUẬN ................................................................................................ 18 3.2. KIẾN NGHỊ ................................................................................................ 18 TÀI LIỆU THAM KHẢO ........................................................................... 19 1. MỞ ĐẦU 1.1 LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI. Giáo dục thế kỷ XXI đang đứng trước những cơ hội và thách thức lớn. Sự phát triển nhảy vọt của khoa học và công nghệ, đặc biệt là công nghệ thông tin và truyền thông đang đưa nhân loại bước đầu quá độ sang nền kinh tế tri thức. Xu thế hội nhập toàn cầu hóa, dân chủ hóa, đại chúng hóa... mạnh mẽ đang diễn ra trên thế giới tác động đến sự phát triển của đất nước ta. Để đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của nền kinh tế xã hội, toàn ngành giáo dục đang nỗ lực đổi mới phương pháp dạy học theo hướng tích cực, phát huy tối đa khả năng tự học của học sinh, từng bước rèn luyện tư duy độc lập nhằm tạo ra những lớp người năng động sáng tạo, giàu tính nhân văn... đáp ứng được yêu cầu của thời đại. Trong những năm gần đây Đảng và Nhà nước đã quan tâm nhiều đến nền giáo dục. Do đó giáo dục THPT đã có nhiều đổi mới . Đặc biệt là phương pháp dạy học đang được quan tâm và coi trọng trong tất cả các môn học. Phương pháp dạy học của giáo viên có ảnh hưởng không nhỏ đến 3
phương pháp học tập của học sinh, do đó sự chuyển biến trong việc đổi mới phương pháp giảng dạy của giáo viên là hết sức cần thiết. Để góp phần nâng cao chất lượng giảng dạy môn Hoá học ở trường THPT có nhiều giáo viên đã tích cực đổi mới phương pháp trong giảng dạy có nhiều những kinh nghiệm hay. Nhưng tập chung chủ yếu trong các giờ nghiên cứu lý thuyết. Trong khi đó giờ thực hành đòi hỏi khái quát, củng cố kiến thức , phát triển tư duy tổng hợp, rèn kĩ năng kĩ xảo cho học sinh cả về lí thuyết và thực tiễn lại thì ít được giáo viên quan tâm. Xuất phát từ lí do trên tôi đã chọn đề tài “Nâng cao chất lượng giờ học khi dạy các bài thực hành chương oxi lưu huỳnh ban cơ bản bằng phương pháp hoạt động nhóm” với mong muốn đề tài của mình sẽ góp phần thiết thực vào việc đổi mới phương pháp dạy học. 1.2 MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU. Mục đích của đề tài này là làm thế nào để kích thích học sinh thích học Hóa học và thích làm thí nghiệm Hóa học. Q ua đó làm nổi bật mối liên hệ giữa các kiến thức với nhau, giúp học sinh vận dụng kiến thức nhiều lần để các em nhớ kỹ và hiểu kiến thức vững chắc, sâu sắc hơn. Hình thành và củng cố tư duy hóa học về sự biến đổi chất, các hiện tượng hóa học đặc trưng từ đó dự đoán và giải thích hiện tượng thí nghiệm … 1.3 ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU. Đề tài được áp dụng cho hầu hết các em học sinh lớp 10 trường THPT Yên Định 3 năm học 20162017. Trong đó lớp 10B5 và 10B7 là 2 lớp có lực học tương đương nhau được chọn làm lớp thực nghiệm và lớp đối chứng. 1.4. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU. Tìm hiểu bằng cách đọc, nghiên cứu tài liệu về phương pháp dạy thí nghiệm Hoa hoc, d́ ̣ ạy học theo phương pháp hoạt động nhóm. Thu thập các tư liệu có liên quan đến đề tài: Sách giáo khoa Hoa hoc, các bài ́ ̣ học có làm thí nghiệm, các sách tham khảo về phương pháp dạy Hoa hoc. ́ ̣ Phương pháp điều tra sư phạm Tham khảo ý kiến cũng như phương pháp giảng dạy Hoa hoc c ́ ̣ ủa đồng nghiệp thông qua các buổi họp chuyên đề,dự giờ thăm lớp. Lấy thực nghiệm việc giảng dạy Hoa hoc ́ ̣ ở trên lớp đặc biệt là những bài học ́ ̣ Hoa hoc có thí nghi ệm để tìm ra hướng rèn kĩ năng làm thí nghiệm cho các em học sinh. Áp dụng sáng kiến vào dạy học thực tế từ đó thu thập thông tin để điều chỉnh cho phù hợp. 2. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM. 2.1. Cơ sở lí luận của sáng kiến kinh nghiệm. 2.1.1. Thí nghiệm thực hành Hóa học: 4
Vai trò của thí nghiệm thực hành. Bộ môn hóa học gắn liền với thực tiễn thông qua các sự vật hiện tượng trong thế giới tự nhiên và nhiều ứng dụng của nó trong kĩ thuật và đời sống. Điều đó giúp người học có hứng thú, hiểu biết các qui luật của nó và biết cách ứng dụng vào trong thực tiễn của cuộc sống. Thí nghiệm thực hành ( gọi tắt là thí nghiệm) trong chương trình của các bộ môn khoa học thực nghiệm nói chung và môn hóa học nói trong trường THPT nhằm mục đích: Giúp HS hiểu biết sâu sắc hơn các khái niệm, hiện tượng, giải thích được các hiện tượng xảy ra trong thế giới tự nhiên và xung quanh ta; giúp HS củng cố và khắc sâu những kiến thức, kĩ năng thực hành; giúp HS tin tưởng vào chân lí khoa học. Giúp HS hình thành những phẩm chất của người nghiên cứu khoa học thông qua những kĩ năng thực nghiệm và các thao tác tư duy logic. Vì vậy, coi trọng thí nghiệm thực hành đối với các bộ môn khoa học thực nghiệm nói chung và môn hóa học nói riêng trong nhà trường phổ thông là định hướng lâu dài và vững chắc cho mục tiêu đào tạo theo định hướng: Chuyển mạnh từ giáo dục chủ yếu là truyền thụ kiến thức sang phát triển phẩm chất và năng lực người học, đảm bảo hài hòa giữa “ dạy chữ”, “ dạy người” và tiếp cận nghề nghiệp, đồng thời đổi mới phương pháp là hình thức tổ chức giáo dục ( Nghị quyết 29/NQ TW lần thứ 8 khóa XI). Những yêu cầu sư phạm đối với thí nghiệm thực hành [6] Để thí nghiệm thực hành đạt được nhiệm vụ và mục đích đề ra (là củng cố kiến thức HS đã lĩnh hội được trong các giờ học trước đó và rèn luyện kĩ xảo về kĩ thuật thí nghiệm hóa học, cần đảm bảo được các yêu cầu sau đây: Giờ học thí nghiệm thực hành cần được chuẩn bị thật tốt. Giáo viên phải tổ chức cho HS nghiên cứu trước bản hướng dẫn làm thí nghiệm thực hành (trong sách hoặc do giáo viên soạn ra). Căn cứ vào nội dung của giờ thực hành, giáo viên cần làm trước các thí nghiệm để viết bản hướng dẫn được cụ thể, chính xác, phù hợp với thực tế, điều kiện thiết bị của phòng thí nghiệm. Cần cố gắng chuẩn bị những phòng riêng dành cho các giờ thí nghiệm thực hành hay phòng thực hành hóa học. Tất cả các dụng cụ, hóa chất cần dùng phải được sắp xếp trước trên bàn học sinh để các em không phải đi lại tìm kiếm các thứ cần thiết. Đối với những lớp lần đầu tiên vào phòng thực hành thí nghiệm, giáo viên cần giới thiệu những điểm chính trong nội quy của phòng thực hành: Học sinh phải chuẩn bị trước ở nhà, nghiên cứu bản hướng dẫn, xem lại các bài học có thí nghiệm thực hành. Phải thực hiện đúng các quy tắc phòng độc, phòng cháy và bảo quản dụng cụ hóa chất. Trên bàn thí nghiệm không được để các đồ dùng riêng như cặp, sách vở, mũ nón,.. 5
Phải tiết kiệm hóa chất khi làm thí nghiệm. Trong khi làm thí nghiệm không được nói chuyện ồn ào, không được đi lại mất trật tự, không được tự động lấy các dụng cụ hóa chất ở các bàn khác mà không dùng kaliclorat. Khi làm xong thí nghiệm, phải rửa sạch chai lọ, ống nghiệm và sắp xếp dụng cụ, bàn ghế vào chỗ quy định. Phải đảm bảo an toàn Những thí nghiệm với các chất nổ, với các chất độc, với một số axit đặc v.v.. thì không nên cho học sinh làm, nếu cho làm thì hết sức chú ý theo dõi, nhắc nhở để đam bảo an toàn tuyệt đối. Các thí nghiệm phải đơn giản tới mức tối đa nhưng đồng thời phải rõ ràng. Các dụng cụ thí nghiệm cũng phải đơn giản, tuy nhiên cần đảm bảo chính xác, mĩ thuật phù hợp với yêu cầu về mặt sư phạm. Khi chọn thí nghiệm thực hành, giáo viên cần tính đến tác dụng của các thí nghiệm đó tới việc hình thành kĩ năng, kĩ xảo cho học sinh. Phải đảm bảo và duy trì được trật tự trong lớp khi làm thí nghiệm. Giờ thí nghiệm thực hành không thể đạt kết quả tốt nếu học sinh mất trật tự, ít nghe hoặc không nghe thấy những lời chỉ dẫn, nhận xét của giáo viên. Giáo viên phải theo dõi sát công việc của học sinh. Giáo viên chú ý tới kỹ thuật thí nghiệm của các em và trật tự chung của lớp, giúp đỡ kịp thời các nhóm lúc cần thiết. Không nên làm thay cho học sinh; không nên can thiệp vào công việc của các em hoặc hỏi họ không cần thiết. Tuy vậy, cũng không nên thờ ơ, không giúp đỡ cho học sinh, không chỉ cho học sinh thấy những sai lầm, thiếu sót. Nguyên tắc thực hiện: Thực hiện phương pháp này phải tuân thủ nguyên tắc sau: Thí nghiệm do tự tay học sinh tiến hành dưới sự hướng dẫn của giáo viên. Thí nghiệm đơn giản, dẽ làm, ít thao tác và nhanh cho hiện tượng rõ ràng. Thí nghiệm không độc hại hoặc dễ cháy nổ. Nêu cao tinh thần kỉ luật trong phòng thực hành. Các hình thức tổ chức thí nghiệm thực hành:[6] Thí nghiệm thực hành đồng loạt. Loại thí nghiệm này tất cả các nhóm học sinh đều cùng làm một thí nghiệm, cùng thời gian và cùng một kết quả. Đây là thí nghiệm được sử dụng nhiều nhất hiện nay vì có nhiều ưu điểm. Nhưng đòi hỏi nhiều bộ thí nghiệm giống nhau gây khó khăn về thiết bị. Thí nghiệm thực hành loại phối hợp. Trong hình thức tổ chức này học sinh được chia thành nhiều nhóm khác nhau, mỗi nhóm chỉ làm thí nghiệm một phần đề tài trong thời gian như nhau, sau đó phối hợp các kết quả của các nhóm lại sẽ được kết quả cuối cùng của đề tài. Thí nghiệm vui 6
Giáo viên hướng dẫn học sinh làm thí nghiệm vui với mục đích củng cố bài học, gây hứng thú, tạo niềm say mê học tập.Với môn hóa học, các thí nghiệm vui chủ yếu là các thí nghiệm phức tạp hoặc đòi hỏi hóa chất khó kiếm. Tuy nhiên nên tận dụng những thí nghiệm có thể làm ở nhà để học sinh tự tiến hành ở nhà (thí nghiệm thực hành ngoài lớp) [6] 2.1.2. Phương pháp dạy học theo nhóm.[4] Trong phương pháp hoạt động nhóm nổi lên mối quan hệ giao tiếp học sinh học sinh. Thông qua thảo luận, tranh luận trong tập thể, ý kiến của mỗi cá nhân được điều chỉnh, qua đó người học nâng mình lên một trình độ mới. Hoạt động trong tập thể nhóm sẽ làm cho từng thành viên quen dần với sự phân công hợp tác trong lao động xã hội, phát triển tình bạn, ý thức tổ chức kỷ luật, ý thức cộng đồng. Mô hình này nhằm chuẩn bị cho học sinh thích ứng với đời sống xã hội trong đó mỗi người sống và làm việc theo phân công, hợp tác với tập thể cộng đồng. Việc học nhóm tạo điều kiện cho các em thoải mái hơn, mạnh dạn hơn, tạo cảm giác gần gũi thân thiện như đang trao đổi chứ không phải là gò ép học tập. Trẻ em vốn ưa quan sát, tò mò, thích nhận xét, so sánh, thích được vui chơi, thi đua để trở thành người chiến thắng. Tuy nghiên phương pháp này còn bị hạn chế bởi không gian chật hẹp của lớp học, bởi thời gian hạn định cho mNH ột ti Ậế ọ VÀ GIAO t hỀ P Đ c, giáo viên phải mất nhiều thời gian chuẩn bị đồ dùng và thiết kế nhiệNHI m vụỆ cho nhóm , t M VỤ ổ chức một cách hợp lí và học sinh đã quen với hoạt động này thì mới có kết quả tốt. Do v ậy giao viên ngai đôi m Làm vi ệ́c toàn lớp̣ ́ ̣ ̣ Giợ́ i thiệu ch́ ủ đề́ ́ ̉ ơi, ngai day hoc theo nhom Co giao viên tô ch ̉ ức ̣ ̣ ̉ ̀ Xác đ hoat đông nhom chi mang tinh hinh th ́ ́ ́ ịnh nhi ưc, ch ệm v ưa phu h các ̀ ợụp v ơi nôi dung bai day ́ ̣ ̀ ̣ dẫn đến kết quả chưa cao. Một sốnhóm giáo viên trẻ nhiệt tình hưởng ứng song chưa có nhiều kinh nghiêm trong viThành l ệc tổ chậứp các nhóm choạt động nhóm. Trong khi đó đa số học sinh được hỏi thì các em đều trả lời thích được học theo nhóm. LÀM VIỆC NHÓM Làm việc nhóm Chuẩn bị chỗ làm việc Lập kế hoạch làm việc Thoả thuận quy tắc làm việc Tiến hành giải quyết nhiệm vụ Chuẩn bị báo cáo kết quả Làm việc toàn lớp Cấu trúc chung của quá trình dạy học theo nhóm [4] TRÌNH BÀY K ẾT QUẢ / ĐÁNH GIÁ Các nhóm trình bày kết quả 7 Đánh giá kết quả
Vai trò của GV trong hoạt động nhóm Cung cấp nhiệm vụ có thách thức và tạo điều kiện để nhóm hoàn thành nhiệm vụ. Cân nhắc việc chia nhóm, thay đổi nhóm, tạo nhóm mới để đảm bảo 2 yếu tố an toàn và thách thức trong hoạt động nhóm. Quản lí hoạt động nhóm (quan sát quá trình hoạt động nhóm, hỗ trợ và hướng dẫn khi cần thiết, khen ngợi và động viên HS). + Người giáo viên phải là người điều động các nhóm làm việc. + Phải quan sát và theo dõi hoạt động, công việc của từng nhóm để tìm ra cách giải quyết hợp lý nhất. + Trong quá trình quan sát các nhóm làm việc, người giáo viên phải phát hiện các sai lầm mà các nhóm mắc phải khi tham gia nhóm, những sai lầm mang tính điển hình và chưa được sữa chữa để cuối phần thảo luận nhóm giáo viên có nhận xét, góp ý. + Giáo viên phải nhắc lại các ý kiến mà nhóm đã trình bày một lần nữa khẳng 8
định lại ý kiến của nhóm để nhóm cần bổ sung ý kiến hay không. Nhấn mạng các khái niệm, các ý quan trọng của bài học. + Giáo viên tóm tắt, tổng hợp, liên kết các ý kiến của từng nhóm thảo luận theo thứ tự để nêu bật được nội dung bài học. + Người giáo viên là người hướng dẫn và giúp đỡ các nhóm nếu các nhóm có gặp khó khăn trong quá trình thảo luận. Lưu y: ̣ ̀ ́ ̀ ̀ ̣ ̉ ́ Không can thiêp sâu vao qua trinh lam viêc cua nhom (đong gop y kiên ́ ́ ́ ́ ́ như môt thanh viên cua nhom hoăc hoi nhiêu câu hoi lam anh h ̣ ̀ ̉ ́ ̣ ̉ ̀ ̉ ̀ ̉ ưởng đên s ́ ự tâp ̣ ̉ trung cua nhom ́ Chức danh của các thành viên trong nhóm: tuỳ vào số lượng của nhóm mà giáo viên đè ra các chức danh: Ví dụ nhóm trưởng, thư ký, báo cáo, quản lý thời gian, giám sát, liên lạc,… Để việc hoạt động nhóm thực sự có hiệu quả phải phân công nhiệm vụ, quy định thời gian rõ ràng và cụ thể cho các nhóm. Nhóm trưởng đóng vai trò quan trọng nhất Nhóm trưởng phải là người khởi động buổi thảo luận nhóm bằng cách tạo một bầu không khí vào đề một cách sinh động, chân tình và thật sự thỏa mái. + Trong khi thảo luận: Người nhóm trưởng phải điều động được tất cả các nhóm viên tham gia tích cực vào buổi thảo luận, người nhóm trưởng phải biết lắng nghe, khuyến khích các người rụt rè, ngăn chặn những người nói nhiều, theo dõi và quan sát phản ứng của từng người để điều chỉnh buổi thảo luận. Khai thác nội dung bằng cách đặt câu hỏi kích thích tư duy của từng người. Phát hiện những mâu thuẫn trong cách trình bày của mỗi thành viên, tổng kết lại ý kiến của nhóm ở cuối buổi thảo luận. Vì vậy cần hướng dẫn cho học sinh ngay từ những lần đầu tiên làm việc theo nhóm theo các hình thức đến khi quen việc, các em phải cùng nhau hợp sức để hoàn thành nhiệm vụ được giao. Khi làm việc theo nhóm tự các nhóm có quyền lựa chọn cách thực hiện nào tuỳ thích, sao cho khi nhóm trình bày phải đạt được yêu cầu tôi giao. Các thành viên trong nhóm thay phiên làm nhóm trưởng, thư ký, báo cáo,… ở mỗi lần làn việc nhóm. Với phương pháp này để tránh học sinh có thể làm qua loa, hình thức, nếu không có sự kiểm tra theo dõi của giáo viên, một số em yếu, thụ động không chịu động não, suy nghĩ, hoặc thuộc lòng đọc vẹt, không bày tỏ ý kiến của mình ngược lại những em nhanh nhẹn thì tự quyết định vấn đề mà không có sự thảo luận trong nhóm. Vì thế để đảm bảo cho tất cả học sinh đều tham gia làm việc một cách chủ động một mặt tôi khuyến khích động viên các em, nhất là các em còn nhút nhát, giao nhiệm vụ cho nhóm trưởng quản lí và theo dõi phân công các thành viên trong nhóm làm việc. Khi giao việc cho các nhóm tôi thường theo dõi quan sát , nếu thấy các em làm việc chăm chú và sôi nổi thì tôi yên tâm, nếu các em làm việc trầm hoặc nhốn nháo, lúng túng thì tôi hướng dẫn, gợi ý cho các em, tránh can thiệp quá sâu. 9
Mặt khác luôn cho các nhóm thi đua với nhau qua bảng điểm làm việc giữa các nhóm, trong quá trình diễn ra hoạt động nhóm, nhóm nào làm việc tốt không gây ồn ào không có thành viên làm việc riêng nhóm đó được cộng điểm và ngược lại, nhóm trưởng sẽ chịu trách nhiệm khi có bạn trong nhóm không hợp tác, để tránh nhóm làm nhanh chờ đợi sẽ sinh ra nói chuyện, làm việc riêng tôi cho các nhóm trưởng có thể chọn nhóm kiểm tra chéo, hay trao đổi thêm các thông tin có liên quan đến bài học từ các nhóm khác. Những học sinh học chưa tốt tuỳ theo bài tôi có thể xếp thành một nhóm và tự là thành viên trong nhóm của các em và có thể luân phiên cho học sinh giỏi làm nhóm trưởng tiếp vai trò của tôi còn tôi thì quan sát các nhóm làm việc. 2.2. Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm 2.2.1 Về học sinh: Hóa học là một môn học khó, trừu tượng, nhiều hiện tượng phức tạp nên phần lớn các em có tâm lí sợ học bộ môn. Bên cạnh đó theo chương trình đổi mới ́ ̣ sách giáo khoa Hoa hoc nh ư hiện nay phần lớn các tiết dạy Hoa hoc đ ́ ̣ ều có thí nghiệm học sinh rất thích làm thí nghiệm nhưng kĩ năng thực hành và xử lí kết quả thí nghiệm của các còn rất lúng túng, chưa biết dự đoán hiện tượng và giải thích hiện tượng, thậm chí có thể bị nguy hiểm do hóa chất và dụng cụ bị vỡ. Từ lí thuyết áp dụng vào thực tế còn chưa tự tin, chưa thành thạo. 2.2.2 Về giáo viên: Một số giáo viên thì ngại dạy thực hành vì nó có nhiều thí nghiệm mà giáo viên nghiên cứu chưa kĩ các phương pháp dạy thí nghiệm Hoa hoc nên v ́ ̣ ẫn còn lúng túng trong cách tổ chức hướng dẫn học sinh làm thí nghiệm. Một số giáo viên khác lại ngại không cho học sinh thực hành thí nghiệm mà chỉ giáo viên làm cho học sinh quan sát vì kĩ năng làm của các em quá chậm ảnh hưởng đến thời lượng 45 phút của tiết học. Ở một số thí nghiệm giáo viên làm không thành công từ đó làm học sinh hoang mang tiếp thu kiến thức một cách bị thụ động ép buộc 2.2.3. Về cơ sở vật chất: Một số thiết bị và hóa chất thí nghiệm qua một thời gian sử dụng đã bị hỏng không còn đáp ứng được yêu cầu của bộ môn nên có một số thí nghiệm giáo viên phải làm thí nghiệm kiểm tra trước sau đó mới cho học sinh trực tiếp làm thí nghiệm. Trong những năm vừa qua trường THPT Yên Định 3 đã được đầu tư xây dựng nhà bộ môn rất thuận lợi cho việc tổ chức các tiết học có thực hành, thí nghiệm. Trước những tình hình đó, tôi cố gắng phát huy những thuận lợi của nhà trường, đồng thời khắc phục khó khăn, tìm mọi biện pháp để các thí nghiệm ́ ̣ ược thành công. Hoa hoc đ 2.3. Các sáng kiến kinh nghiệm hoặc các giải pháp đã sử dụng để giải quyết vấn đề 10
2.3.1. Tăng cường giáo dục thái độ, không ngừng kích thích sự ham muốn tìm tòi những cái mới nhằm phát huy sự chủ động, sáng tạo của học sinh ở mức độ cao nhất, biến các em thành những người có khả năng nghiên cứu, nắm vững các nội dung cần học và thiết tha những kiến thức mới về Hoá học để có thể áp dụng nghề nghiệp trong tương lai. 2.3.2. Tăng cường các hoạt động rèn luyện kĩ năng thực hành của học sinh trong giờ học, làm cho học sinh trở thành chủ thể hoạt động bằng các biện pháp hợp lí như: Tổ chức cho học sinh tự giác làm các thí nghiệm, tự nhận xét thí nghiệm, ưu tiên sử dụng hình thức thảo luận, tranh luận, xây dựng giả thuyết… Các gợi ý của giáo viên phải làm tăng mức độ trí lực của học sinh qua việc trả lời các câu hỏi tổng hợp, đòi hỏi so sánh, suy luận trước và sau khi thí nghiệm để học sinh tự mình giải quyết các tình huống có “vấn đề” từ thấp đến cao. 2.3.3. Đổi mới phương pháp dạy thực hành hóa học bằng phương pháp hoạt động nhóm. Dạy học bằng phương pháp hoạt động nhóm nhằm mục đích: Gắn Học sinh vào quá trình học tập tích cực. Làm cho học sinh có trách nhiệm học và tiến hành thí nghiệm một cách hứng thú. Đòi hỏi học sinh phải áp dụng nhiều kỹ năng xử lý thí nghiệm bao quát hơn và có thể đáp ứng được yêu cầu của giáo dục hiện nay “Học sinh tự học, tự phát triển tư duy và phát huy tính sáng tạo”. Thể hiện chất lượng công việc thí nghiệm khảo sát tốt hơn cho học sinh ở tất cả các trình độ, không những chỉ có những học sinh có trình độ cao và tư duy tốt mà thậm chí cho học sinh có trình độ tư duy thấp. Với yêu cầu hiện nay của nhà trường, phải đổi mới phương pháp giảng dạy bằng mọi hình thức từ nội dung đến phương pháp. Vì thế, tôi đã mạnh dạn đổi mới phương pháp giảng dạy trong thực hành Hóa học theo phương pháp hoạt động nhóm. Đổi mới như thế nào Xuất phát từ suy nghĩ và mong muốn đem lại cách học tập chủ động hơn cho học sinh, Tôi đã ứng dụng phương pháp hoạt động nhóm trong quá trình hướng dẫn thực nghiệm nhằm gắn học sinh với quá trình tự điều khiển thí nghiệm cần tiến hành ba giai đoạn: Giai đoạn chuẩn bị: là giai đoạn học sinh đọc sách tìm ra cách tiến hành hoặc có thể tham khảo trên Internet với mục đích là học sinh hành thu thập kiến thức mà không được giáo viên hướng dẫn chi tiết và tỉ mỉ. Giai đoạn sáng tạo: là giai đoạn yêu cầu học sinh nêu cách tiến hành thí nghiệm một cách chi tiết và đưa ra nhận định dự đoán hiện tượng xảy ra. Giai đoạn khám phá: nêu hiện tượng và kiểm tra lại qua phản ứng thí nghiệm. 11
Tôi đã xây dựng các thí nghiệm trên cơ sở không cung cấp chi tiết các bước tiến hành thí nghiệm như trước đây mà học sinh tìm hiểu cách thức thí nghiệm theo sự hướng dẫn nội dung của Tôi và phải suy nghĩ làm thế nào để thực hiện được hiệu quả nội dung đó. Để học sinh nắm vững kiến thức, sau quá trình hướng dẫn kiểm tra sự chuẩn bị và theo dõi học sinh thực hành thí nghiệm, Tôi đã củng cố lại toàn bộ kiến thức về phản ứng trong thực nghiệm cho Sinh viên nhờ minh họa qua hình ảnh, phiếu học tập hoặc thao tác chính xác lại cho các em (nếu cần thiết)… những thực nghiệm đó nhờ các thiết bị dạy học đã được trang bị. Và cuối cùng, Tôi yêu cầu học sinh viết tường trình những gì tự thực hiện được và đánh giá. Cụ thể bài thực hành chương oxi lưu huỳnh được thiết kế như sau: Tiết 53 Bài 31: BÀI THỰC HÀNH SỐ 4 TÍNH CHẤT CỦA OXI, LƯU HUỲNH ( Lớp 10 – Ban cơ bản) I. MỤC TIÊU Củng cố kiến thức về tính chất hóa học của Oxi, lưu huỳnh: tính oxh mạnh. Ngoài ra, lưu huỳnh còn có tính khử. Tiếp tục rèn luyện các thao tác thí no như thực hiện các phản ứng đốt cháy, tỏa nhiệt; làm thí nghiệm an toàn, chính xác; quan sát hiện tượng hóa học II. CHUẨN BỊ 1. Dụng cụ Ống nghiệm, lọ thủy tinh miệng rộng 100ml đựng oxi, kẹp đốt hóa chất Muỗng đốt hóa chất, đèn cồn, cặp ống no, giá thí no, giá để ống no. Nội quy học sinh cần thực hiện. 2. Hóa chất Đoạn dây thép, bột lưu huỳnh, than gỗ (những mẩu nhỏ), bột sắt. Oxi được điều chế trong các lọ thủy tinh 100ml. PHIẾU HỌC TẬP SỐ 1 Xác định số oxi hóa xác định đâu là chất oxi hóa đâu là chất khử. Tại sao phải dùng giấy nhám để trà sạch dây sắt. Tại sao phải quấn dây sắt thành hình lò xo. Tại sao cần mẩu than gỗ để làm mồi. Tại sao dưới eclen đựng oxi phải có một ít nước hoặc ít cát sạch. Tại sao sau khi kết thúc thí nghiệm đầu dây sắt có hình giọt tròn. PHIẾU HỌC TẬP SỐ 2 Xác định số oxi hóa của các chất, đâu là chất oxi hóa, đâu là chất khử. Tại sao phải sử dụng bột sắt mịn, nguyên chất, Tại sao phải trộn đều hỗn hợp. Tại sao chỉ cần thấy đốm đỏ ống nghiệm dưới đáy là không đun nữa nhưng phản ứng vẫn xảy ra. PHIẾU HỌC TẬP SỐ 3 12
Xác định số oxi hóa của các chất, đâu là chất oxi hóa, đâu là chất khử. Tại sao lưu huỳnh cháy trong không khí lại mờ hơn khi cháy trong oxi. Nêu hiện tượng và giải thích hiện tượng khi cho cánh hoa hồng vào bình chứa khí. Tại sao phải đậy kín nút bình sau khi làm thí nghiệm. Mẫu báo cáo thực hành được giáo viên hướng dẫn ở tiết học trước theo mẫu sau: Tên nhóm:…….. BẢN TƯỜNG TRÌNH THÍ NGHIỆM Họ tên học sinh:…………………… Tên bài thực hành:……………. Lớp:…… Bảng 2 STT Tên thí Cách tiến hành hiện tượng Giải thích, viết nghiệm thí nghiệm quan sát được PTHH nếu có (1) (2) (3) (4) Mục (1), (2), (3) (ở bảng 1) học sinh chuẩn bị trước ở nhà, có điều chỉnh phù hợp sau phần hướng dẫn chung của giáo viên. Học sinh chỉ viết nội dung các mục (3), (4) (Bảng 2) sau khi tiến hành thí nghiệm và được nhóm thảo luận đi đến thống nhất. 3. Kiến thức cần ôn tập Học sinh ôn tập những kiến thức liên quan đến các thí nghiệm trong tiết thực hành. Nghiên cứu trước để nắm được dụng cụ, hóa chất, cách làm từng thí nghiệm. 4. Tổ chức Chia Học sinh trong lớp thành 3 nhóm và phân công nhóm trưởng chịu trách nhiệm phụ trách nhóm làm thí nghiệm nghiên cứu từng lí do thao tác của thí nghiệm và giải thích. Nhóm 1. Nghiên cứu trước cách tiến hành thí nghiệm tính oxi hóa của oxi. Nhóm 2. Nghiên cứu trước cách tiến hành thí nghiệm tính oxi hóa của lưu huỳnh. Nhóm 3. Nghiên cứu trước cách tiến hành thí nghiệm tính khử của lưu huỳnh. III. Tiến trình bài dạy. Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Hoạt động 1.(3 phút) Giáo viên yêu cầu học sinh tuân thủ nghiêm ngặt các nội quy của phòng thí nghiệm tập trung vào bài giảng. Yêu cầu tiếp thu cách tiến 13
hành những lưu ý khi tiến hành thí nghiệm. Hiện tượng và giải thích hiện tượng để viết báo cáo thực hành. Hoạt động 2. (13 phút) Đốt nóng đoạn dây thép xoắn hình lò Thí nghiệm 1. Yêu cầu học xo (bên trong có mẩu than gỗ làm mồi) sinh nêu cách tiến hành thí trên ngọn lửa đèn cồn. Khi thấy chỉ còn nghiệm và những lưu ý khi tàn đỏ hồng đưa nhanh vào bình đựng tiến hành thí nghiệm. Khi thấy khí oxi. chính xác giáo viên cho học Dự đoán hiện tượng: sinh biểu diễn thí nghiệm. Fe cháy thành tia sáng. Hạt sáng là sắt Các nhóm còn lại quan sát thí và sắt từ oxit. nghiệm và đưa ra các câu hỏi 3Fe + 2O2 → Fe3O4 để nhóm 1 giải đáp. Dùng giấy nhám để trà sạch dây sắt Giáo viên đưa phiếu học tập đẻ loại bỏ oxit sắt và lớp dầu mỡ bên số 1 để tất cả các nhóm thảo ngoài làm cho sắt tiếp xúc trực tiếp với luận. oxi khi phản ứng. Phải quấn dây sắt thành hình lò xo để tăng diện tích tiếp xúc của sắt với oxi. Cần mẩu than gỗ để làm mồi vì ban đầu phản ứng cần cung cấp nhiệt độ. Dưới eclen đựng oxi phải có một ít nước hoặc ít cát sạch để hạt oxit sắt rơi xuống không chạm vào đáy bình gây nứt bình. Khi kết thúc thí nghiệm đầu dây sắt có hình giọt tròn oxi cháy hết tỏa ra một lượng nhiệt làm nóng chảy dây thép. Hoạt động 3. (13 phút) Trộn đều hỗn hợp bột sắt và bột lưu Thí nghiệm 2 tính oxi hóa của huỳnh theo tỉ lệ 7:4. Sau đó đưa vào lưu huỳnh. ống nghiệm khô. đốt nóng đều ống Thí nghiệm 2. Yêu cầu học nghiệm trên ngọn lửa đèn cồn khi thấy sinh nêu cách tiến hành thí xuất hiện đốm đỏ trong ống nghiệm nghiệm và những lưu ý khi thì không đun nữa. tiến hành thí nghiệm. Khi thấy Fe + S → FeS chính xác giáo viên cho học Phải sử dụng bột sắt mịn, nguyên sinh biểu diễn thí nghiệm. chất, vì sắt mịn và nguyên tiếp xúc với Các nhóm còn lại quan sát thí lưu huỳnh tốt hơn. nếu để lâu sắt nghiệm và đưa ra các câu hỏi chuyển thành oxit sắt không tác dụng để nhóm 2 giải đáp. với lưu huỳnh. Giáo viên đưa phiếu học tập Phải trộn đều hỗn hợp để Fe tiếp 14
số 2 để tất cả các nhóm thảo xúc với lưu huỳnh. luận. Chỉ cần thấy đốm đỏ ống nghiệm dưới đáy là không đun nữa nhưng phản ứng vẫn xảy ra ban đầu phản ứng cần cung cấp nhiệt mới xảy ra khi phản ứng xảy ra thì lại tỏa ra một lượng nhiệt làm mồi cho phản ứng tiếp theo. Hoạt động 4. (13 phút) Đốt nóng muôi sắt có chứa lưu huỳnh Thí nghiệm 3 tính khử của lưu bột trên ngọn lửa đèn cồn. Lưu huỳnh huỳnh. nóng chảy cháy trong không khí cho Thí nghiệm 3. Yêu cầu học ngọn lửa xanh mờ. đưa nhanh vào bình sinh nêu cách tiến hành thí chứa khí oxi lưu huỳnh cháy cho ngọn nghiệm và những lưu ý khi lửa sáng xanh. tiến hành thí nghiệm. Khi thấy S + O2 → SO2. chính xác giáo viên cho học Lưu huỳnh cháy trong không khí lại sinh biểu diễn thí nghiệm. mờ hơn khi cháy trong oxi vì trong Các nhóm còn lại quan sát thí không khí nồng độ oxi thấp hơn nên nghiệm và đưa ra các câu hỏi cháy mờ hơn để nhóm 3 giải đáp. Khi cho cánh hoa hồng vào bình chứa Giáo viên đưa phiếu học tập khí sau phản ứng thì cánh hoa hồng dần số 3 để tất cả các nhóm thảo dần bị mất màu vì SO2 làm mất màu luận. cánh hoa hồng. Phải đậy kín nút bình sau khi làm thí nghiệm vì SO2 là khí độc đậy kín bình để SO2 không thoát ra ngoài. Hoạt động 5. (3 phút) HS thu gọn dụng cụ, hóa chất, vệ sinh Củng cố bài học phòng thí nghiệm, lớp học. GV nhận xét buổi thực hành Yêu cầu HS về nhà viết báo cáo thí nghiệm theo sơ đồ GV cho sẵn để kiểm tra. Tiết 60. Bài 35. BÀI THỰC HÀNH SỐ 5 TÍNH CHẤT CÁC HỢP CHẤT CỦA LƯU HUỲNH. I. Mục tiêu bài học 1. Kiến thức : Củng cố và khắc sâu kiến thức về tính chất hóa học của các hợp chất lưu huỳnh như: Tính khử của H2S. Tính khử và tính oxi hóa của SO2 15
Tính oxi hóa mạnh của axit sunfuric. 2. Kĩ năng : Rèn các thao tác thí nghiệm, quan sát giải thích hiện tượng. Chú ý thực hiện thí nghiệm an toàn với những hóa chất độc, dễ gây nguy hiểm như : SO2, H2S, H2SO4 đặc. II. PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC. Phương pháp hoạt động nhóm kết hợp trực quan, đàm thoại. III. CHUẨN BỊ. Giáo viên chuẩn bị nội quy mà học sinh cần thực hiện. Phiếu học tập, mẫu báo cáo thực hành đưa trước cho các nhóm để các em chuẩn bị. 1. Dụng cụ : Ống nghiệm, giá để ống nghiệm, ống dẫn thủy tinh, lọ thủy tinh có nắp đậy rộng miệng, nút cao su có khoan lỗ, ống dẫn cao su dài 35cm, nút cao su không khoan lỗ, đèn cồn. 2. Hóa chất. Dung dịch H2SO4 đặc. Dung dịch HCl Dung dịch Br2 loãng Sắt (II) Sunfua. Dung dịch Na2SO3 Đồng kim loại. 3. Phiếu học tập: PHIẾU HỌC TẬP SỐ 1 1. Hiện tượng gì xảy ra khi đốt cháy H2S mà phía trên lại đặt một mặt kính đồng hồ.Viết các phương trình phản ứng nêu vai trò của các chất trong phản ứng. 2. Sục khí hidrosunfua vào nước ta thu được dung dịch gì. Nêu tính chất cơ bản của dung dịch đó. 3. Khí hidrosunfua là khí độc làm thế nào để không cho khí thoát ra môi trường. PHIẾU HỌC TẬP SỐ 2 1. Nêu các cách điều chế SO2 trong phòng thí nghiệm. 2. SO2 có những tính chất hóa học cơ bản nào, khi nào SO 2 thể hiện tính chất đó. 3. Các thí nghiệm về SO2 là khí độc. để đảm bảo an toàn ít độc hại cần tiến hành như thế nào. PHIẾU HỌC TẬP SỐ 3. 1. Tại sao Cu không tác dụng với axit H 2SO4 loãng nhưng lại tác dụng với axit đặc, nóng. 2. Nêu cách để nhận biết sản phẩm khử thoát ra là gì 16
3. Trong phản ứng với H2SO4 đặc thì có thể có những sản phẩm khử gì. 4. Kiến thức cần ôn tập Học sinh ôn tập những kiến thức liên quan đến các thí nghiệm trong tiết thực hành. Nghiên cứu trước để nắm được dụng cụ, hóa chất, cách làm từng thí nghiệm. 5. Tổ chức Chia Học sinh trong lớp thành 3 nhóm và phân công nhóm trưởng chịu trách nhiệm phụ trách nhóm làm thí nghiệm nghiên cứu từng lí do thao tác của thí nghiệm và giải thích. Nhóm 1. Nghiên cứu trước cách tiến hành thí nghiệm điều chế và chứng minh tính khử của hidrosunfua. Nhóm 2. Nghiên cứu trước cách tiến hành thí nghiệm tính điều chế và chứng minh tính chất của lưu huỳnh đioxit. Nhóm 3. Nghiên cứu trước cách tiến hành thí nghiệm Cu tác dụng với H2SO4. III. Tiến trình bài dạy. Hoạt động của GV và HS Nội dung Hoạt động 1.(3 phút) Giáo viên yêu cầu học sinh tuân thủ nghiêm ngặt các nội quy của phòng thí nghiệm tập trung vào bài giảng. Yêu cầu tiếp thu cách tiến hành những lưu ý khi tiến hành thí nghiệm. Hiện tượng và giải thích hiện tượng để viết báo cáo thực hành. Hoạt động 2 (13 phút) Cho một lượng FeS vào bình cầu có (Nhóm 1) nhánh gắn ống vuốt nhọn. Sau đó Yêu cầu học sinh nhóm 1 nêu cách cho từ từ dung dịch HCl vào bình điều chế H2S trong phòng thí cầu. Khí thoát ra ở đầu ống vuốt nghiệm. Các nhóm còn lại theo dõi nhọn là H2S. bổ sung. FeS +2HCl→ FeCl2 + H2S↑ Yêu cầu nhóm 1 biểu diễn thí Đốt cháy khí thoát ra cho ngon lửa nghiệm. xanh mờ. Các nhóm còn lại đưa ra các câu 2H2S + 3O2 → 2SO2 + 2H2O hỏi để nhóm 1 trả lời. PHIẾU HỌC TẬP SỐ 1. Giáo viên đưa ra phiếu học tập số 1. Hiện tượng xảy ra khi đốt cháy 1 để cả lớp thảo luận. H2S mà phía trên lại đặt một mặt kính đồng hồ. 17
Khi đặt phía trên một tấm kính đồng hồ thì phản ứng thiếu oxi nên 2H2S + O2 → 2S + 2H2O. → Tạo chất bột màu vàng bám trên mặt kính. H2S là chất khử, O2 là chất oxi hóa. 2. Sục khí hidrosunfua vào nước ta thu được dung dịch axit sunfuhidric là dung dịch axit yếu và có tính khử mạnh. 3. Khí hidrosunfua là khí độc để không cho khí thoát ra môi trường thì cắm vòi ống dẫn khí vào dung dịch kiềm. Hoạt động 3. (15 phút) PHIẾU HỌC TẬP SỐ 2 (Nhóm 2) 1. Nêu các cách điều chế SO2 trong Yêu cầu cả lớp nghiên cứu thảo phòng thí nghiệm. luận trả lời phiếu học tập số 2. Cho dung dịch H2SO4 tác dụng Na2SO3 rắn trong bình cầu. H2SO4+Na2SO3→Na2SO4+H2O+SO2 2. SO2 vừa có tính oxi hóa vừa có tính khử. 3. Các thí nghiệm về SO2 là khí độc. để đảm bảo an toàn ít độc hại cần tiến hành trong tủ hốt. khí SO2 không dùng hết phải được sục vào dung dịch kiềm. Các bình đựng phải có bông tẩm NaOH. Yêu cầu học sinh nhóm 2 tiến SO2 + Br2 + 2H2O →2HBr + H2SO4. hành thí nghiệm cho SO2 tác dụng (nâu đỏ) (không màu) với dung dịch Brom, tác dụng với → SO2 làm mất màu dung dịch Br2. dung dịch H2S. Nêu và giải thích → SO2 là chất khử, Br2 là chất oxi hiện tượng. hóa SO2 + 2H2S → 3S↓ + 2H2O → tạo kết tủa trong ống nghiệm. → SO2 là chất oxi hóa. Hoạt động 4. (11 phút) (nhóm 3) Học sinh nêu cách tiến hành và làm Thí nghiệm Cu tác dụng với thí nghiệm. H2SO4. PHIẾU HỌC TẬP SỐ 3 18
Yêu cầu học sinh nhóm 3 nêu cách 1. H2SO4 loãng không tác dụng với tiến hành và làm thí nghiệm. Cu nhưng H2SO4 lại tác dụng với Yêu cầu thảo luận trả lời câu hỏi Cu vì H2SO4 đặc có tính oxi hóa phiếu học tập số 3. mạnh nên tác dụng với cả kim loại đứng sau H trong dãy hoạt động. 2. Cho cánh hoa hồng tiếp xúc với khí thoát ra. Nếu cánh hoa bị nhạt màu chứng tỏ sản phẩm có khí SO2. 3. Trong phản ứng với H2SO4 đặc thì có thể có những sản phẩm khử như H2S, SO2, S. Hoạt động 5. (3 phút) HS thu gọn dụng cụ, hóa chất, vệ Củng cố bài học sinh phòng thí nghiệm, lớp học. GV nhận xét buổi thực hành Yêu cầu HS về nhà viết báo cáo thí nghiệm theo sơ đồ GV cho sẵn để kiểm tra. 2.4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm. Bản thân đã chọn học sinh lớp 10B7 là lớp thực nghiệm dạy các bài thực hành chương 6 theo phương pháp hoạt động nhóm mỗi nhóm đi sâu vào chuẩn bị một thí nghiệm, và các em học sinh lớp 10B5 dạy học theo phương pháp tiến hành đồng loạt cả lớp. Thời gian tiến hành thực nghiệm trong thời gian học chương Oxi lưu huỳnh ban cơ bản năm học 20162017, theo kế hoạch dạy học của nhà trường và theo thời khóa biểu để đảm bảo tính khách quan. Sau môt th ̣ ời gian áp dụng các giải pháp đã nêu, tôi quyết định kiểm tra quá trình thực hiện đề tài của mình để làm tư liệu đo lường bằng một đề kiểm tra 20 phút và kết quả như sau. Lớp thực nghiệm. Giỏi Khá TB Yếu Kém Lớp Tổng TL% TS TL T TL% TS TL TS TL% 10B7 Số TS % S % Trước thực 41 4 9,8 12 29,3 14 34,1 9 22,0 2 4,8 nghiệm Sau thực 41 9 22,0 16 39,0 10 24,4 6 14,6 0 0 nghiệm 19
Lớp đối chứng Giỏi Khá TB Yếu Kém Lớp Tổng TL% TS TL T TL% TS TL TS TL% 10B5 Số TS % S % Trước thực 42 5 11,9 12 28,6 15 35,7 8 19,0 2 4,8 nghiệm Sau thực 42 6 14,3 11 26,2 15 35,7 9 21,4 1 2,4 nghiệm Đối với hoạt động giáo dục. Qua kết quả trên ta thấy được trong cùng một thời gian học tập như nhau, nhưng đối với lớp thực nghiệm, sử dụng các phướng pháp thực hành hóa học thì khả năng tiến bộ của các em học sinh nhanh hơn lớp đối chứng, đặc biệt là độ tăng học sinh khá giỏi và độ giảm tỉ lệ học sinh yếu kém. Học sinh thấy hứng thú học tập hơn, thái độ ứng xử của học sinh với môn hóa học tôi có chuyển biến rõ rệt so với những năm trước đó khi chưa có kinh nghiệm này. Học sinh nắm kiến thức sâu và bền vững hơn,các em đã có kĩ năng thao tác thí nghiệm theo quy trình khoa học hơn. Đa số các học sinh yếu kém đã có kĩ năng sử dụng các dụng cụ thí nghiệm, có khả năng tiến hành một số thí nghiệm đơn giản. Quan trọng là các em yêu thích học môn Hóa học, say mê nghiên cứu, một số học sinh còn có thể tự chế tạo ra các dụng cụ, đồ chơi….Các em không còn thấy đó là một gánh nặng, là môn học khó nữa. Đối với bản thân: Sau khi tìm ra phương pháp này tôi thấy giờ thực hành hóa học không còn cứng nhắc nữa, học sinh được hoạt động nhiều nên giáo viên chi phân công chuẩn bị và giám sát các em làm thí nghiệm hiệu quả giờ dạy được nâng lên rõ rệt. Đối với đồng nghiệp và nhà trường. Kết quả trên đã chứng minh tính đúng đắn của những vấn đề lí luận đã nêu ra ở đề tài, và theo tôi phương pháp này không chỉ được sử dụng hiệu quả trong việc dạy học môn Hoa hoc mà còn có th ́ ̣ ể áp dụng cho những môn học khác có thí nghiệm như Vật lí, Sinh học, Công nghệ,…. 3. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ 3.1. KẾT LUẬN Tôi đã triển khai sáng kiến kinh nghiệm này tại trường TH PT Yên Định 3 đã được đồng nghiệp đánh giá cao, thực hiện các bài thực hành chương oxi lưu huỳnh Hoa hoc l ́ ̣ ớp 10 đều thành công, học sinh hứng thú học tập hơn. Từ đó tôi đưa ra một số kinh nghiệm như sau: 20