Sáng kiến kinh nghiệm Tiểu học: Biện pháp tạo hứng thú học kĩ năng nói cho học sinh lớp 3

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:28

Thêm vào BST

Báo xấu

23
lượt xem 4
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục tiêu nghiên cứu của sáng kiến kinh nghiệm là giúp học sinh có khả năng hiểu được Tiếng Anh một cách chính xác đồng thời giúp cho học sinh có sự tự tin trong khi giao tiếp bằng Tiếng Anh. Tạo điều kiện cho học sinh có cơ hội nói Tiếng Anh, luyện tập hay thực hành những kiến thức với bạn bè, thầy cô và học hỏi lẫn nhau để có thể hình thành phản xạ nhanh trong khi nói Tiếng Anh. Giúp học sinh có cơ hội hiểu biết rõ hơn về một nền văn hóa của các nước có sử dụng Tiếng Anh nói chung và nước Anh nói riêng.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Sáng kiến kinh nghiệm Tiểu học: Biện pháp tạo hứng thú học kĩ năng nói cho học sinh lớp 3

PHẦN I. ĐẶT VẤN ĐỀ I. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI Hội nhập kinh tế, giao lưu văn hóa, giáo dục là xu thế tất yếu của tất cả các quốc gia trên thế giới bao gồm cả Việt Nam. Trong xu thế ấy Việt Nam có nhiều thuận lợi nhưng cũng gặp không ít thách thức và một trong những thách thức lớn nhất hiện nay là ngoại ngữ. Trở ngại về ngoại ngữ, đặc biệt là tiếng Anh làm giảm đi khả năng cạnh tranh của lực lượng lao động Việt Nam so với các quốc gia sử dụng tốt tiếng Anh trong khu vực và trên thế giới. Vì vậy nâng cao chất lượng giảng dạy môn tiếng Anh là một trong các mối quan tâm hàng đầu của ngành giáo dục nói chung và của giáo viên nói riêng. Từ thực tế đó, môn tiếng Anh đã được đưa vào giảng dạy từ bậc Tiểu học như một môn học chính thức. Bên cạnh môi trường giao tiếp thì phương pháp giảng dạy tác động trực tiếp lên kết quả học tập ngoại ngữ của học sinh. Trong nhiều năm qua, đổi mới phương pháp giảng dạy môn tiếng Anh theo đường hướng giao tiếp đạt được nhiều thành tựu đáng kể. Học sinh tự tin hơn khi thể hiện khả năng ngoại ngữ của mình với bốn kĩ năng nghe, nói, đọc, viết. Bởi vì mỗi giờ học diễn ra phong phú nên các em không chỉ được thực hành kĩ năng nhiều hơn, mà còn tăng cường được khả năng ghi nhớ của mình. Phương pháp này đã phát huy được tính tích cực, sáng tạo và ham hiểu biết của học sinh. Bên cạnh đó, dưới sự chỉ đạo của Bộ Giáo dục, phương pháp dạy học lấy học sinh làm trung tâm đã khuyến khích tính chủ động của học sinh. Các em vừa hứng thú tìm ra kiến thức mới trong mỗi bài học vừa biết cách mở rộng kiến thức qua hệ thống công nghệ thông tin. Giáo viên chỉ là người hướng dẫn và học sinh tự mình khám phá, thực hành các kiến thức đó. Do đó, các em không những chủ động tìm tòi tri thức mà còn hình thành thói quen lao động, sáng tạo trong tương lai. 1
Ở bậc Tiểu học, bốn kĩ năng giao tiếp (nghe, nói, đọc, viết) là mục tiêu cuối cùng của dạy và học, đồng thời là phương thức, con đường nhằm đạt tới mục tiêu của việc dạy và học. Quan điểm giao tiếp là kim chỉ nan trong quá trình thực hiện. Ngữ âm, từ vựng, ngữ pháp là phương tiện, điều kiện hình thành và phát triển kĩ năng giao tiếp. Trong quá trình giảng dạy cho học sinh, tôi thấy kĩ năng giao tiếp, đặc biệt là kĩ năng nói là vô cùng quan trọng. Để nói được tiếng Anh học sinh phải có ngữ âm, từ vựng, ngữ pháp, nghe hiểu và hơn thế các em phải tự tin, không sợ mắc lỗi, không xấu hổ. Nếu còn thiếu và yếu một trong các yếu tố đó thì học sinh sẽ gặp khó khăn với kĩ năng này. Muốn vượt qua trở ngại giao tiếp thì học sinh phải có nhiều hứng thú với giờ học và dần dần tạo lập được thói quen nói bằng tiếng Anh cũng như bổ sung thêm kiến thức để nói được tiếng Anh tốt hơn. Vì vậy tạo hứng thú học nói cho học sinh là rất cần thiết. Tuy nhiên trong giờ học, nếu học sinh chỉ được nghe và nhắc lại theo băng thì sẽ rất nhàm chán và không đạt được khả năng giao tiếp ngay lập tực trong đời sống hàng ngày. Cho nên người giáo viên phải tìm ra các kĩ thuật, phương pháp giảng dạy kĩ năng nói nhằm giúp học sinh nói được tiếng Anh một cách chủ động, sáng tạo. Linh hoạt áp dụng các kĩ thuật, phương pháp vào mỗi bài học cụ thể và tạo ra các hoạt động đa dạng trong giờ học nói có thể giúp học sinh tự tin sử dụng vốn tiếng Anh của mình. Có rất nhiều phương pháp, thủ thuật dạy học khuyến khích học sinh nói tiếng Anh trong giờ học và giúp giáo viên nâng cao chất lượng giảng dạy của mình. Từ các lý do như trên nên tôi chọn đề tài: “Biện pháp tạo hứng thú học kĩ năng nói cho học sinh lớp 3” để giúp các em có hứng thú hơn đối với giờ học Tiếng Anh. Từ đó, nâng cao chất lượng dạy của giáo viên, chất lượng học của học sinh. Trên cơ sở lý luận và thực tiễn, trong các bài dạy của mình tôi đã mạnh dạn áp dụng các phương pháp dạy học hiện đại để tạo ra môi trường học tập thoải mái, giúp học sinh không có áp lực và thể hiện khả năng nói Tiếng Anh tốt hơn. 2
Các em không còn xấu hổ hay mất tự tin khi nói bởi vì các hoạt động dạy học được lồng ghép với trò chơi ngôn ngữ, bài hát hay hoạt động nhóm hiệu quả. Trong quá trình thực nghiệm sáng kiến kinh nghiệm tôi nhận thấy thái độ học tập của học sinh tích cực hơn, kết quả học tập cũng từ đó mà tiến bộ hơn. Các em không chỉ thảo luận với bạn bè bằng Tiếng Anh mà còn tự tin thể hiện trước lớp và cô giáo. Các em thi đua nhau học tập, hào hứng với tiết dạy và yêu thích bộ môn Tiếng Anh hơn. II. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU: Giúp học sinh có khả năng hiểu được Tiếng Anh một cách chính xác đồng thời giúp cho học sinh có sự tự tin trong khi giao tiếp bằng Tiếng Anh. Tạo điều kiện cho học sinh có cơ hội nói Tiếng Anh, luyện tập hay thực hành những kiến thức với bạn bè, thầy cô và học hỏi lẫn nhau để có thể hình thành phản xạ nhanh trong khi nói Tiếng Anh. Giúp học sinh có cơ hội hiểu biết rõ hơn về một nền văn hóa của các nước có sử dụng Tiếng Anh nói chung và nước Anh nói riêng. Giúp học sinh có thêm hứng thú học tốt bộ môn, từ đó tạo cơ sở tiền đề cho các em học lên các lớp cao hơn. Đề tài về biện pháp tạo hứng thú học kỹ năng nói cho học sinh nhằm tìm hiểu cách thức dạy tốt nhất, hiệu quả nhất để áp dụng vào quá trình dạy và học của giáo viên và học sinh trong trường Tiểu học. III. BẢN CHẤT NGHIÊN CỨU: Đề tài về biện pháp tạo hứng thú học kỹ năng nói cho học sinh lớp 3 nhằm trả lời cho các câu hỏi sau: 1. Thái độ học kỹ năng nói Tiếng Anh của học sinh lớp 3 như thế nào? 2. Làm thế nào để tạo được hứng thú học kỹ năng nói cho học sinh lớp 3? 3
IV. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU: Biện pháp tạo hứng thú học kỹ năng nói Tiếng Anh cho học sinh lớp 3. V. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU: 1. Phương pháp quan sát: Quan sát quá trình học tập trên lớp của học sinh và hiệu quả áp dụng của việc sử dụng các biện pháp nhằm tạo hứng thú học nói cho học sinh mà giáo viên áp dụng trên lớp. 2. Phương pháp điều tra: Điều tra tìm hiểu thực trạng khả năng nói của học sinh. 3. Phương pháp nghiên cứu thực nghiệm: Nghiên cứu các biện pháp nhằm tạo hứng thú học nói trong giờ học Tiếng Anh cho học sinh lớp 3. 4. Phương pháp tổng hợp: Tổng hợp các tài liệu có liên quan đến đề tài. VI. GIỚI HẠN VỀ KHÔNG GIAN CỦA ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU Cấp trường VII. PHẠM VI VÀ KẾ HOẠCH NGHIÊN CỨU 1. Phạm vi nghiên cứu: Nghiên cứu những vấn đề lý luận có liên quan đến đề tài, tìm hiểu về các biện pháp nhằm tạo hứng thú học nói trong giờ học Tiếng Anh cho học sinh lớp 3. 2. Kế hoạch nghiên cứu: Từ tháng 9/2014 đến tháng 9/2015. 4
PHẦN II. NỘI DUNG Chương I: CƠ SỞ LÍ LUẬN VÀ CƠ SỞ THỰC TIẾN 1. Cơ sở lý luận 1.1. Môn Tiếng Anh trong nhà trường Tiểu học Bên cạnh việc bám sát mục tiêu chung của bậc tiểu học, môn Tiếng Anh ở trường Tiểu học cung cấp cho học sinh những kiến thức cơ bản, đơn giản, tối thiểu về Tiếng Anh dùng trong giao tiếp, phù hợp với lứa tuổi dưới các dạng nghe, nói, đọc, viết (trong đó ưu tiên hai kĩ năng nghe và nói ở giai đoạn đầu). Sau khi hoàn thành chương trình Tiếng Anh ở bậc Tiểu học, học sinh có khả năng hiểu và sử dụng các cấu trúc câu đơn giản và cơ bản nhằm đáp ứng những yêu cầu cụ thể. Có khả năng giới thiệu bản thân và những người khác, có thể hỏi và trả lời các câu hỏi về bản thân như họ tên, tuổi, nơi sinh sống, những người quen biết hay những vật dụng sở hữu. Có thể giao tiếp một cách đơn giản, nói chậm rãi, rõ ràng, và sẵn lòng nhận trợ giúp. 1.2. Kỹ năng là gì? 5
Có nhiều cách định nghĩa khác nhau về kỹ năng tuy nhiên hầu hết chúng ta đều thừa nhận rằng kỹ năng được hình thành khi chúng ta áp dụng kiến thức vào thực tiễn. Kỹ năng học được do quá trình lặp đi lặp lại một hoặc một nhóm hành động nhất định nào đó. Kĩ năng luôn có chủ đích và định hướng rõ ràng. 1.3. Kỹ năng nói (speaking skill) trong tiếng Anh là gì? Kỹ năng nói trong Tiếng Anh còn được gọi là kĩ năng sản sinh ngôn ngữ (productive skill) là một trong bốn kĩ năng cơ bản để đạt được thành công trong giao tiếp bằng Tiếng Anh. Kĩ năng nói không tách rời với kĩ năng nghe, ngữ âm, từ vựng, ngữ pháp. Mục đích của kĩ năng nói là tạo ra các từ, cụm từ, câu có nghĩa để người nghe hiểu mình định nói gì bằng tiếng Anh. Để hình thành được kĩ năng này cho học sinh trong dạy học ngoại ngữ, người giáo viên cần lặp đi lặp lại các bước: Giới thiệu kiến thức mới (Introducing new language), Thực hành kiến thức (Practice) và Áp dụng, mở rộng kiến thức vào thực tế (Communicative activity). Phương pháp dạy học mới là phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của học sinh, lấy học sinh làm trung tâm, học sinh là chủ thể hoạt động học tập, giáo viên là người tổ chức, hướng dẫn học sinh tiếp nhận tri thức mới, luyện tập ngôn ngữ thông qua các hoạt động trên lớp. Để làm được điều đó thì giải pháp nhằm tạo hứng thú học nói trong một tiết học Tiếng Anh cho học sinh tiểu học là một hoạt động hiệu quả. Thông qua hoạt động này, người giáo viên có thể giúp cho học sinh có được kỹ năng nói tốt hơn đồng thời giúp học sinh có nhiều hứng thú hơn trong các bài học nói. Qua đó sẽ giúp học sinh tự tin hơn, hoạt bát, mạnh dạn hơn trong giao tiếp bằng Tiếng Anh. Học sinh có thể cảm nhận một tri thức mới, một nền văn hóa mới một cách vui vẻ và hào hứng. Trong bốn kỹ năng nghe, nói, đọc, viết thì kỹ năng nói là kỹ năng khó rèn cho học sinh nhất. Vì vậy bài nghiên cứu này nhằm tìm hiểu quá trình dạy và học kỹ năng nói cho học sinh tiểu học. Trên cơ sở đó phân tích những khó khăn học sinh 6
gặp phải qua đó tìm ra được một số biện pháp để nhằm tạo hứng thú học nói cho học sinh. 2. Cơ sở thực tiễn Dựa trên kết quả điều tra thực tiễn đối với quá trình dạy và học kỹ năng nói Tiếng Anh ta có thể nhìn nhận thực trạng sau về tiến trình dạy nói cho học sinh tiểu học: Đối với học sinh, đa số các em cho rằng nói là kĩ năng khó nhất. Gặp khó khăn khi phải dùng từ và câu ngay lập tức hay chưa có ý tưởng cho câu định nói làm hạn chế khả năng nói của học sinh. Tâm lý sợ mắc lỗi sai, sợ phát âm chưa chuẩn hay xấu hổ khi nói trước bạn bè và thầy cô giáo cũng là một trong các nguyên nhân thường thấy khiến giờ học nói không hiệu quả. Đối với giáo viên, việc áp dụng phương pháp truyền thống trong giảng dạy làm cho giờ học không đạt hiệu quả như mong muốn. Sự thiếu đầu tư trang thiết bị giảng dạy cộng với tình trạng lớp học đông học sinh càng làm hạn chế tính hiệu quả của quá trình dạy và học kỹ năng nói. Chương II: THỰC TRẠNG VÀ BIỆN PHÁP TẠO HỨNG THÚ HỌC NÓI CHO HỌC SINH LỚP 3 TẠI NHÀ TRƯỜNG 1. Thực trạng 1.1. Thuận lợi Năm học 2014 – 2015, nhà trường có 34 lớp với tổng số 1503 học sinh. Trong đó số học sinh được học Tiếng Anh là 100%. Là giáo viên trực tiếp giảng dạy môn Tiếng Anh lớp 3 tôi nhận thấy trong quá trình dạy học của mình có những thuận lợi sau: Về cơ sở vật chất: Nhà trường đã quan tâm, đầu tư trang thiết bị trong giảng dạy Tiếng Anh như: đài, đĩa, đầu video, ti vi… đặc biệt khoảng 80% các lớp 7
được trang bị máy chiếu. Sách giáo khoa và đĩa tốt, đặc biệt học sinh được nghe giọng chuẩn của người bản xứ. Về chương trình học: chương trình học được Bộ giáo dục thiết kế phù hợp với lứa tuổi tiểu học, có nhiều hoạt động thực hành ngôn ngữ kết hợp trò chơi, bài hát làm tăng hứng thú học tập cho học sinh. Mỗi bài học chú trọng nhiều hơn đến kĩ năng nghe, nói trên nền tảng đọc, viết. Về giáo viên: đội ngũ giáo viên có trình độ chuẩn B2 theo khung tham chiếu châu Âu, có kinh nghiệm giảng dạy tốt, có tinh thần học hỏi, giúp đỡ lẫn nhau cùng tiến bộ. Về phụ huynh học sinh và học sinh: nhiều phụ huynh quan tâm đến việc học Tiếng Anh của con em mình, đa số học sinh hứng thú với bộ môn. Sự quan tâm của cấp trên: Được sự quan tâm của Bộ giáo dục, Sở giáo dục, Phòng giáo dục, giáo viên thường xuyên được tập huấn các lớp nâng cao năng lực Tiếng Anh, ứng dụng công nghệ thông tin vào giảng dạy. 1.2. Khó khăn Bên cạnh những thuận lợi có được ở trên thì trong quá trình dạy và học tôi cũng có một số khó khăn nhất định. Là giáo viên trực tiếp giảng dạy môn tiếng Anh lớp 3, tôi đã nhận thấy trình độ nhận thức của học sinh trong môn học này không đều. Nhiều học sinh còn yếu kém, chỉ có một số học sinh nói, viết khá lưu loát. Từ đó khiến tôi phải trăn trở, suy nghĩ nhiều và cố gắng tìm ra nguyên nhân, cũng như có hướng khắc phục làm sao để giảm bớt số lượng học sinh yếu kém và nâng cao chất lượng học sinh giỏi. Qua thực tế, tôi nhận thấy một trong những nguyên nhân khiến số lượng học sinh yếu kém nhiều là do hoàn cảnh gia đình còn gặp nhiều khó khăn, điều kiện học tập của các em còn hạn chế, chưa đầy đủ, các em không có từ điển, sách tham khảo, băng hình, máy móc hỗ trợ để thực hành. Trường học còn gặp nhiều khó khăn về cơ sở vật chất như tranh ảnh, sĩ số lớp đông. Nhưng nguyên 8
nhân được các em nhắc đến nhiều nhất khi được hỏi ý kiến là do các em cảm thấy chưa hứng thú với môn học, rằng môn học này khó, kĩ năng nghe, nói, đọc, viết của các em chưa đạt yêu cầu. Đồng thời chưa có môi trường để giao tiếp Tiếng Anh hàng ngày nên các em chóng quên, từ đó dẫn đến tiếp thu chậm, lực học của các em không đồng đều. Chính từ thực tế này, nhằm cổ vũ, động viên, kích thích sự ham học của học sinh, mỗi giáo viên cần nghiên cứu, áp dụng các phương pháp cho phù hợp với nội dung bài dạy, góp phần nào hướng học sinh vào nội dung bài học và ham muốn được học tiếng Anh. 1.3. Khảo sát kỹ năng nói của học sinh lớp 3A4, 3A5 trước khi thực hiện SKKN 1.3.1. Đầu mỗi năm học, để biết được kiến thức cũng như những kỹ năng nghe, nói, đọc, viết Tiếng Anh của học sinh đồng thời giúp mình tìm ra được những điểm yếu của học sinh cần bồi dưỡng, tôi luôn thực hiện một bài khảo sát để đánh giá mức độ của học sinh. Sau đây là kết quả khảo sát mà tôi thực hiện: Kết quả khảo sát học sinh lớp 3 về kỹ năng nói Tiếng Anh trước khi thực hiện đề tài Lớp Số Kết quả HS tham gia Đ ạt Không đạt khảo sát SL % SL % 3A4 41 25 61 % 16 39 % 3A5 37 20 54 % 17 46 % 1.3.2. Bên cạnh việc khảo sát về kỹ năng nói, tôi đã đưa ra một bản điểu tra về hứng thú học kỹ năng nói Tiếng Anh cho học sinh. Sau đây là kết quả của việc điều tra tôi đã tiến hành với 78 học sinh của các lớp 3A4, 3A5. Câu hỏi 1: Em có cảm nhận như thế nào khi được học kỹ năng nói trong giờ học Tiếng Anh? Không thích Bình thường Hấp dẫn 9
SL % SL % % % 28 35,9 30 38,5 20 25,6 Theo như kết quả điều tra, số học sinh cảm thấy không thích học kỹ năng nói trong giờ học tiếng Anh là 28 học sinh (chiếm 35,9%). Trong khi đó thì có 38,5% học sinh được hỏi cho rằng giờ học kỹ năng nói Tiếng Anh trôi qua rất bình thường, không gây nhiều hứng thú. Và chỉ có khoảng 25,6% học sinh cảm thấy thích giờ học kỹ năng nói Tiếng anh. Từ những con số trên tôi nhận thấy đa số học sinh không hứng thú với kỹ năng nói. Điều này có ảnh hưởng rất nhiều đến việc học Tiếng anh theo đường hướng giao tiếp lấy kỹ năng nghe và nói là chủ yếu. Câu hỏi 2: Em gặp khó khăn nào khi nói Tiếng Anh? Lý do Số lượng % Từ vựng và cấu trúc ngữ pháp yếu 22 28,2 Sợ phát âm sai 22 28,2 Các nội dung bài nói không hấp dẫn 18 23,1 Bài nói khó 16 20,5 Ý kiến khác ( nếu có) 0 0 Theo như câu hỏi điều tra, ta có thể thấy 22 học sinh (chiếm 28,2%) cho rằng mình còn yếu từ vựng và cấu trúc ngữ pháp. Cùng số lượng như vậy, 22 học sinh khác (cũng chiếm 28,2%) sợ mắc lỗi nên cảm thấy kỹ năng nói khó. Số lượng học sinh thấy nội dung bài nói không hấp dẫn là 23,1% và cảm thấy bài nói khó là 16 em (chiếm 20,5%). Những khó khăn này là khó khăn nói chung khi học ngoại ngữ, nhưng đối với học sinh tiểu học nói riêng sẽ cản trở sự thích thú với môn học và dần dần hình thành thói quen ngại nói, ngại giao tiếp bằng Tiếng Anh của các em. 10
Điều đó sẽ ảnh hưởng lớn tới kết quả học tập của học sinh và kết quả dạy của giáo viên. 2. Biện pháp tạo hứng thú học nói cho học sinh lớp 3 Dựa trên kết quả điều tra thực tế cùng với kinh nghiệm sau nhiều năm công tác, tôi xin đề xuất một số biện pháp cụ thể mà tôi đã tìm hiểu và áp dụng trong quá trình dạy học kỹ năng nói Tiếng Anh cho học sinh lớp 3 tại nhà trường. 2.1. Giúp học sinh vượt qua trở ngại giao tiếp ngôn ngữ thứ hai (Tiếng Anh) Học sinh thường gặp trở ngại với tâm lý sợ sệt khi nói một ngôn ngữ mới không giống ngôn ngữ mẹ đẻ các em đã dùng hàng ngày. Các em thấy các câu từ mới lạ, không dễ để nhớ và khó khăn để sử dụng chúng khi nói. Vì vậy giáo viên cần có bài tập nói trong ngữ cảnh và thực hiện nhiều lần trong các bài học giúp học sinh nói được tự nhiên và dần dần không còn trở ngại khi phát âm ngôn ngữ mới nữa. * Các bước thực hiện Bước 1: Giáo viên chuẩn bị một bài nói trong ngữ cảnh Ví dụ: Unit 2. What’s your name? _ Lesson 1. Part 2. Point and say (Sách Tiếng Anh 3 Sách học sinh Tập 1) Giáo viên giới thiệu và yêu cầu học sinh nhắc lại những tên tiếng Anh và tiếng Việt mà mình biết hoặc trong sách: Students: Peter, Phong, Linda, Quan….. Giáo viên yêu cầu học sinh nhắc lại đồng thanh hoặc cá nhân. 11
Bước 2: Giáo viên mở đĩa cho học sinh nghe và nhắc lại câu theo nhóm, cặp đến khi các em nói được thành thạo. Bước 3: Giáo viên giải thích nhiệm vụ của bài nói rằng học sinh làm việc theo cặp và hỏi đáp về các bức tranh trong sách giáo khoa, một bạn đóng vai Peter, một bạn đóng vai Phong và ngược lại. Bước 4: Cho học sinh thực hành theo cặp trong thời gian 2 phút Bước 5: Cho một số cặp học sinh thực hành trước lớp. Bước 6: Yêu cầu học sinh đổi vai với các cặp khác trong lớp để học sinh có cơ hội thực hành với nhiều bạn khác nhau nhằm tăng hứng thú học tập cho học sinh. Bước 7: Giáo viên nhận xét Bước 8: Giáo viên cho học sinh đọc đồng thanh để củng cố phát âm. 2.2. Dạy nói qua những bài hát Tiếng Anh Đối với học sinh lớp 3, một bài học chưa có nhiều từ mới và cấu trúc ngữ phápcũng ở mức độ đơn giản nhưng do độ tuổi nhỏ thích giai điệu, âm nhạc nên học nói qua các các bài hát sẽ khiến học sinh hứng thú hơn. Các kiến thức về từ 12
vựng, cấu trúc ngữ pháp khi được thể hiện qua bài hát cùng với các hành động tương ứng sẽ giúp các em nhớ từ lâu hơn, chủ động hơn. * Các bước thực hiện Dạy từ mới có liên quan trong bài hát. Cho học sinh nghe hai lượt từ đầu đến cuối bài hát. Cho học sinh đọc lời bài hát theo giáo viên. Hướng dẫn học sinh làm động tác. ( Giáo viên có thể tự sáng tác động tác tùy thuộc vào nội dung bài hát hoặc gợi ý cho học sinh tự nghĩ ra động tác cho riêng mình.) a. Mở băng VCD hoặc CD cho học sinh hát theo và làm động tác nhiều lần. b. Gọi từng nhóm lên bảng biểu diễn. c. Gọi cá nhân lên bảng biểu diễn. Ví dụ minh họa: Unit 3. This is Tony Lesson 1 Part 6.Let’s sing (Sách Tiếng Anh 3 Sách học sinh Tập 1) Khi hát bài hát này học sinh có thể kết hợp với các động tác về hoạt động tương ứng do đó sẽ giúp học sinh nhớ được các từ và mẫu câu một cách chủ động hơn. 13
Bước 1: Củng cố lại phần từ vựng về tên nhân vật, cách hỏi và trả lời về sức khỏe Bước 2: Cho học sinh nhìn vào sách, nghe bài hát 2 lần và vỗ tay theo nhạc. Hello, Peter. How are you? I’m fine, thank you. How are you? Thank you, Peter. I’m fine too. Let’s go to school together. 14
How are you, Nam, Quan and Mai? Thank you, Miss Hien, we are fine. Bước 3: Hướng dẫn học sinh hát từng câu trong lời bài hát theo đúng nhạc. Bước 4: Hướng dẫn học sinh làm các động tác phù hợp với bài hát. Hello, Peter Học sinh giơ tay chào How are you Học sinh mở cánh tay thể hiện ý hỏi han I’m fine, thank you. Học sinh vỗ tay trước ngực thể hiện ý khỏe mạnh Thank you, Peter. I’m fine too Học sinh vỗ tay trước ngực thể hiện ý khỏe mạnh Let’s go to school together Học sinh giậm chân tại chỗ, tay đánh tượng trưng đi bộ Bước 5: Cho học sinh hát theo băng và làm động tác nhiểu lần. Bước 6: Gọi từng nhóm hát, các nhóm khác cho nhận xét. Bước 7: Gọi cá nhân học sinh biểu diễn – học sinh khác nhận xét. 2.3. Dạy nói bằng hình thức hoạt động nhóm Giờ dạy nói sẽ hiệu quả hơn khi học sinh có cơ hội được nói nhiều, trao đổi với bạn bằng tiếng Anh. Vì vậy trong giờ học của mình, tôi thường yêu cầu học 15
sinh làm việc, thực hành theo nhóm 4, 6, 8 với các vai trò khác nhau và với các bạn khác nhau. Điều này có nhiều lợi ích như sau: Tạo ra sự năng động cho một lớp học lấy người học làm trung tâm. Thể hiện được ngôn ngữ thực( real language ) trong đời sống người bản ngữ. Hỗ trợ cho người học dễ hiểu tình huống, dễ phán đoán tình huống cụ thể, những tình huống có thực trong đời sống hàng ngày. Gây hứng thú, tạo không khí vui vẻ trong học tập. Hỗ trợ khả năng giao tiếp, tăng cường sự tự tin của học sinh. * Các bước dạy học kĩ năng nói theo nhóm Bước 1: Giáo viên kiểm tra lại kiến thức của người học về chủ đề sẽ nói. Bước 2: Giáo viên cho học sinh xem một đoạn video ngắn, nghe băng về cách người bản ngữ nói về chủ đề đó. Bước 3: Giáo viên cho một nhóm học sinh làm mẫu trước lớp, các học sinh khác chú ý xem bạn thực hành. Bước 4: Giáo viên cho học sinh thực hành theo nhóm đã chia. Bước 5: Giáo viên cho học sinh đóng vai giao tiếp trước lớp. Bước 6: Giáo viên nhận xét theo hướng tích cực, không phê bình lỗi cá nhân khiến các em ngại nói lần sau, chỉ tổng hợp mặt mạnh yếu nói chung và sửa lỗi cần thiết. Ví dụ: Để giúp học sinh thực hành theo nhóm mẫu câu: Who’s that? It’s Tony Bước 1: Dạy các từ vựng về tên. 16
Bước 2: Cho học sinh nghe hội thoại và học cấu trúc: Who’s that? – It’s… Picture 1 Picture 2 17
Bước 3: Cho học sinh thực hành đồng thanh. Bước 4: Giáo viên và một học sinh hỏi đáp dùng mẫu câu mới về các học sinh khác trong lớp Teacher: Who’s that? Student: It’s Lan. …….. Bước 5: Hai cặp học sinh thực hành mẫu trước lớp. Bước 6: Học sinh thực hành trong nhóm. Bước 7: Giáo viên cho một vài nhóm thực hành trước lớp. Bước 8: Giáo viên nhận xét và sửa lỗi chung của các nhóm. 2.4. Dạy nói qua các trò chơi vận động: Đây là phương pháp mà học sinh thích nhất trong một tiết học. Có rất nhiều trò chơi tạo hứng thú học nói cho học sinh đồng thời những trò chơi này cũng khuyến khích sự năng động, sáng tạo của học sinh. Giáo viên có thể sử dụng các trò chơi như: Chinese Whispers, lip reading, magic eyes, slowly slowly, ...... Ví dụ 1: Trò chơi “lip reading” 18
Bước 1: Giáo viên gợi lại những từ cần thiết về màu sắc cho học sinh nhớ. Bước 2: Giáo viên đưa ra một bức tranh và gợi ý những đồ vật có trong tranh, màu sắc của chúng. Bước 3: Giáo viên tạo khẩu hình, máy môi không phát ra tiếng để học sinh đoán xem giáo viên nói gì, và học sinh nói lại đồng thanh hoặc cá nhân các từ giáo viên vừa nói. Ví dụ: Teacher: (khẩu hình) red and blue rubber. Students say aloud: red and blue rubber Bước 4: Giáo viên cho học sinh chơi theo nhóm, một em nói chỉ bằng khẩu hình không có âm thanh, các em còn lại đoán và nói lại. Bước 5: Cho một vài nhóm thực hành trước lớp với tốc độ nhanh. Bước 6: Củng cố ngữ âm cho cả lớp, đọc đồng thanh một số từ học sinh vừa chơi. Ví dụ 2: Trò chơi “Whispers” 19
Bước 1: Giáo viên chia lớp thành từng nhóm có ít nhất 4 em. Cho học sinh đầu tiên của nhóm nhìn thấy thẻ hình. Em này ghé tai nói nhỏ cho bạn bên cạnh. Bước 2: Học sinh khác tiếp tục làm như vậy đến khi từ được truyền đến em cuối cùng của nhóm mình. Bước 3: Học sinh cuối cùng đọc to từ của nhóm mình còn em đầu tiên giơ cao thẻ hình cho cả lớp nhìn xem có đúng với nhau không. Bước 4: Học sinh đọc đồng thanh câu, từ vừa chơi để củng cố phát âm. 3. Kết quả đạt được sau khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm: Sau đây là kết quả khảo sát về kỹ năng nói của học sinh khối 3 cuối học 2014 2015 so với kết quả đầu năm mà tôi đã tổng hợp được: Lớp Số Kết quả HS tham gia Đ ạt Không đạt khảo sát SL % SL % 3A4 41 38 92,7 % 3 7,3 % 3A5 37 33 89,2 % 4 10,8% So sánh giữa hai kết quả khảo sát đầu năm học và kết quả khảo sát cuối năm học sau khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm ta có thể nhận thấy kết quả cụ thể mà học sinh đạt được như sau: Kết quả Đạt Không đạt Thời gian 20