Sáng kiến kinh nghiệm Tiểu học: Một số biện pháp chỉ đạo nâng cao chất lượng sinh hoạt chuyên môn dựa trên nghiên cứu bài học
lượt xem 6
download
Sáng kiến đưa ra những biện pháp thiết thực để nâng cao chất lượng sinh hoạt chuyên môn theo hướng đổi mới trong năm học mới và các năm học tiếp theo, góp phần nâng cao chất lượng đội ngũ, thúc đẩy đổi mới phương pháp dạy học, nâng cao chất lượng giáo dục.
Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!
Nội dung Text: Sáng kiến kinh nghiệm Tiểu học: Một số biện pháp chỉ đạo nâng cao chất lượng sinh hoạt chuyên môn dựa trên nghiên cứu bài học
- Một số biện pháp chỉ đạo nâng cao chất lượng SHCM dựa trên nghiên cứu bài học 1. PHẦN MỞ ĐẦU 1.1. Lý do chọn sáng kiến: Sinh hoạt chuyên môn là hoạt động thường xuyên của nhà trường và là một trong những hình thức bồi dưỡng chuyên môn, nghiêp vụ cho giáo viên, giúp mỗi giáo viên nâng cao năng lực chuyên môn cho bản thân, tạo điều kiện cho tất cả giáo viên trao đổi, học hỏi nhau trong công tác. Ở trường tiểu hoc, sinh hoạt tổ chuyên môn được tổ chức định kỳ 2 tuần/ lần với các nội dung thiết thực, bám sát các văn bản chỉ đạo, các nhiệm vụ trọng tâm của ngành trong năm học và phù hợp với đặc điểm tình hình của nhà trường. Thực hiện việc đổi mới giáo dục theo Nghị quyết Hội nghị lần thứ Tám Ban chấp hành TW khoá XI về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, trong những năm học gần đây, việc tổ chức sinh hoạt chuyên môn dựa trên nghiên cứu bài học đã được áp dụng trong các trường học. Phương pháp sinh hoạt chuyên môn dựa trên nghiên cứu bài học cũng là một hoạt động sinh hoạt chuyên môn nhưng ở đó giáo viên tập trung phân tích các vấn đề liên quan đến người học như: Học sinh học như thế nào? Học sinh đang gặp khó khăn gì trong học tập? Phương pháp dạy học có phù hợp, gây hứng thú cho học sinh không? Kết quả học tập của học sinh có được cải thiện không? Cần điều chỉnh như thế nào… Có thể nói: Sinh hoạt chuyên môn dựa trên nghiên cứu bài học góp phần tích cực vào việc đổi mới phương pháp dạy học, đổi mới kiểm tra đánh giá học sinh, góp phần nâng cao chất lượng, hiệu quả dạy học đồng thời tạo cơ hội cho giáo viên được trao đổi, chia sẻ cùng đồng nghiệp nhiều vấn đề liên quan đến người học và phương pháp, hình thức tổ chức dạy học. Tuy nhiên, đây là nội dung sinh hoạt mới trong khi nếp sinh hoạt truyền thống đã ăn sâu trong mỗi giáo viên, vì thế, khi mới áp dụng, hầu như đội ngũ giáo viên chưa thật sự hào hứng với cách sinh hoạt này. Họ ngại khó khăn trong khâu chuẩn bị, không tập trung quan sát trong quá trình dự giờ, ngại chia sẻ ý kiến vv… Dẫn đến hiệu quả của các buổi sinh hoạt chuyên môn theo hướng đổi mới chưa cao. Nhận thức được ý nghĩa và tầm quan trọng của việc đổi mới sinh hoạt chuyên môn dựa trên nghiên cứu bài học, giúp các tổ chuyên môn, đội ngũ giáo viên tháo gỡ những khó khăn, tổ chức sinh hoạt chuyên môn hiệu quả, có chiều sâu hơn, tôi chọn sáng kiến “Một số biện pháp chỉ đạo nâng cao chất lượng sinh hoạt chuyên môn dựa trên nghiên cứu bài học ” để nghiên cứu. Rất mong nhận được sự đóng góp ý kiến của cấp trên và đồng nghiệp. 1.2. Điểm mới của sáng kiến: Năm học 2016 2017 1
- Một số biện pháp chỉ đạo nâng cao chất lượng SHCM dựa trên nghiên cứu bài học Từ những khó khăn, vướng mắc trong sinh hoạt chuyên môn theo nghiên cứu bài học tại đơn vị trong năm học trước, sáng kiến đưa ra những biện pháp thiết thực để nâng cao chất lượng sinh hoạt chuyên môn theo hướng đổi mới trong năm học 2016 2017 và các năm học tiếp theo, góp phần nâng cao chất lượng đội ngũ, thúc đẩy đổi mới phương pháp dạy học, nâng cao chất lượng giáo dục. 1.3. Phạm vi áp dụng sáng kiến: Sáng kiến được áp dụng dành cho cán bộ quản lý, các tổ trưởng chuyên môn, tất cả giáo viên tại trường tiểu học A nơi tôi công tác. Đồng thời, sáng kiến có thể làm tài liệu tham khảo cho các trường học để nâng cao chất lượng sinh hoạt tổ chuyên môn theo nghiên cứu bài học. 2. PHẦN NỘI DUNG 1.2. Thực trạng về việc tổ chức sinh hoạt chuyên môn tại các trường tiểu học: Công tác sinh hoạt tổ chuyên môn ở trường tiểu học A chúng tôi luôn được quan tâm và coi trọng. Việc sinh hoạt chuyên môn được thực hiện đúng quy định và đi vào nền nếp. Song, cũng nằm trong thực trạng chung của các trường nói chung và các trường tiểu học nói riêng, việc sinh hoạt chuyên môn đôi lúc còn mang tình hình thức, đối phó, chưa thật sự giải quyết, tháo gỡ được những khó khăn, vướng mắc nảy sinh trong dạy học hoặc nội dung chưa thật phong phú, đáp ứng được nhu cầu nâng cao chuyên môn nghiệp vụ cho giáo viên. Trong các buổi sinh hoạt, không khí thường trầm lắng, những vấn đề mới và khó ít được mang ra bàn bạc, thảo luận và có đưa ra giáo viên cũng không tham gia ý kiến. Hình thức sinh hoạt chuyên môn dự giờ rút kinh nghiệm được thực hiện thường xuyên song được tổ chức theo một quy trình tương đối thống nhất. Thực hiện các Văn bản chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ năm học của ngành, trong năm học 2014 2015, trường bắt đầu áp dụng sinh hoạt chuyên môn theo nghiên cứu bài học. Đây là hình thức sinh hoạt chuyên môn mới, đòi hỏi giáo viên phải hình thành và luyện tập nhiều kĩ năng, trong khi nếp sinh hoạt truyền thống đã ăn sâu trong mỗi giáo viên từ cách ghi chép, quan sát trong quá trình dự giờ đến việc trao đổi, chia sẻ sau dự giờ… Nhìn chung, giáo viên còn bỡ ngỡ, lúng túng trong việc đổi mới nên hiệu quả mang lại trong các buổi sinh hoạt chưa cao. Từ thực trạng nêu trên, xác định đổi mới sinh hoạt chuyên môn theo nghiên cứu bài học cần phải có lộ trình, tạo chuyển biến dần qua từng năm học. tôi mạnh dạn đưa ra một số biện pháp thiết thực đã vận dụng trong năm học 2016 2017 nhằm nâng cao chất lượng sinh hoạt chuyên môn dựa trên nghiên cứu bài học. Năm học 2016 2017 2
- Một số biện pháp chỉ đạo nâng cao chất lượng SHCM dựa trên nghiên cứu bài học 2.2. Các giải pháp cơ bản nâng cao hiệu quả việc đổi mới sinh hoạt chuyên môn dựa trên nghiên cứu bài học: Từ việc nghiên cứu lý luận, từ những kinh nghiệm đúc rút được qua các đợt tham gia tập huấn, căn cứ vào thực trạng tại đơn vị công tác, tôi mạnh dạn đưa ra một số biện pháp cụ thể sau: Biện pháp 1: Nâng cao nhận thức cho cán bộ giáo viên về mục đích, ý nghĩa và phân biệt được sự khác nhau giữa sinh hoạt chuyên môn dựa trên nghiên cứu bài học và sinh hoạt chuyên môn truyền thống: Theo tâm lý học, tư duy con người bao giờ cũng đi từ nhận thức đến hành động. Nếu nhận thức đúng thì chính bản thân họ sẽ nảy sinh nhu cầu để thực hiện hành động đó. Chính vì vậy, người cán bộ quản lý cần nâng cao nhận thức cho đội ngũ bằng nhiều hình thức khác nhau như tổ chức các buổi bồi dưỡng thường xuyên tập trung, giới thiệu các tài liệu, băng hình có liên quan đến nội dung sinh hoạt chuyên môn mới kết hợp với quá trình tự học, tự nghiên cứu tài liệu (đặc biệt là tài liệu bồi dưỡng thường xuyên nội dung 2 do Sở GD&ĐT cung cấp trong năm học 2016 2017) để mỗi giáo viên nhận thức rõ mục đích, ý nghĩa của sinh hoạt chuyên môn dựa trên nghiên cứu bài học, đó là: Đảm bảo cơ hội phát triển chuyên môn cho mọi giáo viên: Thông qua sinh hoạt chuyên môn, từng tình huống học tập cụ thể của học sinh trên lớp được chia sẻ, suy ngẫm, phân tích nguyên nhân và đưa ra giải pháp tốt nhất giúp cải tiến giờ học. Từ đó mỗi giáo viên đều học được nhiều bài học từ đồng nghiệp, áp dụng hiểu biết mới vào thực tế dạy học của bản thân. Đảm bảo cơ hội học tập cho từng em học sinh: Mỗi học sinh đến trường đều phải được học và học được. Giáo viên quan tâm đến khả năng học tập của từng học sinh, đặc biệt là những học sinh gặp khó khăn trong học tập. Góp phần làm thay đổi văn hóa ứng xử trong nhà trường; cải thiện mối quan hệ giữa Ban giám hiệu với giáo viên, giáo viên với giáo viên, giáo viên với học sinh và học sinh với học sinh; tạo môi trường làm việc, dạy và học dân chủ, thân thiện cho tất cả mọi người. Trong thực tế, nếp sinh hoạt chuyên môn truyền thống đã ăn sâu trong tiềm thức mỗi giáo viên, vì thế khi triển khai thực hiện, phần lớn các đồng chí còn mơ hồ, lúng túng dẫn đến chưa đồng nhất trong cách nghĩ, cách làm và có nhiều quan điểm trái chiều. Vì thế, thông qua các buổi tập huấn, cần giúp giáo viên nắm vững sự khác biệt giữa sinh hoạt chuyên môn theo hướng đổi mới với sinh hoạt chuyên môn truyền thống, Cũng bao gồm 4 bước như sinh Năm học 2016 2017 3
- Một số biện pháp chỉ đạo nâng cao chất lượng SHCM dựa trên nghiên cứu bài học hoạt chuyên môn truyền thống nhưng trong sinh hoạt chuyên môn dựa trên nghiên cứu bài học” cách thức thực hiện các bước có sự thay đổi, cải tiến để việc sinh hoạt chuyên môn có chất lượng hơn, có tác dụng lớn hơn trong phát triển chuyên môn cho giáo viên. Cụ thể: TT Những Sinh hoat chuyên môn ̣ Sinh hoat chuyên môn d ̣ ựa trên đặc điểm truyền thống nghiên cứu bai h ̀ ọc Mục đích sinh hoạt Mục đích của sinh hoạt chuyên chuyên môn truyền môn dựa trên nghiên cứu bài học thống là để đánh giá, là để từng bước xây dựng văn hóa xếp loại giờ dạy, thống nhà trường trong đó mọi thành nhất cách dạy cho một viên đều tôn trọng, tin tưởng, mở Mục loại bài cụ thể hay rộng tâm hồn học hỏi đồng đích phương pháp đặc trưng nghiệp, giúp giáo viên hiểu biết cho một môn học để sâu sắc hơn về học sinh nâng cao mọi giáo viên được áp năng lực dạy học cho giáo viên. dụng theo cách đã được thống nhất trong buổi sinh hoạt chuyên môn. Thông thường tổ Giáo viên dạy minh họa chủ chuyên môn cùng giáo động xây dựng Kế hoạch bài học, Chuẩn viên dạy minh họa xây đưa ra các ý tưởng dựa trên đặc 1 bị bài dựng và thống nhất điểm tình hình của lớp mình, có phương án dạy học thể tham khảo ý kiến của đồng nghiệp và tổ chuyên môn. 2 Dự giờ, Vị trí dự giờ là Lựa chọn vị trí dễ quan sát biểu quan sát ngồi cuối lớp hiện trên gương mặt để nhận ra tiết học Việc quan sát tập việc học của học sinh mà không trung vào hoạt động dạy ảnh hưởng đến các em : phía học của giáo viên : dạy trước lớp hoặc xung quanh lớp đúng quy trình, các bước học. lên lớp không, cung cấp Việc quan sát tập trung vào đúng, đủ kiến thức hay việc học của học sinh : học sinh không, phân bố thời gian học như thế nào, khi nào các em có phù hợp hay không, học thực sự, khi nào các em không nền nếp lớp có tốt hay tập trung vào việc học, các em không, cử chỉ, điệu bộ gặp phải khó khăn gì, giáo viên của giáo viên như thế giúp các em vượt qua khó khăn Năm học 2016 2017 4
- Một số biện pháp chỉ đạo nâng cao chất lượng SHCM dựa trên nghiên cứu bài học nào… như thế nào? Ghi chép theo diễn Ngoài diễn biến tiết học, người biến tiết học : giáo viên dự ghi chép các tình huống học nói gì, giáo viên làm gì... tập cụ thể : thời điểm nào, em nào, học như thế nào, vì sao... Đánh giá rút kinh Chia sẻ, phân tích dựa trên các nghiệm tình huống học tập cụ thể: + Nhận xét giờ học + Nêu tình huống, phân tích + Tìm ra ưu khuyết nguyên nhân có tình huống học điểm của giờ học. tập đó. + So sánh đối chiếu + Chia sẻ những khó khăn gặp bài dạy với giáo án phải khi tiến hành bài học. + Chỉ ra cách dạy + Tìm hiểu nguyên nhân tại sao mới. + Học được gì qua bài học của + Thống nhất đồng nghiệp. phương pháp. + Từ bài dạy của đồng nghiệp Chia sẻ, Ý kiến của người suy ngẫm về bản thân. 3 suy ngẫm dự thường mang tính áp Mọi giáo viên đều chia sẻ ý tiết dạy đặt một chiều giáo nên kiến về những tình huống học tập không tránh khỏi tâm lí cụ thể giúp mọi giáo viên có sự người dạy bị áp lực bị hiểu biết sâu sắc về học sinh hơn. trì triết phê phán dẫn Tạo niềm tin và sự tôn trọng đến không ai muốn dạy đồng nghiệp, tăng sự hiểu biết và minh hoạ. kinh nghiệm dạy học để có thể Việc thống nhất cải tiến giờ học. cách dạy khiến mọi giáo viên dạy theo một qui trình mà dạy theo một qui trình thì không thể phù hợp với tất cả giáo viên và các lớp học. 4 Áp Giáo viên áp dụng Giáo viên áp dụng những bài dụng những ý kiến chỉ đạo học mà bản thân học được qua trong dạy của chuyên môn nhà sinh hoạt chuyên môn một cách học hằng trường hoặc quy trình chủ động nhất. Giáo viên mạnh Năm học 2016 2017 5
- Một số biện pháp chỉ đạo nâng cao chất lượng SHCM dựa trên nghiên cứu bài học dạy học đã được thống dạn điều chỉnh cả nội dung, hình nhất vào quá trình dạy thức, phương pháp dạy học để học hằng ngày một phù hợp với từng học sinh, giúp cách cứng nhắc. Có thể cho mọi học sinh “được học” và những quy trình hoặc “học được”. ngày phương pháp đã được thống nhất đó không phù hợp với thực tế lớp mình nhưng không dám thay đổi. Biện pháp 2: Triển khai chuyên đề, tổ chức sinh hoạt điểm để tất cả giáo viên nắm vững chu trình 4 bước của sinh hoạt chuyên môn theo nghiên cứu bài học: Sau khi giáo viên đã được bồi dưỡng tập trung và tự bồi dưỡng về phần lý thuyết, chuyên môn nhà trường cần triển khai chuyên đề và tổ chức sinh hoạt điểm để tất cả giáo viên đều được trải nghiệm thực tế , nắm vững hơn quy trình 4 bước trong sinh hoạt chuyên môn mới. Việc triển khai sinh hoạt điểm cần phải chỉnh chu trong từng bước, Vì thế, trong quá tình thực hiện, chuyên môn cần chỉ đạo, hướng dẫn cụ thể từng bước. Bước 1: Xác định mục tiêu, xây dựng kế hoạch bài học nghiên cứu (Chuẩn bị bài dạy): Việc chuẩn bị bài dạy không giao khoán cho người dạy minh hoạ mà cần phải có sự trao đổi, xây dựng của tổ, khối chuyên môn. Cần xác định mục tiêu kiến thức và kĩ năng mà HS cần đạt được khi tiến hành nghiên cứu. Mục tiêu bài học được nghiên cứu. Các GV trong tổ, khối sẽ có một một cuộc thảo luận chi tiết, cụ thể bài học tiến hành nghiên cứu như: Đặt câu hỏi xem đây là loại bài học gì? Cách giới thiệu bài học như thế nào? Sử dụng các phương pháp và phương tiện dạy học thế nào cho đạt hiệu quả cao? Nội dung bài học chia ra những đơn vị kiến thức nào? Dự kiến tổ chức hoạt động dạy học nào tương ứng? Dự kiến tích hợp nội dung giáo dục nào là phù hợp? Năm học 2016 2017 6
- Một số biện pháp chỉ đạo nâng cao chất lượng SHCM dựa trên nghiên cứu bài học Sau khi thảo luận chung, GV dạy minh hoạ trong nhóm sẽ phát triển đề cương đầu tiên của giáo án bài học nghiên cứu, các ý kiến góp ý, chỉnh sửa của tổ, khối chuyên môn chỉ mang tính tham khảo. sự chủ động, sáng tạo chính là ở người thể hiện. Bước 2: Tiến hành dạy và dự giờ: Cùng với đổi mới phương pháp dạy học theo Mô hình trường học mới, việc đổi mới cách thức dự giờ cũng đã được nhà trường triển khai thực hiện từ nhiều năm học nay. Vì thế, khi thực hiện triển khai chuyên đề đổi mới sinh hoạt chuyên môn mới, việc chuẩn bị lớp day minh hoạ, bố trí chỗ ngồi quan sát thuận lợi cho người dự đã được thực hiện tốt. Tuy nhiên, giáo viên tham gia dự giờ vẫn chưa thật sự chú ý đến hoạt động của người học mà còn tập trung nhiều vào người dạy. Vì vậy, trong buổi sinh hoạt điểm, chuyên môn đã hướng dẫn người dự giờ cần tập trung vào việc học của học sinh, các hoạt động trong nhóm học sinh, những khó khăn, vướng mắc, thái độ, tình cảm của học sinh… và cách tiếp cận giúp đõ, hỗ trợ của người dạy như thế nào?.... Muốn thế, người dự giờ không chỉ ngồi một chỗ quan sát mà cần di chuyển đến gần học sinh, nếu cần, có thể quay phim, chụp ảnh ghi lại những tình huống, những chi tiết “Đắt”. Tuy nhiên, việc quan sát của người dự cần phải đảm bảo các nguyên tắc: Không làm ảnh hưởng đến việc học tập của học sinh. Quan sát và suy nghĩ về việc học của học sinh trong giờ học, có khả năng phán đoán nhanh nhạy, chính xác để đưa ra những giải pháp phù hợp. Không gây khó khăn cho giáo viên dạy minh hoạ. Đặt mình vào vị trí người dạy để phát hiện những khó khăn trong việc học của học sinh để tìm cách giải quyết. Tất cả những suy ngẫm, giải pháp mà người dự đưa ra được thể hiện rõ trên phiếu dự giờ theo mẫu: Em nào (nhóm Thời gian Diễn biến nào) như thế Suy ngẫm Giải pháp nào? Ý kiến chia sẻ cho người dạy: …………………………………………………..……………….……. ……………………………………………………………... ……………………………….. Năm học 2016 2017 7
- Một số biện pháp chỉ đạo nâng cao chất lượng SHCM dựa trên nghiên cứu bài học Một số bài học cho bản thân: …………………………………………….. …………………………………………………………………………………… ….…............................................... Trong thực tế, việc ghi chép của giáo viên vào phiếu dự giờ theo mẫu trên vẫn chưa đảm bảo. Phần lớn các giáo viên dự giờ vẫn ghi trình tự tiết dạy, chưa ghi lại những hoạt động tiêu biểu của em (nhóm) học sinh, chưa đưa ra được các giải pháp. Vì thế, tôi đã yêu cầu giáo viên trước khi vào dự giờ cần nắm cách ghi chép dự giờ đã được hướng dẫn cụ thể trong tài liệu bồi dưỡng do Sở GD&ĐT cung cấp. Cột thời gian: Ghi thời gian bắt đầu tiết học, ghi thời điểm xảy ra các tình huống học tập mà giáo viên quan sát được (khoảng phút thứ mấy của tiết học), cũng có thể ghi thời gian diễn ra mỗi hoạt động học trong tiết học đó (khoảng mấy phút). Cột diễn biến: Ghi lại diễn biến tiết học bao gồm: ho ạt động học của học sinh, hoạt động của giáo viên, các câu hỏi, câu trả lời hoặc nội dung bài học theo trình tự thời gian. Ghi chép tình huống quan sát được từ thực tế việc học của học sinh (cả tình huống tích cực và tình huống chưa tích cực). Quan sát thái độ, hành vi, lời nói, sự quan tâm đến bài học và kết quả bài làm của các em. Suy nghĩ xem học sinh đang suy nghĩ gì, cảm thấy gì, gặp khó khăn gì. Chú ý sự thay đổi của học sinh khi nhận được sự hỗ trợ, tác động của giáo viên của bạn bè và khi thay đổi hoạt động học tập. Chú ý xem tình huống đó xảy ra với cả lớp hay nhóm học sinh hay từng em học sinh. Cột suy ngẫm: Ghi lại những suy nghĩ của bản thân về tình huống học tập đó. Phán đoán lí do tại sao thực tế đó lại xảy ra. Cột giáp pháp: Ghi những giải pháp để phát triển những tình huống học tập tốt và khắc phục những tình huống chưa thành công trong tiết học theo suy nghĩ của bản thân. giải pháp càng cụ thể và sát với thực tế việc học của học sinh càng tốt. Phần ý kiến chia sẻ cho người dạy: Dựa trên thực tế việc học của học sinh đã diễn ra trong tiết học, giáo viên đưa ra những ý kiến sẽ góp ý chia sẻ cho đồng nghiệp về một số hoặc tất cả các vấn đề sau: Về kết cấu và tiến trình bài học Năm học 2016 2017 8
- Một số biện pháp chỉ đạo nâng cao chất lượng SHCM dựa trên nghiên cứu bài học Về việc học của học sinh (thành công, khó khăn) Các mối quan hệ và ứng xử của giáo viên Tính cô đọng và ý nghĩa thiết thực của nội dung bài học Hiệu quả đạt được so với mục tiêu bài học Việc phân bố, sử dụng thời gian cho các hoạt động học. Việc sử dụng đồ dùng dạy học… Phần một số bài học cho bản thân: Ghi lại những bài học kinh nghiệm, những hiểu biết mới có thể áp dụng vào quá trình dạy học của bản thân sau khi dự giờ và trao đổi, chia sẻ với đồng nghiệp. Bước 3: Suy ngẫm, chia sẻ về tiết dạy: Qua hai năm triển khai thực hiện, thực tế cho thấy, đây là bước khó khăn nhất trong sinh hoạt chuyên môn theo hướng đổi mới. Bởi vì tâm lý người dự vẫn còn e ngại, cả nể, không dám phát biểu hoặc có thì những lời nhận xét, trao đổi vẫn mang nặng phương pháp truyền thống. Là cán bộ quản lý đã được tham gia tập huấn tại Sở, để tập huấn thực tế cho giáo viên, trong buổi sinh hoạt điểm, tôi đã giữ vai trò chú trì, điều hành để giáo viên nắm các nội dung cần chia sẻ. Cụ thể: Giới thiệu người dạy chia sẻ mục tiêu và ý định thực hiện bài học, những thay đổi điều chỉnh về nội dung, phương pháp dạy học; những giải pháp cần khắc phục để học sinh học tốt hơn. Sau đó, để người dạy minh hoạ tự nói về cảm nghĩ của mình sau giờ dạy minh hoạ: Về những điểm đã tiến hành thành công, những điểm còn cảm thấy khó khăn, băn khoăn, cảm nghĩ về điểm nổi bật của bài học: chỉ ra một vài tình huống học tập của học sinh và nêu cảm nghĩ của mình. Điều hành các giáo viên dựa trên thực tế việc học của học sinh đã diễn ra trong tiết học để đưa ra những ý kiến sẽ góp ý chia sẻ cho đồng nghiệp về một số hoặc tất cả các vấn đề sau: + Kết cấu và tiến trình bài học; + Việc học của học sinh (thành công, khó khăn); + Các mối quan hệ và ứng xử của giáo viên; + Ý nghĩa thiết thực của nội dung bài học; + Tính phù hợp, vừa sức của các nhiệm vụ học tập; + Hiệu quả đạt được so với mục tiêu bài học; Năm học 2016 2017 9
- Một số biện pháp chỉ đạo nâng cao chất lượng SHCM dựa trên nghiên cứu bài học + Việc phân bố, sử dụng thời gian cho các hoạt động học; + Sử dụng đồ dùng dạy học… Khi chia sẻ, có thể chiếu lại hình ảnh mà giáo viên quan sát và quay được cho toàn thể giáo viên xem lại để làm minh chứng và phân tích tình huống học tập rõ ràng, cụ thể hơn. Người điều hành quan sát bao quát trong quá trình giáo viên chia sẻ, nhắc nhớ mọi người phải chú ý lắng nghe, tôn trọng ý kiến của nhau khi thảo luận, không nên phê phán đồng nghiệp, không mổ xẻ, xếp loại tiết dạy mà cần lấy hành vi học tập của học sinh làm trung tâm thảo luận. Vừa chủ trì, điều hành, vừa quan sát, hướng dẫn, tôi đã hình thành cho đội ngũ thói quen lắng nghe lẫn nhau, rèn luyện cách chia sẻ, từ đó hoàn thành mối quan hệ đồng nghiệp thân thiện, cộng tác và học tập lẫn nhau. Người dạy thấy nhẹ nhàng, không lo lắng bị phê binh, mổ xẻ, người dự nhiệt tình tham gia ý kiến chia sẻ, làm cho bầu không khí trong các buổi sinh hoạt chuyên môn theo hướng đổi mới sôi nổi, vui vẻ và có chất lượng hơn. Bước 4: Áp dụng vao th ̀ ực tế day h ̣ ọc hang ngay: ̀ ̀ Đây là bước cuối cùng của chu trình. Thông qua tiết dạy minh hoạ, thông qua thảo luận chia sẻ tiết dạy của đồng nghiệp, giáo viên tự rút ra bài học kinh nghiệm cho bản thân, kiểm nghiệm những vấn đề đã được dự giờ và tháo luận để áp dụng vào thực tế dạy học. Sau khi kết thúc phần thảo luận, chia sẻ sau dự giờ, tôi đã hướng dẫn giáo viên các hướng vận dụng, đó là: Có thể thiết kế lại bài học đó tại lớp mình Áp dụng những gì giáo viên học được vào các giờ dạy hàng ngày của mình Chuẩn bị bài học tiếp theo, nhen nhóm những ý tưởng mới cho những hoạt động học trong tiết học sau. Việc vận dụng phải đảm bảo các nguyên tắc: + Không “ sao chép” hoàn toàn tiết dạy minh hoạ mà cần vận dụng một cách linh hoạt, phù hợp với mục tiêu bài dạy của mình và phù hợp với dặc điểm học sinh lớp mình. + Chú trọng đến việc đổi mới phương pháp dạy học, đặc biệt là tổ chức hiệu quả việc học theo nhóm của học sinh. Năm học 2016 2017 10
- Một số biện pháp chỉ đạo nâng cao chất lượng SHCM dựa trên nghiên cứu bài học Biện pháp 3: Nâng cao năng lực cho các tổ trưởng chuyên môn trong việc tổ chức sinh hoạt chuyên môn theo nghiên cứu bài học: Trong sinh hoạt chuyên môn, vai trò của các tổ trưởng chuyên môn hết sức quan trọng, nhất là trong sinh hoạt chuyên môn mới. Ngoài việc nắm vững quy trình các bước sinh hoạt, tổ trưởng chuyên môn là người chủ động xây dựng kế hoạch triển khai, điều hành, chủ trì trong các bước sinh hoạt. Vì thế, ban giám hiệu nhà trường cần khuyến khích các đồng chí tổ trưởng tích cực trong công tác tự bồi dưỡng, nghiên cứu tài liệu để vận dụng triển khai có hiệu quả. Đồng thời tổ chức tập huấn, bồi dưỡng cho các đồng chí tổ trưởng về các kỹ năng cơ bản sau: + Kỹ năng lập kế hoạch hoạt động của tổ khối, kế hoạch sinh hoạt chuyên môn, lập hồ sơ sinh hoạt chuyên môn theo nghiên cứu bài học: căn cứ vào các văn bản chỉ đạo của ngành, kế hoạch hoạt động của trường, của chuyên môn nhà trường dể xây dựng kế hoạch hoạt động, kế hoạch sinh hoạt chuyên môn cụ thể, sát đặc điểm, tình hình của tổ, khối. Nắm được hồ sơ sinh hoạt chuyên môn theo nghiên cứu bài học gồm các loại sau: Biên bản phân công GV hoặc GV tự nguyện minh hoạ. Biên bản sinh hoạt tổ (nhóm) tham gia góp ý xây dựng bài dạy. Phiếu dự giờ. Giáo án dạy minh hoạ. Biên bản sinh hoạt tổ (nhóm) rút kinh nghiệm giờ dạy và bài học kinh nghiệm. + Kỹ năng điều hành tổ. Điều hành trong việc phân công giáo viên dạy minh hoạ: Nêu rõ được mục đích, ý nghĩa để khuyến khích được các giáo viên đăng ký dạy minh hoạ trên tình thần tự nguyện. Điều hành, tổ chức cho giáo viên tham gia thiết kế, thảo luận về bài dạy. Điều hành thảo luận, chia sẻ sau dự giờ: Để buổi thảo luận, chia sẻ có hiệu quả, động viên, khuyến khích các tổ viên đều tham gia ý kiến chia sẻ, tổ trưởng chuyên môn cần có sự định hướng nội dung thảo luận như: chú ý đến những tình huống của người học và những phán đoán cá nhân thông qua tình huống đã quan sát… gợi ý đến những tình huống cụ thể để kích thích, khuyến khích sự chia sẻ của người dự, tìm hiểu ý nghĩa của những ý kiến đóng góp Năm học 2016 2017 11
- Một số biện pháp chỉ đạo nâng cao chất lượng SHCM dựa trên nghiên cứu bài học nhằm làm sáng tỏ những gì giáo viên muốn phát biểu, biết ra quyết định đúng lúc khi buổi thảo luận xuất hiện những xung đột, tranh cãi nặng nề… Năm học 2016 2017 12
- Một số biện pháp chỉ đạo nâng cao chất lượng SHCM dựa trên nghiên cứu bài học Biện pháp 4: Chú trọng công tác bồi dưỡng giáo viên, nâng cao ý thức trách nhiệm của giáo viên trong việc tham gia sinh hoạt chuyên môn: Trong thời gian đầu, khi vận dụng sinh hoạt chuyên môn dựa trên nghiên cứu bài học, đại đa số giáo viên còn mơ hồ, chưa thật sự tích cực với sự đổi mới này, dẫn đến chất lượng các buổi sinh hoạt chuyên môn mới chưa hiệu quả. Khắc phục những tồn tại nêu trên, trong năm học 2016 2017 này, ban giám hiệu nhà trường đã chú trọng nhiều đến công tác bồi đưỡng để nâng cao kỹ năng và tạo nền nếp sinh hoạt chuyên môn mới cho đội ngũ giáo viên có chất lượng hơn. Cụ thể: Khuyến khích giáo viên ý thức tự học, tự bồi dưỡng. Tăng thời gian bồi dưỡng thường xuyên về nội dung này đến ba tháng trong năm học (Từ tháng 10 đến tháng 12). Cung cấp đầy đủ nguồn tài liệu về nội dung này, đặc biệt là tài liệu do Sở GD&ĐT cung cấp. Triển khai chuyên đề, tổ chức sinh hoạt điểm để giáo viên nắm chắc quy trình bốn bước của sinh hoạt chuyên môn dựa trên nghiên cứu bài học. Khuyến khích giáo viên tích cực đổi mới phương pháp dạy học, nâng cao nghiệp vụ chuyên môn, kỹ năng sư phạm để tự tin, sáng tạo khi tham gia các hoạt động chuyên môn. Tạo ra bầu không khí thi đua tích cực, thu hút mọi giáo viên tham gia tự giác, tích cực. Biểu dương, khen thưởng kịp thời những nhân tổ tích cực nhằm động viên, khích lệ tinh thần làm việc của giáo viên. Tổ chức cho giáo viên viết thu hoạch về nội dung bồi dưỡng sinh hoạt chuyên môn theo nghiên cứu bài học, để giáo viên củng cố lại lý thuyết, đồng thời nêu được những việc mà bản thân đã vận dụng, hiệu quả mang lại cho bản thân khi tham gia sinh hoạt chuyên môn mới, những tồn tại cần khắc phục, giải pháp khắc phục. Thông qua bài thu hoạch của giáo viên, ban giám hiệu sẽ có những định hướng để tiếp tục bồi dưỡng cho đội ngũ trong năm học tiếp theo. Biện pháp 5: Chỉ đạo các tổ chuyên môn xây dựng kế hoạch sinh hoạt chuyên môn cụ thể và cán bộ quản lý tham gia sinh hoạt cùng tổ chuyên môn:Sinh hoạt chuyên môn dựa trên nghiên cứu bài học muốn thành công cần thời gian dài và cần được trải nghiệm nhiều. Vì thế trong một năm học, các tổ chuyên môn cần xây dựng kế hoạch cụ thể, đảm báo ít nhất mối tổ 2 lần/ học kỳ. Cán bộ quản lý không chỉ bồi Năm học 2016 2017 13
- Một số biện pháp chỉ đạo nâng cao chất lượng SHCM dựa trên nghiên cứu bài học dưỡng, chỉ đạo mà luôn đồng hành cùng các tổ chuyên môn để nắm bắt tình tình, tư vấn, hỗ trợ tổ chuyên môn trong quá trình sinh hoạt. Ban giám hiệu nhà trường đã phân công luân phiên nhau đến với các buổi sinh hoạt của hai tổ chuyên môn. Tham gia sinh hoạt, ban giám hiệu không phải là người chỉ đạo, mà đóng vai trò như một tổ viên, cùng tổ viên tham gia ý kiến xây dựng bài dạy, cùng tham gia dự giờ và chia sẻ ý kiến. Tham gia một cách tích cực như thế, nếu buổi sinh hoạt tổ chức thành công thì bản thân người cán bộ quản lý cũng học hỏi được rất nhiều từ đồng nghiệp, bổ sung thêm kinh nghiệm và kiến thức chuyên môn cho bản thân, để tự tin hơn trong công tác quản lý. Còn nếu buổi sinh hoạt còn nhiều vướng mắc, chưa đảm bảo quy trình thì cán bộ quản lý sẽ là người tư vấn, góp ý thêm cho tổ chuyên môn. Với tinh thần làm việc như thế, các tổ chuyên môn đã tổ chức sinh hoạt một cách tự nhiên, nhẹ nhàng, không cảm thấy áp lực, gò bó khi BGH cùng tham gia sinh hoạt. Trước hết đó là sự thay đổi về nhận thức và hành động của mỗi cán bộ giáo viên. Các tổ trưởng chuyên môn đã điêu luyện hơn trong chủ trì, điều hành tổ sinh hoạt. Giáo viên tham gia sinh hoạt với tinh thần hào hứng, vui vẻ. Nhiều đồng chí đã tự tin, tự nguyện đăng ký tham gia tiết dạy minh hoạ. Người dự mạnh dạn hơn trong trao đổi, chia sẻ. Các buổi sinh hoạt chuyên môn ngày càng có chất lượng hơn, thiết thực hơn, giải quyết được những vướng mắc, những khó khăn nảy sinh trong hoạt động dạy học. Thông qua thực hiện sinh hoạt chuyên môn theo nghiên cứu bài học, giáo viên đã vận dụng hiệu quả vào việc đổi mới phương pháp dạy học thường ngày của bản thân: Phát huy tốt việc tổ chức cho học sinh học tập theo nhóm, quan tâm nhiều hơn đến các đối tượng học sinh, các giờ học diễn ra nhẹ nhàng, tự nhiên hơn. Thông qua sinh hoạt chuyên môn theo hướng đổi mới, mối quan hệ giữa thầy trò được cải thiện theo hướng tích cực, thân thiện, cởi mở. Mối quan hệ giữa các giáo viên thân thiện, gần gũi hơn. Giáo viên được học tập lẫn nhau nhiều hơn, góp phần nâng cao chất lượng đội ngũ một cách hiệu quả. 3. PHẦN KẾT LUẬN 3.1 Ý nghĩa của sáng kiến kinh nghiệm: Sinh hoạt chuyên môn trong nhà trường là một hình thức bồi dưỡng nhằm nâng cao năng lực của đội ngũ, từ đó nâng cao chất lượng học tập của Năm học 2016 2017 14
- Một số biện pháp chỉ đạo nâng cao chất lượng SHCM dựa trên nghiên cứu bài học học sinh và nâng cao chất lượng giáo dục nói chung. Việc đổi mới sinh hoạt chuyên môn dựa trên nghiên cứu bài học nhằm nâng cao năng lực cho giáo viên thông qua dự giờ, phân tích bài học, giúp giáo viên nhận ra những vấn đề của tiết học, từ đó có những điều chỉnh phù hợp trong những tiết học sau. Một số biện pháp được nêu trong sáng kiến đã được áp dụng thực tể tại đơn vị bước đầu đã mang lại những kết quả khả quan, giúp đội ngũ có những nhận thức tích cực, thúc đẩy giáo viên đổi mới phương pháp dạy học nhằm phát huy vai trò tích cực, chủ động của học sinh, tạo cơ hội cho tất cả học sinh được học tập và phát triển. Xây dựng mối quan hệ bình đẳng giữa các thành viên trong nhà trường (cán bộ quản lý giáo viên; giáo viên giáo viên; giáo viên học sinh; học sinh học sinh) trên cơ sở cộng tác, học hỏi để phát triển. Đồng thời tạo môi trường làm việc dân chủ, thân thiện, hướng tới sự phát triển cho các thành viên trong nhà trường. Từ đó góp phần đổi mới quan trọng đến nhà trường. Những biện pháp chỉ đạo nâng cao chất lượng sinh hoạt chuyên môn dựa trên nghiên cứu bài học của tôi thực hiện có hiệu quả tại đơn vị nhưng có thể đó chưa phải là những biện pháp tối ưu.Tôi rất mong nhận được ý kiến góp ý, bổ sung của đồng nghiệp, của hội đồng khoa học để bản thân học hỏi, trau dồi thêm nghiệp vụ chuyên môn và năng lực quản lý, để chỉ đạo có hiệu quả hơn công tác sinh chuyên môn ở đơn vị mình. 3.2 Kiến nghị, đề xuất: Phòng GD&ĐT nên tổ chức cho các cụm chuyên môn sinh hoạt về nội dung “ Sinh hoạt chuyên môn dựa trên nghiên cứu bài học” để các trường đúc rút kinh nghiệm, học hỏi lẫn nhau. Năm học 2016 2017 15
- Một số biện pháp chỉ đạo nâng cao chất lượng SHCM dựa trên nghiên cứu bài học 2.3. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm: Trong năm học 2016 2017, bằng các biện pháp chỉ đạo thiết thực nêu trên, kết quả triển khai đổi mới sinh hoạt chuyên môn theo nghiên cứu bài học của nhà trường đã có những chuyển biến rõ rệt. Năm học 2016 2017 16
CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD
-
Sáng kiến kinh nghiệm Tiểu học: Cách hướng dẫn giải toán tìm X ở bậc Tiểu học
30 p | 2235 | 370
-
Sáng kiến kinh nghiệm Tiểu học: Một số kinh nghiệm lãnh đạo và quản lý sự thay đổi trường Tiểu học Krông Ana
18 p | 434 | 67
-
Sáng kiến kinh nghiệm Tiểu học: Một số biện pháp dạy giải bài toán có lời văn cho học sinh lớp 2
21 p | 215 | 30
-
Sáng kiến kinh nghiệm Tiểu học: Nâng cao hiệu quả hoạt động trải nghiệm ở trường tiểu học
17 p | 187 | 20
-
Sáng kiến kinh nghiệm Tiểu học: Nâng cao hoạt động của thư viện trường học nhằm xây dựng thói quen đọc sách cho học sinh trường Tiểu học Ngọc Lâm
18 p | 163 | 17
-
Sáng kiến kinh nghiệm Tiểu học: Biện pháp nâng cao chất lượng dạy học môn Tập đọc
15 p | 148 | 16
-
Sáng kiến kinh nghiệm Tiểu học: Thiết kế một số trò chơi học tập trong dạy học môn Tự nhiên và Xã hội lớp 1
17 p | 174 | 16
-
Sáng kiến kinh nghiệm Tiểu học: Biện pháp rèn kĩ năng sống cho học sinh lớp 4 trong môn Tiếng Việt
49 p | 122 | 15
-
Sáng kiến kinh nghiệm Tiểu học: Một số biện pháp nhằm nâng cao kĩ năng đọc cho học sinh lớp 5
20 p | 167 | 13
-
Sáng kiến kinh nghiệm Tiểu học: Nâng cao chất lượng sử dụng sơ đồ đoạn thẳng trong giải toán có lời văn
27 p | 126 | 11
-
Sáng kiến kinh nghiệm Tiểu học: Một số biện pháp nâng cao chất lượng học toán cho học sinh lớp 1A2, lớp 1a4, lớp 1A6 trường Tiểu học Thị Trấn
33 p | 163 | 10
-
Sáng kiến kinh nghiệm Tiểu học: Kinh nghiệm rèn chữ viết cho học sinh lớp 3 ở trường tiểu học Mỹ Thuỷ
12 p | 101 | 9
-
Sáng kiến kinh nghiệm Tiểu học: Làm thế nào để đẩy mạnh hoạt động thư viện
23 p | 133 | 8
-
Sáng kiến kinh nghiệm Tiểu học: Phương pháp phát triển các bài hát nhằm mục đích gây hứng thú học Tiếng Anh cho học sinh Tiểu học
17 p | 127 | 8
-
Sáng kiến kinh nghiệm Tiểu học: Xây dựng đội ngũ, hoạt động phù hợp mang lại hiệu quả và thiết thực trong dạy và học ở Trường tiểu học An Lộc A
14 p | 55 | 7
-
Sáng kiến kinh nghiệm Tiểu học: Một số biện pháp giúp học sinh lớp 5 học tốt bài thể dục phát triển chung
24 p | 188 | 6
-
Sáng kiến kinh nghiệm Tiểu học: Giáo dục thể chất theo định hướng tích hợp các môn học nhằm phát huy năng lực học sinh tiểu học
23 p | 145 | 6
-
Sáng kiến kinh nghiệm Tiểu học: Hướng dẫn giải toán có lời văn cho học sinh lớp 1
27 p | 63 | 3
Chịu trách nhiệm nội dung:
Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA
LIÊN HỆ
Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM
Hotline: 093 303 0098
Email: support@tailieu.vn