Sáng kiến kinh nghiệm Tiểu học: Một số biện pháp đổi mới bồi dưỡng đội ngũ giáo viên thông qua hoạt động sinh hoạt chuyên môn ở trường Tiểu học

Chia sẻ: Chubongungoc | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:24

Thêm vào BST

Báo xấu

25
lượt xem 3
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục tiêu nghiên cứu của sáng kiến kinh nghiệm là đánh giá xếp loại giờ dạy theo các tiêu chí; Tập trung vào hoạt động dạy của giáo viên để phân tích, góp ý, đánh giá rút kinh nghiệm về nội dung KT,PP, cách sử dụng đồ dùng, phân bố thời gian; Thống nhất cách dạy để các giáo viên cùng thực hiện.tìm giải pháp để nâng cao kết quả của học sinh; Tập trung vào hoạt động học của HS; Mỗi GV tự rút ra bài học để áp dụng.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Sáng kiến kinh nghiệm Tiểu học: Một số biện pháp đổi mới bồi dưỡng đội ngũ giáo viên thông qua hoạt động sinh hoạt chuyên môn ở trường Tiểu học

I. TÊN CƠ SỞ ĐƯỢC YÊU CẦU CÔNG NHẬN SÁNG KIẾN Hội đồng Sáng kiến Sở GD&ĐT Ninh Bình II. TÁC GIẢ SÁNG KIẾN STT Họ và tên Chức vụ Trình độ đào tạo 1 Nguyễn Thị Thanh Loan Hiệu trưởng Cử nhân sư phạm TH 2 Phạm Thị Thúy Hòa Phó Hiệu trưởng Cử nhân sư phạm TH 3 Bùi Thị Hồng Phó Hiệu trưởng Cử nhân sư phạm TH III. TÊN SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM “Một số biện pháp đổi mới bồi dưỡng đội ngũ giáo viên thông qua hoạt động sinh hoạt chuyên môn ở trường Tiểu học” Lĩnh vực áp dụng: Trong công tác bồi dưỡng đội ngũ cán bộ quản lí và giáo viên của nhà trường. IV. NỘI DUNG SÁNG KIẾN Để đạt được mục tiêu Giáo dục Tiểu học, phải có một đội ngũ giáo viên Tiểu học có đủ năng lực và phẩm chất cần thiết. Đặc biệt trong bối cảnh đổi mới đất nước, đổi mới toàn diện giáo dục hiện nay, mỗi giáo viên Tiểu học không thể tự bằng lòng với năng lực chuyên môn nghiệp vụ đã có mà phải không ngừng học tập và bồi dưỡng. Ngoài việc tự học, tự bồi dưỡng của mỗi giáo viên thì công tác bồi dưỡng đội ngũ còn là trách nhiệm của các cấp quản lý giáo dục, đặc biệt là cấp quản lí nhà trường. Cán bộ quản lí nhà trường cần có những biện pháp phù hợp, hiệu quả để giúp cho đội ngũ giáo viên trường Tiểu học vượt lên chính họ để họ có đủ đức, đủ tài từng bước nâng cao chất lượng giáo dục Tiểu học phục vụ công nghiệp hoá - hiện đại hoá đất nước. Đội ngũ giáo viên Tiểu học hiện nay được đào tạo từ nhiều hệ khác nhau như Thạc sĩ, Đại học, Cao đẳng Tiểu học, Trung cấp Sư phạm nếu lấy xuất phát điểm là trình độ đào tạo thì rõ ràng chất lượng đội ngũ giáo viên Tiểu học là không đồng đều. 1
Một điểm hết sức quan trọng là: Nghề dạy học không phải nghề đào tạo một lần có thể sử dụng suốt đời chính vì vậy công tác bồi dưỡng đội ngũ giáo viên trong từng năm học là một yêu cầu không thể thiếu được sau đào tạo ban đầu để cán bộ, GV cập nhật kiến thức về chính trị, kinh tế, xã hội; phát triển năng lực nghề nghiệp, đáp ứng với yêu cầu đổi mới, nâng cao chất lượng giáo dục. Trong thực tế hiện nay, công tác bồi dưỡng đội ngũ ở tổ chuyên môn chưa đạt hiệu quả cao, sinh hoạt chuyên môn còn mang tính hình thức, chất lượng của các buổi sinh hoạt chưa đáp ứng được yêu cầu đổi mới giáo dục, chưa phát huy hết khả năng sáng tạo của giáo viên trong việc đổi mới phương pháp dạy học. Từ những lý do trên, là người quản lí của trường tiểu học, chúng tôi chọn sáng kiến: "Một số biện pháp bồi dưỡng Đội ngũ giáo viên thông qua hoạt động sinh hoạt chuyên môn ở trường Tiểu học” để góp phần nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên, từng bước nâng cao chất lượng Giáo dục toàn diện học sinh, thực hiện được mục tiêu phát triển Giáo dục Tiểu học. A. GIẢI PHÁP CŨ THƯỜNG LÀM 1. Chỉ đạo hoạt động chuyên môn mang tính pháp lệnh Quán triệt mục tiêu, nội dung, chương trình, nhiệm vụ năm học, chỉ đạo thực hiện nghiêm túc chương trình, sách giáo khoa. Những nội dung thực hiện đó được Ban giám hiệu và giáo viên thông qua ngay từ đầu năm. Mọi người được tự do tranh luận, để xuất ý kiến về những mâu thuẫn, bất hợp lý giữa SGK và chương trình, những điểm không hợp với địa phương. Sau đó đi đến thống nhất và cùng triển khai thực hiện bằng những biện pháp hiệu quả nhất. Việc tổ chức cho giáo viên tự nghiên cứu chương trình SGK để tự lên kế hoạch cho mình một cách nghiêm túc cũng là một biện pháp tổ chức cho giáo viên tự bồi dưỡng, giúp giáo viên tự học hỏi thêm trong chuyên môn. Công việc này được tiến hành liên tục trong suốt năm học thông qua những buổi sinh hoạt chuyên môn của tổ, của trường. Dựa trên tình hình điều kiện thực tế của trường mình lớp mình để lựa chọn nội dung lên kế hoạch phù hợp. Ưu điểm: - Phát huy tinh thần trách nhiệm, ý thức tự giác, tự nghiên cứu chương trình, kế 2
hoạch giảng dạy cho mỗi giáo viên. - Tạo tiền đề, nội dung phong phú cho các buổi sinh hoạt chuyên môn cùng trao đổi, thảo luận đi đến một thống nhất chung. Tồn tại: - Nhiều giáo viên chưa chủ động, tự nghiên cứu chương trình và SGK để sắp xếp lên kế hoạch dạy học cho mình, phần đa phụ thuộc và sao chép, làm theo khối trưởng. - Một số môn học, giáo viên chưa mạnh dạn trong việc chuyển đổi và sắp xếp nội dung cho phù hợp với điều kiện vùng miền, cụ thể ở môn Mĩ thuật, môn Lịch sử và Địa lí. 2. Xây dựng nề nếp sinh hoạt chuyên môn Triển khai tới toàn thể cán bộ, giáo viên lịch sinh hoạt chuyên môn hàng tháng theo kế hoạch của nhà trường. Thời gian sinh hoạt chuyên môn: Trường vào tuần 2 của tháng; sinh hoạt chuyên môn tổ, khối vào tuần 3, 4 của tháng. Người chủ trì: Cấp trường là đồng chí Hiệu phó chuyên môn; cấp tổ là đồng chí tổ trưởng; khối là đồng chí khối trưởng. Nội dung sinh hoạt chuyên môn: Căn cứ vào kế hoạch chuyên môn năm học nhà trường lựa chọn nội dung (điều chỉnh nếu có nội dung khẩn của cấp trên) Quy trình: Đánh giá hoạt động chuyên môn tháng vừa qua và triển khai nhiệm vụ công tác chuyên môn tháng này, ý kiến của các thành viên dự hội nghị, kết luận hội nghị Ưu điểm: - Lịch sinh hoạt chuyên môn đi vào nề nếp, không phải nhắc nhở. Giáo viên tự giác tham dự đầy đủ, đúng thời gian quy định. Tồn tại: - Một số giáo viên chưa mạnh dạn chia sẻ trước hội nghị. - Các thành viên trong Ban giám hiệu chưa dự họp thường xuyên dưới tổ chuyên môn, do trùng những buổi họp của cấp trên. - Cuộc họp diễn ra một cách nhàm chán, tháng nào cũng tuần tự các nội dung đánh giá, triển khai. 3. Chỉ đạo tổ chức các buổi chuyên đề Đây là hình thức có tính tập trung, qua tổ chức chuyên đề thống nhất định hướng 3
chỉ đạo phương pháp dạy học từng môn, phân môn các khối lớp. Việc tổ chức chuyên đề có 2 hình thức: - Sinh hoạt chuyên môn liên trường (theo cụm): Đây là dịp tốt nhất để toàn thể cán bộ, giáo viên có điều kiện nắm bắt định hướng chỉ đạo đổi mới phương pháp dạy học do hội đồng chuyên môn của phòng giáo dục thống nhất chỉ đạo. Mỗi học kỳ tổ chức 2 chuyên đề/cụm. - Tổ chức chuyên đề tại trường thông qua thao giảng: Hình thức này giúp cho giáo viên học tập được kinh nghiệm của nhau đồng thời là dịp để thể hiện chuyên đề đã triển khai tại cụm và phát hiện những giờ dạy tốt từ đó có hướng động viên kịp thời, tạo điều kiện, nền móng làm nòng cốt vững chắc trong lĩnh vực chuyên môn. Dự giờ thăm lớp: Đây là hoạt động mang tính chất thường xuyên của tất cả giáo viên. Ban chuyên môn nhà trường đã có lịch cụ thể để giáo viên được dự có thời gian chuẩn bị, sau khi dự giờ xong người dự tự nhận xét ưu, khuyết điểm góp ý theo tiêu chí đánh giá xếp loại giờ dạy đã quy định. Bồi dưỡng kỹ năng dạy học trên lớp: Thông qua dự giờ của giáo viên mà Ban giám hiệu tư vấn, bồi dưỡng cho giáo viên về kỹ năng dạy học trên lớp, đặc biệt sự linh hoạt của giáo viên trong việc sử dụng các phương pháp dạy học theo đặc trưng từng bộ môn, đồng thời giúp cho giáo viên biết lựa chọn hình thức dạy học cho phù hợp theo đối tượng của lớp mình. Đây là các hình thức tổ chức thường xuyên trong cả năm học, căn cứ vào yêu cầu thực tế của trường, hoặc qua khảo sát dự giờ, phát hiện thấy những vấn đề mà giáo viên còn tồn tại, còn vướng mắc thì trường tổ chức bồi dưỡng cho họ. Trong những năm qua trường tổ chức được các chuyên đề sau: Chuyên đề đổi mới phương pháp dạy học: “Dạy học theo mô hình VNEN; dạy học theo phương pháp Bàn tay nặn bột; dạy học Tiếng Việt 1-CGD; ứng dụng công nghệ thông tin trong giảng dạy; dạy học tích hợp giáo dục bảo vệ môi trường, giáo dục kỹ năng sống cho học sinh.” Nội dung chuyên đề nêu lên: + Cần bắt nhịp xu thế đổi mới PPDH hiện đại nhằm hình thành và phát triển trí tuệ, giá trị nhân cách tích cực, năng động sáng tạo của học sinh. + Nền giáo dục đặt trọng tâm ở người học, ở con người, ở trẻ em, nhằm khuyến khích các kỹ năng độc lập, tự lực trong học tập, coi trọng lợi ích và động cơ của người 4
học, xuất phát từ vị trí của họ trong quá trình dạy học cần phải chọn lựa phương pháp tổ chức dạy học thích hợp với nhu cầu phát triển của mỗi cá nhân. Qua mỗi giờ học người dự đều nhận thấy: + Học sinh có tự học, tự giải quyết vấn đề của bài học, chủ động, tự giác, tích cực, hợp tác trong hoạt động học tập ra sao? + Việc hình thành và phát triển năng lực, phẩm chất của học sinh giáo viên quan tâm như thế nào? + Việc đánh giá thường xuyên trong tiết dạy của giáo viên và học sinh. + Sau tiết học, học sinh có đạt được mục tiêu của bài học không? Chuyên đề điều chỉnh tài liệu hướng dẫn học: Giáo viên cần thể hiện được các yêu cầu sau: + Mục tiêu bài học ra sao? + Cấu trúc từng phần, nhiệm vụ từng hoạt động có rõ yêu cầu không? + Hình thức tổ chức các hoạt động có phù hợp, hiệu quả không? Chuyên đề cách giải các bài toán khó trong sách giáo khoa: Đồng chí Hiệu trưởng có kinh nghiệm trong việc phát hiện và bồi dưỡng học sinh giỏi đã tư vấn cho giáo viên cách hướng dẫn học sinh giải các bài toán khó trong sách giáo khoa, trên mạng INTERET. + Từ các dạng bài đưa ra cách tính tổng quát. + Sau đó minh họa bằng các bài cụ thể, phát triển mở rộng các dạng bài. Chuyên đề về đánh giá học sinh theo TT30/2014: + Dự giờ theo dõi việc đánh giá thường xuyên tiết học. + Kiểm tra vở viết của học sinh, xem lời nhận xét của giáo viên ghi trong vở. + Kiểm tra sổ nhật kí, sổ theo dõi chất lượng giáo dục của giáo viên. Ban tư vấn sẽ góp ý , chia sẻ việc làm, cách nhận xét bằng lời và ghi nhận xét. Ưu điểm: - Việc tổ chức các chuyên đề ấy đã tạo CBQL, giáo viên tháo gỡ được các vướng mắc trong PPDH, cách đánh giá học sinh, cách điều chỉnh tài liệu Hướng dẫn học. - Thông qua chuyên đề, giáo viên học tập và áp dụng vào lớp mình dạy hiệu quả hơn. Tồn tại: - Trong quá trình tổ chức chuyên đề, khâu chuẩn bị ở một số chuyên đề chưa chu 5
đáo. - Tiết dạy minh họa, giáo viên chuẩn bị cho học sinh quá kĩ, các tình huống thật không xuất hiện. - Còn lựa chọn giáo viên dạy chuyên đề, trong quá trình phát biểu nhận xét giáo viên dự còn nể nang, ngại phát biểu song cũng có một số giáo viên nhận xét theo kiểu moi móc những vấn đề không đáng chú ý của giáo viên dạy vì thế giáo viên còn sợ dạy chuyên đề. - Giáo viên chưa có kĩ năng quan sát việc học của học sinh do đó không nhận xét được. B. GIẢI PHÁP MỚI Giải pháp 1. Nâng cao nhận thức về việc đổi mới sinh hoạt chuyên môn trong công tác bồi dưỡng đội ngũ. 1. Với cán bộ quản lý trường Tiểu học Người cán bộ quản lý trường Tiểu học, đứng đầu là đồng chí Hiệu trưởng phải thực sự coi trọng đổi mới sinh hoạt chuyên môn là việc làm cần thiết để bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ cho cán bộ quản lí và giáo viên nhằm nâng cao chất lượng giáo dục của nhà trường. Người cán bộ quản lý là người tiên phong trong việc đổi mới sinh hoạt chuyên môn: Chủ động, tích cực trong việc tập huấn cho giáo viên. Bằng nhiều biện pháp khác nhau phải làm cho đội ngũ giáo viên trường mình hiểu rằng: Việc bồi dưỡng, tự bồi dưỡng về chuyên môn nghiệp vụ không chỉ là quyền lợi mà còn là trách nhiệm của mỗi giáo viên đang công tác ở trường Tiểu học. Cụ thể: Tổ chức các lớp tập huấn nâng cao nhận thức: Nâng cao chất lượng giáo dục đào tạo không chỉ nhằm đạt hiệu quả cao nhất đối với các nhiệm vụ hiện tại, mà còn chuẩn bị nguồn lực cho các yêu cầu trong tương lai. Để đạt được mục tiêu đó đòi hỏi sự đồng lòng, chung sức góp tay xây dựng của tập thể cán bộ, giáo viên. Tuyên truyền để giáo viên nhận thấy rằng: Con đường nâng cao trình độ học vấn, trình độ chuyên môn, kỹ thuật chính là cơ sở giúp giáo viên có phương pháp giảng dạy phù hợp để đạt năng suất, chất lượng cao. Để làm tốt được vấn đề này, trước hết cần thực hiện tuyên truyền qua nhiều kênh: 6
- Qua các buổi họp trường, sinh hoạt chuyên môn, nêu gương học tốt gắn với việc làm tốt (gương những giáo viên giỏi, nhà khoa học, chủ doanh nghiệp, giám đốc, người lao động có những đóng góp lớn đối với địa phương, đất nước). Trong đó kênh sinh hoạt chuyên môn của nhà trường, tổ khối là hiệu quả hơn cả. - Tổ chức cho cán bộ, giáo viên tự học tập các văn bản, chỉ thị của các cấp về hướng dẫn thực hiện nhiệm vụ năm học hay các văn bản hướng dẫn về chuyên môn cũng như các nội dung tích hợp như: Giáo dục kĩ năng sống; Bảo vệ môi trường, tài nguyên thiên nhiên, biển, hải đảo; Sử dụng năng lượng tiết kiệm, hiệu quả, .... Bằng hình thức tự học sau đó tọa đàm, trao đổi, phỏng vấn, yêu cầu giáo viên xây dựng kế hoạch phù hợp với hướng dẫn, đảm bảo tính khả thi. Ban giám hiệu kiểm tra việc thực hiện kế hoạch của giáo viên để có góp ý, điều chỉnh kịp thời. 2. Với tập thể giáo viên : Tập thể giáo viên trường Tiểu học vừa là đối tượng và là nội dung của công tác bồi dưỡng. Hơn ai hết chính họ phải hiểu được vị trí vai trò cũng như chức năng nhiệm vụ của mình trong sự nghiệp GD nói chung và sự nghiệp GD Tiểu học nói riêng. Chỉ trên cơ sở giáo viên thấy được tầm quan trọng của việc bồi dưỡng thì các biện pháp bộì dưỡng mới thực sự có hiệu quả vì trên thực tế còn có những giáo viên theo học các khoá dài hạn, ngắn hạn chỉ đơn thuần là giấy tờ, bằng cấp. Sau mỗi năm học, giáo viên tự đánh giá năng lực chuyên môn của mình để lựa chọn nội dung tự bồi dưỡng thường xuyên trong năm học tiếp theo, lập kế hoạch bồi dưỡng thường xuyên cụ thể, mang tính khả thi. Giải pháp 2. Thực hiện nghiêm túc việc thành lập các tổ chuyên môn và Ban tư vấn Vào đầu năm học, Hiệu trưởng ra quyết định thành lập các tổ chuyên môn, kiệm toàn tổ trưởng, tổ phó chuyên môn theo đúng Điều lệ trường Tiểu học. Lựa chọn các đồng chí giáo viên có năng lực chuyên môn tốt, có phẩm chất chính trị vững vàng, luôn yêu nghề, tâm huyết với nghề làm tổ trưởng, tổ phó chuyên môn. Thành lập các Ban tư vấn: - Ban tư vấn phương pháp giảng dạy: VNEN, TV1-CGD, Bàn tay nặn bột. - Ban tư vấn về đánh giá học sinh Tiểu học theo TT30/2014. Thành viên là các đồng chí trong Ban Giám hiệu, các đồng chí là giáo viên giỏi cấp tỉnh, cấp huyện luôn sáng tạo, có năng lực truyền đạt cho đồng nghiệp. 7
Giải pháp 3. Tiếp tục bồi dưỡng năng lực tổ chức điều hành cho đội ngũ tổ trưởng chuyên môn Tổ trưởng chuyên môn là những người chủ trì các buổi SHCM vì thực tế cho ta thấy buổi sinh hoạt chuyên môn thành công phụ thuộc rất nhiều vào năng lực của người chủ trì. Bản thân tổ trưởng phải nắm vững nhiệm vụ của tổ chuyên môn, theo quy định tại điều 18- Điều lệ trường Tiểu học năm 2010. Ban giám hiệu nhà trường bồi dưỡng cho họ về các kĩ năng: - Kĩ năng giao tiếp: Giữa người lãnh đạo với nhân viên của tổ, giữa giáo viên với giáo viên, giữa tổ trưởng với Ban giám hiệu,…. - Kĩ năng lắng nghe: Lắng nghe sự điều hành của Ban giám hiệu, lắng nghe sự phát biểu, đề xuất chia sẻ của giáo viên,… - Kĩ năng hợp tác: Là khả năng làm việc với cá nhân hoặc nhóm giáo viên để thực hiện mục tiêu chung , dựa trên nguyên tắc về sự tôn trọng lẫn nhau. Giải pháp 4. Chỉ đạo, nâng cao chất lượng đổi mới nề nếp sinh hoạt chuyên môn Đây là một biện pháp chỉ đạo nề nếp dạy học vừa mang tính chất quản lý hành chính vừa có yếu tố sư phạm bao gồm: - Sinh hoạt chuyên môn trường. - Sinh hoạt chuyên môn ở các tổ nhóm. Nhà trường có lịch cụ thể cho hoạt động sinh hoạt chuyên môn vào các tuần, tháng, kỳ hướng vào thực hiện nề nếp dạy học: Chiều thứ tư của tuần 2 trong tháng, tổ chức sinh hoạt chuyên môn trường, chiều thứ tư của tuần 3, 4 tổ chức sinh hoạt chuyên môn tổ, nhóm. Tổ chức các sinh hoạt theo chủ đề nhằm nâng cao chất lượng dạy học. Trong sinh hoạt chuyên môn của trường Tiểu học thì tổ khối chuyên môn là tổ chức quan trọng nhất đảm nhận chức năng thực thi nhiệm vụ chuyên môn của kết quả giáo dục và học tập, về phương pháp dạy học, về đổi mới nội dung chương trình… một cách sát thực nhất. Tổ khối chuyên môn còn là cầu nối giữa Ban giám hiệu nhà trường với giáo viên và học sinh. Tổ khối chuyên môn phải theo sát từng giáo viên trong khối để nắm bắt và khắc phục những yếu kém về phương pháp giảng dạy, học tập vì vậy tổ khối chuyên môn có ý nghĩa cực kỳ quan trọng trong quá trình hoàn 8
thành nhiệm vụ chuyên môn của nhà trường. Thực tế cho thấy trường tiểu học thị trấn Thiên Tôn sinh hoạt chuyên môn tổ, khối được tổ chức vào chiều thứ tư tuần 3, tuần 4 của tháng. Trước khi tiến hành sinh hoạt chuyên môn, đồng chí Phó Hiệu trưởng phụ trách công tác chuyên môn đã làm việc với các tổ trưởng và tổ phó chuyên môn. Họ thay mặt Phó Hiệu trưởng chỉ đạo buổi sinh hoạt chuyên môn của tổ, khối mình phụ trách sau khi lĩnh hội những nội dung cần triển khai từ đồng chí Phó Hiệu trưởng. Sắp xếp và bố trí thời gian SHCM hợp lý, không nhất thiết là cả một buổi. Nội dung sinh hoạt chuyên môn cần thật cụ thể, sát thực, liên quan trực tiếp đến mỗi bài học, tiết học mà giáo viên giảng dạy hàng ngày tránh chung chung ở tầm vĩ mô. Để nâng cao chất lượng sinh hoạt chuyên môn và buối sinh hoạt chuyên môn không nhàm chán, đồng chí Phó Hiệu trưởng phải chỉ đạo thường xuyên cải tiến nội dung sinh hoạt để biến những buổi sinh hoạt thành những buổi học hỏi bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ cho giáo viên. Trong trường tiểu học, tổ chuyên môn đóng vai trò hết sức quan trọng. Cải tiến nội dung sinh hoạt tổ chuyên môn là bước đi đúng đắn của Ban Giám hiệu trường tiểu học thị trấn Thiên Tôn. Trong buổi sinh hoạt chuyên môn, ngoài việc phân công giáo viên trong tổ dạy một tiết của môn, phân môn còn băn khoăn về phương pháp để đồng nghiệp dự, rút kinh nghiệm thống nhất phương pháp, ngoài việc thống nhất phương pháp dạy tuần tới thì có phần rút kinh nghiệm của tuần trước. Giáo viên đưa ra các ý kiến, những vấn đề khúc mắc trong khi truyền thụ kiến thức cho học sinh. Ví dụ: Ở lớp 5, tiết toán “Chu vi hình tròn” thì học sinh vướng mắc gì? Để rút kinh nghiệm, trên cơ sơ đó cả khối cùng giúp giáo viên đó tháo gỡ vướng mắc cho học sinh. Như vậy giáo viên này học ở đồng nghiệp vì sao lớp bạn không vướng mắc để từ đó rút ra phương án. Đây chính là buổi mà giáo viên tự bồi dưỡng chuyên môn. Hiệu trưởng có kế hoạch phân công các thành viên trong Ban giám hiệu dự sinh hoạt chuyên môn của từng khối có đánh giá, nhận xét. Qua nghị quyết chuyên môn, Hiệu trưởng nắm được tiến trình công việc các khối. Chỉ đạo tốt sinh hoạt tổ chuyên môn nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên. Cũng từ đó nâng cao tính đồng đội, tập thể đoàn kết, tạo bầu không khí làm việc trong tổ nói riêng và trong hội đồng sư phạm nói chung. Hiệu trưởng tạo được bầu không khí làm việc tốt thì giáo viên say sưa làm việc, gắn bó với trường để đi đến cái đích xây dựng cộng đồng trách nhiệm hoàn thành mọi công việc. 9
Cán bộ quản lí thường xuyên kiểm tra, đôn đốc hoạt động sinh hoạt chuyên môn: Khi việc SHCM đã dần đi vào nề nếp thì vai trò của người cán bộ quản lí chưa phải đã xong mà phải tăng cường kiểm tra, đôn đốc có như vậy hoạt động này mới có kết quả. Càng gần những kì ôn tập càng cần những ngày SHCM có chất lượng và hiệu quả. Cán bộ quản lí cần xây dựng kế hoạch kiểm tra của mình thật chu đáo từ nội dung kiểm tra đến thời gian tiến hành để cho hoạt động chuyên môn ngày càng đi vào ổn định nền nếp. Giải pháp 5. Biết lựa chọn nội dung và cách thức tổ chức sinh hoạt chuyên môn đạt hiệu quả cao. Nội dung sinh hoạt chuyên môn cấp trường được Ban giám hiệu thống nhất. Trên cơ sở căn cứ vào các văn bản hướng dẫn và tình hình thực tế của nhà trường, thông báo nội dung cho các tổ trước 1 tuần. Nội dung sinh hoạt chuyên môn ở các tổ được tổ trưởng chỉ đạo tổ viên bàn bạc, thống nhất, lên kế hoạch, trình với Ban giám hiệu kí duyệt trước một tuần. Nội dung sinh hoạt chuyên môn được thông báo trước một tuần để mọi giáo viên được biết, giáo viên nghiên cứu trước nội dung sinh hoạt chuyên môn. - Cung cấp những điều kiện cần thiết như: Sách vở, tài liệu, phương tiện cho giáo viên nghiên cứu. - Tư vấn cho giáo viên những hình thức tự bồi dưỡng. - Tổ chức cho giáo viên dự giờ của đồng nghiệp để học tập kinh nghiệm. Trong buổi sinh hoạt chuyên môn, phát huy tính tích cực, tự giác, sáng tạo của mỗi giáo viên, lôi cuốn mọi giáo viên tham gia hoạt động, tư duy, sáng tạo. Quy trình, cách thức tổ chức sinh hoạt chuyên môn ở một số nội dung sau: 1. Sinh hoạt chuyên môn về nội dung phương pháp dạy học SHCM về nội dung phương pháp dạy học được tổ chức thông qua hoạt động dự giờ, nghiên cứu bài học với quy trình 4 bước như sau: Bước 1: Xây dựng kế hoạch và chuẩn bị - Xây dựng kế hoạch cần tập trung vào nội dung cụ thể mà giáo viên, cán bộ quản lý quan tâm, gặp vướng mắc, khó khăn cần được chia sẻ, hỗ trợ trong hoạt động dạy và hoạt động học. Trong kế hoạch cần nêu rõ: bài dạy minh họa, người dạy minh họa, 10
thời gian và địa điểm dạy,…Khuyến khích các giáo viên tự nguyện đăng ký, lựa chọn bài học, chủ động sáng tạo chuẩn bị bài căn cứ vào mục đích cụ thể của buổi SHCM. - Giáo viên dạy minh họa chuẩn bị bài dạy. Trong quá trình chuẩn bị, giáo viên có thể trao đổi về kế hoạch bài học sẽ dạy với các đồng nghiệp cùng tổ, cùng trường. Trên cở sở xác định rõ mục tiêu bài học, đối chiếu mục tiêu bài học với trình độ học sinh, điều kiện trường lớp để dự kiến điều chỉnh nội dung dạy học, tiến trình diễn ra các hoạt động học, phương tiện và đồ dùng dạy học cần thiết,… - Phân công giáo viên, tổ chuyên môn hoặc nhà trường hỗ trợ giáo viên dạy minh họa và chuẩn bị các điều kiện cần thiết khác. Lưu ý, không dạy trước cho học sinh bài sẽ dạy minh họa. - Bố trí dạy lớp minh họa đủ chỗ ngồi hoặc đứng cho người dự thuận lợi khi quan sát. Có thể điều chỉnh số lượng người dự giờ phù hợp với không gian lớp học. Bước 2: Tổ chức dạy học minh họa và dự giờ suy ngẫm - Việc tổ chức dạy minh họa và dự giờ cần lưu ý không làm ảnh hưởng đến việc dạy của giáo viên và việc học của học sinh. - Khi dự giờ, người dự phải chuyển đối tượng quan sát từ giáo viên sang học sinh, cần quan sát một cách tỉ mỉ thái độ, nét mặt, hành vi, lời nói, cử chỉ, sự quan tâm của học sinh với bài học, mối quan hệ giữa các học sinh, việc làm và sản phẩm của học sinh. Người dự giờ cần chọn vị trí thuận lợi để dễ dàng quan sát hoạt động học của học sinh (có thể đứng 2 bên lớp, đứng gần học sinh, nhóm học sinh) nhằm trả lời các câu hỏi: + Học sinh có nắm được yêu cầu của các hoạt động học tập không? + Học sinh có thực sự tự học, có tích cực thực hiện các hoạt động học không? + Nhóm trưởng điều hành các hoạt động của nhóm như thế nào? Các thành viên trong nhóm có tích cực, hợp tác khi học theo nhóm không? + Sản phẩm của từng nhóm/từng học sinh như thế nào? + Hội đồng tự quản và các công cụ của lớp học (góc học tập, góc thư viện, góc cộng đồng) được phát huy như thế nào trong giờ học?... - Nếu dự giờ có quay vi deo, cần chú ý đặt máy quay hợp lý để có thể bao quát toàn cảnh lớp học, có thể tập trung vào một số học sinh/ nhóm học sinh để có tư liệu chia sẻ và thảo luận. Bước 3: Thảo luận chung 11
- Các giáo viên cùng chia sẻ suy ngẫm của mình về bài học trên cở sở lắng nghe và tôn trọng lẫn nhau. Việc thảo luận không tập trung đánh giá xếp loại giáo viên, không xếp loại giờ dạy mà chủ yếu nhằm phân tích các tình huống quan sát được từ hoạt động dạy học và kết quả học tập của học sinh trong giờ học. Trước hết cần nhấn mạnh những điểm thành công của giờ học, bên cạnh đó, có thể chỉ ra nguyên nhân học sinh chưa tích cực hoặc chưa đạt được kết quả trong bài học và tìm giải pháp phù hợp để nâng cao chất lượng bài học nhằm tạo cơ hội cho mọi học sinh tham gia vào quá trình học tập. - Cuối buổi thảo luận, người chủ trì có thể tổng kết các vấn đề nổi bật qua thảo luận và gợi ý các vấn đề cần suy ngẫm để hoạt động của học sinh được tốt hơn. Những người tham dự có thể tự suy nghĩ và lựa chọn biện pháp áp dụng cho giờ dạy của mình Bước 4: Áp dụng vào thực tiễn dạy học Dựa trên kết quả thảo luận và những điều đã quan sát, học tập được thông qua dư giờ các giáo viên (đối với SHCM cấp tổ), các tổ chuyên môn (đối với SHCM cấp trường), các trường tiểu học (đối với SHCM cấp cụm) nêu rõ phương hướng áp dụng để đổi mới hoạt động dạy và hoạt động học theo mô hình trường học mới vào thực tiễn dạy học ở lớp, ở trường mình. Bảng so sánh sự khác nhau giữa SHCM về PPDH truyền thống với SHCM về PPDH đổi mới Nội Sinh hoạt chuyên môn Sinh hoạt chuyên môn dung truyền thống đổi mới - Đánh giá xếp loại giờ dạy theo các - Tìm giải pháp để nâng cao kết quả tiêu chí; của học sinh; - Tập trung vào hoạt động dạy của giáo - Tập trung vào hoạt động học của Mục viên để phân tích, góp ý, đánh giá rút HS; đích kinh nghiệm về nội dung KT,PP, cách - Mỗi GV tự rút ra bài học để áp sử dụng đồ dùng, phân bố thời gian; dụng. - Thống nhất cách dạy để các giáo viên cùng thực hiện. Thiết - Một giáo viên thiết kế và dạy minh - GV dạy minh họa thiết kế bài học kế họa; với sự góp ý của đồng nghiệp; bài - Thực hiện theo đúng nội dung, quy - Dựa vào trình độ học sinh để lựa 12
dạy trình, các bước lên lớp theo quy định. chọn nội dung, phương pháp, quy trình cho phù hợp. Người dạy minh họa Người dạy minh họa - Dạy theo nội dung kiến thức có trong - Điều chỉnh các ngữ liệu dạy học SGK; phù hợp với nhu cầu học của học Dạy sinh; minh - Thực hiện tiến trình giờ dạy theo - Thực hiện tiến trình dạy học linh họa đúng quy định; hoạt, sáng tạo dựa trên khả năng - Mang tính trình diễn; của học sinh. - Các hoạt động tổ chức dạy học chưa xuất phát từ việc học của HS. Người dự Người dự - Ngồi cuối lớp học, quan sát cử chỉ - Đứng xung quanh lớp học, quan làm việc của GV, ghi chép, quan sát cử sát, vẽ sơ đồ chỗ ngồi của học sinh; chỉ, lời nói việc làm của GV; -Tập trung quan sát học sinh học Dự - Tập trung xem xét giáo viên dạy có như thế nào?; giờ đúng tiến trình, nội dung, phương pháp - Suy nghĩ, phát hiện khó khăn đã thiết kế; trong học tập của học sinh và đưa - Đối chiếu với các tiêu chí đánh giá ra các biện pháp khắc phục. xếp loại giờ học. - Dựa trên tiêu chí có sẵn, đánh giá - Dựa trên kết quả học tập của học xếp loại giờ dạy của GV; sinh để rút kinh nghiệm; - Tập trung nhận xét, phân tích hoạt - Tập trung phân tích việc học của động của GV (KT bài cũ, GT bài, cách học sinh, đưa ra minh chứng cụ thể; Thảo trình bày bảng, ….); - Mọi người cùng phát hiện vấn đề luận - Ý kiến nhận xét, đánh giá mang tính học của học sinh, tìm nguyên nhân, về mổ xẻ các thiếu sót, ý kiến góp ý giải pháp khắc phục; giờ thường mang tính chủ quan, áp đặt; dạy - Người chủ trì xếp loại giờ dạy, thống - Người chủ trì tóm tắt các vấn đề nhất cách dạy chung cho tất cả giáo thảo luận, gợi ý các nội dung cần viên. suy ngẫm để mỗi giáo viên tự rút ra bài học. 13
* Đối với học sinh: * Đối với HS: - Kết quả học tập chậm được cải thiện; - Kết quả học tập của học sinh tiến - GV ít quan tâm đến HS yếu; bộ rất nhanh; * Đối với giáo viên: - GV lúng túng khi phải dạy minh họa * Đối với giáo viên: vì không biết nên dạy cho học sinh - GV nắm được trình độ tiếp thu Kết theo trình độ thực sự của các em hay là của từng em học sinh; quả dạy cho người dự giờ; - GV chủ động thực hiện phương - GV máy móc, thụ động, không dám pháp dạy học; thay đổi nội dung/ ngữ liệu SGK, ngại - GV bao quát và quan tâm được tất đổi mới. PP dạy học GV sử dụng cả học sinh. thường mang tính hình thức; - GV ít quan tâm đến học sinh. 2. Sinh hoạt chuyên môn về nội dung đánh giá học sinh. SHCM về đổi mới đánh giá học sinh có thể tổ chức dưới hình thức chuyên đề (đối với cấp tổ, cấp trường) hoặc tổ chức Hội thảo (đối với cấp cụm trường). Đối với những nội dung cụ thể về đánh giá thường xuyên học sinh nên tổ chức SHCM thông qua dự giờ. Đối với các nôi dung đánh giá định kỳ, SHCM thông qua nghiên cứu đề kiểm tra, nội dung dạy học, kết quả bài làm của học sinh… Bước 1: Xây dựng kế hoạch và chuẩn bị - Xây dựng kế hoạch cần tập trung vào nội dung cụ thể mà giáo viên, cán bộ quản lý quan tâm, gặp vướng mắc, khó khăn cần được chia sẻ, hỗ trợ trong đánh giá học sinh. Đối với nội dung về đánh giá thường xuyên, trong kế hoạch cần nêu rõ bài dạy minh họa, người minh họa, thời gian và địa điểm dạy,….Đối với nội dung về đánh giá định kỳ và các nội dung về đánh giá định kỳ và các nội dung khác, cần nêu rõ người chuẩn bị nội dung, đề kiểm tra, bài kiểm tra…. Khuyến khích giáo viên tự nguyện, chủ động đăng ký nội dung về đánh giá học sinh để chuẩn bị sinh hoạt chuyên môn căn cứ vào nội dung mục đích cụ thể của buổi SHCM. Có thể lựa chọn nội dung về đánh giá học sinh để xây dựng kế hoạch SHCM như sau: 14
+ Cách đánh giá thường xuyên theo tiến trình bài học và hoạt động giáo dục: cách quan sát, theo dõi, hỗ trợ, đánh giá kết quả học tập của từng học sinh và từng nhóm học sinh qua mỗi hoạt động học; các kỹ thuật đánh giá trên lớp; cách quan sát, nhận định về một số biểu hiện của phẩm chất và năng lực của từng học sinh; cách hướng dẫn học sinh tự đánh giá và đánh giá lẫn nhau; cách phối hợp với phụ huynh tham gia hoặc quan sát, đánh giá học sinh; cách viết nhật ký đánh giá thường xuyên về từng học sinh…. + Cách đánh giá để bồi dưỡng, giúp đỡ học sinh nhằm phát huy khả năng của các em và giúp các em tiến bộ trong học tập. + Cách ra đề kiểm tra, đánh giá định kỳ kết quả học tập; cách chấm bài kết hợp với sửa lỗi, nhận xét những ưu điểm, hạn chế và góp ý cho học sinh. + Cách ghi Phiếu tổng hợp đánh giá cuối kì I và cuối năm học. + Cách hướng dẫn học sinh bình bầu khen thưởng vào cuối kì, cuối năm học…. - Giáo viên dạy minh họa cần chuẩn bị bài dạy hoặc chuẩn bị nội dung (về đánh giá định kì, khen thưởng, tổng hợp kết quả đánh giá…..) sẽ trình bày tại chuyên đề (hoặc Hội thảo). - Phân công giáo viên, tổ chuyên môn hoặc nhà trường hỗ trợ giáo viên dạy minh họa hoặc chuẩn bị nội dung chuyên đề (hoặc Hội thảo). Bước 2: Tổ chức triển khai sinh hoạt chuyên môn về đánh giá học sinh - Tổ chức dạy chuyên đề minh họa và dự giờ. Việc dự giờ tập trung vào nội dung đánh giá thường xuyên theo tiến trình bài học và hoạt động giáo dục của giáo viên và học sinh nhằm trả lời các câu hỏi: + Giáo viên giám sát, hỗ trợ, đánh giá hoạt động của từng nhóm/từng học sinh như thế nào? + Giáo viên đã động viên, khích lệ học sinh hoặc hướng dẫn, hỗ trợ học sinh vượt qua khó khăn trong học tập như thế nào? + Các kỹ thuật đánh giá trên lớp nào đã được giáo viên sử dụng? + Học sinh có biết cách tự đánh giá và đánh giá bạn hay không? + Kết quả đánh giá của giáo viên và kết quả học sinh tự đánh giá và đánh giá bạn như thế nào? + Giáo viên ghi Nhật ký đánh giá sau giờ dạy như thế nào? + Nên điều chỉnh hoạt động dạy học như thế nào sau giờ dạy?... 15
- Tổ chức trao đổi các nôi dung khác về đánh giá học sinh như: Cách ra đề kiểm tra học kì, cách đánh giá cho điểm và nhận xét của GV, hồ sơ đánh giá từng học sinh của giáo viên. Bước 3: Thảo luận chung - Sau khi dự giờ, cần tập trung thảo luận về đánh giá thường xuyên học sinh trong giờ học, các kỹ thuật đánh giá trên lớp. Trên cơ sở đó, làm rõ những điều đã học tập được, chia sẻ những băn khoăn, những đề xuất nhằm giúp học sinh học tốt hơn thông qua đánh giá. - Đối với các nội dung về đánh giá định kì, khen thưởng, tổng hợp đánh giá, trước khi thảo luận, giáo viên được phân công thuyết minh về nội dung đã chuẩn bị kết hợp với thực tiễn đánh giá (thông qua các sản phẩm như đề kiểm tra, các bài kiểm tra đã được chấm và nhận xét, chữa lỗi; phiếu tổng hợp đánh giá đã được ghi đầy đủ,…), nêu rõ cách làm. Trên cơ sở đó, căn cứ vào thực tiễn của lớp, trường mình, các giáo viên khác cùng trao đổi, chia sẻ những kinh nghiệm hay, những khó khăn, vướng mắc và cùng tìm ra biện pháp tháo gỡ khó khăn. - Cuối buổi thảo luận, người chủ trì có thể tổng kết các vấn đề nổi bật qua thảo luận và gợi ý các vấn đề cần suy ngẫm về đánh giá học sinh nhằm giúp cho việc đánh giá học sinh ở lớp mình, trường mình. Bước 4: Áp dụng vào đánh giá học sinh Dựa trên kết quả thảo luận và những điều đã quan sát, học tập được qua dự giờ, hoặc nghiên cứu cách đánh giá bài định kỳ các giáo viên (đối với SHCM cấp tổ), các tổ chuyên môn (đối với SHCM cấp trường), các trường tiểu học (đối với SHCM cấp cụm) nêu rõ phương hướng áp dụng để đổi mới cách đánh giá học sinh theo mô hình trường học mới vào dạy học thực tiễn ở lớp, trường mình. 3. Sinh hoạt chuyên môn về nội dung tổ chức lớp học SHCM về tổ chức lớp học có thể tổ chức dưới hình thức chuyên đề (đối với cấp tổ, cấp trường) hoặc tổ chức Hội thảo (đối với cấp cụm) thông qua quan sát hoạt động của Hội đồng tự quản và các công cụ thúc đẩy hoạt động của Hội đồng tự quản của một lớp học cụ thể. Bước 1: Xây dựng kế hoạch và chuẩn bị Xây dựng kế hoạch cần tập trung vào nội dung cụ thể mà giáo viên, cán bộ quản lý quan tâm, gặp vướng mắc, khó khăn cần được chia sẻ, hỗ trợ trong việc tổ 16
chức lớp học theo mô hình trường tiểu học mới. Trong kế hoạch cần nêu rõ: Lớp được chọn để minh họa cho việc thành lập và triển khai hoạt động của Hội đồng tự quản và các công cụ thúc đẩy hoạt động của Hội đồng tự quản (có thể chọn những lớp điển hình làm tốt và cả những lớp làm chưa tốt để cùng nhau chia sẻ); nội dung sinh hoạt chuyên môn. Có thể lựa chọn nội dung để xây dựng kế hoạch như sau: + Cách hướng dẫn, hỗ trợ học sinh thành lập Hội đồng tự quản (cách xây dựng kế hoạch thành lập Hội đồng tự quản, cách triển khai thành lập Hội đồng tự quản). + Cách hướng dẫn, hỗ trợ Hội đồng tự quản hoạt động hiệu quả, phát huy tác dụng của các công cụ để tổ chức hoạt động của Hội đồng tự quản học sinh (Hộp thư “Điều em muốn nói”; Hộp thư vui; Sổ ghi chép (nhật ký cá nhân); Bảng theo dõi chuyên cần; Sổ tay học tập; Hộp thư cam kết; Sổ ghi chép khách tới thăm trường…..) + Cách tổ chức cho học sinh xây dựng, sử dụng, quản lý và phát triển Góc học tập; Thư viện lớp học; Bản đồ cộng đồng; Góc cộng đồng. + Cách tổ chức nhóm, bồi dưỡng nhóm trưởng, quản lý và giám sát học sinh theo nhóm…. Lớp học được chọn để tham quan hay chuẩn bị trình bày, thuyết minh về tổ chức lớp học ở lớp mình. Phân công giáo viên, tổ chuyên môn hoặc nhà trường hỗ trợ chuẩn bị. Bước 2: Tổ chức tham quan Hội đồng tự quản, các công cụ phục vụ hội đồng tự quản của lớp học, giao lưu với học sinh Lớp được chọn để tham quan giới thiệu về tổ chức lớp học của lớp mình cho khách tham quan. Các giáo viên tham quan không gian lớp học, giao lưu với học sinh, tìm hiểu về cách tổ chức Hội đồng tự quản, cách giáo viên rèn luyện cho học sinh các kỹ năng cần thiết để có thể tự học và học nhóm theo mô hình trường học mới, cách sử dụng, phát huy các công cụ trong lớp học đối với hoạt động dạy học… Bước 3: Thảo luận chung Sau khi tham quan hội đồng tự quản và công cụ của Hội đồng tự quản lớp học, tiến hành trao đổi thảo luận: + Giáo viên phân công thuyết minh nội dung đã chuẩn bị và cùng trao đổi với các giáo viên trong tổ, trường, cụm trường về những kinh nghiệm trong quá trình 17
hướng dẫn giúp đỡ học sinh tổ chức hoạt động nhóm, tổ chức hoạt động Hội đồng tự quản. + Các giáo viên khác thông qua việc tham quan lớp học và giao lưu với học sinh có ý kiến nêu rõ những điều đã học tập được, chia sẻ những băn khoăn, khó khăn, đề xuất các biện pháp tháo gỡ khó khăn. Cuối buổi thảo luận, người chủ trì có thể tổng kết các ý kiến thảo luận và gợi ý các vấn đề cần suy ngẫm để việc tổ chức lớp học theo mô hình trường học mới được hiệu quả hơn. Bước 4: Áp dụng Dựa trên kết quả thảo luận và những điều đã quan sát, học tập được thông qua tham quan, giao lưu với học sinh, các giáo viên (đối với SHCM cấp tổ), các tổ chuyên môn (đối với SHCM cấp trường), các trường tiểu học (đối với SHCM cấp cụm) nêu rõ phương hướng áp dụng để đổi mới tổ chức lớp học theo mô hình trường học mới vào lớp mình, trường mình. 4. Sinh hoạt chuyên môn về nội dung phụ huynh và cộng đồng tham gia vào giáo dục SHCM về nội dung đổi mới sự tham gia của phụ huynh và cộng đồng vào giáo dục có thể tổ chức dưới hình thức chuyên đề (đối với cấp trường) hoặc tổ chức Hội thảo (đối với cấp cụm) thông qua các bước như sau: Xây dựng kế hoạch cần tập trung vào nội dung cụ thể mà giáo viên, cán bộ quản lý quan tâm, gặp vướng mắc, khó khăn cần được chia sẻ, hỗ trợ về nội dung phụ huynh và cộng đồng tham gia vào giáo dục. Trong kế hoạch cần nêu rõ: lớp, trường được chọn làm minh họa cho nội dung sinh hoạt chuyên môn, dự kiến giáo viên, cha mẹ học sinh, các đoàn thể, ban ngành sẽ tham gia giao lưu, chia sẻ trong buổi sinh hoạt chuyên môn. Có thể lựa chọn nội dung để xây dựng kế hoạch SHCM như sau: + Cách tuyên truyền với phụ huynh và cộng đồng để phụ huynh và cộng đồng hiểu rõ và tích cực tham gia vào xây dựng mô hình trường học mới. + Cách phối hợp với phụ huynh và cộng đồng trong việc huy động trẻ đến trường. + Cách hướng dẫn phụ huynh vào lớp học hoặc tới trường để hỗ trợ con em mình học tập. 18
+ Cách phối hợp với phụ huynh, cộng đồng tham gia xây dựng, bảo quản, sử dụng cơ sở vật chất và tổ chức không gian trong lớp học. + Cách phối hợp với phụ huynh, cộng đồng xây dựng các nội dung học tập liên quan đến nghề nghiệp hoặc nhu cầu thực tiễn của địa phương. Phân công giáo viên, cán bộ quản lý cấp trường chuẩn bị thuyết minh nội dung về sự tham gia của phụ huynh và cộng đồng trong chuyên đề hoặc hội thảo. Mời một số phụ huynh, đại diện cộng đồng tham gia chuyên đề hoặc hội thảo để trao đổi cách phối hợp với nhà trường đối với giáo dục. Bước 2: Tổ chức sinh hoạt chuyên môn về nội dung phu huynh, cộng đồng tham gia vào giáo dục, giao lưu với phụ huynh, đại diện cộng đồng. Giáo viên, cán bộ quản lý được phân công thuyết minh nội dung đã chuẩn bị. Các phụ huynh, đại diện cộng đồng chia sẻ về cách phối hợp với nhà trường trong hoạt động giáo dục, có thể minh họa rõ hơn về cách thức phối hợp với giáo viên, nhà trường hỗ trợ con em học tập ở trường, cách phối hợp với giáo viên xây dựng và bảo quản các công cụ trong lớp học. Bước 3: Thảo luận chung Các giáo viên, cán bộ quản lý, phụ huynh và đại diện cộng đồng cùng trao đổi những điều đã học tập được, bổ sung những kinh nghiệm hay hoặc chia sẻ những khó khăn cần tháo gỡ, đề xuất biện pháp tháo gỡ khó khăn trong việc phối hợp giữa phụ huynh và cộng đồng đối với giáo viên và nhà trường trong các hoạt động giáo dục. Cuối buổi thảo luận, người chủ trì có thể tổng kết các ý kiến thảo luận và gợi ý các vấn đề cần suy ngẫm việc phụ huynh và cộng đồng tham gia vào hoạt động giáo dục hiệu quả hơn. Bước 4: Áp dụng Dựa trên kết quả thảo luận và những điều đã học tập được qua trao đổi, chia sẻ, các giáo viên (đối với SHCM cấp trường), các trường tiểu học (đối với SHCM cấp cụm) nêu rõ phương hướng áp dụng để đổi mới sự tham gia của phụ huynh, cộng đồng theo mô hình trường học mới vào lớp, trường mình. 5. Sinh hoạt chuyên môn về nội dung Điều chỉnh tài liệu Hướng dẫn học SHCM về nội dung điều chỉnh tài liệu Hướng dẫn học có thể tổ chức thông qua dưới hình thức chuyên đề (đối với cấp tổ, cấp trường) hoặc tổ chức hội thảo (đối với cấp cụm) thông qua các bước như sau: 19
Bước 1: Xây dựng kế hoạch và chuẩn bị Giáo viên thuộc các tổ chuyên môn cần nghiên cứu kỹ tài liệu Hướng dẫn học để liệt kê danh sách các dự kiến những nội dung sẽ điều chỉnh, báo cáo danh sách này cho Tổ trưởng chuyên môn. Cơ sở để giáo viên điều chỉnh tài liệu căn cứ vào: Đặc điểm và trình độ học sinh; điều kiện cơ sở vật chất của lớp, trường; kinh nghiệm, năng lực sư phạm của giáo viên, nhu cầu của cộng đồng,…. Tổ trưởng chuyên môn có thể phân công giáo viên chuẩn bị dạy thử một bài đã điều chỉnh nội dung để xem xét sự phù hợp của phương án điều chỉnh tài liệu. Bước 2: Thảo luận, thống nhất nội dung và phương án điều chỉnh tài liệu Đối với SHCM cấp tổ: Các giáo viên cùng trao đổi, thống nhất nội dung sẽ điều chỉnh, đề xuất các phương án điều chỉnh tài liệu Hướng dẫn học với các giáo viên khác trong tổ chuyên môn. Đối với SHCM cấp trường: Tổ trưởng chuyên môn báo cáo những nội dung cơ bản trong tài liệu Hướng dẫn học đã thống nhất điều chỉnh ở tổ. Các tổ chuyên môn cùng trao đổi phương hướng điều chỉnh tài liệu sao cho phù hợp với học sinh trong trường. Đối với SHCM cấp cụm: Các trường cùng trao đổi, chia sẻ về phương hướng và cách điều chỉnh tài liệu hướng dẫn học. SHCM về nội dung điều chỉnh tài liệu Hướng dẫn học có thể tổ chức dự giờ để thông qua việc quan sát hoạt động của học sinh, cùng trao đổi về tính hợp lý hoặc những băn khoăn cần trao đổi thêm khi điều chỉnh tài liệu trong thực tế. Bước 3: Áp dụng Các giáo viên áp dụng phương án điều chỉnh tài liệu đã thống nhất vào hoạt động dạy học ở lớp, trường mình. Tóm lại: Để tổ chức một buổi sinh hoạt chuyên môn có hiệu quả, yêu cầu bắt buộc phải thiết kế được các hoạt động một cách khoa học theo các công việc sau: Việc 1: Công tác chuẩn bị - Dự kiến nội dung công việc, tiến trình hoạt động. - Dự kiến những phương tiện, thiết bị cần cho hoạt động. - Dự kiến nhiệm vụ của từng thành viên và thời gian hoàn thành công việc. Việc 2: Điều hành buổi sinh hoạt chuyên môn - Lựa chọn thời gian và tiến hành đúng theo thời gian đã chọn. 20