Sáng kiến kinh nghiệm Tiểu học: Một số biện pháp góp phần làm tốt công tác chủ nhiệm

Chia sẻ: Tabicani09 | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:19

Thêm vào BST

Báo xấu

28
lượt xem 3
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục tiêu nghiên cứu của đề tài nhằm tìm ra những nguyên nhân mà công tác chủ nhiệm chưa đạt hiệu quả. Qua đó tôi đề xuất một số biện pháp hữu hiệu để giáo viên làm tốt công tác chủ nhiệm nhằm khắc phục tình trạng nề nếp lớp vô tổ chức, hạn chế học sinh vi phạm nội qui và luôn đẩy mạnh được phong trào học tập.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Sáng kiến kinh nghiệm Tiểu học: Một số biện pháp góp phần làm tốt công tác chủ nhiệm

ỦY BAN NHÂN DÂN QUẬN THANH XUÂN TRƯỜNG TIỂU HỌC THANH XUÂN TRUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM MỘT SỐ BIỆN PHÁP GÓP PHẦN LÀM TỐT CÔNG TÁC CHỦ NHIỆM Lĩnh vực : Chủ nhiệm Cấp học : Tiểu học Tên Tác giả : Bùi Thị Mến Đơn vị công tác: Trường Tiểu học Thanh Xuân Trung Chức vụ : Giáo viên cơ bản NĂM HỌC 2019 -2020 1/18
MỤC LỤC PHẦN THỨ NHẤT: ĐẶT VẤN ĐỀ 2 I. Lý do chọn đề tài 3 II. Mục đích nghiên cứu 3 III. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu 3 IV. Phương pháp nghiên cứu 3 V. Kế hoạch nghiên cứu 3 PHẦN THỨ HAI: 4 NHỮNG BIỆN PHÁP ĐỔI MỚI ĐỂ GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ I. Cơ sở lí luận 4 II. Thực trạng 4 III. Biện pháp thực hiện trong công tác chủ nhiệm lớp: 5 1. Nắm vững tình hình lớp 6 2. Ổn định nề nếp lớp 7 3. Xây dựng phong trào học tập lành mạnh 9 4. Xây dựng “Lớp học thân thiện, học sinh tích cực” 10 4.1. Xây dựng mối quan hệ thầy trò 11 4.2. Xây dựng mối quan hệ bạn bè 12 4.3. Trang trí lớp học gần gũi với học trò 13 4.4. Tổ chức các hoạt động tập thể và các trò chơi vui tươi lành 13 mạnh 5. Dạy học sinh học sử dụng Internet đúng cách 13 6. Giáo viên chủ nhiệm luôn rèn luyện, tu dưỡng bản thân 14 7. Kết quả đạt được 15 PHẦN THỨ BA: KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ 16 I. Kết luận 17 II. Khuyến nghị 17 LỜI CẢM ƠN 18 2/18
PHẦN THỨ NHẤT: ĐẶT VẤN ĐỀ I. Lý do chọn đề tài: Khi bàn về vai trò giáo dục trong sự phát triển nhân cách con người, Bác Hồ đã nói: “Hiền dữ phải đâu là tính sẵn Phần nhiều do giáo dục mà nên” Theo quan niệm của Bác, con người ta khi mới sinh ra vốn bản chất là tốt nhưng sau do ảnh hưởng của giáo dục và môi trường sống cùng sự phấn đấu, rèn luyện của mỗi cá nhân mà hình thành những con người thiện, ác khác nhau. Do đó, giáo dục là một nhiệm vụ vô cùng cần thiết. Người giáo viên chủ nhiệm ở Tiểu học là người trực tiếp dạy dỗ các em nhiều nhất trong khoảng thời gian học ở trường. Vì vậy, giáo viên chủ nhiệm phải biết tổ chức, bao quát, xử lí tốt các tình huống. Đối với người giáo viên không chỉ dạy các em về kiến thức, văn hoá mà còn dạy các em về nề nếp, cách sống, cách làm người. Trong thực tế có những quan niệm sai lầm trong nhận thức về chức vụ giáo viên chủ nhiệm lớp. Ở đâu đó, còn tồn tại chuyện học sinh đánh thầy cô giáo chủ nhiệm của mình; giáo viên chủ nhiệm lớp nóng nảy, thô bạo đã mắc phải những sai lầm như đuổi học sinh ra khỏi giờ học, v.v... Bên cạnh đó lại có những giáo viên chủ nhiệm quá dễ dãi, thiếu trách nhiệm với lớp, với chức năng đã được giao, để cho học sinh tự do, hư đốn v.v... Sau khi thực hiện thông tư 30/2014/TT-BGDĐT và thông tư 22/2016/TT-BGDĐT sửa đổi giáo viên không được chấm điểm mà thay vào đó là nhận xét. Nhiều giáo viên lo lắng nếu không đánh giá bằng điểm số thì học sinh sẽ không có động cơ phấn đấu, không có ý chí vươn lên, chất lượng giáo dục sẽ bị giảm sút. Do đó, giáo viên chủ nhiệm lớp cần phải có sự đổi mới cho phù hợp với thời đại. Là một giáo viên chủ nhiệm, tôi rất mong muốn học trò của mình là những con ngoan, trò giỏi để sau này lớn lên các em tự tin, năng động, bản lĩnh bước vào đời, trở thành những người công dân có ích cho xã hội. Vì vậy, tôi đã chọn đề tài: “Một số biện pháp góp phần làm tốt công tác chủ nhiệm” ở lớp 5A3 trường Tiểu học Thanh Xuân Trung, năm học 2019- 2020. 3/18
II. Mục đích nghiên cứu: Từ thực trạng trên, đề tài tìm ra những nguyên nhân mà công tác chủ nhiệm chưa đạt hiệu quả. Qua đó tôi đề xuất một số biện pháp hữu hiệu để giáo viên làm tốt công tác chủ nhiệm nhằm khắc phục tình trạng nề nếp lớp vô tổ chức, hạn chế học sinh vi phạm nội qui và luôn đẩy mạnh được phong trào học tập. III. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu: 1. Đối tượng nghiên cứu: Một số kinh nghiệm của giáo viên chủ nhiệm trong những năm học vừa qua. 2. Vận dụng trong lớp 5A3 trường Tiểu học Thanh Xuân Trung, năm học 2019 – 2020. IV. Phương pháp nghiên cứu: 1. Nhóm phương pháp nghiên cứu lý thuyết. 2. Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn: Điều tra, trực quan, nêu gương, hỏi đáp ... 3. Các phương pháp hỗ trợ: Thống kê mô tả, ... V. Kế hoạch nghiên cứu: - Tháng 9/ 2019: Đăng kí đề tài, lập đề cương. - Tháng 10/ 2019: Điều tra thực trạng nề nếp lớp học và lí lịch của học sinh ở lớp và xử lí các số liệu điều tra. - Tháng 11/ 2019 đến tháng 12/ 2019: Thống kê, phân tích các số liệu. - Tháng 01/ 2020 đến tháng 2/ 2020: Viết đề tài, báo cáo sơ bộ. - Tháng 3/ 2020: Chỉnh sửa và hoàn thiện đề tài. 4/18
PHẦN THỨ HAI: NHỮNG BIỆN PHÁP ĐỔI MỚI ĐỂ GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ I. Cơ sở lí luận: Trong quá trình đổi mới nội dung, phương pháp giảng dạy và hưởng ứng cuộc vận động: “Nói không với tiêu cực trong thi cử và bệnh thành tích trong giáo dục, vi phạm đạo đức nhà giáo”, xây dựng “Trường học thân thiện. Trường học hạnh phúc – Lớp học hạnh phúc” và hưởng ứng cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh” của ngành Giáo dục và Đào tạo. Đòi hỏi mỗi giáo viên trong ngành giáo dục phải nỗ lực hết mình để từng bước nâng cao chất lượng giáo dục. Ngoài kiến thức chuyên môn, mỗi giáo viên phải thường xuyên rèn luyện, tu dưỡng đạo đức nhà giáo, đặc biệt giáo viên chủ nhiệm lớp phải nỗ lực hết mình “Vì đàn em thân yêu” để hoàn thành tốt nhiệm vụ được Đảng, Nhà nước giao phó. Muốn đạt được mục đích này, giáo viên được chủ nhiệm lớp phải tận tụy với nhiệm vụ được giao, phải có kế hoạch cụ thể trong công tác chủ nhiệm lớp nhằm hỗ trợ cho học sinh có ý thức phấn đấu trong học tập, rèn luyện hạnh kiểm để trở thành học sinh có năng lực toàn diện. II. Thực trạng: 1. Thuận lợi: Giáo viên chủ nhiệm nhận được sự chỉ đạo, quan tâm sâu sát của Ban giám hiệu, của Công đoàn giáo dục cơ sở cùng sự giúp đỡ của tất cả các ban ngành trong Hội đồng sư phạm nhà trường. Đội ngũ các thầy cô giáo bộ môn nhiệt tình, yêu nghề và trách nhiệm cao, chuyên môn vững vàng. Lực học của học sinh khá đồng đều. Hầu hết các phụ huynh học sinh đều quan tâm đến việc học của các em. Cơ sở vật chất dạy và học của trường khang trang, đầy đủ các phòng học bộ môn, phòng chức năng, phòng truyền thống, phòng học thoáng mát, sân tập TDTT rộng rãi, nhà vệ sinh sạch sẽ ... 2. Khó khăn: Đầu năm học 2019 - 2020, tôi được Ban giám hiệu nhà trường phân công chủ nhiệm lớp 5A3. Lực học của các em phần lớn tiếp thu nhanh nhưng có 5/18
nhiều em chưa chăm học, ham chơi, nghịch ngợm ảnh hưởng đến kết quả học tập. Một số em do điều kiện gia đình và tính chất công việc của bố mẹ (đi làm xa ở các tỉnh khác... vài tháng, có khi vài năm mới về một lần) nên một số phụ huynh gần như khoán trắng việc học của con em cho nhà trường, cho giáo viên. Kết quả khảo sát lớp 5A3- lớp do tôi làm chủ nhiệm- tháng 9 năm 2019: Số em chưa Số em chưa Số em thường Số em đạt giải thưởng Tổng Lớp chăm học tập trung xuyên mất đoàn kết ( cấp quận trở lên) số HS SL % SL % SL % SL % 5A3 50 20 40 15 30 12 24 0 0 Nhìn vào bảng trên, tôi thấy nề nếp lớp chưa tốt, nhiều em mải chơi, chưa chăm chỉ học hành. Lớp chưa phát huy được khả năng mũi nhọn của từng học sinh. Vì vậy, giáo viên cần phải có biện pháp thích hợp nhằm giúp lớp có nề nếp tốt, phát huy khả năng, năng lực của các em. III. Biện pháp thực hiện trong công tác chủ nhiệm lớp: 1. Nắm vững tình hình lớp: Muốn giáo dục học sinh thì phải hiểu được tâm tư tình cảm nguyện vọng của các em. Nhưng làm thế nào để hiểu được những đều ấy một cách tường tận? Theo tôi, đó là giáo viên chủ nhiệm lớp phải tiếp xúc gần gũi, trò chuyện, tìm hiểu về hoàn cảnh, đặc điểm tâm sinh lí, tính tình sở thích… của các em. Vì vậy trước tiên khi phụ trách lớp, tôi đã tìm hiểu học sinh và tâm tư nguyện vọng của phụ huynh rồi tiến hành làm các công việc sau: . Bước 1: Điều tra lí lịch học sinh qua phiếu Sơ yếu lí lịch vào tuần đầu tiên của năm học mới với các nội dung sau: 6/18
SƠ YẾU LÍ LỊCH HỌC SINH 1. Họ và tên học sinh:……………….…………………… Giới tính: .................. 2. Ngày …. tháng…. năm sinh…… Dân tộc:…..….. Tôn giáo:…….............. 3. - Địa chỉ thường trú: ........................................................................................... - Số điện thoại bàn của gia đình:…….................................................….......…. 4. - Họ, tên cha: ………………...Nghề nghiệp:……..…Số điện thoại:……...….. - Họ, tên mẹ: ………………….Nghề nghiệp:……..….Số điện thoại:……...... 5. Số anh……….. chị……….….. em………….. trong gia đình. 6. Điều kiện kinh tế gia đình:………...............................................................…... 7. - Xếp loại của năm học 2018 - 2019: - Đánh giá về kiến thức kĩ năng các môn học:……………. Đánh giá về năng lực phẩm chất:…........................................................……. - Chức vụ đã làm ở năm học 2018 - 2019:….................................................…. 8. Năng khiếu:……………………….. Sở thích:…….....…….....………...……. 9. Các bạn thân hiện nay:………............................................................................ 10. Chỉ tiêu phấn đấu của em trong năm học này: ……………………………...........................................………….....……...…… ……………………………...........................................………….....……...…… 11. Em có ý kiến, đề nghị gì với GVCN và nhà trường ? ................................................................................................................................ ……………………………...........................................………….....……...…… 12. PHHS có đề nghị gì với GVCN và nhà trường ? ………………….....………………………………………….....………….…… ………………….....………………………………………….....………….…… ………………….....………………………………………….....………….…… ……………………………...........................................………….....……...…… ……………………………...........................................………….....……...…… ……………………………...........................................………….....……...…… Hà Nội, ngày..... tháng..... năm........ Phụ huynh 7/18
Bước 2: Từ đó, tôi có những hình thức, những biện pháp giáo dục linh hoạt phù hợp với từng em bởi giáo dục không phải là một công thức chung có sẵn. Bên cạnh đó, tôi còn trò chuyện với giáo viên chủ nhiệm của năm trước, liên hệ các giáo viên bộ môn trong lớp để có thêm những thông tin chính xác về các em. Bước 3: Đây là bước tiến hành thường xuyên ở từng giai đoạn. Tôi cung cấp số điện thoại của bản thân, của nhà trường đến từng em và liên hệ với gia đình học sinh qua điện thoại, kết nối facebook với phụ huynh, học sinh. Đây là sự liên hệ hai chiều qua lại giữa nhà trường với gia đình, giữa giáo viên chủ nhiệm với phụ huynh học sinh. Bằng các hình thức liên hệ đó, tôi sẽ nắm được những diễn biến về đạo đức, về học tập của các em có thể đánh giá hiệu quả những tác động sư phạm đồng thời điều chỉnh phương pháp giáo dục sao cho phù hợp. Vì đạo đức, học lực của từng em luôn biến đổi từng giờ, từng ngày chứ không phải là bất biến theo kiểu “Đầu sao đuôi vậy”. 2. Ổn định nề nếp lớp: Học nội quy nhà trường, thảo luận và đề ra nội quy của lớp. Nội quy sau khi được thống nhất, một bản phụ huynh sẽ giữ để thường xuyên theo dõi tình hình học tập của con. Một bản GVCN giữ để nhắc nhỏ học sinh thực hiện đúng. Qui định về thưởng phạt: Cuối mỗi tháng, bất kì học sinh nào có ý thức vươn lên, phấn đấu trong học tập, rèn luyện đạt kết quả tốt nhất có thể được khen thưởng. (Những qui định này được đặt ra trên tinh thần dân chủ, phải lấy ý kiến của số đông tránh việc áp đặt. Khi đặt ra những qui định nội quy của lớp thì phải cố gắng thực hiện tránh tình trạng “đánh trống bỏ dùi”. Và khi có sự thay đổi cũng phải lấy ý kiến của học sinh.) Với đối tượng là học sinh lớp 5, các em có thể phát huy khả năng tự quản, phát huy trách nhiệm của bản thân, trong mọi công việc trên tinh thần dân chủ. Tôi luôn tôn trọng, tin tưởng và giáo dục cho các em ý thức tự giác, tích cực phê bình và tự phê bình. Kích thích tính tự trọng và tình đoàn kết, giúp đỡ lẫn nhau cùng tiến bộ ở mỗi học sinh. Để xây dựng một tập thể tự quản tốt, muốn ổn định nề nếp học tập thì cần có đội ngũ cán bộ, cán sự lớp năng động, trách nhiệm nhưng phải phát huy được tất cả thế mạnh của các em. Vì vậy, với tất cả học 8/18
sinh trong lớp, tôi luôn tạo điều kiện cho các em đều được tham gia làm cán bộ lớp. Qua đó, nhiều em lúc đầu vào lớp còn nhút nhát, không dám tham gia bất kì hoạt động nào hoặc có em luôn nghĩ mình “vô dụng” thì sau một thời gian, các em đã mạnh dạn tham gia công việc tập thể lớp, bớt đi sự mặc cảm, tự ti trong cuộc sống. Để các em tự tin, chủ động trong vai trò cán bộ lớp, trong buổi sinh hoạt lớp đầu năm, tôi đã cụ thể hóa các công việc như sau: - Lớp trưởng: Theo dõi mọi hoạt động của lớp điều khiển các tiết sinh hoạt hàng tuần, tổng hợp và báo cáo kết quả thi đua về mọi mặt của lớp hàng tuần, hàng tháng và có báo cáo cho giáo viên chủ nhiệm. - Lớp phó học tập: Theo dõi về mặt học tập của lớp, giải đáp mọi thắc mắc của các bạn về học tập và giúp đỡ các bạn học chưa tốt. - Lớp phó văn thể mỹ: Tổ chức theo dõi, tham gia các hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể dục thể thao. - Tổ trưởng: Theo dõi các hoạt động của tổ, nắm kết quả học tập của từng tổ viên, xếp loại đánh giá tổ viên và báo cáo cho lớp trưởng tổng hợp. Giáo viên chủ nhiệm hướng dẫn các tổ chuẩn bị một cuốn sổ theo dõi tổ viên. SỔ THEO DÕI TỔ VIÊN TỔ 1 - LỚP: 5A3 Tuần: 1 Học tập Ý thức đạo đức Phát Hoa biểu Giúp Tham Thực NHẬN Chuyên STT Họ và tên lời xây đỡ gia hiện XÉT cần khen dựng bạn SHTT ATGT bài 1 Mai Trang + + + + + + 2 Nhật Minh - + - + - + 3 Trọng Bình + + - + - + (Có thể thay đổi nội dung theo dõi cho phù hợp hơn được không?) Sắp xếp chỗ ngồi: Chú ý các em có nhu cầu về tai mắt, tới vóc dáng chiều cao, giới tính, học lực. Tuy nhiên chỗ ngồi không cố định trong cả năm mà sẽ được thay đổi mỗi tháng/1lần. 9/18
Ví dụ: Em Huyền Trang là một học sinh chậm, trầm, thụ động trong mọi hoạt động. Ở lớp 4 nhiều thầy cô đã phàn nàn về em. Thế nên sang lớp 5, tôi chú ý đến em nhiều hơn. Trong các giờ học, em hay uể oải, nằm dài trên bàn, không chú ý, không chịu phát biểu ý kiến xây dựng bài. Giáo viên bộ môn tâm sự với tôi: “Em thường xuyên không học bài, không làm bài tập”. Cũng đã nhiều lần, tôi gặp riêng em để tìm hiểu lí do cũng như tôi biết được trước đó là do mẹ em mất, tâm lí học tập chán nản. Về nhà không có bàn tay chăm sóc của mẹ. Tôi đã xếp em Trang ngồi cạnh em Mỹ Hoa (là lớp phó học tập, đồng thời là một học sinh có trách nhiệm và có học lực vững vàng của lớp) kèm cặp và thường xuyên tâm sự với bạn. Vì vậy, bằng khả năng và trách nhiệm của mình, em Mỹ Hoa đã từ từ giúp em Trang tiến bộ dần lên. Đến lớp, Trang hăng hái phát biểu ý kiến, những bài kiểm tra dần dần đạt kết quả cao. 3. Xây dựng phong trào học tập lành mạnh: Tổ chức các hình thức thi đua theo tuần, theo tháng. Mỗi tháng tổ chức một hình thức thi đua khác nhau nhằm khuyến khích học tập, phẩm chất, năng lực của học sinh. VD: Phong trào thi đua qua sân chơi Rung chuông vàng, Kết hoa tặng mẹ, Hoa thơm dâng Bác ... Bằng cách mỗi buổi học được khen về thành tích học tập hoặc làm một việc tốt ( nhặt được của rơi, giúp đỡ bạn...) thì bạn đó sẽ được dán một bông hoa vào sổ thi đua. Cuối tháng tổng kết, ai kết được nhiều hoa thì người đó sẽ thắng cuộc. Nên dù không chấm điểm nhưng với các phong trào này, các em luôn luôn phấn đấu vươn lên để đạt thành tích cao nhất. Bạn nào đạt thành tích xuất sắc nhất trong tháng sẽ được chụp ảnh lưu vào cuốn sổ Vàng truyền thống của lớp và đây cũng là một tiêu chuẩn bình xét học sinh tiêu biểu đạt giải thưởng của Nhà trường. Khuyến khích cha mẹ học sinh tham gia đánh giá, giáo viên thường xuyên nhận xét bằng lời nói trực tiếp hoặc viết vào phiếu nhận xét, vào vở của học sinh về những kết quả đã làm được hoặc chưa làm được; mức độ hiểu biết và năng lực vận dụng kiến thức; mức độ thành thạo các thao tác, kĩ năng cần thiết, phù hợp với yêu cầu của bài học hoạt động của học sinh. Học sinh tự đánh giá ngay trong quá trình hoặc sau khi thực hiện từng nhiệm vụ học tập, hoạt động 10/18
giáo dục khác, báo cáo kết quả với giáo viên; Học sinh tham gia nhận xét, góp ý bạn, nhóm bạn ngay trong quá trình thực hiện các nhiệm vụ học tập môn học, hoạt động giáo dục; thảo luận, hướng dẫn, giúp đỡ bạn hoàn thành nhiệm vụ. Cha mẹ học sinh được khuyến khích phối hợp với giáo viên và nhà trường động viên, giúp đỡ học sinh học tập, rèn luyện; được giáo viên hướng dẫn cách thức quan sát, động viên các hoạt động của học sinh hoặc cùng học sinh tham gia các hoạt động; trao đổi với giáo viên các nhận xét, đánh giá học sinh bằng các hình thức phù hợp, thuận tiện như lời nói, nhắn tin, viết thư... Chính với những hoạt động trên, các em luôn nhận ngay được những khuyết điểm của mình để khắc phục hoặc nhận ra được thế mạnh cần phát huy, phấn chấn vươn lên trong học tập cũng như trong các hoạt động tập thể. 4. Xây dựng “Lớp học thân thiện, học sinh tích cực”: Bộ giáo dục và Đào tạo phát động phong trào “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực” nhằm nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện, đặc biệt là giáo dục đạo đức, nhân cách và kĩ năng sống cho học sinh. “Xây dựng lớp học thân thiện” là tạo ra môi trường học tập thân thiện, an toàn, gần gũi với học sinh, làm cho học sinh cảm thấy “Mỗi ngày đến trường là một ngày vui”. Tôi tiến hành từng bước như sau: 4.1. Xây dựng mối quan hệ thầy trò: Ngay từ những buổi học đầu tiên, tôi đã chú ý xây dựng mối quan hệ thầy trò gần gũi, thân thiện. Tạo cơ hội cho các em tâm sự về những khó khăn, vướng mắc mà các em đang gặp phải, thường xuyên lắng nghe ý kiến của học sinh. Cứ sau một tháng, tôi còn động viên các em tâm sự thật lòng thông qua hình thức phiếu kín hãy nói một điều mà em thấy khó nói nhất vào giấy- không cần ghi tên, chữ viết có thể thay đổi kiểu chữ để cô không nhận ra đó là lời tâm sự của bạn nào. Thông qua hình thức này, tôi đã thu thập được rất nhiều thông tin mà trò khó nói nhất, thậm chí chưa dám nói với ai mà ngay cả khi trao đổi với phụ huynh, họ cũng rất bất ngờ. 11/18
VD : - HS1: Tôi vô cùng khổ sở vì về đến nhà, bố mẹ bắt tôi học quá nhiều, bắt đi ôn thi ở nhiều nơi để thi vào trường Amsterdam. - HS2: Bà và mẹ tôi thường xuyên cãi nhau. Lúc tôi ở bên bà thì bà nói xấu mẹ. Lúc tôi ở bên mẹ thì mẹ nói xấu bà. Tôi rất buồn chán. - HS3: Tôi mơ ước đạt giải nhất thi Olympic TA cấp thành phố. - HS4:Tôi thích bố mẹ cãi nhau, lúc đó tôi đóng cửa phòng lại chơi điện tử. - HS5: Cô ơi, cô rất vui tính. Chúng con yêu cô! - HS6: Tôi rất thích bạn Trang nhưng Trang quý Bình Minh hơn quý tôi! - HS7: Mình rất sợ vì ngực mình sưng lên. Hay mình bị ung thư rồi!!! - HS8: Liệu có ngày tận thế không nhỉ? Lúc đó thì mình sẽ thế nào? Huhu!! Thông qua các ý kiến thầm kín của học sinh, bản thân giáo viên cũng cần phải tự điều chỉnh hành vi của mình. Ngoài ra, giáo viên chủ nhiệm tìm cách phân tích giảng giải cho các con những băn khoăn về tâm sinh lý mà các em giấu kín không dám thổ lộ với ai. Những thông tin con viết về phía gia đình, giáo viên sẽ chủ động đóng thành từng tập rồi chuyển cho các bậc cha mẹ đọc trong buổi họp phụ huynh. Từ đó, bố mẹ sẽ hiểu được tâm tư nguyện vọng của lứa tuổi học trò lớp 5 và thông qua lời tâm sự đó có thể phán đoán được lời tâm sự của con mình và cùng giáo viên chủ nhiệm có biện pháp giáo dục phù hợp cho các con. Khi có học sinh mắc sai lầm, thiếu sót, tôi luôn cố gắng kiềm chế và tôn trọng học sinh, tìm hiểu cặn kẽ thấu đáo nguyên nhân để có biện pháp giúp đỡ các em sửa chữa; không nên có những lời nói, cử chỉ xúc phạm các em. Ở lứa tuổi này, lòng tự trọng của các em rất cao, chỉ một lời nói xúc phạm sẽ làm các em chán nản, nhụt chí phấn đấu. Hàng ngày, tôi luôn khích lệ và biểu dương các em kịp thời, khen ngợi những ưu điểm của các em nhiều hơn là phê bình. Tôi cố tìm ra những ưu điểm nhỏ nhất để khen ngợi động viên các em. Nhưng trong khi khen, tôi cũng không quên chỉ ra những thiếu sót để các em khắc phục và ngày càng hoàn thiện hơn. Khi nói chuyện, khi giảng, cũng như khi nghiêm khắc phê bình lỗi lầm của học sinh, giáo viên cần thể hiện cho các em thấy tình cảm yêu thương của một 12/18
người thầy đối với học trò. Theo qui luật phản hồi của tâm lí, tình cảm của thầy cô trước sau cũng sẽ được đáp lại bằng tình cảm của học trò. Lòng nhân ái, bao dung, đức vị tha của người thầy luôn có sức mạnh to lớn để giáo dục và cảm hóa học sinh. “Lớp học thân thiện” chỉ có được khi người thầy có tấm lòng nhân hậu, bao dung, hết lòng vì học sinh thân yêu của mình. 4.2. Xây dựng mối quan hệ bạn bè: Trong cuộc sống của mỗi con người, ngoài những người thân trong gia đình ra, ai cũng cần có bạn bè để chia sẻ. Học sinh Tiểu học cũng vậy. Nếu các em có nhiều bạn bè thân thiết trong lớp thì các em sẽ hợp tác vui vẻ với nhau và sẽ giúp đỡ nhau cùng tiến bộ. Em học giỏi sẽ giúp những em học yếu; ngược lại, em học yếu cũng dễ dàng nhờ bạn giúp đỡ mình học tập mà không phải e ngại, xấu hổ. Để xây dựng mối quan hệ bạn bè thân thiết, đoàn kết, gắn bó, sẵn sàng giúp đỡ nhau trong học tập, tôi luôn tạo ra các hoạt động, các vấn đề đòi hỏi sự hợp tác của nhiều học sinh.Tôi khuyến khích học sinh tự viết ra những điều em chưa đồng ý về việc làm, cách cư xử của lớp trưởng, lớp phó hoặc của một bạn nào đó trong lớp chứ không nói xấu, không xa lánh bạn. Căn cứ vào những điều các em viết ra, nếu là những điều tốt thì tôi đọc cho cả lớp nghe rồi tuyên dương ngay trước lớp. Còn những điều các em phê bình thì tôi phải điều tra nắm rõ đúng hay sai. Sau đó mới góp ý riêng với những học sinh bị bạn phê bình, yêu cầu các em phải xin lỗi bạn và phải sửa chữa. 4.3. Trang trí lớp học gần gũi với học trò: Lớp học thân thiện phải luôn sạch sẽ, ngăn nắp và được trang trí đẹp, đảm bảo tính thẩm mĩ và tính giáo dục cao. Trang trí lớp đẹp, hài hòa đảm bảo tính thẩm mĩ và tính giáo dục. Phần trang trí lớp, tôi giao trực tiếp cho từng tổ: mỗi tổ phải tự làm sản phẩm vẽ tranh, viết bài, sáng tác truyện, gấp, cắt dán thủ công phù hợp với từng chủ điểm của tháng. Chính vì vậy, các em luôn coi lớp học là nhà của mình- gần gũi, thân thương. 4.4. Tổ chức các hoạt động tập thể và các trò chơi vui tươi lành mạnh: Thích sinh hoạt tập thể và tham gia các trò chơi bổ ích là nhu cầu, là sở thích của hầu hết các học sinh Tiểu học. Vì vậy, khi tổ chức cho các em sinh 13/18
hoạt tập thể và tham gia các trò chơi là giáo viên đã giúp các em “Học mà chơi, chơi mà học” thông qua các trò chơi: “Rung chuông vàng”, “Hái hoa dân chủ”, “Đuổi hình bắt chữ”,... Thông qua sân chơi này, kiến thức và kĩ năng ở mỗi em sẽ được hình thành và rèn luyện một cách nhẹ nhàng, tự nhiên, không gây căng thẳng, gò bó đối với các em. 5. Dạy học sinh học, sử dụng Internet đúng cách: Internet chứa đựng cả thế giới kiến thức rộng lớn và những điều hấp dẫn có thể mở rộng tâm hồn trẻ. Những kiến thức phù hợp với lứa tuổi của trẻ sẽ giúp giáo dục và nâng cao kiến thức cho chúng. Vì vậy là một GVCN trong xã hội hiện đại, tôi luôn suy nghĩ là làm thế nào để các em tiếp xúc và sử dụng với internet một cách đúng đắn và an toàn? - Dạy các em sử dụng đúng mục tiêu: Giới thiệu và hướng cho học trò niềm say mê một môn học nào đó cần sử dụng máy tính, để các em sử dụng nó vào mục đích học tập của mình. Ví dụ các sân chơi trí tuệ như: Violympic Toán, Violympic Toán Tiếng Anh, Tiếng Anh123, Vẽ trên máy tính… Giáo viên có các hình thức khen thưởng cho những học sinh đạt điểm cao ngay trong các vòng tự luyện để thường xuyên cập nhật được kết quả của việc ứng dụng trên internet. GVCN phối hợp với phụ huynh phải hạn chế đến mức tối đa việc các em tiếp xúc với các trò chơi có tính bạo lực hoặc gây kích thích thần kinh. Bên cạnh đó, GVCN cũng yêu cầu các em nộp thời gian biểu việc sử dụng internet ở nhà có chữ kí của phụ huynh để phụ huynh cùng phối hợp với GVCN quản lí các em chặt chẽ. - Song hành cùng học trò: Không cần tẩy chay internet. Trò chơi “sạch”, kiến thức “sạch”, những trang web “sạch” là điều mà GVCN, các bậc phụ huynh nên cho con tiếp cận và ngược lại, những trò chơi bạo lực, những kiến thức “dạy dỗ” xấu hay những trang web “đen” là điều mà chúng ta cần giúp trẻ tránh xa. Máy tính là một công cụ hỗ trợ học tập, là một phương tiện giải trí hữu ích, nhưng GVCN cũng cần cho các em tham gia vào các hoạt động thể chất khác để rèn luyện sức khỏe và khám phá cuộc sống xung quanh. Tích cực tham 14/18
gia các hoạt động thể thao của trường như : Bóng chuyền, Bóng đá, Cầu lông, Kéo co, ... 6. Giáo viên chủ nhiệm luôn rèn luyện, tu dưỡng bản thân: Thứ nhất, người giáo viên chủ nhiệm lớp phải có lòng yêu nghề mến trẻ, phải am hiểu nắm bắt sâu sắc chủ trương đường lối giáo dục của Đảng và Nhà nước trong thời kì đổi mới, phải có niềm tin ở các em. Chính niềm tin ấy sẽ tiếp thêm nghị lực để giáo viên hoàn thành tốt nhiệm vụ của mình. Thứ hai, người giáo viên chủ nhiệm phải có “chữ tín” với phụ huynh và học sinh, phải tôn trọng và yêu mến học sinh. Khi yêu mến và tôn trọng học sinh thì ta mới thực sự cảm hóa được các em, bởi con đường tác động đến tình cảm theo tôi chỉ là con đường tình cảm, chúng ta cho như thế nào thì chúng ta cũng sẽ nhận được những tình cảm như thế ấy. Thứ ba, người giáo viên chủ nhiệm lớp phải là người có chuyên môn vững vàng, có tay nghề cao. Giáo viên có dạy tốt, có kiến thức sâu thì học sinh mới phục và chấp nhận sự giáo dục của mình. Mỗi ngày xung quanh chúng ta có bao nhiêu là kiến thức mới lạ nếu chúng ta không “Học, học nữa, học mãi” thì sẽ không theo kịp, không đáp ứng được yêu cầu của thời đại cũng như của học sinh. 7. Kết quả đạt được: Qua dạy thực nghiệm, tôi thấy học sinh tích cực học tập, xây dựng được mối đoàn kết gắn bó trong tập thể. Kết quả đến nay đã đạt được như sau: Bảng 1: Kết quả điều tra cuối tháng 3/ 2020 Số em Số em đạt giải Tổng Số em chưa Số em thường chưa tập thưởng ( cấp Lớp số chăm học xuyên mất đoàn kết trung quận trở lên) HS SL % SL % SL % SL % 5A3 50 2 4 0 0 0 0 4 8 Ngoài ra, lớp còn đạt được một số thành tích sau: - Giải thưởng hoạt động tập thể do Liên đội trường tổ chức: - Tìm kiếm tài năng Thanh Xuân Trung: giải Đặc biệt - Làm báo tường: giải Nhất - Thi kéo co giải Ba. 15/18
- Đạt lớp Tiên tiến xuất sắc. Qua quá trình thực hiện các biện pháp đề xuất đã nêu, tôi thấy việc áp dụng “Một số biện pháp góp phần làm tốt công tác chủ nhiệm lớp” đã giúp cho học sinh có nhiều tiến bộ rõ rệt. Đến nay, tôi đã có niềm tin và khẳng định được việc nhận xét thường xuyên thay cho điểm số không hề ảnh hưởng đến kết quả học tập của học sinh mà còn giúp học sinh bớt áp lực, tiến bộ hơn nếu giáo viên biết cách tổ chức hợp lí. Đặc biệt với đối tượng học sinh học khá của lớp, với cách tổ chức đã nêu, tôi đã phát huy được mũi nhọn về thành tích học tập của các em. 16/18
PHẦN THỨ BA: KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ I. Kết luận: Bằng tất cả sự nỗ lực của bản thân tôi cùng với sự quan tâm của BGH, hội đồng Đội và tất cả các thầy cô trong nhà trường cũng như sự cộng tác nhịp nhàng ăn ý của PHHS, tôi đã đạt được kết quả khả quan, học sinh biết vâng lời và yêu quý thầy cô giáo, biết xác định động cơ học tập đúng đắn, tập thể học sinh biết thương yêu đoàn kết và giúp đỡ lẫn nhau cùng tiến bộ. Đặc biệt sau gần một năm học lớp 5A3 được sự tin tưởng thương yêu của tất cả các thầy cô, ai cũng hào hứng khi bước vào lớp giảng dạy. Riêng bản thân tôi được phụ huynh tín nhiệm, đồng nghiệp tin yêu. Qua quá trình làm công tác chủ nhiệm, với những thành quả đã đạt được tôi rút ra được các kinh nghiệm sau: Giáo viên chủ nhiệm cần có lòng nhiệt tình, năng động sáng tạo nhất là thực sự yêu mến quan tâm đến học sinh như chính con em mình. Đúng như ông cha ta đã nói: “Trồng cây gì thu được quả đó.” Người giáo viên cần phải nắm và am hiểu sự phát triển tâm sinh lí của học sinh để có biện pháp giáo dục không phải là khuôn mẫu, mỗi con người đều có hoàn cảnh, có tâm sự, có tình cảm, tính tình khác nhau cho nên việc am hiểu các em và tìm biện pháp giáo dục thích hợp quả là không đơn giản. Giáo viên cần phải không ngừng học tập, trau dồi chuyên môn. Đây chính là yếu tố quyết định sự thành công của công tác chủ nhiệm vì: “Để cung cấp cho người học một hạt nhỏ hào quang kiến thức thì người thầy giáo phải cố gắng một biển cả ánh sáng.” Và một điều tôi tâm đắc nhất là cần chủ động cho trẻ sử dụng Internet một cách đúng đắn, sẽ mang nhiều lợi ích cho các em. Tóm lại, để làm tốt công tác chủ nhiệm, đòi hỏi người giáo viên chủ nhiệm không chỉ là một giáo viên dạy tốt môn học văn hoá, phải quan tâm đến chất lượng hai mặt giáo dục là học lực và đạo đức của học sinh mà còn phải quan tâm đến sự phát triển ở học sinh về các giá trị đạo đức, thẩm mỹ, thể chất, … 17/18
II. Khuyến nghị: Để làm tốt công tác chủ nhiệm lớp trong toàn ngành, cần: - Đối với ngành giáo dục: Cần tổ chức tốt các chuyên đề về công tác chủ nhiệm lớp của quận huyện, thành phố hoặc phổ biến các chuyên đề, sáng kiến kinh nghiệm hay để giáo viên các trường tham khảo, học hỏi và linh hoạt trong vận dụng ở trường, ở lớp chủ nhiệm. - Đối với cha mẹ học sinh: Cần quan tâm hơn nữa tới việc tự học, tự rèn và thái độ đạo đức của các em ở nhà nhiều hơn nữa. Ngoài ra cần phải kiểm tra sát sao việc tự học, tự rèn ở nhà của các em. Luôn báo với giáo viên chủ nhiệm những sai sót ở gia đình để cùng giáo viên uốn nắn, giáo dục. Tôi rất mong nhận được sự góp ý của Hội đồng giáo dục nhà trường cũng như của tất cả các quý thầy cô. Và đặc biệt là các thầy cô đã từng làm công tác chủ nhiệm lớp để cho đề tài ngày càng hoàn thiện hơn. Tôi xin chân thành cảm ơn! 18/18
LỜI CẢM ƠN Trước tiên, tôi xin chân thành cảm ơn: Phòng Giáo dục và Đào tạo, Ban giám hiệu nhà trường đã phát động, khích lệ phong trào viết sáng kiến kinh nghiệm để chúng tôi có cơ hội chia sẻ những suy nghĩ, những thử nghiệm của mình trong giảng dạy tới bạn bè đồng nghiệp nhằm nâng cao chất lượng dạy học. Tôi xin chân thành cảm ơn: Tổ chuyên môn khối 5 và các em học sinh đã ủng hộ, tạo điều kiện giúp tôi hoàn thành sáng kiến kinh nghiệm này. Tôi xin trân trọng cảm ơn! Hà Nội, ngày 6 tháng 3 năm 2020 Tôi xin cam đoan đây là SKKN do tôi viết, không sao chép nội dung của người khác. Người viết Bùi Thị Mến 19/18