Sáng kiến kinh nghiệm Tiểu học: Một số biện pháp làm tốt công tác chủ nhiệm lớp 5 ở trường Tiểu học

Chia sẻ: Tomjerry004 | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:17

Thêm vào BST

Báo xấu

30
lượt xem 7
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục đích nghiên cứu của đề tài nhằm góp phần nhỏ bé công sức của mình vào sự nghiệp đào tạo những chủ nhân tương lai, nâng cao chất lượng dạy học và công tác chủ nhiệm ở trường tiểu học mà tôi đang giảng dạy nói riêng và trên địa bàn huyện nói chung, cụ thể hoá định hướng đổi mới phương pháp dạy học ở Nhà trường tiểu học theo mô hình trường học mới.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Sáng kiến kinh nghiệm Tiểu học: Một số biện pháp làm tốt công tác chủ nhiệm lớp 5 ở trường Tiểu học

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM Độc lập Tự do Hạnh phúc S¸ng kiÕn kinh nghiÖm MỘT SỐ BIỆN PHÁP VỀ CÔNG TÁC CHỦ NHIỆM LỚP
Lệ Thủy, tháng 03 năm 2018 A. PHẦN MỞ ĐẦU I. LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI: Giáo viên chủ nhiệm ở Tiểu học có một vị trí vô cùng quan trọng trong việc hình thành cho học sinh những cơ sở ban đầu cho sự phát triển đúng đắn và lâu dài về đạo đức, trí tuệ, thể chất, thẩm mĩ và các kĩ năng sống cơ bản để học sinh tiếp tục học Trung học cơ sở. Ở bậc Tiểu học, công tác chủ nhiệm quyết định rất lớn đến chất lượng giáo dục của giáo viên đối với học sinh. Làm tốt công tác chủ nhiệm tức là người giáo viên đã hoàn thành tốt việc giảng dạy các bộ môn của mình. Không những thế giáo viên chủ nhiệm còn phải thường xuyên theo dõi các hoạt động trong giờ chơi, trong các buổi sinh hoạt, giao lưu tập thể,… Trong trường Tiểu học, vai trò của người giáo viên chủ nhiệm hết sức quan trọng đối với học sinh. Bởi vì giáo viên chủ nhiệm là người thay mặt nhà trường quản lí, điều hành lớp, trực tiếp giảng dạy nhiều tiết và giáo dục tư tưởng, đạo đức, hình thành nhân cách cho học sinh; là cầu nối giữa 3 môi trường giáo dục: gia đình nhà trường xã hội. Đặc biệt trong giai đoạn hiện nay, công tác chủ nhiệm lớp là một việc làm hết sức quan trọng và cần thiết ngày càng đòi hỏi sự dày công của người giáo viên bởi yêu cầu ngày càng cao của xã hội đang phát triển, bởi tình hình xã hội đang tồn tại những tác động xấu đến học sinh và bởi sự mưu sinh của gia đình nên không ít phụ huynh đã giao phó việc dạy dỗ, học hành của con cái mình cho nhà trường. Là giáo viên chủ nhiệm lớp nhiều năm, đã tích lũy được nhiều kinh nghiệm trong công tác giáo dục toàn diện cho học sinh thông qua làm tốt công tác chủ nhiệm lớp nên tôi chọn sáng kiến: “Một số biện pháp làm tốt công tác chủ nhiệm lớp 5 ở trường Tiểu học”. Vấn đề mà chắc hẳn không chỉ riêng bản thân tôi mà rất nhiều đồng nghiệp khác cũng quan tâm suy nghĩ với mong muốn là làm sao để phát triển toàn diện về Kiến thức kỹ năng,
năng lực, phẩm chất của học sinh theo mục tiêu giáo dục tiểu học. Đây cũng là vấn đề mà phụ huynh và xã hội hết sức quan tâm. II.ĐIỂM MỚI CỦA SÁNG KIẾN: Sáng kiến kinh nghiệm đưa ra các biện pháp cụ thể giúp giáo viên thực hiện tốt công tác chủ nhiệm lớp với các nội dung cơ bản sau đây: 1. Xây dựng nề nếp lớp học. 2. Xây dựng “lớp học thân thiện, học sinh tích cực”. Với mong muốn góp phần nhỏ bé công sức của mình vào sự nghiệp đào tạo những chủ nhân tương lai, nâng cao chất lượng dạy học và công tác chủ nhiệm ở trường tiểu học mà tôi đang giảng dạy nói riêng và trên địa bàn huyện nói chung, cụ thể hoá định hướng đổi mới phương pháp dạy học ở Nhà trường tiểu học theo mô hình trường học mới. Đồng thời qua đó để đúc rút những kinh nghiệm thiết thực cho bản thân trong công tác giảng dạy và chủ nhiệm sau này. III.PHẠM VI NGHIÊN CỨU: Sáng kiến chỉ tập trung nghiên cứu một số biện pháp xây dựng công tác chủ nhiệm lớp 5 ở trường tiểu học. B PHẦN NỘI DUNG I THỰC TRẠNG BAN ĐẦU: Ngay từ đầu năm học, khi được phân công làm công tác chủ nhiệm, tôi đã tiến hành khảo sát và đã thu được kết quả như sau: 1. Ở lứa tuổi học sinh lớp 5, các em đã có nhiều thay đổi về nhận thức, về tâm sinh lí, tình cảm và cả các mối quan hệ xã hội. Nhưng khả năng để tự bảo vệ mình còn hạn chế. Vì vậy, các em rất cần được giáo dục và rèn luyện nhiều kĩ năng sống để tự tin trong học tập, trong cuộc sống. 2. Năm học 2017 2018, lớp tôi có tổng số 26 học sinh. Trong đó có 14 HS nam và 12 học sinh nữ. Không có học sinh lưu ban. * Tôi tìm hiểu sơ lược về thành phần gia đình từng cá nhân học sinh:
Cha mẹ làm nông: 18/26 Cha mẹ làm công nhân: 04/26 Cha mẹ là viên chức nhà nước: 04/26 * Hoàn cảnh gia đình: Số học sinh sống cùng với bố mẹ: 25/26 Số học sinh cùng sống với ông, bà (người thân) do bố mẹ làm ăn xa: 01/26 * Sự quan tâm của mỗi gia đình đối với học sinh: 25 em có góc học tập riêng, số còn lại không có góc học tập riêng. 20 em được bố, mẹ hoặc anh chị kiểm tra, nhắc nhở việc học ở nhà. 26 em có đầy đủ sách vở và dụng cụ học tập. *Về tình trạng sức khỏe: Sức khỏe bình thường: 26/26 học sinh 3. Một số giáo viên bộ môn mới ra trường, khi xử lí các tình huống sư phạm còn lúng túng, bối rối nên thường xuyên phải kéo dài buổi học so với qui định, gây căng thẳng, mệt mỏi cho học sinh và làm một số phụ huynh bực bội vì phải chờ đợi lâu khi đi rước con em mình tan học. Đã nhiều năm làm giáo viên chủ nhiệm lớp, phần nào đã có chút ít kinh nghiệm nhưng tôi vẫn thấy công việc của một giáo viên chủ nhiệm lớp ở tiểu học là rất nặng nhọc, rất phức tạp. Mỗi giáo viên muốn làm tốt công tác chủ nhiệm thì phải vừa là một giáo viên giỏi về chuyên môn, vừa phải là một nhà tâm lí giỏi để hiểu học sinh, để xử lí các tình huống rắc rối sao cho khéo léo, tế nhị và đạt hiệu quả giáo dục cao. Nếu giáo viên không tâm huyết với nghề, không có tinh thần trách nhiệm cao thì khó mà hoàn thành nhiệm vụ. Chất lượng học tập của học sinh, nhân cách, đạo đức, lối sống…của học sinh rồi sẽ ra sao? Chính vì hiểu rõ điều đó nên trong những năm học qua, song song với việc giảng dạy tốt các môn học theo qui định, tôi luôn cố gắng phấn đấu làm tốt vai trò, nhiệm vụ của một giáo viên chủ nhiệm lớp. II BIỆN PHÁP THỰC HIỆN
Từ thực trạng trên, ngay từ đầu năm học tôi đã mạnh dạn vận dụng các biện pháp tích cực trong công tác chủ nhiệm lớp như sau: 1) Xây dựng nề nếp lớp học: a) Nắm thông tin về học sinh Mỗi giáo viên chủ nhiệm lớp, muốn hoàn thành tốt nhiệm vụ của mình, muốn đề ra các biện pháp giáo dục học sinh phù hợp, đạt hiệu quả thì trước hết giáo viên phải hiểu học sinh, phải nắm được đầy đủ các thông tin cần thiết về từng học sinh. Do vậy, ngay từ ngày đầu nhận lớp, tôi thực hiện ngay công tác điều tra lí lịch của từng học sinh cụ thể để ghi vào Sổ Chủ nhiệm. Và quan trọng hơn cả là tôi đã hiểu một phần về học sinh của mình, điều đó rất có lợi cho tôi trong công tác giảng dạy và giáo dục học sinh. b) Tổ chức bầu Ban tự quản lớp học: Việc bầu chọn và xây dựng Ban tự quản lớp là một công việc rất quan trọng mà người giáo viên chủ nhiệm nào cũng cần phải làm ngay sau khi nhận lớp mới nên tôi tổ chức cho các em ứng cử và bầu cử để chọn lựa các ban của lớp. Tiến trình bầu chọn Ban Cán sự lớp được diễn ra như sau: Ngay từ khi mới nhận lớp tôi đã giới thiệu ý tưởng về các Hội đồng tự quản trong học sinh phạm vi lớp học cho các đồng nghiệp biết . Tôi xem đây là một biện pháp để khuyến khích sự tham gia của học sinh và phát triển các kĩ năng tham gia cho các em. Sau đó tôi đã giới thiệu phương pháp học tập trên tinh thần hợp tác cho học sinh trong lớp và mong muốn dựa vào kinh nghiệm này để tiếp tục tăng cường các kĩ năng hợp tác. Tôi đã tổ chức một cuộc họp phụ huynh học sinh để thảo luận về những thay đổi đang diễn ra trong phạm vi nhà trường. Trong cuộc họp tôi đã giải thích cho phụ huynh biết rằng cách tốt nhất để học sinh học về quyền và trách nhiệm của các em là tổ chức cho các em sống một các dân chủ và chịu trách nhiệm một cách thực sự. Tôi cũng cho PH biết là những nghiên cứu gần đây cho thấy quá trình học tập hợp tác đã tác động tích cực đến sự phát triển về tình cảm, xã hội của học sinh cũng như thành tích học tập của các em.
Xây dựng kế hoạch bầu cử hội đồng tự quản.: Tôi đã tạo cơ hội cho học sinh tham gia ý kiến về kế hoạch này, ví dụ như Chủ tịch hội đồng tự quản phải là người có năng lực lãnh đạo, gương mẫu trong các hoạt động, phải là người học giỏi…Hội đồng tự quản gồm có: 1 chủ tịch hội đồng tự quản, 2 phó chủ tịch hội đồng tự quản. Đăng kí danh sách ứng cử, đề cử : Tôi đã cho các học sinh tự xung phong đăng kí danh sách ứng cử, để cử. Sau đó ứng cử viên trình bày đề xuất hội đồng (Ví dụ như tôi tên là… tôi xin được ứng cử làm chủ tịch hội đồng tự quản của lớp, nếu được các bạn đồng ý tôi sẽ đưa phong trào của lớp ngày càng đi lên…). Học sinh và giáo viên cùng tổ chức bầu cử, Chủ tịch và hai Phó chủ tịch đã được bầu. Ai có số phiếu cao thì người đó là Chủ tịch hội đồng tự quản. Lần đầu tiên các em được bỏ phiếu, được thể hiện quyền “dân chủ’ của mình, tôi thấy các em rất vui, rất hào hứng. Các được bầu chọn cũng cảm thấy tự hào. c) Giúp hội đồng tự quản, các thành viên trong ban nắm được chức năng nhiệm vụ của mình. Học sinh phát triển toàn diện nhờ các hoạt động tự giáo dục của mình. Hội đồng tự quản là tổ chức của học sinh, vì học sinh và do học sinh thực hiện. Các em được làm chủ trong việc bầu ra Hội đồng tư quản, Chủ tịch, Phó chủ tịch và các Ban của Hội đồng tự quản. Sau khi đã thành lập được HĐTQ, tôi đã tổ chức tập huấn cho HĐTQ học sinh về nhiệm vụ cụ thể của từng ban và cách thức làm việc. Từ những gợi ý mẫu, giáo viên yêu cầu học sinh của các ban tự đề xuất một số yêu cầu, nội dung và cách thức hoạt động để cả lớp bàn bạc, bổ sung và đi đến thống nhất. Sau đó yêu cầu các thành viên trong lớp có trách nhiệm thực hiện các quy ước do mình xây dựng dưới sự giám sát của các thành viên ở mỗi ban.
Ví dụ : CTHĐTQ cần phải làm những việc như: Vào đầu và cuối mỗi tiết học hoặc khi có khách tới CTHĐTQ biết mời các bạn đứng lên chào. Vào mỗi tiết học, CTHĐTQ bước ra khỏi chỗ ngồi đứng trước lớp mời Ban văn nghệ lên sinh hoạt văn nghệ, sau đó mời Ban học tập lên phát tài liệu và đồ dùng học tập. Về lại chỗ ngồi học tập. Ví dụ: Ban học tập: Chẳng hạn các nội dung sau: Đi học đều và đúng giờ. Tham gia tích cực các hoạt động học trong nhóm. Giữ gìn sách vở, dụng cụ học tập. Tham gia xây dựng các góc học tập. Hoàn thành các nhiệm vụ học tập. Chia sẻ giúp đỡ bạn học tập.... Các ban Văn nghệ, Đối ngoại, Vệ sinh,... cũng thống nhất một số nội dung tương tự. * Ban văn nghệ : Tổ chức cho các bạn hát, múa, chơi trò chơi vào đầu tiết học và cuối tiết học. Có thể lồng ghép chơi trò chơi để ôn lại kiến thức cũ. Ví dụ: Ban văn nghệ có thể tổ chức cho các bạn chơi trò chơi Tìm từ nhanh để tìm từ đồng nghĩa, cùng nghĩa hoặc từ đồng âm hoặc có thể chơi các trò chơi khác do các em sáng tạo hay nhờ sự tư vấn của phụ huynh. Tôi luôn hướng dẫn và động viên các em trong ban văn nghệ vào những lúc rãnh rổi đến phòng Tin học của trường để cùng nhau lên mạng tìm kiếm những bài hát, những trò chơi tập thể như: cái trống, đếm sao, cá bơi, giành ghế số 1, tôi là vua, tôi bảo…..vừa phù hợp với chủ điểm vừa tạo không khí vui vẻ, vừa tạo hứng thú cho HS trước khi vào tiết học, cũng như giải tỏa sự căng thẳng mệt mỏi của các em sau mỗi tiết học. * Ban học tập: Có nhiệm vụ phát đồ dùng và mời các nhóm trưởng lên nhận tài liệu và đồ dùng học tập. Kiểm tra bài cũ, bài tập ứng dụng của các bạn, báo cáo với cô giáo vào đầu giờ. Trong tiết học ngoài nhiệm vụ học tập của mình phải quan sát bao quát lớp để cuối mỗi tiết học nhận xét đánh giá tình hình học
tập của lớp. Ngoài ra, tùy từng bài mà đặc biệt là ở hoạt động làm việc cả lớp, giáo viên có thể để ban học tập thay cô giáo kiểm tra lại kiến thức mà các nhóm vừa thảo luận xong. Muốn làm được tốt công việc đó, cuối mỗi buổi học, tôi thường mời ban học tập ở lại để giao nhiệm vụ trước cho các em. *Ban lao động: Có nhiệm vụ theo dõi vệ sinh chung của cả lớp. Đầu mỗi buổi học phải phân công vệ sinh lần lượt cho các nhóm và kiểm tra nhóm nào chưa thực hiện hoặc thực hiện chưa tốt. Cuối mỗi buổi học cũng phải kiểm tra lại xem nhóm nào thực hiện vệ sinh chưa tốt để kịp thời nhắc nhở các bạn thực hiện tốt. * Ban thể dục: Có nhiệm vụ theo dõi phần tập thể dục giữa giờ và các tiết học thể dục xem bạn nào thực hiện tốt, bạn nào thực hiện chưa tốt. * Ban sức khỏe: Theo dõi về sức khỏe nếu trong lớp bạn nào có vấn đề về sức khỏe thì đưa bạn đến phòng y tế của trường hoặc đi báo với cô y tế. * Ban thư viện: Ra chơi cho các bạn mượn truyện đọc, thu truyện và sắp xếp thư viện gọn gàng ngăn nắp. * Ban đối ngoại: Có nhiệm vụ nếu lớp có khách đến thăm thì ra mời khách vào và biết giới thiệu về trường, lớp các góc học tập, cô giáo, các bạn. Cuối mỗi tuần, vào tiết sinh hoạt lớp ngày thứ sáu, Ban tự quản báo cáo các mặt hoạt động của lớp. Căn cứ vào báo cáo của từng em, tôi nắm được khả năng quản lí lớp của từng em. Và cứ cuối mỗi tháng, tôi tổ chức họp Ban tự quản lớp 1 lần để tổng kết các mặt làm được của lớp, động viên khen ngợi những việc các em đã làm tốt, đồng thời chỉ rõ những thiếu sót và hướng dẫn các em cách khắc phục. 2) Xây dựng “lớp học thân thiện, học sinh tích cực” “Xây dựng lớp học thân thiện” là tạo ra môi trường học tập thân thiện, an toàn, gần gũi với học sinh, làm cho học sinh cảm thấy “mỗi ngày đến trường là một niềm vui”. Xây dựng được “lớp học thân thiện” thì sẽ có “học sinh tích cực”. Xây dựng được lớp học thân thiện, học sinh tích cực thì sẽ hạn chế được
tỉ lệ học sinh lưu ban, sẽ nâng cao được chất lượng giáo dục toàn diện cho học sinh. Công việc “xây dựng lớp học thân thiện, học sinh tích cực” được tôi tiến hành từng bước như sau: a)Trang trí lớp học xanh sạch đẹp Lớp học thân thiện phải có cây xanh, phải luôn sạch sẽ, ngăn nắp và được trang trí đẹp, đảm bảo tính thẩm mĩ và tính giáo dục cao. Do vậy, tôi hướng dẫn và cùng với học sinh thực hiện các công việc sau đây: Ngoài trồng các cây trong bồn hoa, tôi còn hướng dẫn cho các em trồng cây xanh trong các chậu cây cảnh để tạo một góc thiên nhiên tươi đẹp. Trang trí lớp đẹp, hài hòa đảm bảo tính thẩm mĩ và tính giáo dục cao. Phần trang trí lớp, tôi giao trực tiếp cho từng nhóm: mỗi nhóm phải sưu tầm tranh ảnh liên quan đến các môn học và chọn các bài vẽ đẹp nhất cùng với các sản phẩm thủ công, mĩ thuật của các em để trưng bày. Tranh, ảnh, bài viết chữ đẹp các em sưu tầm được dán vào bảng “Trường học thân thiện, học sinh tích cực” của lớp. Trang trí góc truyền thông... Ngoài ra, tôi cùng với học sinh đề ra 10 nội quy đối với học sinh của một lớp học thân thiện, học sinh tích cực. 10 NỘI QUY CỦA MỘT “LỚP HỌC THÂN THIỆN, HỌC SINH TÍCH CỰC” 1. Không có học sinh bỏ học và nghỉ học không có lí do. 2. Lớp học phải được trang trí đẹp, phù hợp, có tính thẩm mĩ và tính giáo dục cao. 3. Phải sử dụng có hiệu quả và bảo quản tốt các thiết bị, đồ dùng dạy học; sử dụng tiết kiệm điện, nước. 4. Lớp học phải sạch sẽ trong suốt buổi học, bàn ghế phải ngay ngắn, không có học sinh xả rác bừa bãi.
5. Có tập thể bạn học thân thiện: không nói tục, chửi thề; không nói chuyện riêng trong giờ học; phải luôn hòa nhã với bạn bè và giúp đỡ nhau trong học tập. 6. Lớp học phải an toàn, không có nguy hiểm, không có tai nạn xảy ra. 7. Học sinh phải tích cực tham gia các hoạt động tập thể, rèn luyện kĩ năng sống, giữ gìn vệ sinh môi trường, cam kết không vi phạm luật giao thông. 8. Học sinh học đủ các môn học theo qui định, chất lượng học tập ngày càng được nâng cao và vượt trội so với năm học trước. 9. Lớp học là môi trường bình đẳng nam nữ, không phân biệt giàu nghèo, không có hiện tượng học sinh bị phạt, bị kiểm điểm phê bình trước toàn trường. 10. Học sinh tích cực tham gia các hoạt động từ thiện như: thăm hỏi bạn khi đau ốm, ủng hộ HS nghèo vượt khó trong học tập; động viên chia sẻ với những bạn có hoàn cảnh khó khăn, tặng sách cũ cho thư viện trường,… Hằng ngày, tôi nhắc nhở các em thực hiện 10 nội quy của “lớp học thân thiện, học sinh tích cực”. Khi có học sinh vi phạm tôi yêu cầu em đó đọc lại nội quy và nêu rõ nội quy nào mình chưa làm được để sửa chữa, khắc phục. Nhờ vậy, các em mới tự giác thực hiện, số lượng học sinh vi phạm nội qui của nhà trường, của lớp ngày càng giảm dần. Số học sinh của lớp, tôi chia thành 6 nhóm, mỗi nhóm có một nhóm trưởng. Ban lao động phân công theo dõi các nhóm làm trực nhật hàng ngày. Nhóm trưởng chịu trách nhiệm phân công, điều khiển các bạn trong nhóm làm trực nhật. Nhưng một tuần đầu, tôi phải đi sớm để hướng dẫn các em làm vệ sinh lớp như: quét lớp từ trong ra ngoài, từ trên cửa sổ, trên bục giảng xuống dưới; cách cầm chổi và đưa chổi sao cho nhanh sạch nhưng không bụi; cách trải khăn bàn, cách lau bảng, cách sắp xếp bàn ghế,... Cứ sau mỗi giờ ra chơi, tổ trực phải đổ rác rồi cất sọt rác vào lớp đúng nơi quy định. Sang tuần thứ hai, tôi mới giao cho Ban lao động kiểm tra công việc trực nhật hàng ngày. Nhóm nào không làm tốt, Ban lao động có quyền phạt nhóm đó làm trực nhật
thêm một ngày. Và trong mỗi tiết học, học sinh phải thể hiện tinh thần “t ự quản” tự theo dõi lẫn nhau, nhắc nhở nhau giữ sạch lớp trong suốt buổi học. Sau một tháng đầu lớp tôi sạch sẽ hẳn lên. Đối với bồn hoa của lớp, mỗi nhóm sẽ cùng cô giáo chăm sóc một tuần. Tôi hướng dẫn các em cách nhổ cỏ, tưới nước cho cây. Các em còn được quan sát, xem cô giáo cắt tỉa cây. b) Xây dựng mối quan hệ thầy trò và bạn bè trong lớp * Xây dựng mối quan hệ thầy trò: Trước đây, quan hệ thầy, trò là quan hệ chịu ơn ban ơn; bề trên kẻ dưới; giảng giải ghi nhớ. Ngày nay, quan hệ này được thay bằng quan hệ phân công hợp tác. Thầy thiết kế trò thi công. Thầy làm mẫu, giao việc trò làm theo mẫu của thầy. Mỗi lời thầy nói ra phải là một “lệnh” (một lời giao việc). Do vậy, mọi yêu cầu tôi đưa ra, học trò phải thi hành thật nghiêm. Ngay từ đầu, tôi yêu cầu học trò phải cố gắng làm cho đúng. Nếu chưa đúng thì phải làm lại cho đúng mới thôi. Quan hệ cơ bản nhất của tôi và học trò là quan hệ hợp tác làm việc: tôi giao việc học trò làm; tôi hướng dẫn học trò thực hiện. Khi giao việc, tôi chỉ nói một lần, nhưng chỉ nói khi lớp trật tự. Với cách làm này, tự nhiên thầy sẽ trở nên nói ít, học trò sẽ làm nhiều. Làm việc như thế nào thì đạo đức, ý thức sẽ kèm theo như thế ấy. Làm đến nơi đến chốn thì ý thức kỉ luật cũng đến nơi đến chốn. Hành vi của giáo viên sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến tâm lí cũng như sự hình thành tính cách của trẻ. Vì vậy, khi lên lớp, tôi luôn chú ý đến cả cách đi đứng, nói năng, cách ăn mặc, cách cầm sách, chữ viết, thái độ,...để học trò noi theo. Khi học sinh nào làm bài chưa đúng, tôi đến tận nhóm,tận học sinh yêu cầu học sinh đó phải làm lại chứ không trách phạt. Tôi giúp đỡ, hướng dẫn học sinh làm lại ngay tại lớp.Tôi luôn theo dõi để tìm ra cái sai,cái chưa làm được của học sinh. giúp các em làm lại cho đúng, cho hoàn thiện hơn. Với cách làm đó giúp em trở thành những con người tự tin, trung thực, không gian dối.
Khi có học sinh mắc sai lầm, thiếu sót, tôi luôn cố gắng kiềm chế và tôn trọng học sinh, tìm hiểu cặn kẽ thấu đáo nguyên nhân để có biện pháp giúp đỡ các em sửa chữa. Tôi không bao giờ có những lời nói, cử chỉ xúc phạm các em. Ở tuổi này, lòng tự trọng của các em rất cao, chỉ một lời nói xúc phạm sẽ làm tan nát tâm hồn trẻ thơ. Thậm chí có em sẽ oán hận, căm ghét thầy cô, bỏ học và không bao giờ trở lại lớp học nữa cho dù có nhiều người đến nhà vận động. Hàng ngày, tôi luôn khích lệ và biểu dương các em kịp thời, ca ngợi những ưu điểm của các em nhiều hơn là phê bình khuyết điểm. Tôi cố tìm ra ngững ưu điểm nhỏ nhất để khen ngợi động viên các em. Nhưng trong khi khen, tôi cũng không quên chỉ ra những thiếu sót để các em khắc phục và ngày càng hoàn thiện hơn. Khi nói chuyện, khi giảng, cũng như khi nghiêm khắc phê bình lỗi lầm của học sinh, tôi luôn thể hiện cho các em thấy tình cảm yêu thương của một người thầy đối với học trò. Có một người thầy như vậy thì chắc chắn học sinh sẽ chăm ngoan, tích cực và ham học, thích đi học. * Xây dựng mối quan hệ bạn bè: Để xây dựng mối quan hệ bạn bè thân thiết, đoàn kết, gắn bó, sẵn sàng giúp đỡ nhau trong học tập, tôi luôn tạo ra các hoạt động, các vấn đề đòi hỏi sự hợp tác của nhiều học sinh. Cách làm cụ thể như sau: Trong mỗi tiết học, tôi thường xuyên nhắc nhở các em tích cực hoạt động nhóm. Lúc đầu có em chưa chịu, tuy ngồi chung nhóm nhưng có em lại quay mặt ra chỗ khác, hoặc ngồi im không tham gia, ai muốn làm gì thì làm; có nhóm lại cãi nhau, không ai chịu làm theo lệnh nhóm trưởng hoặc đùn đẩy nhau không chịu ghi kết quả thảo luận vào phiếu, dẫn đến không hoàn thành nhiệm vụ. Trước tình trạng đó, tôi tuyên bố sẽ chấm thi đua của từng nhóm và lấy kết quả đó chung cho tất cả các thành viên của nhóm. Do đó, các em buộc phải tích cực nếu không sẽ bị phê bình. Ngoài ta tôi còn tổ chức sinh hoạt Câu lạc bộ các nhóm trưởng của lớp để hướng dẫn cho các em cách tổ chức hoạt động
nhóm có hiệu quả.Cứ như vậy, dần dần việc hợp tác của học sinh trong lớp đã được cải thiện. Khi có chuyện xích mích giữa em này với em kia, tôi kịp thời can thiệp không để mâu thuẫn kéo dài gây ảnh hưởng xấu đến tình bạn. Tôi gặp gỡ trao đổi riêng với từng học sinh hoặc nhóm học sinh để biết rõ đầu đuôi. Sau đó phân tích rõ ai đúng, ai sai. Ai sai thì phải nhận lỗi và xin lỗi bạn. Sau đó giảng hòa và bắt tay nhau vui vẻ trở lại. c) Tổ chức các hoạt động tập thể và các trò chơi vui tươi lành mạnh. * Tổ chức sinh hoạt tập thể và vui chơi trong buổi học chính khóa Giữa 2 tiết học căng thẳng, tôi thường tổ chức cho các em múa hát tập thể, biểu diễn văn nghệ, hát dân ca, diễn hài,... Trong các tiết Khoa học, Lịch sử và Địa lí, Đạo đức, tôi kết hợp với giáo viên bộ môn tổ chức cho các em chơi các trò chơi như: làm phóng viên; sắm vai xử lí các tình huống phòng tránh bị xâm hại, từ chối các chất gây nghiện; đóng vai xử lí các tình huống trong môn Đạo đức. Thông qua các hoạt động này, các em còn được hình thành và rèn luyện nhiều kĩ năng sống cần thiết. Thông qua các hoạt động vui chơi, các em được “làm”, “được trải nghiệm” như trong cuộc sống thực, điều đó sẽ giúp các em lĩnh hội kiến thức và rèn luyện kĩ năng sống một cách nhẹ nhàng, nhưng lại hiệu quả. * Tổ chức các họat động sinh hoạt tập thể và vui chơi thông qua hoạt động ngoài giờ lên lớp Động viên các em tham gia những phong trào đoàn thể, phong trào do trường tổ chức để rèn luyện thêm sự nhanh nhẹn, bạo dạn như: Thi vẽ tranh về chú bộ đội, thi văn nghệ chào mừng ngày Nhà giáo Việt Nam 20/11; thi kể chuyện về Bác Hồ, thi chỉ huy Đội giỏi... Phối hợp với giáo viên bộ môn dạy cho các em bài hát quy định, trò chơi dân gian nhân dịp kỷ niệm các ngày lễ lớn. Hướng dẫn các em làm bình hoa, cắt gấp hoa để trang trí góc học tập, lắp ghép kĩ thuật và làm một số đồ chơi đơn giản để trưng bày hoặc để tặng người thân bạn bè. Nhờ thường xuyên tổ chức các hoạt động sinh hoạt tập thể và các trò chơi cho cả lớp nên các em trở nên rất tự tin, rất năng động sáng tạo. Và điều quan trọng là tôi đã thực sự xây dựng được một môi trường học tập
thân thiện, học sinh tích cực. Sĩ số của lớp tôi luôn đảm bảo, chất lượng học tập của học sinh ngày càng nâng cao. III. KẾT QUẢ ĐẠT ĐƯỢC: Sau hai năm vân dụng những kinh nghiệm trên tôi đã gặt hái được những kết quả rất khả quan. Qua cách làm này, tôi thấy kết quả học tập của học sinh ngày càng tiến bộ rõ rệt. Các em ngày càng chăm ngoan. Điều đó làm tôi rất vui mừng và vơi đi những vất vả, mệt nhọc. Tình cảm thầy trò, bạn bè ngày càng gắn bó thân thiện . Sau đây là kết quả của hai năm học vừa qua của lớp tôi chủ nhiệm: * Năm học 20162017: + Duy trì sĩ số : 27/27 , đạt 100/%. + Học sinh lên lớp thẳng đạt 100/%. + Danh hiệu lớp: Lớp Xuất sắc * Học kì I/ Năm học 20172018: + Duy trì sĩ số : 26/26, đạt 100/%. Cụ thể: Môn học và hoạt Tổng số Hoàn thành tốt Hoàn thành động giáo dục học sinh SL % SL % Toán 26 12 46,2 14 53,8 Tiếng Việt 26 13 50 13 50 Đạo đức 26 14 53,8 12 46,2 Khoa 26 13 50 13 50 LSĐL 26 13 50 13 50 Âm nhạc 26 12 46,2 14 53,8 Mĩ thuật 26 13 50 13 50 Kĩ thuật 26 13 50 13 50 Thể dục 26 14 53,8 12 46,2 Tiếng Anh 26 12 46,2 14 53,8 Tin học 26 12 46,2 14 53,8 Năng lực Đạt tốt Đạt Tự phục vụ, tự quản 26 13 50 13 50 Hợp tác 26 13 50 13 50 Tự học và GQVĐ 26 13 50 13 50 Phẩm chất Đạt tốt Đạt Chăm học, chăm làm 26 13 50 13 50 Tự tin, trách nhiệm 26 13 50 13 50
Trung thực, kỉ luật 26 14 53,8 12 46,2 Đoàn kết, yêu 26 14 12 46,2 53,8 thương * Danh hiệu thi đua và kết quả các hội thi : + Thi giải Tiếng Việt qua mạng cấp trường: 16 em đạt giải. + Thi giải Tiếng Việt qua mạng cấp cấp huyện, tỉnh 10 em + Hội thi em hát dân ca: Giải Nhì cấp trường. + Hội thi chữ viết đẹp : 3 em đạt giải cấp trường + Hội thi chỉ huy Đội giỏi: Có 1 em đạt giải + Hội thi HSNKTDTT: Đá bóng giải nhất cấp trường. Có 5 em đạt giải cá nhân + Hội thi Rung chuông vàng có 1 em đạt giải Trạng nguyên... 100% học sinh lớp đều tích cực tham gia các buổi sinh hoạt tập thể. IV. BÀI HỌC KINH NGHIỆM Qua nhiều năm làm công tác chủ nhiệm lớp đạt hiệu quả cao, đặc biệt là làm công tác chủ nhiệm trong năm học 2017 2018 gắn với đổi mới đánh giá toàn diện học sinh theo Thông tư 22BGD ĐT. Theo tôi, muốn trở thành một giáo viên chủ nhiệm lớp giỏi, khéo léo, tinh tế trong ứng xử và thành công trong việc giáo dục học sinh thì mỗi người giáo viên chủ nhiệm cần phải: 1.Tìm hiểu để biết được một cách toàn diện, sâu sắc về từng học sinh. Hiểu rõ hoàn cảnh gia đình, đặc điểm tâm lí, tính cách, sở thích, thói quen,...của từng học sinh để có biện pháp giáo dục phù hợp. 2. Giáo viên cần nghiên cứu kĩ hướng dẫn đánh giá học sinh theo Thông tư 22 BGD ĐT để thấy được tính ưu việt trong cách đánh giá toàn diện học sinh. 3. Phải xây dựng được một Hội đồng tự quản, thành lập các Ban, các nhóm trưởng và hướng dẫn Hội đồng tự quản đề ra nề nếp, nội quy lớp. 4. Giáo viên chủ nhiệm kết hợp với giáo viên bộ môn tích cực đổi mới phương pháp, hình thức tổ chức dạy học nhằm khơi dậy sự tự tin ở các em. 5. Thường xuyên tổ chức cho học sinh chơi các trò chơi tập thể lành mạnh, chơi các trò chơi dân gian, tổ chức các hoạt động văn nghệ thể thao,... 6. Tổ chức các hoạt động lao động vừa sức với học sinh: vệ sinh sân trường, lớp học, trồng chăm sóc cây trên sân trường, bồn hoa, tưới cây, tỉa lá... 7. Duy trì và sáng tạo trong công tác xây dựng “lớp học thân thiện HS tích cực”, làm sao để tất cả các em luôn cảm thấy “mỗi ngày đến trường là một niểm vui.
8. Biết cách phối hợp với các lực lượng trong và ngoài nhà trường để tổ chức các hoạt động nhằm cao năng lực, phẩm chất của học sinh qua các tiết sinh hoạt lớp,... C PHẦN KẾT LUẬN 1.Ý nghĩa của sáng kiến: Giáo dục Tiểu học là vấn đề chính trị xã hội quan trọng, có giá trị cơ bản và lâu dài, có tính quyết định đối với cuộc đời cá nhân mỗi người. Vì vậy, người giáo viên chủ nhiệm lớp ở Tiểu học có một vị trí đặc biệt quan trọng. Lao động của một giáo viên chủ nhiệm lớp ở Tiểu học là lao động sáng tạo không ngừng, sự sáng tạo đó đòi hỏi phải toàn diện: sáng tạo trong soạn giảng, trong tổ chức các hoạt động học tập, vui chơi, trong sinh hoạt tập thể và đặc biệt là trong các biện pháp giáo dục đạo đức và rèn luyện kĩ năng sống cho học sinh. Vì vậy chỉ có những giáo viên thực sự tâm huyết với nghề, thực sự thương yêu học sinh của mình thì mới có thể hoàn thành tốt nhiệm vụ. 2.Những ý kiến đề xuất: Tuyên truyền để phụ huynh không nên coi việc giáo dục con em là việc của nhà trường và của giáo viên chủ nhiệm. Có hình thức khen ngợi các giáo viên làm công tác chủ nhiệm tốt nhằm động viên khuyến khích họ thực hiện tốt hơn. Trên đây la nh ̀ ưng kinh nghi ̃ ệm cua b ̉ ản thân tôi vê viêc nghiên c ̀ ̣ ứu sáng kiến “Một số biện pháp làm tốt công tác chủ nhiệm lớp”. Rât mong đ ́ ược nhân ̣ sự giup đ ́ ỡ, gop y bô sung cua Ban giam hiêu nha tr ́ ́ ̉ ̉ ́ ̣ ̀ ường, cac b ́ ạn đông nghiêp ̀ ̣ ̉ ̉ đê ban sáng ki ến co có tính th ́ ực thi cao hơn và co thê ap dung r ́ ̉ ́ ̣ ộng rãi hơn. Xin chân thanh cam ̀ ̉ ơn! Lệ Thủy , ngày 29 tháng 3 năm 2018