Sáng kiến kinh nghiệm Tiểu học: Một số kinh nghiệm chỉ đạo hoạt động giáo dục thể chất đạt hiệu quả ở trường Tiểu học

Chia sẻ: Mucnang999 Mucnang999 | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:37

Thêm vào BST

Báo xấu

24
lượt xem 3
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục đích của sáng kiến này là nghiên cứu thực trạng hoạt động giáo dục Thể chất trong trường tiểu học, trên cơ sở những kết quả nghiên cứu, đề ra một số biện pháp chỉ đạo của Ban giám hiệu. Từ đó, từng bước nâng cao hiệu quả hoạt động giáo dục Thể chất ở trường tiểu học.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Sáng kiến kinh nghiệm Tiểu học: Một số kinh nghiệm chỉ đạo hoạt động giáo dục thể chất đạt hiệu quả ở trường Tiểu học

CHỮ VIẾT TẮT HS : Học sinh GV : Giáo viên TPT : Tổng phụ trách CBGV : Cán bộ giáo viên TH : Tiểu học HĐGDTC : Hoạt động giáo dục Thể chất CLB : Câu lạc bộ TDTT : Thể dục thể thao TTXS : Tiên tiến xuất sắc TNCS HCM : Thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh TNTP HCM : Thiếu niên tiền phong Hồ Chí Minh TB : Trung bình SL : Số lượng HKI : Học kỳ I HKII : Học kỳ II BP : Biện pháp NXB : Nhà xuất bản GDĐT : Giáo dục Đào tạo 1
2
MỤC LỤC MỞ ĐẦU 1. Lí do chọn nghiên cứu: Như chúng ta đã biết, trong nhà trường thể dục thể thao gồm giáo dục thể chất và hoạt động thể dục thể thao ngoại khóa. Hoạt động Giáo dục thể chất là một hoạt động giáo dục hết sức quan trọng, góp phần giáo dục và rèn luyện con người phát triển toàn diện. Hoạt động giáo dục thể chất trong nhà trường gồm giáo dục thể chất và hoạt động thể dục thể thao ngoại khóa cho học sinh. Hoạt động Giáo dục thể chất (HDDGDTC) ở các nhà trường nhằm tăng cường sức khỏe, phát triển thể chất, góp phần hình thành và bồi dưỡng nhân cách, đáp ứng yêu cầu giáo dục toàn diện cho học sinh. Có thể nói vốn quí nhất của mỗi con người là sức khỏe và trí tuệ. Có sức khỏe tốt sẽ tạo điều kiện cho trí tuệ phát triển được tốt hơn và ngược lại. Thể dục thể thao (TDTT) giúp học sinh có được sức khỏe tốt, từ đó, học tập các môn học và tham gia các hoạt động ở nhà trường đạt hiệu quả cao hơn, chính là góp phần nâng cao chất lượng giáo dục, để các em trở thành những con người có ích cho xã hội. Hoạt động TDTT giúp cho học sinh (HS) có tính kỉ luật cao, tinh thần trách nhiệm trước tập thể, tinh thần đoàn kết, tác phong nhanh nhẹn, sự cố gắng, tính thật thà, trung thực. Tập luyện TDTT thường xuyên và có kế hoạch giúp các em có một nếp sống lành mạnh, vui tươi, học tập và làm việc khoa học. Từ đó góp phần giáo dục đạo đức và hình thành nhân cách cho học sinh. Hiện nay, đứng trước xu thế hội nhập, đất nước đang cần nguồn nhân lực có chất lượng để đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước, ngành giáo dục phải có nhiệm vụ đáp ứng được yêu cầu đó. Đảng và nhà nước ta thường xuyên quan tâm đến sự nghiệp giáo dục thế hệ trẻ cung như chất lượng giáo dục nhằm đào tạo và rèn luyện con người phất triển toàn diện. Xác định được tầm quan trọng của công tác giáo dục thể chất và hoạt động TDTT, ngay từ những ngày đầu thành lập nước Chủ tịch Hồ Chí Minh đã ra lời kêu gọi toàn dân tập thể dục trong đó Bác viết: “ Mỗi một người 3
dân yếu ớt tức là làm cho cả nước yếu ớt. Một phần người dân mạnh khỏe, tức là làm cho cả nước mạnh khỏe. Vậy nên luyện tập thể dục, bồi bổ sức khỏe là bổn phận của mỗi người dân yêu nước”. Lời dạy của Người như nhắc nhở động viên mọi người dân hăng hái tham gia luyện tập TDTT và định hướng cho hoạt động giáo dục thể chất trong các nhà trường phổ thông. TDTT trường học ở nước ta là một bộ phận quan trọng cấu thành nền TDTT toàn dân, là nơi giao nhau của hai lĩnh vực giáo dục và TDTT. TDTT trường học không chỉ là phương tiện, nâng cao sức khoẻ, phát triển thể chất mà còn góp phần rèn luyện nhân cách, đạo đức, ý chí, kỷ luật và lối sống lành mạnh cho học sinh. Chính vì vậy, TDTT trường học góp phần tích cực tạo nguồn nhân lực phục vụ sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Do đó, việc đầu tư phát triển TDTT trường học là nhu cầu tất yếu. Tuy nhiên, việc làm này đòi hỏi trách nhiệm, sự quan tâm và phối hợp đồng bộ không phải của riêng ngành nghề nào, đơn vị nào mà là của mọi tâng lớp trong xã hội. Hoạt động giáo dục phải được thể hiện theo nguyên lý: Học đi đôi với hành, lí luận gắn liền với thực tiễn. Giáo dục TH nhằm giúp học sinh củng cố và phát triển những kết quả của giáo dục Tiểu học, có trình độ học vấn phổ thông cơ sở và những hiểu biết ban đầu về kỹ thuật và hướng nghiệp có phẩm chất đạo đức tốt để tiếp tục học Trung học cơ sở, Trung học phổ thông, Trung học chuyên nghiệp hoặc đi vào lao động. Để đáp ứng yêu cầu đó, mục tiêu giáo dục phổ thông đặt ra là: Giúp học sinh phát triển toàn diện về đạo đức, trí tuệ, thể chất, thẩm mĩ và các kĩ năng cơ bản, phát triển năng lực cá nhân, tính năng động sáng tạo, hình thành nhân cách con người Việt Nam XHCN, xây dựng tư cách và trách nhiệm công dân, chuẩn bị cho học sinh tiếp tục học lên hoặc đi vào cuộc sống lao động, tham gia xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. (Luật Giáo dục 2005) Từ mục tiêu đó, các nhà trường cần nâng cao chất lượng giáo dục thể chất nhằm thực hiện tốt khẩu hiệu: Rèn luyện thân thể theo gương Bác Hồ, khoẻ để học tập, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Hoạt động giáo dục thể chất trong các nhà trường là một bộ phận của hoạt động giáo dục nói chung. Vì vậy, hoạt động giáo dục thể chất phải nhằm hướng tới mục tiêu trên. Hoạt động giáo dục thể chất trong các nhà trường không chỉ nhằm mục tiêu phát triển con người toàn diện mà còn góp 4
phần thúc đẩy phong trào TDTT trong cán bộ, giáo viên, học sinh trong nhà trường. Chất lượng hoạt động của một nhà trường phụ thuộc vào nhiều yếu tố. Đánh giá kết quả giáo dục của một nhà trường không chỉ căn cứ vào chất lượng văn hóa mà phải căn cứ trên chất lượng các mặt hoạt động khác, hoạt động giáo dục thể chất là một trong những mặt hoạt động của các nhà trường. Muốn đạt được mục tiêu giáo dục mà Đảng và nhà nước đề ra, muốn nhà trường phát triển toàn diện, người cán bộ quản lí cần đầu tư suy nghĩ đề ra các biện pháp giáo dục phù hợp với tình hình thực tế của từng trường, từng địa phương để từng bước nâng cao chất lượng HĐGDTC trong nhà trường. Từ những lí do trên, chúng ta có thể khẳng định việc tổ chức có hiệu quả các HĐGDTC trong các nhà trường là hết sức cần thiết. Và muốn các HĐGDTC có chất lượng thì người cán bộ quản lí phải căn cứ vào tình hình thực tế của từng nhà trường mà đưa ra những biện pháp chỉ đạo các hoạt động giáo dục (nói chung) và hoạt động giáo dục thể chất (nói riêng) đạt hiệu quả cao nhất. Chính vì vậy nên tôi đã đưa ra “Một số kinh nghiệm chỉ đạo hoạt động giáo dục thể chất đạt hiệu quả ở trường Tiểu học.” 2. Mục đích nghiên cứu: Nghiên cứu thực trạng hoạt động GDTC trong trường TH, trên cơ sở những kết quả nghiên cứu, đề ra một số biện pháp chỉ đạo của Ban giám hiệu. Từ đó, từng bước nâng cao hiệu quả hoạt động GDTC ở trường TH. 3. Đối tượng nghiên cứu : Các biện pháp quản lí hoạt động giáo dục thể chất ở trường TH. 4. Giới hạn Phạm vi: Nghiên cứu nội dung biện pháp quản lí hoạt động giáo dục thể chất của cán bộ quản lí ở trường TH. 5. Nhiệm vụ nghiên cứu: Nghiên cứu những vấn đề lí luận liên quan đến hoạt động GDTC. Nghiên cứu thực trạng quản lí HĐGDTC ở trường TH. Tìm ra một số biện pháp quản lí HĐGDTC như sau: Xây dựng kế hoạch chỉ đạo. Tổ chức chỉ đạo các hoạt động GDTC. Kiểm tra đánh giá các HĐGDTC. 6. Phương pháp nghiên cứu: 5
Để nghiên cứu đề tài trên, tôi đã tiến hành nhiều phương pháp trong đó có các phương pháp chính: Phương pháp nghiên cứu lý luận: Tham khảo các tài liệu liên quan đến công tác chỉ đạo HĐGDTC ở trường TH. Phương pháp quan sát: Quan sát quá trình giảng dạy của giáo viên và quá trình tham gia HĐGDTC của học sinh trong trường. Phương pháp điều tra: Phỏng vấn, trao đổi, trắc nghiệm. Phương pháp tổng kết kinh nghiệm: Qua thực tế học hỏi, làm việc với các đồng nghiệp quản lý và cán bộ giáo viên trong trường. Phương pháp phân tích thực tiễn. NỘI DUNG CHƯƠNG I: CƠ SỞ LÝ LUẬN 1. Những vấn đề chung về giáo dục thể chất: 1.1. Khái niệm hoạt động giáo dục thể chất: Thể chất: Chất lượng của cơ thể bao gồm sức khoẻ, khả năng vận động của cơ bắp, sự sẵn sàng được đánh giá bằng sức nhanh, sức bền. Giáo dục thể chất. Là quá trình sư phạm nhằm giáo dục và đào tạo thế hệ trẻ hoàn thiện về thể chất và nhân cách, nâng cao khả năng làm việc và kéo dài tuổi thọ. Phát triển thể chất. Là quá trình biến đổi hình thành các thuộc tính tự nhiên về mặt hình thái và về mặt chức năng của cơ thể con người trong quá trình cuộc sống xã 6
hội và cá nhân con người. Mức độ phát triển thể chất phụ thuộc phần lớn các yếu tố: Giáo dục, điều kiện sống, lao động, xã hội. Các chỉ số đánh giá trình độ phát triển thể chất là chiều cao, cân nặng, lồng ngực, dung tích phổi…và đồng thời là mức độ phát triển các tố chất thể lực, năng lực và khả năng chức phận của cơ thể con người. Văn hoá thể chất. Là một bộ phận hữu cơ của nền văn hoá xã hội tồn tại dưới dạng các hoạt động nhằm hoàn thiện và phát triển những năng lực thể chất, củng cố sức khoẻ của con người, cũng như dưới dạng những thành tựu xã hội trong việc xây dựng, nắm vững và sử dụng các kĩ xảo, kĩ thuật luyện tập thể chất, trò chơi thể thao và thi đấu để hoàn thiện thể lực của con người. Học vấn thể chất. Được xác định bởi tri thức chung, các hệ thống kĩ năng, kĩ xảo phong phú để điều khiển mọi hoạt động của cơ thể trong không gian và thời gian, biết sử dụng các kĩ năng, kĩ xảo vận động trong những điều kiện sống và hoạt động khác nhau của con người. 1.2. Mục tiêu của môn học Thể dục ở trường TH: Để thực hiện được mục tiêu chung của cấp học, chương trình môn học Thể dục ở trường TH giúp HS thực hiện: Biết được một số kiến thức, kĩ năng cơ bản để tập luyện giữ gìn sức khỏe nâng cao thể lực. Góp phần rèn luyện nếp sống lành mạnh, tác phông nhanh nhẹn, kỉ luật, thói quen tự giác tập luyện TDTT, giữ gìn vệ sinh. Có sự tăng tiến về thể lực, thi đạt tiêu chuẩn rèn luyện thân thể và thể hiện khả năng rèn luyện của bản thân về TDTT. 1.3. Vị trí của hoạt động giáo dục Thể chất: Giáo dục thể chất trong trường học là một bộ phận hữu cơ của mục tiêu giáo dục và đào tạo, đồng thời là một mặt giáo dục toàn diện cho thế hệ trẻ nhằm tạo ra một lớp người; “Phát triển trí tuệ, cường tráng về thể chất, phong phú về tinh thần, trong sáng về đạo đức”. Những yêu cầu bức bách về sức khoẻ, thể chất của thế hệ trẻ đòi hỏi công tác giáo dục thể chất trong nhà trường có một vị trí xứng đáng 1.4. Nhiệm vụ của hoạt động giáo dục Thể chất: Góp phần phát triển đúng đắn thể chất và củng cố sức khoẻ. 7
Giáo dục thể chất hướng vào việc hoàn thiện cơ thể học sinh về mặt hình thái và mặt chức năng, làm cho cơ thể vững vàng trước những ảnh hưởng không thuận lợi của môi trường bên ngoài, hướng vào việc phòng ngừa các bệnh tật và bảo vệ sức khoẻ cho học sinh. Phát triển các phẩm chất vận động. Năng lực vận động đa dạng của con người chỉ có được trên cơ sở tất cả các phẩm chất thể lực như sức mạnh, sức nhanh, sức bền, sức khéo léo được hình thành mạnh mẽ và hài hoà. Hình thành và hoàn thiện các kĩ năng, kĩ xảo vận động. Các kĩ năng vận động quan trọng đối với cuộc sống được hình thành trong quá trình thực hành như đi, đứng, chạy nhảy, ném, phóng,…Những động tác vận động này giúp cho con người nắm được những kĩ xảo, có được kinh nghiệm vận động khiến họ tự tin khi thực hiện các động tác trong điều kiện thay đổi của hoạt động lao động hàng ngày và hoạt động thể dục thể thao. Ham muốn và hài lòng có được trong quá trình luyện tập thể dục dần dần chuyển thành thói quen mong muốn luyện tập một cách đều đặn, có hệ thống sau đó biến thành nhu cầu bền vững về tập luyện thể dục và hoạt động thể thao 1.5. Đặc điểm của hoạt động giáo dục thể chất: Đặc điểm cơ bản của hoạt động này là học lí thuyết gắn liền với thực hành, biết lí thuyết để thực hành đúng và chính xác hơn, ngược lại qua thực hành qua thực hành sẽ làm cho học sinh hiểu lí thuyết được sâu, đầy đủ và chắc chắn hơn, từ đó hiệu quả học tập đạt chất lượng cao. Trong thực tế, phần thực hành chiếm tỉ trọng lớn, vì chỉ có thông qua thực hành tập luyện các bài tập TDTT đúng phương pháp khoa học mới đem lại sức khỏe, thể lực, mà sức khỏe thể lực là mục tiêu cơ bản của TDTT. Do đó, tập luyện là hình thức cơ bản thể hiện đặc trưng của môn học Thể dục. Thời lượng cần thiết để tập luyện, người hướng dẫn, sân tập, nhà Thể chất, các thiết bị và vấn đề an toàn trong tập luyện …là những điều kiện quan trọng để môn học Thể dục thực hiện chức năng của mình và là những điều kiện quan trọng để môn học Thể dục thực hiện chức năng của mình và là yếu tố quyết định thực hiện mục tiêu môn học. 1.6. Nội dung hoạt động giáo dục Thể chất trong trường TH. Lí thuyết chung 8
Đội hình đội ngũ. Bài thể dục phát triển chung Bật nhảy. Nhảy xa kiểu ngồi. Nhảy xa kiểu bước qua. Ném bóng. 2. Đặc điểm tâm sinh lí lứa tuổi học sinh TH và HĐGDTC: Giáo dục là hoạt động có mục đích của nhà sư phạm nhằm hình thành những phẩm chất nhất định cho học sinh, căn cứ vào đặc điểm cá nhân, đặc điểm của nhóm theo lứa tuổi. Vì vậy, nội dung, phương pháp, các hình thức tổ chức giáo dục phải căn cứ vào đặc điểm của lứa tuổi. Học sinh TH là lứa tuổi thiếu nhi (6 11 tuổi) với đặc trưng nổi bật là sự nhảy vọt về sinh lí. Đây là lứa tuổi phát triển mạnh mẽ nhưng không đồng đểu về mặt cơ thể. Sự phát triển của hệ xương, chủ yếu là xương tay, xương chân rất nhanh. Sự thay đổi về chất của lứa tuổi học sinh TH đã làm cho các em có những đặc điểm nhân cách khác với các lứa tuổi khác. Tuy nhiên, lứa tuổi học sinh TH chưa ý thức được hạn chế về sức lực của mình. Do đó, nhà sư phạm cần chú ý đến đặc điểm của học sinh để có những tác động giáo dục phù hợp. Tóm lại, những đặc điểm về tâm lí, đặc điểm nhận thức, giao tiếp, học tập, tình bạn của học sinh TH là cơ sở quan trọng đối với lực lượng giáo dục. Giáo dục nhà trường cần chú ý đến những đặc điểm trên để tổ chức các hoạt động giáo dục cho phù hợp với đặc điểm lứa tuổi. Tổ chức các HĐGDTC nếu không chú ý đến đặc điểm này sẽ không thể phát huy được tính tích cực chủ động của học sinh. Nắm vững được những đặc điểm của học sinh TH, người cán bộ quản lí, người giáo viên mới có thể chỉ đạo, tổ chức tốt các HĐGDTC trong các nhà trường hiện nay. 3. Nội dung quản lí hoạt động giáo dục thể chất: 3.1. Xây dựng kế hoạch giáo dục thể chất. * Xây dựng mục tiêu giáo dục thể chất, các nhiệm vụ giáo dục thể chất là cơ sở xây dựng mục tiêu giáo dục trong trường phổ thông. Việc xây dựng các mục tiêu này được cụ thể hóa theo đặc điểm lứa tuổi học sinh và các điều kiện của nhà trường. * Các hoạt động giáo dục thể chất có thể là: 9
Dạy học thể dục thể thao theo chương trình. Tổ chức các hoạt động thể dục thể thao như Bóng đá, Bóng bàn, Cầu lông, Điền kinh, bơi lội,… Tổ chức hoạt động “Hội khoẻ Phù Đổng” * Việc xác định các nguồn lực bao gồm các vấn đề cơ bản sau: Nhân sự, giáo viên thể dục, các tổ chức Đoàn, Đội, giáo viên chủ nhiệm Cơ sở vật chất bao gồm các phương tiện, điều kiện sân bãi,… Tài chính: Cần xác định rõ nhu cầu tài chính và nguồn cấp tài chính. * Việc xây dựng kế hoạch thời gian bao gồm kế hoạch thời gian, tổ chức thực hiện kế hoạch và kế hoạch kiểm tra đánh giá. Thông thường kế hoạch thời gian được xây dựng theo học kỳ và năm học. 3.2. Chỉ đạo giáo dục thể chất. * Xây dựng lực lượng nòng cốt cho giáo dục thể chất là giáo viên chủ nhiệm, giáo viên thể dục, Bí thư Đoàn và Tổng phụ trách Đội. * Chỉ đạo tổ chức thực hiện các hoạt động sau: Bài học thể dục. Hoạt động thể dục thể thao trong trường học. Thể dục buổi sáng giữa giờ. Tổ chức các hội thao, thao diễn, thể dục thể thao. Tổ chức chỉ đạo trò chơi, tham quan du lịch, thi đấu, sinh hoạt CLB. Tổ chức chỉ đạo tự rèn luyện sức khoẻ thể chất của học sinh. Tổ chức vệ sinh trường học. 4. Các phương pháp tổ chức HĐGDTC: 4.1. Phương pháp tập luyện có định mức chặt chẽ: Phương pháp phân đoạn. Phương pháp hợp nhất (hoàn chỉnh). Phương pháp tập luyện ổn định và biến đổi. Phương pháp tập luyện vòng tròn. Phương pháp tập luyện tổng hợp. 4.2. Phương pháp tập luyện có định mức toàn phần. Phương pháp trò chơi. Phương pháp thi đấu 10
Câu lạc bộ võ thuật biểu diễn CHƯƠNG 2 : CƠ SỞ THỰC TIỄN. 1. Vài nét về trường: Trường được thành lập từ năm 1986. Trước đây trường thuộc huyện Thanh Trì Hà Nội. Năm 1997 thành lập quận Thanh Xuân trường được tách về quận Thanh Xuân Hà Nội. Trường có 30 phòng học, có phòng Đa năng, phòng Vi tính, phòng Thư viện nhà Thể chất. Nhiều năm liền trường được công nhận là trường tiên tiến cấp quận và trường tiên tiến xuất sắc về TDTT cấp thành phố, trường có 8 giáo viên dạy giỏi cấp Thành phố; số giáo viên dạy giỏi, cán bộ quản lý giỏi cấp quận đạt hơn 70%. + Tổng số CBGV : 47 Biên chế cụ thể như sau: Ban giám hiệu gồm : 02 Giáo viên : 37 (GV thể dục: 02) Nhân viên : 07 Tổng phụ trách : 01 + Học sinh: Trường có 25 lớp học; tổng số 1346 học sinh 11
Thuận lợi: + Đội ngũ giáo viên chuẩn hoá, 100% trên chuẩn. Trong đó có nhiều giáo viên mẫu mực, có kinh nghiệm trong công tác giảng dạy và giáo dục đạo đức. + Nội bộ nhà trường đoàn kết, nhất trí, thực hiện nghiêm túc đường lối chính sách của Đảng và nhà nước, quy chế chuyên môn của Ngành Giáo dục Đào tạo. + Nhà trường thường xuyên phối hợp chặt chẽ với các ban ngành đoàn thể trong quận để hoàn thành nhiệm vụ năm học. + Chi bộ nhà trường có 19 Đảng viên, các Đảng viên có năng lực chuyên môn vững, có tinh thần trách nhiệm cao trong công tác. Nhiều năm liền, chi bộ được công nhận là chi bộ trong sạch vững mạnh. Nhiều năm liên tục, chi bộ được công nhận là chi bộ xuất sắc cấp quận. + Các đoàn thể: Công đoàn, Chi đoàn, Đội thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh đã đẩy mạnh công tác thi đua tạo nền nếp tốt hỗ trợ thầy trò hoàn thành tốt nhiệm vụ năm học. + Cơ sở vật chất của nhà trường từng bước được trang bị hoàn thiện hơn phục vụ tốt cho công tác giảng dạy và học tập. + Trường được cấp uỷ Đảng và chính quyền, Phòng Giáo dục Đào tạo quan tâm chỉ đạo, hỗ trợ và động viên nhiều mặt, Hội cha mẹ học sinh phối hợp chặt chẽ với nhà trường và hoạt động tích cực nên việc phối hợp giáo dục học sinh có hiệu quả. Khó khăn: + Chất lượng giảng dạy của giáo viên trong những năm gần đây có nhiều chuyển biến tốt nhưng chưa thật đồng đều, một vài giáo viên còn hạn chế trong công tác quản lý lớp nên cũng có ảnh hưởng nhất định đối với một trường có quy mô nhỏ. + Địa bàn của nhà trường là khu vực có tốc độ đô thị hoá cao nên đời sống nhân dân trong khu vực có nhiều biến động lớn. Một số gia đình định cư không ổn định nên cũng có ảnh hưởng tới sự quan tâm, chăm sóc con em trong học tập và rèn luyện. + Số học sinh có hoàn cảnh đặc biệt (bố mẹ ly hôn, bố hoặc mẹ mất sớm; bố mẹ mắc tệ nạn xã hội hiện còn đang trong trại cải tạo) chiếm khoảng 15%. Các em này thường sống với ông bà, người thân, thiếu sự quan tâm của gia đình, khó khăn trong việc phối hợp giáo dục. Đời sống và trình độ của cha mẹ học sinh còn chưa đồng đều, một số gia đình kinh tế khó khăn, 12
chưa có điều kiện chăm sóc, giáo dục con em nên phần nào ảnh hưởng đến chất lượng giáo dục toàn diện của nhà trường. + Cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ cho hoạt động giáo dục toàn diện cũng chưa đồng bộ, đầy đủ. Tất cả những khó khăn trên cũng đã phần nào ảnh hưởng tới chất lượng giáo dục toàn diện học sinh của nhà trường. 2. Thực trạng biện pháp quản lý HĐGDTC của trường TH Khương Đình. Trường TH Khương Đình là một trường qui mô nhỏ nhưng trong những năm qua nhà trường đã nhận thức đúng đắn mục đích của giáo dục thể chất nói chung và phong trào TDTT trong nhà trường nói riêng là nhằm giáo dục con người phát triển toàn diện cả thể chất và tâm hồn như mục tiêu của giáo dục phổ thông đã đề ra.Việc hướng học sinh vào các hoạt động TDTT là hướng các em tham gia vào các hoạt động lành mạnh, bổ ích góp phần tăng cường thể lực phát triển các tố chất của cơ thể, phòng tránh được những tệ nạn xã hội. Để đạt được mục đích trên, nhà trường luôn cố gắng phấn đấu vươn lên để đạt được những thành tích về mọi mặt Hiện nay, việc tổ chức các tiết HĐGDTC đã được triển khai rộng rãi ở các khối lớp trong các nhà trường TH. Trong nhiều năm qua, trường TH Khương Đình đã thực hiện nghiêm túc các tiết giảng dạy Thể dục chính khóa theo đúng phân phối chương trình của Bộ Giáo dục & Đào tạo. Giáo viên giảng dạy Thể dục được trang bị đủ sách giáo viên, trang thiết bị tối thiểu phục vụ cho công tác giảng dạy. Ban giám hiệu nhà trường luôn quan tâm chỉ đạo sát sao tới HĐGDTC và tổ chức các hoạt động TDTT ngoại khóa. Các tiết chuyên đề HĐGDTC được tổ chức đều đặn 2 chuyên đề/ học kì và được sắp xếp thời gian thực hiện phù hợp để GV trong nhóm chuyên môn có thể tham dự đầy đủ. Nhà trường luôn sẵn sàng nhận các chuyên đề HĐGDTC cấp quận mà phòng GD ĐT giao và đầu tư có hiệu quả. Việc quản lí hoạt động sinh hoạt nhóm chuyên môn cũng được nhà trường hết sức quan tâm. Công tác giao ban giám hiệu và họp giáo vụ được duy trì đều đặn hàng tuần. Hoạt động TDTT của nhà trường phát triển tương đối mạnh. Học sinh tích cực tham gia các hoạt động TDTT. Nhà trường cố gắng đầu tư những trang thiết bị để phục vụ cho HĐ TDTT như bàn bóng, cột bóng rổ, góc GDTC, phối hợp với các Câu lạc bộ TDTT để bồi dưỡng vận động viên, tạo nguồn vận động viên thành tích cao cho nhà trường.Vì vậy, trong những năm qua, 13
trường TH Khương Đình đã thu được một số thành tích đáng khích lệ trong phong trào TDTT. Về thành tích tập thể, nhiều năm liên tục nhà trường được công nhận là trường TTXS về TDTT cấp Thành phố. Về thành tích cá nhân, trường có học sinh đạt huy chương cấp quốc gia và cấp thành phố và nhiều giải cấp quận. Chất lượng đại trà thu được kết quả tốt. Tuy vậy, các HĐGDTC của nhà trường vẫn chưa đạt hiệu quả như mong muốn do điều kiện cơ sở vật chất của nhà trường không đồng bộ, chưa đầy đủ và đã cũ hỏng. Về phía học sinh, các em chưa phát huy mạnh mẽ tính tích cực chủ động trong các hoạt động TDTT. Về phía giáo viên, còn chưa đi sâu nghiên cứu tìm tòi sáng tạo đổi mới phương pháp giảng dạy để tạo hứng thú học tập cho học sinh ở một số nội dung. Về điều kiện cơ sở vật chất còn thiếu thốn, do đó hiệu quả giảng dạy còn hạn chế. Mặt khác, do đặc thù của bộ môn, điều kiện cơ sở vật chất chưa đồng bộ nên ứng dụng Công nghệ thông tin vào dạy học còn gặp nhiều khó khăn. Đội ngũ giáo viên chuyên trách của nhà trường còn ít nên việc trao đổi chuyên môn và học tập kinh nghiệm của đồng nghiệp còn chưa đạt kết quả như mong muốn. Thực tế, một số năm gần đây, ban giám hiệu nhà trường đã hết sức quan tâm tới việc chỉ đạo tổ chức có hiệu quả các HĐGDTC và đã thu được kết quả đáng ghi nhận. Để đạt được những kết quả đó, ban giám hiệu nhà trường đã áp dụng những biện pháp chỉ đạo HĐGDTC ở trường TH Khương Đình như sau: 2.1. Xây dựng kế hoạch quản lý và chỉ đạo xây dựng kế hoạch của nhóm chuyên môn + Lập kế hoạch quản lý gồm: Kế hoạch cả năm. Kế hoạch học kỳ. Kế hoạch phối hợp với các lực lượng giáo dục + Chỉ đạo tổ trưởng chuyên môn tổ chuyên biệt xây dựng kế hoạch của nhóm Thể dục. + Chỉ đạo giáo viên Thể dục xây dựng kế hoạch hoạt động của cá nhân. + Chỉ đạo cán bộ Y tế xây dựng kế hoạch Y tế học đường và Kế hoạch vệ sinh khung cảnh sư phạm. 2.2. Hoàn thiện cơ cấu tổ chức. 14
Thành lập ban chỉ đạo tổ chức HĐGDTC gồm: Hiệu trưởng : Trưởng ban. Hiệu phó : Phó ban. Tổng phụ trách : Uỷ viên Giáo viên Thể dục : Uỷ viên. Năm khối trưởng chủ nhiệm : Uỷ viên. Trưởng ban đại diện cha mẹ HS: Uỷ viên. 2.3. Chỉ đạo thực hiện các hoạt động giáo dục Thể chất cho học sinh. Thực hiện nghiêm túc các tiết học Thể dục đúng Phân phối chương trình giáo dục TH mà Bộ giáo dục và Đào tạo đã ban hành (Đảm bảo dạy đủ số tiết qui định cho các khối lớp. Tổ chức cho học sinh tham gia các hoạt động TDTT ngoại khóa như các CLB Cờ vua, Cờ tướng, Võ thuật, Tham quan, dã ngoại, Hội khỏe Phù Đổng, chơi các trò chơi dân gian, tập luyện bài Thể dục giữa giờ. Chỉ đạo phối hợp các lực lượng giáo dục liên hệ với Ban đại diện cha mẹ học sinh, Đoàn thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh phường, các Câu lạc bộ TDTT. 2.4. Kiểm tra đánh giá thực hiện kế hoạch HĐGDTC: Ban giám hiệu có kế hoạch dự giờ đột xuất, báo trước các tiết Thể dục để đánh giá tình hình thực hiện kế hoạch của giáo viên Thể dục. Hàng tuần, Ban giám hiệu, tổ trưởng chuyên môn kiểm tra kế hoạch giảng dạy của giáo viên Thể dục thông qua Lịch báo giảng (Kí xác nhận vào cuối mỗi tuần) Kiểm tra kế hoạch hoạt động của Cán bộ Y tế về công tác chăm sóc sức khỏe ban đầu và công tác vệ sinh môi trường, vệ sinh khung cảnh sư phạm, kiểm tra nền nếp định kỳ từng tháng (mỗi tháng 1 lần), kiểm tra đột xuất theo chuyên đề. Kiểm tra việc xây dựng và thực hiện các chuyên đề Thể dục của các khối lớp. Giám sát việc chấm điểm thi đua của Đội Sao đỏ trong hoạt động Thể dục giữa giờ, cuối tuần có sơ kết thi đua giữa các tập thể. 15
Học sinh tham gia diễu hành trong ngày hội VHTDTT quận Thanh Xuân 3. Đánh giá thực trạng HĐGDTC của trường: Ưu điểm: Ban giám hiệu nhà trường quan tâm chỉ đạo sát sao các HĐGDTC. Nhà trường đã thực hiện nghiêm túc qui chế chuyên môn của Bộ GD & ĐT. Phong trào Thể dục thể thao của nhà trường phát triển tương đối mạnh. Việc triển khai các kế hoạch hoạt động GDTC được thực hiện đúng tiến độ. Các HĐTDTT trong nhà trường được duy trì, tổ chức đúng kế hoạch, ổn định và nền nếp. Học sinh đa số tích cực tham gia các hoạt động TDTT. Giáo viên Thể dục năng lực chuyên môn vững. Việc phối hợp giữa các lực lượng giáo dục đã tiến hành. Tồn tại: Việc áp dụng các biện pháp chỉ đạo HĐGDTC như đã nêu ở trên tuy đã đem lại những kết quả nhất định song vẫn còn một số tồn tại như sau: Tiết Thể dục ở một số lớp hiệu quả còn chưa cao. Một số giáo viên mới vào ngành nên kinh nghiệm trong công tác giảng dạy và tổ chức các HĐGDTC còn chưa nhiều. Học sinh còn một bộ phận chưa tích cực tham gia các hoạt động TDTT. 16
Giáo viên Thể dục là nữ cho nên còn hạn chế trong công tác giảng dạy một số nội dung tự chọn, một số GV mới vào ngành nên kinh nghiệm giảng dạy còn ít. Từ những thực trạng trên, người cán bộ quản lý cần nghiên cứu đưa ra những biện pháp quản lý các HĐGDTC cho phù với đối tượng học sinh, phù hợp với tình hình thực tế của nhà trường hiện nay. CHƯƠNG 3: ĐỀ XUẤT CÁC BIỆN PHÁP QUẢN LÍ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC THỂ CHẤT CỦA TRƯỜNG. 1. Các căn cứ đề xuất các biện pháp: Căn cứ vào tình hình thực tế xã hội do những thay đổi trong đối tượng giáo dục, do điều kiện xã hội phát triển đòi hỏi ngành giáo dục phải hòa chung với xu thế đổi mới, tiến bộ trên thế giới. Nhiệm vụ đặt ra với các nhà trường là phải đào tạo ra những con người có tri thức khoa học, có sức khỏe, năng động, sáng tạo trong công việc tức là cung cấp nguồn nhân lực có chất lượng cho xã hội. Vốn quí nhất của con người là sức khỏe và trí tuệ. Có sức khỏe tốt sẽ tạo điều kiện cho trí tuệ phất triển tốt hơn và ngược lại, TDTT giúp cho HS có được sức khỏe tốt, từ đó học tập và tham gia các hoạt động khác ở nhà trường đạt hiệu quả cao hơn. Khi tham gia các hoạt động TDTT đòi hỏi HS phải có tính kỉ luật cao, tinh thần trách nhiệm trước tập thể, tác phong nhanh nhẹn , khẩn trương, sự cố gắng, tính thật thà, trung thực, giúp các em có nếp sống lành mạnh, vui chơi, học tập và làm việc khoa học. Hoạt động giáo dục thể chất trong nhà trường TH góp phần quan trọng trong việc hình thành những tố chất đó của con người. Nhà trường có vai trò đặc biệt quan trọng trong việc trang bị kiến thức, hình thành nhân cách sống đồng thời cũng có tầm ảnh hưởng rất lớn đến tập luyện TDTT, phát triển thể chất cho học sinh. Vai trò này đã được quy định trong các văn bản của Đảng và Nhà nước. Căn cứ vào Pháp lệnh TDTT quy định trách nhiệm cụ thể của nhà trường là cần phải: "Tổ chức thực hiện chương trình môn học Giáo dục thể chất theo quy định của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo. Tổ chức cho HS tham gia các hoạt động thể thao ngoại khoá. Bảo đảm an toàn cho người dạy và người học trong các hoạt động TDTT, phát hiện, bồi dưỡng năng khiếu thể thao cho học sinh." 17
Bộ Giáo dục và Đào tạo cũng đã yêu cầu: "Hàng năm, căn cứ điều kiện cụ thể của nhà trường, địa phương để xây dựng kế hoạch, triển khai tổ chức các hoạt động thể thao ngoại khoá cho phù hợp và kiểm tra, đánh giá kết quả... Tổ chức các hoạt động tập luyện và thi đấu thể thao cho học sinh phù hợp với điều kiện, khả năng, năng khiếu của cá nhân... Chương trình HĐGDTC trong nhà trường phải góp phần tích cực vào việc thực hiện yêu cầu đó. Căn cứ vào tình hình của nhà trường trong những năm vừa qua cho thấy:Thực tế công tác quản lí HĐGDTC ở trường, một số năm gần đây, đã có những biện pháp hiệu quả nhưng để nâng cao hơn nữa chất lượng giáo dục (nói chung) và chất lượng HĐGDTC (nói riêng) thì việc nghiên cứu để tìm ra những biện pháp chỉ đạo, quản lí HĐGDTC phù hợp với yêu cầu giáo dục hiện nay là hết sức cần thiết. 2. Các biện pháp quản lý hoạt động giáo dục Thể chất. 2.1. Xây dựng kế hoạch quản lý hoạt động giáo dục thể chất. Mục tiêu: Xây dựng kế hoạch quản lý HĐGDTC nhằm chỉ ra được những thuận lợi, khó khăn, nhiệm vụ trọng tâm và đề ra chỉ tiêu phấn đấu, yêu cầu của hoạt động và đưa ra biện pháp thực hiện để đạt được những nhiệm vụ giáo dục của nhà trường trên cơ sở nhiệm vụ năm học của ngành giáo dục. Nội dung và cách thực hiện: Xây dựng kế hoạch năm học trong đó hoạt động GDTC được đặt trong kế hoạch giáo dục toàn diện HS. Xây dựng kế hoạch trong từng học kì, từng tháng có trọng tâm. VD: Học kì I tập trung ổn định các câu lạc bộ, dạy các trò chơi dân gian, tổ chức Hội khỏe Phù Đổng cấp trường. Học kì II tập trung tập luyện đội tuyển tham gia thi các cấp. Kế hoạch khác như: Kế hoạch Hội khỏe Phù Đổng, Kế hoạch chỉ đạo vệ sinh môi trường, Kế hoạch chăm sóc sức khỏe răng miệng … Nội dung trong kế hoạch có các mục: Thời gian. Nội dung. Phân công. Yêu cầu biện pháp. Đánh giá kết quả thực hiện. 18
Sau mỗi hoạt động có đánh giá kết quả thực hiện để rút kinh nghiệm cho các hoạt động tiếp theo. 2.2. Nâng cao nhận thức cho giáo viên về tầm quan trọng của HĐGDTC. Mục tiêu: Để việc quản lý giáo dục trong nhà trường đạt kết quả như mong muốn, người cán bộ quản lí cần giúp đỡ cho giáo viên nhận thức được việc tổ chức các HĐGDTC cho học sinh là một việc làm hết sức quan trọng, nhất là trong giai đoạn hội nhập với cộng đồng quốc tế hiện nay đòi hỏi phải cung cấp cho xã hội một nguồn nhân lực có chất lượng cao. Người lao động cần có sức khỏe, năng động, tích cực, chủ động trong công việc. Để đáp ứng yêu cầu đó, nhà trường cần đào tạo và cung cấp cho xã hội những con người phát triển toàn diện. Việc tham gia các HĐGDTC đã góp phần không nhỏ vào hình thành các tố chất trên của con người. Vì vậy, nâng cao nhận thức cho giáo viên trong quá trình tổ chức các HĐGDTC là việc làm hết sức quan trọng và cần thiết. Bởi vì, có nhận thức đúng đắn về tầm quan trọng của HĐGDNTC thì GV mới quan tâm thực hiện tốt các HĐGDTC từ việc xây dựng kế hoạch đến tổ chức các hoạt động có hiệu quả và chất lượng cao. Nội dung và cách thức thực hiện: Trong quá trình thực hiện biện pháp nâng cao nhận thức cho giáo viên, cán bộ quản lí nhà trường đã giúp mỗi GV nhận thức được rằng: Hoạt động giáo dục thể chất trong nhà trường có tầm quan trọng lớn đối với việc phát triển các tố chất, hình thành nhân cách cho HS. Vì vậy, cán bộ quản lí luôn tạo điều kiện để giáo viên không ngừng nâng cao trình độ chính trị, chuyên môn, nghiệp vụ. Người cán bộ quản lí giúp giáo viên hiểu được sự phát triển thể chất của HS chịu ảnh hưởng của nhiều nhân tố tác động, trong đó nhân tố giáo dục giữ vai trò chủ đạo. Giáo dục thể chất cho học sinh là tổ chức và hướng dẫn các em tham gia các hoạt động TDTT nội khóa và các hoạt động TDTT ngoại khóa như tham gia các trò chơi vận động, các bài tập thể dục phát triển chung, tham gia luyện tập và thi đấu các môn thể thao vận động. Người quản lí sẵn sàng tạo điều kiện để giáo viên nâng cao nhận thức về vai trò chủ đạo của mình trong việc hướng dẫn tổ chức các HĐGDTC cho học sinh. Vai trò chủ đạo của GV thể hiện ở việc tổ chức điều khiển các hoạt động cho học sinh, phải xây dựng được những chương trình phù hợp với các hình thức đa dạng, phong phú, có sức hấp dẫn phù hợp với đặc trưng bài học, phù hợp với trình độ của học sinh. Người giáo viên cần 19
động viên, khuyến khích, tạo cơ hội và điều kiện cho HS tham gia một cách tích cực vào quá trình khám phá, lĩnh hội kiến thức. Bên cạnh đó, người GV còn phải nhận thức được rằng để HĐGDTC thành công người GV cần phải có trình độ chuyên môn vững, biết sử dụng thành thạo các thiết bị dạy học hiện đại, biết tổ chức các hoạt động thi đấu TDTT, thông hiểu luật thi đấu để có thể tham gia làm trọng tài một số môn thể thao trong nhà trường. Điều kiện thực hiện: Để thực hiện được biện pháp này, người cán bộ quản lý cần phải bám sát nhiệm vụ năm học, có kế hoạch tuyên truyền, phổ biến đến GV các chủ trương, chính sách, nội dung của các phong trào thi đua cần nâng cao nhận thức cho giáo viên về vai trò, ý nghĩa của HĐGDTC cũng như những yêu cầu của hoạt động để giáo viên có nhận thức đúng đắn và từ đó tìm ra biện pháp thực hiện HĐGDTC có hiệu quả. Người cán bộ quản lý cần có nhận thức đúng đắn về mục tiêu, ý nghĩa, vai trò, yêu cầu của các HĐGDTC, luôn năng động, sáng tạo và không ngừng học hỏi để chỉ đạo HĐGDTC có hiệu quả. 2.3. Bồi dưỡng ban chỉ đạo hoạt động, đội ngũ giáo viên và học sinh: Ban giám hiệu nhà trường đã xây dựng kế hoạch bồi dưỡng giáo viên, đặc biệt quan tâm tới đội ngũ giáo viên Thể dục. Kế hoạch xây dựng gồm kế hoạch ngắn hạn, kế hoạch dài hạn, động viên tạo điều kiện để giáo viên có thể học tập nâng chuẩn. Tiếp theo, BGH chỉ đạo giáo viên Thể dục xây dựng kế hoạch tự học tự bồi dưỡng về chuyên môn nghiệp vụ thông qua các đợt tập huấn về chuyên môn do ngành giáo dục tổ chức. Tổ chức học tập Bồi dưỡng thường xuyên: Ban giám hiệu xây dựng kế hoạch cụ thể cho việc học tập từng bài vào từng thời gian cụ thể, cuối năm có yêu cầu từng cá nhân viết thu hoạch. Tổ chức bồi dưỡng trình độ Tin học cơ bản cho toàn thể GV vào dịp hè, tập trung vào kĩ năng soạn giáo án điện tử. Tổ chức các chuyên đề HĐGDTC: Ban giám hiệu phân công nhóm Thể dục xây dựng và thực hiện chuyên đề (1 chuyên đề/ tháng). Khi thực hiện chuyên đề, Ban giám hiệu sắp xếp lịch phù hợp để tất cả GV trong nhóm Thể dục và tổ Tổng hợp cùng tham dự. Sau từng chuyên đề, nhóm chuyên môn tổ chức rút kinh nghiệm chi tiết và định hướng cụ thể cho từng chuyên đề. Tổ chức tập huấn Kĩ năng điều hành cho học sinh nòng cốt của các lớp: Hướng dẫn các em điều hành một hoạt động như thế nào, kĩ năng xử lí các tình huống bất thường ra sao. 20