Đề tài này giúp mọi người hiểu rõ hơn trách nhiệm, quyền hạn của người giáo viên Tiểu học để trao đổi với đồng nghiệp những kinh nghiệm về công tác quản lí lớp ở cấp Tiểu học - nhất là HS lớp 3. Từ đó, nâng cao hiệu quả giảng dạy và chủ nhiệm lớp cho bản thân.
AMBIENT/
Chủ đề:
Nội dung Text: Sáng kiến kinh nghiệm Tiểu học: Một số kinh nghiệm nâng cao công tác chủ nhiệm học sinh lớp 3
- ĐỀ TÀI
MỘT SỐ KINH NGHIỆM NÂNG CAO
CÔNG TÁC CHỦ NHIỆM HỌC SINH LỚP 3
(Phần quản lí học sinh)
I. ĐẶT VẤN ĐỀ
1. Lý do chọn đề tài :
Hưởng ứng phong trào vận động “ Xây dựng trường học thân thiện, học
sinh tích cực” của Bộ GD&ĐT đã phát động. Mỗi giáo viên không chỉ không
ngừng đổi mới nội dung và phương pháp dạy học sao cho phù hợp với quá trình
hội nhập và phát triển của đất nước mà còn không ngừng đổi mới cách tổ chức,
quản lí lớp học, nhất là bậc Tiểu học để các em đến trường với tâm trạng thoải
mái, vui tươi, tạo không khí lớp học đầm ấm, nhẹ nhàng để tất cả học sinh
không phải “ sợ” đến trường mà các em luôn cảm nhận được“ Mỗi ngày đến
trường là một ngày vui”.
Xuất phát từ thực tế cũng như những gì tôi đã làm, tôi luôn tâm niệm làm
sao để dạy dỗ, giáo dục các em trở thành người hữu ích cho xã hội, xứng đáng
với hình ảnh đẹp mà xã hội cũng như đồng chí Phạm Văn Đồng đã nói: “Nghề
dạy học là nghề cao quý nhất trong các nghề cao quý vì nó tạo ra những con
người sáng tạo”. Để thực hiện điều này, tôi quyết tâm làm tốt công tác chủ
nhiệm. Vì vậy, trong năm học 20172018, tôi mạnh dạn chọn đề tài “Một số kinh
nghiệm nâng cao công tác chủ nhiệm HS lớp 3” để nghiên cứu.
2. Mục đích nghiên cứu:
Đề tài này giúp tôi hiểu rõ hơn trách nhiệm, quyền hạn của người giáo viên
Tiểu học để trao đổi với đồng nghiệp những kinh nghiệm về công tác quản lí lớp
ở cấp Tiểu học nhất là HS lớp 3. Từ đó, nâng cao hiệu quả giảng dạy và chủ
nhiệm lớp cho bản thân.
3. Phạm vi và đối tượng nghiên cứu :
Phạm vi nghiên cứu: đề tài này tập trung nghiên cứu về nhiệm vụ quyền
hạn của giáo viên chủ nghiệm lớp ở tiểu học.
Đối tượng nghiên cứu: học sinh lớp 3 Trường Tiểu học Lê Thị Riêng
4.Điểm mới trong kết quả nghiên cứu:
Giúp người GV chủ nhiệm lớp có điều kiện gần gũi với HS, hiểu HS hơn
để từ đó giáo dục các em ngày càng tốt hơn.
HS không còn tâm lí ngại gần gũi, ngại tiếp xúc với GV chủ nhiệm lớp,
tạo điều kiện để HS phát huy tối đa những khả năng vốn có của mình trong học
tập,cũng như trong mọi hoạt động của lớp, của trường.
II.NỘI DUNG SÁNG KIẾN :
1. Cơ sở lý luận :
1
- Như chúng ta đã biết, bản chất của quá trình giáo dục là tổ chức toàn bộ
cuộc sống, học tập, hoạt động của học sinh, tạo điều kiện thuận lợi để học sinh
phát triển và bộc lộ hết khả năng của mình.
Khác với các bậc học khác, người giáo viên chủ nhiệm ở tiểu học là người
trực tiếp vừa “dạy” vừa “dỗ” và đảm nhiệm hầu hết các môn học, là người quản
lý toàn diện một tập thể học sinh của một lớp và có nhiều thời gian gắn bó, gần
gũi với học sinh. Hơn nữa về trình độ hiểu biết và vốn sống của học sinh tiểu
học còn nhiều hạn chế vì vậy các em rất cần có một người thường xuyên hướng
dẫn, giúp đỡ, chỉ bảo, dìu dắt. Do đó không thể phủ nhận vai trò của người giáo
viên chủ nhiệm.
Để thực hiện tốt vai trò của người giáo viên chủ nhiệm lớp, trước tiên người
giáo viên phải xác định đúng vị trí, nhiệm vụ, biết tổ chức giáo dục, phải là
người thực hiện tốt những nhiệm vụ của một thầy cô giáo, phải nắm được
đường lối quan điểm lí luận giáo dục đồng thời người giáo viên chủ nhiệm phải
tham gia các hoạt động chính trị xã hội tốt hơn, phải rèn luyện ở mức cao hơn.
Đó là tránh nhiệm, nghĩa vụ và cũng là vinh dự vì học sinh.
Mỗi năm một lần được Ban Giám Hiệu phân công nhận lớp và lần nào cũng
vậy, tôi vừa mừng lại vừa lo. Mừng vì mình được cống hiến một phần công sức
phục vụ cho mái trường thân yêu của mình đó là trường Tiểu học Lê Thị Riêng.
Lo vì mỗi năm đối tượng học sinh yếu, học sinh cá biệt lại có những tính cách
khác nhau và làm thế nào để các em cố gắng, nỗ lực hết mình, chăm ngoan hơn
luôn là những trăn trở khi nhận lớp.
Khác với những năm trước, năm học 2017 2018 này, tôi được nhà trường
phân công chủ nhiệm lớp 3B1, đây là lớp mà học sinh phần lớn là ngoan và học
tốt hơn so với lớp còn lại trong khối ở Khu B. Thế nhưng bên cạnh đó vẫn còn
số học sinh là cá biệt. Vấn đề đặt ra cho tôi bây giờ là từ thực trạng của lớp tôi
phải làm sao để chính các em ấy luôn cảm thấy ở tôi sự mới lạ, không nhàm
chán, hướng các em đến sự đam mê học tập và phấn đấu rèn luyện đạo đức tốt
hơn năm học trước.
2. Thực trạng của vấn đề:
Giáo viên Tiểu học không chỉ dạy đủ các môn học theo quy định của Bộ
GD&ĐT mà còn phải làm tốt công tác chủ nhiệm lớp. Vì vậy, đòi hỏi người giáo
viên Tiểu học không chỉ có trình độ chuyên môn mà còn phải biết tổ chức quản
lý học sinh trong các hoạt động giáo dục, đó là việc rất nặng nề và cũng rất khó
khăn đối với giáo viên.
Sĩ số lớp tôi là 36 em, trong đó số học sinh nữ 22 em. Học sinh trong lớp có
hoàn cảnh khó khăn nên thiếu sự quan tâm sâu sát của gia đình(em: Ngọc Châu ,
Trúc, Long ). Một số phụ huynh coi việc giáo dục trẻ là bổn phận và trách nhiệm
của nhà trường mà đặc biệt là của giáo viên.
Một số học sinh học yếu nên có tâm lí chán học. Thường xuyên nghỉ học :
(Ngọc Châu , Trúc, Long). Một số em có tính hiếu động thường trêu ghẹo, nói
chuyện, đùa giỡn trong giờ học (em Phúc, Khiêm ,..)
2
- Từ thực tế trên,tôi tự hứa với lòng mình phải cố gắng thật nhiều để làm
tốt công tác chủ nhiệm và phải đặc biệt quan tâm, gần gũi hơn với những học
sinh này.
a. Thuận lợi :
- Ban giám hiệu luôn quan tâm đến chất lượng dạy và học.
- Các ban ngành, đoàn thể luôn tạo điều kiện giúp đỡ hỗ trợ nhiệt tình về
mọi mặt.
- Cơ sở vật chất của trường đảm bảo cho việc dạy và học.
- Ngay từ đầu năm học trường đã tổ chức được cuộc họp với phụ huynh
để chấn chỉnh nế nếp học tập của các em.
- Là giáo viên chủ nhiệm nhiều năm lớp 3.
- Đa số học sinh có hạnh kiểm tốt.
- Bản thân nhiệt tình trong công tác, hết lòng vì học sinh thân yêu.
- Học sinh có đủ đồ dùng học tập.
b. Khó khăn :
Phụ huynh chưa có sự quan tâm nhiều đến con em mình.
- Phụ huynh ít gặp gỡ giáo viên để trao đổi về việc học tập, sinh hoạt của
con em mình ở trường cũng như ở nhà.
3. Biện pháp thực hiện:
Xuất phát từ tình hình thực tế nêu trên, tôi tự lên kế hoạch cụ thể cho mình
để từng bước thực hiện và đánh giá kết quả như sau:
3.1.Công tác tổ chức lớp :
Sau khi nhận lớp, như mọi năm, tôi thường gặp gỡ giáo viên chủ nhiệm
của năm học trước để nắm bắt về tình hình học sinh. Tôi nắm lý lịch của học
sinh ngay từ đầu năm (con ai? ở đâu? Số điện thoại…).Tôi ghi chép cụ thể vào sổ
riêng để tiện theo dõi và có cách giải quyết riêng với từng em. Nếu có sai phạm
thì việc xử phạt là bất đắt dĩ và khi dùng biện pháp này phải khéo léo, vừa mềm
mỏng vừa kiên quyết, điều quan trọng là giúp em hiểu ra lỗi sai để sửa.
Công việc đầu tiên của tôi là củng cố nề nếp cho các em. Xếp lại chỗ ngồi
và họp bầu ban cán sự lớp, Việc xếp chỗ ngồi cũng là vấn đề mà tôi phải cân
nhắc, làm sao để lựa chọn bạn ngổi chung bàn không gây mất trật tự, hỗ trợ nhau
trong việc học và làm việc theo nhóm thuận tiện, xếp chỗ dàn đều số học sinh
giỏi khá, trung bình giữa các tổ để tạo sự cân bằng trong thi đua và cùng nhau
phấn đấu tốt hơn. Tuy nhiên tôi cũng có sự thay đổi chỗ ngồi nếu thấy tình hình
thực tế chưa hợp lí. Còn việc bầu ban các sự lớp, tôi để các em tự chọn, tôi chỉ
tham gia sau khi đã có ý kiến của số đông học sinh. Tiếp theo đó cùng cả lớp thảo
luận về nội quy của nhà trường và một số điều do lớp đặt ra để các bạn cán sự
lớp dễ theo dõi, kiểm tra giúp nhau cùng tiến bộ. Tất cả các em đều được tham
gia ý kiến, các em cùng nhau trao đổi xem có điểm nào các em thấy khó thực
hiện tôi sẽ giải thích và giúp các em làm tốt hơn.
3.2. Biện pháp cụ thể :
3
- a. Đối với người giáo viên chủ nhiệm:
Giáo viên chủ nhiệm có trách nhiệm nắm vững tình hình học sinh của lớp
về mọi mặt, báo cáo cho hiệu trưởng và Ban giám hiệu theo định kì hoặc đột
xuất nếu có vấn đề gì cần giải quyết trong phạm vi quyền hạn của mình phải
giải quyết công bằng, khách quan quá trình rèn luyện tu dưỡng của từng học sinh.
Thực tế đã cho tôi thấy nếu muốn hiểu trò phải để chúng được bày tỏ ý
kiến, người giáo viên phải biết lắng nghe những ý kiến của học sinh dù đó là
những ý kiến chưa đúng. Phải tạo được một môi trường thân thiện giữa thầy và
trò thì học sinh mới có nhiều cơ hội và mạnh dạn bày tỏ những suy nghĩ của
mình. Biết nghe và chia sẻ với học sinh. Chuyện tưởng đơn giản là thế nhưng để
làm được việc đó, nếu không có tấm lòng thực sự thương yêu trẻ thì không thể
làm được.
Nghiên cứu nắm vững đường lối quan điểm, lí luận giáo dục để vận dụng
vào công tác chủ nhiệm lớp. Đặc biệt cần nắm vững phương pháp, nghệ thuật
sư phạm.Nghiên cứu đặc điểm gia đình và tâm sinh lí từng học sinh để hiểu thêm
những nguyên nhân, yếu tố tích cực hoặc tiêu cực tác động đến các em để phân
loại nhóm học sinh theo đặc điểm học lực, tính cách, năng lực, hoàn cảnh,… Từ
đó có giải pháp giáo dục thích hợp. Để làm được điều dó, người giáo viên chủ
nhiệm còn phải biết phân tích được nguyên nhân của các hiện trạng, đặc điểm
của từng học sinh. Ví dụ: đều là học sinh yếu nhưng có em do trí tuệ chậm phát
triển, có em do hoàn cảnh, điều kiện, có em do phân tán tư tưởng không tập
trung,… Hay cùng một đối tượng học sinh chưa ngoan có em ảnh hưởng của bên
ngoài, có em do đua đòi,…
b. Đối với học sinh:
Tôi xem lại tình hình cụ thể của từng em ở năm học trước mà tôi đã nắm
sau đó tôi tiếp tục tìm hiểu tình hình gia đình cũng như những thay đổi về cách
suy nghĩ của các em đặc biệt là những em có hoàn cảnh khó khăn hay học sinh cá
biệt của năm nay và ghi cụ thể từng em để tiện theo dõi. Tôi thường tâm sự với
học sinh ngoài giờ học, cô trò trao đổi gần gũi những vấn đề bình thường trong
cuộc sống để chúng có thể trò chuyện với tôi. Bởi vậy học sinh của tôi có thể nói
chuyện với tôi những gì chúng suy nghĩ. Đôi khi học sinh của tôi bày tỏ những
bức xúc của các em về một sự hiểu lầm của bạn nào đó hay những vướng mắc
về một vấn đề của trường, của lớp và tôi là chỗ dựa tin cậy để giúp các em giải
toả những vướng mắc đó.
Tôi thẳng thắn nhận lỗi nếu tôi thấy mình làm gì chưa đúng dù đó là lỗi
nhỏ. Cuối mỗi tuần, tôi sinh hoạt lớp đều đặn theo lịch. Học sinh được trao đổi
về những ưu điểm và tồn tại trong tuần qua, điều này rất quan trọng. Thường thì
lớp tôi học sinh trao đổi rất sôi nổi, nhận xét, phê bình một cách thẳng thắn. Tôi
sẵn sàng viết những lời khen hay những lời động viên vào một cuốn vở của em
nếu trong tuần đó học sinh có nhiều tiến bộ để em làm quà tặng bố mẹ. Điều
này học sinh tiểu học rất thích. Nếu trong tuần có học sinh bị phê bình nhiều
trong giờ sinh hoạt, tôi thường gặp riêng em để nghe em nói vì sao em chưa cố
4
- gắng, sau đó tôi tìm cách nói lại cho lớp để em không buồn và tìm cách giúp em
cố gắng bằng bạn.
Trong lớp tôi, học sinh thường được các thầy cô khác đánh giá là mạnh dạn
phát biểu. Tôi còn nhớ khi mới nhận lớp, các em rất rụt rè khi phát biểu ý kiến
trong giờ học. Trong từng giờ học, tôi thường tổ chức trò chơi để thu hút sự chú ý
tham gia và không gây nhàm chán cho các em. Tôi thường động viên và cộng điểm
thi đua cho tổ nếu tổ nào hăng hái phát biểu. Chưa bao giờ tôi trách phạt học sinh
vì đã phát biểu chưa đúng, thậm trí nếu có bạn nào cười vì những câu phát biểu
lạc đề thì tôi thẳng thắn nhắc nhở học sinh đó không nên như vậy. Dần dần
không khí lớp tôi khác hẳn, sôi nổi hẳn lên và chính điều này cũng là động lực
giúp tôi có nhiều hứng thú trong giảng dạy.
Với học sinh yếu, tôi không yêu cầu cao về kiến thức mà mỗi ngày tôi ra
bài tập vừa sức để các em có thể làm. Những học sinh này tôi luôn ra những câu
hỏi dễ để các em trả lời trong các giờ học và chính các bạn trong lớp cũng
thường động viên những bạn này bằng những tràng vỗ tay tán thưởng. Vì thế
không khí học tập của lớp tôi luôn sôi nổi. Tôi dành nhiều thời gian cho những
hoc sinh yếu hơn và điều này cũng được tôi giải thích rất rõ với cả lớp để các
bạn hiểu và biết chia sẻ giúp đỡ nhau khi tôi không có mặt kịp thời.
Cuối mỗi tháng, tôi lại dành thời gian để cô, trò cùng nhau tổng kết thi đua
sau đó bình chọn những bạn xuất sắc trong tháng. Về việc này tôi để học sinh tự
xếp loại theo sự bình chọn của tổ. Sau đó tôi xem lại và nếu thấy hợp lý, tôi sẽ
công bố xếp loại trước tập thể lớp. Với những học sinh cá biệt tôi thường cho
các em cơ hội để sửa chữa nhưng những cơ hội ấy cũng được thông qua ý kiến
của tập thể. Nếu HS có tiến bộ, tôi khen kịp thời để động viên. Đối với những
học sinh còn chưa tiến bộ, tổ cùng nhau bàn bạc, tìm nguyên nhân, đưa ra cách
giúp bạn tháo gỡ những vướng mắc mà bạn chưa vượt qua được trong tháng đó.
Lớp tôi có phát động phong trào nuôi heo đất, nên sau mỗi lần mổ heo, việc
thu chi của lớp đều được lớp trưởng công khai trước lớp sao cho minh bạch.Tôi
luôn lắng nghe những ý kiến từ giáo viên bộ môn để kịp thời giải quyết công
việc ở lớp.
c. Đối với phụ huynh:
Thường xuyên liên hệ, trao đổi với phụ huynh để cùng phối hợp giáo dục,
động viên giúp đỡ kịp thời từng học sinh nhất là đối với những học sinh cá biệt
để nâng cao chất lượng học tập, rèn luyện phát triển trí tuệ, năng lực.
Tôi trao đổi với phụ huynh bằng nhiều hình thức như: có thể gặp trực tiếp
hoặc trao đổi qua điện thoại mỗi khi có sự việc cần trao đổi ngay, đôi khi chỉ là
những thăm hỏi việc học tập sinh hoạt của học sinh ở nhà để tìm nguyên nhân
học sa sút hay cùng nhau phối hợp để giúp HS tiến bộ.
Thông qua các lần họp phụ huynh tôi lại có cơ hội được bày tỏ cách làm
việc của mình trên lớp, thông báo cụ thể tình hình của từng em về mọi mặt để
phụ huynh thấy ưu điểm và tồn tại của con em mình đồng thời tôi cũng lắng
5
- nghe để hiểu những tâm tư, nguyện vọng của họ cùng nhau bàn bạc thống nhất
cách giáo dục con em mình cho phù hợp.
Tổ chức thăm hỏi, động viên gia đình học sinh có hoàn cảnh đặc biệt khó
khăn và kiến nghị lên nhà trường giúp đỡ.
4.Kết quả đạt được:
Với những biện pháp nêu trên, tôi thật sự vui mừng vì sự đầu tư của mình
đã đạt được kết quả tốt. Đa số HS của lớp tôi chủ nhiệm có ý thức, kỉ luật cao.
Biết phê và tự phê bình, thi đua học tập rất sôi nổi ngay trong từng giờ học.
Đa số học sinh trong lớp đã có tinh thần tự giác cao, có tinh thần tự học.
Giờ truy bài thực sự hữu ích với các em vì đó chính là giờ tự học, tự kiểm tra rất
có kết quả.
Các em mạnh dạn trình bày ý kiến và mong muốn của mình trước tập thể.
Các cán bộ lớp thực sự năng động hơn.
Các em đã tích cực chuẩn bị bài ở nhà, luôn sẵn sàng tham gia các phong
trào của lớp, của trường.
Có tinh thần đoàn kết giúp đỡ lẫn nhau trong học tập. Ý thức chấp hành
nội quy của trường tốt : Đồng phục khi đến lớp – xếp hàng khi đến lớp và khi ra
khỏi trường.
III. KẾT LUẬN
1.Những kết luận trong quá trình nghiên cứu
Quá trình làm công tác chủ nhiệm tôi rút ra kinh nghiệm như sau:
Để đạt được mục đích giáo dục, ta cần phải biết chọn điểm xuất phát
thích hợp với đặc điểm riêng của từng trường, từng lớp, từng HS,…
Hiểu đặc điểm, tình hình, hoàn cảnh từng học sinh.
Đầu năm phải có một số nội quy, quy định riêng của lớp và phải được
đưa ra cả lớp bàn bạc nhất trí để cùng nhau thực hiện.
Xây dựng đội ngũ các bộ lớp năng động và sáng tạo. Giáo viên chủ nhiệm
phải kết hợp chặt chẽ với cán bộ lớp để cùng giúp các em thực hiện tốt nhiệm
vụ của mình.
Giải quyết mọi vướng mắc của học sinh một cách công bằng. Biết lắng
nghe và tôn trọng ý kiến của học sinh
Thực hiện sinh hoạt lớp đều đặn, thi đua và tổng kết thi đua công bằng và
phải được duy trì xuyên suốt năm học.
Phối hợp kịp thời và chặt chẽ với phụ huynh học sinh cũng như các giáo
viên bộ môn và các đoàn thể trong trường.
2.Một số kiến nghị,đề xuất
Qua nhiều năm là GV dạy lớp 3, tôi xin đề xuất một số ý kiến sau:
GV chủ nhiệm lớp phải thật sự yêu nghề, tâm huyết với nghề, luôn hết
lòng vì HS, là người có năng lực tổ chức, quản lí lớp, có kĩ năng sư phạm vững
vàng, phải tạo mối quan hệ tốt với HS, với phụ huynh HS.
6
- GV phải có kế hoạch giáo dục, kế hoạch bài giảng cụ thể, sát hợp với
thực tế của lớp.
Kết hợp chặt chẽ giữa nhà trường, gia đình, xã hội.
Đối với các phụ huynh phải cần quan tâm hơn nữa con em mình, phải
quan tâm đến sự nghiệp giáo dục, phải thật sự là tấm gương mẫu mực cho con
em mình. Có như vậy thì cuộc vận động “ Xây dựng trường học thân thiện, học
sinh tích cực” của Bộ GD&ĐT mới ngày càng đạt hiệu quả cao.
Trên đây là một vài ý kiến của tôi trong công tác chủ nhiệm lớp. Tôi rất
mong nhận được sự góp ý quý báu của Hội đồng khoa học trường cùng các đồng
nghiệp .
Bạc liêu, ngày 6 tháng 4 năm 2018
Người viết
TRẦN TRÚC LỆ
PHÒNG GIÁO DỤC ĐÀO TẠO TP BẠC LIÊU Mẫu 02
ĐƠN VỊ : Trường tiểu học Lê Thị Riêng
PHẦN NHẬN XÉT ĐÁNH GIÁ, XẾP LOẠI
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
1. Kết quả chấm điểm : ………….. /100 điểm
a) Về nội dung :
Tính khoa học : ………../25 điểm
Tính mới : ……………./20 điểm
Tính hiệu quả : ………/25 điểm
Tính ứng dụng thực tiễn : ………/20 điểm
b) Về hình thức : ……../10 điểm
2. Về kết quả xếp loại của Hội đồng khoa học trường là : ………………………
Bạc Liêu, ngày….. tháng ….. năm ……..
7
- HIỆU TRƯỞNG
8
Thêm vào BST
Báo xấu
Download
Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ
