Sáng kiến kinh nghiệm Tiểu học: Rèn kĩ năng làm tính và thực hiện phép tính

Chia sẻ: Chubongungoc | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:6

Thêm vào BST

Báo xấu

17
lượt xem 1
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục tiêu nghiên cứu của sáng kiến kinh nghiệm là thực trạng mà đa số học sinh lớp 3 còn yếu, kém trong môn học Toán. Đặc biệt là khi làm tính, thực hiện dãy tính. Vì thế giáo viên phải có suy nghĩ và tìm ra nguyên nhân giúp các em khắc phục sai lầm thường gặp, nâng cao hiệu quả giảng dạy, tạo sự tự tin hứng thú môn học.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Sáng kiến kinh nghiệm Tiểu học: Rèn kĩ năng làm tính và thực hiện phép tính

Phoøng GD Hương Sơn COÄNG HOAØ XAÕ HOÄI CHUÛ NGHÓA VIEÄT NAM Tröôøng TH Sơn Thịnh Ñoäc laäp - Töï do – Haïnh phuùc --------o0o-------- Teân ñeà taøi : REØN KÓ NAÊNG LAØM TÍNH VAØ THÖÏC HIEÄN PHEÙP TÍNH I/ ÑAËT VAÁN ÑEÀ : Trong chöông trình moân hoïc ôû baäc tieåu hoïc, moân toaùn chieám soá giôø raát lôùn. Vieäc naâng cao hieäu quaû,chaát löôïng daïy vaø hoïc ôû moân toaùn laø moät nhieäm vuï caáp thieát nhaèm giuùp hoïc sinh hieåu baøi,naém vöõng kieán thöùc vaø töø ñoù aùp duïng vaøo cuoäc soáng thöïc teá . Ngaøy nay,chuùng ta ñang soáng trong thôøi ñaïi coù söï buøng noå cuûa thoâng tin,khoa hoïc coâng ngheä phaùt trieån nhö vuõ baõo,ñieàu ñoù caøng thoâi thuùc ngöôøi giaùo vieân luoân luoân hoïc taäp,phaán ñaáu tìm toøi naâng cao kieán thöùc, kyõ naêng thöïc haønh sö phaïm ñeå theo kòp ñaø phaùt trieån cuûa thôøi ñaïi cuõng nhö vaän duïng saùng taïo, linh hoaït trong phöông phaùp giaûng daïy phaàn naøo ñaùp öùng ñöôïc nhu caàu hoïc taäp cuûa hoïc sinh. Theo toâi nghó vieäc hoïc taäp cuûa hoïc sinh phaûi coù nhöõng bieåu hieän tích cöïc ôû baûn thaân caùc em,beân caïnh ñoù moái quan heä giaûng daïy cuûa giaùo vieân vaø caùc hoaït ñoäng khaùc coù aûnh höôûng lôùn ñeán vieäc tieáp thu kieán thöùc, hình thaønh kyõ naêng kyõ xaûo cho caùc em.Vaäy tröôùc thöïc traïng maø ña soá hoïc sinh ôû lôùp 3 coøn yeáu,keùm trong moân hoïc toaùn . Ñaëc bieät laø khi laøm tính , thöïc hieän daõy tính ( tính giaù trò cuûa bieåu thöùc ) … Vì theá moãi giaùo vieân chuùng ta phaûi coù suy nghó vaø tìm ra nguyeân nhaân , bieän phaùp gì ñeå giuùp caùc em khaéc phuïc nhöõng sai laàm thöôøng gaëp, naâng cao hieäu quaû trong giaûng daïy , taïo cho caùc em söï töï tin, höùng thuù tong vieäc chieám lónh tri thöùc môùi . Ñoù laø vaán ñeà quan troïng maø chuùng ta caàn coù höôùng khaéc phuïc. Thöïc teá qua nhieàu naêm ñöùng lôùp 3 . toâi xin neâu moät soá kinh nghieäm nhoû cuûa baûn thaân vaø ñaõ aùp duïng coù hieäu quaû trong vieäc daïy hoïc. II/ NGUYEÂN NHAÂN: Coù raát nhieàu nguyeân nhaân daãn ñeán hoïc sinh thöôøng maéc sai laàm khi thöïc hieän pheùp chia, tính giaù trò cuûa bieåu thöùc … Trong quaù trình daïy hoïc toâi thaáy raèng soá hoïc sinh thöôøng maéc sai laàm trong quaù trình tính toaùn ñoù laø: -Coù theå do hoïc sinh chöa hieåu roõ khaùi nieäm, caùch ñaët caùc pheùp tính khoâng ñuùng qui ñònh. -Khaû naêng tieáp thu baøi ôû moät soá hoïc sinh coøn chaäm nhôù,mau queân . -Laøm baøi theo loái raäp khuoân,chöa suy luaän ,phaàn lôùn caùc em chöa hieåu taïi sao vaø laøm theá naøo . Cuï theå : Khi thöïc hieän pheùp chia caùc em coøn nhaàm laãn, khoâng xaùc ñònh roõ soá naøo laø soá dö, soá naøo laø soá vöøa haï xuoáng ñeå thöïc hieän chia .Vì chöa roõ vò trí cuûa töøng soá neân caùc em thöôøng laøm moät caùch maùy moùc, raäp khuoân maø khoâng roõ vì sao . Ví duï : Sai laàm cuûa hoïc sinh khi thöïc hieän chia . 84 : 4 84 4 1
8 04 ( thöông khoâng ghi ) 4 0 Hay coù em laïi laøm . 84 4 21 ( khoâng ghi quaù trình thöïc hieän ) Hoaëc . 42 2 Do hoïc sinh noùi vieát 2 roài lai nhaân ghi luoân 4 24 keát quaû … chöa hieåu caùch nhaåm caùc böôùc khi thöïc 02 ( sai ) hieän chia. 2 0 Ngoaøi ra coøn moät soá tröôøng hôïp caùc em öôùc löôïng thöông coøn chaäm, thaäm chí coù em khoâng bieát caùch tính thöông maëc duø caùc em thuoäc ñöôïc baûng chia . Khi thöïc hieän tính giaù trò cuûa bieåu thöùc caùc em coøn hay sai . Do caùc em naém caùc quy taéc veà thöù töï thöïc hieän caùc pheùp tính trong moät bieåu thöùc moät caùch maùymoùc hay hoïc veït ( ñoïc thuoäc quy taéc nhöng khi thöïc hieän laïi sai ) . Ví duï : 86 – 10 x 4 = 40 - 86 = 46 ( sai ) (1) 24 : 3 x 2 = 24 : 6 = 4 ( sai ) (2) Hoïc sinh hay nhaàm laãn trong quaù trình thöïc hieän tính . Vì khi vaän duïng quy taéc : “ Ñoái vôùi bieåu thöùc khoâng coù daáu ngoaëc ñôn vaø coù caùc pheùp tính coäng . tröø , nhaân , chia ( laøm tính nhaân chia tröôùc , coäng tröø sau ) “ . + Sai laàm ôû tröôøng hôïp ( 1 ) . Do caùc em hieåu laø nhaân tröôùc neân caùc em ghi ngay keát quaû leân tröôùc . + Sai laàm ôû tröôøng hôïp ( 2 ) . Do caùc em chöa nhôù kyõ quy taéc coøn nhaàm laãn giöõa quy taéc naøy vaø quy taéc kia . * Vì theá vôùi nhöõng sai laàm cuûa hoïc sinh maø giaùo vieân thöôøng gaëp, phaùt hieän ñöôïc nguyeân nhaân daãn ñeán sai laàm cuûa hoïc sinh khi laøm tính . Töø ñoù giaùo vieân caàn coù caùch daïy phuø hôïp ñeå sôùm khaéc phuïc nhöõng sai laàm treân. Vôùi kinh nghieäm giaûng daïy, toâi ñaõ ruùt ra ñöôïc moät soá phöông phaùp daïy hoïc nhaèm giuùp hoïc sinh hieåu vaø vaän duïng ñöôïc baøi laøm . III/ GIAÛI QUYEÁT VAÁN ÑEÀ : Ñeå giaûi quyeát ñöôïc soá hoïc sinh coøn yeáu khi laøm tính . Ngoaøi vieäc naém vöõng kieán thöùc , ngöôøi giaùo vieân caàn coù naêng löïc sö phaïm . Ñoù laø caùch truyeàn thuï , ñeå ñaït ñöôïc muïc ñích , ñoøi hoûi moãi giaùo vieân caàn chòu khoù hoïc hoûi , tích luyõ kinh nghieäm trong quaù trình daïy 2
hoïc . Ñieàu quan troïng laø phaûi bieát ñöôïc nguyeân nhaân daãn ñeán hoïc sinh laøm sai , caàn coù bieän phaùp khaéc phuïc ngay. Ñoù laø moät trong nhöõng vaán ñeà raát caàn thieát cho vieäc daïy hoïc thaønh coâng . Ñoái vôùi caùc hoïc sinh coøn nhaàm laãn khi thöïc hieän chia , tính giaù trò bieåu thöùc … Giaùo vieân caàn coù bieän phaùp khaéc phuïc nhö sau : 1/ Nhö tröôøng hôïp ñaõ ñöa treân “ Chia soá coù hai chöõ soá cho soá coù 1 chöõ soá . “ - Giaùo vieân höôùng daãn kyõ caùch thöïc hieän, sau ñoù hoïc sinh thöïc haønh . - Giaùo vieân chaám nhaèm kieåm tra vaø phaùt hieän hoïc sinh laøm sai , nguyeân nhaân sai ñeå coù höôùng giaûi quyeát . - Tröôøng hôïp hoïc sinh chöa thuoäc baûng chia, giaùo vieân coù theå cho caùc em nhìn baûng chia,roài yeâu caàu caùc em veà hoïc thuoäc . - Hoïc sinh yeáu veà kyõ naêng thì giaùo vieân neân höôùng daãn, gaàn guõi, öu tieân goïi leân baûng . Ví duï : Hoïc sinh thöch hieän tính nhö sau : 84 4 Hay 84 4 hoaëc 42 2 8 21 4 24 4 02 4 2 0 0 ( Hoïc sinh ghi nhö treân ) Vì trong quaù trình giaûng baøi .Giaùo vieân höôùng daãn hoïc sinh nhaãm theo caùc böôùc khi thöïc hieän pheùp chia , chia –nhaân- tröø. Nhöng khi thöïc hoïc sinh coøn nhaãm laãm khoâng bieát luùc naøo chia, nhaân ,tröø . Vì vaäy quaù trình daïy,giaùo vieân caàn höôùng daãn kyõ ,ta phaûi thöïc hieän töø traùi sang phaûi ( töø haøng cao nhaát cuûa soá bò chia ñeán haøng thaáp hôn ) . Nghóa laø ta laàn löôït töøng haøng moät ,xong haøng naøy roài sang haøng tieáp theo . Khi thöïc hieän chia ,chöõ soá ñaàu tieân tính töø traùi sang ta chia cho soá chia ( ta thöïc hieän chia chia ) ta ñöôïc thöông ghi ngay keát quaû . Roài laáy thöông vöøa tìm ñöôïc nhaân vôùi soá chia ( ta thöïc hieän nhaân ) ta ghi keát quaû cuûa pheùp nhaân döôùi soá bò chia vöøa thöïc hieän . Tieáp tuïc ta laáy soá bò chia tröø cho keát quaû vöøa nhaân ( ta thöch hieän pheùp tröø ) .Nhö vaäy ta thöïc hieän xong ôû laàn chia thöù nhaát . Tieáp tuïc haï xuoáng thöïc hieän laàn chia thöù hai,töông töï nhö laàn chia thöù nhaát …. cho ñeán haøng cuoái cuøng . Ñoái vôùi soá hoïc sinh öôùc löôïng thöông coøn chaäm hoaëc khoâng bieát caùch chia . Ñaëc bieät laø khi daïy pheùp chia giaùo vieân coù theå höôùng daãn hoïc sinh baèng caùch ñeám theâm . Ví duï : chia cho 6 . Ñeám 6 , 12 , 18 …( ñeám theâm 6 ) .Cöù moãi laàn ñeám theâm ñöôïc 1 ngoùn tay … maáy laàn thì maáy ngoùn tay . 6 12 18 … 1 ngoùn 2 ngoùn 3 ngoùn … 3
Tröôøng hôïp soá bò chia laø 20 thì hoïc sinh coù theå ñeám 24 ,töùc laø ñöôïc boán laàn ,nhöng bôùt ñi moät laàn ,vì soá bò chia chæ laø 20. 2/ Tröôøng hôïp hoïc sinh thöïc hieän tính giaù trò bieåu thöùc coøn nhaàm laãn thì : Ví duï : 60 + 35 : 5 = 60 + 7 = 67 ( ñuùng ) hoaëc : coù hoïc sinh ghi . 60 + 35 : 5 = 7 + 60 = 67 vaãn ñuùng . Tuy nhieân do suy luaän cuûa caùc em chöa loâgic;chöa hieåu soá baûn chaát cuûa daõy tính . Vì theá khi daïy hoïc sinh thöïc hieän tính giaù trò cuûa bieåu thöùc hoïc sinh caàn nhaéc laïi quy taéc veà thöù töï thöïc hieän caùc pheùp tính trong bieåu thöùc . Ñeå giuùp hoïc sinh naém caùc quy taéc thöïc hieän tính giaù trò bieåu thöùc ,ngoaøi caùc baøi taäp ôû SGK, giaùo vieân caàn cho hoïc sinh laøm caùc baøi taäp cuøng daïng , nhöng vôùi caùc soá khaùc nhau . Giaùo vieân caàn uoán naén nhöõng sai laàm cuûa hoïc sinh maéc phaûi moät caùch kòp thôøi . * Giaùo vieân caàn löu yù ngay ,ñeå hoïc sinh coù thoùi quen .Baèng caùch ñöa ra ví duï cho hoïc sinh hieåu roõ vì sao phaûi nhö vaäy . Ví duï : 86 - 10 x 4 = 86 - 40 = 46 Traùnh tröôøng hôïp caùc em ghi 86 - 10 x 4 = 40 - 86 = 46 Vì caùc em noùi laø nhaân tröôùc , tröø sau vaø ghi nhö vaäy . Chaúng haïn, khi laøm baøi taäp 71 - 16 : 2 neáu hoïc sinh khoâng nhôù quy taéc ñaõ hoïc thì noùi chung cuõng khoù coù theå laøm sai vì ( 55 khoâng chia heát cho 2 ) ,nhöng ta ñoåi thaønh : 96-60:3 thì buoäc hoïc sinh phaûi nhôù quy taéc môùi laøm ñuùng ñöôïc : Ví duï : 96 - 60 : 3 = 96 - 20 96 - 60 : 3 = 96 : 3 = 76 ( ñuùng ) = 12 ( sai ) Hoaëc : 24 : 3 x 2 = 8 x 2 24 : 3 x 2 = 24 : 6 = 16 ( ñuùng ) = 4 ( sai ) Hoïc sinh cuõng nhaàm laãn nhö vaäy . Vì theá giaùo vieân caàn nhaán maïnh laø “ hai pheùp nhaân chia laø bình ñaúng “ nghóa laø pheùp naøo vieát tröôùc thì laøm tröôùc, coù nhö vaäy thöïc hieän môùi ñuùng keát quaû . IV/ ÑAÙNG GIAÙ HIEÄU QUAÛ : Vôùi caùch thöïc hieän nhö treân , böôùc ñaàu hoïc sinh ñaõ coù hieäu quaû ,caùc em daàn ñaõ naém ñöôïc caùch laøm baøi maø khoâng coøn nhaàm laãn . Ñaëc bieät ñoái vôùi pheùp chia , ñieàu quan troïng laø ôû baøi ñaàu “ chia soá coù hai chöõ soá cho soá coù moät chöõ soá “ giaùo vieân daïy cho hoïc sinh thaät kyõ, hoïc sinh naém ñöôïc caùch chia, öôùc löôïng thöông thì caùc pheùp chia soá coù 3,4,5 chöõ soá cho soá coù moät chöõ soá hoïc sinh thöïc hieän moät caùch deã daøng. 4
Thöïc teá vôùi caùch daïy treân hoïc sinh coù söï tieán boä roõ,vì caùc em ñaõ naém ñöôïc kyõ naêng laøm tính . Theå hieän cuï theå qua caùc baøi kieån tra , kieåm tra ñònh kyø … So vôùi keát quaû ñaàu naêm thì soá hoïc sinh laøm tính chaäm coù phaàn giaûm ñi . Tuy nhieân coøn 1 hoaëc 2 tröôøng hôïp ñaëc bieät ñoøi hoûi giaùo vieân caàn kieân nhaãn roài cuõngkhaéc phuïc ñöôïc thoâi . So saùnh keát quaû : Gioûi Khaù Tr . bình Yeáu Ñaàu naêm Giöõa HK2 V/ KEÁT LUAÄN : Moãi phöông phaùp ñeàu coù nhöõng öu ñieåm vaø haïn cheá. Tuy nhieân vaän duïng coù hieäu quaû hay khoâng coøn tuyø thuoäc vaøo khaû naêng truyeàn ñaït cuûa ngöôøi giaùo vieân. Theo toâi kyõ naêng thöïc haønh cuûa giaùo vieân laø yeáu toá quan troïng nhaèm reøn luyeän naêng löïc thöïc haønh cho hoïc sinh ,ñeå hoïc sinh ñaït ñöôïc keát quaû cao trong hoïc taäp, ngoaøi kinh nghieäm giaûng daïy,ngöôøi giaùo vieân luoân luoân theo doõi nhöõng tieán boä trong hoïc taäp cuûa hoïc sinh, qua ñoù coù theå caûi tieán , ñieàu chænh hoaït ñoäng daïy cho coù hieäu quaû hôn . Ñieàu quan troïng laø vôùi löông taâm vaø traùch nhieäm ,trí tueä vaø taâm huyeát moãi ngöôøi giaùo vieân caàn bieát töï reøn luyeän,töï hoïc taäp ,töï giaùo duïc ñeå trôû thaønh taám göông saùng cho theá heä treå phaán ñaáu vaø reøn luyeän,xöùng ñaùng vôùi nieàm tin cuûa nhaân daân,goùp phaàn trong söï nghieäp phaùt trieån giaùo duïc vaø ñaøo taïo . Vôùi kinh nghieäm,tích luyõ ñöôïc trong thöïc teá giaûng daïy cuûa baûn thaân . Toâi raát mong nhaän ñöôïc nhöõng goùp yù, giuùp ñôõ cuûa ñoàng nghieäp ñeå ruùt kinh nghieäm giaûng daïy hay hôn nöõa . Nhaèm naâng cao chaát löôïng daïy vaø hoïc ngaøy caøng ñi leân . Hương Sôn,ngaøy 20 thaùng 4 naêm 2006 Ngöôøi vieát 5
6