SKKN: Kinh nghiệm bồi dưỡng học sinh giỏi môn Lịch sử 9 cấp THCS

Kinh nghiệm bồi dưỡng học sinh giỏi môn Lịch sử 9 cấp trung học cơ sở<br /> <br />                                           PHÒNG GD & ĐT KRÔNG ANA<br />      TRƯỜNG THCS BUÔN TRẤP<br /> ­­­­­­­­­­                      <br /> <br /> <br /> <br /> <br />      <br /> <br /> <br /> SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM<br /> Đề tài:<br />  KINH NGHIỆM BỒI DƯỠNG HỌC SINH GIỎI <br /> MÔN LỊCH SỬ 9 CẤP THCS<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Họ và tên: Trương Thị Lan Anh<br /> Đơn vị công tác: Trường THCS Buôn Trấp<br /> Trình độ đào tạo: Đại học Sư Phạm<br /> Môn đào tạo: Lịch sử<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Trương Thị Lan Anh ­ THCS Buôn Trấp­ Krông Ana­ Đăk Lăk 1<br />  Kinh nghiệm bồi dưỡng học sinh giỏi môn Lịch sử 9 cấp trung học cơ sở<br /> <br /> <br /> <br />                                                 Krông Ana, tháng 4 năm 2019<br />    I.Phần mở đầu:<br /> 1.Lý do chọn đề tài.<br /> Dân tộc Việt Nam có truyền thống lâu đời về đào tạo, bồi dưỡng tiềm năng cho  <br /> đất nước. Thời kì chế độ phong kiến Việt Nam cũng như sau cách mạng tháng Tám <br /> đến nay, lịch sử đều rất coi trọng nhân tài và coi đó là quốc sách hàng đầu.<br /> Ngày nay dưới sự lãnh đạo của Đảng và Nhà nước việc dạy học nói chung và  <br /> bồi dưỡng nhân tài nói riêng  càng được  chú  trọng nhằm hình thành những  con <br /> người có ý thức và đạo đức XHCN, có trình độ, có văn hoá, có hiểu biết kỹ thuật, <br /> có năng lực lao động cần thiết, có óc thẩm mĩ và có kiến thức tốt để  kế  tục sự <br /> nghiệp cách mạng, xây dựng và bảo vệ  Tổ  quốc, với mục tiêu: “Giáo dục là quốc  <br /> sách hàng đầu” nhằm “Nâng cao dân trí ­ Đào tạo nhân lực ­ Bồi dưỡng nhân tài”. <br /> Về  chiến lược bồi dưỡng nhân tài, nguyên tổng bí thư  Lê Khả  Phiêu đã nói:“  <br /> Một mặt phải tìm được những cách thích hợp để  phát hiện và bồi dưỡng nhân tài. <br /> Nhưng đồng thời cũng cần lưu ý là nhân tài sẽ có điều kiện xuất hiện trên một nền  <br /> dân trí rộng và trên cơ sở tổ chức đào tạo nhân lực tốt. Vì nhân tài là những người  <br /> có trí tuệ  sắc bén, có bàn tay vàng, có kĩ năng đặc biệt “. Chính nhà trường là nơi  <br /> đào tạo các nhân tài. Phát hiện, bồi dưỡng học sinh giỏi  ở bậc THCS là tạo nguồn <br /> cho việc bồi dưỡng học sinh giỏi  ở  các bậc phổ  thông. Công tác bồi dưỡng học <br /> sinh giỏi phải được tiến hành thường xuyên. Nâng cao chất lượng học sinh giỏi <br /> phải song song với nâng cao chất lượng đại trà. Đây là nhiệm vụ  của toàn Đảng, <br /> toàn dân mà trực tiếp là của người cán bộ quản lí và giáo viên”.<br /> Công tác phát hiện và lựa chọn học sinh giỏi là một việc làm hết sức quan  <br /> trọng. Việc lựa chọn không phải chỉ  chú ý đến lực học của môn học mà còn phải <br /> quan tâm đến sở thích, sự say mê của các em đối với các môn học. Trong quá trình  <br /> dạy học giáo viên phải chú ý đến các đối tượng học sinh. Định hướng cho các em <br /> biết được vai trò cần thiết của việc học, đồng thời khơi gợi cho các em có hứng thú  <br /> học tập. <br /> Bồi dưỡng học sinh giỏi cũng là công tác cực kì quan trọng giúp cho ngành <br /> giáo dục phát hiện nhân tài, lựa chọn những mầm giống tương lai cho đất nước <br /> trong sự nghiệp trồng người. Đồng thời giúp cho học sinh thực hiện được ước mơ <br /> là con ngoan, trò giỏi và có định hướng đúng về nghề nghiệp của mình trong tương <br /> lai. <br /> Nhiều năm liền tôi đã được lãnh đạo nhà trường và lãnh đạo Phòng giáo dục,  <br /> tin tưởng phân công giảng dạy và bồi dưỡng học sinh giỏi môn Lịch sử lớp 9. Một  <br /> môn học có số tiết dạy trong tuần ít hơn các môn học khác, còn bị coi là phụ. Mặt  <br /> khác Lịch sử còn là môn học khô khan, khó hiểu học sinh thì không thích học, phụ <br /> huynh cũng không muốn cho con mình tham gia thi môn học này. Song với năng lực <br /> <br /> Trương Thị Lan Anh ­ THCS Buôn Trấp­ Krông Ana­ Đăk Lăk 2<br />  Kinh nghiệm bồi dưỡng học sinh giỏi môn Lịch sử 9 cấp trung học cơ sở<br /> chuyên môn cùng tâm huyết nghề nghiệp và sự tận tụy của bản thân 8 năm liên tục <br /> tôi đã có 39 em đạt học sinh giỏi cấp huyện, cấp tỉnh.<br /> Do đó năm học 2018­2019, tôi đã bắt tay vào việc tổng kết kinh nghiệm bồi  <br /> dưỡng học sinh giỏi của mình để làm tư liệu phục vụ cho giảng dạy và bồi dưỡng <br /> nhằm tránh tình trạng làm việc theo lối mòn, cảm tính chủ quan. Tôi nghĩ rằng điều  <br /> này sẽ nâng cao hơn nữa chất lượng trong dạy học và bồi dưỡng học sinh giỏi.<br /> Việc bồi dưỡng học sinh giỏi cần được nghiên cứu thật kĩ lưỡng cả  về nội <br /> dung và phương pháp. Vì vậy, sau 17 năm giảng dạy và 8 năm liên tục làm công tác  <br /> bồi dưỡng học sinh giỏi bản thân đã có không ít trăn trở để làm sao nâng cao được <br /> chất lượng mũi nhọn môn Lịch sử   ở  trường THCS Buôn Trấp nói riêng và toàn  <br /> huyện Krông Ana nói chung. Với những lý do nêu trên cùng với thành tích của học <br /> sinh, tôi mạnh dạn lựa chọn đề  tài “ Kinh nghiệm bồi dưỡng học sinh giỏi môn  <br /> Lịch sử  9 cấp THCS”, rất mong nhận được ý kiến đóng góp của đồng chí, đồng <br /> nghiệp.<br /> 2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài:<br />          ­ Nghiên cứu và xác định rõ đối tượng, mục đích, nội dung và phương pháp <br /> dạy học trong quá trình bồi dưỡng học sinh giỏi.<br />           ­  Nhiệm vụ của đề tài này là giúp giáo viên định hình một cách rõ ràng các  <br /> bước các khâu cần thiết để phát hiện lựa chọn và bồi dưỡng học sinh giỏi một cách  <br /> khoa học, chặt chẽ và có hệ thống.<br /> ­ Mục tiêu quan trọng nhất của đề tài nghiên cứu này là nhằm đưa ra một số <br /> kinh nghiệm, bí quyết ôn luyện học sinh giỏi môn Lịch sử  (chọn đối tượng học  <br /> sinh, phương pháp ôn luyện, kết quả đạt được).<br />          3. Đối tượng nghiên cứu:<br />  Kinh nghiệm bồi dưỡng học sinh giỏi môn Lịch sử 9 cấp THCS<br />         4.Giới hạn của đề tài:<br /> ­ Chương trình cơ bản và nâng cao dành cho bộ môn Lịch sử. <br /> ­ Đội tuyển học sinh giỏi môn Lịch sử    trường THCS Buôn Trấp và đội <br /> tuyển học sinh giỏi của Phòng giáo dục và đào tạo huyện Krông Ana.<br />       5. Phương pháp nghiên cứu:<br /> ­ Phương pháp phân tích ­ tổng hợp tài liệu<br /> ­ Phương pháp quan sát sư phạm<br /> ­ Phương pháp thống kê, tổng hợp, so sánh<br /> ­ Phương pháp trải nghiệm thực tế <br /> ­ Phương pháp tổng kết kinh nghiệm giáo dục<br /> ­ Phương pháp nghiên cứu tài liệu tham khảo<br /> <br />         II. Phần nội dung:<br /> <br /> Trương Thị Lan Anh ­ THCS Buôn Trấp­ Krông Ana­ Đăk Lăk 3<br />  Kinh nghiệm bồi dưỡng học sinh giỏi môn Lịch sử 9 cấp trung học cơ sở<br /> 1.Cơ sở lí luận:<br /> Xã hội đang ngày càng phát triển và từng bước hội nhập sâu rộng vào nền  <br /> kinh tế quốc tế. Yêu cầu đặt ra đối với nền giáo dục nước nhà phải không ngừng  <br /> đổi mới để  nâng cao chất lượng, nhằm đào tạo những con người mới “vừa hồng  <br /> vừa chuyên” đáp ứng được yêu cầu ngày càng cao của nền kinh tế tri thức. Để làm <br /> được điều đó đòi hỏi sự quan tâm góp sức nỗ  lực của toàn xã hội, đặc biệt là của <br /> sự nghiệp Giáo dục ­ đào tạo. Trong đó, nhân tố quan trọng giữ vai trò quyết định là  <br /> đội ngũ thầy giáo, cô giáo những người trực tiếp xây dựng nên chất lượng giáo dục. <br /> Nhiệm vụ cơ bản nhất của đội ngũ nhà giáo là tham gia giảng dạy và giáo dục học  <br /> sinh, giáo dục thế hệ trẻ, giúp các em có những kiến thức, kĩ năng, thái độ, tình cảm  <br /> để sống, lao động và học tập.<br />           Lịch sử là một môn học có vị trí quan trọng trong việc hình thành và phát triển  <br /> nhân cách học sinh. Dạy tốt môn Lịch sử ở bậc THCS sẽ góp phần thực hiện mục  <br /> tiêu môn học, nâng cao chất lượng giáo dục và phát triển con người toàn diện. Học  <br /> tốt môn Lịch sử không những cung cấp kiến thức, kĩ năng cho các em mà nó còn có <br /> ý nghĩa hết sức quan trọng đó là giáo dục cho các em niềm tự hào dân tộc, tôn trọng <br /> giá   trị   lịch   sử   dân   tộc   Việt   Nam   (hơn   4   nghìn   năm   dựng   nước   và   giữ   nước).  <br /> UNESCO xác định mục đích giảng dạy Lịch sử: "Truyền thụ cho học sinh ý nghĩa <br /> của quá khứ và sự tiếp tục trong hiện tại, dẫn dắt học sinh hiểu vai trò con người  <br /> trong cộng đồng và vai trò của cộng đồng trong thế giới nói chung". <br /> Theo GS ­ TS Nguyễn Viết Thịnh, giảng viên khoa xã hội Trường Đại học Sư <br /> phạm Hà Nội cho rằng: “Học sinh giỏi môn Lịch sử chỉ cần học thuộc là chưa đủ,  <br /> chưa chính xác vì Lịch sử là môn khoa học nghiên cứu về các sự kiện, hiện tượng <br /> của xã hội loài người đã xảy ra trong quá khứ". Chính vì vậy, người dạy và học <br /> Lịch sử    cần có phương pháp tư  duy, phân tích, nhận xét, giải thích, so sánh các  <br /> hiện tượng Lịch sử theo quan điểm khoa học và đảm bảo tính chính xác.<br /> Với quan niệm trên, chúng ta hiểu rằng học sinh giỏi môn Lịch sử là những học  <br /> sinh phải nắm được những kiến thức cơ bản của bộ môn và phải vận dụng được  <br /> những hiểu biết; những kỹ năng Lịch sử để giải quyết những nội dung cơ bản theo <br /> yêu cầu của đề bài, của thực tiễn cuộc sống và học sinh giỏi môn Lịch sử là những <br /> học sinh có năng lực độc lập suy nghĩ, vận dụng tốt nhất những kiến thức, kỹ năng  <br /> chắc chắn về Lịch sử, biết tư duy, suy luận về Lịch sử.<br /> 2. Thực trạng vấn đề<br /> Trương Thị Lan Anh ­ THCS Buôn Trấp­ Krông Ana­ Đăk Lăk 4<br />  Kinh nghiệm bồi dưỡng học sinh giỏi môn Lịch sử 9 cấp trung học cơ sở<br /> Lãnh đạo Phòng giáo dục, lãnh đạo các trường rất chú trọng đến chất lượng  <br /> mũi nhọn nên rất quan tâm đến công tác bồi dưỡng học sinh giỏi.<br /> Đời sống người dân sống trên địa bàn thị  trấn Buôn Trấp ngày càng được <br /> nâng cao nên các gia đình đã có nhiều điều kiện để đầu tư cho con em học tập.<br />  Môn Lịch sử ở trường là môn có truyền thống đạt giải trong các kỳ thi chọn <br /> học sinh giỏi cấp huyện, cấp tỉnh nên cũng thu hút học sinh đăng ký tham gia bồi <br /> dưỡng.<br /> Cũng như các bộ  môn khác khi nghiên cứu vấn đề  bồi dưỡng học sinh giỏi  <br /> môn Lịch sử giáo viên đã được trang bị lí luận dạy học đó là Tâm lí học. Giáo dục <br /> học, Phương pháp giảng dạy… Tuy nhiên, không có một giáo trình nào hướng dẫn  <br /> cho giáo viên phương pháp bồi dưỡng học sinh giỏi cả do đó, có thể khẳng định đó  <br /> chính là khó khăn lớn nhất đòi hỏi người giáo viên muốn đạt được chất lượng cao <br /> trong quá trình bồi dưỡng học sinh giỏi phải luôn tự học, tự rèn, nâng cao kiến thức, <br /> kinh nghiệm từ  học hỏi bạn bè đồng nghiệp trong quá trình giảng dạy, luôn có ý <br /> thức phấn đấu không tự bằng lòng với cái mình đã đạt được, luôn rút kinh nghiệm  <br /> và dần dần đúc kết lại để  trang bị  cho mình những bài học cần thiết trong giảng  <br /> dạy.<br /> Hiện nay đa số học sinh không thích học các môn Lịch sử vì các em cho rằng <br /> đây là “môn khó học, khó nhớ và rất khô khan”  , là môn phụ chỉ cần đủ điểm là được . <br /> Thậm chí có lớp khi tôi vào chọn học sinh dự thi các em còn nói: “ Cô hỏi muộn thế  <br /> các thầy cô khác hỏi trước chúng em đăng ký hết rồi” Chính vì vậy việc tuyển chọn <br /> đội tuyển học sinh giỏi là một việc làm rất dễ đối với các môn Toán, Lý, Hóa, Tiếng <br /> Anh nhưng lại là một việc làm rất khó đối với tôi.<br />  Một khó khăn nữa tôi gặp phải là hiện nay không chỉ có học sinh không thích  <br /> học mà nhiều phụ huynh học sinh cũng không muốn cho con em mình tốn nhiều thời  <br /> gian cho các môn Lịch sử thậm chí ngay cả  việc tham gia bồi dưỡng và dự  thi cũng  <br /> vậy.<br /> Sự định hướng, thuyết phục của giáo viên với học sinh có khả  năng học tốt  <br /> môn Lịch sử vẫn còn hạn chế nên học sinh chưa thật mặn mà với bộ môn này do đó <br /> hạn chế trong việc lựa chọn đúng đối tượng để bồi dưỡng.<br /> ̀ ương hoc sinh gioi <br />  Bôi d ̃ ̣ ̉ ở môt sô tr<br /> ̣ ́ ường con mang tinh chât mua vu, chi th<br /> ̀ ́ ́ ̀ ̣ ̉ ực  <br /> ̣ ́ ́ ̣ ̉<br /> hiên khi co kê hoach cua Phong giáo d<br /> ̀ ục cho nên hoc sinh phai hoc dôn ep dân t<br /> ̣ ̉ ̣ ̀ ́ ̃ ới  <br /> ̣ ̉ ̉ ́ ̀ ưỡng chưa cao.<br /> hiêu qua cua công tac bôi d<br />  Thời gian học của học sinh không ổn định, không được đảm bảo đúng theo  <br /> kế hoạch vì các em phải học trái buổi và học thêm quá nhiều.<br /> ̣<br />   Môt sô it giao viên ch<br /> ́́ ́ ưa xac đinh ro trong tâm kiên th<br /> ́ ̣ ̃ ̣ ́ ức đê xây d<br /> ̉ ựng đề <br /> cương bồi dưỡng học sinh giỏi.<br /> Việc hỗ trợ kinh phí để bồi dưỡng cho giáo viên bồi dưỡng học sinh giỏi  ở <br /> một số  trường còn chưa thỏa đáng, chưa kịp thời nên một số  giáo viên chưa chú ý <br /> đầu tư nâng cao năng lực để giảng dạy làm giảm đi sự hứng thú đối với học sinh.<br /> Trương Thị Lan Anh ­ THCS Buôn Trấp­ Krông Ana­ Đăk Lăk 5<br />  Kinh nghiệm bồi dưỡng học sinh giỏi môn Lịch sử 9 cấp trung học cơ sở<br /> Trong quá trình bồi dưỡng học sinh qua các năm, tôi nhận thấy để  học sinh  <br /> thích thú môn Lịch sử và đạt được giải cao qua các kì thi, giáo viên không chỉ tìm tòi <br /> về  mặt kiến thức mà còn phải làm tốt công tác định hướng tư  tưởng cho học sinh  <br /> một cách chu đáo giúp các em có sự tự  tin về vai trò, nhiệm vụ của mình nên chất <br /> lượng bồi dưỡng học sinh giỏi bộ  môn Lịch sử  đạt kết quả  khá cao. Đó cũng là <br /> thành công cả  về mặt lí luận cũng như  thực tiễn của bản thân trong quá trình dạy  <br /> học.<br />           3.Nội dung và hình thức của giải pháp:<br /> a. Mục tiêu của giải pháp<br /> ­ Nhằm nâng cao chất lượng dạy và học nói chung, chất lượng dạy học bộ <br /> môn Lịch sử nói riêng. Giáo dục cho học sinh truyền thống yêu nước, lòng tự  hào  <br /> dân tộc.<br /> ­ Nâng cao chất lượng mũi nhọn trong giáo dục của nhà trường, là động lực <br /> thúc đẩy phong trào thi đua học tập  ở  học sinh. Góp phần hoàn thành mục tiêu, <br /> nhiệm vụ của trường, của ngành.<br /> ­ Tạo điều kiện thuận lợi cho những học sinh có năng lực, có niềm đam mê,  <br /> có sáng tạo trong học tập bộ môn.<br /> ­ Lựa chọn được đội tuyển dự thi học sinh giỏi các cấp đạt kết quả cao.<br />            ­ Thúc đẩy phong trào thi đua “ Hai tốt” trong nhà trường.<br /> ­ Làm cơ sở định hướng cho các em tiếp tục học lên và chọn lựa ngành nghề <br /> sau này phù hợp với năng lực của mình. <br /> ­ Trong quá trình bồi dưỡng học sinh giỏi Phòng giáo dục và đào tạo sẽ chọn  <br /> lựa được một đội ngũ giáo viên có trình độ chuyên môn nghiệp vụ, có tâm huyết, có  <br /> kinh nghiệm trong công tác bồi dưỡng học sinh giỏi để làm nòng cốt cho ngành giáo <br /> dục và đào tạo của huyện. <br /> ­ Giáo viên có điều kiện để nghiên cứu, bồi dưỡng, nâng cao trình độ chuyên <br /> môn nghiệp vụ. <br /> b. Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp.<br /> b.1 Xây dựng kế hoạch cụ thể trong công tác bồi dưỡng học sinh giỏi<br /> Sau khi lựa chọn được đội tuyển học sinh giỏi thông qua kỳ thi cấp trường,  <br /> tôi đã lập cho mình một kế hoạch, chương trình cụ thể để ôn luyện nhằm tránh tình  <br /> trạng thích đâu dạy đó.  Bản thân cũng đã lên kế  hoạch cụ  thể  về: thời gian bồi  <br /> dưỡng, nội dung, thời lượng, số lượng học sinh bồi dưỡng, chỉ tiêu phấn đấu đạt  <br /> giải … Trong suốt quá trình bồi dưỡng bản thân đã thực hiện nghiêm túc theo kế <br /> hoạch đề  ra.  Tìm phương pháp biện pháp bồi như  thế  nào để  đạt hiệu quả  cao <br /> nhất. Một trong những phương pháp quyết định thành hay bại của quá trình bồi <br /> dưỡng đó là: động viên, định hướng cho học sinh tự học, tự nghiên cứu, tự kiểm tra  <br /> kiến thức.<br /> Bên cạnh đó, lãnh đạo nhà trường ­ trực tiếp là đồng chí Phó Hiệu trưởng  <br /> phụ   trách   chuyên   môn   của   trường   thường   xuyên   kiểm   tra,   nhắc   nhở   việc   bồi <br /> <br /> Trương Thị Lan Anh ­ THCS Buôn Trấp­ Krông Ana­ Đăk Lăk 6<br />  Kinh nghiệm bồi dưỡng học sinh giỏi môn Lịch sử 9 cấp trung học cơ sở<br /> dưỡng học sinh giỏi của giáo viên để công tác bồi dưỡng học sinh giỏi của trường  <br /> đạt được kết quả cao nhất.<br />        b.2 Chọn đối tượng bồi dưỡng và thường xuyên làm công tác tư tưởng <br /> với học sinh tham gia bồi dưỡng<br />  Trong công tác bồi dưỡng học sinh giỏi khâu đầu tiên là khâu phát hiện và <br /> tuyển chọn học sinh, khâu này quan trọng chẳng khác gì khâu “ chọn giống của nhà <br /> nông”. Vậy làm thế nào để  vận động, thuyết phục được các em tham gia dự thi bộ <br /> môn của mình?  Trước hết giáo viên phải dạy như  thế  nào để  làm cho các em yêu  <br /> thích bộ  môn, say mê tìm tòi kiến thức, giáo viên phải có cách giảng dễ  hiểu, phải <br /> gần gũi, thân thiện với học sinh để các em thích cô từ đó sẽ thích môn học. <br /> Như  chúng ta đã biết theo quy chế thi học sinh giỏi thì đối tượng được thi <br /> học sinh giỏi là những học sinh đang học lớp 9 tại trường, có học lực của năm học <br /> trước đạt từ  loại khá trở  lên, hạnh kiểm đạt loại khá trở  lên và điểm trung bình  <br /> môn đăng ký dự thi đạt từ 8,0 trở lên. Chính vì thế việc phát hiện học sinh giỏi đối <br /> với giao viên bô môn là vi<br /> ́ ̣ ệc rất quan trọng, cân phai trai qua môt qua trinh theo doi<br /> ̀ ̉ ̉ ̣ ́ ̀ ̃ <br /> ̀ ̉ ̣<br /> va giang day trên l ơp cho nên cân phân công giao viên chu chôt  bô môn day l<br /> ́ ̀ ́ ̉ ́ ̣ ̣ ơp 6 va<br /> ́ ̀ <br /> lơp 9.<br /> ́<br /> ̉ ưc thi hoc sinh gioi câp tr<br /> Tô ch ́ ̣ ̉ ́ ương đôi v<br /> ̀ ́ ơi t<br /> ́ ưng bô môn đê tao điêu kiên<br /> ̀ ̣ ̉ ̣ ̀ ̣  <br /> ̣ ợi cho giao viên trong công tac chon va bôi d<br /> thuân l ́ ́ ̣ ̀ ̀ ưỡng hoc sinh gioi ngay t<br /> ̣ ̉ ừ đâù <br /> năm hoc.̣<br /> Trong quá trình dạy học trên lớp cac giao viên nên kêt h<br /> ́ ́ ́ ợp nhưng câu hoi<br /> ̃ ̉ <br /> ̉ ́ ̣<br /> nâng cao đê phat hiên nh ưng hoc sinh th<br /> ̃ ̣ ực sự co triên vong đê l<br /> ́ ̉ ̣ ̉ ựa chon va bôi d<br /> ̣ ̀ ̀ ưỡng  <br /> ngay từ cac l<br /> ́ ơp đâu câp.<br /> ́ ̀ ́<br />        Phải thường xuyên động viên, khuyến khích và kiên trì phân tích cho học <br /> sinh thấy được phải làm như thế nào để đạt hiệu quả cao nhất trong các kỳ thi. Vì  <br /> suy cho cùng việc bồi dưỡng học sinh giỏi thành công hay thất bại nhờ vào vai trò  <br /> của người giáo viên­ người giáo viên mới gặp những “lực cản” mà buông xuôi thì  <br /> khó có thể thành công. Do đó, người giáo viên bồi dưỡng học sinh giỏi được ví như <br /> đạo diễn của bộ phim, còn học sinh là những diễn viên thực hiện theo ý định của <br /> đạo diễn, nhưng đạo diễn cũng cần biết quan tâm đến tâm tư, nguyện vọng của  <br /> diễn viên.<br />    Mặt khác giáo viên phải biết khơi dậy  ở học sinh niềm tự hào, hãnh diện <br /> khi đỗ đạt. Đã là học sinh giỏi cấp tỉnh có giải thì đương nhiên bất cứ môn học nào  <br /> cũng được hưởng chế độ ưu tiên ngang nhau và vinh quang như nhau. <br />  Trong công tác tuyển chọn cũng cần lưu ý về vấn đề tâm lý học sinh. Tâm lí <br /> vững vàng, bình tĩnh, tự  tin thì bài làm sẽ đạt kết quả  cao. Ngược lại tâm lí hoang <br /> mang, giao động, sợ sệt thì chất lượng bài làm sẽ kém. Bởi vậy giáo viên ôn luyện <br /> cũng phải biết trấn tĩnh niềm tin cho học trò của mình.<br />    Khi lựa chọn được đối tượng để ôn rồi thì giáo viên phải biết yêu nghề tận <br /> tụy với nghề. Yêu trẻ  tận tụy với trẻ. Luôn luôn biết khích lệ, níu kéo các em vào  <br /> <br /> Trương Thị Lan Anh ­ THCS Buôn Trấp­ Krông Ana­ Đăk Lăk 7<br />  Kinh nghiệm bồi dưỡng học sinh giỏi môn Lịch sử 9 cấp trung học cơ sở<br /> niềm ham mê yêu thích bộ  môn. Đồng thời giáo viên cũng phải biết xây dựng vun  <br /> đắp uy tín của mình để có được lòng tin đối với học sinh. <br /> b.3 Giáo viên bồi dưỡng nên biên soạn tài liệu theo từng chuyên đề  để <br /> bồi dưỡng học sinh giỏi.<br /> Đây là biện pháp mang tính bền vững đối với công tác bồi dưỡng học sinh  <br /> giỏi môn Lịch sử. Từ thực tế kinh nghiệm bồi dưỡng những năm qua cho thấy nội  <br /> dung bồi dưỡng học sinh giỏi môn Lịch sử rất phong phú được trải ở 4 khối lớp 6,  <br /> 7,8, 9 và  ở  mỗi khối lớp lượng kiến thức cần truyền đạt cho học sinh là vô hạn, <br /> giáo viên bồi dưỡng rất khó xác định được nội dung kiến thức nào cần bồi dưỡng  <br /> trước cho học sinh, nội dung nào không quan trọng để  giới hạn, đặc biệt là phần  <br /> Lịch sử thế giới cận đại và hiện đại (khối 8) và Lịch sử thế  giới hiện đại và Lịch  <br /> sử việt Nam từ sau chiến tranh thế giới thứ nhất đến năm 1975 (khối 9), bên cạnh <br /> đó trong một vài trường hợp người giáo viên không thể bồi dưỡng kiến thức trong <br /> sách giáo khoa theo một trình tự cố định hết Bài 1 đến Bài 2, Bài 3 …do không đủ <br /> thời   gian   hoặc   do   kiến   thức   được   sắp   xếp   theo   từng   phần,   từng   chương   theo  <br /> phương pháp dàn trải.  Chính vì thế, bản thân đã tiến hành soạn tài liệu riêng theo  <br /> từng chuyên đề của nội dung bồi dưỡng học sinh giỏi cụ thể như sau:<br />       ­ Chuyên đề Lịch sử thế giới và Việt Nam cổ đại (khối 6).<br />    ­ Chuyên đề Lịch sử thế giới và Việt Nam trung đại (khối 7).<br />      ­ Chuyên đề Lịch sử thế giới và Việt Nam cận hiện đại (khối 8)<br /> Sau khi đã ôn xong nội dung kiến thức cơ bản, thời gian còn lại tôi sẽ luyện  <br /> cho các em các dạng đề nâng cao từ nguồn đề tham khảo đã tích lũy được qua các <br /> năm trong các kì thi cấp huyện, cấp tỉnh của tỉnh Đăk Lăk và đề  thi của các tỉnh <br /> khác được tham khảo từ Internet, từ sách nâng cao dành cho học sinh giỏi lớp 9, lớp <br /> 12 và cả đề thi dành cho cao đẳng và đại học nếu phù hợp.<br /> Khi đã biên soạn được tài liệu giáo viên rất thuận lợi trong việc bồi dưỡng  <br /> cho học sinh vì lượng kiến thức đã được định trước, đồng thời hạn chế  việc mất  <br /> thời gian và có thể bồi dưỡng theo sở thích của mình.<br />   * Hê thông kiên th<br /> ̣ ́ ́ ưc trong tâm cân năm.<br /> ́ ̣ ̀ ́<br />  Khối 6:<br /> ­ Ngay từ buổi ôn đầu tiên tôi đã cho các em ôn lại khái niệm Lịch sử là gì? <br /> Mục đích học tập Lịch sử: Để biết được cội nguồn của tổ tiên, quê hương, dân tộc <br /> mình, để  hiểu cuộc sống đấu tranh và lao động của dân tộc mình và của cả  loài <br /> người trong quá khứ. Để  hiểu được những gì chúng ta đang thừa hưởng của ông  <br /> cha trong quá khứ  và biết mình phải làm gì cho tương lai. Từ  đó sẽ  động viên,  <br /> thuyết phục các em yên tâm học tập bộ  môn này bởi nó là một là khoa học, có  <br /> nhiệm vụ tìm hiểu và khôi phục lại quá khứ của con người và xã hội loài người. <br /> ­ Tiếp theo là phần xã hội nguyên thủy trên thế giới và xã hội nguyên thủy ở <br /> Việt Nam  ở  phần này học sinh phải nắm chắc thời gian, địa điểm tìm thấy dấu  <br /> tích,đời sống xã hội, hình dáng của người nguyên thủy.  Từ  đó các em biết so sánh <br /> Trương Thị Lan Anh ­ THCS Buôn Trấp­ Krông Ana­ Đăk Lăk 8<br />  Kinh nghiệm bồi dưỡng học sinh giỏi môn Lịch sử 9 cấp trung học cơ sở<br /> các đặc điểm của người tối cổ  với người tinh khôn, biết được Việt Nam cũng là  <br /> quê hương của loài người.<br /> ­ Một nội dung kiến thức trọng tâm khác không thể bỏ qua đó là tìm hiểu về <br /> các quốc gia cổ đại phương Đông và phương Tây. Ở chuyên đề này yêu cầu các em <br /> nắm được thời gian, địa điểm, tên gọi, đặc điểm về kinh tế, xã hội và những thành  <br /> tựu của các quốc gia cổ đại phương Đông và phương Tây.<br /> ­ Sau khi nắm được những kiến thức trọng tâm của phần Lịch sử thế giới tôi  <br /> cho các em tìm hiểu về  thời kỳ  dựng nước của nước ta ­ nhà nước Văn Lang, Âu  <br /> Lạc: Điều kiện ra đời; thời gian, địa bàn thành lập; tổ chức nhà nước:  đời sống vật <br /> chất; đời sống tinh thần; kiến trúc và cuộc đấu tranh chống ngoại xâm của cha ông  <br /> để  từ  đó rút ra những bài học kinh nghiệm quý báu trong công cuộc xây dựng và <br /> bảo vệ Tổ quốc trong giai đoạn hiện nay.<br /> ­ Cuối cùng là chuyên đề Việt Nam thời Bắc thuộc học sinh nắm chắc được  <br /> tên các cuộc khởi nghĩa, cuộc kháng chiến, thời gian, người lãnh đạo. Nắm được  <br /> Quốc hiệu, tên gọi nước ta trong thời Bắc thuộc.<br /> Khối 7 : <br /> ­ Các cuộc phát kiến địa lý, học sinh cần phải nắm được nguyên nhân, điều <br /> kiện, thời gian, tên các nhà phát kiến địa lý và ý nghĩa của các cuộc phát kiến đại lý.<br /> ­ Về  phong trào văn hóa Phục hưng giáo viên cũng cần cho các em nhớ  lại  <br /> được nguyên nhân, khái niệm, nội dung, ý nghĩa và các nhà văn hóa khoa học tiêu  <br /> biểu của phong trào văn hóa Phục hưng.<br /> ­ Chuyên đề  các triều đại phong kiến Việt Nam, đây là nội dung cơ  bản và <br /> xuyên suốt trong chương trình lịch sử  lớp 7 nên tôi yêu cầu các em nắm được các  <br /> vấn đề trọng tâm sau:  Thứ tự các triều đại, thời gian, quốc hiệu nước ta quan các <br /> triều đại đó; tên vị vua sáng lập và kinh đô của mỗi triều đại đó.<br /> ­ Chuyên đề  các cuộc kháng chiến chống ngoại xâm của dân tộc ta từ  thời  <br /> Tiền Lê đến thời Tây Sơn. Ở chuyên đề này đòi hỏi các em phải nhớ được những <br /> nội dung như: Tên cuộc kháng chiến, thời gian, trận đánh tiêu biểu, nhân vật lịch sử <br /> tiêu biểu và cách đánh giặc của cha ông ta qua các cuộc kháng chiến <br /> ­ Tiếp đó là chuyên đề  các bộ luật thời phong kiến của nước ta đối với nội  <br /> dung này tôi cho các em nhớ  lại tên các bộ  luật, điểm giống và khác nhau của các <br /> bộ luật đó.<br /> ­ Khái quát sự phát triển của giáo dục nước ta thời Lý, Trần, Hồ và Lê Sơ ở <br /> chuyên đề này các em cần phải nắm được sự phát triển, thành tựu nổi bật của giáo  <br /> dục nước ta dưới các triều đại.<br />   ­ Cuối cùng tôi cho các em ôn lại hai chuyên đề  nói đến vấn đề  cải cách  <br /> trong xã hội phong kiến Việt Nam đó là: Những cải cách của Hồ Quý Lý và Quang  <br /> Trung xây dựng đất nước.<br /> Khối 8: <br /> <br /> Trương Thị Lan Anh ­ THCS Buôn Trấp­ Krông Ana­ Đăk Lăk 9<br />  Kinh nghiệm bồi dưỡng học sinh giỏi môn Lịch sử 9 cấp trung học cơ sở<br /> ­ Các cuộc Cách mạng tư  sản trên thế  giới là một nội dung  ở  lớp 8 mà các  <br /> em phải nắm chắc. Bởi từ nội dung này các em sẽ biết được sự hình thành và phát <br /> triển của chế độ chủ nghĩa tư bản. Một chế độ  xã hội xuyên suốt phần lịch sử lớp  <br /> 8 và lớp 9. Trong chuyên đề này yêu cầu học sinh phải tìm được cuộc cách mạng tư <br /> sản nào là triệt để nhất và giải thích được tại sao?<br /> ­ Chuyên đề thứ hai các em cần nắm được đó chính là Công xã Pari 1871 đây  <br /> là cuộc cách mạng vô sản đầu tiên trên thế  giới đã đưa giai cấp vô sản lên nắm <br /> quyền. Từ đó các em sẽ rút ra được thế nào là cách mạng vô sản và các em có thể <br /> rút ra điểm khác nhau giữa cách mạng vô sản với cách mạng tư sản.<br /> ­ Cách mạng Tân Hợi 1911 ở Trung Quốc – một cuộc cách mạng tư sản diễn <br /> ra ở châu Á có ảnh hưởng không nhỏ đến cách mạng nước ta cũng là một nội dung <br /> kiến thức trọng tâm các em cần nắm.<br /> ­ Chuyên đề về Chiến tranh thế giới thứ nhất( 1914­1918) và chiến tranh thế <br /> giới thứ 2( 1939­1945) cũng là một vấn đề  trọng tâm đã nhiều năm đề  thi của tỉnh  <br /> Đăk Lăk đề cập đến trong đề thi vì thế đây cũng là một nội dung tôi phải xoáy cho <br /> các em khi ôn.<br /> ­ Cách mạng tháng Mười Nga năm 1917 và công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã <br /> hội của Liên Xô ( 1925 ­1941) là một nội dung hết sức quan trọng bởi cách mạng  <br /> tháng 10 Nga là cuộc cách mạng vô sản thắng lợi đầu tiên trên thế giới, nó đã làm cả <br /> thế  giới phải rung chuyển, đồng thời sự  thắng lợi của nó còn đưa tới sự  hình thành  <br /> một chế độ xã hội mới trên thế giới. Xã hội đó hình thành đã làm cho chủ nghĩa tư bản <br /> không còn là hệ thống duy nhất trên thế giới nữa. Mặt khác các em phải nắm chắc nội <br /> dung này vì ở lớp 9 các em tiếp tục được tìm hiểu về công cuộc xây dựng chủ  nghĩa  <br /> xã hội của Liên Xô từ 1945­ đến 1991. Mặt khác cuộc cách mạng tháng 10 Nga 1917 <br /> chính là ánh sáng chân lý để Nguyễn Ái Quốc tìm thấy con đường cứu nước đúng đắn  <br /> cho dân tộc ta, đưa đất nước ta đi theo chế độ chủ nghĩa xã hội.<br />       Riêng Lịch sử lớp 9 là nội dung kiến thức quan trọng nhất khi thi học sinh  <br /> giỏi  cấp huyện,cấp tỉnh vì vậy ngay từ những năm đầu tiên khi bắt đầu ôn tôi đã tiến  <br /> hành biên soạn đề  cương ôn tập theo từng bài cụ  thể  phân chia thành các giai đoạn  <br /> như sau:<br /> + Lịch sử thế giới hiện đại( 1945 đến nay)<br /> + Lịch sử Việt Nam 1919 ­1930<br /> + Lịch sử Việt Nam 1930 ­1939<br /> + Lịch sử Việt Nam 1939 ­1945<br /> + Lịch sử Việt Nam 1946 ­1954 <br /> + Lịch sử Việt Nam 1954 ­1975<br /> + Lịch sử Việt Nam 1975 ­2000<br /> <br /> <br /> <br /> Trương Thị Lan Anh ­ THCS Buôn Trấp­ Krông Ana­ Đăk Lăk 10<br />  Kinh nghiệm bồi dưỡng học sinh giỏi môn Lịch sử 9 cấp trung học cơ sở<br /> + Phần Lịch sử địa phương: Tôi cho học sinh nắm được thời gian, địa điểm <br /> ra đời của Chi bộ cộng sản đầu tiên ở Đăk Lăk; cách mạng tháng Tám ở  Đăk Lăk ; <br /> cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mĩ của quân và dân Đăk Lăk.<br /> Sau mỗi chương, mỗi bài cụ thể tôi lại đưa ra những câu hỏi nâng cao để yêu <br /> cầu các em vận dụng kiến thức đã học vào thực hành và luyên tập các dạng đề  khác <br /> nhau.<br /> b.4 Sau đây xin trình bày một số phương pháp bồi dưỡng học sinh giỏi  <br /> môn Lịch sử .<br />  Khác với nhiều giáo viên bồi dưỡng khác, phương pháp đầu tiên tôi sử dụng <br /> trong quá trình bồi dưỡng học sinh giỏi của mình là tôi sử dụng hương pháp kiểm <br /> tra, đánh giá là phương pháp đầu tiên. Điều này có thể  trái với quy luật dạy học  <br /> nhưng tôi thiết nghĩ bồi dưỡng học sinh giỏi là ôn lại, hệ  thống lại kiến thức đã  <br /> học đồng thời mở rộng, nâng cao những nội dung kiến thức trọng tâm trong chương  <br /> trình cho các em. <br /> Vì vậy, với kinh nghiệm của bản thân, sau khi thi học sinh giỏi cấp trường  <br /> xong, đội tuyển bồi dưỡng đã được chọn, thông thường tôi thường chọn tư 5­8 em  <br /> tham gia bồi dưỡng, trong quá trình ôn luyện sẽ sàng lọc, kiểm tra và chọn lại đội <br /> tuyển chính thức để  thi cấp huyện theo chỉ  tiêu phòng giáo dục phân bổ. Khoảng  <br /> đầu tháng 10 hàng năm, đội tuyển bắt đầu ôn tập; trong buổi ôn tập đầu tiên tôi sẽ <br /> cho các em làm một bài kiểm tra trắc nghiệm thời gian từ 15 đến 20 phút. Sau đó tôi <br /> tiến hành hỏi từng câu các em dùng bút đỏ tự chấm phần làm bài của mình, tiếp đó <br /> cô trò cùng tổng hợp kết quả của mỗi em. Như vậy qua bài kiểm tra ngắn này tôi đã  <br /> biết được khả năng nhớ sự kiện Lịch sử tiêu biểu đã học của từng em. Nhớ và nắm  <br /> chắc các sự kiện Lịch sử đây là một yếu tố rất quan trọng trong quá trình ôn thi học <br /> sinh giỏi môn Lịch sử.<br />  Bên cạnh đó kiểm tra là để giúp học sinh hoàn thiện kĩ năng viết khi làm bài <br /> nhưng nó còn có tác dụng phản hồi, giúp giáo viên kiểm tra một cách chính xác mức <br /> độ nắm kiến thức cũng như các kĩ năng vận dụng xử lí kiến thức của học sinh khi  <br /> thi. Trong quá trình bồi dưỡng sẽ sử dụng sau khi hoàn thành một nội dung lớn quan  <br /> trọng chứ không phải dùng để giao khoán cho học sinh như nhiều giáo viên vẫn sử <br /> dụng. Khi sử dụng phương pháp này cần đảm bảo các bước sau đây:<br /> ­ Bước một yêu cầu học sinh đọc nghiên cứu kĩ đề bài để xác định được yêu <br /> cầu câu hỏi và cần sử  dụng kĩ năng gì để  xử  lí (phân tích, giải thích, chứng minh, <br /> liên hệ,  so sánh... ) cần sử dụng những đơn vị kiến thức gì để làm bài. <br />   ­ Bước hai là lập dàn ý trả  lời để  tránh lỗi thiếu sót khi làm bài có thể  làm <br /> mất điểm đáng tiếc hoặc bài làm lan man, dàn trải, tốn nhiều thời gian.<br />   ­ Bước ba là tiến hành viết bài trong khi viết bài cần trình bày có cấu trúc <br /> chặt chẽ  lôgic, mỗi câu hỏi cần có phần mở  bài và kết bài, bài làm cần trình bày  <br /> sạch sẽ đúng ngữ pháp, đúng chính tả. <br />   ­ Bước cuối cùng là kiểm tra lại bài làm bằng cách đọc qua và sửa chữa lỗi  <br /> trước khi kết thúc việc làm bài. <br /> <br /> Trương Thị Lan Anh ­ THCS Buôn Trấp­ Krông Ana­ Đăk Lăk 11<br />  Kinh nghiệm bồi dưỡng học sinh giỏi môn Lịch sử 9 cấp trung học cơ sở<br /> Lịch sử, là môn “học thuộc” nên đòi hỏi học sinh phải siêng năng, chăm chỉ <br /> vì thế trong mỗi tiết ôn tôi thường dành một khoảng thời gian nhất định để  kiểm tra <br /> lại kiến thức cũ và chỉ cho các em phương pháp để học thuộc có hiệu quả cao nhất,  <br /> tránh kiểu học vẹt, học trước quên sau. <br />   Trong quá trình bồi dưỡng luôn kết hợp ra đề  để  kiểm tra, chấm điểm, <br /> chỉnh sửa văn phong, ngôn từ và cách trình bày cho các em. Đồng thời cho các em làm <br /> một số đề thi để kiểm tra kiến thức đồng thời rèn luyện cho học sinh kỹ năng thi cử.<br />   Quá trình bồi dưỡng phải được tiến hành thường xuyên, liên tục nhưng <br /> tránh tình trạng dồn ép. Giáo viên, nhà trường thường xuyên động viên quan tâm bằng <br /> nhiều hình thức để các em cố gắng ôn luyện thật tốt.<br /> Trong quá trình bồi dưỡng yêu cầu đối với giáo viên khi chấm bài của học  <br /> sinh cần đọc kĩ để  phát hiện những điểm sáng tạo của học sinh nhằm động viên <br /> phát huy và cả những điểm sai, điểm yếu để sửa chữa uốn nắn từ đó tạo động lực  <br /> cho học sinh trong học tập.<br />                * Phương pháp lập bảng thống kê trong bồi dưỡng học sinh giỏi môn  <br /> Lịch sử.<br /> Phương pháp lập bảng hệ  thống kiến thức giúp học sinh khát quát được <br /> kiến thức tổng hợp từ nội dung cụ thể của bài học.<br /> Ví dụ:  Khi ôn phần xã hội nguyên thủy trên thế giới vã xã hội nguyên thủy <br /> ở Việt Nam, trong phần này học sinh phải nắm chắc thời gian, địa điểm tìm thấy dấu <br /> tích,đời sống xã hội, hình dáng của người nguyên thủy. Đây là một nội dung kiến thức <br /> rất khó nhớ đối với các em vì nó có niên đại cách ngày nay quá lâu. Vì thế  tôi đã giúp  <br /> các em nắm chắc nội dung này bằng cách hướng dẫn các em lập bảng biểu như sau:<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Trương Thị Lan Anh ­ THCS Buôn Trấp­ Krông Ana­ Đăk Lăk 12<br />  Kinh nghiệm bồi dưỡng học sinh giỏi môn Lịch sử 9 cấp trung học cơ sở<br /> <br /> <br />      Hay khi ôn chuyên đề: Các cuộc phát kiến địa lý ở lớp 7, tôi cũng cho các em <br /> Nội dung Nguyên thủy thế giới Nguyên thủy Việt Nam<br /> Thời gian ­Địa   điểm   tìm   thấy   dấu  Thời gian ­Địa   điểm   tìm   thấy <br /> tích dấu tích<br /> ­Đời sống ­Đời sống<br /> ­Hình dáng ­Hình dáng<br /> Loài vượn cổ Hàng  Những khu rừng rậm<br /> chục  <br /> triệu năm<br /> Người tối cổ 3­4 triệu  ­   Đông   Phi,   Gia   va   (   In  40 – 30 vạn  Thẩm   Khuyên,   Thẩm <br /> năm đônê   xi   a),     Bắc  năm Hai(   Lạng   Sơn),   núi <br /> kinh(Trung Quốc) Đọ  (Thanh Hóa), Xuân <br /> ­   Sống   thành   từng   bầy  Lộc   (   Đồng   Nai)   – <br /> trong   các   hang   động,   săn  phát   hiện   ra   công   cụ <br /> bắt,   hái   lượm,   công   cụ  đá ghè đẽo thô sơ dùng <br /> bằng đá, tìm ra lửa để   chặt   đập,   những <br /> ­ Dáng hơi đi còng lao về  chiếc   răng   của   người <br /> phía   trước,   trán   thấp   và  tối cổ.<br /> bợt ra phía sau, u mày nổi <br /> cao,   cơ   thể   nhiều   lông <br /> ngắn,   thể   tích   sọ   não   từ <br /> 850Cm3 đến 1100cm3<br /> Người tinh  4 vạn năm  ­ Khắp các châu lục Giai đoạn  ­ Mái đá Ngườm( Thái <br /> khôn trước ­ Sống thành thị  tộc gồm  đầu 3­2 vạn  Nguyên), Sơn Vi (Phú <br /> vài chục gai đình có cùng  năm Thọ),   Lai   Châu,   Sơn <br /> huyết   thống,   biết   trồng  La, Bắc Giang, Thanh <br /> trọt   chăn   nuôi,   làm   đồ  Hóa…<br /> trang   sức,   dẹt   vải,   làm <br /> gốm<br /> ­   Dáng   thẳng,   trán   cao, <br /> không   còn   lớp   lông   trên <br /> người, mặt phẳng, bàn tay <br /> nhỏ, khéo léo, thể  tích sọ <br /> não lớn 1450cm3<br /> ­ Hòa Bình, Bắc Sơn<br /> ­ Giai đoạn  (   Lạng   Sơn),   Quỳnh <br /> phát triển  Văn(   Nghệ   An),   Hạ <br /> 12.000 –  Long   (Quảng   Ninh)   – <br /> 4000 năm rùi bằng đá cuội, công <br /> cụ  bằng xương, sừng, <br /> cuốc đá…<br /> ôn tập bằng cách lập bảng niên biểu với các nội dung dưới đây:<br /> Thời gian Tên nhà phát kiến Thành tựu Ý nghĩa<br /> Trương Thị Lan Anh ­ THCS Buôn Trấp­ Krông Ana­ Đăk Lăk 13<br />  Kinh nghiệm bồi dưỡng học sinh giỏi môn Lịch sử 9 cấp trung học cơ sở<br /> <br /> <br /> <br /> Hoặc khi dạy đến kiến thức của lớp 8 chuyên đề: Cuộc kháng chiến chống <br /> thực dân Pháp xâm lược từ 1858­1884, tôi và học sinh cũng ôn lại kiến thức đã học  <br /> bằng lập bảng thống kê cụ thể như sau:<br /> Quá trình xâm  Thời gian Triều đình( 3) Cuộc kháng chiến của <br /> lược của thực  (2) nhân dân ta (4)<br /> dân Pháp (1)<br /> Pháp nổ súng xâm  1.9.1858 ­ Quân dân ta do Nguyễn  ­ Nhiều toán nghĩa binh <br /> lược nước ta tại  Tri Phương chỉ huy đã  nổi lên phối hợp với <br /> Đà Nẵng đánh bại kế hoạch đánh  quân triều đình( Phạm <br /> nhanh thắng nhanh của  Văn Nghị, Phạm Gia <br /> Pháp. Vĩnh.)<br /> …………….. ………. ……………………. ………………..<br /> Pháp tấn công  18.8.1883<br /> cửa biển Thuận <br /> An 25.8.1883 ­Triều đình ký với Pháp <br /> hiệp ước Hắc­măng, thừa <br /> nhận quyền bảo hộ của <br /> Sau đó Pháp  Pháp ở Bắc Kỳ, Trung Kỳ<br /> chiếm hàng loạt <br /> các tỉnh ở Bắc  6.6.1884 ­ Pháp buộc triều đình ký <br /> Kỳ( Bắc Ninh,  hiệp ước Pa­tơ­ nốt. Nhà <br /> Tuyên Quang,  nước PK Nguyễn với tư <br /> Thái Nguyên…) cách là 1 quốc gia độc lập <br /> đã hoàn toàn sụp đổ.<br />  Khi dạy chương II Lịch sử Việt Nam trong những năm 1930­1939, sau khi giúp <br /> học sinh nắm chắc phần kiến thức trọng tâm, tôi  ra câu hỏi yêu cầu học sinh  lập <br /> bảng niên biểu để so sánh phong trào cách mạng Việt Nam trong những năm 1930 –  <br /> 1931 với phong trào dân tộc dân chủ  trong những năm 1936 – 1939 theo các nội <br /> dung: nhiệm vụ (khẩu hiệu ); lãnh đạo; mặt trận; hình thức đấu tranh.<br /> Yêu cầu học sinh phải kẻ bảng so sánh được:<br /> <br /> Nội dung 1930­ 1931 1936 ­1939<br /> <br /> Nhiệm vụ( khẩu hiệu) Đánh  pháp   giành  độc   lập  Chống   phát   xít,   chống <br /> dân   tộc,đánh   phong   kiến  chiến   tranh   đế   quốc, <br /> giành   ruộng   đất   cho   dân  chống   phản   động   thuộc <br /> cày địa.   Đòi   tự   do,   dân   chủ, <br /> cơm áo, hòa bình<br /> <br /> Lãnh đạo  Đảng   Cộng   Sản   Đông  Đảng   Cộng   Sản   Đông <br /> Dương Dương<br /> <br /> <br /> Trương Thị Lan Anh ­ THCS Buôn Trấp­ Krông Ana­ Đăk Lăk 14<br />  Kinh nghiệm bồi dưỡng học sinh giỏi môn Lịch sử 9 cấp trung học cơ sở<br /> <br /> Mặt trận Mặt   trận   nhân   dân   phản <br /> đế   Đông   Dương.   3­1938 <br /> đổi   thành   mặt   trận   Dân <br /> Chủ Đông Dương<br /> <br /> Hình thức đấu tranh Biểu   tình,   mít   tinh,   đấu  Mít   tinh,   biểu   tình,   đưa <br /> tranh vũ trang, bí mật, bất  dân   nguyện,   hợp   pháp, <br /> hợp pháp nữa hợp pháp. Công khai, <br /> nữa công khai<br /> <br /> * Sử dụng phương pháp sơ đồ trong bồi dưỡng học sinh giỏi Lịch sử.<br />               Phương pháp sử dụng sơ đồ được sử dụng khá phổ biến trong dạy học Lịch  <br /> sử để  giúp các em nhớ  và khái quát được một đơn vị  kiến thức hay một giai đoạn  <br /> Lịch sử từ đó sẽ  phát huy được cho học sinh khả năng khái quát và tổng hợp kiến  <br /> thức..<br />       * Ví dụ cụ thể:<br />      Câu 1: Em hãy khái quát những nội dung chính của lịch sử  Việt Nam giai đoạn <br /> 1930­1945. <br />       Với các câu hỏi mang tính tổng hợp như trên, học sinh giỏi môn Lịch sử phải  <br /> hình thành được các kỹ năng (so sánh, phân tích, tổng hợp, hệ thống hóa, khái quát <br /> hóa) bằng con đường ngắn nhất là vẽ sơ đồ.<br /> <br /> <br /> <br /> 1930­1945<br /> <br /> <br /> <br /> 1930­1939 1939­1945<br /> <br /> <br /> 1930 1930­1931 1936­1939 ­Tình   Cao trào  Cao trào   Tổng khởi <br /> hình thế  CM tiến  kháng  nghĩa tháng <br /> giới. tới tổng  Nhật cứu  Tám năm <br /> Đảng cộng  Phong trào  Cuộc vận  ­ Những  khởi nghĩa  nước: 1945:<br /> sản Việt Nam  CM 1930­ động dân  cuộc nổi  tháng  ­Hoàn  ­Hoàn cảnh<br /> ra đời: 1931 đỉnh  chủ: dậy đầu  8/1945: cảnh ­ Diễn biến<br /> ­Hoàn cảnh cao là Xô  ­Bối cảnh tiên. ­Mặt trận  ­ Chủ   ­Ý nghĩa<br /> ­Sự thành lập Viết Nghệ  ­Chủ  ­ Ý  Việt Minh  trương ­ Nguyên <br /> ­ Ý nghĩa Tĩnh: trương nghĩa,  ra đời ­ Diễn  nhân thắng <br /> ­ Vai trò của  ­Nguyên  ­ Diễn  bài học  ­ Hoạt  biến lợi<br /> Nguyễn Ái  nhân biến kinh  động  của  ­ Ý nghĩa<br /> Quốc ­ Diễn biến ­ Ý nghĩa VM<br /> ­ Ý nghĩa<br /> Trương Thị Lan Anh ­ THCS Buôn Trấp­ Krông Ana­ Đăk Lăk 15<br />  Kinh nghiệm bồi dưỡng học sinh giỏi môn Lịch sử 9 cấp trung học cơ sở<br /> <br /> <br />  Câu 2: Em hãy trình bày cách tổ chức bộ máy nhà nước thời Lê Sơ thế kỉ XV.<br /> Với câu hỏi này trong khi ôn tôi cũng hướng dẫn các em nhớ lại cách tổ chức  <br /> bộ máy nhà nước thời Lê Sơ bằng cách vẽ sơ đồ. Học bằng sơ đồ sẽ  giúp các em  <br /> nhớ  lâu hơn, thuộc nhanh hơn. Cũng từ sơ đồ  này các em có thể  diễn giải cách tổ <br /> chức bộ máy nhà nước thời Lê Sơ bằng lời một cách nhanh nhất.<br /> <br />  Vua<br /> <br /> <br />  Quan đại <br /> thần<br /> Bộ    Bộ        Bộ           Bộ         Bộ          Bộ<br /> lại     hộ         binh     hình          công       lễ<br />  Lại<br /> <br />     13 Đạo Đô ti<br /> <br />                                                               Thừa ti <br /> Phủ<br />  Hiến ti <br /> <br />  Huyện( Châu )<br /> <br /> <br />        Xã<br /> <br /> *Sử  dụn phương pháp nêu vấn đề  trong bồi dưỡng học sinh giỏi Lịch  <br /> sử.<br /> Phương pháp nêu vấn đề nhằm giúp học sinh nhớ lại kiến thức đã học đây là  <br /> phương pháp chủ đạo trong quá trình bồi dưỡng học sinh giỏi môn Lịch sử.  <br />  Đối với nội dung kiến thức Lịch sử 9 là nội dung kiến thức chủ đạo khi thi  <br /> các cấp nên khi ôn tôi thường dạy theo bài, sau mỗi bài sẽ có các câu hỏi vận dụng,  <br /> nâng cao để  phát huy khả  năng tư  duy, suy luận và khả  năng tổng hợp kiến thức  <br /> của các em. Trước mỗi đợt thi cấp huyện, cấp tỉnh tôi thường kiểm tra lại kiến <br /> thức của các em bằng cách sử dụng phương pháp nêu vấn đề.<br /> Ví dụ  khi