SKKN: Kinh nghiệm giúp học sinh lớp 4 làm tốt bài văn miêu tả trong môn tiếng Việt

I. PHẦN MỞ ĐẦU<br /> <br /> 1. Lý do chọn đề tài<br /> <br /> Như chúng ta đã biết ở Tiểu học, môn Tiếng Việt có một vị trí đặc biệt <br /> quan trọng. Nó là môn học hình thành và phát triển cho học sinh các kĩ năng sử <br /> dụng Tiếng Việt để học tập và giao tiếp, góp phần rèn luyện thao tác tư duy , <br /> tạo điều kiện và cơ sở cho học sinh học tốt các môn học khác.<br /> <br /> Đặc biệt, môn Tiếng Việt lại có nhiều phân môn khác nhau. Mỗi phân <br /> môn chứa những nội dung, kiến thức nhất định, chúng bổ  trợ  cho nhau; song <br /> phân môn Tập làm văn là một trong những phân môn quan trọng  nhất và khó <br /> nhất đối với học sinh Tiểu học. Nó trang bị  kiến thức và rèn luyện kĩ năng <br /> sản sinh ngôn ngữ nói và viết, góp phần cùng với các môn học khác mở rộng  <br /> vốn từ, rèn luyện khả  năng tư  duy, bồi dưỡng tâm hồn, cảm xúc, thẩm mĩ <br /> nhằm hình thành nhân cách con người. <br /> Qua thực tế  nhiều năm giảng dạy lớp  4, tôi nhận thấy rất ít học sinh <br /> giỏi phân môn Tập làm văn. Tại sao học sinh giỏi Tập làm văn ít ỏi, trong khi <br /> Tiếng Việt là tiếng mẹ đẻ của chúng ta, các em lúc chưa tròn một tuổi đã biết  <br /> nói, năm sáu tuổi đã biết đọc, đã biết viết tiếng Việt ? Chúng ta đã tự  hào  <br /> tiếng Việt ta phong phú, giàu hình  ảnh, đa dạng về  nghĩa, có sức biểu cảm <br /> sâu sắc. Nhưng một thực tế  làm buồn lòng những thầy cô giáo chúng tôi vì  <br /> học sinh giỏi phân môn Tập làm văn còn quá khiêm tốn. Khi chấm bài Tập <br /> làm văn, tôi thấy đa số học sinh đã biến các bài văn  miêu tả thành văn kể, liệt <br /> kê một cách khô khan, nghèo nàn về  từ, diễn đạt rườm rà. Vậy làm thế  nào <br /> để  nâng cao chất lượng dạy ­ học Tập làm văn nhất là văn miêu tả  cho học <br /> sinh lớp 4.<br /> <br /> Qua thực tế  tôi nhận thấy  học sinh không biết làm một bài văn hoàn <br /> chỉnh, không biết dùng từ đặt câu, trong quá trình làm bài văn không biết dùng <br /> các biện pháp tu từ so sánh, nhân hóa và cả biện pháp liên tưởng vào làm các <br /> bài văn miêu tả. Trong cách làm bài của học sinh không sử dụng câu mở đoạn <br /> cho một đoạn. Các câu trong đoạn văn hay cả  bài văn không có sự  liên kết <br /> chặt chẽ, không theo một trình tự  nhất định. Chính vì vậy, bài văn của học <br /> sinh thường chưa đạt yêu cầu. Mặt khác học sinh chưa thích thú khi viết văn. <br /> <br /> <br /> 1<br />                                <br /> Với những lý do trên, tôi chọn và viết đề tài  Kinh nghiệm giúp học sinh lớp  <br /> 4 làm tốt bài văn miêu tả trong môn Tiếng Việt.<br /> <br /> <br /> <br /> 2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài<br /> <br /> a) Mục tiêu<br /> <br /> ­  Đưa ra các biện pháp thiết thực giúp học sinh nắm được thế  nào là <br /> văn miêu tả, nắm được cấu trúc bài văn miêt tả, nắm được các bước cơ bản <br /> để viết một bài văn hoàn chỉnh.<br /> <br /> ­   Hình thành một số  kĩ năng cần thiết cho học sinh như  kĩ năng quan  <br /> sát, kĩ năng lập dàn ý và rèn luyện cách viết câu văn, đoạn văn hay.<br /> <br /> ­ Nhằm nâng cao chất lượng và hiệu quả dạy ­ học Tiếng Việt lớp 4.<br /> <br /> b) Nhiệm vụ<br /> <br /> Để thực hiện được mục tiêu trên, tôi phải thực hiện các nhiệm vụ sau:<br /> ­ Tìm ra giải pháp giúp học sinh nắm được các bước viết một bài văn <br /> miêu tả và thực hành viết thành thạo các đề bài về miêu tả.<br /> ­ Tìm ra cách tạo hứng thú khi học tập làm văn đặc biệt là khi viết một <br /> bài văn miêu tả.<br /> <br /> 3. Đối tượng nghiên cứu<br /> <br /> Các biện pháp giúp học sinh làm tốt bài văn miêu tả  trong môn Tiếng <br /> Việt lớp 4.<br /> <br /> 4. Giới hạn của đề tài<br /> <br /> ­ Thể loại văn miêu tả trong môn Tiếng Việt lớp 4.<br /> <br /> ­ Học sinh lớp 4D năm học 2014 – 2015, lớp 4A năm học 2015 – 2016,  <br /> trường Tiểu học Lý Tự Trọng.<br /> <br /> 5. Phương pháp nghiên cứu<br /> <br /> + Phương pháp phân tích – tổng hợp tài liệu; <br /> <br /> + Phương pháp tổng kết kinh nghiệm giáo dục;<br /> <br /> <br /> 2<br />                                <br />  + Phương pháp nghiên cứu các sản phẩm của học sinh; <br />  +  Phương pháp khảo nghiệm, thử nghiệm.<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> II. PHẦN NỘI DUNG<br /> <br />  1. Cơ sở lí luận <br /> <br /> Ở Tiểu học, văn miêu tả chiếm khá nhiều thời lượng trong các thể loại <br /> Tập làm văn. Ở lớp 4 văn miêu tả  có 30 tiết, chiếm khoảng 50% thời lượng  <br /> toàn bộ  chương trình tập làm văn. Văn miêu tả  được chia thành các kiểu bài  <br /> khác nhau căn cứ  vào đối tượng miêu tả. Các kiểu bài miêu tả   ở  lớp 4 bao  <br /> gồm: Tả đồ vật, tả cây cối và tả con vật.<br /> <br /> Tập làm văn là một trong những phân môn khó, mang tính tổng hợp và <br /> sáng tạo cao. Nó có vai trò và vị trí quan trọng trong việc hoàn thiện và nâng <br /> cao dần kĩ năng sử  dụng tiếng Việt, mà học sinh đã được hình thành và xây <br /> dựng ở các phân môn khác. Học tốt được phân môn Tập làm văn là giúp cho <br /> các em học tốt các môn học khác. Vậy dạy phân môn Tập làm văn là dạy các <br /> kiến thức và kĩ năng giúp cho học sinh tạo lập và sản sinh ngôn bản, đồng <br /> thời giáo dục cho các em tình cảm trong sáng, rèn luyện khả  năng giao tiếp  <br /> góp phần giữ gìn và phát huy sự trong sáng của tiếng Việt.<br /> <br /> Mục đích của việc dạy văn miêu tả ở Tiểu học là giúp cho các em học  <br /> sinh có thói quen quan sát, phát hiện những điều mới, thú vị về thế giới xung <br /> quanh, biết cảm nhận cái hay, cái đẹp trong bài văn, bài thơ, cuộc sống, biết  <br /> rung động trước đối tượng được miêu tả. Rồi từ  đó các em có cơ  sở  để  tái <br /> hiện lại bằng ngôn ngữ  giàu hình  ảnh vào bài văn miêu tả. Nếu bài tập làm <br /> văn thiếu sáng tạo, thiếu cảm xúc, không dùng từ  ngữ  giàu hình  ảnh thì trở <br /> nên bài văn khô khan, nghèo ý. Vậy để  làm được bài văn miêu tả  hay, không  <br /> những phải thể  hiện rõ nét, chính xác, sinh động của đối tượng miêu tả  mà <br /> còn thể  hiện được trí tưởng tượng, tình cảm của mình đối với đối tượng  <br /> miêu tả. Do đó đòi hỏi học sinh phải có kiến thức sâu rộng và chính xác của  <br /> <br /> <br /> 3<br />                                <br /> phân môn này, nắm vững mục tiêu chung của từng bài, có những hiểu biết cơ <br /> bản về nội dung bài học, có trí óc tưởng tượng thật phong phú, biết cách dùng <br /> từ viết câu phù hợp, viết bố cục rõ ràng, diễn đạt mạch lạc...Là một giáo viên  <br /> giảng dạy lớp  4, bản thân tôi luôn trăn trở, tìm mọi biện pháp để  tạo điều  <br /> kiện giúp đỡ các em học tốt phân môn này.<br /> Dạy Tập làm văn lớp  4  phải đảm bảo mục tiêu yêu cầu cần đạt về <br /> kiến thức, kĩ năng của Chương trình giáo dục phổ  thông cấp Tiểu học theo  <br /> Chuẩn kiến thức, kĩ năng của từng môn học (ban hành kèm theo quyết định số <br /> 16 của Bộ  GD&ĐT) và phù hợp trình độ  của từng học sinh trong lớp mà <br /> “Hướng dẫn 896” của Bộ GD&ĐT đã đề ra.<br /> <br /> 2. Thực trạng<br /> <br /> Từ  năm học 2014 ­ 2015 đến nay,  tôi được phân công  dạy  lớp  4, tôi <br /> nhận thấy học sinh lớp 4 đã được học văn miêu tả về đồ vật, cây cối, con vật <br /> nhưng kĩ năng làm văn của các em chưa tốt. <br /> <br /> ­ Học sinh làm bài hời hợt, chung chung; chưa miêu tả để phân biệt đối <br /> tượng được miêu tả này với đối tượng khác. <br /> ­ Vốn từ  của các em còn nghèo nàn nên dẫn đến diễn đạt lủng củng, <br /> dùng từ trùng lặp, sai nghĩa, sai lỗi chính tả trong bài Tập làm văn.<br /> ̀ ́ ược câu truc ng<br /> ­ Nhiêu em không năm đ ́ ́ ữ phap nên s<br /> ́ ử dung dâu câu tuy<br /> ̣ ́ ̀ <br /> ̣ Nhiều em chưa phân biệt từ ngữ sử dụng trong văn nói và văn viết.<br /> tiên. <br /> ̣ ́ ̣ ̀ ̃ ̣ ̉<br /> ­ Môt sô hoc sinh lam theo văn mâu hoăc chi viêt theo dan bai ma giao<br /> ́ ̀ ̀ ̀ ́ <br /> ̃ ương dân lâp. Ch<br /> viên đa h ́ ̃ ̣ ưa biết tích hợp các phân môn khác như : Tập đọc, <br /> Luyện từ và câu, chính tả, …vào Tập làm văn. Chưa sáng tạo trong khi dùng  <br /> từ đặt câu.<br /> <br /> ­ Phần lớn các em mới chỉ biết miêu tả các câu văn ở mức độ đơn giản, <br /> chưa biết quan sát tinh tế, chưa biết dùng hình ảnh so sánh, nhân hoá để miêu  <br /> tả nên các câu văn còn lủng củng mang tính kể nhiều hơn.<br /> ­ Đa số học sinh tỏ ra lúng túng khi làm bài, do vốn từ ngữ của các em <br /> còn nhiều hạn chế, chưa biết cách mở rộng câu đúng thành câu hay. <br /> <br /> <br /> 4<br />                                <br />  ­ Các em chưa nắm chắc cách trình bày bài văn.<br /> ­ Chưa biết cách sử  dụng câu mở  đoạn nêu ý bao trùm của đoạn, câu <br /> kết đoạn, chuyển ý giữa các đoạn, làm cho các đoạn văn trong một bài văn rời <br /> rạc, chưa logic.<br /> <br /> ­ Trong khi viết, các em chưa biết cách bộc lộ cảm xúc của mình.<br /> ­ Một số em có sử dụng biện pháp so sánh nhưng còn cứng nhắc, chưa <br /> phù hợp. <br /> Thực trạng trên tồn tại trong thực tế dạy học là do những nguyên nhân <br /> sau: <br /> * Về phía học sinh<br /> ­ Học sinh chưa thực sự thấy yêu thích môn học.<br /> ­ Khi làm văn, học sinh chưa xác định được yêu cầu trọng tâm của đề <br /> bài.<br /> ­ Khi quan sát thì các em không được hướng dẫn về  kĩ năng quan sát: <br /> quan sát những gì, quan sát từ đâu ? Làm thế nào phát hiện được nét tiêu biểu <br /> của đối tượng cần miêu tả.<br /> <br /> ­ Không biết tưởng tượng bằng hình ảnh, âm thanh, cảm giác về sự vật  <br /> miêu tả khi quan sát.<br /> <br /> ­ Vốn từ đã nghèo nàn lại không biết sắp xếp như thế nào để  bài viết <br /> mạch lạc, chưa diễn đạt được bằng vốn từ ngữ, ngôn ngữ của mình về  một <br /> sự vật, cảnh vật, về một con người cụ thể nào đó.<br /> ­ Phân môn Tập làm văn là một môn học mang tính tổng hợp và sáng <br /> tạo, nhưng lâu nay người giáo viên chưa có cách phát huy tối đa năng lực học  <br /> tập và cảm thụ văn học của học sinh; chưa bồi dưỡng được cho các em lòng  <br /> yêu quý tiếng Việt, ham thích học tiếng Việt để từ đó các em nhận ra rằng đã <br /> là người Việt Nam thì phải đọc thông viết thạo Tiếng Việt và phát huy hết  <br /> ưu điểm của tiếng mẹ đẻ.<br />  * Về phía giáo viên<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 5<br />                                <br />   ­ Giáo viên chưa phân loại từng đối tượng học sinh để đề ra kế hoạch <br /> dạy học phù hợp.<br /> <br /> ­ Giáo viên chưa khơi gợi sự  ham thích học phân môn Tập làm văn,  <br /> chưa phát huy tối đa năng lực học tập và cảm thụ văn học của học sinh, chưa  <br /> bồi dưỡng cho các em lòng yêu quý Tiếng Việt.<br /> Đặc biệt sau mỗi bài văn, giáo viên chưa hướng dẫn học sinh nhận <br /> thấy được hình  ảnh hay, câu văn hay cần học và những chỗ  sai cần khắc  <br /> phục.<br /> <br /> 3. Nội dung và hình thức của giải pháp, biện pháp<br /> <br /> a) Mục tiêu của biện pháp<br /> <br />  ­ Cung cấp, hướng dẫn cho học sinh biết quan sát, lập dàn ý cho bài <br /> văn, viết được bài văn theo dàn ý đã lập có đủ  3 phần, lời văn trôi chảy, câu <br /> văn bước đầu có cảm xúc; biết nói, viết câu có dùng hình  ảnh so sánh, nhân  <br /> hóa; biết kiểm tra, rà soát lại bài viết về  nội dung, cách diễn đạt, cách trình <br /> bày.<br /> ­ Góp phần cùng các môn học khác mở rộng vốn sống, rèn luyện tư duy <br /> logic và tư duy hình tượng, bồi dưỡng tâm hồn, cảm xúc thẩm mĩ, hình thành <br /> nhân cách cho học sinh. Đặc biệt là nâng cao chất lượng dạy học môn Tiếng <br /> Việt ở lớp 4.<br /> <br /> b) Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp, biện pháp<br /> <br /> Xuất phát từ thực trạng và nguyên nhân trên, đồng thời thấy rõ vai trò, <br /> nhiệm vụ của một giáo viên đang đứng trên bục giảng, tôi mạnh dạn đưa ra  <br /> các giải pháp sau đây: <br /> <br /> * Tìm hiểu và phân loại đối tượng học sinh<br /> <br /> Sau bài kiểm tra giữa học kì I, tôi tiến hành phân loại học sinh. Căn cứ <br /> vào đó để  nắm được từng đối tượng học sinh: học sinh năng khiếu, học sinh <br /> trung bình và học sinh yếu trong môn Tiếng Việt. <br /> Từ đó đề ra kế hoạch dạy học phù hợp, phát triển được năng lực viết  <br /> văn miêu tả, đồng thời giúp những em yếu biết vận dụng làm một bài văn <br /> miêu tả hoàn chỉnh.<br /> <br /> 6<br />                                <br />  Chẳng hạn: Học sinh năng khiếu viết được bài văn miêu tả  đúng bố <br /> cục, có sử  dụng từ  ngữ giàu hình  ảnh, tôi hướng dẫn thêm để  học sinh biết  <br /> sử  dụng nhiều từ ngữ miêu tả  giàu hình ảnh và sử  dụng các biện pháp nghệ <br /> thuật vào bài để bài viết hay hơn.<br /> <br /> Ví dụ: Đoạn tả  chú gà trống: “Con gà trống ra dáng một con gà trống <br /> oai vệ. Chú khoác bộ lông tía sặc sỡ nhiều màu sắc. Trên đầu đội chiếc mào <br /> đỏ  chót.  Đôi mắt sáng, con ngươi  đưa đi  đưa lại. Cái đuôi cao vổng lên. <br /> Những ngón chân có móng vuốt sắc nhọn...(bài viết của em  Lê Thị  Thảo  <br /> Nguyên ­ Lớp 4A)<br /> Tôi khen bài viết của em đã hay, đã biết dùng từ giàu hình ảnh, em cần  <br /> sử dụng thêm phép nghệ thuật vào bài. Tôi hướng dẫn viết lại đoạn viết như <br /> sau: Chú gà trống ra dáng một chú gà oai vệ. Chú khoác  trên mình  một bộ <br /> trang phục màu tía sặc sỡ. Cái mào đỏ  chót uốn cong, có nhiều ria nhọn như <br /> bông hoa mào gà. Đôi mắt sáng trong như hai hạt cườm. Cái đuôi cao vổng lên <br /> với những chiếc lông đủ  màu như một cái cầu vồng trông thật đẹp mắt. Đôi <br /> chân có móng vuốt sắt nhọn là thứ vũ khí lợi hại của chú.<br /> Còn học sinh yếu, tôi hướng dẫn bước đầu học sinh viết đúng và đủ bố <br /> cục bài văn miêu tả, dùng từ ngữ phù hợp, viết đúng chính tả.<br /> Ví dụ:   Nhà em có nuôi một con mèo lông nó màu trắng. Hai con mắt <br /> tròn, nó có bốn chân và cái đuôi. Nó có răng sắc nhọn. Em thích con mèo này.  <br /> (bài viết của em Ngô Viết Thoại­ Lớp 4)<br /> Tôi đã hướng dẫn để  giúp học sinh viết lại đảm bảo bố  cục. Trước <br /> tiên, tôi cho học sinh nhắc lại cấu tạo bài văn miêu tả  con vật gồm mấy <br /> phần? (ba phần) và hệ thống cho học sinh từng phần viết như thế nào?  (trình <br /> bày thành các đoạn) <br /> Chẳng hạn: Mở  bài: Giới thiệu con vật  ở  đâu? Ai nuôi? (Nhà em nuôi <br /> được một chú mèo trông rất đáng yêu). <br /> Thân bài:  Tả  ngoại hình: Bộ  lông thế  nào?(Bộ  lông màu xám tro, rất <br /> mượt), Hai mắt ra sao? (Hai mắt sáng và tinh), Tai như thế nào? (Tai vểnh lên <br /> để nghe ngóng. Mỗi khi có tiếng động nhẹ  là chú phát hiện ngay), Bốn chân <br /> như thế nào? (Bốn chân thon thon và rất nhanh nhẹn, đi lại nhẹ nhàng)......<br /> <br /> <br /> 7<br />                                <br />  Tả  hoạt động: Bắt chuột thế  nào?  (Sau mỗi bữa ăn là chú ngồi ngay <br /> bao thóc để rình, hễ chú chuột nào đến là mèo nhảy ra vồ ngay)<br /> <br /> Kết bài: Cảm nghĩ của em về con vật ? (Em rất thích chú mèo này. Nhờ <br /> có chú mà nhà em đã hết chuột phá hoại).<br /> <br /> *  Hướng dẫn tìm hiểu cấu tạo của bài văn miêu tả<br /> <br /> Theo phân phối chương trình sách giáo khoa lớp 4 các tiết hướng dẫn <br /> viết   văn miêu tả bao gồm: <br /> <br /> + Tìm hiểu cấu tạo bài văn miêu tả <br /> + Luyện tập cách quan sát <br /> <br /> + Luyện tập miêu tả <br /> + Tìm hiểu đoạn văn trong bài văn miêu tả <br /> <br /> + Luyện tập xây dựng đoạn văn miêu tả<br /> + Luyện tập xây dựng mở bài trong bài văn miêu tả <br /> <br /> + Luyện tập xây dựng kết bài trong bài văn miêu tả <br /> + Thực hành viết bài văn miêu tả <br /> <br /> Trong chương trình lớp 4, học sinh được làm quen với ba cấu tạo bao  <br /> gồm: Cấu tạo bài văn miêu tả  đồ  vật; miêu tả  cây cối; miêu tả  con vật. Tôi <br /> sẽ giúp học sinh nhận ra được điểm chung phần cấu tạo của ba bài văn trên. <br /> Bên cạnh đó nhấn mạnh những điểm khác nhau để học sinh không nhầm lẫn <br /> khi làm bài. <br /> <br /> *  Hướng dẫn học sinh quan sát đối tượng miêu tả<br /> <br /> Để  các em có thể  vẽ    lại được cụ  thể, sinh động mọi vật trong đời <br /> sống hằng ngày, các em cần phải quan sát cụ  thể  vật đó: Quan sát phải kết <br /> hợp sử dụng nhiều giác quan (mắt – nhìn, tai – nghe, mũi – ngửi, tay ­ sờ…) <br /> để  thu nhận được càng nhiều chi tiết thì bài miêu tả  càng giống với đối  <br /> tượng miêu tả; quan sát theo trình tự  từ  xa đến gần, từ  ngoài vào trong, từ <br /> tổng quát đến cụ thể rồi ghi chép lại vào sổ tay..<br /> <br /> * Nếu tả đồ  vật: Cần quan sát bao quát đồ  vật, rồi quan sát tỉ  mỉ  từng  <br /> phần của đồ vật theo trình tự hợp lí từ ngoài vào trong.<br /> <br /> 8<br />                                <br />  Ví dụ: Tả chiếc cặp<br /> Quan sát bao quát cặp có hình thù như  thế  nào ? Màu sắc gì ? quan sát <br /> từng phần đồ  vật từ  ngoài vào trong, đặc biệt quan sát các bộ  phận có đặc  <br /> điểm nổi bật: Phía trước cặp được trang trí hình gì? Sau cặp có bộ phận gì ? <br /> (quai cặp, dây đeo). Rồi đến quan sát bên trong (cặp có mấy ngăn?), dùng mũi <br /> ngửi thấy mùi gì? Và dùng tay sờ vào từng ngăn cặp có cảm giác như thế nào  <br /> ?<br /> * Nếu tả cây cối: Cần quan sát kĩ từng bộ phận; hay từng thời kì phát <br /> triển và ích lợi của cây.<br /> Ví dụ: Tả cây xoài<br /> Quan sát kĩ các bộ phận (thân, gốc, cành, lá, hoa, quả…) hay từng thời  <br /> kì phát triển của cây (cây non, cây lớn lên và cây trưởng thành cho quả…) và <br /> ích lợi (cho quả, tăng thu nhập cho gia đình….). Ngoài ra cần sử  dụng thêm <br /> các giác quan khác như mũi ngửi thấy mùi của quả  xoài như thế nào ? tay sờ <br /> thấy vỏ cây, da của quả như thế nào ? Và lưỡi nếm vị của quả ra sao ?...<br /> * Nếu tả con vật: Cần quan sát kĩ đặc điểm ngoại hình (bộ  lông, mắt, <br /> mũi, chân, đuôi…), thói quen sinh hoạt và một vài hoạt động chính của nó.<br />   Ví dụ: Tả con gà trống<br /> Quan sát con gà to cỡ nào ? lông màu gì ? Mào ra sao ? chân to hay nhỏ, <br /> đuôi thế  nào ? Thói quen của gà (gáy vào sáng sớm) ;  Hoạt động chính (tìm <br /> mồi, chọi nhau với gà khác). Tôi còn hướng dẫn kĩ cho học sinh sử  dụng  <br /> những giác quan khác nữa để quan sát con vật như tay thì sờ vào bộ lông cảm  <br /> thấy thế nào? Tai để nghe tiếng gáy ra sao?...<br /> Đối với việc quan sát, học sinh được học cụ  thể  một tiết “ Luyện tập  <br /> quan sát” giáo viên tổ chức tiết học này thật kĩ và kèm theo hệ thống câu hỏi <br /> định hướng để học sinh biết cách quan sát  phát hiện những đặc điểm riêng, <br /> phân biệt đối tượng miêu tả  này với đối tượng khác và quan sát thật hiệu  <br /> quả. Giáo viên tổ chức cho học sinh quan sát theo nhiều hình thức: tranh ảnh, <br /> vật thật như quan sát đồ chơi (vật thật) quan sát con vật (tranh ảnh hoặc quan  <br /> sát con vật trước ở nhà).<br /> <br /> <br /> <br /> 9<br />                                <br />  *  Hướng dẫn tìm ý và lập dàn ý cho bài văn cụ thể<br /> <br /> Sau khi các em đã quan sát kĩ đối tượng miêu tả, tôi tiếp tục hướng dẫn <br /> các em cách tìm ý và lập dàn ý cho bài văn. Để giúp các em dễ dàng hơn trong  <br /> việc tự lập dàn ý cho bài văn, khi dạy học các bài Cấu tạo của bài văn miêu tả <br /> (tả đồ vật, tả cây cối và tả loài vật), tôi chủ động giúp các em dựa vào nội dung <br /> phần Ghi nhớ trong sách giáo khoa, cùng xây dựng một dàn bài chung cho loại  <br /> bài văn miêu tả đang học. Dàn bài chung này tôi sẽ ghi cố định ở một bảng phụ <br /> để  làm cơ  sở cho học sinh xây dựng dàn ý riêng cho mỗi bài văn miêu tả  sau <br /> này. Dàn bài này cũng được sử dụng chung cho cả lớp trong các tiết tập làm văn  <br /> có yêu cầu viết một đoạn văn hay hoàn chỉnh một bài văn. <br /> <br /> Trước tiên, tôi đã định hướng cho học đọc kĩ đề, xác định thể loại, kiểu  <br /> bài, xác định nội dung tả  gì? Và thể  hiện tư  tưởng tình cảm gì vào bài? Đối <br /> với bài văn miêu tả, quan sát đối tượng được miêu tả là cơ sở để học sinh tìm <br /> ý. Sau khi học sinh đã quan sát và có những ghi chép chi tiết về  đối tượng <br /> miêu tả, tôi hướng dẫn học sinh tìm ý cho bài văn của mình dựa vào hình ảnh <br /> đã quan sát và lựa chọn hình ảnh để  lập dàn ý cho bài văn. Một bài văn hoàn <br /> chỉnh là bài văn phải có cách sắp xếp chặt chẽ. Mặc dù mở bài, thân bài, kết  <br /> bài là ba phần riêng song chúng phải có sự thống nhất về ý.<br /> <br /> * Mở  bài: Giới thiệu đối tượng định miêu tả  (tả  đồ  vật, tả  cây cối, tả <br /> con vật).  Ta có thể  dùng cách mở  bài trực tiếp (giới thiệu ngay đối tượng) <br /> hoặc mở bài gián tiếp (nói chuyện khác ­ liên tưởng ­ giới thiệu đối tượng).<br /> Ví dụ: Tả cái bàn học<br /> <br /> Chiếc bàn học này là người bạn ở trường thân thiết với tôi gần hai năm <br /> nay. (Mở bài trực tiếp ­ Bài làm của em Nguyễn Minh Thư)<br /> <br /> Tôi rất yêu gia đình tôi, ngôi nhà của tôi. Ở đó, tôi có bố mẹ và chị gái <br /> thân thương, có những đồ  vật, đồ  chơi thân quen và một góc học tập  dễ <br /> thương. Nổi bật trong góc học tập đó là cái bàn học xinh xắn của tôi . ( Mở  <br /> bài gián tiếp ­ Bài làm của em Đinh Trí Tuấn Kiệt)<br /> * Thân bài: + Tả đồ vật: Tả bao quát đồ vật rồi đến tả những bộ phận  <br /> có đặc điểm nổi bật và nêu công dụng.<br /> <br /> <br /> <br /> 10<br />                                <br />  + Tả  cây cối: Tả từng bộ  phận của cây hoặc từng thời kì <br /> phát triển của cây và ích lợi của cây.<br /> <br /> + Tả  con vật: Tả  ngoại hình rồi đến thói quen  sinh hoạt  <br /> của con vật và hoạt động chính của con vật.<br /> <br /> Phần thân bài chính là phần trọng tâm của một bài văn. Một bài văn có  <br /> phần mở  đầu và kết thúc hấp dẫn nhưng phần thân bài sáo rỗng, hời hợt, <br /> không giải quyết được đầy đủ  các yêu cầu được đặt ra  ở  phần đề  bài thì <br /> chưa phải là một bài văn hay. Để  khắc phục khuyết điểm này, khi lập dàn ý <br /> của bài văn, chúng ta cần tách phần thân bài thành các ý lớn cho đầy đủ, rồi <br /> từ các ý đó, viết thành các đoạn văn hoàn chỉnh<br /> <br /> * Kết bài: Nêu cảm nghĩ,  ấn tượng, tình cảm của mình với đối tượng  <br /> miêu tả.<br /> <br /> Nếu như  phần mở  bài giống như  một lời mời chào  thì phần kết bài <br /> giống như lời hứa hẹn phải thật tình cảm và chân thành. Muốn vậy, khi viết <br /> phần kết bài, giáo viên hướng dẫn học sinh viết thật cô đọng, ngắn gọn và  <br /> súc tích, tránh kết thúc một cách đơn điệu, tẻ nhạt và cộc lốc. Kết bài chính là  <br /> kết lại, khép lại nội dung vừa trình bày ở phần thân bài. Vì vậy cần khép bài <br /> một cách khéo léo để nó đọng lại và mở ra trong lòng người đọc những cảm  <br /> xúc tràn trề, những hình ảnh đẹp đẽ mà chúng ta đã miêu tả, đã vẽ ra trong bài <br /> văn của mình.<br /> <br /> Ta có thể dùng hai cách kết bài: Kết bài không mở  rộng (Cho biết kết  <br /> thúc, không có lời bình luận thêm) và kết bài mở rộng (nói lên tình cảm, cảm  <br /> xúc của mình, liên tưởng và có thêm lời bình luận).<br /> Ví dụ: Tả cái trống trường<br /> <br /> Nhờ có anh trống mà giúp cho chúng em thực hiện ra vào lớp đúng giờ.  <br /> Khi hết giờ, chúng em tạm biệt anh trống để ra về. (Kết bài không mở rộng)<br /> Tiếng trống là nhịp đập thời gian của trường em. Tiếng trống là hiệu  <br /> lệnh hoạt động cho tất cả  thầy trò trong trường. Theo nhịp trống, chúng em  <br /> xếp hàng. Theo nhịp trống, chúng em vào lớp,...Mai đây, em sẽ lớn lên, có thể <br /> đi đến bất cứ nơi nào, song tiếng trống trường sẽ mãi mãi đọng lại trong tâm <br /> trí em cùng với những kí ức đẹp đẽ của tuổi học trò. (Kết bài mở rộng)<br /> <br /> 11<br />                                <br />  Ví dụ: Tả đồ chơi em thích<br /> Giáo viên yêu cầu học sinh đọc kĩ đề và hướng dẫn một số câu hỏi: Đề <br /> bài yêu cầu gì ? Em chọn đồ chơi nào để tả ? đồ chơi ấy có đặc điểm gì ? Từ <br /> đó học sinh bám vào yêu cầu đề, huy động vốn từ  và dựa vào kết quả  quan <br /> sát được, lựa chọn những nét nổi bật của đối tượng để  miêu tả  rõ ràng và <br /> đầy đủ.<br /> Dàn ý: * Mở bài: Gấu bông là con vật em yêu thích.<br /> <br />       * Thân bài: <br /> ­ Hình dáng không to lắm, gấu luôn ngồi, dáng người tròn, hai tay  <br /> trước bụng.<br /> ­ Bộ lông: màu trắng pha hồng rất xinh xắn<br /> <br /> ­ Hai mắt: đen láy, trông như mắt thật rất nghịch và thông minh<br /> ­ Mũi: màu đen nhỏ, trông như chiếc cúc áo<br /> <br /> ­ Trên cổ: thắt một cái nơ đỏ trông thật đáng yêu<br /> ­ Hai tai: cụp xuống trông rất ngộ nghĩnh.<br /> <br /> * Kết bài: Em rất yêu thích gấu bông và em giữ gìn nó cẩn thận.<br /> <br /> * Mở rộng vốn từ ngữ và lựa chọn từ ngữ miêu tả<br /> <br /> Để  giúp học sinh viết văn miêu tả tốt, đòi hỏi phải trang bị cho các em <br /> có  vốn   từ   phong  phú,   hiểu  nghĩa   của   từ,   nhận  biết   từ   phổ   thông,  từ   địa <br /> phương, từ cùng nghĩa, từ nhiều nghĩa, từ nhiều màu sắc biểu cảm…Để  đáp <br /> ứng được nhu cầu như vậy, tôi đã giúp cho học sinh tích lũy vốn từ  và  biết <br /> lựa chọn từ miêu tả phù hợp. Khi dạy các bài Tập đọc, giúp cho học sinh hiểu  <br /> nghĩa một số từ có trong bài, học sinh nắm được nội dung và nghệ thuật của  <br /> bài đó và cảm nhận được cách sử dụng ngôn từ và hình ảnh của mỗi tác giả.<br /> Ví dụ: Bài “Đôi giày ba ta màu xanh”  tôi chỉ cho học sinh thấy, tác giả <br /> sử dụng câu văn miêu tả đôi giày: “Cổ giày ôm sát chân. Thân giày làm bằng  <br /> vài cứng, dáng thon thả, màu vải như màu da trời những ngày thu”. Tác giả đã <br /> dùng từ ngữ giàu hình ảnh và sử dụng phép nghệ thuật so sánh để tô thêm vẻ <br /> đẹp cho đôi giày.<br /> <br /> <br /> 12<br />                                <br />  Ví dụ: Bài Con chuồn chuồn nước tác giả đã sử  dụng câu văn miêu tả <br /> con chuồn chuồn:  “Bốn cái cánh mỏng như  giấy bóng. Cái đầu tròn và hai  <br /> con mắt long lanh như  thủy tinh. Thân chú nhỏ  và thon vàng như  màu vàng  <br /> của nắng mùa thu. Bốn cánh khẽ rung rung như đang còn phân vân”. Tác giả <br /> đã sử dung hình ảnh so sánh để miêu tả chú chuồn chuồn một cách sinh động, <br /> hấp dẫn.<br /> <br /> Không những phân môn Tập đọc mà còn các phân môn khác như Luyện <br /> từ  và câu cũng giúp cho học sinh mở  rộng vốn từ cho mình như  các bài: Mở <br /> rộng vốn từ theo chủ điểm, các em cũng lĩnh hội thêm được một ít từ ngữ và <br /> phân môn Mĩ thuật cũng giúp cho học sinh rèn kĩ năng quan sát và trí tưởng <br /> tượng phong phú…và một số phân môn khác nữa (Kể chuyện, Khoa học…)<br /> Bên một cạnh đó, học sinh đọc các bài tham khảo cần phải biết học  <br /> tập cách miêu tả và chọn lọc số từ ngữ miêu tả. Từ đó học sinh bổ sung được  <br /> vốn từ ngữ cho mình.<br /> <br /> Đặc biệt là học sinh tích lũy vốn từ qua thực tế cuộc sống hằng ngày ví  <br /> dụ  như  nghe và ghi nhớ  tiếng kêu của con mèo (meo…meo), Tiếng gáy của <br /> con gà (ò..ó..o), tiếng sủa của con chó (gâu..gâu) …<br /> Ngoài ra, tôi còn giới thiệu thêm một số  từ, ngữ cần thiết để  làm giàu  <br /> thêm vốn từ cho học sinh. <br /> Ví dụ:  Tả cây cối<br /> Thân cây to xù xì, rễ cây ăn sâu xuống lòng đất, cành đâm ra tua tủa, hoa <br /> kết lại từng chùm, quả treo lúc lỉu, hương thơm ngào ngạt....<br /> Tả con vật<br /> Chú khoác lên mình bộ áo đẹp; đầu tròn, mắt sáng và tinh, tai vểnh lên <br /> để nghe ngóng, chân nhanh nhẹn, đi lại rất nhẹ nhàng, móng vuốt sắc nhọn là <br /> vũ khí tự vệ và rất lợi hại, khi kiếm được mồi, chú mang về cho con cùng ăn  <br /> ... <br /> Từ vốn từ mà học sinh đã tích lũy được, tôi hướng dẫn cho học sinh lựa <br /> chọn từ  ngữ, hình  ảnh khi miêu tả, sử  dụng cho phù hợp. Khi trình bày kết <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 13<br />                                <br /> quả quan sát được hoặc khi học sinh luyện viết đoạn, tôi đã uốn nắn, chỉ chỗ <br /> sai cho học sinh ngay khi phát hiện học sinh dùng chưa đúng. <br /> <br /> Ví dụ: Thân bút màu xanh lá cây, thon thả  như búp cây. (Sử  dụng hình <br /> ảnh so sánh không phù hợp).  Sửa lại: Thân bút màu xanh lá cây, thon nhỏ như <br /> ngón tay em.<br /> Ví dụ:  Em viết lên trang giấy, nét bút trơn hiện lên những dòng chữ <br /> mềm mềm. (Sử dụng từ không phù hợp). Sửa lại: Em viết lên trang giấy, nét <br /> bút trơn hiện lên những dòng chữ đều đặn, mềm mại.<br /> <br /> * Hướng dẫn sử dụng nghệ thuật và bộc lộ cảm xúc<br /> <br /> Để  giúp cho học sinh làm được bài văn hay hơn, sinh động hơn, lôi <br /> cuốn người đọc, tôi đã hướng dẫn học sinh sử dụng nghệ thuật so sánh, nhân <br /> hóa vào bài; đồng thời bộc lộ cảm xúc của mình để  thấy đồ vật, con vật, cây <br /> cối thân thiết và gần gũi với mình hơn. <br /> Để học sinh vận dụng được, tôi giúp các em tìm hiểu kĩ tiết Luyện tập  <br /> miêu tả các bộ  phận, tổ chức cho học sinh trình bày, luyện cho học sinh nói, <br /> viết những câu có hình  ảnh và sử  dụng phép nghệ  thuật đồng thời   bộc lộ <br /> cảm xúc của mình.<br /> <br /> Ví dụ: Miêu tả  về  thói quen của con chó: “Bữa nào chú cũng được ăn <br /> cơm. Chú thật hốc ăn. Chú chỉ xốc hai miếng là hết bát cơm to, lại ngẩn ngơ <br /> liếm mép. Bữa bữa, chú nhìn chăm chú mọi người ăn cơm, cái đầu cứ lắc lắc  <br /> theo từng đôi đũa khi mọi người gắp thức ăn. Trông chú như đang đói và thèm  <br /> ăn lắm”. (Bài làm của em Nguyễn Thị Vân Anh).<br /> <br /> Ví dụ  : Tả  ngoại hình con mèo: “Lông mèo mượt như tơ. Đầu nó tròn <br /> bên trên có hai cái tai dựng đứng, hết quay phía này lại quay phía khác để nghe <br /> ngóng. Hai con mắt nó mới sáng làm sao,  ở  ngoài sáng mắt xanh biếc, trong  <br /> đêm tối mắt nó lấp lánh như ánh lửa”. <br /> <br /> * Nhận xét, đánh giá và chữa bài<br /> <br /> Mỗi dạng bài đều có một tiết trả  bài văn viết, tiết này rất quan trọng <br /> nhằm giúp các em thấy được  ưu điểm và nhược điểm trong bài viết của <br /> <br /> <br /> <br /> 14<br />                                <br /> mình, của bạn để học hỏi, trao đổi lẫn nhau, tìm ra cách sửa sai để cùng tiến <br /> bộ và qua đó tôi biết được học sinh hiểu bài và vận dụng thế nào.<br /> <br /> + Đánh giá, nhận xét: Tôi tiến hành chấm bài thật kĩ, xác định học sinh <br /> làm đúng bố  cục hay chưa? và bố  cục có chặt chẽ  không? Tôi phát hiện <br /> những  ưu điểm của bài văn hay, câu hay, ý hay, dùng từ  sáng tạo…và nắm <br /> được những lỗi mắc phải còn tồn tại: dùng từ  chưa chính xác, câu văn chưa  <br /> hoàn chỉnh, lặp từ, lặp ý…Tôi đánh giá, nhận xét cụ thể vào từng bài của học  <br /> sinh.<br /> <br /> Chẳng hạn có những nhận xét như sau :<br />   ­ Bố cục chặt chẽ, lời văn súc tích, có nhiều hình ảnh hay trong bài. Em  <br /> cần phát huy thêm. (học sinh năng khiếu)<br /> ­ Đảm bảo bố cục, viết thành câu. Em cần sử dụng phép so sánh, nhân  <br /> hóa vào bài để bài văn hay hơn. (học sinh trung bình)<br /> ­ Bài viết còn lủng củng, còn sai lỗi chính tả, viết chưa thành câu. Em <br /> cần chú ý cô hướng dẫn để về nhà viết lại đúng em nhé. (học sinh yếu)<br /> ­ Bố  cục chưa rõ ràng, dùng từ  ngữ  chưa phù hợp, diễn đạt còn lủng  <br /> củng. Em cần chú ý cô hướng dẫn để  về  nhà viết lại cho đúng. (học sinh <br /> yếu)<br /> <br /> Trong quá trình đánh giá, tôi chọn bài tiêu biểu của lớp và các bài văn <br /> hay năm trước đọc cho học sinh nghe và phân tích những điểm hay để  học  <br /> sinh học tập.<br /> + Chữa bài: Hướng dẫn cho học sinh chữa lỗi về  dùng từ và sai chính <br /> tả, lỗi về câu, lỗi về diễn đạt.<br /> <br /> c) Mối quan hệ giữa các giải pháp, biện pháp<br /> <br /> Các biện pháp có mối quan hệ mật thiết, tác động qua lại lẫn nhau, bổ <br /> sung hỗ trợ cho nhau. Nếu thực hiện tốt biện pháp đầu sẽ góp phần vào thành  <br /> công của biện pháp tiếp theo. Nhằm mục  đích cao nhất là nâng cao chất  <br /> lượng dạy học của lớp tôi chủ nhiệm.<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 15<br />                                <br />  Chính vì vậy theo tôi không có giải pháp hay biện pháp nào là tối ưu, vì <br /> vậy giáo viên cần kết hợp các giải pháp, biện pháp phù hợp với từng đối  <br /> tượng học sinh trong lớp mình để giảng dạy đem lại hiệu quả cao.<br /> <br /> d) Kết quả khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn đề nghiên cứu<br /> <br /> ­ Với những biện pháp như đã trình bày ở trên đã giúp cho cả giáo viên  <br /> và học sinh tự tin, chủ động hơn trong các tiết học làm văn. Các giờ Tập làm  <br /> văn cũng trở nên nhẹ nhàng, sinh động hơn. <br /> ­ Học sinh không còn lúng túng trong việc lập dàn ý cho mỗi bài văn; <br /> việc viết một đoạn văn, hay bài văn của các em trở nên dễ  dàng hơn. Các em <br /> đã biết miêu tả  một số  đặc điểm của một sự  vật cụ  thể  theo yêu cầu, biết <br /> viết câu văn đúng ngữ pháp, rõ ý; biết sử dụng những từ ngữ sát nghĩa, có tác <br /> dụng gợi tả, gợi cảm; bước đầu biết sử  dụng biện pháp tu từ  đơn giản khi  <br /> viết văn. Lời văn, ý văn của các em không còn nặng tính liệt kê hay kể lể nữa. <br /> ­ Giờ  học tập làm văn diễn ra nhẹ  nhàng, thoải mái đối với các em. <br /> Không khí lớp học luôn luôn sôi nổi, chất lượng giờ học đảm bảo.<br /> ­ Nhờ vậy mà chất lượng phân môn Tập làm văn cũng như môn Tiếng <br /> Việt đã nâng lên rõ rệt. <br /> Thể hiện qua bảng thống kê sau:<br /> <br /> Năm  Tổng  Điểm dưới  Điểm 5, 6 Điểm 7, 8 Điểm 9, 10<br /> học số HS 5<br /> SL % SL % SL % SL %<br /> 2014  30 1 3.3 7 23.3 12 40.0 10 33.4<br /> ­2015<br /> 2015  28 0 0 8 28.6 11 39.3 9 32.1<br /> ­2016<br /> <br /> <br /> III. PHẦN KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ<br /> <br /> 1. Kết luận<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 16<br />                                <br />  Giáo dục tiểu học là bậc học nền tảng của hệ  thống giáo dục quốc <br /> dân, nhằm xây dựng và phát triển tình cảm, đạo đức, trí tuệ, thẩm mĩ cho trẻ <br /> và hình thành cơ bản ban đầu nhân cách con người. Đặc biệt  môn Tiếng Việt <br /> có vị trí quan trọng, nó hình thành khả năng giao tiếp và phát triển tư duy cho  <br /> học sinh. <br /> Như vậy, mục đích của việc dạy phân môn Tập làm văn lớp 4 là giúp <br /> cho học sinh viết thành bài văn hoàn chỉnh, lời văn gãy gọn, bố  cục rõ ràng, <br /> súc tích, diễn đạt có hình  ảnh, sinh động và gợi cảm và yêu thích làm văn. <br /> Đây là một quá trình lâu dài, đòi hỏi giáo viên phải sử dụng phương pháp linh <br /> hoạt, sáng tạo sao cho phù hợp và luôn tuân theo nguyên tắc từ đơn giản đến  <br /> nâng cao, quan tâm đến tất cả đối tượng học sinh. Bên cạnh đó giáo viên luôn <br /> động viên khuyến khích, biểu dương sự tiến bộ của học sinh dù rất nhỏ, luôn <br /> tạo niềm vui trong học tập. Mỗi tiết học diễn ra nhẹ nhàng, tự nhiên tránh áp <br /> đặt và tạo tâm thế  học tập cho các em. Với những biện pháp đề  ra cùng với  <br /> lòng yêu nghề  mến trẻ, quyết tâm khắc phục những khó khăn trong giảng <br /> dạy và rèn luyện cho học sinh ngày học tập tốt hơn.<br /> <br /> Đây là những kinh nghiệm bản thân tôi đã rút ra trong quá trình giảng <br /> dạy của mình. Với những suy nghĩ và giải pháp nêu trên trong những năm qua <br /> ít nhiều cũng đã giúp tôi dạy tốt phân môn Tập làm văn lớp 4. <br /> <br /> 2. Kiến nghị<br /> <br /> ­ Nhà trường trang bị nhiều sách tham khảo về phân môn Tập làm văn <br /> để giáo viên và học sinh tham khảo.<br /> <br /> ­ Nhà trường thường xuyên tổ  chức các buổi chuyên đề  về  cách xây <br /> dựng dàn bài tập làm văn miêu tả để giáo viên có thể trao đổi lẫn nhau. <br /> <br />    <br /> Buôn Trấp, ngày 14 tháng 3 năm 2017<br />                                                                                Người viết<br /> <br />  <br /> <br /> <br /> <br />                                                                         Hoàng Thị Loan<br /> <br /> 17<br />                                <br />  TÀI LIỆU THAM KHẢO<br /> <br /> STT Tên tài liệu Tác giả<br /> <br /> Sách Hướng dẫn học Tiếng Việt 4 ­ <br /> 01 NXB Giáo dục<br /> Tập 1B<br /> <br /> Sách Hướng dẫn học Tiếng Việt 4 ­ <br /> 02 NXB Giáo dục<br /> Tập 2A<br /> <br /> Sách Hướng dẫn học Tiếng Việt 4 ­ <br /> 03 NXB Giáo dục<br /> Tập 2B<br /> <br /> 04 Sách giáo viên Tiếng Việt 4  ­ t 1 NXB Giáo dục<br /> <br /> 05 Sách giáo viên Tiếng Việt 4  ­ tập 2 NXB Giáo dục<br /> <br /> 06 Luyện tập làm văn 4 NXB Giáo dục<br /> <br /> NXB Đại học sư phạm <br /> 07 Những bài văn mẫu<br /> Hà Nội<br /> <br /> <br /> 18<br />                                <br />                 <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> MỤC LỤC<br /> <br /> Tên nội dung Trang<br /> I. Phần mở đầu<br />    1. Lí do chọn đề tài 1<br />    2. Mục tiêu, nhiệm vụ đề tài 2<br />    3. Đối tượng nghiên cứu 2<br />    4. Giới hạn của đề tài 2<br />    5. Phương pháp nghiên cứu 2<br /> II. Phần nội dung<br />    1.Cơ sở lí luận 3<br />    2. Thực trạng  4<br />    3. Nội dung và hình thức của giải pháp, biện      5<br />    a.  Mục tiêu của giải pháp và biện pháp     5<br />    b. Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp, biện pháp     6<br />    * Tìm hiểu phân loại đối tượng học sinh  6<br />    * Hướng dẫn tìm hiểu cấu tạo bài văn miêu tả  7<br />    * Hướng dẫn học sinh quan sát đối tượng miêu tả 8<br />    * Hướng dẫn tìm ý và lập dàn ý cho bài văn cụ thể 9<br />    * Mở rộng vốn từ và lựa chọn từ ngữ miêu tả 11<br />    * Hướng dẫn sử dụng biên pháp nghệ thuật và bộc lộ cảm xúc 13<br />    * Nhận xét, đánh giá và chữa bài 13<br /> <br /> 19<br />                                <br />   c. Mối quan hệ giữa các giải pháp, biện pháp 14<br />   d. Kết quả khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn đề nghiên cứu  14<br /> III. Phần kết luận, kiến nghị<br />     1. Kết luận  15<br />     2. Kiến nghị 16<br />     Tài liệu tham khảo  17<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 20<br />                                <br />