SKKN: Một số kinh nghiệm trong công tác chủ nhiệm lớp

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM: “Một số kinh nghiệm trong công tác chủ nhiệm  <br /> lớp”.<br /> <br /> <br /> I.  PHẦN MỞ ĐẦU<br /> 1.1. Lí do chọn đề tài:<br /> Giáo dục Tiểu học nhằm giúp học sinh hình thành những cơ  sở  ban đầu cho sự <br /> phát triển đúng đắn và lâu dài về đạo đức, trí tuệ, thể  chất, thẩm mĩ và các kỹ  năng  <br /> cơ bản để tiếp tục học trung học cơ sở. <br /> Nền tảng nhân cách, kỹ năng sống, kỹ năng học tập cơ bản ( nghe, nói, đọc, viết  <br /> và tính toán) của học sinh được hình thành  ở  Tiểu học và được sử  dụng trong suốt  <br /> cuộc đời của mỗi con người. Học sinh tiểu học được dạy từ  những thói quen nhỏ <br /> nhất như cách cầm bút, tư thế ngồi viết, cách thưa gửi, đi đứng, ăn mặc cho đến các  <br /> kỹ năng tự phục vụ, kỹ năng giao tiếp, các kỹ năng học tập và khả năng tự học, sáng <br /> tạo. Vì thế, bên cạnh việc trang bị cho học sinh những vốn kiến thức kỹ năng cơ bản  <br /> trong học tập, còn cần phải chú ý đến việc rèn năng lực, phẩm chất cho  học sinh,  <br /> dạy học sinh cách “làm người”, để  học sinh có thêm vốn kinh nghiệm thích ứng với <br /> môi trường mới, yêu cầu mới. Như  vậy, giáo dục tiểu học là nền tảng của giáo dục <br /> phổ  thông; đặt cơ  sở  vững chắc cho sự  hình thành nhân cách và sự  phát triển toàn  <br /> diện của  con người. thành quả của giáo dục tiểu học có giá trị lâu dài, có tính quyết  <br /> định, vì thế, làm tốt giáo dục tiểu học là đảm bảo sự  phát triển bền vững của đất  <br /> nước. <br />         Là người giáo viên chủ nhiệm lớp ở Tiểu học có một vị trí đặc biệt quan trọng. <br /> Lao động của một giáo viên chủ  nhiệm lớp  ở  Tiểu học là lao động sáng tạo không <br /> ngừng, sự  sáng tạo đó đòi hỏi phải toàn diện: sáng tạo trong soạn giảng, trong tổ <br /> chức các hoạt động học tập, vui chơi, trong sinh hoạt tập thể và đặc biệt là trong các  <br /> biện pháp hoạt động giáo dục, rèn luyện năng lực, phẩm chất cho học sinh. <br />         Ngoài việc tổ chức, hướng dẫn các hoạt động học tập của học sinh , giáo viên <br /> chủ  nhiệm lớp còn phải thường xuyên theo dõi các hoạt động trong giờ  chơi, trong  <br /> các buổi sinh hoạt, giao lưu tập thể,…và cả  hoạt động  ở  nhà của học sinh. Vì vậy <br /> công việc của một giáo viên chủ nhiệm lớp ở Tiểu học là rất nặng nề, rất vất vả và <br /> vô cùng phức tạp.<br /> <br /> 1<br />       Ở đầu mỗi năm học, ở cùng một trường học, cùng một khối lớp, chất lượng học <br /> tập của học sinh cũng tương đương nhau. Nhưng tại sao đến cuối năm, chất lượng  <br /> học tập và hạnh kiểm của học sinh lớp này lại vượt trội hẳn so với các lớp khác; sĩ  <br /> số  của lớp này duy trì 100% nhưng  ở  những lớp khác lại có tới 1đến 2 học sinh bỏ <br /> học, thậm chí có em đang ở nhà nhưng vẫn không thể vận động đi học trở lại được.  <br /> Tất cả  những điểm khác biệt đó đều do giáo viên chủ  nhiệm lớp tạo ra. Giáo viên  <br /> chủ nhiệm nào có tinh thần trách nhiệm cao, tận tâm với học sinh của mình thì chắc <br /> chắn sẽ tìm ra được các biện pháp để thu hút học sinh đến lớp, làm cho học sinh trở <br /> nên chăm ngoan, thích đi học và luôn cảm thấy thích đến trường mỗi ngày.<br />        Mặt khác, tuy giáo viên chủ nhiệm lớp ở Tiểu học dạy được tất cả các lớp (từ <br /> lớp 1 đến lớp 5) nhưng trong thực tế, không phải giáo viên nào cũng theo học sinh  <br /> của mình từ lớp này lên lớp khác. Vì vậy, mỗi năm lên lớp, các em lại được học với  <br /> một thầy (cô) khác nhau. Nếu giáo viên lớp dưới làm tốt công tác chủ  nhiệm, xây <br /> dựng tốt nề  nếp lớp học, rèn luyện cho học sinh phương pháp tự  học và nhiều kĩ  <br /> năng sống cơ  bản khác; nhưng lên lớp trên, giáo viên chủ  nhiệm lớp không duy trì,  <br /> không phát huy thì rồi nề nếp lớp học và chất lượng học tập của học sinh sẽ ra sao?  <br /> Do vậy, công tác chủ  nhiệm lớp phải được thực hiện đồng bộ  từ  lớp Một đến lớp <br /> Năm. Nề nếp lớp học, phương pháp học tập, đạo đức, nhân cách và các kĩ năng sống <br /> của học sinh phải được giáo viên chủ nhiệm chú ý xây dựng, rèn dủa ngay từ lớp 1 và  <br /> phải được duy trì, phát huy xuyên suốt ở các lớp trên.<br />        Bản thân tôi đã liên tục nhiều năm làm công tác chủ  nhiệm lớp 5. Có năm công  <br /> tác chủ nhiệm của tôi rất nhẹ nhàng vì giáo viên lớp 4 đã làm tốt công tác chủ nhiệm  <br /> lớp. Tôi chỉ việc phát huy và sáng tạo thêm theo mục tiêu phấn đấu của mình. Nhưng  <br /> cũng có năm, tôi rất vất vả với công tác chủ nhiệm đầu năm. Với mong muốn đạt kết  <br /> quả  cao trong công tác giáo dục học sinh hoàn thành tốt kiến thức kĩ năng từ  đó các  <br /> em dần tự hoàn thiện năng lực, phẩm chất để trở thành con người có ích cho xã hội. <br /> Nên tôi mạnh dạn đi sâu nghiên cứu đề  tài:   “Một số kinh nghiệm trong công tác  <br /> chủ nhiệm lớp”. <br /> Nhưng làm thế nào để công tác chủ nhiệm lớp đạt hiệu quả  tại cơ sở giáo dục quả <br /> là một điều cần trăn trở. Với phạm vi đề  tài này, tôi sẽ  đưa ra một số  ý kiến, kinh  <br /> nghiệm của cá nhân mình, cũng như  những việc làm cụ  thể  trong công tác giáo dục  <br /> 2<br /> học sinh  qua các năm học để cùng các bạn đồng nghiệp thảo luận tìm ra những giải <br /> pháp tốt hơn nữa nhằm đưa chất lượng giáo dục toàn diện đảm bảo tính bền vững.<br /> *Điểm mới của đề tài: <br /> Đề  tài này tôi muốn nghiên cứu sâu hơn việc xã hội hóa giáo dục: Đưa ra các  <br /> giải pháp nhằm thống nhất giữa bồi dưỡng về  nhận thức với thực tế  công tác tổ <br /> chức thực hiện và các nhiệm vụ  đặt ra từ  thực tiễn. Thu hút, huy động nhiều lực  <br /> lượng trong và ngoài nhà trường cùng tham gia. Các hoạt động giáo dục học sinh  <br /> được nâng lên chiếm một vị trí quan trọng trong công tác giáo dục. Vai trò của cha mẹ <br /> học sinh, các tổ  chức xã hội, chính quyền đoàn thể, được thể  hiện đậm nét, có tác <br /> động mạnh mẽ đến hiệu quả của các hoạt động rèn luyện năng lực, phẩm chất cho <br /> học sinh. <br /> Trong đề tài này tôi đặc biệt quan tâm đến quá trình giáo dục từ chủ yếu trang bị <br /> kiến thức sang phát triển toàn diện năng lực và phẩm chất người học.Từng bước làm <br /> thay đổi quá trình giáo dục thành quá trình tự  giáo dục rèn luyện của học sinh, học <br /> sinh dần tự  trang bị cho mình các năng lực Tự  phục vụ, tự  quản; Giao tiếp hợp tác; <br /> Tự học và giải quyết vấn đề; hình thành phát triển phẩm chất: Chăm học chăm làm,  <br /> tích cực tham gia hoạt động giáo dục; Tự  tin, tự  trọng, tự  chịu trách nhiệm; Trung <br /> thực kỉ  luật, đoàn kết; Yêu gia đình, bạn và những người khác. Tận dụng các thành <br /> tựu mới nhất của khoa học giáo dục và kinh nghiệm tiên tiến trong hoạt động này.  <br /> Hình thành lực lượng nồng cốt có năng lực trong học sinh và làm nhiệm vụ  tư  vấn  <br /> rèn luyện phẩm chất cho các học sinh khác.<br /> 1. 2. Phạm vi áp dụng của đề tài:<br />     Đề tài mà tôi nghiên cứu này áp dụng cho giáo viên chủ nhiệm lớp bậc Tiểu học <br /> II.PHẦN NỘI DUNG<br /> <br />    2.1. Thực trạng của nội dung cần nghiên cứu.<br /> <br /> a. Thuận lợi: <br /> ­ Trong quá trình giáo dục luôn được các cấp, các ngành, chi bộ  và các lực lượng xã <br /> hội  quan tâm tạo điều kiện giúp đỡ.<br /> ­ Được sự  chỉ  đạo sâu sát, kịp thời của lãnh đạo cấp trên, của ban giám hiệu nhà  <br /> trường.<br /> <br /> 3<br /> ­ Được sự  hỗ  trợ  của hội cha mẹ  học sinh, của các đoàn thể  trong và ngoài nhà <br /> trường.<br />  ­ Nhà trường luôn quan tâm tạo điều kiện cho các lớp có đầy đủ phòng học, bàn ghế <br /> khang trang, phòng học thoáng mát, nhà vệ sinh sạch sẽ . <br /> b.  Khó khăn:<br /> *Những khó khăn do khách quan: <br /> Trường thuộc địa bàn vùng ven, kinh tế  hộ  gia đình đa số  là thuần nông.  Với <br /> khoảng 15% tổng số dân là hộ nghèo, cận nghèo. Vì vậy về thu nhập của người dân  <br /> chưa cao dẫn đến đời sống kinh tế còn thấp. Việc mua sắm đồ dùng cho con em còn  <br /> hạn chế chưa đáp ứng được nhu cầu học tập của học sinh và nhu cầu giảng dạy của <br /> giáo viên. Cụ thể là khi đi học các em còn thiếu sách vở, đồ dùng học tập. Từ đó cho  <br /> thấy công tác chủ  nhiệm cũng rất vất vả, mặc dù đã cố  gắng động viên rất nhiều  <br /> nhưng vẫn có những em không mua được sách giáo khoa để  học và phải mượn của  <br /> nhà trường. <br />          Mặt bằng dân trí có phần thấp, kém hơn so với một số xã trong địa bàn huyện. <br /> Nhận thức của phụ  huynh còn hạn chế. Sự  quan tâm giáo dục của gia đình đối với  <br /> các em chưa đúng mức, nhiều phụ huynh còn quan niệm việc giảng dạy và giáo dục  <br /> học sinh là do nhà trường đảm nhiệm. <br />    Việc này đồng nghĩa với việc khoán trắng trọng trách cho người giáo viên. Mặt <br /> khác cũng có gia đình quan tâm tới việc học của con em mình nhưng lại không nắm <br /> được nội dung giảng dạy cũng như  phương pháp dạy dẫn tới hiệu quả  không cao. <br /> Thậm chí có trường hợp dạy sai dẫn tới các em nhận thức lệch hướng của vấn đề.  <br /> Chính những khó khăn này ảnh hưởng trực tiếp đến việc học của các em. <br />          Bên cạnh đó ngoài giờ học các em còn phải tiếp giúp gia đình như: cắt lúa, phơi  <br /> lúa chăn trâu cùng cha mẹ để tăng thêm thu nhập cho gia đình. Vì thế khi tới mùa vụ tỉ <br /> lệ nghỉ học của các em tương đối cao. Điều này làm cho việc học của các em bị hụt  <br /> kiến thức dẫn đến mất căn bản. <br /> * Khó khăn từ phía giáo viên: <br /> ­ Công tác quan hệ với phụ huynh học sinh chưa được thường xuyên.<br /> ­ Giáo viên chưa nắm vững tâm lý học sinh, thường có thiện cảm với học sinh khá,  <br /> giỏi và nặng nề ngôn ngữ với những học sinh yếu kém .<br /> 4<br /> ­ Giáo viên chưa tìm hiểu hết tâm tư nguyện vọng và hoàn cảnh của các em, làm cho <br /> học sinh yếu cảm thấy sợ sệt tự ti, mặc cảm và dẫn đến hỏng kiến thức và nghỉ học <br /> thường xuyên.<br /> ­ Giáo viên chưa phát huy tốt tính tích cực tự học của học sinh .<br /> ­ Giáo viên cơ  bản mới chú ý đến việc giáo dục chất lượng học sinh, tuy nhiên có <br /> một số  ít giáo viên thiếu sự  răn đe học sinh hoang nghịch, cách  ứng xử  và giao tiếp <br /> trong cuộc sống.<br /> ­ Một số giáo viên chưa tích cực tổ chức phương pháp dạy học tích cực, phương pháp  <br /> mới VNEN, chưa tạo điều kiện để học sinh học nhóm, trao đổi kinh nghiệm học tập  <br /> lẫn nhau.<br /> * Khó khăn từ phía học sinh và phụ huynh: <br /> ­ Còn có nhiều học sinh gia đình có hoàn cảnh khó khăn thuộc diện hộ  nghèo, cận  <br /> nghèo. Phụ huynh lo làm ăn nên ít quan tâm đến việc học của con em, giao phó giáo  <br /> dục là trách nhiệm của thầy cô.<br /> ­ Nhà  ở  xa trường học nên việc thực hiện nội quy trường, lớp của các em còn hạn <br /> chế.<br /> ­ Một số học sinh thiếu thốn tình cảm (như chỉ ở với mẹ hoặc bố,  ở với ông bà, cha  <br /> mẹ làm ăn xa) nên các em không được quan tâm, giáo dục toàn diện như các bạn cùng <br /> trang lứa, có em còn có những biểu hiện mặc cảm tự  ti, không dám hòa mình trong <br /> mọi hoạt động chung của lớp.<br /> ­ Đa số  các em còn hiếu động, suy nghĩ chưa sâu sắc nên đôi khi còn hay tranh cãi,  <br /> đánh nhau gây ra những trường hợp không đáng có trong môi trường giáo dục.<br /> ­ Học sinh chưa có động cơ  tự  học tập, thiếu hứng thú, chưa thấy lợi ích của việc <br /> học, chưa có thói quen và kỹ năng lao động trí óc.<br />    * Nguyên nhân dẫn đến thực trạng trên là: <br /> <br /> Là một vùng khá xa trung tâm, trình độ dân trí thấp nên học sinh còn rụt rè, e ngại  <br /> và các kĩ năng cơ  bản của học sinh còn hạn chế, phụ  huynh còn xem nhẹ  việc học <br /> của con em mình.<br /> <br /> Một số giáo viên lớn tuổi làm công tác chủ nhiệm lớp khá khó khăn; còn đối với  <br /> một số  giáo viên trẻ  thì chưa nhiệt tình học hỏi để  nâng cao năng lực giáo dục, đặc  <br /> <br /> 5<br /> biệt là chủ nhiệm lớp ,vì đây là một công việc có đặc thù riêng, đòi hỏi phải có kinh  <br /> nghiệm, tâm huyết với học sinh, yêu nghề mến trẻ nên nhiều giáo viên còn ngại khó.<br /> <br /> Xuất phát từ thực trạng nêu trên, là người giáo viên trực tiếp chủ nhiệm lớp tôi <br /> mạnh dạn đề  xuất "một số giải pháp nâng cao tác chủ nhiệm lớp" thể hiện qua các <br /> biện pháp cụ thể sau:<br />   2.2. Các giải pháp<br /> Công việc của giáo viên chủ  nhiệm lớp là vô vàn, không thể  thống kê hết được. <br /> Trong sáng kiến kinh nghiệm này, tôi chỉ đi sâu vào 9 biện pháp chính sau đây:<br /> Biện pháp 1: Xây dựng kế hoạch chủ nhiệm lớp. <br />       Trong những ngày đầu năm học, nề nếp lớp chưa được ổn định. Hơn nữa các em  <br /> chưa tự ý thức được các việc trong lớp cũng như nội quy ra vào lớp, nội quy của nhà <br /> trường đề  ra. Nên để   ổn định và đi vào nề  nếp phải mất một thời gian dài mới  ổn <br /> định được. Trách nhiệm một giáo viên chủ nhiệm lớp đứng trước thực trạng như vậy  <br /> tôi đã vận dụng ngay kinh nghiệm chủ  nhiêm lớp mà tôi đã đúc kết qua nhiều năm <br /> giảng dạy nhằm làm tốt công tác chủ  nhiệm lớp và nâng cao giáo dục toàn diện cho  <br /> học sinh như sau:<br /> 1.1. Tìm hiểu đối tượng: <br />            Là một giáo viên được nhà trường phân công làm công tác chủ  nhiệm lớp thì  <br /> trước hết  phải tìm hiểu tỉ mĩ từng đối tượng học sinh, biết được hoàn cảnh, năng lực <br /> của từng học sinh để  có biện pháp giáo dục phù hợp đối với từng đối tượng.  Ngay  <br /> đầu năm học tôi đã bắt tay vào tìm hiểu thông tin về tình hình của lớp 5B do tôi chủ <br /> nhiệm như sau:<br />      ­ Tổng số học sinh trong lớp: 28 em / 14 nữ<br />      ­ Số học sinh có hoàn cảnh khó khăn (thuộc hộ nghèo): 8/28 em ­ Tỉ lệ : 28,6 %<br />      ­ Số học sinh có hoàn cảnh gần khó khăn (thuộc hộ cận nghèo ):4/28 em ­ Tỉ lệ : <br /> 14,3 %<br />     ­ Số học sinh mồ côi cha hoặc mẹ: 5/28 em – Tỉ lệ: 17,9%<br />     ­ Số  học sinh nhà ở xa trường: 9/28 em – Tỉ lệ : 31,9%<br />      Đây là cơ sở để giáo viên phân loại học sinh theo từng nhóm và có hướng giáo dục  <br /> phù hợp. Những học sinh nào có hoàn cảnh khó khăn thì quan tâm nhiều hơn bằng  <br /> <br /> 6<br /> cách: Tôi  dành thời gian ngoài giờ  gặp trực tiếp cha mẹ (anh, chị) của học sinh để <br /> động viên, tạo điều kiện cho con em đi học đều. Việc này giáo viên phải tiến hành <br /> thường xuyên, liên tục hàng tuần. Sự chân thành và gắn bó giữa giáo viên và học sinh  <br /> như vậy phụ huynh sẽ có trách nhiệm động viên, nhắc nhở con em đến lớp đầy đủ,  <br /> thường xuyên và đúng giờ.<br />      Ngoài ra, tôi còn quan tâm tới những học sinh có hoàn cảnh khó khăn, học sinh mồ <br /> côi bằng cách: có thể là cho các em dụng cụ học tập nếu các em thiếu, có thể là quần <br /> áo, dép, mủ,…những đồ dùng này không giá là bao nhưng vẫn là nguồn động viên, an <br /> ủi cho các em đến trường. Cũng có thể là những hành động rất nhỏ như khâu lại nút <br /> áo, chải lại mái tóc khi các em chưa kịp thực hiện lúc đến lớp. Như   ở lớp tôi có em  <br /> Huyền mồ  côi mẹ, sự  chăm sóc về  bản thân của em có phần hạn chế, đôi  lúc em  <br /> mặc áo quần bẩn do nhiều ngày không thay. Tôi  gần gũi động viên và hướng dẫn em  <br /> cách giữ  gìn vệ  sinh thân thể, có những lúc tôi đưa áo quần về  giặt cho em. Những <br /> việc tuy nhỏ nhưng  đối với các em thì đó là một sự khích lệ vô cùng lớn để các em  <br /> vững bước trên con đường học tập. <br /> 1.2. Bầu Hội đồng tự quản lớp: <br />     ­ Ngay vào đầu năm học giáo viên chủ nhiệm cho học sinh lớp bầu ra hội đồng tự <br /> quản lớp gồm: 1 chủ tịch, 2 phó chủ tịch và 6 ban, 6 nhóm trưởng cùng nhau thành lập  <br /> các ban: Ban học tập, ban văn nghệ  thể  dục thể  thao, ban lao động, ban đối ngoại,  <br /> ban nề nếp, ban quyền lợi học sinh. Từ việc học sinh bầu ra hội đồng tự quản và các  <br /> ban, giáo viên phân công cụ thể công việc cho các ban của hội đồng tự quản trực tiếp  <br /> theo dõi, quản lí, sử dụng các công cụ hỗ trợ đã được xây dựng và đang tồn tại trong  <br /> lớp. Hướng  dẫn học sinh thảo luận nội dung hoạt động. Các ban trong hội đồng tự <br /> quản hoạt động theo chức năng và nhiệm vụ của mình.<br />    + Chủ tịch theo dõi bao quát và tổ chức hướng dẫn các hoạt động chung của lớp.<br />     + Hai phó chủ  tịch: Một phó chủ  tịch phụ  trách, chỉ  đạo về  các  ban học tập, ban <br /> văn nghệ  thể  dục thể  thao, ban đối ngoại. Một phó chủ  tịch phụ  trách, chỉ  đạo các  <br /> ban:  ban lao động , ban nề  nếp, ban quyền lợi học sinh, có nhiệm vụ  kiểm tra, đôn <br /> đốc quá trình hoạt động của các ban.  .<br />    + 6 ban trực tiếp chỉ đạo và hoàn thành kế hoạch của ban mình.<br /> <br /> <br /> 7<br />    + 6 nhóm  trưởng trực tiếp quản lí, hướng dẫn các thành viên trong nhóm của mình  <br /> về tất cả các hoạt động.<br />      Trong những ngày đầu năm học, nề nếp lớp chưa được ổn định. Hơn nữa các em  <br /> chưa tự ý thức được các việc trong lớp cũng như nội quy ra vào lớp, nội quy của nhà <br /> trường đề  ra. Nên để   ổn định và đi vào nề  nếp phải mất một thời gian dài mới  ổn <br /> định được. Trách nhiệm một giáo viên chủ nhiệm lớp đứng trước thực trạng như vậy  <br /> tôi đã vận dụng ngay kinh nghiệm chủ  nhiệm lớp mà tôi đã đúc kết qua nhiều năm <br /> giảng dạy nhằm làm tốt công tác chủ  nhiệm lớp và nâng cao giáo dục toàn diện cho  <br /> học sinh.<br /> 1.3. Bồi dưỡng năng lực tự quản cho hội đồng tự quản lớp: <br />       Để  làm tốt công tác tự  quản, trước hết giáo viên chủ  nhiệm phải tập huấn cho  <br /> hội đồng tự  quản, các trưởng ban, nhóm trưởng và giao nhiệm vụ  cho từng thành <br /> viên, sau khi các em đã nhận biết vai trò trách nhiệm của mình các em sẽ có ý thức tự <br /> quản tốt. Nhưng trong thời gian đầu năm học giáo viên chủ  nhiệm phải theo dõi sát <br /> sao, ghi nhật kí cụ thể các hoạt động của hội đồng tự quản lớp để phát hiện mặt còn  <br /> hạn chế và uốn nắn kịp thời. Bám sát kế hoạch của Nhà trường, của Đội để vạch ra  <br /> kế hoạch từng tuần, từng tháng theo từng chủ điểm, từng đợt thi đua để hội đồng tự <br /> quản có kế hoạch theo dõi, hướng dẫn các bạn thực hiện.<br /> 1.4. Xây dựng kế hoạch chủ nhiệm ngay từ đầu năm học: <br />      Việc lập kế hoạch xây dựng đội ngũ đi đôi với nhau, giúp giáo viên chủ nhiệm lớp  <br /> có tầm nhìn xa, bao quát hơn trong công tác chủ nhiệm lớp vì thế dựa trên sự tìm hiểu  <br /> và nắm bắt đội ngũ học sinh, dựa vào kế hoạch nhà trường tôi lập kế hoạch tỉ mỉ sát  <br /> thực. Phần chung tình hình lớp, có kế  hoạch và biện pháp thực hiện có cả  năm rõ  <br /> ràng cụ  thể  cho từng tháng, từng chủ  điểm trong tháng. Có đánh giá, nhận xét từng <br /> tháng và sơ kết từng học kỳ. <br />        Phần cuối theo dõi học sinh, phần này cần phải được theo dõi  học sinh thường  <br /> xuyên và chặt chẽ có ghi chép, đánh giá mọi sự tiến bộ cũng như những tồn tại chưa  <br /> khắc phục được của từng em. Để có hướng giải quyết khắc phục kịp thời. việc theo  <br /> dõi đánh giá này thể hiện qua từng ngày, từng tuần. <br /> Biện pháp 2: Xây dựng kỷ cương, kỉ luật trong lớp: <br /> <br /> <br /> 8<br />       Dựa vào tình hình của lớp, kế hoạch và biện pháp thực hiện cho cả năm học đầu  <br /> năm, tôi xây dựng kỷ cương nề nếp cho học sinh.<br />       Giao trách nhiệm cụ thể, rõ ràng tới từng học sinh, từng nhóm trưởng, chủ  tịch,  <br /> phó chủ tịch. Tăng cường công tác tự quản của học sinh, giúp các em có ý thức tự rèn <br /> luyện, tự học.<br />      Có quy định về lề lối học tập, rèn luyện quy định giờ giấc, có sự theo dõi chặt chẽ <br /> của từng nhóm, tránh sự buông lỏng về kỷ cương nề nếp. <br /> Biện pháp 3: Bồi dưỡng rèn luyện học sinh nâng cao chất lượng dạy và học: <br />       Để nâng cao chất lượng học tâp cũng như giáo dục đạo đức cho các em, tôi đã kết  <br /> hợp cùng với gia đình một cách chặt chẽ. Tôi thường xuyên liên lạc với phụ  huynh <br /> để trao đổi tình hình học tập cũng như các sinh hoạt hằng ngày ở nhà khác của từng  <br /> học sinh. Từ đó giúp tôi có một cách nhìn tổng quát hơn, thực chất hơn về mặt năng <br /> lực, phẩm chất của các em. <br />        Bên cạnh đó, tôi luôn  nhắc nhở phụ huynh tạo mọi điều kiện cho con em đến  <br /> trường đều đặn, đúng giờ. Trên bục giảng là người giáo viên, tôi luôn phải mẫu mực,  <br /> đối xử  công bằng, không phân biệt, không thiên vị  bất cứ  học sinh nào, đồng thời <br /> không phê bình nặng, sỉ nhục học sinh làm tổn hại đến tâm lí của học sinh ở bất cứ <br /> hoàn cảnh nào.<br />       Trong giờ học, tôi luôn tạo không khí sinh động, sôi nổi, hài hòa, vui tươi không  <br /> căng thẳng mà tạo niềm vui, sự phấn chấn để các em tự tin học tập, các em vừa học  <br /> vừa chơi nhưng vẫn đảm bảo chương trình chung. Ví dụ trong giờ Tập đọc, Lịch sử,  <br /> ngoài nội dung bài học, tôi còn kể  nhiều câu chuyện lịch sử  cho các em nghe, lồng  <br /> ghép nội dung biển đảo của Tổ  quốc để  giáo dục các em lòng yêu Tổ  quốc, ý thức <br /> bảo vệ  chủ  quyền thiêng liêng của đất nước mình. Hay trong giờ  học toán tôi vận  <br /> dụng các câu chuyện cổ  tích, câu chuyện vui để  đưa ra các bài toán liên quan đến <br /> chương trình toán mà các em đang học. Khi đọc các bài toán có trong câu chuyện các  <br /> em cảm thấy thú vị hơn với vấn đề  yêu cầu các em giải quyết, nó còn giúp học sinh  <br /> nâng cao kĩ năng đọc. Từ sự hưng phấn đó  khoảng cách giữa các em với cô giáo chủ <br /> nhiệm được gần hơn, các em thực sự mạnh dạn, tự tin trong học tập. <br /> Biện pháp 4: Xây dựng nề nếp học tập: <br /> <br /> <br /> 9<br />      ­ Chất lượng học tập được nâng cao hay không thì yêu cầu đầu tiên phải có nề <br /> nếp, có qui định. Ngay lần họp phụ  huynh đầu năm học tôi đã yêu cầu phụ  huynh <br /> phải chuẩn bị đầy đủ dụng cụ học tập cho con em.     <br />    ­ Tổ chức cho học sinh đọc bài đầu buổi học: Phó chủ tịch phụ trách học tập cùng  <br /> với  5 nhóm trưởng cứ đầu buổi học các em truy bài, ôn  bài cũ với các bạn trong lớp,  <br /> trong nhóm. Hướng dẫn giải các bài tập khó và sẽ  ghi tên các bạn không hoàn thành <br /> bài tập, không thuộc bài vào sổ theo dõi trình cho thầy cô giáo vào 15 phút đầu buổi. <br /> Giáo viên sẽ có hình thức giúp đỡ các học sinh đó kịp thời.<br />    ­ Phân chia đôi bạn “Cùng tiến”: Khi phân chỗ ngồi, tôi bố trí  chia nhóm có đủ đối <br /> tượng học sinh , cho học sinh khá, giỏi ngồi cạnh học sinh trung bình, yếu. Em khá, <br /> giỏi sẽ  theo dõi, hướng dẫn bạn, kèm cặp bạn trong học tập. Nếu học sinh trung  <br /> bình, yếu có tiến bộ  thì tôi lại biểu dương kịp thời cho đôi bạn đó để  khích lệ  tinh  <br /> thần. Chính vì vậy đôi bạn nào cũng muốn được biểu dương khen ngợi nên bạn khá, <br /> giỏi rất nhiệt tình giúp bạn yếu học tập. Ngược lại, các bạn có sức học trung bình, <br /> yếu cũng cố gắng học tập để không làm ảnh hưởng đến bạn mình.<br />    ­ Xây dựng nề nếp học tập: Ngay từ đầu năm học, tôi cho các em lập thời gian biểu <br /> học tập cụ  thể. Đồng thời phân nhóm học sinh theo thôn để  tiện trao đổi việc học. <br /> Mỗi nhóm đều cử nhóm trưởng để thay thầy cô giáo chỉ đạo việc học. Việc làm này <br /> cũng có nhiều ưu điểm các em có thể giúp nhau được ở  mọi lúc, mọi nơi; Mặt khác <br /> các em học yếu cũng tránh được mặc cảm với thầy cô. Giáo viên kiểm tra thường <br /> xuyên để đôn đốc nhắc nhở các nhóm học tập hiệu quả. <br /> Biện pháp 5:   Xây dựng nề nếp lớp học: <br />    ­ Xây dựng nội quy, quy định rõ ràng và tuân thủ nó ngay từ đầu, phổ biến rộng rãi  <br /> trong toàn lớp ngay tiết sinh hoạt lớp của tuần học đầu tiên. Nhiều giáo viên thường  <br /> mắc lỗi bắt đầu một năm học mới với kế  hoạch cho các quy tắc rất lỏng lẻo. Học  <br /> sinh nhanh chóng nắm bắt được các tình huống trong mỗi giờ học và nhận ra những <br /> gì chúng sẽ  được cho phép, những lỗi nào được bỏ  qua. Một khi giáo viên “lờ” đi <br /> những sự quậy phá hoặc những nguyên tắc áp dụng trong lớp học không đủ mạnh để <br /> chấn chỉnh, dập tắt các trò quá nghịch ngợm thì rất khó để bắt đầu hay tiếp tục điều  <br /> khiển lớp học tốt hơn. <br /> <br /> <br /> 10<br />    ­ Công bằng là chìa khoá học sinh hoàn toàn có thể phân biệt điều gì là công bằng <br /> và điều gì thì không. Vì thế, giáo viên cần phải đối xử  bình đẳng đối với tất cả học <br /> sinh nếu mong được học sinh tôn trọng. <br />    ­ Tránh các vụ gây lộn trong lớp học. Bất cứ khi nào có đánh nhau, cãi vã giận dữ <br /> trong lớp học thì sẽ  có một người thắng và một người thua. Dĩ nhiên với vai trò là  <br /> một giáo viên, cần phải giữ  trật tự  và quy tắc trong lớp học. Tuy nhiên, nên giải  <br /> quyết những vấn đề  vi phạm kỉ  luật mang tính cá nhân riêng tư  (bên ngoài lớp học) <br /> tốt hơn là làm học sinh "mất mặt" trước bạn bè. <br />    ­ Giữ niềm tin tưởng lớn trong lớp. Hãy tin tưởng rằng học sinh là những trẻ ngoan  <br /> ngoãn, chứ không phải là quậy phá. Tăng cường điều đó thông qua cách  giáo viên nói  <br /> với học trò. Khi  bắt đầu một ngày học mới, hãy nói những mong muốn của mình với  <br /> học trò than yêu như những đứa con trong gia đình. <br /> Biệp pháp 6: Xây dựng “lớp học thân thiện, học sinh tích cực”<br />         Năm học 2008­2009, Bộ  giáo dục và Đào tạo phát động phong trào “Xây dựng  <br /> trường học thân thiện, học sinh tích cực” nhằm nâng cao chất lượng giáo dục toàn  <br /> diện, đặc biệt là giáo dục đạo đức, nhân cách và kĩ năng sống cho học sinh. Qua 6  <br /> năm thực hiện, phong trào đã có sức lan tỏa mạnh mẽ  cả  chiều sâu lẫn chiều rộng,  <br /> mang lại hiệu quả  thiết thực cho ngành giáo dục và cho xã hội. Muốn phong trào  <br /> “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực” ở  mỗi trường đạt hiệu quả  thì <br /> mỗi giáo viên chủ  nhiệm phải tích cực “xây dựng lớp học thân thiện, học sinh tích  <br /> cực”. Có nhiều “lớp học thân thiện, học sinh tích cực” thì mới có “trường học thân <br /> thiện, học sinh tích cực”.<br />       “Xây dựng lớp học thân thiện” là tạo ra môi trường học tập thân thiện, an toàn,  <br /> gần gũi với học sinh, làm cho học sinh cảm thấy “mỗi ngày đến trường là một niềm  <br /> vui”. Xây dựng được “lớp học thân thiện” thì sẽ  có “học sinh tích cực”. Xây dựng  <br /> được lớp học thân thiện, học sinh tích cực thì sẽ hạn chế được tỉ lệ học sinh lưu ban,  <br /> bỏ học, sẽ nâng cao được chất lượng giáo dục cho học sinh.<br />        Công việc “xây dựng lớp học thân thiện, học sinh tích cực” được  tôi tiến hành  <br /> từng bước như sau: <br />        6.1.Trang trí lớp học xanh ­ sạch ­ đẹp<br /> <br /> <br /> 11<br />         Lớp học thân thiện phải có cây xanh, phải luôn sạch sẽ, ngăn nắp và được trang <br /> trí đẹp, đảm bảo tính thẩm mĩ và tính giáo dục cao. Do vậy, tôi hướng dẫn và cùng  <br /> với học sinh thực hiện các công việc sau đây: <br />        ­ Trồng cây xanh trong lớp bằng cách: cho dây trầu bà, cây trường sinh vào con <br /> tôm hoặc con cá bằng sành, đổ nước vào rồi treo trên vách tường. Dây trầu bà và cây <br /> trường sinh chỉ sống bằng nước và rất ưa rợp, lại không có lá úa, rụng nên rất sạch. <br /> Chỉ cần đổ nước thường xuyên là cây sống, dây trầu bà lá xanh rủ xuống từng dây dài <br /> rất đẹp.<br />       ­ Trang trí lớp đẹp, hài hòa đảm bảo tính thẩm mĩ và tính giáo dục cao. Phần trang  <br /> trí lớp, tôi giao trực tiếp cho từng tổ: mỗi tổ  phải sưu tầm tranh  ảnh liên quan đến  <br /> các môn học và chọn 5 bài vẽ  đẹp nhất để  trưng bày. Tranh,  ảnh các em sưu tầm  <br /> được dán vào giấy khổ  lớn theo từng môn học (Lịch sử, Địa lí, Khoa học, Mĩ thuật)  <br /> và được bao bên ngoài bằng giấy bóng trong suốt. Sau đó đóng lên vách tường xung  <br /> quanh lớp.<br />       ­ Khi nhận xét năng lực và phẩm chất, giáo viên chủ nhiệm phải căn cứ vào từng <br /> hoạt động hằng ngày thông qua các biểu hiện hoặc hành vi trong hoạt động giáo dục, <br /> giao tiếp hợp tác, tự  học và giải quyết vấn đề... để  đánh giá. Nhưng các biểu hiện  <br /> hành vi này được ghi  ở  sổ  giáo viên nên tôi phải viết lên giấy Ao, trang trí, đóng  <br /> khung thật đẹp treo lên tường để  hằng ngày các em nhớ  và thi đua thực hiện. Ngoài  <br /> ra, tôi cùng với học sinh đề  ra 10 yêu cầu cơ  bản đối với học sinh của một lớp học  <br /> thân thiện, học sinh tích cực. Hằng ngày tôi nhắc nhở  các em thực hiện những năng <br /> lực, phẩm chất và 10 yêu cầu của lớp học thân thiện, học sinh tích cực. Khi có học  <br /> sinh chưa hoàn thành nhiệm vụ, tôi động viên các em khắc phục. Nhờ  vậy, các em  <br /> mới tự giác thực hiện, không có học sinh vi phạm nội quy của lớp, của nhà trường.<br />       6.2. Xây dựng mối quan hệ thầy ­ trò:<br />        Quan hệ cơ bản nhất của tôi và học trò là quan hệ hợp tác làm việc: tôi giao việc  <br /> ­ học trò làm; tôi hướng dẫn ­ học trò thực hiện.<br />        ­ Khi giao việc, tôi chỉ nói một lần, nhưng chỉ nói khi lớp trật tự. Với cách làm  <br /> này, tự  nhiên thầy sẽ  trở  nên nói ít, học trò sẽ  làm nhiều. Làm việc như  thế  nào thì  <br /> đạo đức, y thức sẽ  kèm theo như  thế   ấy. Làm đến nơi đến chốn thì y thức kỉ  luật  <br /> cũng đến nơi đến chốn.<br /> 12<br />          ­ Hành vi của giáo viên sẽ   ảnh hưởng trực tiếp đến tâm lí cũng như  sự  hình  <br /> thành tính cách của trẻ. Vì vậy, khi lên lớp, tôi luôn chú y đến cả  cách đi đứng, nói  <br /> năng, cách ăn mặc, cách cầm sách, chữ  viết, thái độ,...để  học trò noi theo. Không vì  <br /> bất cứ  lí do gì mà tôi cho phép mình cẩu thả  hoặc xuề  xòa, qua loa trước mặt học  <br /> sinh. <br />        ­ Khi học sinh nào làm bài chưa đúng, tôi yêu cầu học sinh đó phải làm lại. Tôi  <br /> giúp đỡ, hướng dẫn học sinh làm lại ngay tại lớp, không làm  ở  nhà. Với cách nói <br /> đúng, làm đúng trong học tập, các em trở  thành những con người tự  tin, trung thực, <br /> không gian dối. <br />        ­ Khi có học sinh mắc sai lầm, thiếu sót, tôi luôn cố gắng kiềm chế và tôn trọng  <br /> học sinh, tìm hiểu cặn kẽ thấu đáo nguyên nhân để có biện pháp giúp đỡ các em sửa  <br /> chữa. Tôi không bao giờ có những lời nói, cử chỉ xúc phạm các em. Ở tuổi này, lòng  <br /> tự trọng của các em rất cao, chỉ một lời nói xúc phạm sẽ làm tan nát tâm hồn trẻ thơ.  <br /> Thậm chí có em sẽ  oán hận, căm ghét thầy cô, bỏ  học và không bao giờ  trở  lại lớp  <br /> học nữa cho dù có nhiều người đến nhà vận động.<br />       ­ Hàng ngày, tôi luôn khích lệ và biểu dương các em kịp thời, ca ngợi những  ưu  <br /> điểm của các em nhiều hơn là phê bình khuyết điểm. Tôi cố  tìm ra những  ưu điểm  <br /> nhỏ nhất để khen ngợi động viên các em. Nhưng trong khi khen, tôi cũng không quên  <br /> chỉ ra những thiếu sót để các em khắc phục và ngày càng hoàn thiện hơn. <br />       ­ Khi nói chuyện, khi giảng, cũng như khi nghiêm khắc phê bình lỗi lầm của học  <br /> sinh, tôi luôn thể hiện cho các em thấy tình cảm yêu thương của một người thầy đối <br /> với học trò. Theo qui luật phản hồi của tâm lí, tình cảm của thầy trước sau cũng sẽ <br /> được đáp lại bằng tình cảm của học trò. Lòng nhân ái, bao dung, đức vị tha của người  <br /> thầy luôn có sức mạnh to lớn để giáo dục và cảm hóa học sinh. “Lớp học thân thiện” <br /> chỉ có được khi người thầy có tấm lòng nhân hậu, bao dung, hết lòng vì học sinh thân  <br /> yêu của mình. Có một người thầy như  vậy thì chắc chắn học sinh sẽ  chăm ngoan, <br /> tích cực và ham học, thích đi học.<br />      6.3. Xây dựng mối quan hệ bạn bè:<br />        Trong cuộc sống của mỗi con người, ngoài những người thân trong gia đình ra, ai <br /> cũng cần có bạn bè để  chia sẻ. Học sinh Tiểu học cũng vậy. Nếu các em có nhiều <br /> bạn bè thân thiết trong lớp thì các em sẽ hợp tác vui vẻ với nhau và sẽ  giúp đỡ  nhau <br /> 13<br /> cùng tiến bộ. Em học giỏi sẽ  giúp những em học yếu; ngược lại, em học yếu cũng  <br /> dễ  dàng nhờ  bạn giúp đỡ  mình học tập mà không phải e ngại, xấu hổ  (Học thầy  <br /> không tày học bạn). <br /> Là một giáo viên chủ nhiệm, tôi luôn quan tâm đến vấn đề này. Xây dựng được mối <br /> quan hệ  bạn bè đoàn kết, gắn bó thì tôi sẽ  xây dựng được nề  nếp lớp học, tiến tới  <br /> xây dựng môi trường học tập thân thiện. Từ môi trường học tập thân thiện đó, chất <br /> lượng học tập của lớp chắc chắn sẽ được nâng cao. <br />        Để xây dựng mối quan hệ bạn bè thân thiết, đoàn kết, gắn bó, sẵn sàng giúp đỡ <br /> nhau trong học tập, tôi luôn tạo ra các hoạt động, các vấn đề đòi hỏi sự  hợp tác của  <br /> nhiều học sinh. Cách làm cụ thể như sau:<br />       ­ Trong mỗi tiết học, tôi thường xuyên chia nhóm ngẫu nhiên. Tiết học này, các  <br /> em chung nhóm với bạn này, nhưng tiết sau, các em lại chung nhóm với bạn khác. <br /> Lúc đầu có em chưa chịu, tuy ngồi chung nhóm nhưng có em lại quay mặt ra chỗ <br /> khác, hoặc ngồi im không tham gia, ai muốn làm gì thì làm; không ai chịu làm nhóm  <br /> trưởng dẫn đến không hoàn thành nhiệm vụ. Trước tình trạng đó, tôi tuyên bố  sẽ <br /> biểu dương khen ngợi kết quả của từng nhóm và lấy kết quả đó chung cho tất cả các  <br /> thành viên của nhóm. Do đó, những em khá, giỏi buộc phải tích cực. Còn những em <br /> không tích cực hợp tác, tôi sẽ cho ngồi riêng một mình và phải làm toàn bộ công việc <br /> của một nhóm. Bị ngồi một mình nên không thể hoàn thành công việc. Các em đó sẽ <br /> không dám hờ hững nữa. Cứ như vậy, dần dần việc hợp tác của học sinh trong lớp đã <br /> được cải thiện.<br />        ­ Tôi khuyến khích học sinh tự viết ra những điều em chưa đồng ý về việc làm,  <br /> cách cư xử của chủ tịch, phó chủ tịch hoặc của một bạn nào đó trong lớp chứ không <br /> nói xấu, không xa lánh bạn. Căn cứ vào những điều các em viết ra, nếu là những điều  <br /> tốt thì tôi đọc cho cả lớp nghe rồi tuyên dương ngay trước lớp. Còn những điều các <br /> em phê bình thì tôi phải điều tra nẵm rõ đúng hay sai. Sau đó mới góp ý riêng với  <br /> những học sinh bị bạn phê bình, yêu cầu các em phải xin lỗi bạn và phải sửa chữa.<br />       ­ Khi có chuyện xích mích giữa em này với em kia, tôi kịp thời can thiệp không để <br /> mâu thuẫn kéo dài gây  ảnh hưởng xấu đến tình bạn. Tôi gặp gỡ  trao đổi riêng với <br /> từng học sinh hoặc nhóm học sinh để biết rõ đầu đuôi. Sau đó phân tích rõ ai đúng, ai  <br /> <br /> <br /> 14<br /> sai. Ai sai thì phải nhận lỗi và xin lỗi bạn. Sau đó giảng hòa và bắt tay nhau vui vẻ <br /> trở lại.<br />            Biện pháp7: Tổ  chức các hoạt động tập thể  và các trò chơi vui tươi lành  <br /> mạnh<br />        Thích hoạt động  tập thể  và tham gia các trò chơi bổ  ích là nhu cầu, là sở  thích <br /> của hầu hết các học sinh tiểu học. Vì vậy, khi tổ chức cho các em hoạt động tập thể <br /> và tham gia các trò chơi là giáo viên đã giúp các em “học mà chơi, chơi mà học”, kiến <br /> thức và kĩ năng ở mỗi em sẽ được hình thành và rèn luyện năng lực, phẩm chất một  <br /> cách nhẹ  nhàng, tự  nhiên, không gây căng thẳng, gò bó đối với các em. Ngoài ra, tổ <br /> chức sinh hoạt tập thể và vui chơi còn giúp các em phát triển và hoàn thiện nhân cách, <br /> bồi dưỡng năng khiếu và tài năng sáng tạo.<br />        Các hoạt động tập thể và một số trò chơi đơn giản, gọn nhẹ, tôi có thể tổ chức  <br /> ngay trong mỗi buổi học chính khóa và cả các buổi sinh hoạt ngoài giờ lên lớp.<br /> Thông qua các hoạt động vui chơi, các em được “làm”, “được trải nghiệm” như trong  <br /> cuộc sống thực, điều đó sẽ giúp các em lĩnh hội kiến thức và rèn luyện kĩ năng sống  <br /> một cách nhẹ nhàng, nhưng lại hiệu quả.<br />          Tổ  chức các hoạt động tập thể và vui chơi thông qua hoạt động ngoài giờ  lên <br /> lớp: Ở  Tiểu học, giáo dục ngoài giờ  lên lớp được qui định trong chương trình chính  <br /> khóa, không bắt buộc giáo viên chủ nhiệm phải lên tiết ngoài giờ lên lớp. Nhưng nếu <br /> các hoạt động này chỉ diễn ra ở các tiết học chính khóa trên lớp thì sẽ mất rất nhiều  <br /> thời gian, nếu như  giáo viên vận dụng và tổ  chức không khéo léo thì sẽ  làm  ảnh <br /> hưởng đến tiến trình giờ  học. Do vậy, đối với những hoạt động chiếm nhiều thời  <br /> gian, cần nhiều sức lực, tôi tổ chức cho học sinh tham gia trái buổi. <br />       ­ Tổ chức cho học sinh ôn luyện kiến thức bằng các trò chơi như: Rung chuông <br /> vàng, Hái hoa dân chủ, Thi tìm hiểu về  An toàn giao thông,..Nội dung thi được tôi <br /> soạn bằng chương trình powerPoint nên gây được sự thích thú, hào hứng cho học sinh  <br /> mỗi lần tham gia.<br />       ­ Tổ chức các buổi họp lớp, làm đồ dùng học tập và làm báo tường, vẽ tranh chào  <br /> mừng các ngày lễ lớn.<br />       ­ Tổ chức cho học sinh xem phim tài liệu kỉ niệm các sự  kiện lịch sử  trọng đại  <br /> của đất nước như: Kỉ  niệm ngày thành lập Đảng, Cách mạng tháng Tám, Kỉ  niệm  <br /> 15<br /> ngày quốc khánh, ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam, ngày giải phóng miền <br /> Nam,về   Đại tướng Võ Nguyên Giáp...Những  đoạn phim tài liệu này, tôi lấy trên <br /> mạng internet rồi kết nối với máy chiếu, chiếu lên cho học sinh xem.       <br />        ­ Hướng dẫn các em làm bình hoa, cắt gấp hoa để  trang trí góc học tập và làm  <br /> một số  đồ  chơi đơn giản để  trưng bày hoặc để  tặng người thân bạn bè. Dựa trên  <br /> hướng dẫn ở báo Chăm học, tôi tập trung cả lớp lại và hướng dẫn các em  làm việc  <br /> theo nhóm. Các em cùng làm, cùng góp, giúp đỡ nhau làm việc.<br />         Nhờ thường xuyên tổ chức các hoạt động tập thể và các trò chơi cho cả lớp nên  <br /> các em trở nên rất tự tin, rất năng động sáng tạo. Và điều quan trọng là tôi đã thực sự <br /> xây dựng được một môi trường học tập thân thiện, học sinh tích cực. Sĩ số  của lớp  <br /> tôi luôn đảm bảo, chất lượng học tập của học sinh ngày càng nâng cao.<br />  Biện pháp 8: Phối hợp các hình thức giáo dục khác:<br />      ­ Tổ  chức giờ  sinh hoạt cuối tuần: là giáo viên chủ  nhiệm lớp thì giờ  sinh hoạt <br /> cuối tuần là thời gian quan trọng nhất, bởi tiết này không đơn thuần chỉ  dừng lại  ở <br /> việc nhận xét  ưu, khuyết điểm của lớp trưởng về  hoạt động của lớp tuần qua mà <br /> trong giờ sinh hoạt cuối tuần nhằm để học sinh nhận thấy được các khuyết điểm của <br /> chính bản thân mình, dù nhỏ hay lớn đều phải tự hứa trước lớp sẽ có biện pháp khắc  <br /> phục trong tuần tới. Đặc biệt trong giờ  sinh hoạt này, tôi lấy các tấm gương điển <br /> hình về  học tập, giúp đỡ  bạn, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ  được giao để  tuyên <br /> dương, khen ngợi phần này được nhấn mạnh hơn, phần tồn tại chỉ nhắc nhở không <br /> quá khắt khe có như vậy các em mới tự giác thực hiện tốt.<br />     ­ Tìm tòi những phương pháp, tổ chức các hoạt động để lôi cuốn các em vào hoạt  <br /> động học tập “Học mà vui,vui mà học” là rất cần thiết ở trong tất cả giờ dạy. <br />     ­ Qua từng đợt thi đua, giáo viên cho học sinh bình bầu những tấm gương điển hình <br /> trong lớp để đề nghị Nhà trường, liên đội trường nêu gương và khen  thưởng kịp thời. <br /> Vào đầu năm học, giáo viên chủ nhiệm phát động quỹ lớp nhằm để phát thưởng cho  <br /> học sinh có nhiều thành tích trong học tập, lao động, văn nghệ  hay các hoạt động <br /> ngoại khóa khác. Hội đồng tự quản lớp cùng giáo viên chủ nhiệm đến thăm gia đình <br /> học sinh chưa thực sự  hòa mình vào tập thể  lớp để  trao đổi phối hợp kịp thời cùng <br /> gia đình, nhà trường, địa phương để giáo dục các em.<br /> <br /> 16<br />    ­ Tổ chức các hoạt động nhân đạo từ thiện như thăm hỏi, giúp đỡ các gia đình chính  <br /> sách  ở  địa phương. Lao động giúp đỡ  gia đình có hoàn cảnh khó khăn, gia đình học <br /> sinh mồ côi vào những ngày mùa,…<br />        ­ Giáo viên chủ  nhiệm phối hợp với các đoàn nhà trường và chính quyền địa  <br /> phương có những biện pháp giáo dục những học sinh chưa thực sự tham gia tích cực  <br /> các hoạt động của trường, của lớp. Hay những học sinh có hoàn cảnh khó khăn, con  <br /> mồ  côi tham mưu cùng chính quyền địa phương để  bản thân các em được quan tâm <br /> nhiều hơn, được hỗ  trợ  nhiều hơn về  vật chất cũng như  tinh thần để  các em vững  <br /> bước trên con đường học tập. Mặt khác, đề nghị các cấp kịp thời khen thưởng những  <br /> học sinh có tiến bộ về nhiều mặt, học sinh có thành tích tốt trong học tập…<br /> Biện pháp 9: Huy động các lực lượng xã hội có tiềm năng tham gia  vào quá trình  <br /> đào tạo   để  nâng cao chất lượng, gắn nhà trường với cuộc sống địa phương,  <br /> gắn lý thuyết với thực tiễn.<br />        ­ Giáo viên chủ nhiệm tham gia bàn bạc thống nhất với phụ huynh về mục tiêu  <br /> cần đạt trong năm học, dựa trên khả năng của từng em.  Sau đó hai bên cam kết trách <br /> nhiệm.  Mục tiêu được xây dựng như  vậy có tác dụng định hướng sát thực cho sự <br /> phát triển  của từng học sinh đồng thời nâng cao ý thức, trách nhiệm, không chỉ ở giáo  <br /> viên mà còn chính bản thân của trẻ. Phối hợp với phụ huynh tạo điều kiện cho con <br /> em học tập và rèn luyện   nhân cách như  xây dựng góc học tập, đôn đốc nhắc nhở <br /> việc rèn luyện đạo đức, lao động giúp đỡ gia đình, đảm bảo giờ tự học, kiểm tra bài <br /> vở thường xuyên. Bởi chính gia đình là nơi gần gũi các em nhất, bố mẹ là người uốn <br /> nắn cho con mình từng lời nói hay, việc làm đúng. Từ đó phụ huynh liên hệ, trao đổi  <br /> với Giáo viên chủ  nhiệm, với nhà trường thông qua sổ  liên lạc, các kỳ  họp phụ <br /> huynh.<br />      ­ Giáo viên chủ nhiệm phối hợp với các lực lượng xã hội tham gia về tổ chức thực <br /> hiện các hoạt động giáo dục: đoàn thanh niên, Hội phụ  nữ, Hội cựu chiến binh tổ <br /> chức các hoạt động GD ngoại khoá nhằm nâng cao và mở rộng tri thức, rèn luyện kỹ <br /> năng và hình thành năng lực, phẩm chất về các mặt cho học sinh. Họ có thể tham gia  <br /> trực tiếp  hoặc gián tiếp thông qua tập huấn, trao đổi, cụ thể:<br />     + Các lực lượng tham gia giáo dục toàn diện ở xã, hội cựu chiến binh tham gia giáo <br /> dục các em học tập phẩm chất  anh bộ đội cụ  Hồ qua các buổi nói chuyện, mít tinh  <br /> 17<br /> kỷ  niệm. Giáo dục truyền thống cho học sinh với những nội dung "uống nước nhớ <br /> nguồn", "Phẩm chất anh bộ đội cụ Hồ" thông qua ngày 22/12; 27/7.<br />     + Đoàn thanh niên tổ chức sinh hoạt Đội và các hoạt động giáo dục ngoại khoá ở <br /> địa phương như:  Tổ chức 26/3, 19/5. Ngoài ra đoàn thanh niên tổ chức luyện tập thể <br /> dục thể  thao cho học sinh năng khiếu, làm trọng tài, tổ  chức hội khoẻ  Phù Đổng.  <br /> Đoàn thanh niên đóng vai trò nòng cốt trong việc tổ chức các hoạt động vui chơi, giải  <br /> trí sinh hoạt tập thể, nhất là ở khu dân cư và trong các dịp hè. <br />      + Phối hợp với  Hội cha mẹ  học sinh thường xuyên động viên nhắc nhở việc học  <br /> của con em mình. Hội cha mẹ đảm nhận giáo dục học sinh cá biệt. <br />      + Tham gia giáo dục phẩm chất cho học sinh là lĩnh vực mà các lực lượng xã hội ở <br /> xã có ưu thế, xóm, thôn các tổ chức đoàn thể xã hội như: Mặt trận Tổ quốc, Đoàn <br /> thanh niên, phụ nữ, giáo viên về hưu, cựu chiến binh, phụ lão. Thậm chí những người <br /> đứng đầu dòng họ tham gia tích cực và có hiệu quả vào việc giáo dục học sinh, tuỳ <br /> theo ưu thế của từng tổ chức, từng cá nhân và sự tham mưu phối hợp của nhà trường <br /> để họ tham gia vào tất cả các lĩnh vực, hay từng lĩnh vực nhằm giáo dục phẩm chất <br /> cho học sinh. <br />       * Xây dựng một cơ chế hoạt động, thực hiện các quy ước, nội dung cam kết giữa <br /> các lực lượng xã hội (NT ­ GĐ ­ XH) nhằm mục tiêu phát triển Giáo dục Tiểu học . <br /> Kết hợp ba môi trường giáo dục Nhà trường ­ Gia đình ­ Xã hội là một nội dung được <br /> quan tâm đặc biệt trong quá trình phát triển xã hội hóa Giáo dục ở trường Tiểu học. <br /> Gia đình cùng các lực lượng xã hội quản lý phần nối tiếp của quá trình đào tạo trong <br /> nhà trường, tạo thành một quá trình khép kín, không chỉ nhằm nâng cao chất lượng <br /> GD ­ ĐT mà còn giúp đánh giá kết quả toàn diện thêm chính xác, kịp thời.<br /> <br /> <br />                                                     III. KẾT LUẬN<br /> 3.1. Ý nghĩa của đề tài<br />      Để công tác chủ nhiệm lớp trong Nhà trường đạt được kết quả cao thì người giáo <br /> viên chủ  nhiệm phải là người có tâm huyết với nghề, phải có lòng yêu nghề, mến <br /> trẻ,   phải   thường   xuyên   học   hỏi   trau   dồi   chuyên   môn   nghiệp   vụ   cũng   như   kinh <br /> nghiệm trong công tác chủ nhiệm.<br /> <br /> <br /> 18<br />  Trong thời gian làm công tác chủ nhiệm lớp 5B, thông qua việc sử dụng các biện  <br /> pháp trên, tôi đã thu được kết quả như sau:<br /> <br /> <br /> Sỉ số chuyên cần Môn học & HĐGD Năng lực Phẩm chất<br /> SL % SL % SL % SL %<br /> 28 100 28 100 28 100 28 100<br /> <br /> <br />           Nhìn vào bảng trên cho thấy chất lượng  giáo dục đạt kết quả  cao. Tôi thấy <br /> rằng các biện pháp nâng cao trong công tác chủ nhiệm lớp đã trình bày ở trên các em  <br /> không những thích tới trường học tập mà còn rất phấn khởi hào hứng khi đến lớp.  <br /> Nhiều em trong lớp đã phát huy kĩ năng học tập, khả  năng tự  học và sáng tạo của <br /> mình. Phẩm chất, năng lực của các em ngày một hoàn thiện hơn.<br /> Với sáng kiến kinh nghi ệm v ề gi ải pháp “nâng cao công tác chủ nhiệm lớp” mà <br /> tôi đang nghiên cứu và đã áp dụng tại trường mình mang một ý nghĩa rất quan trọng, <br /> là việc làm hết sức cần thiết, bởi le các em s<br /> ̃ ẽ  đượ c đến trườ ng, đượ c mọi ngườ i  <br /> quan tâm thương yêu, đượ c học cách rèn luyện và rút ra những kinh nghi ệm, k ỹ <br /> năng mà các em sẽ  gặp lại trong cu ộc s ống,  là bài học quý  báu mang ý nghĩa giáo <br /> dục sâu sắc để  các em tự  hoàn thiện mình. Qua đó, giúp các em nhìn lại những việc <br /> làm của mình từ trong hành động, trong suy nghĩ, lời nói việc làm. Nó còn giúp các em  <br /> hoàn thiện hơn về nhân cách, về lối sống, các em sẽ tích cực hơn. Có năng lực, phẩm  <br /> chất tham gia các hoạt động mang ý nghĩa cộng đồng, hòa đồng, thân ái, đồng