Sổ tay phóng viên: Tin - Phóng sự truyền hình

Chia sẻ: Nguyen Hoang Phuong Uyen | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:34

Thêm vào BST

Báo xấu

1.162
lượt xem 439
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Sổ tay phóng viên: Tin - Phóng sự truyền hình do Lê Phong dịch, sẽ cung cấp đến bạn đọc các kiến thức về: nghề làm báo; khảo sát hình ảnh; thảo luận nội dung tin bài; kết cấu; phương pháp ghi hình. Để nắm bắt nội dung tài liệu chi tiết hơn mời các bạn cùng tham khảo.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Sổ tay phóng viên: Tin - Phóng sự truyền hình

----- ----- Sổ tay phóng viên Tin Phóng Sự Truyền Hình
Sổ tay phóng viên Tin - Phóng Sự Truyền Hình Người dịch: Lê Phong Hiệu đính : Trần Bình Minh Quĩ Reuters xuất bản 1999 1. Giới thiệu Cuốn sách này được viết dựa trên cơ sở một loạt các lớp huấn luyện do Quỹ Reuters, hãng Truyền hình Reuters, Hãng Phát Thanh và Truyền Hình Anh BBC và Hãng Phát Thanh và Truyền Hình Canada CBC tiến hành. Ngày nay, truyền hình đang phải đối mặt với những thách thức to lớn. Số người xem thời sự giảm đi. Nhiều cuộc khảo sát cho thấy khán giả thiếu ý thức ràng buộc vào nhiều vấn đề mà họ xem trong các chương trình thời sự. Phóng viên thời sự than vãn thiếu kỹ năng nghề nghiệp; họ nói nhiều phỏng vấn không có trọng tâm; bài viết cẩu thả; và ít coi trọng khả năng kể chuyện của hình ảnh.
Cuốn sách này trình bày những kỹ năng cơ bản. Dựa trên những quan sát và kinh nghiệm của một số nhà báo và giảng viên phát thanh, truyền hình tầm cỡ ở châu âu và bắc Mỹ, sách này là cuốn hướng dẫn đơn giản giúp tạo những thói quen tốt. Tác giả George Leornard nói tất cả chúng ta đều học trò trên con đường tiến tới hoàn thiện- và chúng ta luôn là học trò. Không bao giờ muộn khi nhìn lại những thói quen cũ (có lẽ là xấu). Và để tạo những thói quen tốt mới. 2. Nghề làm báo Một trong những vấn đề khó nhất là định nghĩa thế nào là câu chuyện (tin bài). Và là phóng viên bạn cần phải biết điều này. Dưới đây là một vài suy nghĩ từ khắp nơi trên thế giới.: -"Tin tức là quá trình làm thay đổi trong 1 thế giới đang thay đổi, tạo nền nếp cho cuộc sống của nhân loại." (Julius Reuters) -"Tin tức là lịch sử đúng như nó diễn ra. Thành cổ Pompeii bị phá huỷ là một tin, nhưng chúng ta bây giờ gọi nó là gì nhỉ?" (A rthur Christiansen, cựu biên tập viện tờ London Daily Epxress). -" Tin tức là nghệ thuật lừa gạt kẻ thù mà không làm thất vọng những người bạn của mình." (Gosef Goebbels). -"Tin tức là những gì mà ngài tổng biên tập của tôi nói là tin." (phóng viên học việc) -"Tin tức là những gì chính phủ của tôi gọi nói là tin." (cán bộ bộ thông tin).
-"Chó cắn người không phải là tin, người cắn chó mới là tin." Định nghĩa truyền thống gọi tin là cái gì đó mới, có thực và thú vị. Nhưng nó lại gợi ra nhiều câu hỏi khác: • Mới với ai? • Sự thật của ai? • Thú vị như thế nào? Sau đây là 1 vài trắc nghiệm bạn có thể áp dụng với những tin-bài sắp được đưa ra thảo luận: • Có mới không? (Bạn không thấy ai trong phòng tin biết chuyện này.) • Có phải đây là diễn biến mới của 1 câu chuyện cũ? (Người ta nói: "Tôi chưa nghe điều đó về anh ta, cô ta hay nó". • Chuyện đó có ảnh hưởng đến những người khác ngoài nhân vật chính của câu chuyện hay không? • Có ảnh hưởng đến người dân trong tương lai không? (Họ có thể chưa biết điều này.) • Có giúp người dân biết được thông tin này không? (Tin mà bạn có thể dùng.) • Có phù hợp với khán giả của bạn không? (Bạn có biết khán giả của mình là ai không?) • Có phải là chuyện làm người ta nhíu lông mày không? (Nó có làm bạn phải thở hít sâu khi kể chuyện này không?)
3.Khảo sát (liên hệ cơ sở) Mọi tin bài chỉ thành công khi có tiến hành khảo sát . Bạn là 1 phóng viên giỏi phỏng vấn, hay được làm việc với nhà nhiếp ảnh tài ba, hay có kỹ năng viết bài tuyệt vời - tất cả những điều đó chẳng là gì nếu như công việc khảo sát được tiến hành không tốt. Thiếu tìm hiểu, khảo sát kỹ, chúng ta không có nhiều sự lựa chọn và không thể định rõ trọng tâm của câu chuyện (tin-bài). Tuy nhiên, trước khi bắt đầu khảo sát, chúng ta cần định nghĩa rõ ràng thế nào là 1 câu chuyện (tin-bài) hay.Định nghĩa này sẽ khác nhau giữa các đài truyền hình và giữa các tổ chức. Thậm chí ngay trong một đài truyền hình, nó cũng có thể khác nhau giữa các chương trình. Câu chuyện có thể khác nhau, nhưng các bạn có thể hỏi những câu sau với bất cứ câu chuyện nào: • Có phù hợp không? • Có độc đáo không? • Có gây cảm xúc không? • Có ảnh hưởng đến người dân không? • Họ có quan tâm không? • Người ta có nói về chuyện đó không? • Có phù hợp với mục đích của chương trình hay không? • Có thể làm được không? ( đã có nguồn nào để làm? có tiếp cận được không? Có đủ thời gian không? Có đủ tài chính không?)
Và sau đó quá trình khảo sát mới bắt đầu. Trước hết xin nhớ 2 điều: • Không giả định điều gì. • Kiểm tra mọi thứ. Khảo sát là tìm cách lấy (moi) thông tin từ các mối liên hệ của bạn. Đây không phải là những dịp chứng tỏ mình thạo tin đến đâu. Và bạn càng tỏ ra ít hiểu biết hơn thì bạn càng có cơ hội đánh giá đúng khả năng giải thích vấn đề một cách đơn giản của người bạn phỏng vấn. Ghi chép Bạn phải tìm cho mình một phương pháp tốt nhất. Cách an toàn nhất là dùng một máy ghi âm nhỏ. Hãy hỏi trước và nếu người bạn phỏng vấn cảm thấy không thoải mái thì đừng dùng máy. Nhưng nếu người bạn phỏng vấn không quen trả lời để ghi âm thì sẽ ra sao khi đội quay phim xuất hiện? Bạn đừng ngần ngại khi phải ghi chép, trừ khi nó làm cho người chúng ta tiếp cận lo lắng. Trong trường hợp đó hãy tập trung cao để ghi nhớ, và ghi chép lại vào lúc sớm nhất. Và không quên những thông tin cơ bản - tên, địa chỉ, số điện thoại. Hãy kiểm tra chính tả (Không bao giờ viết sai tên họ người mình tiếp xúc.) Tên người bị viết sai chính tả sẽ hạ uy tín chương trình của bạn và bản thân bạn một cách nhanh nhất. Tiến hành phỏng vấn khảo sát 1. Tự giới thiệu • Giới thiệu mình một cách rõ ràng.
• Cho biết tại sao bạn liên hệ với họ. • Giải thích cho biết bạn cần giúp đỡ. 2. Trong khi trao đổi • Đặt các câu hỏi mở-đóng - Ai, cái gì, khi nào, ở đâu, tại sao, như thế nào? • Đặt câu hỏi đơn giản. • Biết mình muốn có những thông tin nào. • Hãy tỏ ra lịch sự, quan tâm và muốn tìm hiểu. • Đừng tỏ ra hung hăng - bạn muốn biết thông tin, chứ không tranh luận. • Đừng biến nó thành chuyện riêng tư. Hãy đưa ra các quan điểm trái ngược từ phía những người cung cấp thông tin khác. ("Hôm qua, ông X nói . . . Bạn trả lời như thế nào?) • Ghi chép. • Hãy hỏi thêm để làm rõ những gì bạn nắm chưa chắc. 1. Kết thúc cuộc trao đổi • Kiểm tra tên, chức vụ, số điện thoại. • Kiểm tra xem người được phỏng vấn ở đâu trong vài ngày/tuần tới. • Hỏi xem họ có thể giới thiệu những người khác để bạn có thêm thông tin. • Cảm ơn họ và nói bạn có thể đến hoặc gọi lại.
Là người khảo sát(liên hệ) phải luôn ghi nhớ những điểm sau: • Hãy chú ý đến chi tiết. Kiểm tra kỹ tên, địa chỉ, chức vụ và số điện thoại. • Hãy nói chuyện với người được phỏng vấn. Đừng tin những người không biết mà chỉ tưởng tưởng là những người nói hay. • Hãy suy nghĩ về hình ảnh. Hình ảnh nào sẽ giúp thể hiện câu chuyện? • Hãy dự đoán trước những trắc trở. Tiếng ồn, an ninh, cấm đường, phong tục tập quán địa phương. • Giữ gìn những ghi chép. • Trả lại tất cả các bức ảnh và tài liệu đã mượn. • Kiểm tra sự tín nhiệm của các nhà chuyên môn. • Hãy duy trì các mối liên hệ. Câu hỏi khảo sát chính - "tại sao?" Câu hỏi tại sao sẽ cho bạn nhiều thông tin nền hơn là số thông tin bạn sử dụng trong bài viết, nhưng nó cần để hiểu câu chuyện, xây dựng các câu hỏi phỏng vấn, đánh giá các câu trả lời, và xét đoán mức độ tình cảm (emotion). Câu hỏi này cũng cho phép đánh giá lời nói của những người tham gia (từ mọi phía), tính chính xác và độ tin cậy, đặc biệt là khi họ trích dẫn những con số thống kê và quy chế. Đây là câu hỏi đơn giản và ngắn nhất ta có thể hỏi. Tại sao? Và chúng ta hãy còn dùng nó chưa thường xuyên. Tại sao?
• Tại sao điều đó lại xảy ra? • Tại sao anh lại cảm thấy thế? • Tại sao điều đó lại quan trọng? • Tại sao người ta lại quan tâm? Năm qui tắc khảo sát: 1. Ném rác vào . . . nhặt rác ra. 2. Nếu bạn chưa chắc chắn về điều gì đó, hãy tìm cách hiểu thấu đáo. 3. Nếu một dự án không thành công ở giai đoạn khảo sát thì sẽ chỉ tồi tệ hơn trên hiện trường. 4. Giữ các ghi chép. 5. Giữ lời hứa. 4.Khảo sát hình ảnh Các sự kiện thời sự diễn ra như các cuộc nổi loạn đều có sự phát triển riêng của nó. Nhìn chung, với những sự kiện này, bạn chỉ ghi lại được những gì có thể. Tuy nhiên, nhiều tin bài liên quan đến hình ảnh và sự kiện chừng nào đó nằm trong tầm kiểm soát của chúng ta. Chúng ta cần hình ảnh hoá những ý tưởng chính trong quá trình nghiên cứu, khảo sát câu chuyện (tin-bài) và lập kế hoạch quay phim. Trong khi lắng nghe để lấy thông tin bạn cũng phải thấy hình ảnh. Máy quay sẽ ghi hình cái gì?Hình ảnh nào sẽ minh hoạ cho vấn đề này, vấn đề kia?Làm
thế nào để minh hoạ thái độ của người tham gia cuộc vận động/nạn nhân/ linh mục? Khi kết thúc khảo sát cũng là lúc bạn có ý tưởng vững chắc về những hình ảnh mô tả câu chuyện của mình. Làm như vậy sẽ fát triển kỹ năng hình ảnh hoá sự vật. Phải mất nhiều thời gian thực hành để ghép nội dung câu chuyện với những hình ảnh như bạn thấy trong các rạp chiếu bóng ngay trong đầu mình. · Luôn hỏi chúng ta sẽ nhìn thấy/quay được cái gì? · Hỏi xem nơi xẩy ra câu chuyện trông nó như thế nào? · Hỏi xem có âm thanh nào nổi bật không? (âm thanh gợi mở hình ảnh!!) · Hỏi về tâm trạng và không khí xung quanh. · Hỏi xem người ta làm gì khi họ chờ đợi/xem/giúp đỡ. · Yêu cầu người cung cấp tin "vẽ một bức tranh". Có nhiều cách phát triển khả năng hình ảnh hoá của bạn. Quan sát. Hãy quan sát kỹ những người xung quanh. Quan sát họ đọc sách, hay nói chuyện hay đi mua bán. Hãy đặt mình vào vị trí một máy quay phim. Hình dung mình là máy quay và quay những người đó. Hãy lấy khuôn hình xung quanh từng hành động riêng lẻ. Hãy hình dung mỗi một khuôn hình sẽ là một cảnh trong bộ phim truyện nhỏ. Sau đó hãy tự hỏi khuôn hình nào là hình ảnh chủ chốt - cảnh chính diễn tả hành động, tâm trạng hay nhân vật. Bây giờ hãy nghĩ tới một hành động khác và hình dung ra một hình ảnh tóm tắt hành động đó.
Hãy thử nghĩ ra những chi tiết, những cú quay cận cảnh. Hình ảnh nào đặc trưng cho một người già? Hình toàn cảnh một cụ già đứng trên đường? Hay cú quay cận bàn tay run run nắm cây gậy? Một khi đã hình dung được những hình ảnh chính, ta phải sắp xếp các trường đoạn cảnh - các hình ảnh chính được sắp xếp theo thứ tự nào sẽ lột tả câu chuyện một cách hữu hiệu. Hãy dùng kịch bản phân cảnh (storyboard) để phác hoạ những hình ảnh chính. Hãy thử kể câu chuyện một cách đơn giản (ngủ dậy, làm bánh gatô) chỉ bằng 6 hình ảnh trên kịch bản phân cảnh. Tóm lại, hãy hỏi nhiều lần :"Cái gì sẽ xẩy ra?Tôi sẽ thấy cái gì ?Chúng ta sẽ ghì hình cái gì?" "Đó không phải là câu chuyện bằng hình ảnh." Một số câu chuyện có ít hình ảnh. Sau đây là những ví dụ: · Minh hoạ gián tiếp Băng hình tư liệu về một sự kiện trước, tương tự. Những gì còn lại của một sự kiện đã xảy ra. Các mô hình. · Đồ hoạ
Bản đồ, hoạt hình. Các hình ảnh đã xử lý. Các bức ảnh tĩnh. · Minh hoạ không khí xung quanh Các bước chân đi, bánh xe quay, các cú quay chi tiết khuôn mặt và máy móc, ánh phản chiếu, cây cối, đám mây, mặt trời lặn. Hãy nhìn một hình ảnh với mọi ý nghĩa của nó. · Thực tế: chuyển tải thông tin trực tiếp. · Môi trường: tạo dựng bối cảnh. Tượng Nữ thần Tự do, tháp Ep-phen, đồng hồ Big Ben. · Diễn giải: liên tưởng hình ảnh. Bước chân nặng nề gợi sự mệt mỏi. · Tượng trưng: Quốc kỳ, biểu tượng của các công ty. 5.Thảo luận nội dung tin bài Cuộc thảo luận này là nơi các ý tưởng được đem ra tranh luận gắt gao, được lựa chọn, bị phản đối và đôi khi bị bác bỏ. Mục đích của cuộc thảo luận là chọn một ý tưởng và xem còn gì hay hơn thế không. · Có phù hợp với mục đích của chương trình không? · Hôm nay có phải là lúc làm việc đó không? · Với những nguồn hiện có, có đủ để thực hiện nó hay không?
· Nó ảnh hưởng như thế nào đến sự cân bằng của cả chương trình? Hay · Cần phải khảo sát thêm? · Cần phải xác định lại trọng tâm (focus)? · Thực hiện phóng sự này vào ngày mai hay tuần tới có tốt hơn không? Thảo luận là diễn đàn trao đổi ý kiến, kiến nghị về hình ảnh và tìm các cơ sở để giúp thực hiện tin bài. Nếu bạn đem câu chuyện ra thảo luận, và tranh luận đến nơi đến chốn, cần tìm hiểu cái gì đang diễn ra, có những vấn đề gì trong cộng đồng của bạn. Nắm bắt thông tin . . . và không chỉ về những chủ đề mà bạn quan tâm. Bạn cần theo kịp sự phát triển trong mọi lĩnh vực . . . đặc biệt là đời sống chính trị tại địa phương và nền kinh tế. Hãy là một người mẫn cảm. Khi tranh luận cần ghi nhớ một số điều "Nên" và "Không Nên": Không · Nói :"chuyện chẳng có gì lắm, nhưng. . ." · Nói:"Tôi không biết là chúng ta có nên làm cái này . . ." · Nói:"Tôi chưa kiểm tra kỹ, nhưng . . ." · Đánh giá thấp câu chuyện.
· Đánh giá cao câu chuyện. Điều này còn thậm tệ hơn đánh giá thấp. Chí ít bạn bạn đánh giá thấp và thoát khỏi điều đó thì câu chuyện tốt hơn. Đánh giá cao và bạn kết thúc với sự thất vọng và bực tức từ phía lãnh đạo khi họ duyệt bài (hiệu đính). Trí tưởng tượng về giải thưởng Pulitzer của họ tan vỡ ngay sau cái "1 phút 30 giây". nên · Trình bày trọng tâm câu chuyện một cách tự tin. · Giải thích ảnh hưởng của nó tới người xem. · Có cách xử lý câu chuyện trong đầu. · Biết cách thực hiện tin bài (câu chuyện). Khi nào chuẩn bị xong? Chi phí bao nhiêu? Cần những nguồn nào? · Câu chuyện được thảo luận phải đưa ra trên cơ sở khảo sát chu đáo. · Hãy chân thật. Nếu trước đây bạn chưa từng là người bán hàng thì cần có thực hành để có thể tranh luận quyết liệt về nội dung câu chuyện.Bạn đừng ngại nếu đưa ra ý tưởng mà không được chấp nhận trong cuộc thảo luận. Nếu bạn thực sự tin rằng cậu chuyện đáng làm thì hãy xin gặp riêng với người phụ trách tin hoặc tổng biên tập tin thời sự. 6.Thế nào là câu chuyện(tin bài)? Nhiều câu chuyện bất thành vì chúng ta không dành đủ thời gian để xác định chính xác câu chuyện đang kể là gì.
· Chúng ta bị cuốn hút bởi những yếu tố khác, và rồi không thể bỏ những yếu tố kém quan trọng. · Chúng ta tiến hành khảo sát kỹ lưỡng, và rồi cố đưa hết tất cả vào bài. · Chúng ta chưa nhận thấy cần phải kể câu chuyện một cách đơn giản, dễ hiểu. Hãy nhìn vào bất cứ câu chuyện nào, cốt chuyện phim nào, bài hát nào, chuyện hư cấu nào . . . thuộc nền văn hoá nào, ngôn ngữ nào thì chúng đều có 3 thành phần sau: · Chủ thể: ai đó. . . · Hành động: . . . làm gì đó · Động cơ: . . . vì . . . Một câu chuyện thực sự thu hút chúng ta thường có chủ thể gắn liền với xung đột hay sự thay đổi. Nên khi tìm trọng tâm của câu chuyện phải nhận biết một cách chắc chắn nguồn gốc xung đột hay căng thẳng, trở ngại phải vượt qua, hành trình phải thực hiện. Không bao giờ nhầm lẫn Trọng tâm (Focus) với Chủ đề (Topic) hay đề tài. Nếu nói trọng tâm của câu chuyện là về việc cắt giảm phúc lợi xã hội thì chưa đủ cụ thể. Đó chắc chắn là chủ đề - chứ không thể là trọng tâm. Vậy khía cạnh nào của câu chuyện chúng ta cần giải quyết? Phải làm thế nào để hiểu câu chuyện/vấn đề?Có khuôn mặt/câu chuyện nào mà khán giả có thể liên tưởng tới không? Ai thắng? Ai thua? Có gì thay đổi trong quá trình diễn ra câu chuyện?
Trọng tâm(Focus) là công cụ xác định chính xác khía cạnh nào của câu chuyện cần phải tập trung, có xung đột hay thay đổi nào liên quan, và ai là nhân vật chính của câu chuyện. Chúng ta cùng tham khảo một phóng sự phát thanh của một đài khu vực của hãng CBC. Trọng tâm của câu chuyện là gì? Giới thiệu: Đã qua rồi nhưng không thể nào quên. Những người thợ mỏ hôm nay tập trung ở Cape Breton để tưởng nhớ Bill Davies. Anh đã mất cách đây 73 năm trong một cuộc bãi công của thợ mỏ tại New Waterford. Tiếng động tự nhiên: đồng ca Phóng viên: Ban đồng ca"Những người ở dưới Sâu" hát cho khoảng 500 người tập trung tại tượng đài thợ mỏ-một đám đông nhất trong nhiều năm qua. Và đây là lần đầu tiên cháu của Bill Davies đã cất công từ Connecticut tới đây để dự buổi lễ. Phỏng vấn:"Các bạn cảm thấy tự hào và biết mọi người suy nghĩ gì về ngày này và những đóng góp của cụ tôi ." Phóng viên: Bill Davies đã bị cảnh sát của mỏ than bắn chết trong cuộc bãi công gay go năm 1925. Hôm nay, những người mất chồng, mất cha tại các mỏ than đều đặt vòng hoa tưởng niệm. Ken Teesdale mất người con rể ở Westray. Phỏng vấn:" Tôi cho rằng họ đã giúp chúng ta tiếp bước. Chúng ta bị tác động mạnh bởi bi kịch này và một khi lớn, chúng ta có thể giúp đỡ lẫn nhau." Phóng viên: Chủ tịch công đoàn thợ mỏ Cape Breton nói 73 năm sau cái chết của Davies, thợ mỏ vẫn đấu tranh vì cuộc sống tốt đẹp hơn. Steve Drake nói với đám đông rằng ngành công nghiệp than đang fải chịu sức ép to lớn từ việc bãi
bỏ qui định, những chuẩn mực về môi trường và khí đốt tự nhiên. Và cuộc đấu tranh ngày nay là tranh đấu vì sự tồn vong của ngành công nghiệp này. Trong phóng sự trên có trọng tâm nào được xác định rõ ràng không? Có lẽ bạn sẽ tìm thấy 3 khả năng: 1. Cháu của Bill Davies đến nơi cụ mình bị giết trong một cuộc bãi công và thấy hình ảnh Davies vẫn còn lưu lại trong tâm trí nhiều người. 2. Ken Teesdale bày tỏ lòng thương nhớ của những người thợ mỏ lúc xảy ra bi kịch. 3. Steve Drake thúc giục thợ mỏ và gia đình họ giúp đỡ công đoàn đấu tranh vì sự tồn vong của ngành than. Xác định trọng tâm là cam kết kể một khía cạnh của câu chuyện. Số góc nhìn vào một câu chuyện chỉ hạn chế bởi thời gian dành cho khảo sát. Hãy tìm một khía cạnh, một góc nhìn để phản ánh bức tranh lớn. Paul Sampson chuyên viên đào tạo của hãng CBC gọi đó là cuộc săn tìm "sợi chỉ" và "vật mang". "Sợi chỉ" là một cách nói khác đến đề tài. Một câu chuyện cần hành động, hoạt động hay nhân vật mà khán giả có thể nhận biết và theo suốt câu chuyện. Còn "vật mang" là phương pháp tiếp cận giúp bạn phương tiện chuyển tải nội dung. Khảo sát cho chúng ta những trang ghi chép, những sự thật và các mối liên hệ. Chúng có thể được viết tường tận và trình bày dưới dạng kịch bản, phỏng vấn (clip) và hình ảnh. Chúng tôi gọi cách này là "phỏng vấn và đưa tin"(clip and cover). Một phương pháp khác là lấy kết quả khảo sát và tìm cách trình bày nó
sinh động và hiệu quả hơn. Hãy tìm một người hay một sự kiện minh hoạ hoàn cảnh đó. Hãy sử dụng họ và kinh nghiệm của họ để kể câu chuyện từ nhiều góc độ khác nhau. Một biên tập viên cao cấp của mạng lưới cung cấp tin của BBC cho lưu hành bản ghi nhớ sau trong nhân viên của mình: "Thật nguy hiểm khi cố làm quá toàn diện hay quá tinh tế. Hãy làm đơn giản. Đôi khi phóng sự thiếu tập trung hay không thể lĩnh hội khi vài địa điểm và nhiều ý tưởng chen chúc trong một tin ngắn. Một câu chuyện được kể mạch lạc từ một địa điểm mạnh hay hơn là chuyện nhẩy từ nơi này sang nơi khác một cách táo bạo nhưng lạc lõng hòng vẽ lên một bức tranh rộng rãi." Bản ghi nhớ của BBC tiếp tục: "Các phóng viên làm cho các vấn đề có thể tiếp cận được bằng cách kể những câu chuyện thông qua những cuộc đời thực của những con người thực.Angus Roxburgh đưa tin từ Tres-nia về nỗi thống khổ của người đàn bà nghèo tìm kiếm chiếc máy khâu , phương tiện kiếm sống duy nhất của mình đã mất trong chiến tranh. Thông qua hoàn cảnh éo le cá nhân dường như tầm thường này người xem có thể tìm thấy đường tới cuộc xung đột rất xa xôi, và hơn thế nữa, hiểu được cuộc sống trong vùng có chiến tranh. Qua các bài viết về những người thực trong những hoàn cảnh khêu gợi sự đồng cảm, sự quan tâm và thậm chí sự thích thú, các phóng viên đã liên kết người xem với những sự thật lớn về thế giới mà họ đưa tin về nó.
Và nhiều khi một phóng sự khác thường giả trang một câu chuyện về lợi ích con người "thuần tuý" lại cho biết nhiều hơn về những gì diễn ra dưới bề mặt của một xã hội đang thay đổi, hơn là nhiều bài phân tích trực tiếp. Những phóng sự đáng nhớ nhất thường có tiếng nói của người đến di dời, phá phách và cả người dân thường phải dời đi với cuộc sống bị xáo trộn. Đó là sự kết hợp mang tính thuyết phục nhất." Một điều trên hết giúp các nhà làm truyền hình thu hút sự chú ý của người xem là: Kể một câu chuyện. Danh sách liệt kê các sự kiện thường khó hiểu và dễ quên. Nhưng các câu chuyện thường hấp dẫn. "Chúng ta đến với cái chung và cái tổng thể thông qua những cái cụ thể và chi tiết." (Archibald Macleish - nhà thơ, nhà viết kịch Mỹ) Năm 1968 Don Hewitt sáng lập và sản xuất cho đài truyền hình CBS một chương trình tạp chí thời sự truyền hình với kinh phí thấp. Tên chương trình là -60 phút. Giờ đây nó trở thành một chương trình phát vào giờ cao điểm dài nhất và thu nhiều lợi nhuận nhất trong lịch sử truyền hình. 30 năm nay, người ta vẫn hỏi Don Hewitt bí quyết thành công của chương trình. "Đó là bốn từ mà đứa trẻ nào cũng biết:"Mẹ kể chuyện đi." Tôi nhìn những thứ trong các phòng chiếu phim và tôi nói các bạn có chàng trai kia thật thú vị và những cảnh kia thật tuyệt, nhưng câu chuyện là gì vậy?" Bắt tay vào câu chuyện mà không xác định trọng tâm (focus) thì giống như lái ô tô chạy bên ngoài bờ rào của một vườn hoa. Màu sắc hiện ra nhờ nhờ và chiếc xe tiến nhanh về fía trước.
Nhưng nếu bạn dừng xe và bước vào vườn, bạn sẽ nhìn thấy những giọt sương đọng trên những chiếc lá, ngửi thấy mùi hương của hoa. Tìm thấy trọng tâm (focus) là lại gần và được ngửi hoa. Nếu không, việc đưa tin của bạn sẽ chỉ là cưỡi "ô tô" xem hoa. Trọng tâm là công cụ chuyển tập hợp lộn xộn những sự kiện liên quan với nhau một cách mơ hồ thành một câu chuyện rõ ràng. Đó là câu chuyện mà BạN muốn chọn để kể trong nhiều sự lựa chọn sau khảo sát. Hãy nhớ: · Tìm trọng tâm dựa vào kết quả khảo sát tốt. · Trọng tâm không phải là chủ đề mà chỉ là (những) điểm nhấn của chủ đề. · Trọng tâm luôn hướng tới người dân. · Trọng tâm giúp giảm thời gian ghi hình vì bạn không phải quay những gì bạn không cần. Đừng "phải lòng" ngay với trọng tâm đầu tiên đến trong đầu.Hãy cân nhắc kỹ lưỡng. Phải thay đổi trọng tâm nếu hoàn cảnh thay đổi. Trọng tâm là công cụ, không phải là qui tắc. 7.Kết cấu Kết cấu là một nguyên nhân khiến nhiều câu chuyện không được hay như ý muốn. Những chi tiết của vấn đề hóc búa có thể có ý nghĩa với tác giả đã tiến hành khảo sát, đã phải trăn trở và cuối cùng đã ghép nối các chi tiết này với nhau. Tác giả hiểu rõ câu chuyện , và chính vì thế mà những ghép nối có hiệu quả. Nhưng