Sổ tay phóng viên – Phần 3 - Thảo luận nội dung tin bài

Chia sẻ: Nguyenhoang Phuonguyen | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:10

Thêm vào BST

Báo xấu

245
lượt xem 113
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Thảo luận là diễn đàn trao đổi ý kiến, kiến nghị về hình ảnh và tìm các cơ sở để giúp thực hiện tin bài. Nếu bạn đem câu chuyện ra thảo luận, và tranh luận đến nơi đến chốn, cần tìm hiểu cái gì đang diễn ra, có những vấn đề gì trong cộng đồng của bạn. Nắm bắt thông tin... và không chỉ về những chủ đề mà bạn quan tâm. Bạn cần theo kịp sự phát triển trong mọi lĩnh vực... đặc biệt là đời sống chính trị tại địa phương và nền kinh tế. Hãy là một người...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Sổ tay phóng viên – Phần 3 - Thảo luận nội dung tin bài

S tay phóng viên – Ph n 3 Th o lu n n i dung tin bài Cu c th o lu n này là nơi các ý tư ng ư c em ra tranh lu n g t gao, ư c l a ch n, b ph n i và ôi khi b bác b . M c ích c a cu c th o lu n là ch n m t ý tư ng và xem còn gì hay hơn th không. • Có phù h p v i m c ích c a chương trình không? • Hôm nay có ph i là lúc làm vi c ó không? • V i nh ng ngu n hi n có, có th c hi n nó hay không? • Nó nh hư ng như th nào n s cân b ng c a c chương trình? Hay • C n ph i kh o sát thêm? • C n ph i xác nh l i tr ng tâm (phocus)? • Th c hi n phóng s này vào ngày mai hay tu n t i có t t hơn không? Th o lu n là di n àn trao i ý ki n, ki n ngh v hình nh và tìm các cơ s giúp th c hi n tin bài.
N u b n em câu chuy n ra th o lu n, và tranh lu n n nơi n ch n, c n tìm hi u cái gì ang di n ra, có nh ng v n gì trong c ng ng c a b n. N m b t thông tin... và không ch v nh ng ch mà b n quan tâm. B n c n theo k p s phát tri n trong m i lĩnh v c... c bi t là i s ng chính tr t i a phương và n n kinh t . Hãy là m t ngư i m n c m. Khi tranh lu n, c n ghi nh m t s i u "Nên" và "Không Nên": Không • Nói: "chuy n ch ng có gì l m, nhưng..." • Nói: "Tôi không bi t là chúng ta có nên làm cái này..." • Nói: "Tôi chưa ki m tra k , nhưng..." • ánh giá th p câu chuy n. • ánh giá cao câu chuy n. i u này còn th m t hơn ánh giá th p. Chí ít b n b n ánh giá th p và thoát kh i i u ó thì câu chuy n t t hơn. ánh giá cao và b n k t thúc v i s th t v ng và b c t c t phía lãnh o khi h duy t bài (hi u ính). Trí tư ng tư ng v gi i thư ng Pulitzer c a h tan v ngay sau cái "1 phút 30 giây". Nên • Trình bày tr ng tâm câu chuy n m t cách t tin.
• Gi i thích nh hư ng c a nó t i ngư i xem. • Có cách x lý câu chuy n trong u. • Bi t cách th c hi n tin bài (câu chuy n). Khi nào chu n b xong? Chi phí bao nhiêu? C n nh ng ngu n nào? • Câu chuy n ư c th o lu n ph i ưa ra trên cơ s kh o sát chu áo. • Hãy chân th t. N u trư c ây b n chưa t ng là ngư i bán hàng thì c n có th c hành có th tranh lu n quy t li t v n i dung câu chuy n. B n ng ng i n u ưa ra ý tư ng mà không ư c ch p nh n trong cu c th o lu n. N u b n th c s tin r ng c u chuy n áng làm thì hãy xin g p riêng v i ngư i ph trách tin ho c t ng biên t p tin th i s . 6. Th nào là câu chuy n (tin bài)? Nhi u câu chuy n b t thành vì chúng ta không dành th i gian xác nh chính xác câu chuy n ang k là gì. • Chúng ta b cu n hút b i nh ng y u t khác, và r i không th b nh ng y u t kém quan tr ng. • Chúng ta ti n hành kh o sát k lư ng, và r i c ưa h t t t c vào bài. • Chúng ta chưa nh n th y c n ph i k câu chuy n m t cách ơn gi n, d hi u.
Hãy nhìn vào b t c câu chuy n nào, c t chuy n phim nào, bài hát nào, chuy n hư c u nào... thu c n n văn hoá nào, ngôn ng nào thì chúng u có 3 thành ph n sau: • Ch th : ai ó... • Hành ng: ... làm gì ó • ng cơ: ... vì... M t câu chuy n th c s thu hút chúng ta thư ng có ch th g n li n v i xung t hay s thay i. Nên khi tìm tr ng tâm c a câu chuy n, ph i nh n bi t m t cách ch c ch n ngu n g c xung t hay căng th ng, tr ng i ph i vư t qua, hành trình ph i th c hi n. Không bao gi nh m l n Tr ng tâm (Focus) v i Ch (Topic) hay tài. N u nói tr ng tâm c a câu chuy n là v vi c c t gi m phúc l i xã h i thì chưa c th . ó ch c ch n là ch - ch không th là tr ng tâm. V y khía c nh nào c a câu chuy n chúng ta c n gi i quy t? Ph i làm th nào hi u câu chuy n/v n ? Có khuôn m t/câu chuy n nào mà khán gi có th liên tư ng t i không? Ai th ng? Ai thua? Có gì thay i trong quá trình di n ra câu chuy n?
Tr ng tâm (Focus) là công c xác nh chính xác khía c nh nào c a câu chuy n c n ph i t p trung, có xung t hay thay i nào liên quan, và ai là nhân v t chính c a câu chuy n. Chúng ta cùng tham kh o m t phóng s phát thanh c a m t ài khu v c c a hãng CBC. Tr ng tâm c a câu chuy n là gì? Gi i thi u: ã qua r i nhưng không th nào quên. Nh ng ngư i th m hôm nay t p trung Cape Breton tư ng nh Bill Davies. Anh ã m t cách ây 73 năm trong m t cu c bãi công c a th m t i New Waterphord. Ti ng ng t nhiên: ng ca Phóng viên: Ban ng ca "Nh ng ngư i dư i Sâu" hát cho kho ng 500 ngư i t p trung t i tư ng ài th m - m t ám ông nh t trong nhi u năm qua. Và ây là l n u tiên cháu c a Bill Davies ã c t công t Connecticut t i ây d bu i l . Ph ng v n: "Các b n c m th y t hào và bi t m i ngư i suy nghĩ gì v ngày này và nh ng óng góp c a c tôi ." Phóng viên: Bill Davies ã b c nh sát c a m than b n ch t trong cu c bãi công gay go năm 1925. Hôm nay, nh ng ngư i m t ch ng, m t cha t i các m than u t vòng hoa tư ng ni m. Ken Teesdale m t ngư i con r Westray. Ph ng v n: "Tôi cho r ng h ã giúp chúng ta ti p bư c. Chúng ta b tác ng m nh b i bi k ch này và m t khi l n, chúng ta có th giúp l n nhau."
Phóng viên: Ch t ch công oàn th m Cape Breton nói 73 năm sau cái ch t c a Davies, th m v n u tranh vì cu c s ng t t p hơn. Steve Drake nói v i ám ông r ng ngành công nghi p than ang ph i ch u s c ép to l n t vi c bãi b qui nh, nh ng chu n m c v môi trư ng và khí tt nhiên. Và cu c u tranh ngày nay là tranh u vì s t n vong c a ngành công nghi p này. Trong phóng s trên, có tr ng tâm nào ư c xác nh rõ ràng không? Có l b n s tìm th y 3 kh năng: 1. Cháu c a Bill Davies n nơi c mình b gi t trong m t cu c bãi công và th y hình nh Davies v n còn lưu l i trong tâm trí nhi u ngư i. 2. Ken Teesdale bày t lòng thương nh c a nh ng ngư i th m lúc x y ra bi k ch. 3. Steve Drake thúc gi c th m và gia ình h giúp công oàn u tranh vì s t n vong c a ngành than. Xác nh tr ng tâm là cam k t k m t khía c nh c a câu chuy n. S góc nhìn vào m t câu chuy n ch h n ch b i th i gian dành cho kh o sát. Hãy tìm m t khía c nh, m t góc nhìn ph n ánh b c tranh l n. Paul Sampson - chuyên viên ào t o c a hãng CBC - g i ó là cu c săn tìm "s i ch " và "v t mang". "S i ch " là m t cách nói khác n tài. M t câu chuy n c n hành ng, ho t ng hay nhân v t mà khán gi có th nh n bi t và theo su t câu chuy n.
Còn "v t mang" là phương pháp ti p c n giúp b n phương ti n chuy n t i n i dung. Kh o sát cho chúng ta nh ng trang ghi chép, nh ng s th t và các m i liên h . Chúng có th ư c vi t tư ng t n và trình bày dư i d ng k ch b n, ph ng v n (clip) và hình nh. Chúng tôi g i cách này là "ph ng v n và ưa tin"(clip and cover). M t phương pháp khác là l y k t qu kh o sát và tìm cách trình bày nó sinh ng và hi u qu hơn. Hãy tìm m t ngư i hay m t s ki n minh ho hoàn c nh ó. Hãy s d ng h và kinh nghi m c ah k câu chuy n t nhi u góc khác nhau. M t biên t p viên cao c p c a m ng lư i cung c p tin c a BBC cho lưu hành b n ghi nh sau trong nhân viên c a mình: "Th t nguy hi m khi c làm quá toàn di n hay quá tinh t . Hãy làm ơn gi n. ôi khi phóng s thi u t p trung hay không th lĩnh h i khi vài a i m và nhi u ý tư ng chen chúc trong m t tin ng n. M t câu chuy n ư c k m ch l c t m t a i m m nh hay hơn là chuy n nh y t nơi này sang nơi khác m t cách táo b o nhưng l c lõng hòng v lên m t b c tranh r ng rãi." B n ghi nh c a BBC ti p t c: "Các phóng viên làm cho các v n có th ti p c n ư c b ng cách k nh ng câu chuy n thông qua nh ng cu c i th c c a nh ng con ngư i th c. Angus Roxburgh ưa tin t Tres-nia v n i th ng kh c a ngư i àn bà nghèo tìm ki m chi c máy khâu, phương ti n ki m s ng duy nh t c a mình ã m t trong chi n tranh.
Thông qua hoàn c nh éo le cá nhân dư ng như t m thư ng này ngư i xem có th tìm th y ư ng t i cu c xung t r t xa xôi, và hơn th n a, hi u ư c cu c s ng trong vùng có chi n tranh. Qua các bài vi t v nh ng ngư i th c trong nh ng hoàn c nh khêu g is ng c m, s quan tâm và th m chí s thích thú, các phóng viên ã liên k t ngư i xem v i nh ng s th t l n v th gi i mà h ưa tin v nó. Và nhi u khi m t phóng s khác thư ng gi trang m t câu chuy n v l i ích con ngư i "thu n tuý" l i cho bi t nhi u hơn v nh ng gì di n ra dư i b m t c a m t xã h i ang thay i, hơn là nhi u bài phân tích tr c ti p. Nh ng phóng s áng nh nh t thư ng có ti ng nói c a ngư i n di d i, phá phách và c ngư i dân thư ng ph i d i i v i cu c s ng b xáo tr n. ó là s k t h p mang tính thuy t ph c nh t." M t i u trên h t giúp các nhà làm truy n hình thu hút s chú ý c a ngư i xem là: K m t câu chuy n. Danh sách li t kê các s ki n thư ng khó hi u và d quên. Nhưng các câu chuy n thư ng h p d n. "Chúng ta n v i cái chung và cái t ng th thông qua nh ng cái c th và chi ti t." (Archibald Macleish - nhà thơ, nhà vi t k ch M ) Năm 1968, Don Hewitt sáng l p và s n xu t cho ài truy n hình CBS m t chương trình t p chí th i s truy n hình v i kinh phí th p. Tên chương trình là 60 phút. Gi ây nó tr thành m t chương trình phát vào gi cao i m dài nh t và thu nhi u l i nhu n nh t trong l ch s truy n hình.
30 năm nay, ngư i ta v n h i Don Hewitt bí quy t thành công c a chương trình. " ó là b n t mà a tr nào cũng bi t: "M k chuy n i." Tôi nhìn nh ng th trong các phòng chi u phim và tôi nói các b n có chàng trai kia th t thú v và nh ng c nh kia th t tuy t, nhưng câu chuy n là gì v y?" B t tay vào câu chuy n mà không xác nh tr ng tâm (phocus) thì gi ng như lái ô tô ch y bên ngoài b rào c a m t vư n hoa. Màu s c hi n ra nh nh và chi c xe ti n nhanh v phía trư c. Nhưng n u b n d ng xe và bư c vào vư n, b n s nhìn th y nh ng gi t sương ng trên nh ng chi c lá, ng i th y mùi hương c a hoa. Tìm th y tr ng tâm (phocus) là l i g n và ư c ng i hoa. N u không, vi c ưa tin c a b n s ch là cư i "ô tô" xem hoa. Tr ng tâm là công c chuy n t p h p l n x n nh ng s ki n liên quan v i nhau m t cách mơ h thành m t câu chuy n rõ ràng. ó là câu chuy n mà B n mu n ch n k trong nhi u s l a ch n sau kh o sát. Hãy nh : • Tìm tr ng tâm d a vào k t qu kh o sát t t. • Tr ng tâm không ph i là ch mà ch là (nh ng) i m nh n c a ch . • Tr ng tâm luôn hư ng t i ngư i dân.
• Tr ng tâm giúp gi m th i gian ghi hình vì b n không ph i quay nh ng gì b n không c n. ng "ph i lòng" ngay v i tr ng tâm u tiên n trong u. Hãy cân nh c k lư ng. Ph i thay i tr ng tâm n u hoàn c nh thay i. Tr ng tâm là công c , không ph i là qui t c.