zunia.vn

Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z

zunia.vn

» Tài Liệu Phổ Thông

» Giáo án điện tử

Sử dụng phương pháp “tự chọn lượng chất” trong Vật Lí. Tại sao không?

Chia sẻ: Trần Văn Bắc | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:9

Báo xấu

89
lượt xem 7
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Hẳn các bạn đều biết đến ph-ơng pháp tự chọn l-ợng chất trong môn hóa học. Đây là ph-ơng pháp khá hay đ-ợc áp dụng cho các bài toán mà số liệu bài ra chỉ cho ở dạng t-ơng đối (ví dụ như tỉ khối, phần trăm...) Và ở trong vật lý, bạn có thấy rằng nó cũng có nhiều dạng bài mà số liệu chỉ cho ở dạng chung chung mà thôi không?

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Sử dụng phương pháp “tự chọn lượng chất” trong Vật Lí. Tại sao không?

NguyÔn Thμnh Trung - A3K38- Tr−êng THPT chuyªn Phan Béi Ch©u- NghÖ An Sử dụng phương pháp “tự chọn lượng chất” trong Vật Lí. Tại sao không? H¼n c¸c b¹n ®Òu biÕt ®Õn ph−¬ng ph¸p tù chän l−îng chÊt trong m«n hãa häc. §©y lμ ph−¬ng ph¸p kh¸ hay ®−îc ¸p dông cho c¸c bμi to¸n mμ sè liÖu bμi ra chØ cho ë d¹ng t−¬ng ®èi (vÝ dô nh− tØ khèi, phÇn tr¨m...) Vμ ë trong vËt lý, b¹n cã thÊy r»ng nã còng cã nhiÒu d¹ng bμi mμ sè liÖu chØ cho ë d¹ng chung chung mμ th«i kh«ng? Dùa vμo 2 manh mèi trªn céng víi viÖc mét sè d¹ng bμi lý nÕu ta lμm theo ®−êng lèi th«ng th−êng sÏ rÊt phøc t¹p trong viÖc tÝnh to¸n vμ biÕn ®æi (mμ c¸c b¹n biÕt råi ®Êy,chØ sai 1 li lμ ®i 1 c©u, h¬n n÷a chóng ta b©y giê ®ang thi tr¾c nghiÖm, cÇn nhanh gän vμ chÝnh x¸c) lμm m×nh n¶y ra ý t−ëng mang tÝnh "®ét ph¸" trong viÖc gi¶i mét sè d¹ng bμi sau. Tr−íc hÕt ®Ó sö dông tμi liÖu mét c¸ch tèi −u mÜnh nghÜ c¸c b¹n nªn ®äc ®Ò vμ lμm ®Ò bμi tr−íc ®·, sau ®ã míi xem lêi gi¶i cña m×nh. ChØ khi Êy c¸c b¹n míi thÊy hÕt ®−îc sù kh¸c biÖt trong chän "l−îng chÊt" hay kh«ng chän "l−îng chÊt" nhÐ ^^ M×nh xin më ®Çu b»ng bμi to¸n cña khèi A_2010 VÝ dô 1: Ba ®iÓm O, A, B cïng n»m trªn mét ®−êng th¼ng xuÊt ph¸t tõ O. T¹i O ®Æt mét nguån ®iÓm ph¸t sãng ©m ®¼ng h−íng ra kh«ng gian, m«i tr−êng kh«ng hÊp thô ©m. Møc c−êng ®é ©m t¹i A lμ 60 dB, t¹i B lμ 20 dB. Møc c−êng ®é ©m t¹i trung ®iÓm M cña ®o¹n AB lμ: A. 40dB B.34dB C. 26dB D. 17dB C¸c b¹n h·y thö gi¶i tr−íc ®i nhÐ. C¸c b¹n ®· lμm xong ch−a? C¸c b¹n thÊy thÕ nμo? M×nh ®o¸n lμ mét sè b¹n ch−a gÆp d¹ng nμy bao giê sÏ rÊt lμ lóng tóng. M×nh ban ®Çu còng vËy. Còng ch¼ng biÕt b¾t ®Çu tõ ®©u. Cßn víi c¸c b¹n ®· lμm d¹ng nμy råi (d¹ng nμy ®−îc lÆp l¹i trong nhiÒu ®Ò thi thö sau n¨m 2010), c¸c b¹n cã c¶m thÊy kh©u tÝnh to¸n vÉn kh¸ − lμ phøc t¹p hay kh«ng ? M×nh tin lμ cã. ThËt ch¼ng thó vÞ g× khi mμ ph¶i ®Ó ý ®Õn tØ lÖ nμy tØ lÖ nä. Lo¹n c¶ lªn!
NguyÔn Thμnh Trung - A3K38- Tr−êng THPT chuyªn Phan Béi Ch©u- NghÖ An VËy m×nh xin tr×nh bμy c¸ch gi¶i cña m×nh ®Ó xem c¸c b¹n cã c¶m thÊy nhanh h¬n kh«ng nhÐ! Lêi gi¶i: Ta ¸p dông c«ng thøc r  LA  LB  20 log  B   rA  r   40  20 log  B   rB  100rA  rA  rA  rB Chän rA  1 rB  100  rM   50,5 2 r  LM  LA  20 log  A   rM  1  LM  60  20 log 50,5  LM  26 dB B×nh luËn: M×nh xin gi¶i thÝch kÜ h¬n nhÐ. Ở bμi tËp nμy ta cÇn nhí nhanh c«ng thøc r  LA  LB  20 log  B  . C«ng thøc nμy chøng minh nh− sau:  rA  Ta biÕt lμ:   IA   LA  10 log     Io  I    LA  LB  10 log  A  (1)  L  10 log  I B   IB   B     Io  MÆt kh¸c
NguyÔn Thμnh Trung - A3K38- Tr−êng THPT chuyªn Phan Béi Ch©u- NghÖ An P  4 rA 2 I A  4 rB 2 I B 2 I r   A   B  (2) I B  rA  Tõ (1) vμ (2) ta cã ®pcm. M×nh chøng minh ®Ó c¸c b¹n hiÓu b¶n chÊt vÊn ®Ò h¬n th«i. §i thi c¸c cËu häc thuéc c«ng thøc lμ oke :) Cßn mÊu chèt ®iÒu m×nh muèn giêi thiÖu ë ®©y lμ kh©u ®Æt rA  1 . C¸c b¹n cã thÊy gièng bªn hãa ta hay chän 1 mol hçn hîp kh«ng :) ViÖc chän nh− thÕ nμy c¸c b¹n cã thÊy bμi toμn nã trë nªn râ rμng vμ s¸ng sña h¬n kh«ng :) M×nh tin lμ cã. Nã gióp c¸c ban bít ®i kh©u tÝnh to¸n nμy, ®ì viÕt nh¸p nhiÒu nμy, ®ì lμm ®Çu ãc c¨ng th¼ng nμy... ViÖc chän ®¹i l−îng nμo lμ quyÒn cña b¹n, b¹n cã thÓ chän rB  1 , nh−ng mμ nh− vËy kh«ng hay cho l¾m, tÝnh to¸n sè xÊu h¬n ®Êy :) Cã mét kÕt luËn m×nh nhÊn m¹nh ®ã lμ: Sau nμy trong viÖc gi¶i to¸n, dùa vμo linh c¶m cña b¶n th©n, c¸c b¹n cã thÓ chän ®¹i l−îng bÊt k× nμo ®ã lμ mét gi¸ trÞ cô thÓ råi tÝnh to¸n cho dÔ nhÐ. B©y giê c¸c b¹n h·y lμm thö 2 bμi t−¬ng tù nμy ®Ó tiÕn hμnh "cμi ®Æt" c¸ch chän l−îng chÊt cña m×nh vμo trong ®Çu c¸c ban nhÐ ^^ VÝ dô 2: M¾c vμo ®o¹n m¹ch RLC kh«ng ph©n nh¸nh mét nguån ®iÖn xoay chiÒu cã tÇn sè thay ®æi ®−îc. Ở tÇn sè f1  60 Hz th× hÖ sè c«ng suÊt cùc ®¹i cos   1 . Ở tÇn sè f 2  120 Hz , hÖ sè c«ng suÊt nhËn gi¸ trÞ 0,707. Ở tÇn sè f3  90 Hz th× hÖ sè c«ng suÊt cña m¹ch lμ: A. 0,486 B. 0,872 C. 0,625 D. 0,781 Lêi gi¶i:  Khi f1  60 Hz th× cos   1 , khi ®ã ta chän Z L1  Z C1  1 .  Z L 2  2  Khi f 2  120 Hz th×  1 3  1 , cos  2   R  Z L 2  ZC 2    ZC 2  2   2 2
NguyÔn Thμnh Trung - A3K38- Tr−êng THPT chuyªn Phan Béi Ch©u- NghÖ An  3  Z L3  2   Khi f3  90 th×  R  , cos 3   0,874 Z  2  R  (Z L3  ZC 3 )2 2  C3 3  VÝ dô 3: Cho m¹ch ®iÖn RLC m¾c nèi tiÕp, cuén d©y thuÇn c¶m. BiÕt L  4CR 2 . §Æt vμo hai ®Çu ®o¹n m¹ch ®iÖn ¸p xoay chiÒu æn ®Þnh, m¹ch cã cïng hÖ sè c«ng suÊt víi hai gi¸ trÞ cña tÇn sè gãc 1  50 rad / s vμ 2  200 rad / s . HÖ sè c«ng suÊt cña ®o¹n m¹ch b»ng: 1 2 1 2 A. B. C. D. 10 13 13 10 Lêi gi¶i: Khi L  4CR 2  Z L Z C  4 R 2 Ta cã, tÇn sè o ®Ó m¹ch x¶y ra céng h−ëng lμ o  12  100 rad / s .  Z  0,5 §Æt Z Lo  Z Co  x . ta cã x 2  4 R 2  x  2 R , chän R  1 , ta cã x  2   L1  Z C1  2 R 2  cos    R 2  ( Z L1  Z C1 ) 2 13 B×nh luËn:  Lêi gi¶i cã sö dông c«ng thøc kh¸ lμ quen thuéc trong phÇn ®iÖn xoay chiÒu lμ o  12 , c«ng thøc nμy cã trong nhiÒu tμi liÖu råi nªn m×nh kh«ng muèn nãi nhiÒu n÷a nhÐ  Bμi nμy ®· ®−îc tæng qu¸t thμnh c«ng thøc sau råi c¸c b¹n nhÐ, c«ng thøc ®ã nL 1 nh− sau: Víi R 2  th× cos   C (1  2 ) 2 1 n12 C¸ch chøng m×nh c«ng thøc trªn cã ë ®©y c¸c b¹n nhÐ, phÐp biÕn ®æi rÊt cool ®Êy ^^ http://vatliphothong.vn/t/4416/
NguyÔn Thμnh Trung - A3K38- Tr−êng THPT chuyªn Phan Béi Ch©u- NghÖ An Qua 3 vÝ dô trªn m×nh mong lμ c¸c ban ®· hiÓu h¬n vÒ c¸ch lμm chän ®¹i l−îng trong vËt lÝ mμ m×nh muèn chia sÎ. B©y giê lμ mét sè bμi tËp ®Ó c¸c b¹n lμm thªm nhÐ. Bμi 1: Nguån ©m t¹i O cã c«ng suÊt kh«ng ®æi. Trªn cïng ®−êng th¼ng qua O cã 3 ®iÓm A, B, C cïng n»m vÒ mét phÝa cña O vμ theo thø tù ta cã kho¶ng c¸ch tíi nguån t¨ng dÇn. Møc c−êng ®é ©m t¹i B kÐm møc c−êng ®é ©m t¹i A lμ a (dB), møc c−êng ®é ©m t¹i B h¬n møc c−êng ®é ©m t¹i C lμ 3a (dB). BiÕt OA  2OB / 3 . TÝnh tØ sè OC / OA. A. 81/16 B. 32/27 C. 72/81 D. 64/27 Bμi 2: Ba ®iÓm O, A, B cïng n»m trªn mét nöa ®−êng th¼ng xuÊt ph¸t tõ O theo thø I A 16 tù, tØ sè gi÷a c−êng ®é ©m t¹i A vμ B lμ  . Mét ®iÓm M n»m trªn ®o¹n OA, c−êng IB 9 1 OM ®é ©m t¹i M b»ng ( I A  I B ) . TØ sè lμ 4 OA 8 5 16 25 A. B. C. D. 5 8 25 16 Bμi 3: T¹i O cã 1 nguån ph¸t ©m thanh ®¼ng h−íng víi c«ng suÊt kh«ng ®æi. Mét ng−êi ®i bé tõ A ®Õn C theo mét ®−êng th¼ng vμ l¾ng nghe ©m thanh tõ nguån O th× nghe thÊy c−êng ®é ©m t¨ng tõ I ®Õn 4I råi l¹i gi¶m xuèng I. Kho¶ng c¸h AO b»ng 2 3 1 1 A. AC B. AC C. AC D. AC 2 3 3 2 Bμi 4: Hai ®iÓm M vμ N cïng n»m vÒ mét phÝa ®èi víi nguån ©m, trªn cïng mét ph−¬ng truyÒn c¸ch nhau mét kho¶ng b»ng a, cã møc c−êng ®é ©m lÇn l−ît lμ LM  30dB vμ LN  10db . BiÕt nguån ©m ®¼ng h−íng. NÕu nguån ©m ®Æt t¹i M th× møc c−êng ®é ©m t¹i N lμ A. 12 dB B. 7 dB C. 11 dB D. 9 dB Bμi 5: (§H Vinh_LÇn 3-2013) §Æt vμo ®o¹n m¹ch RLC nèi tiÕp mét ®iÖn ¸p xoay chiÒu u  U o cos 2 f (V ) trong ®ã f thay ®æi ®−îc. Thay ®æi f ®Õn c¸c gi¸ trÞ f1 vμ 4 f1 th× thÊy c«ng suÊt trong m¹ch lμ nh− nhau vμ b»ng 80% c«ng suÊt cùc ®¹i mμ m¹ch cã thÓ ®¹t ®−îc. Khi f  5 f 1 th× hÖ sè c«ng suÊt cña m¹ch lμ
NguyÔn Thμnh Trung - A3K38- Tr−êng THPT chuyªn Phan Béi Ch©u- NghÖ An A. 0,53 B. 0,46 C. 0,82 D. 0,75 Bμi 6: (A_2012) §iÖn n¨ng tõ mét tr¹m ph¸t ®iÖn ®−îc ®−a ®Õn mét khu t¸i ®Þnh c− b»ng ®−êng d©y t¶i ®iÖn mét pha. Cho biÕt, nÕu ®iÖn ¸p t¹i ®Çu truyÒn ®i t¨ng tõ U lªn 2U th× sè hé d©n tr¹m cung cÊp ®ñ ®iÖn n¨ng t¨ng tõ 120 lªn 144. Cho r»ng chØ tÝnh hao phÝ trªn ®−êng d©y, c«ng suÊt tiªu thô trªn c¸c hé d©n lμ nh− nhau, c«ng suÊt cña tr¹m ph¸t lμ kh«ng ®æi vμ hÖ sè c«ng suÊt trong c¸c tr−êng hîp lμ b»ng nhau. NÕu ®iÖn ¸p truyÒn ®i lμ 4U th× tr¹m cung cÊp ®ñ ®iÖn n¨ng cho A. 504 hé d©n B. 168 hé d©n C. 192 hé d©n D. 150 hé d©n Bμi 7: (§H Vinh_LÇn 2-2013) Mét m¸y ph¸t ®iÖn xoay chiÒu ba pha cã tÇn sè 50Hz , cã c¸c cuén d©y phÇn øng ®−îc m¾c theo h×nh sao. Dông cô tiªu thô ®iÖn ë c¸c pha lÇn l−ît lμ R1  20 3; R2  10 3; R3 nèi tiÕp víi C. Dßng ®iÖn qua d©y trung hßa b»ng kh«ng. Hái ®iÖn trë R3 vμ ®iÖn dung C b»ng bao nhiªu? 103 102 103 103 A. 10 3; ( F ) B. 10; (F ) C. 12; (F ) D. 20; (F )  5 5 5 3 235 238 Bμi 8: (A_2013) HiÖn nay urani tù nhiªn chøa hai ®ång vÞ phãng x¹ U vμ U , vãi 235 238 7 235 238 tû lÖ sè h¹t U vμ sè h¹t U lμ . BiÕt chu k× b¸n r· cña U vμ U lÇn l−ît lμ 1000 7, 00.108 n¨m vμ 4,5.109 n¨m. C¸ch ®©y bao nhiªu n¨m, urani tù nhiªn cã tû lÖ sè h¹t 235 U 238 3 vμ sè h¹t U lμ ? 100 A. 2,74 tØ n¨m B. 1,74 tØ n¨m C. 3,25 tØ n¨m D. 2,22 tØ n¨m
NguyÔn Thμnh Trung - A3K38- Tr−êng THPT chuyªn Phan Béi Ch©u- NghÖ An Hướng dẫn giải Bμi 1: Ta cã  r   LA  LB  20 log  B   a 3   rA  r  r  rC  rB  27   3log  B   log  C      L  L  20 log  rC   3a  rA   rB  rB  rA  8  B C     rB   16 rA  r 81 Chän rB  8   3  C  A  rC  27 rA 16  Bμi 2:  I A  16 1 25 Chän   IM  (I A  IB )   IB  9 4 4 2 I A  rM  64 r 8 Áp dông c«ng thøc     M  A I M  rA  25 rA 5 Bμi 3: Dùa vμo gi¶ thiÕt bμi to¸n ta thÊy OAC c©n t¹i O. T¹i M lμ trung ®iÓm cña AC sÏ cã c−êng ®é ©m lμ 4I. VËy 2 I M  rA  r   4 A 2 I A  rM  rM
NguyÔn Thμnh Trung - A3K38- Tr−êng THPT chuyªn Phan Béi Ch©u- NghÖ An OA 1 Chän rM  1  rA  2  AM  3  AC  2 3   B AC 3 Bμi 4: Link bμi gi¶i ®©y nhÐ http://vatliphothong.vn/t/4202 1  2 L 31 L Bμi 5: Áp dông c«ng thøc R    61 L n 1 2 1 1 0,8 Chän Z L1  1  R  6 Do tæng trë 2 tr−êng hîp b»ng nhau nªn Z C1 Z L1  Z C1  Z L 2  Z C 2  1  Z C1  4   Z C1  4 4  Z L3  5  R Khi f  4 f1 th×  Z  4  cos 3   0,82  C  C3 5 R 2  (Z L3  ZC 3 )2  1  2 L B×nh luËn: Bμi to¸n cã ¸p dông c«ng thøc R  , c«ng thøc nμy ®· ®−îc ¸p n2  1 dông ®Ó gi¶i mét c©u trong ®Ò khèi A_2012. C¸c b¹n cã thÓ tham kh¶o thªm trªn m¹ng vÒ c¸ch chøng m×nh c«ng thøc trªn nhÐ. Bμi 6: M×nh ®· gi¶i ë ®©y http://vatliphothong.vn/t/4108/ Bμi 7: Ta gi¶ sö hiÖu ®iÖn thÕ trong 3 pha cña m¸y ph¸t ®iÖn lÇn l−ît lμ   u  100 cos  t  V  u 5 3  1  i1  1  cos  t    2   R1 3 u2  100 cos   t  V     3  i  u2  10 3 cos   t  2   2  2 R     3  3  u3  100 cos   t  V 2   3  Do dßng trªn d©y trung hßa b»ng kh«ng nªn
NguyÔn Thμnh Trung - A3K38- Tr−êng THPT chuyªn Phan Béi Ch©u- NghÖ An   i1  i2  i3  0  i3  i1  i2  5cos   t    2  R  10 3 u3  R3  10 3  3  Ta thÊy lμ i  10 3  10i    103 A 3  Z C  10  C (F )    n 235U  7 Bμi 8: Chän n  238U  1000 t 1 1 t   3 7.2 T1 30 Ta cã 100  2   t  1, 74.109  B  T1 T2  t 7 1000.2 T2

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

THÔNG TIN

TRỢ GIÚP

HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG

Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.