Sử dụng phương pháp “tự chọn lượng chất” trong Vật Lí. Tại sao không?
lượt xem 7
download
Hẳn các bạn đều biết đến ph-ơng pháp tự chọn l-ợng chất trong môn hóa học. Đây là ph-ơng pháp khá hay đ-ợc áp dụng cho các bài toán mà số liệu bài ra chỉ cho ở dạng t-ơng đối (ví dụ như tỉ khối, phần trăm...) Và ở trong vật lý, bạn có thấy rằng nó cũng có nhiều dạng bài mà số liệu chỉ cho ở dạng chung chung mà thôi không?
Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!
Nội dung Text: Sử dụng phương pháp “tự chọn lượng chất” trong Vật Lí. Tại sao không?
- NguyÔn Thμnh Trung - A3K38- Tr−êng THPT chuyªn Phan Béi Ch©u- NghÖ An Sử dụng phương pháp “tự chọn lượng chất” trong Vật Lí. Tại sao không? H¼n c¸c b¹n ®Òu biÕt ®Õn ph−¬ng ph¸p tù chän l−îng chÊt trong m«n hãa häc. §©y lμ ph−¬ng ph¸p kh¸ hay ®−îc ¸p dông cho c¸c bμi to¸n mμ sè liÖu bμi ra chØ cho ë d¹ng t−¬ng ®èi (vÝ dô nh− tØ khèi, phÇn tr¨m...) Vμ ë trong vËt lý, b¹n cã thÊy r»ng nã còng cã nhiÒu d¹ng bμi mμ sè liÖu chØ cho ë d¹ng chung chung mμ th«i kh«ng? Dùa vμo 2 manh mèi trªn céng víi viÖc mét sè d¹ng bμi lý nÕu ta lμm theo ®−êng lèi th«ng th−êng sÏ rÊt phøc t¹p trong viÖc tÝnh to¸n vμ biÕn ®æi (mμ c¸c b¹n biÕt råi ®Êy,chØ sai 1 li lμ ®i 1 c©u, h¬n n÷a chóng ta b©y giê ®ang thi tr¾c nghiÖm, cÇn nhanh gän vμ chÝnh x¸c) lμm m×nh n¶y ra ý t−ëng mang tÝnh "®ét ph¸" trong viÖc gi¶i mét sè d¹ng bμi sau. Tr−íc hÕt ®Ó sö dông tμi liÖu mét c¸ch tèi −u mÜnh nghÜ c¸c b¹n nªn ®äc ®Ò vμ lμm ®Ò bμi tr−íc ®·, sau ®ã míi xem lêi gi¶i cña m×nh. ChØ khi Êy c¸c b¹n míi thÊy hÕt ®−îc sù kh¸c biÖt trong chän "l−îng chÊt" hay kh«ng chän "l−îng chÊt" nhÐ ^^ M×nh xin më ®Çu b»ng bμi to¸n cña khèi A_2010 VÝ dô 1: Ba ®iÓm O, A, B cïng n»m trªn mét ®−êng th¼ng xuÊt ph¸t tõ O. T¹i O ®Æt mét nguån ®iÓm ph¸t sãng ©m ®¼ng h−íng ra kh«ng gian, m«i tr−êng kh«ng hÊp thô ©m. Møc c−êng ®é ©m t¹i A lμ 60 dB, t¹i B lμ 20 dB. Møc c−êng ®é ©m t¹i trung ®iÓm M cña ®o¹n AB lμ: A. 40dB B.34dB C. 26dB D. 17dB C¸c b¹n h·y thö gi¶i tr−íc ®i nhÐ. C¸c b¹n ®· lμm xong ch−a? C¸c b¹n thÊy thÕ nμo? M×nh ®o¸n lμ mét sè b¹n ch−a gÆp d¹ng nμy bao giê sÏ rÊt lμ lóng tóng. M×nh ban ®Çu còng vËy. Còng ch¼ng biÕt b¾t ®Çu tõ ®©u. Cßn víi c¸c b¹n ®· lμm d¹ng nμy råi (d¹ng nμy ®−îc lÆp l¹i trong nhiÒu ®Ò thi thö sau n¨m 2010), c¸c b¹n cã c¶m thÊy kh©u tÝnh to¸n vÉn kh¸ − lμ phøc t¹p hay kh«ng ? M×nh tin lμ cã. ThËt ch¼ng thó vÞ g× khi mμ ph¶i ®Ó ý ®Õn tØ lÖ nμy tØ lÖ nä. Lo¹n c¶ lªn!
- NguyÔn Thμnh Trung - A3K38- Tr−êng THPT chuyªn Phan Béi Ch©u- NghÖ An VËy m×nh xin tr×nh bμy c¸ch gi¶i cña m×nh ®Ó xem c¸c b¹n cã c¶m thÊy nhanh h¬n kh«ng nhÐ! Lêi gi¶i: Ta ¸p dông c«ng thøc r LA LB 20 log B rA r 40 20 log B rB 100rA rA rA rB Chän rA 1 rB 100 rM 50,5 2 r LM LA 20 log A rM 1 LM 60 20 log 50,5 LM 26 dB B×nh luËn: M×nh xin gi¶i thÝch kÜ h¬n nhÐ. Ở bμi tËp nμy ta cÇn nhí nhanh c«ng thøc r LA LB 20 log B . C«ng thøc nμy chøng minh nh− sau: rA Ta biÕt lμ: IA LA 10 log Io I LA LB 10 log A (1) L 10 log I B IB B Io MÆt kh¸c
- NguyÔn Thμnh Trung - A3K38- Tr−êng THPT chuyªn Phan Béi Ch©u- NghÖ An P 4 rA 2 I A 4 rB 2 I B 2 I r A B (2) I B rA Tõ (1) vμ (2) ta cã ®pcm. M×nh chøng minh ®Ó c¸c b¹n hiÓu b¶n chÊt vÊn ®Ò h¬n th«i. §i thi c¸c cËu häc thuéc c«ng thøc lμ oke :) Cßn mÊu chèt ®iÒu m×nh muèn giêi thiÖu ë ®©y lμ kh©u ®Æt rA 1 . C¸c b¹n cã thÊy gièng bªn hãa ta hay chän 1 mol hçn hîp kh«ng :) ViÖc chän nh− thÕ nμy c¸c b¹n cã thÊy bμi toμn nã trë nªn râ rμng vμ s¸ng sña h¬n kh«ng :) M×nh tin lμ cã. Nã gióp c¸c ban bít ®i kh©u tÝnh to¸n nμy, ®ì viÕt nh¸p nhiÒu nμy, ®ì lμm ®Çu ãc c¨ng th¼ng nμy... ViÖc chän ®¹i l−îng nμo lμ quyÒn cña b¹n, b¹n cã thÓ chän rB 1 , nh−ng mμ nh− vËy kh«ng hay cho l¾m, tÝnh to¸n sè xÊu h¬n ®Êy :) Cã mét kÕt luËn m×nh nhÊn m¹nh ®ã lμ: Sau nμy trong viÖc gi¶i to¸n, dùa vμo linh c¶m cña b¶n th©n, c¸c b¹n cã thÓ chän ®¹i l−îng bÊt k× nμo ®ã lμ mét gi¸ trÞ cô thÓ råi tÝnh to¸n cho dÔ nhÐ. B©y giê c¸c b¹n h·y lμm thö 2 bμi t−¬ng tù nμy ®Ó tiÕn hμnh "cμi ®Æt" c¸ch chän l−îng chÊt cña m×nh vμo trong ®Çu c¸c ban nhÐ ^^ VÝ dô 2: M¾c vμo ®o¹n m¹ch RLC kh«ng ph©n nh¸nh mét nguån ®iÖn xoay chiÒu cã tÇn sè thay ®æi ®−îc. Ở tÇn sè f1 60 Hz th× hÖ sè c«ng suÊt cùc ®¹i cos 1 . Ở tÇn sè f 2 120 Hz , hÖ sè c«ng suÊt nhËn gi¸ trÞ 0,707. Ở tÇn sè f3 90 Hz th× hÖ sè c«ng suÊt cña m¹ch lμ: A. 0,486 B. 0,872 C. 0,625 D. 0,781 Lêi gi¶i: Khi f1 60 Hz th× cos 1 , khi ®ã ta chän Z L1 Z C1 1 . Z L 2 2 Khi f 2 120 Hz th× 1 3 1 , cos 2 R Z L 2 ZC 2 ZC 2 2 2 2
- NguyÔn Thμnh Trung - A3K38- Tr−êng THPT chuyªn Phan Béi Ch©u- NghÖ An 3 Z L3 2 Khi f3 90 th× R , cos 3 0,874 Z 2 R (Z L3 ZC 3 )2 2 C3 3 VÝ dô 3: Cho m¹ch ®iÖn RLC m¾c nèi tiÕp, cuén d©y thuÇn c¶m. BiÕt L 4CR 2 . §Æt vμo hai ®Çu ®o¹n m¹ch ®iÖn ¸p xoay chiÒu æn ®Þnh, m¹ch cã cïng hÖ sè c«ng suÊt víi hai gi¸ trÞ cña tÇn sè gãc 1 50 rad / s vμ 2 200 rad / s . HÖ sè c«ng suÊt cña ®o¹n m¹ch b»ng: 1 2 1 2 A. B. C. D. 10 13 13 10 Lêi gi¶i: Khi L 4CR 2 Z L Z C 4 R 2 Ta cã, tÇn sè o ®Ó m¹ch x¶y ra céng h−ëng lμ o 12 100 rad / s . Z 0,5 §Æt Z Lo Z Co x . ta cã x 2 4 R 2 x 2 R , chän R 1 , ta cã x 2 L1 Z C1 2 R 2 cos R 2 ( Z L1 Z C1 ) 2 13 B×nh luËn: Lêi gi¶i cã sö dông c«ng thøc kh¸ lμ quen thuéc trong phÇn ®iÖn xoay chiÒu lμ o 12 , c«ng thøc nμy cã trong nhiÒu tμi liÖu råi nªn m×nh kh«ng muèn nãi nhiÒu n÷a nhÐ Bμi nμy ®· ®−îc tæng qu¸t thμnh c«ng thøc sau råi c¸c b¹n nhÐ, c«ng thøc ®ã nL 1 nh− sau: Víi R 2 th× cos C (1 2 ) 2 1 n12 C¸ch chøng m×nh c«ng thøc trªn cã ë ®©y c¸c b¹n nhÐ, phÐp biÕn ®æi rÊt cool ®Êy ^^ http://vatliphothong.vn/t/4416/
- NguyÔn Thμnh Trung - A3K38- Tr−êng THPT chuyªn Phan Béi Ch©u- NghÖ An Qua 3 vÝ dô trªn m×nh mong lμ c¸c ban ®· hiÓu h¬n vÒ c¸ch lμm chän ®¹i l−îng trong vËt lÝ mμ m×nh muèn chia sÎ. B©y giê lμ mét sè bμi tËp ®Ó c¸c b¹n lμm thªm nhÐ. Bμi 1: Nguån ©m t¹i O cã c«ng suÊt kh«ng ®æi. Trªn cïng ®−êng th¼ng qua O cã 3 ®iÓm A, B, C cïng n»m vÒ mét phÝa cña O vμ theo thø tù ta cã kho¶ng c¸ch tíi nguån t¨ng dÇn. Møc c−êng ®é ©m t¹i B kÐm møc c−êng ®é ©m t¹i A lμ a (dB), møc c−êng ®é ©m t¹i B h¬n møc c−êng ®é ©m t¹i C lμ 3a (dB). BiÕt OA 2OB / 3 . TÝnh tØ sè OC / OA. A. 81/16 B. 32/27 C. 72/81 D. 64/27 Bμi 2: Ba ®iÓm O, A, B cïng n»m trªn mét nöa ®−êng th¼ng xuÊt ph¸t tõ O theo thø I A 16 tù, tØ sè gi÷a c−êng ®é ©m t¹i A vμ B lμ . Mét ®iÓm M n»m trªn ®o¹n OA, c−êng IB 9 1 OM ®é ©m t¹i M b»ng ( I A I B ) . TØ sè lμ 4 OA 8 5 16 25 A. B. C. D. 5 8 25 16 Bμi 3: T¹i O cã 1 nguån ph¸t ©m thanh ®¼ng h−íng víi c«ng suÊt kh«ng ®æi. Mét ng−êi ®i bé tõ A ®Õn C theo mét ®−êng th¼ng vμ l¾ng nghe ©m thanh tõ nguån O th× nghe thÊy c−êng ®é ©m t¨ng tõ I ®Õn 4I råi l¹i gi¶m xuèng I. Kho¶ng c¸h AO b»ng 2 3 1 1 A. AC B. AC C. AC D. AC 2 3 3 2 Bμi 4: Hai ®iÓm M vμ N cïng n»m vÒ mét phÝa ®èi víi nguån ©m, trªn cïng mét ph−¬ng truyÒn c¸ch nhau mét kho¶ng b»ng a, cã møc c−êng ®é ©m lÇn l−ît lμ LM 30dB vμ LN 10db . BiÕt nguån ©m ®¼ng h−íng. NÕu nguån ©m ®Æt t¹i M th× møc c−êng ®é ©m t¹i N lμ A. 12 dB B. 7 dB C. 11 dB D. 9 dB Bμi 5: (§H Vinh_LÇn 3-2013) §Æt vμo ®o¹n m¹ch RLC nèi tiÕp mét ®iÖn ¸p xoay chiÒu u U o cos 2 f (V ) trong ®ã f thay ®æi ®−îc. Thay ®æi f ®Õn c¸c gi¸ trÞ f1 vμ 4 f1 th× thÊy c«ng suÊt trong m¹ch lμ nh− nhau vμ b»ng 80% c«ng suÊt cùc ®¹i mμ m¹ch cã thÓ ®¹t ®−îc. Khi f 5 f 1 th× hÖ sè c«ng suÊt cña m¹ch lμ
- NguyÔn Thμnh Trung - A3K38- Tr−êng THPT chuyªn Phan Béi Ch©u- NghÖ An A. 0,53 B. 0,46 C. 0,82 D. 0,75 Bμi 6: (A_2012) §iÖn n¨ng tõ mét tr¹m ph¸t ®iÖn ®−îc ®−a ®Õn mét khu t¸i ®Þnh c− b»ng ®−êng d©y t¶i ®iÖn mét pha. Cho biÕt, nÕu ®iÖn ¸p t¹i ®Çu truyÒn ®i t¨ng tõ U lªn 2U th× sè hé d©n tr¹m cung cÊp ®ñ ®iÖn n¨ng t¨ng tõ 120 lªn 144. Cho r»ng chØ tÝnh hao phÝ trªn ®−êng d©y, c«ng suÊt tiªu thô trªn c¸c hé d©n lμ nh− nhau, c«ng suÊt cña tr¹m ph¸t lμ kh«ng ®æi vμ hÖ sè c«ng suÊt trong c¸c tr−êng hîp lμ b»ng nhau. NÕu ®iÖn ¸p truyÒn ®i lμ 4U th× tr¹m cung cÊp ®ñ ®iÖn n¨ng cho A. 504 hé d©n B. 168 hé d©n C. 192 hé d©n D. 150 hé d©n Bμi 7: (§H Vinh_LÇn 2-2013) Mét m¸y ph¸t ®iÖn xoay chiÒu ba pha cã tÇn sè 50Hz , cã c¸c cuén d©y phÇn øng ®−îc m¾c theo h×nh sao. Dông cô tiªu thô ®iÖn ë c¸c pha lÇn l−ît lμ R1 20 3; R2 10 3; R3 nèi tiÕp víi C. Dßng ®iÖn qua d©y trung hßa b»ng kh«ng. Hái ®iÖn trë R3 vμ ®iÖn dung C b»ng bao nhiªu? 103 102 103 103 A. 10 3; ( F ) B. 10; (F ) C. 12; (F ) D. 20; (F ) 5 5 5 3 235 238 Bμi 8: (A_2013) HiÖn nay urani tù nhiªn chøa hai ®ång vÞ phãng x¹ U vμ U , vãi 235 238 7 235 238 tû lÖ sè h¹t U vμ sè h¹t U lμ . BiÕt chu k× b¸n r· cña U vμ U lÇn l−ît lμ 1000 7, 00.108 n¨m vμ 4,5.109 n¨m. C¸ch ®©y bao nhiªu n¨m, urani tù nhiªn cã tû lÖ sè h¹t 235 U 238 3 vμ sè h¹t U lμ ? 100 A. 2,74 tØ n¨m B. 1,74 tØ n¨m C. 3,25 tØ n¨m D. 2,22 tØ n¨m
- NguyÔn Thμnh Trung - A3K38- Tr−êng THPT chuyªn Phan Béi Ch©u- NghÖ An Hướng dẫn giải Bμi 1: Ta cã r LA LB 20 log B a 3 rA r r rC rB 27 3log B log C L L 20 log rC 3a rA rB rB rA 8 B C rB 16 rA r 81 Chän rB 8 3 C A rC 27 rA 16 Bμi 2: I A 16 1 25 Chän IM (I A IB ) IB 9 4 4 2 I A rM 64 r 8 Áp dông c«ng thøc M A I M rA 25 rA 5 Bμi 3: Dùa vμo gi¶ thiÕt bμi to¸n ta thÊy OAC c©n t¹i O. T¹i M lμ trung ®iÓm cña AC sÏ cã c−êng ®é ©m lμ 4I. VËy 2 I M rA r 4 A 2 I A rM rM
- NguyÔn Thμnh Trung - A3K38- Tr−êng THPT chuyªn Phan Béi Ch©u- NghÖ An OA 1 Chän rM 1 rA 2 AM 3 AC 2 3 B AC 3 Bμi 4: Link bμi gi¶i ®©y nhÐ http://vatliphothong.vn/t/4202 1 2 L 31 L Bμi 5: Áp dông c«ng thøc R 61 L n 1 2 1 1 0,8 Chän Z L1 1 R 6 Do tæng trë 2 tr−êng hîp b»ng nhau nªn Z C1 Z L1 Z C1 Z L 2 Z C 2 1 Z C1 4 Z C1 4 4 Z L3 5 R Khi f 4 f1 th× Z 4 cos 3 0,82 C C3 5 R 2 (Z L3 ZC 3 )2 1 2 L B×nh luËn: Bμi to¸n cã ¸p dông c«ng thøc R , c«ng thøc nμy ®· ®−îc ¸p n2 1 dông ®Ó gi¶i mét c©u trong ®Ò khèi A_2012. C¸c b¹n cã thÓ tham kh¶o thªm trªn m¹ng vÒ c¸ch chøng m×nh c«ng thøc trªn nhÐ. Bμi 6: M×nh ®· gi¶i ë ®©y http://vatliphothong.vn/t/4108/ Bμi 7: Ta gi¶ sö hiÖu ®iÖn thÕ trong 3 pha cña m¸y ph¸t ®iÖn lÇn l−ît lμ u 100 cos t V u 5 3 1 i1 1 cos t 2 R1 3 u2 100 cos t V 3 i u2 10 3 cos t 2 2 2 R 3 3 u3 100 cos t V 2 3 Do dßng trªn d©y trung hßa b»ng kh«ng nªn
- NguyÔn Thμnh Trung - A3K38- Tr−êng THPT chuyªn Phan Béi Ch©u- NghÖ An i1 i2 i3 0 i3 i1 i2 5cos t 2 R 10 3 u3 R3 10 3 3 Ta thÊy lμ i 10 3 10i 103 A 3 Z C 10 C (F ) n 235U 7 Bμi 8: Chän n 238U 1000 t 1 1 t 3 7.2 T1 30 Ta cã 100 2 t 1, 74.109 B T1 T2 t 7 1000.2 T2
CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD
-
Sáng kiến kinh nghiệm: Phối hợp sử dụng sơ đồ tư duy với hoạt động nhóm, thảo luận và rèn luyện kỹ năng báo cáo của cá nhân trong dạy, học môn Sinh học và Công nghệ
33 p | 323 | 54
-
Các phương pháp giải hóa học
68 p | 263 | 42
-
Bài giảng Đại số 8 chương 1 bài 6: Phân tích đa thức thành nhân tử bằng phương pháp đặt nhân tử chung
23 p | 277 | 34
-
Toán đại số 11 về phương pháp quy nạp toán học
7 p | 329 | 33
-
Sáng kiến kinh nghiệm: Một số biện pháp nâng cao hiệu quả sử dụng phương pháp thảo luận nhóm trong dạy học môn Tự nhiên và Xã hội lớp 2
23 p | 138 | 18
-
Sáng kiến kinh nghiệm THPT: Hiệu quả của việc vận dụng phương pháp dạy học STEM trong giảng dạy môn Công nghệ
79 p | 19 | 11
-
Tài liêu bồi dưỡng sử dụng phương pháp dạy học và giáo dục phát triển phẩm chất, năng lực học sinh tiểu học môn Tự nhiên và Xã hội (Mô-đun 2.4)
78 p | 23 | 10
-
Sáng kiến kinh nghiệm Tiểu học: Sử dụng phương pháp Chant trong ôn luyện từ vựng Tiếng Anh tại Trường TH số 2 Kiến Giang
19 p | 88 | 8
-
Sáng kiến kinh nghiệm THPT: Sử dụng phương pháp trò chơi trong dạy học tự chọn Địa Lý 12 tại Trường THPT Quỳ Hợp 3
39 p | 56 | 5
-
Sáng kiến kinh nghiệm THPT: Sử dụng phương pháp dạy học dự án tích hợp liên môn kết hợp với sử dụng di sản văn hóa Việt Nam trong môn Lịch sử 10
57 p | 42 | 5
-
Sáng kiến kinh nghiệm Tiểu học: Sử dụng phương pháp Chant trong ôn luyện từ vựng Tiếng Anh
17 p | 38 | 5
-
SKKN: Một số biện pháp nâng cao hiệu quả sử dụng phương pháp thảo luận nhóm trong dạy học môn Tự nhiên và Xã hội lớp 2
23 p | 67 | 4
-
Sáng kiến kinh nghiệm: Ứng dụng phương pháp giảng dạy theo hình thức kết hợp giữa phương pháp sermina và phương pháp thuyết trình nhằm nâng cao hiệu quả học tập môn sinh học di truyền cho sinh viên năm thứ nhất
14 p | 68 | 4
-
Sáng kiến kinh nghiệm: Hướng dẫn học sinh lựa chọn hệ số thích hợp khi sử dụng phương pháp tích phân từng phần
21 p | 33 | 3
-
Sáng kiến kinh nghiệm: Rèn luyện kĩ năng và tư duy sáng tạo cho học sinh khi sử dụng tính đơn điệu của hàm số để giải hệ phương trình
22 p | 48 | 2
-
SKKN: Hướng dẫn học sinh lựa chọn hệ số thích hợp khi sử dụng phương pháp tích phân từng phần
21 p | 45 | 2
-
SKKN: Rèn luyện kĩ năng và tư duy sáng tạo cho học sinh khi sử dụng tính đơn điệu của hàm số để giải hệ phương trình
22 p | 65 | 2
Chịu trách nhiệm nội dung:
Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA
LIÊN HỆ
Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM
Hotline: 093 303 0098
Email: support@tailieu.vn