Sự hình thành của giá cả trong nền kinh tế thị trường (phần 6)

Chia sẻ: Nguyễn Kiều Trinh | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:8

Thêm vào BST

Báo xấu

88
lượt xem 19
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Người ta nhận thấy rằng, giá thành không chỉ giảm xuống theo sự gia tăng của số lượng sản phẩm, kinh nghiệm sản xuất được tích luỹ ("đường cong kinh nghiệm") mà còn chịu ảnh hưởng ...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Sự hình thành của giá cả trong nền kinh tế thị trường (phần 6)

IV. C¸c vai trß chñ yÕu cña gi¸ c¶ 1. Gi¸ cã vai trß quan träng trong viÖc ph©n bæ c¸c nguån lùc cña nÒn kinh tÕ, cña doanh nghiÖp vµ cña ngêi tiªu dïng 2. Gi¸ lµ biÕn sè ®iÒu tiÕt cña Nhµ níc ThÓ chÕ vÒ gi¸, c«ng cô chèng l¹m ph¸t ThÓ chÕ vÒ gi¸, c«ngcô tù do c¹nh tranh 3. Gi¸ lµ biÕn sè c¬ b¶n cña DN Gi¸ vµ khèi lîng Gi¸c«ng cô c¹nh tranh Gi¸ vµ hiÖu qu¶ Gi¸ c«ng cô truyÒn tin 4. Gi¸ lµ biÕn sè lùa chän cña ngêi tiªu dïng Ph©n chia chi tiªu hîp lý Vai trß th«ng tin VÊn ®Ò thø 3: Ph©n lo¹i, c¬ cÊu gi¸ vµ x¸c ®Þnh chi phÝ I/ Ph©n lo¹i 1.C¸c chØ tiªu gi¸ c¶ Møc gi¸ : biÓu hiÖn b»ng tiÒn gi¸ trÞ cña hµng ho¸ víi mét gi¸ trÞ sö dông nhÊt ®Þnh, thùc hiÖn ë mét kh©u lu th«ng, mét quan hÖ trao ®æi nhÊt ®Þnh. Chªnh lÖch gi¸ (gi¸ ph©n biÖt): kho¶ng c¸ch vÒ møc gi¸ cña cïng mét lo¹i hµng ho¸ nh÷ng kh¸c nhau vÒ chÊt lîng, thêi gian vµ ®Þa ®iÓm tiªu thô, vÒ ®èi tîng vµ sè lîng mua kh¸c nhau. Tû gi¸ : mèi quan hÖ (tû lÖ) so s¸nh gi÷a hai møc gi¸ cña hai lo¹i hµng ho¸ kh¸c nhau kh«ng ®ång nhÊt vÒ gi¸ trÞ sö dông vµ nÕu ®ång nhÊt th× chóng cã h×nh th¸i vËt chÊt k¸hc nhau.
Gi¸ chuÈn: gi¸ cña c¸c s¶n phÈm chuÈn. Nã thêng kh«ng ph¶i lµ gi¸ thùc tÕ vµ mang tÝnh ®Þnh híng. Gi¸ tham kh¶o Khung gi¸: kho¶ng chªnh lÖch cña gi¸ mét lo¹i hµng ho¸ cô thÓ ®îc t¹o ra bëi giíi h¹n cao vµ giíi h¹n thÊp Gi¸ giíi h¹n: giíi h¹n cña mét møc gi¸ cô thÓ, gåm gi¸ giíi h¹n cao vµ gi¸ giíi h¹n thÊp. 2.Ph©n lo¹i gi¸ theo ®èi t îng tÝnh gi¸ Gi¸ hµng tiªu dïng: Tiªu dïng thêng xuyªn, Tiªu dïng l©u bÒn Hµng c«ng nghiÖp (t liÖu s¶n xuÊt!) DÞch vô Cña nh÷ng ngµnh ®Æc thï? 3/Ph©n lo¹i gi¸ theo c¸c giai ®o¹n vËn ®éng cña hµng ho¸ Gi¸ xuÊt xëng Gi¸ b¸n bu«n (cÊp 1 vµ cÊp 2) Gi¸ b¸n lÎ II/ C¬ cÊu gi¸ b¸n Chi phÝ trùc tiÕp 1. Nguyªn vËt liÖu 2. TiÒn l¬ng trùc tiÕp 3. Chi phÝ marketing trùc tiÕp L∙i gép Chi phÝ cè ®Þnh 4. TiÒn l¬ng gi¸n tiÕp 5. Chi phÝ marketing gi¸n tiÕp 6. Chi phÝ chung 7. Lîi nhuËn III/ Ph©n lo¹i chi phÝ
1.Ph©n lo¹i chi phÝ Chi phÝ cã thÓ ®îc ph©n lo¹i vµ x¸c ®Þnh theo nhiÒu c¬ së kh¸c nhau chøa ®ùng nh÷ng ý nghÜa kh¸c nhau ®èi víi viÖc qu¶n lý ho¹t ®éng kinh doanh. ë gãc ®é x¸c ®Þnh gi¸, c¸c chØ tiªu chi phÝ cã ý nghÜa quan träng nhÊt lµ: * Tæng chi phÝ cè ®Þnh Tæng chi phÝ cè ®Þnh lµ toµn bé chi phÝ chi cho c¸c ®Çu vµo cè ®Þnh. Nã kh«ng thay ®æi theo møc ®é s¶n xuÊt hay doanh sè b¸n. VÝ dô: chi phÝ nhµ xëng, m¸y mãc thiÕt bÞ, tiÒn tr¶ l∙i ®i vay, tiÒn chi tr¶ cho c¸c hîp ®ång ®∙ ®îc ký kÕt, tiÒn l¬ng c¸n bé qu¶n lý ... * Tæng chi phÝ biÕn ®æi Lµ toµn bé c¸c lo¹i chi phÝ chi cho c¸c ®Çu vµo biÕn ®æi. Nã thay ®æi cïng víi s¶n lîng s¶n xuÊt. VÝ dô: chi phÝ vÒ nguyªn, vËt liÖu, tiÒn l¬ng cho c«ng nh©n s¶n xuÊt.... Nhng nÕu tÝnh cho mét ®¬n vÞ s¶n phÈm chi phÝ biÕn ®æi l¹i lµ mét h»ng sè. * Tæng chi phÝ Tæng chi phÝ = Tæng chi phÝ cè ®Þnh + tæng chi phÝ biÕn ®æi ý nghÜa quan träng bËc nhÊt cña c¸c chØ tiªu nãi khi ®a ra c¸c quyÕt ®Þnh vÒ gi¸ thÓ hiÖn ë “ph©n tÝch hßa vèn” vµ lùa chän møc gi¸ thÝch hîp trong mèi t¬ng quan gi÷a gi¸, doanh thu vµ tæng lîi nhuËn. 2. TÝnh to¸n chi phÝ + ChÝ phÝ trùc tiÕp + Chi phÝ gi¸n tiÕp Nguyªn t¾c ph©n bæ C¬ së ph©n bæ IV/ Mét sè vÊn ®Ò liªn quan
1. Ph©n tÝch mèi quan hÖ gi÷a gi¸ thµnh, s¶n l îng vµ møc gi¸ dù kiÕn Gi¸ thµnh ®îc tÝnh theo c«ng thøc: Gi¸ thµnh ®¬n vÞ s¶n phÈm = Tæng chi phÝ/ s¶n lîng NÕu chØ dõng l¹i ë quan niÖm kÕ to¸n, gi¸ thµnh ®îc coi lµ bé phËn tÊt yÕu trong c¬ cÊu gi¸: Gi¸ b¸n = gi¸ thµnh + l∙i Nhng nÕu ë mét ph¹m vi réng lín h¬n cña viÖc ®Þnh gi¸ vµ qu¶n trÞ gi¸ th× viÖc ph©n tÝch mèi t ¬ng quan gi÷a chi phÝ, s¶n lîng vµ gi¸ b¸n dù kiÕn ®em l¹i cho gi¸ thµnh mét ý nghÜa to lín h¬n nhiÒu. ViÖc ®Þnh gi¸ ®îc coi lµ kh«n khÐo nÕu ban l∙nh ®¹o vµ nh÷ng ngêi lµm gi¸ biÕt ®îc chÝnh x¸c gi¸ thµnh s¶n phÈm sÏ thay ®æi nh thÕ nµo khi sè lîng s¶n phÈm gia t¨ng. Quy luËt vÒ sù gi¶m dÇn cña gi¸ thµnh khi s¶n lîng t¨ng cã ý nghÜa ®Æc biÖt quan träng trong viÖc ®Ò xuÊt "chiÕn lîc gi¸ tÊn c«ng", chiÕn lîc gi¸ "x©m nhËp thÞ trêng", hoÆc khai th¸c c¬ héi b¸n hµng ë tõng th¬ng vô, ngay c¶ khi ngêi mua ®Æt møc gi¸ thÊp h¬n gi¸ chµo hµng. T×m kiÕm tiÒm n¨ng h¹ thÊp gi¸ thµnh 2. Ngêi ta nhËn thÊy r»ng, gi¸ thµnh kh«ng chØ gi¶m xuèng theo sù gia t¨ng cña sè lîng s¶n phÈm, kinh nghiÖm s¶n xuÊt ®îc tÝch luü ("®êng cong kinh nghiÖm") mµ cßn chÞu ¶nh hëng rÊt lín vµo nh÷ng nç lùc t×m kiÕm c¸c gi¶i ph¸p h¹ thÊp chi phÝ (tiÕt kiÖm vËt t, t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng...) HiÖn nay cã rÊt nhiÒu doanh nghiÖp tiÕn hµnh ®Þnh gi¸ theo ®êng cong kinh nghiÖm vµ kh¶ n¨ng tiÕt kiÖm chi phÝ ®Ó thu hót thªm kh¸ch hµng vµ lo¹i bá ®èi thñ c¹nh tranh khi tiªn lîng c¬ héi thÞ trêng. §ã lµ trêng hîp c¸c doanh nghiÖp xuÊt hiÖn ®Çu tiªn trªn thÞ trêng. Do xuÊt hiÖn sím trªn thÞ trêng nªn so víi c¸c doanh nghiÖp xuÊt hiÖn sau, hä tÝch luü ®îc nhiÒu kinh nghiÖm h¬n dÉn ®Õn chi phÝ
s¶n xuÊt s¶n phÈm cña hä thÊp h¬n. Hä cã thÓ chñ ®éng b¸n gi¸ thÊp so víi s¶n phÈm c¹nh tranh, giµnh thÞ phÇn trong khi c¸c ®èi thñ ®ang cã gi¸ thµnh cao v× kinh nghiÖm s¶n xuÊt tÝch luü ®îc Ýt h¬n. VÊn ®Ò thø 4: C¸c h×nh th¸i thÞ tr êng vµ ph ¬ng ph¸p x¸c ®Þnh gi¸ I/ C¸c h×nh th¸i thÞ tr êng 1. §éc quyÒn ®¬n ph¬ng: ®êng cÇu cña thÞ trêng còng lµ ®êng cÇu cña ngµnh. Ngêi b¸n ®éc quyÒn lu«n giµnh quyÒn quyÕt ®Þnh vÒ gi¸. Hä thêng ®Þnh gi¸ b¸n ®Ó duy tr× vµ b¶o vÖ vÞ thÕ ®éc quyÒn; kh«ng muèn thu hót sù x©m nhËp thÞ trêng cña c¸c ®èi thñ tiÒm Èn vµ cã thÓ b¸n s¶n phÈm cho sè ®«ng c¸c kh¸ch hµng. Víi nh÷ng nhµ ®éc quyÒn, ®Ò xuÊt mét møc gi¸ ®éc quyÒn lu«n lµ vÊn ®Ò hä ph¶i quan t©m. 2. §éc quyÒn ®a ph¬ng bao gåm mét sè Ýt ngêi b¸n. Tõng ngêi trong sè hä lu«n cã thÕ m¹nh ®Ó cã thÓ g©y ¶nh hëng tíi gi¸ thÞ trêng. Hä rÊt nh¹y c¶m víi nh÷ng chiÕn lîc marketing vµ ®Þnh gi¸ cña ®èi thñ c¹nh tranh. S¶n phÈm cña hä cã kh¶ n¨ng thay thÕ cho nhau, nhng lµ sù thay thÕ cã giíi h¹n. C¸c doanh nghiÖp ho¹t ®éng trong thÞ trêng ®éc quyÒn nhãm ®Òu ph¶i c¶nh gi¸c tríc nh÷ng thay ®æi ®ét ngét vÒ gi¸ cña ®èi thñ. V× hä cã thÓ nhanh chãng mÊt ®i kh¸ch hµng thuéc phÇn thÞ trêng cña m×nh khi ®èi thñ c¹nh tranh dïng gi¸ ®Ó l«i kÐo. NÕu c¹nh tranh qua gi¸ c¶ trë nªn quyÕt liÖt, c¸c doanh nghiÖp ho¹t ®éng ë h×nh th¸i thÞ trêng nµy sÏ r¬i vµo t×nh tr¹ng tæn thÊt nÆng nÒ vÒ tµi chÝnh. Khuynh híng gi¶m gi¸ b¸n ®Ó c¹nh tranh vµ hËu qu¶ cña nã ®∙ ®a c¸c doanh nghiÖp ®éc quyÒn nhãm ®Õn
®Õn sù liªn kÕt hay tho¶ thuËn víi nhau vÒ thÞ tr êng vµ gi¸ c¶. Sù liªn kÕt vÒ gi¸ b¸n cña hä nÕu g©y thiÖt h¹i ®Õn ngêi tiªu dïng, chÝnh phñ thêng can thiÖp ®Ó ng¨n chÆn. Qua viÖc ph©n tÝch nãi trªn cho thÊy, khi ®Þnh gi¸ s¶n phÈm cña m×nh c¸c doanh nghiÖp lu«n ph¶i ®Æt m×nh trong thÕ t¬ng quan vÒ c¹nh tranh ®Ó ®iÒu chØnh gi¸ so víi ®èi thñ (®Æc biÖt lµ c¸c ®èi thñ c¹nh tranh quan träng) cho hîp lý. 3. C¹nh tranh ®éc quyÒn bao gåm nhiÒu ngêi mua vµ b¸n giao dÞch víi nhau qua mét "khung gi¸" chø kh«ng ph¶i mét gi¸ thÞ trêng duy nhÊt. Nh÷ng doanh nghiÖp nµo t¹o ®îc cho s¶n phÈm cña m×nh mét sù kh¸c biÖt vÒ chÊt lîng, mÉu m∙, hoÆc nh÷ng dÞch vô kÌm theo vµ ®îc kh¸ch hµng chÊp nhËn, hä cã thÓ ®Æt mét gi¸ b¸n riªng biÖt. Tuy nhiªn kh¶ n¨ng nµy lµ cã h¹n v× nh÷ng hµng ®îc trao ®æi trªn thÞ trêng cã kh¶ n¨ng thay thÕ nhau rÊt lín. Khi ho¹t ®éng trong h×nh th¸i thÞ trêng nµy, doanh nghiÖp lu«n ph¶i theo s¸t gi¸ vµ nh÷ng ph¶n øng vÒ gi¸ hoÆc sÏ liªn quan ®Õn gi¸ cña c¸c ®èi thñ c¹nh tranh. 4. C¹nh tranh hoµn h¶o: bao gåm nhiÒu ngêi mua vµ ngêi b¸n trao ®æi víi nhau vÒ mét thø hµng ho¸ ®ång nhÊt. Kh«ng cã mét ngêi mua hay ngêi b¸n c¸ biÖt nµo cã thÓ g©y ®îc ¶nh hëng lín ®Õn gi¸ s¶n phÈm do thÞ trêng quyÕt ®Þnh. Nh÷ng quy ®Þnh gi¸ riªng cña doanh nghiÖp ®Òu kh«ng cã ý nghÜa. II/ C¸c ph ¬ng ph¸p x¸c ®Þnh gi¸ cña doanh nghiÖp 1. Qui tr×nh x¸c ®Þnh gi¸ C¸c doanh nghiÖp ®Òu ph¶i tiÕn hµnh ®Þnh gi¸ b¸n lÇn ®Çu tiªn cho s¶n phÈm cña m×nh. §iÒu nµy x¶y ra khi doanh nghiÖp tung vµo thÞ trêng mét lo¹i
s¶n phÈm míi; hoÆc ®a mét lo¹i s¶n phÈm hiÖn cã vµo mét kªnh ph©n phèi míi hay ®em b¸n chóng ë mét thÞ trêng míi vµ khi hä tham gia ®Êu gi¸ ë mét vô ®Êu thÇu. CÇn ph¶i nãi r»ng cã rÊt nhiÒu lo¹i m« h×nh ® îc nghiªn cøu gióp cho viÖc x¸c ®Þnh mét møc gi¸. C¸c m« h×nh ®ã cã kh¸c nhau v× chóng thêng dùa trªn c¸c c¨n cø vµ nguyªn t¾c kh¸c nhau, song ®∙ cã sù thèng nhÊt kh¸ cao vÒ mét tiÕn tr×nh tÝnh møc gi¸ b¸n lÇn ®Çu, bao gåm 6 bíc. S¬ ®å TiÕn tr×nh x¸c ®Þnh møc gi¸ b¸n lÇn ®Çu X¸c X¸c X¸c Ph©n Lùa Lùa ®Þnh ®Þnh ®Þnh tÝch gi¸ chän chän nhiÖm cÇu chi vµ s¶n ph¬ng møc gi¸ vô cho thÞ tr phÝ phÈm ph¸p cô thÓ møc êng môc s¶n cña ®èi ®Þnh gi¸ 2. X¸c ®Þnh môc tiªu ®Þnh gi¸ Nh ®∙ ph©n tÝch gi¸ chØ lµ mét biÕn sè cña marketing mix, ®îc sö dông nh lµ mét c«ng cô ®Ó ®¹t môc tiªu cña doanh nghiÖp. V× vËy, x¸c ®Þnh môc tiªu ®Þnh gi¸ ph¶i xuÊt ph¸t tõ môc tiªu marketing vµ chiÕn lîc ®Þnh vÞ s¶n phÈm mµ doanh nghiÖp ®∙ lùa chän. MÆt kh¸c nã ph¶i ®îc ®Æt trong mét thÓ thèng nhÊt víi c¸c biÕn sè kh¸c cña marketing mix. ë bíc ®Çu tiªn nµy, ngêi lµm gi¸ ph¶i thùc hiÖn nh÷ng nhiÖm vô chÝnh sau ®©y: Nghiªn cøu kü môc tiªu kinh doanh, chiÕn lîc ®Þnh vÞ mµ doanh nghiÖp lùa chän; N¾m néi dung cña c¸c biÕn sè marketing – mix kh¸c; X¸c ®Þnh môc tiªu vµ nhiÖm vô cña gi¸ gåm: ph¹m vi vµ vai trß cña gi¸; Sù hç trî cña gi¸ víi
c¸c ch÷ P kh¸c trong viÖc thùc hiÖn chiÕn lîc ®Þnh vÞ vµ môc tiªu cña doanh nghiÖp.