Sự hình thành giá cả trong nền kinh tế thị trường (Phần 1)

Chia sẻ: Nguyễn Kiều Trinh | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:6

Thêm vào BST

Báo xấu

111
lượt xem 23
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Một mức giá không được chấp nhận trong trao đổi thường xuất phát từ vấn đề cốt lõi là lợi ích của một hoặc hai bên tham gia trao đổi không được thỏa mãn

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Sự hình thành giá cả trong nền kinh tế thị trường (Phần 1)

Chuyªn ®Ò Sù h×nh thµnh gi¸ c¶ trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng VÊn ®Ò 1: Ph¹m trï gi¸ c¶ trong nÒn kinh tÕ thÞ tr êng I/ C¸c kh¸i niÖm vÒ gi¸ c¶ 1. Kh¸i niÖm gi¸ theo gãc ®é kinh tÕ Lý thuyÕt cæ ®iÓn D.Ricardo: gi¸ dùa trªn sè lîng lao ®éng cÇn thiÕt ®Ó t¹o ra hµng ho¸ bao gåm c¶ c¸c kho¶n chi phÝ bæ sung nh chi phÝ ph©n phèi Malthus: gi¸ dùa trªn gi¸ trÞ cña lao ®éng biÓu hiÖn b»ng tiÒn mµ ngêi mua s½n sµng bá ra ®Ó cã ®îc hµng ho¸ Bentham: ®èi víi ngêi tiªu dïng, gi¸ ®îc x¸c ®Þnh bëi mong muèn së h÷u hµng ho¸; ®èi víi ngêi b¸n lµ kho¶n chi phÝ mµ hä ph¶i bá ra ®Ó s¶n xuÊt ra hµng ho¸ dã Lý thuyÕt ‘cËn biªn’ Lý thuyÕt nµy nhÊn m¹nh c¸c yÕu tè chñ quan trong viÖc x¸c ®Þnh gi¸ c¶ hµng ho¸ Menger: gi¸ trÞ g¾n liÒn víi nh÷ng ®¸nh gi¸ vÒ sù íc muèn cña ngêi mua vµ v× vËy, kh«ng ph¶i dùa trªn chi phÝ s¶n xuÊt Wieser & Jevon: chÝnh tÝnh h÷u Ých cña hµng ho¸ gi¶i thÝch chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ trÞ cã thÓ ®îc ®o lêng tríc khi s¶n xuÊt Lý thuyÕt t©n cæ ®iÓn Marshall: cÇn ph©n biÖt viÖc x¸c ®Þnh gi¸ ë ng¾n h¹n vµ dµi h¹n
Gi¸ c¶ mµ ngêi mua s½n sµng tr¶ ®Ó cã ®îc hµng ho¸ phô thuéc ®ång thêi vµo íc muèn së h÷u hµng ho¸ ®ã cña hä vµ chi tiªu mµ hä dµnh cho viÖc ®ã ë ng¾n h¹n, cÇu thÞ trêng cã t¸c ®éng rÊt m¹nh ®Õn gi¸ trong khi ë dµi h¹n, gi¸ c¶ ®îc ®iÒu chØnh chñ yÕu dùa vµo chi phÝ s¶n xuÊt víi gi¶ thiÕt vÒ c¹nh tranh §Ó nghiªn cøu gi¸ c¶, cÇn ph¶i sö dông mét c«ng cô c¬ b¶n lµ kh¸i niÖm vÒ ®é co gi∙n! KhiÕm khuyÕt cña c¸c kh¸i niÖm vÒ gi¸ trªn? Lý thuyÕt cæ ®iÓn kh«ng tÝnh ®Õn sù thay ®æi vÒ qui m« DN, sù ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm vµ sù xuÊt hiÖn cña qu¶ng c¸o Lý thuyÕt t©n cæ ®iÓn cã tÝnh ®Õn c¸c yÕu tè trªn nhng chØ coi ®ã lµ nh÷ng thay ®æi ®Æc biÖt Cha ®Ò cËp ®Õn vai trß cña c¹nh tranh ®éc quyÒn Vai trß cña c¹nh tranh ®éc quyÒn Lµm biÕn mÊt nguyªn t¾c gi¸ duy nhÊt (hay gi¸ ®ång nhÊt) vµ nguyªn lý vÒ tÝnh ®ång nhÊt cña s¶n phÈm ChÊp nhËn cho DN mét cÊp ®é tù do trong viÖc h×nh thµnh gi¸ vµ lùa chän h×nh thøc s¶n xuÊt Tõ gi¸ duy nhÊt ®Õn nhiÒu gi¸ Lý thuyÕt cña Chamberlin vÒ Sù kh¸c biÖt ho¸ s¶n phÈm Ngêi mua vµ ngêi b¸n gÆp nhau kh«ng ph¶i ngÉu nhiªn mµ theo ý thÝch cña hä Mçi ngêi b¸n cã sù ®éc quyÒn tuyÖt ®èi vÒ s¶n phÈm cña m×nh nh÷ng kh«ng cã ®éc quyÒn vÒ cung v× cã s¶n phÈm thay thÕ
ChØ cã c¹nh tranh ®éc quyÒn míi gi¶i thÝch ®îc sù h×nh thµnh gi¸ khi s¶n phÈm kh¸c biÖt HiÖn tîng nhiÒu gi¸ trªn thÞ trêng §ã lµ chÝnh s¸ch b¸n cïng lo¹i s¶n phÈm víi c¸c møc gi¸ kh¸c nhau tuú theo c¸c ®Æc tÝnh riªng g¾n víi cÇu, nh ngêi mua lµ ai?, ngêi tiªu dïng cã ngÇn ng¹i khi mua? C¬ së cña ph©n biÖt gi¸? Sù kh¸c nhau vÒ ®é co gi∙n cña cÇu trªn c¸c ®o¹n thÞ trêng mµ DN cã thÓ b¸n s¶n phÈm Sù kh¸c biÖt vÒ chÊt lîng s¶n phÈm vµ tÝnh h÷u Ých cña chóng Kh¸c biÖt vÒ ®Þa lý (lý thuyÕt Robinson) Kh¸i niÖm CÇu bËc thang cña Michel: cÇu cña mét DN bao gåm nhiÒu møc cÇu bé phËn ®èi víi nh÷ng mÆt hµng kh¸c nhau trong chñng lo¹i s¶n phÈm (hay cßn gäi lµ cÇu thø ph¸t) 2. C¸c h×nh thøc biÓu hiÖn cña gi¸ theo gãc ®é marketing Gi¸ c¶ mang nhiÒu tªn gäi kh¸c nhau (xem b¶ng 1). B¶ng 1: Nh÷ng tªn gäi kh¸c nhau cña gi¸ c¶ C¸c thuËt ng÷ Lo¹i s¶n phÈm/ dÞch vô thay thÕ Gi¸ c¶ HÇu hÕt c¸c lo¹i hµng ho¸... Häc phÝ C¸c kho¸ häc, gi¸o dôc... TiÒn thuª Nhµ ë hay sö dông c¸c ph¬ng tiÖn nµo ®ã... L∙i suÊt Gi¸ sö dông tiÒn... LÖ phÝ C¸c dÞch vô chuyªn nghiÖp luËt s, b¸c sÜ...
Cíc C¸c dÞch vô vËn chuyÓn, th«ng tin... TiÒn l¬ng/ tiÒn Tr¶ cho hµng ho¸ søc lao ®éng... c«ng Hoa hång Cho viÖc thùc hiÖn c¸c chøc n¨ng th¬ng m¹i... Theo gãc ®é øng dông marketing vµo thùc tiÔn kinh doanh, cã thÓ ®Þnh nghÜa gi¸ c¶ nh sau: * Víi ho¹t ®éng trao ®æi, gi¸ c¶ ®îc ®Þnh nghÜa: "Gi¸ lµ mèi t¬ng quan trao ®æi trªn thÞ trêng." §Þnh nghÜa nµy chØ râ: Gi¸ lµ biÓu tîng gi¸ trÞ cña s¶n phÈm, dÞch vô trong ho¹t ®éng trao ®æi. V× vËy, kh«ng thÓ thiÕu v¾ng gi¸ c¶ ë bÊt kú mét ho¹t ®éng trao ®æi nµo. Trao ®æi qua gi¸ lµ trao ®æi dùa trªn gi¸ trÞ cña nh÷ng thø ®em trao ®æi. V× vËy, khi thùc hiÖn trao ®æi qua gi¸, tríc hÕt ph¶i ®¸nh gi¸ ®îc gi¸ trÞ cña c¸c thø ®em trao ®æi. NÕu tiªu chuÈn cña gi¸ trÞ lµ lîi Ých kinh tÕ th× sù chÊp nhËn mét møc gi¸ phô thuéc rÊt lín vµo sù xÐt ®o¸n lîi Ých mµ c¸c thµnh viªn tham gia trao ®æi ®¸nh gi¸ vÒ møc gi¸ ®ã. Mét møc gi¸ kh«ng ®îc chÊp nhËn trong trao ®æi thêng xuÊt ph¸t tõ vÊn ®Ò cèt lâi lµ lîi Ých cña mét hoÆc c¶ hai bªn tham gia trao ®æi kh«ng ®îc tháa m∙n. Cho dï gi¸ mang nh÷ng tªn gäi kh¸c nhau nhng chóng ®Òu chøa ®ùng mét ý nghÜa kinh tÕ chung: lîi Ých ®îc x¸c ®Þnh b»ng tiÒn. * Víi ngêi mua: Ngêi mua lµ mét trong hai thµnh phÇn tÊt yÕu cña ho¹t ®éng trao ®æi. Trong trao ®æi, hä thêng lµ ngêi cã tiÕng nãi cuèi cïng vÒ mét møc gi¸ ®îc thùc hiÖn. Ngêi mua tham gia trao ®æi nh»m t×m kiÕm nh÷ng lîi Ých mµ hµng hãa vµ dÞch vô cã thÓ tho¶ m∙n nhu cÇu vµ íc
muèn cña hä. Víi hä, ho¹t ®éng trao ®æi nµo còng ph¶i tr¶ gi¸. Møc mµ ngêi mua ph¶i tr¶ cho hµng hãa vµ dÞch vô díi h×nh thøc tiÒn tÖ chÝnh lµ gi¸ c¶ cña hµng hãa vµ dÞch vô ®ã. Ngêi mua ®Þnh nghÜa gi¸ c¶ nh sau: "Gi¸ c¶ cña mét s¶n phÈm hoÆc dÞch vô lµ kho¶n tiÒn mµ ngêi mua ph¶i tr¶ cho ngêi b¸n ®Ó ®îc quyÒn së h÷u, sö dông s¶n phÈm hay dÞch vô ®ã." §Þnh nghÜa nµy thÓ hiÖn râ quan niÖm cña ngêi mua vÒ gi¸: Gi¸ lµ chi phÝ b»ng tiÒn mµ ngêi mua ph¶i bá ra ®Ó cã ®îc nh÷ng lîi Ých mµ hä t×m kiÕm ë hµng hãa vµ dÞch vô. V× vËy, gi¸ thêng lµ chØ sè quan träng ®îc sö dông trong qu¸ tr×nh lùa chän vµ mua s¾m s¶n phÈm cña ngêi mua. Nã võa lµ "phanh h∙m", võa lµ c«ng cô kÝch cÇu s¶n phÈm. ThÝch mua rÎ lµ xu híng cã tÝnh quy luËt trong øng xö vÒ gi¸ cña ngêi mua. Khi mäi ®iÒu kiÖn kh¸c nh nhau (chÊt lîng s¶n phÈm, danh tiÕng nh∙n hiÖu, dÞch vô hç trî... nh nhau) ngêi mua lu«n t×m ®Õn nh÷ng ngõoi cung øng cã gi¸ b¸n thÊp nhÊt. Gi¸ chØ lµ ®¹i diÖn cho mét bé phËn chi phÝ (®îc tÝnh b»ng tiÒn) mµ ngêi mua ph¶i bá ra ®Ó së h÷u vµ sö dông s¶n phÈm. V× vËy, kh«ng thÓ coi lµ biÕn sè duy nhÊt ¶nh hëng tíi quyÕt ®Þnh cña ngêi mua. Trong nhiÒu trêng hîp, c¸c yÕu tè phi gi¸ c¶ (lèi sèng, sù nhËn thøc, t©m lý,...) cßn ¶nh hëng tíi hµnh vi cña ngêi mua lín h¬n c¶ ¶nh hëng cña gi¸ c¶. * Víi ngêi b¸n: Trong ho¹t ®éng trao ®æi, ngêi b¸n ®ãng vai trß cung øng hµng hãa vµ dÞch vô tháa m∙n nhu cÇu vµ íc muèn cña ngêi mua vµ muèn nhËn l¹i gi¸ trÞ hµnh hãa, dÞch vô ®ã ®îc biÓu hiÖn díi h×nh thøc gi¸ gi¸ c¶.
§Þnh nghÜa gi¸ c¶ cña ngêi b¸n: "Gi¸ c¶ cña mét hµng hãa, dÞch vô lµ kho¶n thu nhËp ngêi b¸n nhËn ®îc nhê viÖc tiªu thô s¶n phÈm ®ã." Víi ngêi b¸n, nhËn thøc vÒ gi¸ cña s¶n phÈm ®îc thÓ hiÖn qua ®¼ng thøc sau ®©y: Gi¸ cña mét ®¬n vÞ s¶n phÈm = Doanh thu/ ®¬n vÞ hµng hãa, dÞch vô Sau ®©y lµ mét sè nhËn xÐt cña ngêi lµm marketing khi ®¸nh gi¸ vÒ tÇm quan träng cña gi¸: Gi¸ lµ biÕn sè duy nhÊt cña Marketing mix t¹o doanh thu cho doanh nghiÖp. C¸c quyÕt ®Þnh vÒ gi¸ lu«n g¾n víi kÕt qu¶ tµi chÝnh cña doanh nghiÖp. Trong ho¹t ®éng trao ®æi, mong muèn b¸n ®îc s¶n phÈm víi gi¸ cao lµ mét trong nh÷ng biÓu hiÖn ®Æc trng trong hµnh vi tho¶ thuËn vÒ gi¸ cña ngêi b¸n. Th«ng tin vÒ gi¸ lu«n gi÷ vÞ trÝ sè 1 trong viÖc ®Ò xuÊt c¸c quyÕt ®Þnh kinh doanh nãi chung vµ c¸c quyÕt ®Þnh vÒ gi¸ nãi riªng. Qu¶n trÞ gi¸ ®îc coi lµ mét träng t©m cña qu¶n trÞ marketing.