Tạp chí Y dược học quân sự: Số đặc biệt 2/2024 - Chào mừng 75 năm ngày Truyền thống Học viện Quân y (10/3/1949 - 10/3/2024)

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:518

Thêm vào BST

Báo xấu

2
lượt xem 1
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tạp chí Y dược học quân sự - Số đặc biệt 2/2024: Chào mừng 75 năm ngày Truyền thống Học viện Quân y (10/3/1949 - 10/3/2024) gồm có một số bài viết nghiên cứu sau: Cập nhật vai trò nội soi phế quản chẩn đoán và điều trị bệnh hô hấp; Một số đặc điểm trong cứu chữa vận chuyển người bị thương trong thảm họa; Nghiên cứu bào chế hệ nano lipid rắn chứa celecoxib và đánh giá khả năng ức chế một số dòng tế bào ung thư vú in vitro; Đánh giá ảnh hưởng của đa hình RS1048943 trên gen CYP1A1 và đứt gãy DNA tinh trùng; Biến đổi một số chỉ số chức năng hệ thần kinh trung ương của bộ đội khi hoạt động trong hầm công sự tại Đảo A;… Mời các bạn cùng tham khảo!

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tạp chí Y dược học quân sự: Số đặc biệt 2/2024 - Chào mừng 75 năm ngày Truyền thống Học viện Quân y (10/3/1949 - 10/3/2024)

T P CHÍ Y D C H C QUÂN S - S C BI T 2024 CHÀO M NG 75 N M NGÀY TRUY N TH NG H C VI N QUÂN Y M CL C Trang 1 C p nh t vai trò n i soi ph qu n ch n oán và i u tr b nh hô h p 11 T Bá Th ng Update on the role of bronchoscopy in diagnosis and treatment of respiratory disease 2 M t s c i m trong c u ch a v n chuy n ng i b th ng 20 trong th m h a V Tùng S n, V Ng c Hoàn, Hoàng V n Th n Bùi ng Th Anh, Lã Th H ng Giang Bùi Kim Linh, Nguy n Ti n M nh, Nguy n Xuân Kiên Several characteristics of the treatment and transport of injured people in disasters 3 Nghiên c u bào ch h nano lipid r n ch a celecoxib và ánh giá 35 kh n ng c ch m t s dòng t bào ung th vú in vitro Tr n Th Ph ng, Ch V n M n Preparation of solid lipid nanoparticle containing celecoxib and evaluation of in vitro anti-breast cancer activity 4 ánh giá nh h ng c a a hình RS1048943 trên gen CYP1A1 và 46 t gãy DNA tinh trùng Tr n V n Khoa, Tri u Ti n Sang, Nguy n V n Phong Nguy n c S n, T Th Bình, V Ng c Huy n Assessment of the effect of variants RS1048943 on CYP1A1 gene and its interactions affect sperm DNA fragmentation 5 Bi n i m t s ch tiêu ch c n ng h th n kinh trung ng 57 c ab i khi ho t ng trong h m công s t i o A Nguy n Hoàng Trung, Nguy n V n Chuyên T ng c Minh, Tr n V n Kha Changes in some central nervous system function indicators of soldiers operating in fortifications on Island A
Trang 6 Ki m soát t bào ung th i tràng t ng sinh thông qua c ch 70 protein tham gia s a ch a t n th ng DNA Qu nh Chi, Bùi Kh c C ng Controlling the proliferation of colon cancer cells through the inhibition of protein involved in DNA damage repair 7 Nghiên c u m t s c i m lâm sàng, c n lâm sàng và các y u t 80 nh h ng n t l thu tinh trùng b ng ph ng pháp micro TESE b nh nhân Klinefelter vô tinh Ph m c Minh, Tr nh Th S n, H S Hùng oàn Th H ng, Tr nh An Thiên Research on clinical and subclinical characteristics and factors affecting the sperm retrieval rate of the micro TESE method in azoospermic Klinefelter patients 8 So sánh t l có thai chuy n phôi ông l nh gi a 2 nhóm 88 tr ng thành noãn b ng GnRH ng v n so v i hCG Hoàng Th Thanh Th y, D ng H ng Oanh H S Hùng, Tr nh Th S n Comparison of pregnancy rates after frozen embryo transfer between two groups oocytes trigger by GnRH agonist versus hCG 9 K t qu thu dung và i u tr c a B nh vi n Dã chi n c p 2 s 4 97 Vi t Nam t i phái b Gìn gi Hòa bình Liên H p Qu c Nam Sudan Lê Vi t Anh, H H u Ph c, Ph m M nh C ng Nguy n V n Ninh, Nguy n Th Anh, Tr n Vi t Ti n Treatment results of Vietnam’s Level-2 Field Hospital rotation 4 in the United Nations Peacekeeping Mission in South Sudan 10 Nghiên c u m t s c i m tâm sinh lý nam gi i ng i 109 Vi t Nam b ng h th ng Vienna Test System Nguy n Minh Ph ng, Phan V n M nh, Nguy n H u B n Ph m Th Di u H ng, Hoàng Phúc Thành Research on some psychophsiological characteristics in Vietnamese men using the Vienna Test System
Trang 11 Th c tr ng m t s y u t liên quan n nguy c gây ra s c 119 phóng x , h t nhân trong th i bình Lê Tr ng D ng, Nguy n Hoàng Trung, Hoàng c Nh t Nguy n c L y, T ng c Minh Current status of some factors related to the risk of radioactive and nuclear incidents in peacetime 12 K t qu công tác b o m quân y t i o Nam Y t qu n o 131 Tr ng Sa giai o n 2004 - 2023 Nguy n Th Anh, H H u Ph c, Ph m M nh C ng Nguy n V n Ninh, Lê Vi t Anh, Tr n Vi t Ti n Results of ensuring medical military on Nam Yet island Truong Sa archipelago from 2004 - 2023 13 T ng k t công tác c u ch a, v n chuy n th ng binh trong 143 kháng chi n b o v mi n B c Vi t Nam (1965 - 1972) Tr nh Lê Nam, Hoàng c Nh t, Nghiêm Nh Anh ào Trung H i, Nguy n S Tu n Summary of medical rescue and transport of wounded soldiers during the resistance war for national salvation in the North of Vietnam phase 1965 - 1972 14 Thay i m t s ch s siêu âm Doppler ng m ch h c viên phi công 152 quân s khi luy n t p trên máy mô ph ng quá t i bay statoergometr ng Qu c Huy, Blaginin Andrei Alexandrovich Lapshina Tatiana Alexandrovna, Anhienkov Oleg Alexandrovich Lê V n H ng, Nguy n Xuân Kiên Changes in some arterial Doppler ultrasonic indicators of military pilot cadets when training on the G-force simulator statoergometr 15 Th c tr ng và nhu c u ào t o liên t c c a i u d ng t i các 162 B nh vi n Quân khu 7 Tr n Th H ng Giang, Tr n Nguy n Nh Hi u The current status and need for continuous nursing training at Military Region 7 Hospitals
Trang 16 ng d ng kháng th n dòng mAbNS1-DENV1-4 phát hi n 174 kháng nguyên NS1 c a các týp virus Dengue b ng ph ng pháp Elisa Nh Bình, Hoàng Xuân C ng, Tr n Th H ng Th nh Võ Th Bích Th y, Tr nh Th S n, Ph m Hùng Ti n Application of monoclonal antibody mAbNS1-DENV1-4 to detect NS1 antigen of four types of dengue virus by Elisa method 17 c i m hình nh t n th ng trên X-quang và c t l p vi tính 186 c a b nh nhân lao ph i m i AFB d ng tính Phùng Anh Tu n, Nguy n H ng H i, Nguy n Thái Qu nh Anh Characteristics of pulmonary tuberculosis on X-ray and multi-slice computed tomography in patients with AFB-positive 18 Nghiên c u m t s c i m siêu âm kh p vai ng ng i b nh 197 viêm dính kh p vai Nguy n Huy Thông, Lê Hoà Yên Chan Kannra, Ph m Ng c Th ng Research on dynamic sonographic characteristics of patients with adhesive capsulitis 19 N ng adiponectin huy t thanh i t ng ái tháo ng 205 thai k tu n thai 24 - 28 và tr c khi sinh Phan Th T Nh , Hoàng Trung Vinh V Bá Quy t, Ph m Th Tài Serum adiponectin levels in gestational diabetes mellitus subjects at 24 - 28 weeks of gestational and before delivery 20 Nghiên c u ch s gan nhi m m b nh nhân ái tháo ng týp 2 217 Nguy n Ti n S n, Lê ình Tuân, Nguy n Huy Thông L ng Công Th c, Nguy n Duy Toàn, Nguy n V n Thu n Fatty liver index in patients with type 2 diabetes 21 B c u ánh giá giá tr c a xét nghi m 16S rRNA-real-time 227 ExBP-RT-PCR trong ch n oán lao ph i m i ào Ng c B ng, Nguy n Chí Tu n Nguy n Th Hoan, T Bá Th ng Initial evaluation of the 16S rRNA-real-time ExBP-RT-PCR test value in newly diagnosed pulmonary tuberculosis
Trang 22 Nghiên c u s b c l d u n PD-L1 b nh nhân ung th ph i 235 không t bào nh Tr ng ình Ti n, Nguy n Thu Hi n, ng Thành Chung Tr n Ng c D ng, Nguy n Thùy Linh ng Thái Trà, Ph m V n Th nh Study on the expression of PD-L1 marker in patients with non-small cell lung cancer 23 Xây d ng ng chu n nh l ng n ng long non-coding RNA 245 IFI6lnc2 và EPB41L4A-AS1 b ng ph ng pháp real-time PCR Nguy n Minh Nam, Nguy n Th Thùy D u inh Th Thu H ng, Nguy n ng D ng Bùi Lan Anh, Ella Sklan, Hoàng V n T ng Establishment of the standard curve to quantify long non-coding RNA IFI6lnc2 and EPB41L4A-AS1 concentration using the real-time PCR method 24 Giá tr c a thang i m MAP(ASH) trong tiên l ng b nh nhân 256 ch y máu tiêu hóa c p do v giãn t nh m ch th c qu n D ng Quang Huy, Nguy n V n Chung, ào c Ti n The value of MAP(ASH) score in the prognosis of patients with acute variceal bleeding 25 Nghiên c u s không tuân th i u tr thu c c ch mi n d ch 266 b nh nhân ghép th n t i B nh vi n Quân y 103 Ph m Qu c To n, L u C nh Toàn Nguy n Thanh Xuân, ào Th Khánh Assessment of non-adherence to immunosuppressive medicine in renal transplant patients 26 Nghiên c u n ng testosterone huy t thanh b nh nhân nam 274 m c b nh th n m n giai o n cu i Phan Bá Ngh a, inh Tr ng Hà, Lê Vi t Th ng Study on serum testosterone concentration in male patients with end-stage kidney disease
Trang 27 Kh o sát nguy c té ngã c a ng i b nh Parkinson t i B nh vi n 283 a khoa t nh Thái Bình D ng Huy Hoàng, Nguy n Th Hoa, Lê ình Tuân Nguy n Ti n S n, Ph m Th Kim Liên Risk factors for falls of Parkinson's patients at Thai Binh Provincial General Hospital 28 M t s y u t liên quan n h i ch ng chân không yên 292 b nh nhân nh i máu não c Thu n, Ph m Ng c Th o Nguy n c Thu n, Tr n Minh Tuân Several factors relating to restless legs syndrome in ischemic stroke patients 29 Hi u qu ch ng viêm và gi m au c a th y châm ch ph m ch a 300 n c ong trên b nh nhân thoái hóa kh p g i, viêm quanh kh p vai Ph m H ng Vân, Tr n Ph ng ông, Nguy n Bá Quang Anti-inflammatory and analgesic effects of pharmacopuncture with bee venom preparations in patients with knee osteoarthritis and shoulder periarthritis 30 ánh giá tác d ng c a c y ch catgut trên b nh nhân m c 312 h i ch ng th t l ng hông do thoát v a m c t s ng th t l ng V V n i, oàn Lan Anh Evaluation of the effect of catgut embedding on patients with low back pain caused by lumbar disc herniation 31 Nghiên c u m i liên quan gi a ki u gen SARS-CoV-2 v i 322 m ts c i m lâm sàng ng i b nh COVID-19 Tr nh Công i n, Lê V n Nam, Nguy n Thu Trang Ph m Ng c Th ch, Lê V n Duy t Study on the relationship between SARS-CoV-2 genotype and some clinical characteristics of COVID-19 patients
Trang 32 c i m lâm sàng, c n lâm sàng và c n nguyên vi sinh 330 gây nhi m khu n huy t trên b nh nhân x gan i u tr t i B nh vi n Quân y 103 Lê V n Nam, Nguy n Vi t Ph ng Clinical, subclinical, and microbiological characteristics of sepsis in cirrhotic patients at Military Hospital 103 33 Nghiên c u giá tr NLR, PLR và m t s ch s hóa sinh máu 341 b nh nhân u lympho ác tính không Hodgkin t i B nh vi n Quân y 103 Nguy n Th Thu, Nguy n Tr ng Hà, Nguy n V n B ng T ng Xuân Hòa, Nguy n Xuân Khái Study on NLR, PLR values, and biochemical indicators of patients with non-Hodgkin lymphoma at Military Hospital 103 34 Nghiên c u giá tr c a NLR, PLR trong tiên l ng áp ng 352 i u tr ung th bi u mô t bào gan v i ph ng pháp TACE H Th Thanh Dung, Nghiêm Th Minh Châu Hà V n Trí, Nguy n Châu Phong, ng Quang Vinh Study on the value of NLR and PLR indexes in predicting treatment response in hepatocellular carcinoma patients with TACE therapy 35 M t s y u t tiên l ng trong i u tr ung th bàng quang nông 361 b ng Epirubicin n i bàng quang t i B nh vi n K Anh Tú, Nguy n Qu nh H ng Prognostic factors of patients with non-muscle-invasive bladder cancer treated with Epirubicin at Vietnam National Cancer Hospital 36 ánh giá k t qu i u tr gãy Dupuytren b ng ph u thu t 370 k t x ng bên trong t i B nh vi n a khoa Hà ông Nguy n Tr ng Ngh a, Tr n Quang To n Nguy n Minh Hoàng, Nguy n Công Duy Evaluation of the treatment results of Dupuytren's fractures with internal bone joint surgery at Ha Dong General Hospital
Trang 37 ánh giá s bi n i interleukin-6 và interleukin-10 sau gây mê 380 không opioid trong ph u thu t c t i tr c tràng Nguy n Trung Kiên, Cao Th Bích H nh, V Th Thanh Nga Evaluation of the changes of interleukin-6 and interleukin-10 after free-opioid anesthesia in colorectal surgery 38 Nh n xét m t s c i m k thu t ng d ng indocyanine green 388 kh o sát t i máu ng d dày trong ph u thu t n i soi i u tr ung th th c qu n Nguy n V n Ti p, Nguy n Tr ng Hòe, Nguy n Anh Tu n Assessment of several technical characteristics of indocyanine green application in investigating gastric tube perfusion in thoracoscopic surgery for the treatment of esophageal cancer 39 Bi n ch ng rò mi ng n i sau ph u thu t n i soi c t th c qu n 402 tri t c n i u tr ung th th c qu n Ngô Gia Khánh, Nguy n Tr ng Hòe, Nguy n V n Ti p Complications of anastomotic leakage after thoracoscopic esophagectomy for esophageal cancer 40 ánh giá b c u k t qu ghép th n ng i nh n th n 413 có b nh lý i kèm tr c ghép t i B nh vi n Quân y 103 Bùi V n M nh, Nguy n Chí Tu Tr n c Ti p, Bùi Quang Th nh Initial evaluation of kidney transplant results in kidney recipients with pre-transplant comorbidities at Military Hospital 103 41 B c u ánh giá k t qu ph u thu t m s gi i ép k t h p 421 m b d ch não t y n n s i u tr ch n th ng s não n ng t i B nh vi n Quân y 103 Nguy n Thành B c, Nguy n V n Nam Nguy n M nh Tr ng, Nguy n Xuân Ph ng Initial evaluation of the implementation of cisternostomy as an adjuvant to decompressive craniectomy for the treatment of severe traumatic brain injury at Military Hospital 103
Trang 42 M t s y u t liên quan t i k t qu ph u thu t b nh nhân máu t 432 ngoài màng c ng c p tính do ch n th ng t i B nh vi n Quân y 103 Tr n Anh c, Nguy n H u Khanh, Nguy n Thành B c Several factors related to surgical outcomes in patients with epidural hematoma due to trauma at Military Hospital 103 43 Giá tr tiên l ng t vong c a t l lactate/albumin th i i m 441 vào vi n b nh nhân ch n th ng s não n ng Lê ng M nh, Ph m V n Công, Tr n Qu c Vi t Nguy n Quang Huy, Nguy n c Khôi Nguy n Thành B c, Nguy n Trung Kiên The mortality prognostic value of the lactate/albumin ratio in severe traumatic brain injury patients 44 ánh giá k t qu ghép th n t i B nh vi n Trung ng Quân i 449 103 Lào Keovithoun Vibounmy, Savengxay Dalasat Khonevilay Khinthavong, Pan Philavong Phimmasone Phommavongsa, Vongmyxay Inthavong Sonephay Lorsingkham, V Nh t nh Nguy n V n Nam, Buasing Inthavong Evaluation of kidney transplant results at Laos Military Central Hospital 103 45 ánh giá m i liên quan c a n ng cf DNA-EBV huy t t ng 457 tr c i u tr v i áp ng i u tr sau hóa ch t c m ng trên b nh nhân ung th bi u mô vòm m i h ng giai o n III - IVa Lan H ng, Nghiêm c Thu n, Nguy n V n Ba Assessment of the correlation between pre-treatment plasma cf EBV-DNA level and response after induction chemotherapy in patients with nasopharyngeal carcinoma stage III - IVa 46 M t s c i m và k t qu ph u thu t n i soi i u tr viêm m i xoang 468 tái phát sau ph u thu t Qu n Thành Nam, Nghiêm c Thu n, Nguy n Quy t Th ng Some characteristics and results of endoscopic surgery for the treatment of recurrent rhinosinusitis after surgery
Trang 47 Kh o sát m i liên quan gi a c i m gi i ph u b nh lý v i 478 m t s tri u ch ng lâm sàng, c n lâm sàng c a u tuy n th ng th n t i B nh vi n Quân y 103 ào V n Nh t, Ph m Quang Vinh, Nguy n Anh Tu n Nguy n ình D ng, Nguy n Nh t An, Cao Quy t Th ng D ng Minh Hi u, inh V n Th nh, Nguy n Phú Vi t Study on the relationship between pathology characteristics with some clinical and subclinical symptoms in patients with adrenal tumors at Military Hospital 103 48 ánh giá k t qu ph u thu t n i soi x trí kh i u bu ng tr ng 487 xo n t i B nh vi n Quân y 103 ào Nguyên Hùng, Lê Th Vân Trang, Hoàng V n S n Evaluation of results of laparoscopic surgery in treating ovarian torsion at Military Hospital 103 49 Ph i h p midazolam v i propofol kh i mê và t 494 mask thanh qu n Võ V n Hi n, Bùi Minh Du n Combination of midazolam with propofol for the induction of anesthesia and laryngeal mask airway insertion 50 M t s y u t liên quan n nhi m khu n v t m c a ng i b nh 504 ph u thu t t i B nh vi n 19-8, B Công an Nguy n Thái H ng, Tr n V n Sáu, Hoàng H i Factors associated with surgical site infection incidence in surgical patients at 19-8 Hospital, Ministry of Public Security
CHÀO M NG 75P CHÍ NGÀY TRUYC N TH NG - S C VICN QUÂN Y T N MYD CH QUÂN S H BI T 2024 C P NH T VAI TRÒ N I SOI PH QU N CH N OÁN VÀ I U TR B NH HÔ H P T Bá Th ng1* Tóm t t N i soi ph qu n ã phát tri n m nh m trong vài th p k qua và cs d ng r ng rãi trong ch n oán và i u tr các b nh hô h p. Hi n nay, có nhi u k thu t n i soi ph qu n m i nh n i soi ph qu n siêu âm, n i soi ph qu n siêu nh , n i soi ph qu n có h ng d n i n t … và các k thu t n i soi can thi p xâm l n t i thi u trong i u tr các b nh liên quan n ng th , nhu mô ph i và màng ph i ã c phát tri n và áp d ng trên lâm sàng. S phát tri n c a các k thu t n i soi ph qu n ch n oán và can thi p m i ã mang l i vai trò quan tr ng trong ch n oán và i u tr các b nh hô h p nh m r ng ph m vi ch nh trong ch n oán và i u tr so v i k thu t n i soi ph qu n tr c ây; hi u qu ch n oán chính xác cao, an toàn, ít tai bi n và bi n ch ng h n. Các k thu t này ang góp ph n nâng cao hi u qu ch n oán và i u tr các b nh hô h p trên th gi i và t i Vi t Nam. T khóa: N i soi ph qu n ch n oán; N i soi ph qu n can thi p. UPDATE ON THE ROLE OF BRONCHOSCOPY IN DIAGNOSIS AND TREATMENT OF RESPIRATORY DISEASE Abstract Bronchoscopy has developed rapidly over the past few decades and has been widely used in diagnosing and treating respiratory diseases. Currently, there are many new bronchoscopy techniques, such as ultrasound bronchoscopy, ultrathin bronchoscopy, electromagnetic navigation bronchoscopy, etc, and minimally invasive diagnostic and therapeutic procedures involving airways, lungs, and pleura, have been developed and applied. The development of diagnostic and interventional bronchoscopy techniques has played an important role in diagnosing 1 B môn - Trung tâm N i Hô h p, B nh vi n Quân y 103, H c vi n Quân y * Tác gi liên h : T Bá Th ng (tabathang@yahoo.com) Ngày nh n bài: 19/12/2023 Ngày c ch p nh n ng: 15/01/2024 http://doi.org/10.56535/jmpm.v49i2.603 11
T P CHÍ Y D C H C QUÂN S -S C BI T 2024 and treating respiratory diseases, widening its scope in diagnosing and treating pulmonary diseases compared with traditional bronchoscopy techniques. Their diagnostic efficiency is highly, accurate, safe, and has fewer side effects and complications. These techniques contribute to improving the effectiveness of diagnosis and treatment of respiratory diseases in the world, including Vietnam. Keywords: Diagnostic bronchoscopy; Interventional bronchoscopy. TV N M c tiêu c a bài báo này t p trung vào: N i soi ph qu n ã phát tri n m nh T ng quan s phát tri n c a các k trong vài th p k qua và c s d ng thu t n i soi ph qu n trong ch n oán r ng rãi trong ch n oán và i u tr các và i u tr các b nh hô h p hi n nay. b nh hô h p. V i s phát tri n c a các N I DUNG NGHIÊN C U k thu t n i soi ph qu n m i nh n i ph qu n siêu âm, n i soi ph qu n 1. Các k thu t n i soi ph qu n siêu nh , n i soi ph qu n có h ng ch n oán d n t tr ng… ã m r ng ph m vi * Ch n oán h ch trung th t: ch n oán b nh ph i [1, 2]. N i soi N i soi ph qu n siêu âm ph qu n can thi p (n i soi i u tr ) ã (Endobronchial ultrasound - EBUS) phát tri n nhanh chóng t nh ng n m u dò th u kính l i ra i t n m 2000. G n ây, k thu t n i soi ph 2004 ã thay th các k thu t sinh thi t qu n can thi p xâm l n t i thi u trong hút xuyên thành ph qu n quy c ch n oán và i u tr các b nh liên (Conventional transbronchial needle quan n ng th , nhu mô ph i và màng ph i ã c phát tri n và áp aspiration - CTBNA) ho c n i soi d ng trên lâm sàng [3, 4]. trung th t ch n oán nguyên nhân h ch r n ph i, trung th t. Hi n nay, k thu t S phát tri n c a k thu t n i soi sinh thi t h ch trung th t xuyên thành ph qu n ch n oán và can thi p m i ã mang l i vai trò quan tr ng trong ph qu n (Transbronchial needle ch n oán và i u tr các b nh hô h p aspiration - TBNA) qua n i soi siêu âm [5]: M r ng ph m vi ch nh trong là k thu t l a ch n u tiên trong ch n oán và i u tr so v i k thu t ch n oán di c n ho c xâm l n trung n i soi ph qu n tr c ây. Các k th t c a ung th ph i [3]. thu t xâm l n t i thi u nh ng mang Các nghiên c u cho th y n i soi ph hi u qu ch n oán chính xác cao, an qu n siêu âm sinh thi t xuyên thành toàn, ít tai bi n và bi n ch ng h n. ph qu n (EBUS-TBNA) có nh y 12
CHÀO M NG 75 N M NGÀY TRUY N TH NG H C VI N QUÂN Y kho ng 90% trong ch n oán giai o n ung th ngoài l ng ng c ( nh y c a trung th t i v i ung th ph i 85%, c hi u 99%); EBUS-TBNA không ph i t bào nh , cao h n n i soi có nh y 85% trong ch n oán trung th t có video h tr . K thu t Sarcoidosis ph i và có nh y th p EBUS-TBNA có hi u qu cao trong h n trong ch n oán t n th ng ph i xác nh di c n h ch trung th t t các do Hodgkin [2, 3]. Hình 1. u n i soi siêu âm u dò th u kính l i và kim sinh thi t. * Ch n oán nguyên nhân các n t vi th hu nh quang ng tâm s i m ngo i vi ph i: m m (fibered confocal fluorescence Các k thu t n i soi ph qu n m i microscopy - FCFM) [2]. c áp d ng ch n oán các n t m S d ng k thu t EBUS-TBNA, ch ngo i vi ph i bao g m: EBUS- y u là u dò t a âm (Radial TBNA, n i soi có nh v t tr ng và endobronchial ultrasound - rEBUS) có nh v b ng n i soi o, n i soi k t h p hi u qu cao h n so v i sinh thi t v i k thu t ch p c t l p vi tính có xuyên thành ph qu n th ng quy qua chùm tia hình nón (Cone beam n i soi ng m m ch n oán các n t computed tomography - CBCT), n i m ngo i vi ph i. soi ph qu n siêu nh (Ultra thin N i soi nh v t tr ng bronchoscopy - UTB), n i soi robot, (Electromagnetic navigation ch p c t l p quang h c (Optical bronchoscopy - ENB) và nh v b ng coherence tomography - OCT), n i soi n i soi o (Virtual navigation for 13
T P CHÍ Y D C H C QUÂN S -S C BI T 2024 bronchoscopy - VNB) khi k t h p th ng. ng soi ph qu n siêu nh v i v i n i soi siêu âm u dò t a âm có ng kính 2,8 - 3,5mm và kênh làm hi u qu ch n oán > 90%. Sinh thi t vi c có kích th c phù h p cho phép hút qua thành ng c d i h ng d n a ng soi t i các ph qu n nh h n. c a n i soi ph qu n nh v i n ng soi m m, có ng kính ngoài t (Electromagnetic navigational 2,7mm ra i n m 1996, ng kính transthoracic needle aspiration - kênh làm vi c là 0,8mm ã c s ETTNA) có hi u qu t 83%, khi d ng soi ph qu n qua ng n i khí k t h p v i n i soi nh v t qu n tr s sinh th máy hút, b m tr ng (Electromagnetic navigational thu c và r a ph qu n. K t qu ch n bronchoscopy - ENB) hi u qu ch n oán i v i t n th ng ph i ngo i vi oán t t i 87% và khi k t h p ba c a ng UTB là 60 - 69,4% và hi u ph ng th c: ETTNA, ENB và rEBUS qu ch n oán là 57% i v i nh ng có hi u qu ch n oán lên n 97% t n th ng nh < 20mm. Th nghi m [2, 3]. lâm sàng ng u nhiên a trung tâm t i Ph i h p ch p c t l p vi tính chùm Nh t B n cho th y, UTB cho k t qu tia hình nón và n i soi ph qu n hu nh ch n oán v t tr i so v i EBUS t a quang cho phép phát hi n t n th ng âm (74% so v i 59%, p = 0,044); các ngo i vi ph i chi ti t h n so v i bi n ch ng (tràn khí màng ph i, ch y rEBUS, ng th i, h ng d n sinh máu và viêm ph i) t ng t nhau gi a thi t t n th ng chính xác h n. Nghiên hai nhóm (3% so v i 5%, p = 0,595) [3]. c u c a Jiang J và CS (2020) cho th y i v i các n t m có kích th c trung N i soi robot ra i n m 2018 và bình 16mm (7 - 55mm), hi u qu ch n c FDA ch p nh n. Hai h th ng n i oán là 83,7% (95%CI: 74,8 - 89,9%) soi robot hi n có là MonarchTM (Hoa [1]. K ), và IonTM Endoluminal Platform (Hoa K ). H th ng MonarchTM có ng N i soi ph qu n ng soi siêu nh soi v i ng kính ngoài là 4,4mm và (Ultra thin bronchoscopy - UTB): ng soi ph qu n có ng kính ngoài là ng kính kênh làm vi c 2,1mm. H 3,0mm c coi là ng soi ph qu n th ng IonTM Endoluminal Platform có siêu nh . ng soi ph qu n siêu nh có ng soi v i ng kính ngoài là th ti p c n xa h n t i vùng ngo i vi 3,5mm và ng kính kênh làm vi c ph i so v i n i soi ph qu n thông 2,0mm. Robot giúp cho ng soi ph 14
CHÀO M NG 75 N M NGÀY TRUY N TH NG H C VI N QUÂN Y qu n có chuy n ng chính xác, có th có bi n ch ng tràn khí màng ph i c n i u ch nh góc và n nh t t h n, ph i d n l u màng ph i. Nghiên c u có th kh c ph c m t s h n ch c a h i c u a trung tâm trên 165 BN v i n i soi ph qu n hi n hành và t ng 167 t n th ng cho th y hi u qu ch n hi u qu ch n oán các t n th ng oán chính xác 69 - 77%, cao h n so ngo i vi ph i, c bi t là k thu t v i EBUS t a âm. T l bi n ch ng EBUS t a âm. M t nghiên c u trên 15 th p (tràn khí màng ph i 3,6%, ch y BN Costa Rica ã cho th y s an máu 2,4%), t ng ng v i nh ng k toàn và tính kh thi c a k thu t bao thu t n i soi ph qu n khác. M t g m không g p bi n ch ng ch y máu nghiên c u trên h th ng IonTM 29 ho c tràn khí màng ph i sau sinh thi t; BN t k t qu cao và tính an toàn ng n i soi nh h n, linh ho t h n và c ch p nh n: i v i kích th c u d i u khi n, có th i vào ng th trung bình 12mm, t l nh v c xa h n so v i n i soi thông th ng. t n th ng là 96,6% và l y m u mô Nghiên c u ti n c u a trung tâm trên thành công. Hi u qu ch n oán t n 46 BN ã ch ng minh k t qu t ng t th ng ác tính là 79,3 - 88%; th i gian v i EBUS t a âm, ã sinh thi t thành làm k thu t kéo dài h n nh ng không công 95,6% BN, trong ó, 4,3% BN g p tai bi n, bi n ch ng [2, 3]. Hình 2. Hình nh n i soi robot (h th ng MonarchTM). 15
T P CHÍ Y D C H C QUÂN S -S C BI T 2024 * Ch n oán các b nh nhu mô ph i: i u tr CAO có th b ng ng c ng Sinh thi t l nh: i v i b nh ph i ho c ng m m k t h p v i t i n, k , sinh thi t l nh có u i m là l y nhi t, quang ông, laser, t stent… c m nh b nh ph m l n, nguyên [9, 10]. v n c u trúc, hi u qu ch n oán cao, * i u tr ung th ph i giai o n s m: ít tai bi n, bi n ch ng h n so v i sinh Các k thu t n i soi ph qu n i u thi t ph i ph u thu t có h tr n i soi tr ung th ph i s m bao g m i u tr video. M t nghiên c u phân tích t ng hóa ch t t i ch ho c trong kh i u, li u h p cho th y k t qu ch n oán c a pháp gen ho c t u b ng sóng siêu sinh thi t l nh xuyên thành ph qu n cao t n ho c t n s radio, t b ng cao h n so v i sinh thi t xuyên thành nhi t, i n ông, laser và t l nh ph qu n th ng quy (91,67% so v i [6, 7, 10]. 73,13%, p = 0,0002), hi u qu ch n i u tr hóa ch t t i ch kh i u qua oán chung t 74 - 98%, các m u sinh n i soi: t c n ng hóa ch t cao thi t l n h n sinh thi t th ng quy và gi m c tính toàn thân. Nghiên c u (11,17mm3 so v i 4,69mm3, p < 0,001); c a Jabbardarjani và CS (2007) tiêm t l tai bi n, bi n ch ng không khác cisplatin li u 50 mg/100mL (4 mg/cm2) bi t so v i sinh thi t th ng quy (tràn m i tu n qua n i soi ph qu n v i các khí màng ph i (6,8 - 12%), ch y máu m c tiêu phá h y mô ung th và gi m m c trung bình (39%), ch y máu ho ra máu, viêm ph i t c ngh n BN n ng (0,3%), t vong (0,1%) [3]. ung th ph i; k t qu b c u t 2. K thu t n i soi ph qu n i u c 80% BN. Celikoglu và CS tiêm tr (n i soi can thi p) cisplatin li u 40mg tr c ti p vào kh i u * K thu t i u tr t c ngh n ng n i ph qu n, th y c i thi n lâm sàng th trung tâm: 83% BN. Ngoài ra, cisplatin c s T c ngh n ng th trung tâm d ng tiêm vào các h ch b ch huy t (Central airway obstruction - CAO) là khu v c qua EBUS u dò th u kính t c ngh n khí qu n và ph qu n g c do l i v i m c tiêu làm gi m nguy c tái nguyên nhân lành tính và ác tính. N i phát t i ch cho th y áp ng t t v i soi ph qu n can thi p làm gi m nhanh i u tr và an toàn. M t s thu c khác chóng các tri u ch ng, c i thi n ch t c s d ng cho hóa tr li u qua n i l ng cu c s ng và t ng kh n ng ph qu n nh bleomycin, methotrexate, s ng còn cho BN. N i soi can thi p fluorouracil [5, 6]. 16
CHÀO M NG 75 N M NGÀY TRUY N TH NG H C VI N QUÂN Y Li u pháp gen: Ph bi n nh t là ngh n l u l ng th c nh v i m c tiêm vào kh i u gen c ch t bi n u ích c t b kh i c tr n phì i (gen p53). N m 2000, m t nghiên c u ng th và c i thi n ki m soát hen. ã báo cáo tác d ng c a tiêm vào K t qu b c u các nghiên c u cho kh i u gen p53 véc t adenovirus th y, sau k thu t có s c i thi n v (Adwt-p53) 12 BN m i tháng, k t ch c n ng hô h p, ch t l ng cu c qu cho th y 50% BN ã c i thi n s ng, gi m t l t c p tính và gi m > 25% t c ngh n ng th và 25% BN corticosteroid ng u ng BN hen áp ng m t ph n, tác d ng ph th p. ph qu n n ng [4]. Trong m t nghiên c u khác, tiêm * i u tr khí th ng ph i và b nh Adwt-p53 vào kh i u ph i k t h p v i ph i t c ngh n m n tính: x tr 6 tu n (t ng li u lên n 60Gy), N i soi làm gi m th tích ph i ánh giá k t qu qua n i soi ph qu n (Bronchoscopic lung volume reduction và hình nh CT ng c, 63% BN sinh - BLVR) i u tr khí th ng n ng ã thi t kh i u có k t qu gi i ph u b nh c th c hi n t n m 2003. Hai lo i âm tính [8]. van g m van Zephyr (hãng Pulmox) và Soi ph qu n có th a các ch t van Spiration (hãng Olympus) c ánh d u b ng thu c c n quang ho c s d ng. Các th nghi m lâm sàng thu c nhu m vào bên trong ho c g n nh VENT (Endobronchial Valve for v trí t n th ng t o i u ki n Emphysema Palliation Trial), LIBERATE thu n l i cho x tr t i ch ho c ph u (Lung function Improvement after thu t, gi m nguy c tràn khí màng ph i bronchoscopic lung volume reduction with pulmonx endobronchial valves h n so v i k thu t ánh d u xuyên used in treatment of emphysema) và thành ng c. IMPACT (Informing the pathway of EBUS c ng h ng d n i u tr mi n COPD treatment) cho van Zephyr cho d ch t i ch m t cách an toàn và hi u th y k t qu c i thi n ch c n ng ph i, qu i v i các b nh khu trú [6, 9]. kh n ng ho t ng th l c và ch t * i u tr hen ph qu n n ng: l ng cu c s ng BN khí th ng n ng K thu t i u tr lo i b kh i c khu trú [4, 5]. K thu t này ã c tr n ph qu n b ng nhi t qua n i soi th c hi n l n u Vi t Nam t i B nh ph qu n i v i BN hen ph qu n vi n Quân y 103, H c vi n Quân y n ng có tái t o l i ng th và t c n m 2013. 17
T P CHÍ Y D C H C QUÂN S -S C BI T 2024 Hình 3. Hình nh n i soi t van ph qu n m t chi u (van Zephyr). H y th n kinh ch n l c qua n i soi: h n, khó th , th khò khè, th nhanh, C t b th n kinh phó giao c m quanh viêm ph i, nhi m trùng ng hô h p ph qu n gi m co th t ph qu n và khác ho c suy hô h p c n can thi p t ng ti t ch t nh y. N i soi gây mê và i u tr ) h n nhóm ch ng, tuy nhiên, t t s i th n kinh b ng n ng l ng t n l chung c a các bi n c hô h p t ng s radio. M t nghiên c u n m 2018 t gi a hai nhóm. K t qu sau 2 n m, trên 15 BN b nh ph i t c ngh n m n nhóm h y th n kinh ch n l c qua n i tính t trung bình n n ng FEV1 30 - soi ã kéo dài th i gian n t c p 60% giá tr d oán, sau test h i ph c u tiên, nh ng không c i thi n ch c ph qu n) cho th y c i thi n FEV1 n ng ph i ho c i m SGRQ [4]. trung bình 40% sau 1 n m và an toàn, i u ch nh i u bi n nh y ph không có tr ng h p t vong ho c tác qu n: S d ng n ng l ng i n t n s d ng ph liên quan n k thu t. cao phá h y các t bào nh y (t bào Nghiên c u AIRFLOW-2 (th nghi m goblet) bi u mô ph qu n t c p a trung tâm, ng u nhiên) c ti n 2 - 7. M t th nghi m lâm sàng a hành trên 82 BN b nh ph i t c ngh n trung tâm trên 30 BN cho th y c i có tri u ch ng (mMRC 2 ho c CAT > 10, FEV1 30 - 60% giá tr d oán), thi n áng k v i m CAT và SGRQ ánh giá k t qu sau 6 tháng cho th y nh ng không thay i các thông s nhóm h y th n kinh ch n l c qua n i ch c n ng ph i sau 3 tháng và 12 soi (41 BN) ít bi n c hô h p b t l i tháng BN b nh ph i t c ngh n m n (xu t hi n t c p, viêm ph qu n n ng tính sau khi áp d ng k thu t [4]. 18