Tóm tắt Luận án Tiến sĩ Công nghệ sinh học: Nghiên cứu hoạt tính sinh học của một số hợp chất chiết tách từ lá đu đủ (Carica papaya Linn)

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO<br /> TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA HÀ NỘI<br /> <br /> Hồ Thị Hà<br /> <br /> NGHIÊN CỨU HOẠT TÍNH SINH HỌC CỦA MỘT SỐ HỢP<br /> CHẤT CHIẾT TÁCH TỪ LÁ ĐU ĐỦ (Carica papaya Linn)<br /> <br /> Chuyên ngành: Công nghệ sinh học<br /> Mã số: 62420201<br /> <br /> TÓM TẮT LUẬN ÁN TIẾN SĨ CÔNG NGHỆ SINH HỌC<br /> <br /> Hà Nội - 2014<br /> <br /> Công trình được hoàn thành tại:<br /> Trường Đại học Bách khoa Hà Nội<br /> <br /> Người hướng dẫn khoa học:<br /> PGS.TS. Đỗ Thị Hoa Viên<br /> TS. Lê Quang Hòa<br /> <br /> Phản biện 1: PGS.TS. Nguyễn Thị Hoàng Anh<br /> Phản biện 2: PGS.TS. Vũ Đình Hoàng<br /> Phản biện 3: PGS.TS. Hà Huy Kế<br /> <br /> Luận án sẽ được bảo vệ trước Hội đồng chấm luận án tiến sĩ cấp Trường<br /> họp tại Trường Đại học Bách khoa Hà Nội<br /> <br /> Vào hồi …….. giờ, ngày ….. tháng ….. năm ………<br /> <br /> Có thể tìm hiểu luận án tại thư viện:<br /> 1. Thư viện Tạ Quang Bửu - Trường ĐHBK Hà Nội<br /> 2. Thư viện Quốc gia<br /> <br /> DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH ĐÃ CÔNG BỐ<br /> <br /> 1. Do Thi Hoa Vien, Ho Thi Ha (2013). Research on anti-cancer<br /> activity of some extracts from Vietnamese carica papaya leaves.<br /> Proceeding of the 7th SEATUC Symposium, 4-6 March 2013,<br /> Bangdung, Indonesia, ISSN 2186 – 7631, OS4-4.<br /> 2. Hồ Thị Hà, Lê Quang Hòa, Phạm Văn Cường, Đoàn Thị Mai<br /> Hương, Nguyễn Thùy Linh, Châu Văn Minh, Đỗ Thị Hoa Viên<br /> (2013) Bước đầu nghiên cứu thành phần hóa học lá cây đu đủ<br /> carica papaya họ đu đủ (caricaceae). Tạp chí hóa học, T. 51<br /> (6ABC), ISSN 0866 - 7144, pp 59 – 63.<br /> 3. Hồ Thị Hà, Đỗ Thị Hoa Viên, Lê Quang Hòa (2014) Nghiên cứu<br /> hoạt tính sinh học của một số hợp chất chiết tách từ lá đu đủ<br /> (Carica papaya L.). Tạp chí khoa học công nghệ Việt Nam, bộ<br /> Khoa học và Công nghệ, số 2+3, ISSN 1859 – 4794, pp 119-122.<br /> 4. Hồ Thị Hà, Đỗ Thị Hoa Viên, Lê Quang Hòa, Phạm Văn Cường,<br /> Đoàn Thị Mai Hương, Nguyễn Thùy Linh, Châu Văn Minh (2014)<br /> Carpainone: alkaloid mới từ lá cây đu đủ. Tạp chí khoa học và<br /> công nghệ, viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam, tập<br /> 52, số 5, ISSN 0866708X, pp593 - 598.<br /> <br /> ĐẶT VẤN ĐỀ<br /> 1. Tính cấp thiết của đề tài<br /> Cây đu đủ (Carica papaya Linn) là một loại cây ăn quả được trồng ở<br /> các nước vùng nhiệt đới. Ở Việt Nam, cây đu đủ được trồng hầu hết ở các tỉnh<br /> miền Bắc và miền Nam. Lá đu đủ được chứng minh là có khả năng chống oxy<br /> hóa rất mạnh, có hoạt tính kháng khuẩn tốt. Ngoài ra, lá đu đủ còn có khả<br /> năng kháng viêm, giảm đau. Đã có thông báo dịch chiết nước lá cây đu đủ có<br /> tác dụng ức chế một số dòng tế bào ung thư người như ung thư dạ dày, ung<br /> thư phổi, ung thư máu. Ngoài ra, nước lá cây đu đủ còn có tác dụng điều hòa<br /> miễn dịch. Tuy nhiên, những công bố đều chỉ sơ lược ở dạng dịch chiết và<br /> chưa xác định được thành phần nào là hoạt chất. Vì vậy, việc chứng minh<br /> được thành phần hoạt chất cụ thể của lá đu đủ là một việc làm hết sức cần<br /> thiết, tạo cơ sở khoa học cho việc ứng dụng nguồn nguyên liệu sẵn có ở Việt<br /> Nam làm thuốc điều trị bệnh ung thư. Do đó, tôi đã lựa chọn đề tài: “Nghiên<br /> cứu hoạt tính sinh học của một số hợp chất chiết tách từ lá đu đủ (Carica<br /> papaya Linn”<br /> 2. Mục tiêu của đề tài<br /> - Phân lập và xác định cấu trúc một số hợp chất có hoạt tính sinh học và hợp<br /> chất mới có trong lá đu đủ.<br /> - Đánh giá hoạt tính sinh học của các hợp chất phân lập làm cơ sở khoa học<br /> chứng minh cho việc người dân ở một số nước trên thế giới sử dụng lá đu đủ<br /> chữa trị một số loại bệnh trong đó có bệnh ung thư.<br /> 3. Nội dung nghiên cứu<br /> - Nghiên cứu phân lập một số hợp chất có trong lá đu đủ.<br /> - Xác định cấu trúc của một số hợp chất phân lập được.<br /> - Đánh giá hoạt tính gây độc tế bào ung thư của các phân đoạn cặn chiết từ lá<br /> đu đủ.<br /> - Đánh giá khả năng gây độc tế bào của các hợp chất phân lập được.<br /> 1<br /> <br /> - Đánh giá khả năng kích hoạt enzyme caspase 3/7 của hợp chất carpaine và<br /> pseudocarpaine trên dòng tế bào ung thư phổi LU-1.<br /> - Đánh giá khả năng chống oxy hóa của các hợp chất phân lập từ lá đu đủ<br /> bằng các phương pháp: loại bỏ gốc tự do 1,1-diphenyl-2-picrylhydrazyl<br /> (DPPH), thử nghiệm malonyl dialdehyd (MDA), chống oxy hóa in vitro trên<br /> tế bào gan chuột phân lập.<br /> - Đánh giá khả năng kháng vi khuẩn và nấm của các hợp chất phân lập từ lá<br /> đu đủ.<br /> - Đánh giá khả năng kích thích miễn dịch của các hợp chất phân lập từ lá đu<br /> đủ.<br /> 4. Tính mới của đề tài<br /> Phân lập và xác định cấu trúc của một hợp chất mới từ lá đu đủ (Carica<br /> papaya Linn) được đặt tên là carpainone.<br /> Đã xác định hoạt tính gây độc lên một số dòng tế bào ung thư của các<br /> hợp chất phân lập từ lá đu đủ, trong đó hợp chất carpaine và pseudocarpaine<br /> thể hiện hoạt tính gây độc tế bào ung thư rõ rệt.<br /> Lần đầu tiên xác định được khả năng kích hoạt enzyme caspase 3/7 của<br /> hợp chất carpaine và pseudocarpaine trên tế bào ung thư phổi LU-1.<br /> Đánh giá được khả năng chống oxy hóa, kháng vi khuẩn, kháng nấm<br /> và khả năng kích thích miễn dịch của một số hợp chất phân lập từ lá đu đủ.<br /> 5. Bố cục của luận án<br /> Luận án gồm 113 trang: Đặt vấn đề (3 trang), chương 1: tổng quan (29<br /> trang). Chương 2: vật liệu và phương pháp nghiên cứu (12 trang). Chương 3:<br /> kết quả và thảo luận (56 trang với 6 bảng và 54 hình). Kết luận và kiến nghị<br /> (2 trang). Danh mục các công trình công bố (1 trang). Tài liệu tham khảo (10<br /> trang gồm 20 tài liệu tiếng Việt, 86 tài liệu tiếng Anh).<br /> <br /> 2<br /> <br />