Tóm tắt Luận án Tiến sĩ : Đảng vận động trí thức trong đấu tranh giải phóng dân tộc từ năm 1930 đến năm 1945

HỌC VIỆN CHÍNH TRỊ QUỐC GIA HỒ CHÍ MINH<br /> <br /> ĐẶNG THI MINH PHƯỢNG<br /> <br /> §¶NG VËN §éNG TRÝ THøC TRONG §ÊU TRANH<br /> GI¶I PHãNG D¢N TéC Tõ N¡M 1930 §ÕN N¡M 1945<br /> <br /> TÓM TẮT LUẬN ÁN TIẾN SĨ<br /> CHUYÊN NGÀNH: LỊCH SỬ ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT NAM<br /> <br /> Mã số: 62 22 03 15<br /> <br /> HÀ NỘI - 2015<br /> <br /> Công trình được hoàn thành tại<br /> Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh<br /> <br /> Người hướng dẫn khoa học: 1. PGS.TS. Hồ Thị Tố Lương<br /> 2. PGS.TS. Trần Trọng Thơ<br /> <br /> Phản biện 1:.........................................................<br /> .........................................................<br /> <br /> Phản biện 2:.........................................................<br /> .........................................................<br /> <br /> Phản biện 3:.........................................................<br /> .........................................................<br /> <br /> Luận án sẽ được bảo vệ trước Hội đồng chấm luận án cấp Học viện<br /> họp tại Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh<br /> Vào hồi...... giờ....... ngày...... tháng...... năm 2015<br /> <br /> Có thể tìm hiểu luận án tại: Thư viện Quốc gia<br /> và Thư viện Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh<br /> <br /> 1<br /> <br /> MỞ ĐẦU<br /> 1. Tính cấp thiết của đề tài<br /> Kế thừa và phát triển giá trị mà dân tộc ta đã đúc kết “hiền tài là nguyên<br /> khí quốc gia”, ngay từ khi ra đời, Đảng Cộng sản Việt Nam đã coi trọng và phát<br /> huy vai trò của trí thức trong đấu tranh cách mạng.<br /> Trong thời kỳ đấu tranh giải phóng dân tộc, giành chính quyền về tay<br /> nhân dân, từ năm 1930 đến năm 1945, được sự tuyên truyền, vận động của<br /> Đảng, một bộ phận đông đảo trí thức yêu nước và tiến bộ đã hòa mình vào<br /> phong trào đấu tranh yêu nước và cách mạng của nhân dân, đồng hành cùng dân<br /> tộc, có nhiều đóng góp to lớn trong cuộc đấu tranh chống chế độ thuộc địa, khôi<br /> phục và phát triển phong trào cách mạng, bảo vệ Đảng, chuẩn bị lực lượng mọi<br /> mặt cho công cuộc chuẩn bị Tổng khởi nghĩa, góp phần tạo nên thắng lợi Cách<br /> mạng Tháng Tám năm 1945, lập nên nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa. Công<br /> tác vận động trí thức (CTVĐTT) của Đảng từ năm 1930 đến năm 1945 chứa<br /> đựng nhiều sáng tạo của Đảng, tầm cao tư tưởng Hồ Chí Minh trong xây dựng<br /> và phát huy những giá trị truyền thống qúy báu của dân tộc, sức mạnh của khối<br /> đại đoàn kết toàn dân tộc dựa trên nền tảng chủ nghĩa Mác - Lênin và chủ nghĩa<br /> yêu nước Việt Nam.<br /> Hiện thực lịch sử vận động trí thức thời kỳ 1930 - 1945 rất phong phú và<br /> sinh động, đã thu hút nhiều nhà khoa học quan tâm, nghiên cứu, song, đến nay<br /> vẫn còn nhiều vấn đề cần tiếp tục nghiên cứu và làm sáng rõ, nhất là quá trình<br /> Đảng vận động trí thức hướng tới mục tiêu đấu tranh giành chính quyền cần phải<br /> được nghiên cứu toàn diện và thấu đáo. Việc nhìn nhận, đánh giá một số phong<br /> trào yêu nước của trí thức, sự đóng góp của trí thức vào công cuộc đấu tranh giải<br /> phóng dân tộc cũng cần được được nghiên cứu, luận giải để đánh giá xác đáng,<br /> tương xứng với những đóng góp của bộ phận này đối với cách mạng và dân tộc<br /> Việt Nam.<br /> 2. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu<br /> 2.1. Mục đích<br /> Nghiên cứu đề tài: “Đảng vận động trí thức trong đấu tranh giải phóng<br /> dân tộc từ năm 1930 đến năm 1945” làm sáng tỏ sự lãnh đạo của Đảng trong vận<br /> động trí thức thời kỳ 1930 - 1945, từ đó rút ra một số kinh nghiệm về CTVĐTT.<br /> <br /> 2<br /> <br /> 2.2. Nhiệm vụ<br /> - Nghiên cứu một cách có hệ thống quan điểm, chủ trương của Đảng và lãnh<br /> tụ Nguyễn Ái Quốc về trí thức và CTVĐTT ở Việt Nam thời kỳ 1930 - 1945.<br /> - Luận giải quá trình các cấp bộ Đảng lãnh đạo thực hiện CTVĐTT, sự ra đời<br /> và hoạt động của các tổ chức trí thức dưới sự lãnh đạo của Đảng thời kỳ 1930 - 1945.<br /> - Đánh giá một cách khoa học, khách quan vị trí, vai trò và những đóng<br /> góp của trí thức trong quá trình đấu tranh giải phóng dân tộc thời kỳ 1930 - 1945<br /> - Khẳng định những thành công, phân tích hạn chế của Đảng trong vận<br /> động trí thức thời kỳ đấu tranh giành độc lập dân tộc (1930 - 1945).<br /> 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu<br /> 3.1. Đối tượng nghiên cứu<br /> Đối tượng nghiên cứu của luận án là công tác vận động trí thức của Đảng<br /> trong cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc thời kỳ 1930 - 1945. Đó là những quan<br /> điểm, chủ trương, chính sách trí vận của Đảng, lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc; những<br /> hoạt động lãnh đạo của các cấp bộ Đảng về vận động, tập hợp trí thức; những tổ<br /> chức, phong trào, hoạt động và đóng góp của ĐNTT nói chung, của các trí thức<br /> tiêu biểu nói riêng từ năm 1930 đến năm 1945.<br /> 3.2. Phạm vi nghiên cứu<br /> Phạm vi thời gian, luận án giới hạn trong phạm vi 15 năm, từ đầu năm 1930<br /> đến tháng 8 năm 1945. Tuy nhiên, để giúp trình bày cho nội dung chính được<br /> lôgíc và khoa học, đề tài mở rộng thêm thời gian trước năm 1930, nhằm nêu bật<br /> những đóng góp to lớn của những trí thức yêu nước đối với sự ra đời của Đảng.<br /> Phạm vi không gian, luận án nghiên cứu CTVĐTT trên phạm vi cả nước,<br /> trong đó trọng tâm là những thành phố lớn như Hà Nội, Hải Phòng, Huế, Đà<br /> Nẵng, Sài Gòn - Chợ Lớn - là những nơi tập trung đông đảo lực lượng trí thức;<br /> trong một số trường hợp còn đề cập đến hoạt động của trí thức khi họ hoạt động<br /> ở nước ngoài.<br /> Phạm vi nội dung, luận án tập trung nghiên cứu quá trình hình thành và<br /> phát triển nhận thức của Đảng về công tác vận động trí thức; các khuynh hướng<br /> tư tưởng của trí thức và các nhóm trí thức; sự chuyển biến về tư tưởng của trí<br /> thức và những đóng góp của trí thức vào tiến trình cách mạng dưới sự lãnh đạo<br /> của Đảng thời kỳ 1930 - 1945.<br /> <br /> 3<br /> <br /> 4. Cơ sở lý luận, nguồn tài liệu và phương pháp nghiên cứu<br /> 4.1. Cơ sở lý luận<br /> Luận án dựa trên cơ sở lý luận chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí<br /> Minh về công tác vận động quần chúng, về CTVĐTT và xây dựng trí thức phục<br /> vụ nhiệm vụ cách mạng.<br /> 4.2. Nguồn tài liệu<br /> Nguồn tài liệu chủ yếu sử dụng cho luận án gồm:<br /> Các văn bản, nghị quyết, chỉ thị, báo cáo của Ban Chấp hành Trung ương<br /> Đảng đã được công bố trong Văn kiện Đảng Toàn tập, của Chủ tịch Hồ Chí<br /> Minh đã được công bố trong Hồ Chí Minh toàn tập; đồng thời, khai thác tài liệu<br /> của các cấp bộ Đảng, nhất là của các Xứ uỷ. Đây chính là nguồn tư liệu gốc để<br /> thực hiện nội dung luận án.<br /> Các tác phẩm hồi ký của các đồng chí cách mạng lão thành, lịch sử Đảng<br /> địa phương, lịch sử chiến tranh nhân dân, các địa chí văn hóa của các tỉnh, thành<br /> đã được xuất bản.<br /> Các đề tài, luận án, luận văn, các công trình nghiên cứu khoa học về lịch sử<br /> đã được công bố, các bài viết đăng trên các báo, tạp chí chuyên ngành. Các bài<br /> tham luận được in, đăng trong các kỷ yếu hội thảo khoa học Một số bài viết có<br /> liên quan trên các trang web trên mạng internet.<br /> 4.3. Phương pháp nghiên cứu<br /> Luận án sử dụng hai phương pháp nghiên cứu chính là: phương pháp lịch<br /> sử và logic. Ngoài ra, luận án còn sử dụng các phương pháp khác như: phương<br /> pháp phân tích, tổng hợp, thống kê, so sánh.v.v... chú trọng phương pháp luận sử<br /> học để phân tích, đánh giá, qua đó tái hiện quá trình lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện<br /> CTVĐTT của Đảng thời kỳ 1930 - 1945.<br /> 5. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của luận án<br /> Về khoa học:<br /> Làm sáng tỏ công tác trí vận của Đảng thời kỳ 1930 - 1945, những quan<br /> điểm của Đảng, của lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc - Chủ tịch Hồ Chí Minh trong việc<br /> hoạch định đường lối, chủ trương, chính sách về công tác trí vận.<br /> Đánh giá vai trò của công tác trí vận và những đóng góp của ĐNTT đối với<br /> sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc thời kỳ 1930 - 1945.<br /> <br />