Tóm tắt luận án Tiến sĩ Giáo dục học: Đổi mới đánh giá kết quả học tập môn Giáo dục học của sinh viên các trường Đại học Sư phạm Lào

Chia sẻ: Vinh Le | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:27

Thêm vào BST

Báo xấu

67
lượt xem 3
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục đích của luận án nhằm nghiên cứu lí luận về kiểm tra đánh giá trong giáo dục và áp dụng vào đổi mới để đánh giá kết quả học tập bộ môn Giáo dục học của sinh viên các trường Đại học Sư phạm Lào, nâng cao chất lượng đào tạo. Để nắm chi tiết nội dung nghiên cứu mời các bạn cùng tham khảo luận án.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tóm tắt luận án Tiến sĩ Giáo dục học: Đổi mới đánh giá kết quả học tập môn Giáo dục học của sinh viên các trường Đại học Sư phạm Lào

Bé GI¸O DôC Vμ §μO T¹O Tr−êng §¹i häc s− ph¹m hμ néi ----------[\---------- §av¨n thoong sæm b¾t ®æi míi ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ häc tËp m«n gi¸o dôc häc cña sinh viªn c¸c tr−êng ®¹i häc s− ph¹m lμo Chuyªn ngµnh: Lý luËn vµ lÞch sö gi¸o dôc M· sè : 62.14.01.01 Tãm t¾t LuËn ¸n tiÕn sÜ gi¸o dôc häc Hμ Néi - 2010
LuËn ¸n ®−îc hoμn thμnh t¹i: Khoa t©m lý - gi¸o dôc Tr−êng §¹i häc s− ph¹m hμ néi -------------[\------------- Ng−êi h−íng dÉn khoa häc: 1. PGS.TS. §Æng Thµnh H−ng 2. PGS. TS. Phan ThÞ Hång Vinh Ph¶n biÖn 1: PGS.TS Ph¹m Kh¾c Ch−¬ng Tr−êng §¹i häc S− ph¹m Hµ Néi Ph¶n biÖn 2: PGS.TS NguyÔn §øc TrÝ ViÖn Khoa häc Gi¸o dôc Ph¶n biÖn 3: PGS.TS §Æng Quèc B¶o Häc viÖn Qu¶n lý Gi¸o dôc LuËn ¸n ®−îc b¶o vÖ t¹i Héi ®ång chÊm luËn ¸n cÊp.......................... Häp t¹i:................................................................................................. Vµo håi:..... giê.......phót ngµy .... th¸ng ......n¨m 20 Cã thÓ t×m hiÓu luËn ¸n t¹i: - Th− viÖn Quèc gia - Th− viÖn tr−êng §¹i häc S− Ph¹m Hµ Néi
Danh môc c¸c c«ng tr×nh khoa häc ®∙ c«ng bè cã liªn quan ®Õn luËn ¸n 1. §a v¨n Thoong sæm b¾t (Tr−êng §¹i häc quèc gia Lµo). Mét sè nÐt vÒ ®µo t¹o gi¸o viªn ë CHDCND Lµo. T¹p chÝ Gi¸o dôc sè: 63, th¸ng 7 n¨m 2003, trang 46-48 2. §a v¨n Thoong sæm b¾t (§¹i häc quèc gia Viªng Ch¨n). Thùc tr¹ng kiÓm tra, ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ häc tËp m«n gi¸o dôc häc t¹i c¸c tr−êng §HSP cña CHDCND Lµo. T¹p chÝ khoa häc sè: 3 n¨m 2008 Tr−êng §¹i häc S− ph¹m Hµ Néi, trang 151-156 3. §a v¨n Thoong sæm b¾t. §æi míi kiÓm tra-®¸nh gi¸ m«n gi¸o dôc häc t¹i c¸c tr−êng ®¹i häc s− ph¹m ë Lµo. T¹p chÝ Gi¸o dôc sè: 191 k× 1-6/ 2008, trang 17-18 (xem tiÕp trang 60 )
Më ®Çu 1.LÝ do chän ®Ò tµi 1.1.VÒ lÝ luËn §¸nh gi¸ nh»m ph¸t hiÖn kÞp thêi nh÷ng lÖch l¹c, tr× trÖ vµ c¸c nguyªn nh©n, tõ ®ã ®Ò ra gi¶i ph¸p kh¾c phôc nh»m ®¹t kÕt qu¶ cao nhÊt trong qu¸ tr×nh d¹y häc. §¸nh gi¸ cßn gióp gi¸o viªn ph¸t hiÖn c¸c mèi quan hÖ ng−îc, gióp c¸c cÊp qu¶n lÝ, gi¸o viªn vµ sinh viªn kÞp thêi ®iÒu chØnh kÕ ho¹ch gi¶ng d¹y c¸c m«n häc. §¸nh gi¸ kh¸ch quan kÕt qu¶ häc tËp võa cã t¸c dông n©ng cao hiÖu qu¶ gi¶ng d¹y cña thÇy võa lµ ®éng lùc thóc ®Èy vµ ph¸t triÓn tÝnh tÝch cùc häc tËp cña sinh viªn. KiÓm tra lµ c¬ së ®Ó ®¸nh gi¸ tr×nh ®é nhËn thøc cña sinh viªn so víi môc tiªu ®µo t¹o. Tõ ®ã, kÞp thêi ®éng viªn khÝch lÖ gi¸o viªn, sinh viªn, ®iÒu chØnh ho¹t ®éng gi¶ng d¹y cña gi¸o viªn vµ häc tËp cña sinh viªn c¸c tr−êng s− ph¹m cho phï hîp víi môc tiªu ®µo t¹o nh÷ng ng−êi thÇy gi¸o t−¬ng lai. LÝ luËn vµ thùc tiÔn chøng tá r»ng ®¸nh gi¸ kÐt qu¶ häc tËp cña sinh viªn chØ thùc sù cã ý nghÜa vµ t¸c dông tÝch cùc trong gi¸o dôc vµ ph¸t triÓn trÝ tuÖ nÕu trong qu¸ tr×nh ®ã chóng ta thùc hiÖn nhiÖm vô nµy mét c¸ch nghiªm tóc. 1.2.VÒ thùc tiÔn Thùc tÕ cho thÊy kiÓm tra, ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ häc tËp cña sinh viªn trong c«ng t¸c gi¸o dôc- ®µo t¹o hiÖn nay ë c¸c tr−êng Cao ®¼ng, §¹i häc S− ph¹m ë CHDCND Lµo cßn nhiÒu ®iÒu bÊt cËp. CÇn ph¶i ®æi míi ph−¬ng ph¸p kiÓm tra -®¸nh gi¸ tri thøc sinh viªn theo mét qui tr×nh hîp lÝ nh»m ®¶m b¶o tÝnh kh¸ch quan, gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ gi¸o dôc- ®µo t¹o trong c¸c tr−êng S− ph¹m. XÐt riªng trong lÜnh vùc d¹y häc ë n−íc CHDCND Lµo, hÖ thèng kiÓm tra- ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ häc tËp nãi chung vµ kiÓm tra- ®¸nh gi¸ tri thøc 1
cña sinh viªn nãi riªng cßn yÕu kÐm. KÕt qu¶ häc tËp m«n Gi¸o dôc häc ch−a ®−îc ®¸nh gi¸ thùc sù khoa häc, phÇn nµo g©y khã kh¨n cho c«ng t¸c gi¸o duc vµ ®µo t¹o gi¸o viªn t−¬ng lai. Bëi v× ë Lµo hiÖn nay ch−a cã mét c«ng tr×nh nghiªn cøu vÒ tæ chøc ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ häc tËp cña sinh viªn c¸c tr−êng ®¹i häc s− ph¹m nµo vµ víi m«n gi¸o dôc häc l¹i cµng ch−a cã ai nghiªn cøu. ChÝnh v× vËy, vÊn ®Ò cã tÝnh cÊp thiÕt lµ nhµ tr−êng ph¶i cã c¸ch nh×n nhËn nghiªm tóc trong viÖc gi¶ng d¹y vµ häc tËp m«n gi¸o dôc häc nµy. V× bé m«n gi¸o dôc häc lµ mét bé m«n nghiÖp vô quan träng, gãp phÇn rÊt lín trong qu¸ tr×nh ®µo t¹o cã chÊt l−îng ®éi ngò gi¸o viªn cña tr−êng §¹i häc S− ph¹m. Trong thùc tÕ, viÖc häc tËp m«n Gi¸o dôc häc l©u nay lu«n bÞ sinh viªn tr−êng §¹i häc S− ph¹m xem nhÑ, hä ch−a cã nhu cÇu vµ høng thó víi m«n häc nµy. Sinh viªn ch−a biÕt vËn dông vµ s¸ng t¹o nh÷ng tri thøc còng nh− kÜ n¨ng vµo thùc tiÔn ®êi sèng vµ trong c«ng t¸c gi¸o dôc, gi¶ng d¹y. MÆt kh¸c, ho¹t ®éng gi¶ng d¹y m«n Gi¸o dôc häc ë tr−êng §¹i häc S− ph¹m hÇu nh− ch−a ph¸t huy ®−îc tÝnh tÝch cùc häc tËp cña sinh viªn, ch−a gióp sinh viªn b−íc ®Çu cã ®−îc kÜ n¨ng nghÒ s− ph¹m. §Ó gãp phÇn gi¶i quyÕt m©u thuÉn trªn vµ mong muèn ®−a ra nh÷ng gi¶i ph¸p tiªu biÓu cã tÝnh kh¶ thi, h−íng vµo ®æi míi viÖc tæ chøc ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ häc tËp, nªn t¸c gi¶ chän ®Ò tµi : “§æi míi ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ häc tËp m«n Gi¸o dôc häc cña sinh viªn c¸c tr−êng §¹i häc S− ph¹m Lµo”. 2. Môc ®Ých nghiªn cøu Lµ nghiªn cøu lÝ luËn vÒ kiÓm tra - ®¸nh gi¸ trong gi¸o dôc vµ ¸p dông vµo ®æi míi ®Ó ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ häc tËp bé m«n Gi¸o dôc häc cña sinh viªn c¸c tr−êng §¹i häc S− ph¹m Lµo, nh»m gãp phÇn n©ng cao chÊt l−îng ®µo t¹o. 3. Kh¸ch thÓ vµ ®èi t−îng nghiªn cøu 3.1. Kh¸ch thÓ nghiªn cøu Qu¸ tr×nh kiÓm tra - ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ häc tËp m«n Gi¸o dôc häc ë c¸c tr−êng §¹i häc S− ph¹m Lµo. 2
3.2. §èi t−îng nghiªn cøu BiÖn ph¸p ®æi míi ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ häc tËp bé m«n Gi¸o dôc häc ë c¸c tr−êng §®¹i häc S− ph¹m Lµo. 4. Gi¶ thuyÕt khoa häc Thùc tr¹ng ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ häc häc tËp m«n Gi¸o dôc häc ë c¸c tr−êng §¹i häc S− ph¹m Lµo cßn nhiÒu h¹n chÕ vµ bÊt cËp. NÕu x¸c ®Þnh vµ ¸p dông ®−îc ®ång bé c¸c biÖn ph¸p ®æi míi tõ kh©u lùa chän vµ phèi hîp c¸c lo¹i h×nh, ph−¬ng thøc ®¸nh gi¸, qu¶n lÝ viÖc kiÓm tra- ®¸nh gi¸ cho ®Õn kh©u tæ chøc thùc hiÖn ®¸nh gi¸ sÏ gãp phÇn n©ng cao chÊt l−îng viÖc ®¸nh gi¸, phôc vô cho môc ®Ých ®µo t¹o. 5. NhiÖm vô nghiªn cøu 5.1. Nghiªn cøu mét sè vÊn ®Ò vÒ lÝ luËn lµm c¬ së cho viÖc ®æi míi ®¸nh gi¸ kÐt qu¶ häc tËp m«n Ggi¸o dôc häc ë c¸c tr−êng §®¹i häc Ss− ph¹m Lµo 5.2. Kh¶o s¸t thùc tr¹ng kiÓm tra- ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ häc tËp m«n Gi¸o dôc häc trong c¸c tr−êng §¹i häc S− ph¹m Lµo 5.3. Nghiªn cøu ®Ò xuÊt c¸c biÖn ph¸p ®æi míi ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ häc tËp m«n Gi¸o dôc häc ë c¸c tr−êng §¹i häc S− ph¹m Lµo 6. Ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu 6.1. Nhãm ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu lÝ luËn + Tæng hîp c¸c t− liÖu lÝ thuyÕt trong vµ ngoµi n−íc, ph©n tÝch hÖ thèng ho¸, kh¸i qu¸t ho¸ nh÷ng quan ®iÓm, quan niÖm ®Ó x¸c ®Þnh nh÷ng kh¸i niÖm c¬ b¶n cña ®Ò tµi. + §äc vµ ph©n tÝch, hÖ thèng ho¸, kh¸i qu¸t ho¸ nh÷ng lÝ luËn ®−êng lèi gi¸o dôc cña §¶ng, chñ tr−¬ng ®æi míi gi¸o dôc cña Nhµ n−íc vµ nh÷ng vÊn ®Ò cã liªn quan ®Õn ®Ò tµi. 6.2. Nhãm ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu thùc tiÔn + §iÒu tra thùc tr¹ng häc tËp m«n Gi¸o dôc häc ë c¸c tr−êng §¹i häc S− ph¹m Lµo b»ng phiÕu hái ý kiÕn, dù giê, ph©n tÝch hå s¬ häc tËp. 3
+ Tæng kÕt kinh nghiÖm gi¶ng d¹y m«n Gi¸o dôc häc cña c¸c tr−êng §¹i häc S− ph¹m Lµo. + §iÒu tra thùc tr¹ng sö dông c¸c biÖn ph¸p; ®æi míi tæ chøc ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ häc tËp m«n Gi¸o dôc häc ë mét sè tr−êng ®¹i häc th«ng qua viÖc trao ®æi ý kiÕn víi chuyªn gia, gi¸o viªn vµ sinh viªn. + Sö dông ph−¬ng ph¸p thùc nghiÖm kiÓm chøng mét sè biÖn ph¸p ®æi míi ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ häc tËp trong mét sè bµi häc m«n Gi¸o dôc häc. 6.3. C¸c ph−¬ng ph¸p bæ trî + Ph−¬ng ph¸p thèng kª to¸n häc ®Ó xö lÝ sè liÖu ®iÒu tra thùc tr¹ng vµ thùc nghiÖm s− ph¹m. + Ph−¬ng ph¸p pháng vÊn, trao ®æi ®µm tho¹i qua héi nghÞ xªmena chuyªn ®Ò vµ sinh ho¹t chuyªn m«n trong tËp thÓ gi¸o viªn. 7. Ph¹m vi nghiªn cøu §Ò tµi chØ tËp trung nghiªn cøu viÖc ®æi míi ®¸nh gi¸ kÕt qña häc tËp m«n Gi¸o dôc häc ë c¸c tr−êng §¹i häc S− ph¹m Lµo. 8. Nh÷ng ®ãng gãp cñc luËn ¸n 8.1. X©y dùng c¬ së lÝ luËn cho viÖc ®æi míi ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ häc tËp m«n Gi¸o dôc häc ë c¸c tr−êng §¹i häc S− ph¹m Lµo. 8.2. Ph©n tÝch, kh¸i qu¸t nh÷ng ®Æc ®iÓm vÒ thùc tr¹ng d¹y häc còng nh− thùc tr¹ng kiÓm tra - ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ häc tËp m«n Gi¸o dôc häc ë c¸c tr−êng §¹i häc S− ph¹m Lµo. 8.3. X©y dùng mét hÖ thèng ®ång bé c¸c biÖn ph¸p ®æi míi ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ häc tËp m«n Gi¸o dôc häc ë c¸c tr−êng §¹i häc S− ph¹m Lµo. 8.4. Kh¶o s¸t kh¶ n¨ng sö dông lo¹i c©u hái tr¾c nghiÖm kh¸ch quan (kÕt hîp víi tù luËn ng¾n) nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ kiÓm tra- ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ häc tËp m«n Gi¸o dôc häc ë c¸c tr−êng §¹i häc S− ph¹m Lµo. 4
9. CÊu tróc cu¶ luËn ¸n Ngoµi phÇn më ®Çu, kÕt luËn vµ kiÕn nghÞ, luËn ¸n bao gåm 4 ch−¬ng: Ch−¬ng 1: C¬ së lÝ luËn cña ®Ò tµi nghiªn cøu Ch−¬ng 2: Thùc tr¹ng ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ häc tËp m«n Gi¸o dôc häc ë c¸c tr−êng §¹i häc S− ph¹m Lµo. Ch−¬ng 3: §æi míi ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ häc tËp m«n Gi¸o dôc häc cña sinh viªn c¸c tr−êng §¹i häc S− ph¹m Lµo. Ch−¬ng 4: Thùc nghiÖm s− ph¹m. Ch−¬ng 1 Cë së lÝ luËn cña ®Ò tμi nghiªn cøu 1.1. LÞch sö nghiªn cøu vÊn ®Ò 1.1.1.Trªn thÕ giíi Nh− chóng ta ®· biÕt C«menxki, «ng tæ cña nÒn gi¸o dôc cËn ®¹i (ng−êi TiÖp Kh¾c) ®· ®−a ra mét hÖ thèng bµi - líp, viÖc d¹y häc trong nhµ tr−êng, lÇn ®Çu tiªn ®−îc c¸c nhµ gi¸o dôc t− s¶n tiÕn bé ®Æt ra nghiªn cøu vµ tiÕn tíi tæ chøc mét c¸ch khoa häc nh»m ph¸t triÓn trÝ tuÖ cña trÎ. Tõ ®ã c¸c h×nh thøc ®¸nh gi¸ tri thøc häc sinh ra ®êi cïng víi sù ph¸t triÓn ®Þ lªn cña ho¹t ®éng d¹y häc. ë Ch©u ¢u, ®· tõ l©u viÖc ®¸nh gi¸ tri thøc cña häc sinh ®−îc qui ®Þnh d−íi d¹ng c¸c k× thi hoÆc kiÓm tra víi møc ®é vµ h×nh thøc kh¸c nhau. Sau C¸ch m¹ng th¸ng M−êi, cïng víi viÖc x©y dùng ®Êt n−íc, n−íc Nga X« viÕt ®· chó ý x©y dùng mét nÒn gi¸o dôc x· héi chñ nghÜa. Mét trong c¸c mÆt gi¸o dôc ®−îc chó ý ®ã lµ tæ chøc qu¸ tr×nh d¹y häc trong nhµ tr−êng, viÖc ®¸nh gi¸ tri thøc häc sinh còng ®−îc xem xÐt vµ chó ý nh− mét yÕu tè trong qu¸ tr×nh ®ã. Tõ nh÷ng n¨m 70 trë l¹i ®©y ®· cã rÊt nhiÒu nh÷ng c«ng tr×nh nghiªn cøu gi¶i quyÕt tõng vÊn ®Ò cô thÓ trong qóa tr×nh ®¸nh gi¸ tri thøc häc sinh, 5
chñ yÕu tËp trung vµo c¸c vÊn ®Ò hoµn thiÖn ®¸nh gi¸ tri thøc, yªu cÇu vÒ tri thøc tù x¸c ®Þnh mét c¸ch khoa hoc, néi dung ®¸nh gi¸ (®¬n cö trong “nh÷ng vÊn ®Ò vÒ lÝ luËn d¹y häc cña viÖc ®¸nh gi¸ tri thøc” cña V.M.Palenxki). ë c¸c n−íc ph−¬ng T©y, ®¨c biÖt lµ ë MÜ, c¸c vÊn ®Ò vÒ ®o l−êng, ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ ®−îc ®Æc biÖt quan t©m tõ rÊt l©u. ë MÜ, vÊn ®Ò ®−îc ®Æc biÖt quan t©m h¬n c¶ trong nghiªn cøu vÒ ®o l−êng ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ häc tËp chÝnh lµ h×nh thøc tr¾c nghiÖm (®−îc phæ biÕn réng r·i tõ nh÷ng n¨m 60 cña thÕ kØ tr−íc). 1.1.2. ë ViÖt Nam Trong lÜnh vùc ®¸nh gi¸ tri thøc ë §¹i häc, mét sè t¸c gi¶ nh−: NguyÔn §×nh Khoa, Lª Nh©n, Bïi T−êng,vv... còng cho r»ng hiÖn t−îng vi ph¹m tÝnh kh¸ch quan lµ rÊt phæ biÕn ë c¸c kh©u ra ®Ò, tæ chøc coi thi vµ chÊm bµi. Do nhiÒu nguyªn nh©n, cã nh÷ng nguyªn nh©n vÒ phÝa kh¸ch quan nh− c¸c gi¸o viªn kh«ng thèng nhÊt yªu cÇu cña ®Ò bµi, khi chÊm kh«ng cã thang ®iÓm cô thÓ, tiªu chuÈn ®¸nh gi¸ kh«ng râ rµng, vv...Cã nh÷ng nguyªn nh©n vÒ phÝa chñ quan nh− gi¸o viªn thiÕu kinh nghiÖm, thiÕu tinh thÇn tr¸ch nhiÖm, thiªn vi, ®Þnh kiÕn, vv... §Ó gãp phÇn gi¶i quyÕt t×nh tr¹ng trªn, c¸c t¸c gi¶ nh− : NguyÔn L©n, NguyÔn Gia Cèc, Bïi T−êng ®· ®−a ra mét sè ph−¬ng h−íng nh»m c¶i tiÕn c¸ch thi vµ kiÓm tra trong nhµ tr−êng nãi chung, c¸c tr−êng ®¹i häc nãi riªng. T¸c gi¶ Bïi T−êng ®· ®−a ra mét hÖ thèng c¸c biÖn ph¸p cô thÓ nh»m ®æi míi viÖc ®¸nh gi¸ chÊt l−îng häc tËp cña bé m«n khoa häc c¬ b¶n trong c¸c tr−êng ®¹i häc. Theo t¸c gi¶, viÖc ®¸nh gi¸ ph¶i ®¹t ®−îc nh÷ng yªu cÇu nh− sau: + Ph¶n ¸nh ®−îc n¨ng lùc toµn diÖn cña ng−êi häc. + Ph¶i t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó ng−êi häc ph¸t triÓn ®−îc n¨ng lùc toµn diÖn Êy. + Ph¶i kh¸ch quan vµ chÝnh x¸c ®Õn møc ®é nhÊt ®Þnh [1]. 6
Cã thÓ nãi ®©y lµ nh÷ng yªu cÇu cÇn ph¶n ¸nh nguyªn t¾c kh¸ch quan, toµn diÖn vµ c¸c chøc n¨ng ph¸t triÓn, gi¸o dôc cña ®¸nh gi¸ tri thøc sinh viªn. 1.1.3. ë CHDCND Lµo C¶ n−íc ®· triÓn khai NghÞ quyÕt §¹i héi §¶ng lÇn thø IV( 1986 ), lÇn thø V ( 1991 ), lÇn thø VI( 1996 ); héi nghÞ BCHTW §¶ng n¨m 1994 vÒ ph¸t triÓn gi¸o dôc vµ §¹i héi Gi¸o dôc cho toµn d©n cña Bé GD - §T n¨m 1990 ®· thóc ®Èy nÒn gi¸o dôc Lµo nãi chung vµ gi¸o dôc §¹i häc nãi riªng cã thªm nh÷ng b−íc tiÕn míi. NghÞ quyÕt §¹i héi lÇn nµy ®· x¸c ®Þnh r»ng: “Trong nh÷ng n¨m tr−íc m¾t vµ l©u dµi, chóng ta vÉn tiÕp tôc coi gi¸o dôc lµ träng t©m cña cuéc c¸ch m¹ng t− t−êng, v¨n ho¸, ph¶i chó träng ®Õn c«ng t¸c gi¸o dôc ngµy cµng s©u s¾c nhiÒu h¬n n÷a vµ hîp lÝ h¬n”. §¶ng vµ Nhµ n−íc Lµo ®· x¸c ®Þnh râ: Gi¸o dôc lµ mét yÕu tè quan träng trong viÖc thùc hiÖn c¸c môc tiªu chiÕn l−îc ph¸t triÓn ®Êt n−íc. Trong xu thÕ ph¸t triÓn tÊt yÕu cña thêi ®¹i còng nh− cña ®Êt n−íc, nÒn gi¸o dôc ë Lµo nãi chung vµ gi¸o dôc ®¹i häc nãi riªng cÇn ph¶i ®−îc hoµn thiÖn ®Ó ®¸p øng nh÷ng yªu cÇu cña §¶ng vµ Nhµ n−íc giao phã. ChÝnh v× lÝ do trªn, víi t− c¸ch lµ nhµ s− ph¹m, t¸c gi¶ thÊy cã nh÷ng ®iÒu tr¨n trë cÇn nghiªn cøu th¸o gì víi mong muèn gãp søc m×nh n©ng cao chÊt l−îng ho¹t ®éng häc tËp cña sinh viªn c¸c Tr−êng §¹i häc S− ph¹m Lµo, nªn t¸c gi¶ quyÕt ®Þnh lùa chän nghiªn cøu ®Ò tµi: “§æi míi ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ häc tËp m«n Gi¸o dôc häc cña sinh viªn c¸c Tr−êng ®¹i häc S− ph¹m Lµo”. 1.2. Mét sè kh¸i niÖm c¬ b¶n 1.2.1. KiÓm tra KiÓm tra lµ ph−¬ng tiÖn ®Ó ®¸nh gi¸; muèn ®¸nh gi¸ ®−îc cÇn ph¶i tiÕn hµnh kiÓm tra. 7
1.2.2. §o l−êng “§o l−êng” lµ kh¸i niÖm chung dïng ®Ó chØ sù so s¸nh mét sù vËt hiÖn t−îng víi mét th−íc ®o hoÆc víi chuÈn mùc cã kh¶ n¨ng tr×nh bµy kÕt qu¶ vÒ mÆt ®Þnh l−îng. 1.2.3. §¸nh gi¸ §¸nh gi¸ lµ qu¸ tr×nh h×nh thµnh nh÷ng nhËn ®Þnh ph¸n ®o¸n vÒ kÕt qu¶ c«ng viÖc dùa vµo sù ph©n tÝch nh÷ng th«ng tin thu ®−îc ®èi chiÕu víi nh÷ng môc tiªu, tiªu chuÈn ®Ò ra nh»m ®Ò xuÊt nh÷ng quyÕt ®Þnh thÝch hîp ®Ó c¶i thiÖn thùc tr¹ng, ®iÒu chØnh n©ng cao chÊt l−îng vµ hiÖu qu¶ c«ng viÖc [ 18 ]. §¸nh gi¸ trong gi¸o dôc Vµo nh÷ng n¨m 20-30 cña thÕ kØ XX, viÖc ®¸nh gi¸ trong gi¸o dôc ®−îc quan t©m, nhµ gi¸o dôc Hoa K× R.Tayler, theo «ng “Qu¸ tr×nh ®¸nh gi¸ chñ yÕu lµ qu¸ tr×nh x¸c ®Þnh møc ®é thùc hiÖn ®−îc cña c¸c môc tiªu trong c¸c ch−¬ng tr×nh gi¸o dôc” [ 27 ]. 1.2.4. §¸nh gi¸ kÕt qu¶ häc tËp KÕt qu¶ häc tËp ®−îc hiÓu lµ “møc ®é mµ ng−êi häc ®· ®¹t ®−îc víi c¸c môc tiªu ®· x¸c ®Þnh” hoÆc lµ “møc ®é mµ ng−êi häc ®¹t ®−îc víi nh÷ng ng−êi cïng häc kh¸c” [56]. Dï hiÓu theo nghÜa nµo th× kÕt qu¶ häc tËp lµ ®Ò thÓ hiÖn ë møc ®é ®¹t ®−îc cña c¸c môc tiªu cña d¹y häc. 1.2.5. Tr¾c nghiÖm “Tr¾c nghiÖm” lµ tõ tiÕng H¸n, “tr¾c” nghÜa lµ ®o l−êng, “nghiÖm” nghÜa lµ suy xÐt, chøng thùc. 1.2.6. §æi míi Lµ thay ®æi cho kh¸c h¼n víi tr−íc, tiÕn bé h¬n, ®¸p øng yªu cÇu cña sù ph¸t triÓn. 1.2.7. §æi míi kÕt qu¶ häc tËp Lµ c¶i tiÕn lµm cho viÖc ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ häc tËp chÝnh x¸c ®¹t kÕt qu¶ cao, ®iÒu chØnh ho¹t ®éng d¹y häc, gãp phÇn n©ng cao chÊt l−îng ®µo t¹o. 8
1.3. Chøc n¨ng vµ c¸c h×nh thøc ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ häc tËp ë ®¹i häc s− ph¹m 1.3.1. Chøc n¨ng cña ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ häc tËp §¸nh gi¸ lµ mét bé phËn quan träng kh«ng thÓ t¸ch rêi cña bÊt cø ho¹t ®éng nµo cña con ng−êi. 1.3.2. C¸c h×nh thøc ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ häc tËp Träng qu¸ tr×nh d¹y häc, chóng ta sö dông nhiÒu h×nh thøc ®¸nh gi¸ kh¸c nhau. §¸nh gi¸ b»ng m¸y tÝnh, tù ®¸nh gi¸, vv... 1.4. Nh÷ng yªu cÇu s− ph¹m vÒ ®æi míi ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ häc tËp 1.4.1. B¶o ®¶m tÝnh kh¸ch quan, c«ng b¼ng Kh¸ch quan, c«ng b»ng lµ yªu cÇu c¬ b¶n trong ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ häc tËp cña sinh viªn. 1.4.2. B¶o ®¶m tÝnh chuÈn mùc vµ hîp lÝ Cã 5 nguyªn t¾c ®¸nh gi¸ chuÈn 1) Ph¶i bao gåm khèi l−îng vµ møc ®é n¾m tri thøc, kÜ n¨ng, kÜ x¶o; 2) Ph¶i thÓ hiÖn ®Çy ®ñ vµ phï hîp hoµn toµn víi môc tiªu ®µo t¹o; 3) Ph¶i hîp thµnh mét hÖ thèng chuÈn (chuÈn m«n nµy nh−ng kh«ng ¶nh h−ëng xÊu ®Õn m«n kh¸c); 4) Ph¶i qui ®Þnh ®óng møc sao cho sinh viªn ®¹t ®−îc trong ®iÒu kiÖn cã sù qu¶n lÝ chØ ®¹o chÆt chÏ vµ sù phÊn ®Êu cña gi¸o viªn vµ sinh viªn; 5) Kh«ng ph¶i lµ bÊt biÕn, nã cã t¸c dông chØ ®¹o viÖc x©y dùng ch−¬ng tr×nh vµ s¸ch gi¸o khoa m«n häc trong mét thêi gian nhÊt ®Þnh; 1.4.3. XuÊt ph¸t tõ môc tiªu m«n häc Mçi m«n häc ®Òu cã môc tiªu gi¸o dôc nhÊt ®Þnh. §¸nh gi¸ kÕt qu¶ häc tËp m«n häc chÝnh lµ qu¸ tr×nh x¸c ®Þnh møc ®é ng−êi häc ®¹t ®−îc nh÷ng môc tiªu gi¸o dôc ®· ®Ò ra. 1.4.4. Cã tÝnh hÖ thèng vµ ®a d¹ng HÖ thèng vµ ®a d¹ng sÏ ®Þnh k× cung cÊp trùc tiÕp nh÷ng th«ng tin ph¶n håi cho gi¸o viªn vÒ kÕt qu¶ gi¶ng d¹y, gióp hä ®iÒu chØnh kÞp thêi 9
c¸ch d¹y vµ c¸ch häc cña gi¸o viªn vµ sinh viªn, kÕt hîp thèng nhÊt gi÷a d¹y vµ häc. 1.4.5. KÕt hîp ®¸nh gi¸ cña gi¸o viªn vµ tù ®¸nh gi¸ cña sinh viªn Tù ®¸nh gi¸ lµ ®iÒu kiÖn bªn trong cña mçi c¸ nh©n, nã lµ tiÒn ®Ò cña sù tù gi¸o dôc c¸ nh©n. 1.4.6. XuÊt ph¸t tõ ph−¬ng h−íng ®æi míi d¹y vµ häc §æi míi ho¹t ®éng d¹y- häc trong nhµ tr−êng lµ xu thÕ tÊt yÕu hiÖn nay ë tÊt c¶ c¸c cÊp bËc ®µo t¹o, kh«ng riªng ë c¸c tr−êng §¹i häc vµ Tr−êng §¹i häc S− ph¹m. 1.5. Tæ chøc ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ häc tËp m«n Gi¸o dôc häc trong c¸c tr−êng §¹i häc S− ph¹m 1.5.1. M«n Gi¸o dôc häc Trong c¸c tr−êng s− ph¹m, Gi¸o dôc häc lµ m«n häc quan träng, thÓ hiÖn trùc tiÕp ®Æc tr−ng nghÒ nghiÖp cña tr−êng s− ph¹m, ®Æt c¬ së b−íc ®Çu quan träng vÒ mÆt nghiÖp vô cho viÖc ®µo t¹o gi¸o viªn. 1.5.2. Tæ chøc ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ häc tËp m«n Gi¸o dôc häc trong c¸c tr−êng §¹i häc S− ph¹m nh»m ®Ó ®¸nh gi¸ kh¸ch quan, chÝnh x¸c kÕt qu¶ häc tËp cña sinh viªn, ®ßi hái ph¶i cã mét qui tr×nh chÆt chÏ tõ kh©u ra ®Ò, x¸c ®Þnh c¸c tiªu chÝ ®¸nh gi¸ ®Õn kh©u coi thi, chÊm thi, rót kinh nghiÖm ®Ó ®¶m b¶o ®−îc hiÖu qu¶ c¶ kiÓm tra - ®¸nh gi¸ ë m«n häc nµy. TiÓu kÕt ch−¬ng 1 Trong ch−¬ng nµy, t¸c gi¶ ®· cè g¾ng ph¸c häa tæng quan vÒ lÞch sö vÊn ®Ò nghiªn cøu trªn thÕ giíi vµ ë ViÖt Nam còng nh− ë Lµo, t×m hiÓu nh÷ng kh¸i niÖm, néi dung lÝ thuyÕt c¬ b¶n lµm c¬ së lÝ luËn cho viÖc nghiªn cøu ®Ò tµi ë nh÷ng ch−¬ng tiÕp theo, vÝ dô nh− vÊn ®Ò kiÓm tra, ®o l−êng, tr¾c nghiÖm, ®¸nh gi¸, ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ häc tËp, ®æi míi, ®æi míi ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ häc tËp, c¸c chøc n¨ng vµ h×nh thøc ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ häc tËp, nh÷ng yªu cÇu s− ph¹m ®èi víi viÖc ®æi míi ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ häc tËp… 10
Ch−¬ng 2 Thùc tr¹ng ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ häc tËp m«n Gi¸o dôc häc ë c¸c tr−êng §¹i häc s− ph¹m Lμo 2.1. Giíi thiÖu chung vÒ §¹i häc S− ph¹m Lµo vµ m«n Gi¸o dôc häc 2.1.1. Vµi nÐt giíi thiªu vÒ §¹i häc Quèc gia Lµo - Giai ®o¹n tr−íc n¨m 1996 - Giai ®o¹n tõ n¨m 1996 ®Õn nay B¶ng 2.1. Quy m« ®µo t¹o cña §HQG Lµo Sè c¸n bé Sè sinh viªn N¨m häc CBQL + NV Gi¸o viªn Trong n−íc N−íc ngoµi 1998-1999 1.430 978 8.319 90 1999-2000 1.422 974 8.617 80 2000-2001 1.482 839 9.689 150 2001-2002 1.671 864 16.214 74 2002-2003 1.578 898 18.366 168 2003-2004 1.610 958 20.482 168 D−íi ®©y lµ s¬ ®å biÓu diÔn møc ®é gia t¨ng SV qua c¸c n¨m NUOL Students ( 1996 – 2006) BiÓu ®å d−íi thÓ hiÖn sè l−îng SV ®µo t¹o ë c¸c tr−êng thµnh viªn cña §HQG Lµo 11
B¶ng 2.2. Sè l−îng SV c¸c tr−êng thµnh viªn cña §HQG Lµo TT C¸c tr−êng/TT thµnh viªn Sè l−îng SV Sè l−îng n÷ 1 §H ®¹i c−¬ng 2,766 1,194 2 §¹i häc Khoa häc tù nhiªn 889 348 3 §H B¸ch khoa 4,984 742 4 §H N«ng nghiÖp 960 277 5 §H Y khoa 1,321 794 6 §H V¨n häc vµ Ng«n ng÷ 3,326 1,460 7 §HSP 3,636 1,684 8 §H Kinh tÕ vµ Qu¶n trÞ kinh doanh 3,295 1,425 9 §H KiÕn tróc 792 94 10 §H LuËt vµ Khoa häc chÝnh trÞ 2,273 625 11 §H L©m nghiÖp 1,381 290 12 §H Khoa häc x· héi 773 349 13 TT ph¸t triÓn m«i tr−êng 277 133 Tæng céng 26,673 9,415 Copyright © 2003- 2009 National University of Laos, Ministry of Education, All rights reserved. 2.1.2. Vµi nÐt giíi thiÖu vÒ §HSP Lµo KÓ tõ kho¸ §¹i häc ®Çu tiªn cña C¸ch M¹ng Lµo ®−îc khai gi¶ng t¹i Hña Ph¨n ( S¨m N−a ), th¸ng 10/ 1974, ®Õn n¨m 2004 c¶ n−íc Lµo ®· cã 3 tr−êng §HSP, ®ã lµ: - §HSP VC - §HSP CPX - §HSP XPNV C¸c tr−êng §HSP Lµo cã 3 chøc n¨ng chñ yÕ− lµ: - §µo t¹o nguån nh©n lùc bËc cao vÒ ngµnh s− ph¹m - Nghiªn cøu khoa häc gi¸o dôc vµ c¸c lÜnh vùc cã liªn quan phôc vô trùc tiÕp c«ng t¸c ®µo t¹o, gãp phÇn ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi - TriÓn khai øng dông kÕt qu¶ nghiªn cøu khoa häc vµ tiÕn bé khoa häc- kÜ thuËt. 12
ë mçi tr−êng §HSP Lµo cã 5 khoa, ®ã lµ: - Khoa T©m lÝ - Gi¸o dôc - Khoa Ngo¹i ng÷ - Khoa Tù nhiªn - Khoa X· héi - Khoa Qu¶n lÝ - Gi¸o dôc 13
B¶ng 2.3 Ng©n s¸ch nhµ n−íc chi cho c¸c tr−êng §HSP Lµo hµng n¨m (2003-2006) N¨m häc TT Tr−êng 2003-2004 2004-2005 2005-2006 1 §HSP Viªng Ch¨n 975,586,631.00 1,007,521,546.00 1,031,067,740.00 2 §HSP Ch¨m Pa X¾c 648,277,204.00 643,708,565.00 589,127,656.00 3 §HSP Xu Pha Nu V«ng 493,132,612.00 362,296,904.00 296,129,643.00 4 Tæng céng 3 tr−êng 2,116,996,447.00 2,013,500,015.00 1,916,325,039.00 B¶ng 2.4 Qui m« GV vµ SV c¸c tr−êng §HSP Lµo (2006) C¸c tr−êng §HSP Lµo Sè l−îng GV Sè l−îng SV 1. §HSP Viªng Ch¨n 108 (45 n÷) 3.636 (1684 n÷) 2. §HSP Ch¨m Pa X¾c 89 (31 n÷) 2.516 (903 n÷) 3. §HSP Xu Pha Nu V«ng 57 (15 n÷) 1.226 (475 n÷) 2.1.3. Thùc tr¹ng d¹y häc vµ kiÓm tra ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ häc tËp m«n Gi¸o dôc häc ë c¸c tr−êng §¹i häc S− ph¹m Lµo 2.1.3.1. Thùc tr¹ng d¹y häc m«n Gi¸o dôc häc ë c¸c tr−êng §¹i häc S− ph¹m Lµo * Thùc tr¹ng nhËn thøc cña sinh viªn c¸c tr−êng §¹i häc S− ph¹m Lµo vÒ vai trß m«n Gi¸o dôc häc Bảng 2.5. Nhận thức của SV các trường ĐHSP Lào về vai trò môn GDH Mức độ nhận thức về vai trß của m«n GDH Tỉ lệ SV (%) - M«n học cã tÝnh thực tiễn nghề nghiệp cao 58,3 - M«n học cã cũng được, kh«ng cã cũng được 41,1 - M«n học kh«ng cã tÝnh thực tiễn nghề nghiệp 0,6 14
* Thùc tr¹ng sö dông c¸c ph−¬ng ph¸p d¹y häc m«n Gi¸o dôc häc ë c¸c tr−ßng §HSP Lµo B¶ng 2.6 Thùc tr¹ng sö dông c¸c PPDH m«n GDH ë c¸c tr−êng §HSP Lµo Mức độ vận dụng C¸c PPDH cụ thể Thường Thỉnh Kh«ng bao xuyªn (%) thoảng (%) giờ (%) 1. PP thuyÕt tr×nh 100 2. PP thuyÕt tr×nh nªu vÊn ®Ò 12 62 26 3. PP vÊn ®¸p 25 65 10 4. PP trùc quan 27 78 5. PP ph©n vai 100 6. PP hîp t¸c làm viÖc theo nhãm 17 83 7. PP t×nh huèng 25 75 8. PP project (c«ng tr×nh, ch−¬ng tr×nh) 100 9. C¸c ph−¬ng ph¸p kh¸c *Thùc tr¹ng høng thó häc tËp m«n Gi¸o dôc häc cña sinh viªn c¸c tr−êng §HSP Lµo Bảng 2.7 Thực trạng hứng thó học m«n GDH của SV c¸c trường ĐHSP Lào Mức độ hứng thó học tập m«n GDH Tỉ lệ SV (%) - Cã hứng thó với m«n Gi¸o dục học 24 - Kh«ng cã hứng thó với m«n Gi¸o dục học 72,3 - Ch¸n ghÐt m«n Gi¸o dục học 4,5 Bảng 2.8. ý kiến đ¸nh gi¸ chung của SV về chất lượng giảng dạy m«n GDH ý kiến đ¸nh gi¸ chung vÒ việc giảng dạy m«n GDH Tỉ lệ SV (%) - Nhiệt t×nh giảng dạy, yªu nghề 80 - Giảng chủ yếu lý thuyết, Ýt gắn với thực tiễn 65 - Dạy kh« khan, nhàm tẻ, đơn điệu 70 15
*Thùc tr¹ng sinh viªn sö dông thêi gian cho tù häc m«n Gi¸o dôc häc Bảng 2.9. Thực trạng sử dụng thời gian cho tự học m«n GDH C¸ch thức sử dụng thời gian cho tự học m«n GDH Tỉ lệ SV (%) - Tự học thường xuyªn, liªn tục 13,1 - Chỉ học khi đến k× thi 84,1 - Kh«ng dành thời gian để học m«n GDH 2,8 *C¸c nguyªn nh©n c¬ b¶n dÉn ®Õn thùc tr¹ng cßn nhiÒu bÊt cËp trong d¹y vµ häc m«n Gi¸o dôc häc 2.1.3.2. Thùc tr¹ng tæ chøc ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ häc tËp m«n Gi¸o dôc häc ë c¸c tr−êng §¹i häc S− ph¹m Lµo *Thùc tr¹ng møc ®é thùc hiÖn c¸c yªu cÇu s− ph¹m trong ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ häc tËp ë m«n Gi¸o dôc häc. B¶ng 2.10. Møc ®é thùc hiÖn c¸c yªu cÇu s− ph¹m trong §G-KQHT Møc ®é thùc hiÖn (%) C¸c yªu cÇu RÊt tèt T−¬ng ®èi tèt Ch−a tèt §¶m b¶o tÝnh hÖ thèng 15 51 34 §¶m b¶o tÝnh kh¸ch quan, chÝnh x¸c 12 52 36 §¶m b¶o tÝnh ph¸t triÓn 8 43 49 §¶m b¶o tÝnh toµn diÖn 17 32 51 *Møc ®é chÝnh x¸c trong ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ häc tËp m«n Gi¸o dôc häc B¶ng 2.11. Møc ®é chÝnh x¸c trong ®¸nh gi¸ ë m«n GDH Møc ®é GV (%) SV (%) RÊt chÝnh x¸c 10,61 9,98 ChÝnh x¸c 33,59 25,99 Ch−a thËt chÝnh x¸c 49,25 53,32 Hoµn toµn kh«ng chÝnh x¸c 6,56 10,71 16
T×nh tr¹ng thiÕu kh¸ch quan, chÝnh x¸c trong ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ häc tËp ë m«n Gi¸o dôc häc lµ do nhiÒu ng−yªn nh©n, ®−îc thÓ hiÖn ë b¶ng d−íi ®©y. B¶ng 2.12. C¸c yÕu tè ¶nh h−ëng ®Õn tÝnh thiÕu kh¸ch quan, chÝnh x¸c trong ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ häc tËp ë m«n GDH TT C¸c yÕu tè ¶nh h−ëng GV (%) SV (%) 1 §Ò ra ch−a phï hîp (ph¹m vi, néi dung) 62 41,7 2 ND bµi KT ch−a bao qu¸t ND, CT m«n häc 90 48,7 3 C¬ may do sinh viªn häc tñ 70 38,2 4 Do yÕu tè chñ quan cña ng−êi chÊm 52,2 32,7 5 Tæ chøc kiÓm tra ch−a chÆt chÏ 20 74,4 6 T¸c ®éng cña c¸c yÕu tè bªn ngoµi 30 23,6 7 Do thiÕu c¬ së vËt chÊt 42 62,8 *Thùc tr¹ng x©y dùng vµ sö dông c¸c lo¹i c©u hái *Thùc tr¹ng nhu cÇu ®æi míi ®¸nh gi¸ ë m«n Gi¸o dôc häc B¶ng 2.13. ý kiÕn vÒ vÊn ®Ò c¶i tiÕn c¸ch thøc KT, §G hiÖn nay C¸c ý kiÕn GV (%) SV (%) Gi÷ nguyªn c¸ch thøc KT - §G hiÖn nay 19,25 22,31 CÇn c¶i tiÕn c¸ch thøc KT - §G hiÖn nay 59,79 57,17 Thay ®æi c¸ch thøc KT-§G hiÖn nay b»ng c¸ch thøc 12,49 9,40 KT- §G kiÓu míi Kh«ng cã ý kiÕn g× 4,39 7,04 *C¸c nguyªn nh©n dÉn ®Õn thùc tr¹ng nªu trªn - Nguyªn nh©n kh¸ch quan - Nguyªn nh©n chñ quan 17