Tóm tắt Luận án Tiến sĩ Khoa học giáo dục: Quản lý giáo dục kỷ luật tích cực ở các trường trung học phổ thông vùng Đồng bằng sông Cửu Long

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:26

Thêm vào BST

Báo xấu

4
lượt xem 2
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục tiêu nghiên cứu của đề tài "Quản lý giáo dục kỷ luật tích cực ở các trường trung học phổ thông vùng Đồng bằng sông Cửu Long" nhằm khảo sát và đánh giá thực trạng quản lý giáo dục kỷ luật tích cực ở các trường THPT vùng Đồng bằng sông Cửu Long; đề xuất biện pháp quản lý giáo dục kỷ luật tích cực ở các trường THPT vùng Đồng bằng sông Cửu Long. Thực nghiệm nhằm kiểm chứng tính cấp thiết và tính khả thi của các biện pháp đã đề xuất.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tóm tắt Luận án Tiến sĩ Khoa học giáo dục: Quản lý giáo dục kỷ luật tích cực ở các trường trung học phổ thông vùng Đồng bằng sông Cửu Long

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC VINH HUỲNH NGỌC MINH QUẢN LÝ GIÁO DỤC KỶ LUẬT TÍCH CỰC Ở CÁC TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG VÙNG ĐỒNG BẰNG SÔNG CỬU LONG Chuyên ngành: QUẢN LÝ GIÁO DỤC Mã số: 9140114 TOÁM TẮT LUẬN ÁN TIẾN SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC NGHỆ AN - 2024
Công trình được hoàn thành tại: Trường Đại học Vinh Người hướng dẫn khoa học: 1. TS. Phan Quốc Lâm 2. PGS.TS. Nguyễn Thị Hường Phản biện 1: ............................................. Phản biện 2: ............................................. Phản biện 3: ............................................. Luận án sẽ được bảo vệ tại Hội đồng chấm luận án cấp Bộ họp tại: Trường Đại học Vinh vào hồi......giờ......., ngày.......tháng.......năm 2024. Có thể tìm hiểu luận án tại: - Thư viện Quốc gia Việt Nam - Thư viện Đại học Vinh
1 MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Thực hiện Công ước quốc tế về quyền trẻ em, trong những năm qua, nhiều quốc gia trên thế giới, trong đó có Việt Nam đã quan tâm đến giáo dục kỷ luật tích cực (KLTC) trong nhà trường. Để giúp học sinh (HS) phát triển toàn diện nhân cách, nhà trường không những đẩy mạnh hoạt động dạy học mà còn phải đẩy mạnh hoạt động giáo dục, trong đó cần tăng cường quản lý giáo dục KLTC nhằm chấm dứt những hiện tượng dùng các hình thức trừng phạt thân thể; xây dựng môi trường sư phạm an toàn, lành mạnh, thân thiện, tích cực cho HS, xây dựng trường học hạnh phúc, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện trong nhà trường trung học phổ thông (THPT). Giáo dục KLTC đã được một số tác giả quan tâm nghiên cứu. Tại Việt Nam, một số ít nghiên cứu về giáo dục KLTC ở khía cạnh phát triển môi trường, phương pháp hướng đến trẻ nhỏ, HS tiểu học, HS trung học cơ sở, chưa có công trình nào nghiên cứu ở các trường THPT. Vì vậy, chúng tôi chọn đề tài nghiên cứu: “Quản lý giáo dục kỷ luật tích cực ở các trường trung học phổ thông vùng Đồng bằng sông Cửu Long”. 2. Mục đích nghiên cứu Trên cơ sở nghiên cứu lý luận và thực tiễn, luận án đề xuất các biện pháp quản lý giáo dục KLTC ở các trường THPT vùng Đồng bằng sông Cửu Long, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục THPT trong bối cảnh hiện nay. 3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu Khách thể nghiên cứu: Vấn đề giáo dục KLTC ở trường THPT. Đối tượng nghiên cứu: Quản lý giáo dục KLTC ở các trường THPT vùng Đồng bằng sông Cửu Long. 4. Giả thuyết khoa học Giáo dục KLTC và quản lý giáo dục KLTC ở các trường THPT vùng Đồng bằng sông Cửu Long tuy đã được quan tâm thực hiện nhưng hiệu quả chưa cao, chưa đáp ứng được yêu cầu đổi mới giáo dục hiện nay. Nếu đề xuất và thực hiện được đồng bộ các biện pháp quản lý giáo dục KLTC có cơ sở khoa học, có tính khả thi dựa trên đặc điểm tâm lý, nhu cầu của HS THPT và sự tham gia của các lực lượng giáo dục, đồng thời phù hợp với điều kiện kinh tế, xã hội, văn hóa của vùng Đồng bằng sông Cửu Long thì sẽ nâng cao hiệu quả giáo dục KLTC, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện ở các trường THPT trong bối cảnh đổi mới giáo dục hiện nay. 5. Nhiệm vụ và phạm vi nghiên cứu
2 5.1. Nhiệm vụ nghiên cứu Nghiên cứu cơ sở lý luận của quản lý giáo dục KLTC ở các trường THPT; khảo sát và đánh giá thực trạng quản lý giáo dục KLTC ở các trường THPT vùng Đồng bằng sông Cửu Long; đề xuất biện pháp quản lý giáo dục KLTC ở các trường THPT vùng Đồng bằng sông Cửu Long. Thực nghiệm nhằm kiểm chứng tính cấp thiết và tính khả thi của các biện pháp đã đề xuất. 5.2. Phạm vi nghiên cứu Về nội dung: Tập trung nghiên cứu cơ sở lý luận, cơ sở thực tiễn và đề xuất các biện pháp quản lý giáo dục KLTC của hiệu trưởng trường THPT. Về địa bàn: Khảo sát thực trạng giáo dục KLTC và quản lý giáo dục KLTC các trường THPT công lập đại diện cho các tiểu vùng của vùng Đồng bằng sông Cửu Long là Tiền Giang, Cần Thơ, Bến Tre và Trà Vinh. Về thời gian: Nghiên cứu, khảo sát thực trạng giáo dục KLTC và quản lý giáo dục KLTC ở các trường THPT đại diện cho các tiểu vùng của vùng Đồng bằng sông Cửu Long với các số liệu trong các năm học từ 2021 – 2022 đến 2023 - 2024. Tiến hành khảo sát tính cấp thiết và tính khả thi, thử nghiệm các biện pháp đề xuất trong năm học 2023 - 2024. 6. Cách tiếp cận và phương pháp nghiên cứu 6.1. Cách tiếp cận Tiếp cận nội dung và chức năng quản lý; tiếp cận văn hóa nhà trường; tiếp cận hoạt động - nhân cách; tiếp cận hệ thống - cấu trúc; tiếp cận thực tiễn; tiếp cận phát triển. 6.2. Phương pháp nghiên cứu Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận: Phương pháp phân tích và tổng hợp tài liệu; phương pháp khái quát hóa các nhận định độc lập. Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn: Các phương pháp điều tra bằng phiếu hỏi; phỏng vấn; lấy ý kiến chuyên gia; tổng kết kinh nghiệm quản lý giáo dục; thực nghiệm. Phương pháp thống kê toán học: Sử dụng phương pháp thống kê toán học, chương trình Excel, phần mềm SPSS 21.0 phân tích, xử lý, xuất kết quả số liệu. 7. Những luận điểm bảo vệ của luận án 7.1. Quản lý giáo dục KLTC ở các trường THPT là yêu cầu khách quan và cấp thiết trong bối cảnh hiện nay, góp phần xây dựng trường học hạnh phúc, ngăn ngừa bạo lực học đường, nâng cao chất lượng giáo
3 dục toàn diện, đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục phổ thông. Quản lý giáo dục KLTC ở các trường THPT được thực hiện thông qua các chức năng quản lý và tác động đến các thành tố khác nhau của quá trình giáo dục với chủ thể quản lý chính là hiệu trưởng trường THPT. 7.2. Quản lý giáo dục KLTC ở các trường THPT vùng Đồng bằng sông Cửu Long trong thời gian qua đã đạt những kết quả nhất định, góp phần nâng cao giáo dục toàn diện trong nhà trường. Theo Chương trình giáo dục phổ thông 2018, các hoạt động của nhà trường đều thể hiện quan điểm giáo dục KLTC. Tuy nhiên việc thực hiện quản lý giáo dục KLTC ở các trường THPT vùng Đồng bằng sông Cửu Long đang tồn tại những bất cập, hạn chế nhất định. Vì vậy, nhà trường THPT phải tăng cường quản lý giáo dục KLTC. 7.3. Để nâng cao hiệu quả giáo dục KLTC ở các trường THPT vùng Đồng bằng sông Cửu Long, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện trong nhà trường cần có những biện pháp quản lý có tính khoa học và tính khả thi. Những biện pháp góp phần nâng cao hiệu quả quản lý giáo dục KLTC ở các trường THPT vùng Đồng bằng sông Cửu Long bao gồm: Tổ chức nâng cao nhận thức cho cán bộ quản lý (CBQL), giáo viên (GV), HS và các lực lượng giáo dục về sự cần thiết của giáo dục KLTC ở các trường THPT; Xây dựng kế hoạch giáo dục KLTC phù hợp với điều kiện kinh tế, xã hội, văn hóa của địa phương và từng trường THPT vùng Đồng bằng sông Cửu Long; Tổ chức bồi dưỡng nâng cao năng lực giáo dục KLTC cho giáo viên ở các trường THPT; Chỉ đạo đổi mới nội dung, phương pháp và hình thức giáo dục KLTC ở các trường THPT; Đổi mới kiểm tra, đánh giá trên cơ sở xây dựng và sử dụng bộ tiêu chí đánh giá hiệu quả giáo dục KLTC ở các trường THPT; Đảm bảo các điều kiện cho quản lý giáo dục KLTC đạt hiệu quả ở các trường THPT. 8. Đóng góp mới của luận án 8.1. Về mặt lý luận Luận án đã bổ sung, làm sáng tỏ thêm những vấn đề lý luận về giáo dục KLTC và quản lý giáo dục KLTC ở các trường THPT, trong đó xác định được mục tiêu, nội dung, phương pháp, hình thức giáo dục KLTC và quản lý giáo dục KLTC; các nội dung quản lý, chủ thể quản lý và các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý giáo dục KLTC ở trường THPT. 8.2. Về mặt thực tiễn Luận án đã khảo sát, đánh giá được thực trạng giáo dục KLTC và quản lý giáo dục KLTC ở các trường THPT vùng Đồng bằng sông Cửu Long
4 làm căn cứ thực tiễn đề xuất các biện pháp quản lý giáo dục KLTC ở các trường THPT. Luận án đã đề xuất được các biện pháp quản lý giáo dục KLTC ở các trường THPT vùng Đồng bằng sông Cửu Long dựa trên cơ sở lý luận và thực tiễn. Kết quả khảo sát và thử nghiệm cho thấy các biện pháp đề xuất có tính khoa học và tính khả thi. Các biện pháp luận án đề xuất có thể vận dụng vào thực tiễn quản lý, góp phần nâng cao hiệu quả giáo dục KLTC ở các trường THPT vùng Đồng bằng sông Cửu Long và các vùng có điều kiện tương đồng, qua đó nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện trong nhà trường THPT. 9. Cấu trúc của luận án Ngoài phần Mở đầu, Kết luận và Khuyến nghị, Tài liệu tham khảo, Phụ lục nghiên cứu; luận án gồm 03 chương: Chương 1: Cơ sở lý luận của quản lý giáo dục kỷ luật tích cực ở trường trung học phổ thông Chương 2: Thực trạng quản lý giáo dục kỷ luật tích cực ở các trường trung học phổ thông vùng Đồng bằng sông Cửu Long Chương 3: Biện pháp quản lý giáo dục kỷ luật tích cực ở các trường trung học phổ thông vùng Đồng bằng sông Cửu Long Chương 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA QUẢN LÝ GIÁO DỤC KỶ LUẬT TÍCH CỰC Ở TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG 1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề Khi nghiên cứu về giáo dục KLTC, các tác giả đều đã tiếp cận khái niệm, mục tiêu, ý nghĩa, các biện pháp giáo dục cụ thể và sự phối hợp các biện pháp giáo bằng hình thức kỷ luật trên quan điểm tích cực để giáo dục HS. Vấn đề quản lý giáo dục KLTC trong giáo dục HS, có nhiều tác giả trong và ngoài nước nghiên cứu với các góc độ và phương diện khác nhau. Hầu hết các tác giả đều quan tâm nhiều đến quản lý giáo dục KLTC trong phạm vi quản lý lớp học. Việc quản lý giáo dục KLTC trong giáo dục HS THPT thì chưa có công trình nào nghiên cứu một cách cơ bản, hệ thống dưới góc độ khoa học giáo dục. Những vấn đề luận án cần tập trung nghiên cứu: Thứ nhất, nghiên cứu hệ thống, bổ sung hoàn chỉnh cơ sở lý luận của KLTC, giáo dục KLTC và quản lý giáo dục KLTC ở trường THPT. Thứ hai, khảo sát thực trạng để
5 có số liệu khoa học về giáo dục KLTC và quản lý giáo dục KLTC ở trường THPT vùng Đồng Bằng sông Cửu long hiện nay. Thứ ba, nghiên cứu đề xuất các biện pháp quản lý giáo dục KLTC ở trường THPT vùng Đồng Bằng sông Cửu long. 1.2. Một số khái niệm cơ bản 1.2.1. Kỷ luật và kỷ luật tích cực Luận án thống nhất với khái niệm sau đây về kỷ luật: Kỷ luật là tổng thể những điều quy định bắt buộc mọi thành viên của tổ chức phải tuân thủ để duy trì trật tự, ổn định kỷ cương nội bộ trong mọi hoạt động thực hiện mục đích, tôn chỉ của mình. Kỷ luật của trường học là điều kiện cần thiết cho hoạt động giáo dục, dạy học đạt được mục tiêu. Có thể hiểu KLTC trong nhà trường là những quy định, quy tắc, những chuẩn mực được xây dựng dựa trên nguyên tắc cùng nhau phối hợp để thực hiện một cách tự giác, công bằng, dân chủ. Những quy định này được xây dựng phù hợp với đặc điểm tâm sinh lý của HS, tôn trọng nhu cầu và lợi ích của HS và tập thể, nhằm mục đích giúp HS hiểu và tuân theo các quy tắc xã hội cả trong và ngoài lớp học mà không sử dụng bạo lực về thể chất hoặc tinh thần. 1.2.2. Giáo dục kỷ luật tích cực ở trường trung học phổ thông Giáo dục KLTC ở trường THPT là cách giáo dục dựa trên những quy định, quy tắc những chuẩn mực và dựa trên nguyên tắc vì lợi ích tốt nhất của HS, không làm tổn thương đến thể xác và tinh thần, của HS, có sự thỏa thuận giữa GV HS, phù hợp với đặc điểm tâm sinh lý của HS ở trường THPT, góp phần phát triển toàn diện nhân cách cho các em. 1.2.3. Quản lý giáo dục kỷ luật tích cực ở trường trung học phổ thông Từ các khái niệm quản lý và giáo dục KLTC có thể hiểu: Quản lý giáo dục KLTC ở trường THPT là quá trình lập kế hoạch, tổ chức, chỉ đạo và kiểm tra, đánh giá giáo dục KLTC của chủ thể quản lý nhà trường đến đối tượng, khách thể quản lý dựa trên nguyên tắc vì lợi ích tốt nhất của HS THPT; không làm tổn thương đến thể xác và tinh thần của HS, phù hợp với đặc điểm tâm sinh lý của HS ở trường THPT nhằm đạt được mục tiêu giáo dục đã đề ra. 1.3. Lý luận về giáo dục kỷ luật tích cực ở trường trung học phổ thông 1.3.1. Đặc điểm tâm sinh lý của học sinh trung học phổ thông và ý nghĩa của giáo dục kỷ luật tích cực ở trường trung học phổ thông 1.3.1.1. Đặc điểm tâm sinh lý của học sinh trung học phổ thông
6 Luận án đã phân tích một số đặc điểm tâm lý của HS THPT đang ở giai đoạn đầu của tuổi thanh niên, thời kỳ đang có nhiều thay đổi về thể chất, sinh lý, tâm lý, tình cảm, hành vi. CBQL, GV đặc biệt là GVCN phải hiểu rõ các đặc điểm tâm sinh lý của HS lứa tuổi này để có nội dung, phương pháp giáo dục phù hợp để đạt kết quả giáo dục tối ưu. Vì vậy, giáo dục KLTC rất phù hợp với đặc điểm tâm lý của HS ở lứa tuổi THPT, lứa tuổi đang đứng trước “ngưỡng cửa cuộc đời”, giai đoạn có ảnh hưởng rất lớn đến sự thành bại của các em trong cuộc đời sau này. 1.3.1.2. Ý nghĩa của giáo dục kỷ luật tích cực ở trường trung học phổ thông Thực hiện giáo dục KLTC mang lại cho bản thân HS, GV, nhà trường, gia đình và xã hội những lợi ích cụ thể, thiết thực. 1.3.2. Mục tiêu của giáo dục kỷ luật tích cực ở trường trung học phổ thông (1) Giúp HS chuyển hóa tích cực nhận thức, thái độ, hành vi của HS theo chiều hướng tích cực đáp ứng yêu cầu của cuộc sống đồng thời phòng ngừa những hành vi tiêu cực có thể xảy ra ở HS. (2) Tạo ra cơ hội tốt nhất có thể có được để HS tự nhận thấy lỗi và chủ động sửa chữa, tìm ra hướng phát triển tích cực của mình. (3) Thông qua giáo dục KLTC khuyến khích khả năng tự lựa chọn của HS, góp phần giúp HS phát triển toàn diện và đúng hướng. (4) Giúp HS có ý thức trách nhiệm hơn với thái độ, lời nói và hành vi của mình trong cuộc sống. (5) Chủ động và biết đưa ra các quyết định tốt, lựa chọn tốt, biết cách kiềm chế xúc cảm, làm chủ bản thân trong mọi tình huống, có kỹ năng sống trong môi trường luôn có nhiều biến đổi. 1.3.3. Các nguyên tắc giáo dục kỷ luật tích cực ở trường trung học phổ thông Các nguyên tắc giáo dục KLTC ở trường THPT: (1) Vì lợi ích tốt nhất của HS. (2) Phát huy hết mức sự tham gia tích cực của HS. (3) Tôn trọng những nhu cầu, lợi ích của HS. (4) Phù hợp với đặc điểm tâm sinh lý của HS. (5) Phát triển thái độ, cách xử sự hướng ngoại thân thiện, cởi mở, ý thức kỷ luật tự giác và nghị lực của HS. (6) Tôn trọng động cơ và những quan điểm riêng về cuộc sống của HS. (7) Đảm bảo sự công bằng, không thiên vị. (8) Khuyến khích tình đoàn kết, thống nhất và có sự thỏa thuận giữa GV - HS. 1.3.4. Nội dung giáo dục kỷ luật tích cực ở trường trung học phổ thông Các nội dung giáo dục KLTC ở trường THPT là: (1) Giáo dục HS tự nhận thức, tự đánh giá được bản thân nhằm phát huy điểm mạnh, khắc phục điểm yếu, phát huy tính kỷ luật tự giác, hình thành khả năng tự giáo dục. (2) Giáo dục ý thức trách nhiệm đối với bản thân, gia đình, nhà trường và
7 cộng đồng; tự giác thực hiện nội quy, quy định của trường lớp. (3) Giáo dục HS thái độ đúng đắn, kỹ năng tự kiềm chế cảm xúc, kỹ năng ra quyết định và các kỹ năng sống khác. (4) Giáo dục hành vi ứng xử phù hợp trong các mối quan hệ cho HS, cách ứng xử lịch sự, hòa đồng, thân thiện với thầy cô, bạn bè, người thân và cộng đồng, tôn trọng quyền của người khác. (5) Giáo dục HS khả năng tự kiểm soát hành vi để các em biết cách thực hiện các hành vi mong đợi. (6) Giáo dục năng lực tự chủ trong xây dựng trường lớp, phát triển bản thân và tham gia các hoạt động tại gia đình, xã hội. 1.3.5. Phương pháp, hình thức giáo dục kỷ luật tích cực ở trường trung học phổ thông 1.3.5.1. Phương pháp giáo dục kỷ luật tích cực ở trường trung học phổ thông Một số phương pháp giáo dục sau đây có thể sử dụng trong giáo dục KLTC ở trường THPT: (1) Sử dụng các phương pháp thuyết phục như: đàm thoại, giảng giải, nêu gương tác động đến ý thức, tình cảm, thái độ của HS nhằm thay đổi cách ứng xử của các em trong nhà trường, trong lớp học. (2) Sử dụng các phương pháp tổ chức hoạt động và hình thành kinh nghiệm ứng xử xã hội nhằm tăng cường sự tham gia tích cực của HS trong xây dựng và giám sát nội quy trường học, lớp học, đồng thời xây dựng một tập thể lớp học vững mạnh. (3) Sử dụng các phương pháp kích thích hoạt động và điều chỉnh hành vi ứng xử của HS. (4) Sử dụng các phương pháp đánh giá hành vi và hoạt động của HS như: quan sát, anket, quan tâm khó khăn của HS, nghiên cứu sản phẩm hoạt động... 1.3.5.2. Các hình thức giáo dục kỷ luật tích cực ở trường trung học phổ thông (1) Giáo dục KLTC thông qua hình thức dạy học các bộ môn văn hóa trong trường THPT. (2) Giáo dục KLTC thông qua hình thức xây dựng môi trường sư phạm thân thiện, hạnh phúc nhằm tạo lập môi trường giáo dục KLTC. (3) Giáo dục KLTC thông qua tổ chức các hoạt động gắn kết các thành viên trong nhà trường. (4) Giáo dục KLTC thông qua xây dựng mạng lưới trợ giúp HS. (5) Giáo dục KLTC thông qua tổ chức các câu lạc bộ trong HS. (6) Giáo dục KLTC thông qua tổ chức hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp. (7) Giáo dục KLTC thông qua yếu tố tự giáo dục, tự tu dưỡng, rèn luyện của HS 1.3.6. Đánh giá kết quả giáo dục kỷ luật tích cực ở trường trung học phổ thông
8 Đánh giá kết quả giáo dục KLTC cần dựa vào các tiêu chuẩn nhất định, mỗi tiêu chuẩn cần cụ thể hóa một số tiêu chí rõ ràng sao cho việc đánh giá được thực hiện dễ dàng, thuận lợi và có hiệu quả; đồng thời; đồng thời đánh giá mức độ áp dụng giáo dục KLTC của đội ngũ GV, nhất là GVCN lớp trong việc tổ chức các hoạt động giáo dục có sự tham gia của HS. 1.4. Quản lý giáo dục kỷ luật tích cực ở trường trung học phổ thông 1.4.1. Sự cần thiết phải quản lý giáo dục kỷ luật tích cực ở trường trung học phổ thông Quản lý giáo dục KLTC nhằm làm cho hoạt động giáo dục này được tổ chức một cách có khoa học, có hệ thống, có kế hoạch, đáp ứng mục tiêu giáo dục và khắc phục những bất cập, hạn chế trong giáo dục KLTC ở trường THPT. 1.4.2. Nội dung quản lý giáo dục kỷ luật tích cực ở trường trung học phổ thông 1.4.2.1. Xây dựng kế hoạch giáo dục kỷ luật tích cực ở trường trung học phổ thông Kế hoạch giáo dục KLTC ở trường THPT cần đảm bảo các nội dung và yêu cầu như: (1) Kế hoạch giáo dục KLTC được lồng ghép vào kế hoạch giáo dục chung của trường. (2) Kế hoạch có mục tiêu, nhiệm vụ cơ bản của giáo dục KLTC phù hợp nhà trường, địa phương. (3) Kế hoạch có nội dung, biện pháp lồng ghép giáo dục KLTC. (4) Kế hoạch có xác định nguồn lực, phương tiện, chương trình hành động cho việc tăng cường giáo dục KLTC. (5) Kế hoạch có xác định tiêu chuẩn, phương pháp, hình thức kiểm tra, đánh giá hiệu quả giáo dục KLTC. 1.4.2.2. Tổ chức thực hiện giáo dục kỷ luật tích cực ở trường trung học phổ thông Để tổ chức thực hiện có hiệu quả giáo dục KLTC ở trường THPT, CBQL nhà trường mà đứng đầu là hiệu trưởng cần tổ chức thực hiện các nội dung sau: (1) Tổ chức các hoạt động nâng cao nhận thức và năng lực giáo dục KLTC cho các lực lượng giáo dục và cho HS. (2) Tổ chức thực hiện mục tiêu giáo dục KLTC. (3) Tổ chức thực hiện nguyên tắc giáo dục KLTC. (4) Tổ chức thực hiện nội dung giáo dục KLTC. (5) Tổ chức thực hiện phương pháp, hình thức giáo dục KLTC. (6) Tổ chức các hoạt động đánh giá kết quả giáo dục KLTC. (7) Tổ chức phối hợp các lực lượng giáo dục trong giáo dục KLTC. (8) Tổ chức đảm bảo các nguồn lực và các điều kiện cần thiết cho giáo dục KLTC ở trường THPT
9 1.4.2.3. Chỉ đạo thực hiện giáo dục kỷ luật tích cực ở các trường trung học phổ thông Hiệu trưởng cần chỉ đạo thực hiện các nội dung sau: (1) Chỉ đạo các hoạt động bồi dưỡng nâng cao nhận thức và năng lực giáo dục KLTC cho các lực lượng giáo dục và cho HS. (2) Chỉ đạo việc thực hiện mục tiêu giáo dục KLTC. (3) Chỉ đạo thực hiện nguyên tắc giáo dục KLTC. (4) Chỉ đạo thực hiện nội dung giáo dục KLTC. (5) Chỉ đạo thực hiện phương pháp, hình thức giáo dục KLTC. (6) Chỉ đạo thực hiện đánh giá kết quả giáo dục KLTC. (7) Chỉ đạo tăng cường sự phối hợp các lực lượng giáo dục trong giáo dục KLTC. (8) Chỉ đạo thực hiện các điều kiện cần thiết đảm bảo cho giáo dục KLTC ở các trường THPT có hiệu quả. 1.4.2.4. Kiểm tra, đánh giá giáo dục kỷ luật tích cực ở trường trung học phổ thông Đối với công tác quản lý giáo dục KLTC, việc kiểm tra, đánh giá tập trung vào một số công việc như sau: (1) Kế hoạch kiểm tra, đánh giá kết quả giáo dục KLTC lồng ghép vào kế hoạch chung. (2) Xây dựng bộ tiêu chuẩn, tiêu chí đánh giá giáo dục KLTC. (3) Tổ chức kiểm tra, đánh giá kết quả giáo dục KLTC. (4) Kiểm tra việc thực hiện nội quy, nề nếp của HS. (5) Kiểm tra việc đánh giá HS của GV cuối học kỳ, cuối năm có xem xét đến việc thực hiện giáo dục KLTC. (6) Kiểm tra việc lồng ghép thực hiện kế hoạch giáo dục KLTC của GV. (7) Kiểm tra hồ sơ, sổ sách của GV. (8) Đánh giá thực hiện giáo dục KLTC thông qua dự một số HĐ, dự một số tiết sinh hoạt cuối tuần. (9) Đánh giá cơ sở vật chất, thiết bị, tài chánh dành cho giáo dục KLTC. (10) Đánh giá việc phối hợp giữa nhà trường và các lực lượng giáo dục trong giáo dục KLTC. (11) Đánh giá hồ sơ lưu trữ công tác chỉ đạo, thực hiện giáo dục KLTC. 1.4.3. Chủ thể quản lý giáo dục kỷ luật tích cực ở trường trung học phổ thông Giám đốc Sở GD - ĐT; Hiệu trưởng trường THPT; Bí thư Đoàn Thanh niên trường THPT; Tổ trưởng chuyên môn; GVCN trường THPT. Ngoài các chủ thể trên, tham gia giáo dục KLTC còn có tổ phó chuyên môn, GV dạy lớp, CMHS, bảo vệ, y tế, nhân viên trong nhà trường THPT và các lực lượng giáo dục ngoài nhà trường. Trong đó, hiệu trưởng trường THPT là chủ thể chính trong quản lý giáo dục KLTC ở trường THPT. 1.5. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý giáo dục kỷ luật tích cực ở trường trung học phổ thông
10 1.5.1. Các yếu tố khách quan: Xu thế toàn cầu hóa, hội nhập quốc tế về giáo dục; các văn bản pháp quy về giáo dục kỷ luật tích cực ở các trường THPT; tác động của nhà trường - gia đình - xã hội. 1.5.2. Các yếu tố chủ quan: Nhận thức, năng lực của cán bộ quản lý và giáo viên; mối quan hệ giữa giáo viên và học sinh trong nhà trường THPT; khả năng tự nhận thức, tự giáo dục của học sinh THPT. Kết luận chương 1 1. Vấn đề giáo dục KLTC đã được nhiều tác giả trong và ngoài nước quan tâm. Tuy nhiên, đa số nghiên cứu giáo dục KLTC trên trẻ mầm non, tiểu học và từng bước nghiên cứu thực hiện trên HS trung học cơ sở, ít nghiên cứu đề cập đến giáo dục KLTC trên HS ở trường THPT. Quản lý giáo dục KLTC ở trường THPT chưa được nghiên cứu một cách cụ thể và rõ ràng. Do vậy, quản lý giáo dục KLTC ở trường THPT cần được nghiên cứu sâu rộng hơn để thực hiện hiệu quả mục tiêu giáo dục, đáp ứng CT GDPT 2018 và góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện ở trường THPT. 2. Giáo dục KLTC THPT là cách giáo dục dựa trên nguyên tắc vì lợi ích tốt nhất của HS ở trường THPT, là sự thể hiện quan điểm giáo dục tiến bộ, tích cực hiện nay; có vai trò quan trọng trong việc hình thành con người phát triển toàn diện đáp ứng yêu cầu của xã hội và hội nhập quốc tế. Giáo dục KLTC THPT cần dựa trên các mục tiêu, nguyên tắc, nội dung, phương pháp, hình thức nhất định. 3. Quản lý giáo dục KLTC ở trường THPT là nội dung quan trọng trong công tác quản lý nhà trường. Quản lý giáo dục KLTC ở trường THPT cần dựa trên các chức năng quản lý từ việc lập kế hoạch, tổ chức, chỉ đạo thực hiện giáo dục KLTC; kiểm tra, đánh giá kết quả giáo dục KLTC cần dựa vào bộ tiêu chuẩn, tiêu chí; quản lý các điều kiện đảm bảo cho giáo dục KLTC. Tham gia quản lý giáo dục KLTC ở trường THPT có nhiều chủ thể với vai trò, trách nhiệm khác nhau. Giáo dục KLTC và quản lý giáo dục KLTC ở trường THPT chịu ảnh hưởng của các yếu tố khách quan và chủ quan. Chương 2 THỰC TRẠNG QUẢN LÝ GIÁO DỤC KỶ LUẬT TÍCH CỰC Ở CÁC TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG VÙNG ĐỒNG BẰNG SÔNG CỬU LONG 2.1. Khái quát về vùng Đồng bằng sông Cửu Long
11 Những đặc điểm về tự nhiên, kinh tế, xã hội và giáo dục ở các tỉnh vùng Đồng bằng sông Cửu Long có ảnh hưởng nhất định đến đến giáo dục KLTC và quản lý giáo dục KLTC ở các trường THPT. 2.2. Tổ chức khảo sát thực trạng 2.2.1. Mục đích khảo sát: Khảo sát thực trạng quản lý giáo dục KLTC ở các trường THPT vùng Đồng bằng sông Cửu Long nhằm xác lập cơ sở thực tiễn của đề tài. 2.2.2. Nội dung khảo sát: Thực trạng giáo dục KLTC, thực trạng quản lý giáo dục KLTC và thực trạng ảnh hưởng của các yếu tố đến quản lý giáo dục KLTC ở các trường THPT vùng Đồng bằng sông Cửu Long. 2.2.3. Đối tượng, địa bàn khảo sát Đối tượng khảo sát: CBQL, GV, HS. Địa bàn khảo sát: Một số trường THPT công lập đại diện cho các tỉnh, thành phố ở vùng Đồng bằng sông Cửu Long là Tiền Giang, Cần Thơ, Bến Tre và Trà Vinh. 2.2.4. Phương pháp khảo sát Sử dụng các phương pháp điều tra bằng bảng hỏi; phương pháp trao đổi, phỏng vấn; phương pháp quan sát các sản phẩm của CBQL, GV; phương pháp chuyên gia; phương pháp nghiên cứu điển hình. 2.2.5. Thang đo và cách thức xử lý số liệu Chúng tôi sử dụng các thang đo cấp quảng Likert 5 mức độ để thiết kế bảng hỏi định lượng; cách tính điểm dựa vào giá trị khoảng cách giữa các mức độ. 2.3. Thực trạng giáo dục kỷ luật tích cực ở các trường trung học phổ thông vùng Đồng bằng sông Cửu Long 2.3.1. Thực trạng nhận thức của cán bộ quản lý, giáo viên và học sinh về sự cần thiết và ý nghĩa của giáo dục kỷ luật tích cực ở các trường trung học phổ thông Kết quả khảo sát CBQL, GV và HS cho thấy còn tồn tại lên đến 31,3% CBQL, 29,6% GV và có đến 39,4% HS đánh giá mức chưa cần thiết và điểm số chỉ đạt mức 4. Do đó, cần phải tổ chức nâng cao nhận thức cho các lực lượng giáo dục CBQL, GV và cho HS về sự cần thiết của giáo dục KLTC ở các trường THPT. 2.3.2. Thực trạng việc thực hiện mục tiêu giáo dục kỷ luật tích cực ở các trường trung học phổ thông
12 Kết quả khảo sát CBQL về việc thực hiện mục tiêu giáo dục KLTC với tổng tỷ lệ “Đồng ý” và “Rất đồng ý” đạt 90,3%; GV đạt 88,1% cho thấy thực trạng đa số CBQL, GV đã thực hiện mục tiêu nghiêm túc, đạt kết quả cao; chỉ còn một số ít CBQL, GV chưa thực hiện tốt mục tiêu giáo dục KLTC ở các trường THPT. 2.3.3. Thực trạng thực hiện các nguyên tắc giáo dục kỷ luật tích cực ở các trường trung học phổ thông Kết quả khảo sát CBQL về việc thực hiện nguyên tắc giáo dục KLTC với tổng tỷ lệ “Đồng ý”, “Rất đồng ý” đạt kết quả 89,9%; GV đạt 85% cho thấy thực trạng còn một số ít CBQL, GV chưa thực hiện tốt, toàn diện các nguyên tắc giáo dục KLTC ở các trường THPT. 2.3.4. Thực trạng thực hiện nội dung giáo dục kỷ luật tích cực ở các trường trung học phổ thông Kết quả khảo sát CBQL về việc thực hiện nội dung giáo dục KLTC ở mức “Khá” đạt 64,2%; GV đạt 64,7%; có đến 72,2% CBQL và 78,3% GV đánh giá việc thực hiện nội dung giáo dục KLTC ở các trường THPT ở mức “Khá” trở xuống. Kết quả này cho thấy thực trạng thực hiện các nội dung giáo dục KLTC ở các trường THPT chưa tốt, cần có biện pháp thực hiện các nội dung này tốt hơn. 2.3.5. Thực trạng sử dụng phương pháp giáo dục kỷ luật tích cực ở các trường trung học phổ thông Kết quả khảo sát CBQL về việc sử dụng phương pháp giáo dục KLTC ở mức “Khá” là 57,2%; GV là 57,4%; có đến 77,7% CBQL, 80,8% GV và 79,5% HS đánh giá việc sử dụng phương pháp giáo dục KLTC ở các trường THPT ở mức “Khá” trở xuống; đặc biệt, có 39,4% HS, 23,4% GV và 20,4% HS đánh giá mức “Trung bình”, “Yếu” và “Kém”. Kết quả này cho thấy thực trạng sử dụng các phương pháp chưa tốt, cần có biện pháp sử dụng đa dạng hóa và phối hợp các phương pháp này tốt hơn để nâng cao hiệu quả giáo dục KLTC ở các trường THPT. 2.3.6. Thực trạng sử dụng hình thức giáo dục kỷ luật tích cực ở các trường trung học phổ thông Kết quả khảo sát CBQL về việc sử dụng hình thức giáo dục KLTC có đến 68,6% CBQL, 80,0% GV và 78,2% HS đánh giá việc sử dụng hình thức giáo dục KLTC ở các trường THPT ở mức “Khá” trở xuống; đặc biệt, có 33,6% CBQL, 37,3% GV và có đến 40,9% HS đánh giá mức “Trung bình”, “Yếu” và “Kém”. Kết quả này cho thấy thực trạng sử dụng các hình thức giáo dục KLTC ở các trường THPT chưa tốt, cần có
13 biện pháp sử dụng đa dạng hóa và phối hợp sử dụng các hình thức này tốt hơn để nâng cao hiệu quả giáo dục KLTC ở các trường THPT. 2.3.7. Thực trạng kết quả giáo dục kỷ luật tích cực ở các trường trung học phổ thông Kết quả giáo dục KLTC thể hiện rõ nhất ở việc HS tham gia xây dựng nội quy, quy tắc ứng xử và giải quyết công việc nội bộ trong nhà trường/lớp học. Vì vậy, chúng tôi tiến hành khảo sát kết quả giáo dục KLTC ở các trường THPT ở góc độ này. Kết quả khảo sát có đến 76,5% CBQL, 73,5% GV và 71,5% HS đánh giá kết quả giáo dục KLTC ở các trường THPT qua việc cho HS tham gia xây dựng nội quy, quy tắc ứng xử và giải quyết công việc nội bộ ở mức “Khá” trở xuống; đặc biệt, có 27,9% CBQL, 30,6% GV và có đến 26,3% HS đánh giá mức “Trung bình”, “Yếu” và “Kém”. Kết quả này cho thấy cần có biện pháp thiết thực, sát thực tiễn nhằm thực hiện tốt hơn để nâng cao hiệu quả giáo dục KLTC ở các trường THPT trong tình hình đổi mới toàn diện hiện nay. Bảng 2.1. Tổng hợp kết quả khảo sát thực trạng giáo dục kỷ luật tích cực ở các trường trung học phổ thông Điểm Độ Hệ số Mức 1 Mức 2 Mức 3 Mức 4 Mức 5 trung lệch biến Giáo dục KLTC (%) (%) (%) (%) (%) bình chuẩn thiên ở các trường THPT CB CB CB G CB CB CB CB CB GV GV GV GV GV GV GV QL QL QL V QL QL QL QL QL Sự cần thiết của giáo 13, 25, 16, 33, 32, 35, 38, 3,9 3,9 0,9 1,0 23, 26, 0,0 0,3 5,6 dục KLTC 2 8 1 3 2 4 2 8 5 2 5 1 6 Ý nghĩa của giáo dục 12, 61, 63, 26, 21, 4,1 4,0 0,7 0,7 17, 17, 1,1 0,9 2,0 1,9 8,2 KLTC 1 9 9 7 2 1 3 2 0 5 4 Mục tiêu giáo dục 63, 65, 26, 22, 4,1 4,0 0,7 0,6 17, 16, 1,5 0,7 0,9 1,6 7,3 9,6 KLTC 4 9 9 2 3 7 1 7 2 5 Nguyên tắc giáo dục 12, 61, 63, 28, 21, 4,1 4,0 0,7 0,7 17, 17, 1,3 1,2 1,5 1,7 7,3 KLTC 1 7 1 2 9 4 3 2 2 4 9 Nội dung giáo dục 10, 64, 64, 27, 21, 4,1 4,0 0,6 0,6 16, 17, 1,3 0,9 1,2 1,9 5,5 KLTC 8 2 7 8 7 6 4 9 9 6 1 Phương pháp giáo 17, 19, 57, 57, 22, 19, 3,9 3,9 0,7 0,7 18, 25, 1,1 1,2 1,4 3,2 dục KLTC 9 0 2 4 3 2 8 0 5 8 8 6 Hình thức giáo dục 26, 33, 33, 37, 31, 20, 3,8 3,6 1,0 1,0 27, 27, 5,1 5,2 3,7 3,7 KLTC 2 8 6 3 4 0 3 3 7 0 9 5
14 Điểm Độ Hệ số Mức 1 Mức 2 Mức 3 Mức 4 Mức 5 trung lệch biến Giáo dục KLTC (%) (%) (%) (%) (%) bình chuẩn thiên ở các trường THPT CB CB CB G CB CB CB CB CB GV GV GV GV GV GV GV QL QL QL V QL QL QL QL QL Kết quả thực hiện 18, 23, 47, 42, 24, 26, 3,7 3,8 1,0 0,9 28, 25, 7,3 4,7 2,6 2,2 giáo dục KLTC 0 7 7 9 4 5 9 4 7 9 2 8 Kết quả khảo sát thực trạng cho thấy nhận thức của CBQL, GV chưa đầy đủ về sự cần thiết của giáo dục KLTC, có 31,4% CBQL và 29,6% GV còn cho rằng chưa cần thiết giáo dục KLTC. Việc thực hiện nội dung, phương pháp, hình thức giáo dục KLTC ở các trường THPT vùng Đồng bằng sông Cửu Long dưới sự đánh giá của các nhóm đối tượng khảo sát, đặc biệt là đối với CBQL, GV cho thấy đạt kết quả từ mức “Khá” trở xuống chiếm tỷ lệ rất cao. Cụ thể, CBQL đánh giá về thực hiện nội dung có đến 72,2%, thực hiện phương pháp có đến 77,7% và về thực hiện hình thức có 68,6% đánh giá mức “Khá” trở xuống; GV đánh giá có đến 78,3%, thực hiện phương pháp có đến 80,8%, thực hiện hình thức có 80% GV đánh giá mức “Khá” trở xuống. Đặc biệt, có xấp xỉ 30% các đối tượng khảo sát đánh giá mức 1, mức 2, mức 3. Điểm trung bình thấp từ 3,63 đến 4,04 và hệ số biến thiên cao dao động trong khoảng từ 16,5 đến 26,5 cho thấy các đối tượng CBQL, GV tham gia khảo sát chưa thực hiện tốt, thực hiện chưa đồng đều, còn phân tán rộng trong quá trình thực hiện nội dung, phương pháp, hình thức giáo dục KLTC ở các trường THPT. Chính vì điều này, kết quả giáo dục KLTC thông qua việc cho HS tham gia xây dựng nội quy, quy tắc ứng xử và giải quyết công việc nội bộ còn thấp. Từ đó cho thấy cần tăng cường nâng cao nhận thức về sự cần thiết phải giáo dục KLTC; cần nâng cao năng lực cho CBQL, GV và HS về thực hiện nội dung, đa dạng hóa phương pháp, hình thức giáo dục KLTC nhằm nâng cao kết quả giáo dục KLTC ở các trường THPT hiện nay. 2.4. Thực trạng quản lý giáo dục kỷ luật tích cực ở các trường trung học phổ thông vùng Đồng bằng sông Cửu Long 2.4.1. Thực trạng nhận thức của cán bộ quản lý, giáo viên về sự cần thiết phải quản lý giáo dục kỷ luật tích cực ở các trường trung học phổ thông Đánh giá về sự cần thiết phải quản lý giáo dục KLTC ở các trường THPT trong bối cảnh hiện nay cho thấy CBQL đạt trên 4,2 điểm của mức 5 “Rất cần thiết” nhưng GV lại đạt mức 4 “Cần thiết” do điểm dưới 4,2; còn tồn tại khá lớn với tỷ lệ 18,7% CBQL, 23,2% GV được khảo sát đánh giá vai trò quan trọng của quản lý giáo dục KLTC ở mức 2 và mức 3.
15 Như vậy, vẫn phải cần tiếp tục nâng cao hơn nửa nhận thức của CBQL, GV về sự cần thiết phải quản lý giáo dục KLTC. 2.4.2. Thực trạng xây dựng kế hoạch giáo dục kỷ luật tích cực ở các trường trung học phổ thông Việc xây dựng kế hoạch giáo dục KLTC ở các trường THPT được xem xét trong việc lồng ghép với kế hoạch giáo dục chung. Nội dung kế hoạch giáo dục KLTC ở các trường THPT được CBQL đánh giá mức “Khá” trở xuống chiếm tỷ lệ 77,7%, dao động từ 72,2% đến 79,8%. Từ đó cho thấy, CBQL tại các trường THPT cần có biện pháp nhằm thực hiện tốt việc lồng ghép các nội dung của kế hoạch giáo dục KLTC trong kế hoạch giáo dục chung ở nhà trường THPT. 2.4.3. Thực trạng tổ chức thực hiện giáo dục kỷ luật tích cực ở các trường trung học phổ thông Việc tổ chức thực hiện giáo dục KLTC ở các trường THPT được CBQL đánh giá kết quả chung với mức “Khá” trở xuống chiếm tỷ lệ đạt 66,1%; dao động từ 69,7% đến 80,7%. Từ đó cho thấy, CBQL tại các trường THPT cần chú ý đến việc tổ chức nâng cao nhận thức, năng lực, tổ chức phối hợp các lực lượng và đảm bảo các nguồn lực, điều kiện, tổ chức kiểm tra đánh giá hiệu quả của giáo dục KLTC ở các trường THPT. 2.4.4. Thực trạng chỉ đạo thực hiện giáo dục kỷ luật tích cực ở các trường trung học phổ thông Việc chỉ đạo thực hiện giáo dục KLTC ở các trường THPT được CBQL đánh giá mức “Khá” trở xuống chiếm tỷ lệ bình quân ở đạt 78,8%; dao động từ 75,7% đến 83,4%. Từ đó cho thấy, CBQL tại các trường THPT cần chỉ đạo phối hợp các lực lượng và đảm bảo các nguồn lực, điều kiện, chỉ đạo kiểm tra đánh giá hiệu quả, đặc biệt lưu ý công tác chỉ đạo thực hiện nội dung, đa dạng phương pháp, hình thức giáo dục KLTC ở các trường THPT. 2.4.5. Thực trạng kiểm tra, đánh giá giáo dục kỷ luật tích cực ở các trường trung học phổ thông Việc kiểm tra, đánh giá giáo dục KLTC ở các trường THPT với mức độ thường xuyên khá cao 80,0% (dao động từ 76,3% đến 87,9%). Tuy nhiên, 100% đối tượng khảo sát đánh giá việc chỉ đạo thực hiện các nội dung lồng ghép của kế hoạch giáo dục KLTC đạt mức 4 “Thường xuyên”. Mặc dù đa số CBQL tại các trường THPT đã có kiểm tra, đánh giá nhưng vẫn phải cần tiếp tục có biện pháp nhằm thực hiện tốt hơn nửa nội dung quản lý này; trong đó cần tập trung nghiên cứu xây dựng thang đo và bộ tiêu chuẩn, tiêu chí đánh giá nhằm thực hiện tốt hơn nửa kế hoạch giáo dục KLTC ở các trường THPT.
16 Bảng 2.2. Tổng hợp kết quả khảo sát thực trạng quản lý giáo dục kỷ luật tích cực ở các trường THPT Mức Mức Mức Mức Mức Điểm Độ Hệ số Quản lý giáo dục KLTC 1 2 3 4 5 trung lệch biến ở các trường THPT (%) (%) (%) (%) (%) bình chuẩn thiên Sự cần thiết phải quản lý 0,0 0,0 18,7 41,9 39,4 4,21 0,74 17,6 giáo dục KLTC Xây dựng kế hoạch giáo 0,8 1,3 14,6 60,9 22,3 4,03 0,70 17,4 dục KLTC Tổ chức thực hiện giáo dục 0,9 3,6 12,6 58,9 23,9 4,01 0,75 18,7 KLTC Chỉ đạo thực hiện giáo dục 1,4 3,4 12,4 61,7 21,2 3,98 0,76 19,1 KLTC Kiểm tra, đánh giá giáo dục 2,1 5,3 12,5 61,2 18,8 3,89 0,84 21,6 KLTC Các yếu tố ảnh hưởng đến 0,8 2,3 9,7 61,8 25,3 4,08 0,71 17,4 quản lý giáo dục KLTC Qua khảo sát thực trạng quản lý giáo dục KLTC cho thấy CBQL đã nhận thức khá đầy đủ về sự cần thiết quản lý giáo dục KLTC ở các trường THPT hiện nay. Việc thực hiện các chức năng quản lý giáo dục KLTC chưa đạt hiệu quả cao thể hiện qua đánh giá của CBQL đang tập trung ở mức “Khá” chiếm tỷ lệ dao động 76,1% đến 78,8%. Trong quản lý giáo dục KLTC, việc lập kế hoạch, tổ chức, chỉ đạo thực hiện đến khâu kiểm tra đánh giá đều bộc lộ nhiều hạn chế như: có đến 16,7% CBQL cho rằng rất ít khi lập kế hoạch; 17,1% CBQL cho rằng rất ít khi tổ chức, 17,2% ít khi chỉ đạo và có đến 19,9% cho rằng thiếu kiểm tra đánh giá hoạt động giáo dục này. Kết quả này cho thấy sự cấp thiết phải có các biện pháp quản lý không chỉ nâng cao về lượng mà còn nâng cao hơn nửa về chất trong từng nội dung, chức năng quản lý giáo dục dục KLTC ở các trường THPT. 2.5. Thực trạng các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý giáo dục kỷ luật tích cực ở các trường trung học phổ thông vùng Đồng bằng sông Cửu Long Các yếu tố khách quan và chủ quan có ảnh hưởng đến quản lý giáo dục KLTC ở các trường THP; điểm trung bình chung đạt 4,08/5.0; độ lệch chuẩn 0,71 và có 87,2% CBQL, GV đánh giá mức độ thường xuyên ảnh hưởng là khá cao. Tuy nhiên, tất cả các chỉ số khảo sát đều được CBQL cho rằng các yếu tố khách quan, chủ quan ảnh hưởng đến quản lý giáo dục KLTC.
17 2.6. Đánh giá chung về thực trạng Luận án đã đánh giá chung về những điểm mạnh, điểm yếu và phân tích nguyên nhân thực trạng giáo dục và quản lý giáo dục KLTC ở các trường THPT vùng Đồng bằng sông Cửu Long. Kết luận chương 2 1. Đa số CBQL, GV nhận thức đúng mức về sự cần thiết, ý nghĩa, mục tiêu, nguyên tắc giáo dục KLTC. Việc triển khai thực hiện nội dung, sử dụng phương pháp, hình thức giáo dục KLTC chưa tốt dẫn đến kết quả giáo dục KLTC chưa cao. 2. Bên cạnh việc CBQL đã cơ bản nhận thức đúng mức về sự cần thiết phải quản lý giáo dục KLTC trong giai đoạn hiện nay còn tồn tại một số bất cập như: CBQL chưa lập kế hoạch tốt, chưa lồng ghép tốt kế hoạch giáo dục KLTC vào kế hoạch giáo dục chung dẫn đến việc tổ chức, chỉ đạo, kiểm tra, đánh giá thực hiện kế hoạch giáo dục KLTC chưa tốt. 3. Kết quả khảo sát thực trạng còn cho thấy các điều kiện đảm bảo và các yếu tố ảnh hưởng không nhỏ đến quản lý giáo dục KLTC ở các trường THPT. Hiệu trưởng quản lý các điều kiện về phương tiện, nguồn lực, cơ sở vật chất, thiết bị, hạ tầng công nghệ thông tin cần thiết cho giáo dục KLTC đạt hiệu quả. Chương 3 BIỆN PHÁP QUẢN LÝ GIÁO DỤC KỶ LUẬT TÍCH CỰC Ở CÁC TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG VÙNG ĐỒNG BẰNG SÔNG CỬU LONG 3.1. Nguyên tắc đề xuất biện pháp Gồm các nguyên tắc đảm bảo tính mục tiêu; đảm bảo tính thực tiễn; đảm bảo tính hiệu quả; đảm bảo tính khả thi. 3.2. Các biện pháp quản lý giáo dục kỷ luật tích cực ở các trường trung học phổ thông vùng Đồng bằng sông Cửu Long 3.2.1. Tổ chức nâng cao nhận thức cho cán bộ quản lý, giáo viên, học sinh và các lực lượng giáo dục về sự cần thiết của giáo dục kỷ luật tích cực ở các trường trung học phổ thông 3.2.1.1. Mục tiêu của biện pháp Nhằm giúp cho CBQL, GV nhận thức đúng đắn hơn ý nghĩa, mục tiêu, nguyên tắc, nội dung, phương pháp, hình thức vai trò, tầm quan trọng, sự cần thiết, sự quan tâm đúng mức đến giáo dục KLTC ở các trường THPT.
18 3.2.1.2. Nội dung của biện pháp Gồm tổ chức nâng cao nhận thức cho CBQL, GV về sự cần thiết của giáo dục KLTC; trang bị kiến thức, kỹ năng tổ chức, chỉ đạo và đánh giá kết quả giáo dục KLTC; nâng cao ý thức chấp hành, thực hiện nghiêm các văn bản pháp pháp luật; nâng cao nhận thức cho các lực lượng giáo dục trong nhà trường về giáo dục KLTC. 3.2.1.3. Cách thức thực hiện biện pháp a. Đối với cán bộ quản lý Hiệu trưởng tổ chức cho hội đồng sư phạm toàn trường và các em HS học tập nghiên cứu các văn bản bản pháp luật; phối hợp các lực lượng giáo dục trong nhà trường đa dạng hóa tổ chức các hội thảo, tập huấn, hội nghị; nâng cao kiến thức trọng điểm giáo dục học, tâm lý học phù hợp lứa tuổi THPT. b. Đối với giáo viên Hiệu trưởng trao đổi thống nhất trong lãnh đạo trường, các đoàn thể để nhằm phải đánh giá đúng năng lực từng GV để lựa chọn, sắp xếp đội ngũ GVCN sao cho phù hợp; bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ, phương pháp xử lý tình huống chủ nhiệm và giáo dục. c. Đối với cha mẹ học sinh Hiệu trưởng thông qua GVCN cần tổ chức các cuộc hội nghị, họp trao đổi nhằm nâng cao nhận thức của CMHS về giáo dục KLTC; tạo điều kiện cho CMHS cùng phối hợp với nhà trường tổ chức tốt các hoạt động giáo dục cho HS. 3.2.1.4. Điều kiện thực hiện biện pháp Cấp Ủy, Đảng bộ, Chi bộ, đội ngũ CBQL cần nhận thức đúng về yêu cầu đổi mới giáo dục, hiệu quả giáo dục KLTC. Quan tâm và chỉ đạo sâu sát các bộ phận trong triển khai công tác tăng cường giáo dục KLTC ở các trường THPT. Mỗi CBQL, GV nhất là GVCN cần có thái độ nghiêm túc, có tinh thần trách nhiệm vì kết quả các hoạt động chung. 3.2.2. Xây dựng kế hoạch giáo dục kỷ luật tích cực phù hợp với điều kiện kinh tế, xã hội, văn hóa của địa phương và từng trường trung học phổ thông vùng Đồng bằng sông Cửu Long 3.2.2.1. Mục tiêu của biện pháp Xây dựng kế hoạch giáo dục toàn diện của nhà trường có lồng ghép kế hoạch giáo dục KLTC ở các trường THPT phù hợp với điều kiện kinh tế, xã