Tóm tắt Luận án Tiến sĩ Kinh tế: Các nhân tố ảnh hưởng đến việc trình bày lại báo cáo tài chính sau kiểm toán trong các công ty niêm yết ở Việt Nam

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO<br /> TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH<br /> <br /> NGUYỄN VĂN HƯƠNG<br /> <br /> CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN VIỆC TRÌNH BÀY LẠI<br /> BÁO CÁO TÀI CHÍNH SAU KIỂM TOÁN TRONG CÁC<br /> CÔNG TY NIÊM YẾT Ở VIỆT NAM<br /> <br /> Chuyên ngành: Kế toán<br /> Mã số: 934 03 01<br /> <br /> TÓM TẮT LUẬN ÁN TIẾN SĨ KINH TẾ<br /> <br /> Tp. Hồ Chí Minh – Năm 2018<br /> <br /> Công trình được hoàn thành tại: Trường Đại học Kinh tế TP. Hồ Chí Minh<br /> <br /> Người hướng dẫn khoa học: PGS. TS. Nguyễn Việt<br /> Phản biện 1:...........................................................................................<br /> Phản biện 2:..........................................................................................<br /> Phản biện 3: ..........................................................................................<br /> <br /> Luận án sẽ được bảo vệ trước Hội đồng chấm luận án cấp trường họp tại:<br /> <br /> Vào hồi<br /> <br /> giờ<br /> <br /> ngày<br /> <br /> tháng<br /> <br /> Có thể tìm hiểu luận án tại thư viện:<br /> <br /> năm<br /> <br /> 1<br /> PHẦN MỞ ĐẦU<br /> 1. Sự cần thiết của nghiên cứu<br /> Thị trường chứng khoán (TTCK) Việt Nam trải qua hơn 15 năm với<br /> những bước phát triển thăng trầm của nó, các yếu tố góp phần vào việc phát<br /> triển bền vững của thị trường không thể không kể đến yếu tố về sự minh<br /> bạch thông tin trên thị trường, đặc biệt là thông tin tài chính của các công ty<br /> niêm yết cung cấp (Trần Thị Phượng, 2017). Những năm gần đây, TTCK<br /> Việt Nam nổi lên vấn đề về sự khác biệt thông tin tài chính giữa báo cáo tài<br /> chính (BCTC) được kiểm toán và BCTC do chính công ty niêm yết tự lập<br /> và công bố trước đó; hay nói cách khác có việc trình bày lại BCTC sau<br /> kiểm toán xảy ra trong các công ty niêm yết; việc trình bày lại BCTC sau<br /> kiểm toán không chỉ xảy ra ở một số công ty, mà chiếm phần lớn các công<br /> ty niêm yết, có công ty sau kiểm toán có số tiền lợi nhuận lệch so với trước<br /> lên tới vài trăm tỷ đồng.<br /> Trình trạng các công ty niêm yết công bố BCTC được kiểm toán có<br /> việc trình bày lại so với trước, làm ảnh hưởng đến quyết định kinh tế của<br /> người sử dụng BCTC, vì thông tin trên BCTC được nhà đầu tư sử dụng để<br /> xác định giá trị công ty (Ball & Brown,1968).<br /> Nghiên cứu về trình bày lại BCTC được thực hiện ở nhiều nước,<br /> tuy nhiên nghiên cứu về vấn đề này còn hạn chế ở Việt Nam. Việc đi xác<br /> định các nhân tố ảnh hưởng đến khả năng xảy ra việc trình bày lại BCTC<br /> sau kiểm toán trong các công ty niêm yết ở Việt Nam, nhằm giúp trả lời câu<br /> hỏi việc trình bày lại BCTC sau kiểm toán trong các công ty niêm yết ở<br /> Việt Nam chịu tác động bởi những nhân tố nào; cũng như hiểu sâu hơn về<br /> vấn đề trình bày lại BCTC và những nhân tố ảnh hưởng; đồng thời qua đó<br /> giúp trả lời được câu hỏi tại sao lỗi đó lại xảy ra, từ đó giúp công ty niêm<br /> yết có những giải pháp khắc phục, nhằm làm giảm việc trình bày lại BCTC<br /> sau kiểm toán trong trương lai. Nghiên cứu vấn đề này còn giúp nhận diện,<br /> dự báo những công ty có khả năng xảy ra việc trình bày lại BCTC sau kiểm<br /> toán; từ đó, các đối tượng sử dụng BCTC của các công ty niêm yết có cơ sở<br /> <br /> 2<br /> để đưa ra các quyết định kinh tế phù hợp, nhằm giảm thiệt hại do hậu quả của<br /> việc trình bày lại BCTC sau kiểm toán gây ra.<br /> Từ sự phân tích trên, tác giả chọn vấn đề “Các nhân tố ảnh hưởng<br /> đến việc trình bày lại BCTC sau kiểm toán trong các công ty niêm yết ở<br /> Việt Nam” để làm đề tài nghiên cứu cho luận án tiến sỹ.<br /> 2. Mục tiêu nghiên cứu và câu hỏi nghiên cứu<br /> Mục tiêu nghiên cứu: Mục tiêu tổng quát của nghiên cứu này, là<br /> xác định các nhân tố ảnh hưởng đến việc trình bày lại BCTC sau kiểm toán<br /> trong các công ty niêm yết ở Việt Nam, giai đoạn 2011 – 2015.<br /> Mục tiêu cụ thể của nghiên cứu là: Một: Phân tích thực trạng việc<br /> trình bày lại BCTC sau kiểm toán trong các công ty niêm yết ở Việt Nam;<br /> Hai: Xác định các nhân tố ảnh hưởng đến việc trình bày lại BCTC sau kiểm<br /> toán; Ba: Xây dựng mô hình nghiên cứu các nhân tố ảnh hưởng đến việc<br /> trình bày lại BCTC sau kiểm toán trong các công ty niêm yết ở Việt Nam và<br /> các giả thuyết nghiên cứu; Bốn: Khám phá và phân tích các nhân tố mới có<br /> ảnh hưởng đến việc trình bày lại BCTC sau kiểm toán trong các công ty<br /> niêm yết ở Việt Nam.<br /> Câu hỏi nghiên cứu theo sau:<br /> (1) Thực trạng việc trình bày lại BCTC sau kiểm toán trong các công ty<br /> niêm yết ở Việt Nam như thế nào?<br /> (2) Những nhân tố nào ảnh hưởng đến việc trình bày lại BCTC sau kiểm<br /> toán trong các công ty niêm yết ở Việt Nam, mức độ ảnh hưởng của từng<br /> nhân tố như thế nào?<br /> (3) Ngoài các nhân tố được xác định qua kiểm định, có những nhân tố mới<br /> nào được khám phá có ảnh hưởng đến việc trình bày lại BCTC sau kiểm<br /> toán trong các công ty niêm yết ở Việt Nam?<br /> 3. Đồi tượng và phạm vi nghiên cứu<br /> - Đồi tượng nghiên cứu: Trình bày lại BCTC sau kiểm toán và các nhân<br /> tố ảnh hưởng đến việc trình bày lại BCTC sau kiểm toán trong các công ty<br /> niêm yết ở Việt Nam.<br /> <br /> 3<br /> - Phạm vi nghiên cứu: Các công ty niêm yết ở HOSE và HNX, loại trừ<br /> những đơn vị kinh doanh trong lĩnh vực dịch vụ tài chính, ngân hàng;<br /> nghiên cứu cho những công ty có BCTC được công bố ở giai đoạn từ 2011<br /> đến 2015; nghiên cứu xem xét việc trình bày lại BCTC sau kiểm toán đối<br /> với các chỉ tiêu tài chính.<br /> 4. Phương pháp nghiên cứu.<br /> Nghiên cứu này sử dụng phương pháp nghiên cứu hỗn hợp gắn kết,<br /> trong đó phương pháp định lượng là chính, còn phương pháp định tính là<br /> phụ gắn kết vào phương pháp định lượng; phương pháp nghiên cứu định<br /> lượng được sử dụng là phương pháp nghiên cứu chính trong luận án này,<br /> phương pháp này nhằm giúp tác giả đạt được mục tiêu nghiên cứu, cụ thể<br /> như: Xác định các nhân tố ảnh hưởng đến việc trình bày lại BCTC sau kiểm<br /> toán từ các lý thuyết và các nghiên cứu trước, xây dựng mô hình nghiên cứu<br /> và phát triển các giả thuyết nghiên cứu về các nhân tố ảnh hưởng đến trình<br /> bày lại BCTC sau kiểm toán trong các công ty niêm yết ở Việt Nam; kiểm<br /> định các giả thuyết nghiên cứu, nhằm xác định các nhân tố ảnh hưởng và<br /> vai trò ảnh hưởng của chúng đến việc trình bày lại BCTC sau kiểm toán<br /> trong các công ty niêm yết ở Việt Nam.<br /> Phương pháp nghiên cứu định tính được sử dụng trong nghiên cứu này<br /> như là một phần nghiên cứu phụ, nhằm giúp tác giả khám phá thêm những<br /> nhân tố mới có ảnh hưởng đến khả năng xảy ra việc trình bày lại BCTC sau<br /> kiểm toán trong các công ty niêm yết ở Việt Nam, mà những nhân tố này<br /> không thể kiểm chứng bằng phương pháp thực nghiệm.<br /> 5. Dữ liệu dùng cho nghiên cứu<br /> Dữ liệu được tác giả sử dụng cho nghiên cứu gồm dữ liệu tài chính và<br /> dữ liệu phi tài chính. Tất cả dữ liệu này được thu thập cho tất cả các công ty<br /> niêm yết ở HOSE và HNX, cho từng năm từ 2011 đến 2015. Cuối cùng là<br /> những dữ liệu thu thập được từ phỏng vấn kế toán, hoặc nhà lãnh đạo của<br /> các công ty niêm yết và dữ liệu thu được từ hỏi ý kiến của KTV.<br /> 6. Đóng góp của luận án.<br /> <br />