Tóm tắt Luận án Tiến sĩ Kinh tế: Nghiên cứu ứng dụng tin học trong quản lý tại các doanh nghiệp nhỏ và vừa ở Việt Nam

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO<br /> TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ QUỐC DÂN<br /> ----------------<br /> <br /> TRỊNH HOÀI SƠN<br /> <br /> NGHIÊN CỨU ỨNG DỤNG TIN HỌC TRONG QUẢN LÝ<br /> TẠI CÁC DOANH NGHIỆP NHỎ VÀ VỪA Ở VIỆT NAM<br /> <br /> CHUYÊN NGÀNH: HỆ THỐNG THÔNG TIN QUẢN LÝ<br /> MÃ SỐ: 62 34 04 05<br /> <br /> HÀ NỘI - 2016<br /> <br /> 1<br /> <br /> CÔNG TRÌNH ĐƯỢC HOÀN THÀNH TẠI<br /> TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ QUỐC DÂN<br /> <br /> Người hướng dẫn khoa học:<br /> 1. TS. CAO ĐÌNH THI<br /> 2. PGS.TS NGUYỄN NGỌC HUYỀN<br /> <br /> Phản biện:<br /> 1: TS. Lã Hoàng Trung<br /> Viện Chiến lược Thông tin và Truyền thông<br /> 2: PGS.TS Hoàng Nghĩa Tý<br /> Đại học Xây dựng<br /> 3: PGS.TS Hà Quốc Trung<br /> Bộ Khoa học và Công nghệ<br /> <br /> Luận án được bảo vệ trước Hội đồng chấm luận án<br /> cấp Trường Đại học kinh tế quốc dân<br /> Vào hồi:<br /> ngày tháng năm 2016<br /> <br /> Có thế tìm hiểu luận án tại:<br /> - Thư viện Quốc gia<br /> - Thư viện Đại học kinh tế quốc dân<br /> ii<br /> <br /> MỞ ĐẦU<br /> 1. Lý do chọn đề tài<br /> 1.1. Trong cơ cấu kinh tế mỗi quốc gia xét trên phạm vi toàn cầu,<br /> doanh nghiệp nhỏ và vừa (DNNVV) chiếm hầu hết trong tổng số doanh<br /> nghiệp, góp phần quan trọng vào giải quyết việc làm, phát triển kinh tế, tạo<br /> nguồn thu ngân sách... Giữ vai trò quan trọng và tạo sự ổn định cho nền kinh<br /> tế, DNNVV được ví là “thanh giảm sốc cho nền kinh tế”, đồng thời cũng tạo<br /> nên tính năng động bởi quy mô nhỏ, dễ khởi nghiệp, dễ điều chỉnh hoạt động.<br /> Việc phát triển DNNVV cho phép khai thác và sử dụng có hiệu quả các<br /> nguồn tài nguyên thiên nhiên, nguồn vốn, công nghệ và thị trường; tạo công<br /> ăn việc làm cho người lao động; góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế; giảm<br /> bớt chênh lệch giàu nghèo; hỗ trợ cho sự phát triển các doanh nghiệp lớn;<br /> duy trì và phát triển các ngành nghề truyền thống,…<br /> 1.2. Tuy có những ưu thế vượt trội đó, nhưng DNNVV nước ta còn<br /> tồn tại nhiều hạn chế mang tính cố hữu, đó là chưa kể đến việc, quá trình hội<br /> nhập kinh tế quốc tế sẽ đặt ra những thách thức to lớn trong quá trình phát<br /> triển. Hai trong số những hạn chế lớn của DNNVV hiện nay chính là về vấn<br /> đề công nghệ và những bất cập ở trình độ quản lý cũng như chất lượng nguồn<br /> lao động.<br /> Khoảng 80%-90% máy móc và công nghệ sử dụng trong các doanh<br /> nghiệp Việt Nam là được nhập khẩu, trong đó 76% máy móc được sản xuất<br /> từ thập niên 1980-1990, 75% máy móc và trang thiết bị đã hết khấu hao (Cao<br /> Sỹ Khiêm, 2013).<br /> Thực tế này đặt ra yêu cầu phải đổi mới công nghệ và nâng cao trình<br /> độ quản lý trong chuỗi hoạt động của các DNNVV ở Việt Nam. Ứng dụng<br /> tin học trong quản lý trở thành một vấn đề cần được quan tâm để thúc đẩy<br /> doanh nghiệp phát triển xứng tầm với vai trò và kỳ vọng trong quá trình hội<br /> nhập quốc tế.<br /> 1.3. Xu thế hội nhập kinh tế quốc tế hiện nay đã tạo ra rất nhiều cơ hội<br /> cho các DNNVV, và đi kèm theo đó là những thách thức cùng với những<br /> 1<br /> <br /> trăn trở, loay hoay trước bài toán hội nhập. Các DNNVV Việt Nam đa phần<br /> được thành lập từ sau khi Việt Nam gia nhập WTO (tháng 1/2007), đến nay<br /> vẫn yếu về quy mô và vốn, trình độ quản trị cũng chưa theo kịp chuẩn mực<br /> và thông lệ quốc tế.<br /> 1.4. Đứng trước ngưỡng cửa của quá trình hội nhập kinh tế quốc tế thì<br /> việc tin học hóa công tác quản lý doanh nghiệp được cho là một giải pháp<br /> cũng như là xu hướng tất yếu để các doanh nghiệp nói chung, các DNNVV<br /> nói riêng tiếp tục phát triển và mở rộng trong tương lai.<br /> Ngoài những yếu tố xuất phát từ bản thân các doanh nghiệp, thì còn<br /> có những nguyên nhân bên ngoài khiến DNNVV khó tìm được giải pháp<br /> CNTT thực sự phù hợp với nhu cầu hoạt động của mình, một trong số đó<br /> đến từ các đơn vị cung ứng. Mục tiêu của các đơn vị cung ứng dịch vụ CNTT<br /> thường tập trung vào doanh nghiệp lớn, vì được chi trả số tiền lớn, đem lại<br /> lợi nhuận cao, mà ít có các giải pháp phù hợp với điều kiện và khả năng của<br /> các doanh nghiệp nhỏ và vừa.<br /> Từ những vấn đề lý luận và thực tiễn đó, tác giả chọn đề tài: "Nghiên<br /> cứu ứng dụng tin học trong quản lý tại các doanh nghiệp nhỏ và vừa ở<br /> Việt Nam" làm đề tài luận án Tiến sĩ của mình.<br /> 2. Mục tiêu nghiên cứu<br /> 2.1. Mục tiêu tổng quát<br /> Nghiên cứu đề xuất các giải pháp nhằm hoàn thiện việc ứng dụng tin<br /> học trong các doanh nghiệp nhỏ và vừa của Việt Nam trong giai đoạn phát<br /> triển và hội nhập kinh tế hiện nay.<br /> 2.2. Mục tiêu cụ thể<br /> - Nghiên cứu những vấn đề tổng quan về doanh nghiệp nhỏ và vừa<br /> Việt Nam và các giải pháp hoàn thiện quản lý trong các doanh nghiệp này<br /> - Nghiên cứu đánh giá thực trạng ứng dụng tin học trong các doanh<br /> nghiêp nhỏ và vừa Việt Nam trong giai đoạn hiện nay<br /> - Đề xuất các nguyên tắc và phương pháp ứng dụng tin học phù hợp<br /> với điều kiện kinh tế và trình độ quản lý của các doanh nghiệp nhỏ và vừa<br /> Việt Nam<br /> 2<br /> <br /> - Đề xuất giải pháp ứng dụng tin học trong các doanh nghiệp qui<br /> mô nhỏ<br /> - Phân tích và thiết kế một giải pháp phần mềm tích hợp nhằm hoàn<br /> thiện quản lý trong các doanh nghiệp qui mô vừa của Việt Nam<br /> - Phân tích đánh giá hiệu quả kinh tế thực tiễn của giải pháp đề ra<br /> 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu<br /> 3.1. Đối tượng nghiên cứu<br /> Đối tượng nghiên cứu của luận án là các doanh nghiệp nhỏ và vừa và<br /> việc ứng dụng tin học trong quản lý trong các doanh nghiệp đó. Luận án chia<br /> làm hai nhóm đối tượng: nhóm các doanh nghiệp nhỏ và nhóm các doanh<br /> nghiệp vừa, vì trên thực tế hai nhóm doanh nghiệp này có yêu cầu và mức<br /> độ ứng dụng tin học quản lý không giống nhau. Việc tách làm hai nhóm giúp<br /> cho luận án đưa ra được những giải pháp thiết thực.<br /> 3.2. Phạm vi nghiên cứu<br /> Luận án tập trung giới hạn phạm vi nghiên cứu trong khoảng thời gian<br /> từ năm 2010 đến 2015. Đây là giai đoạn có sự thay đổi căn bản các chính<br /> sách của Chính phủ về hỗ trợ DNNVV. Đây cũng là giai đoạn nền kinh tế<br /> Việt Nam hội nhập sâu và rộng hơn trong nền kinh tế toàn cầu, đặt ra những<br /> cơ hội và thách thức mới. Đặc biệt, đối với vấn đề mà luận án nghiên cứu,<br /> thì từ sau 2010 được coi là thời kỳ phát triển mạnh mẽ của việc ứng dụng tin<br /> học trong doanh nghiệp.<br /> Về phạm vi doanh nghiệp: trong luận án tác giả tiến hành khảo sát,<br /> điều tra các nhóm doanh nghiệp nhỏ và vừa thuộc ba miền Bắc - Trung Nam nhưng chủ yếu vẫn là các doanh nghiệp ở miền Bắc.<br /> 4. Những đóng góp mới của đề tài<br /> 4.1. Những đóng góp mới về mặt học thuật, lý luận<br /> - Luận án đã phân tích các yếu tố tác động đến mức độ ứng dụng tin<br /> học tại doanh nghiệp nhỏ và vừa ở Việt Nam mang ý nghĩa thống kê đó là<br /> 3<br /> <br />