Tóm tắt Luận án Tiến sĩ Kinh tế: Quản lý tài sản công tại các cơ sở giáo dục đại học trực thuộc Bộ Tài chính

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:27

Thêm vào BST

Báo xấu

8
lượt xem 4
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Luận án "Quản lý tài sản công tại các cơ sở giáo dục đại học trực thuộc Bộ Tài chính" được hoàn thành với mục tiêu nhằm hệ thống hóa lý luận về TSC, quản lý TSC đối với CSGD đại học công lập (ĐHCL) gắn với vòng đời sử dụng tài sản. Từ phân tích thực trạng đối tượng và phạm vi nghiên cứu đề xuất quan điểm, định hướng, các giải pháp và kiến nghị nhằm hoàn thiện quản lý TSC tại các CSGD đại học trực thuộc Bộ Tài chính phù hợp với tiến trình cải cách tài chính công ở Việt Nam.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tóm tắt Luận án Tiến sĩ Kinh tế: Quản lý tài sản công tại các cơ sở giáo dục đại học trực thuộc Bộ Tài chính

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ TÀI CHÍNH HỌC VIỆN TÀI CHÍNH ------------*****---------- CHU ĐỨC LAM QUẢN LÝ TÀI SẢN CÔNG TẠI CÁC CƠ SỞ GIÁO DỤC ĐẠI HỌC TRỰC THUỘC BỘ TÀI CHÍNH Ngành: Tài chính - Ngân hàng Mã số: 9.34.02.01 TÓM TẮT LUẬN ÁN TIẾN SĨ KINH TẾ HÀ NỘI - 2024
Công trình được hoàn thành tại: HỌC VIỆN TÀI CHÍNH Người hướng dẫn khoa học 1: PGS, TS. Nguyễn Trọng Thản Người hướng dẫn khoa học 2: TS. Võ Thị Phương Lan Phản biện 1: .................................................................................. Phản biện 2: .................................................................................. Phản biện 3: .................................................................................. Luận án sẽ được bảo vệ trước Hội đồng chấm luận án cấp Học viện họp tại .......................................................................................... Vào hồi ........ giờ ........ ngày ........ tháng ........ năm .......... Có thể tìm hiểu luận án tại thư viện: - Thư viện Quốc gia Việt Nam. - Thư viện Học viện Tài chính.
1 LỜI MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Tài sản công (TSC) là nguồn lực nội sinh của đất nước, góp phần quan trọng vào quá trình sản xuất cũng như quản lý xã hội, cung cấp nguồn lực tài chính cho đầu tư phát triển, phục vụ công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Tất cả TSC đều do Nhà nước là chủ sở hữu và Nhà nước giao quản lý trực tiếp sử dụng tài sản cho các cơ quan, đơn vị thuộc bộ máy Nhà nước. TSC ở Việt Nam có phạm vi rộng, với giá trị rất lớn và được hình thành, tích lũy qua nhiều giai đoạn, là cơ sở vật chất để thực hiện công tác quản lý Nhà nước, cung cấp dịch vụ công, bảo đảm quốc phòng, an ninh, an sinh xã hội, đồng thời là nguồn lực quan trọng để phát triển kinh tế xã hội (KTXH), tái cơ cấu ngân sách Nhà nước (NSNN). Việc quản lý TSC tại các cơ sở giáo dục (CSGD) đại học trực thuộc Bộ Tài chính bên cạnh những kết quả đạt được khá tích cực và toàn diện, vẫn còn một số tồn tại, hạn chế như: chưa khai thác tối đa hiệu suất sử dụng của TSC; việc trang bị một số chủng loại TCS còn chưa đảm bảo tiêu chuẩn, định mức; quá trình tổ chức trang cấp còn chậm, chưa kịp thời đáp ứng yêu cầu đào tạo, giảng dạy và nghiên cứu khoa học của nhà trường, hay việc trang bị tài sản vượt quá tiêu chuẩn định mức do nhu cầu sắp xếp lại bộ máy các cơ sở giáo dục đào tạo của Bộ Tài chính, việc quản lý tài sản cho thuê TSC tại các cơ sở này còn nhiều bất cập, thiếu hướng
2 dẫn đồng bộ từ phía cơ quan quản lý nhà nước và Bộ Tài chính.… Từ kinh nghiệm quản lý thực tiễn, tác giả lựa chọn thực hiện đề tài “Quản lý tài sản công tại các cơ sở giáo dục đại học trực thuộc Bộ Tài chính” làm đề tài nghiên cứu cho Luận án tiến sĩ của mình. 2. Tổng quan các công trình nghiên cứu có liên quan đến đề tài luận án Tác giả lựa chọn một số các công trình nghiên cứu trong và ngoài nước đã được công bố trước đây liên quan trực tiếp đến đề tài luận án để nghiên cứu tổng quan. Từ đó đánh giá chung về kết quả nghiên cứu của các công trình nghiên cứu liên quan, kế thừa kết quả và nêu khoảng trống, định hướng nghiên cứu cho đề tài luận án. 3. Mục tiêu, nhiệm vụ nghiên cứu của đề tài luận án 3.1. Mục tiêu nghiên cứu Hệ thống hóa lý luận về TSC, quản lý TSC đối với CSGD đại học công lập (ĐHCL) gắn với vòng đời sử dụng tài sản. Từ phân tích thực trạng đối tượng và phạm vi nghiên cứu đề xuất quan điểm, định hướng, các giải pháp và kiến nghị nhằm hoàn thiện quản lý TSC tại các CSGD đại học trực thuộc Bộ Tài chính phù hợp với tiến trình cải cách tài chính công ở Việt Nam. 3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu Một là, hệ thống hóa, phân tích rõ thêm những vấn đề lý luận về TSC và quản lý TSC tại các CSGD ĐHCL. Hai là, tổng hợp kinh nghiệm về quản lý TSC tại các
3 CSGD ĐHCL của một số nước; từ đó rút ra các bài học tham chiếu cho việc hoàn thiện quản lý TSC tại các CSGD đại học trực thuộc Bộ Tài chính. Ba là, tổng hợp, phân tích và minh chứng làm rõ các kết quả, hạn chế và nguyên nhân của thực trạng quản lý TSC tại các CSGD đại học trực thuộc Bộ Tài chính. Bốn là, xây dựng quan điểm, định hướng, các giải pháp và kiến nghị nhằm hoàn thiện quản lý TSC tại các CSGD đại học trực thuộc Bộ Tài chính. 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của đề tài luận án 4.1. Đối tượng nghiên cứu Những vấn đề lý luận và thực tiễn về quản lý TSC tại các CSGD ĐHCL. 4.2. Phạm vi nghiên cứu - Về nội dung: Luận án tập trung nghiên cứu quản lý TSC với chủ thể quản lý là các CSGD đại học trực thuộc Bộ Tài chính. - Về không gian và thời gian: Lựa chọn 4 trường đại học trực thuộc Bộ Tài chính để nghiên cứu, gồm: Học viện Tài chính, Trường Đại học Tài chính - Kế toán, Trường Đại học Tài chính - Quản trị kinh doanh và Trường Đại học Tài chính - Marketing; thực trạng trong giai đoạn 2018-2022. 5. Phương pháp nghiên cứu 5.1. Phương pháp luận 5.2. Phương pháp nghiên cứu cụ thể và tổ chức thu thập xử lý số liệu.
4 6. Những đóng góp mới của đề tài luận án Thứ nhất, ý nghĩa về khoa học đó là hệ thống hóa, làm rõ hơn cơ sở lý luận và thực tiễn về quản lý TSC tại các CSGD ĐHCL nói chung và tại các CSGD đại học trực thuộc Bộ Tài chính nói riêng đứng trên góc độ tiếp cận của đề tài. Thứ hai, về mặt thực tiễn tìm hiểu đánh giá thực trạng quản lý TSC tại các CSGD đại học trực thuộc Bộ Tài chính, từ đó đánh giá thực trạng, tìm nguyên nhân tồn tại hạn chế. Đề xuất các giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả quản lý sử dụng TSC. 7. Kết cấu của luận án Ngoài phần mở đầu, danh mục tài liệu tham khảo và phụ lục, luận án được kết cấu gồm có 3 chương: - Chương 1: LÝ LUẬN VÀ KINH NGHIỆM QUẢN LÝ TÀI SẢN CÔNG TẠI CÁC CƠ SỞ GIÁO DỤC ĐẠI HỌC CÔNG LẬP - Chương 2: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ TÀI SẢN CÔNG TẠI CÁC CƠ SỞ GIÁO DỤC ĐẠI HỌC TRỰC THUỘC BỘ TÀI CHÍNH - Chương 3: HOÀN THIỆN QUẢN LÝ TÀI SẢN CÔNG TẠI CÁC CƠ SỞ GIÁO DỤC ĐẠI HỌC TRỰC THUỘC BỘ TÀI CHÍNH
5 CHƯƠNG 1 LÝ LUẬN VÀ KINH NGHIỆM QUẢN LÝ TÀI SẢN CÔNG TẠI CÁC CƠ SỞ GIÁO DỤC ĐẠI HỌC CÔNG LẬP 1.1. CƠ SỞ GIÁO DỤC ĐẠI HỌC CÔNG LẬP VÀ TÀI SẢN CÔNG TẠI CƠ SỞ GIÁO DỤC ĐẠI HỌC CÔNG LẬP 1.1.1. Cơ sở giáo dục đại học công lập 1.1.1.1. Khái niệm cơ sở giáo dục đại học công lập Từ phân tích và những khái niệm trên, theo quan điểm và nghiên cứu của NCS: CSGD ĐHCL là đơn vị sự nghiệp công lập (SNCL) do Nhà nước thành lập để cung cấp dịch vụ giáo dục đại học, trên đại học cho quốc gia, phục vụ trực tiếp hay gián tiếp cho sự phát triển KTXH của đất nước. Các CSGD ĐHCL sử dụng NSNN như nguồn lực chính để đầu tư hệ thống cơ sở vật chất, trang thiết bị và nguồn nhân lực, vật lực duy trì hoạt động của mình. Chức năng nhiệm vụ, cơ cấu tổ chức, bộ máy quản lý, phục vụ, mức tiền lương, tiền thưởng của CSGD ĐHCL đều tuân thủ nguyên tắc, quy định do cơ quan Nhà nước có thẩm quyền bàn hành. 1.1.1.2. Đặc điểm của cơ sở giáo dục đại học công lập Theo tác giải các CSGD ĐHCL có đặc điểm như sau: Thứ nhất, CSGD ĐHCL được thành lập và quản lý bởi chính quyền, cơ quan Nhà nước có thẩm quyền. Nhà nước là cơ quan đại diện chủ sở hữu.
6 Thứ hai, kinh phí xây dựng và duy trì hoạt động của các CSGD ĐHCL được lấy chủ yếu từ NSNN. Thứ ba, các CSGD ĐHCL hoạt động vì mục đích phục vụ lợi ích xã hội Thứ tư, các CSGD ĐHCL chủ động trong công tác đào tạo. Thứ năm, các CSGD ĐHCL có tư cách pháp nhân. Thứ sáu, các CSGD ĐHCL được thành lập và chịu sự chi phối quản lý của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền. 1.1.2. Tài sản công tại cơ sở giáo dục đại học công lập 1.1.2.1. Khái niệm tài sản công tại cơ sở giáo dục đại học công lập Theo nghiên cứu và quan điểm của NCS: TSC tại các CSGD ĐHCL là một bộ phận TSC của quốc gia mà Nhà nước giao cho các đơn vị này trực tiếp quản lý và sử dụng để thực hiện nhiệm vụ đào tạo giáo dục đại học công, phục vụ lợi ích của Nhà nước, lợi ích của nhân dân, trực tiếp hay gián tiếp phục vụ mục tiêu phát triển KTXH của đất nước. Các CSGD ĐHCL có trách nhiệm quản lý sử dụng TSC một cách hiệu quả và tuân thủ quy định pháp luật về quản lý sử dụng TSC. 1.1.2.2. Đặc điểm của tài sản công tại cơ sở giáo dục đại học công lập Theo tác giả TSC tại các CSGD ĐHCL có các đặc điểm sau: Thứ nhất, TSC tại các CSGD ĐHCL được hình thành từ
7 NSNN hoặc có nguồn gốc NSNN. Thứ hai, TSC tại CSGD ĐHCL nhận được sự bảo vệ của pháp luật. Thứ ba, quyền sử dụng TSC tại các CSGD ĐHCL có sự tách rời khỏi quyền sở hữu. Thứ tư, TSC tại các CSGD ĐHCL rất phong phú, đa dạng và phân bố rộng khắp trên phạm vi cả nước. Thứ năm, giá trị của TSC tại các CSGD ĐHCL giảm dần trong quá trình sử dụng. Thứ sáu, TSC tại các CSGD ĐHCL là nền tảng vật chất quan trọng trong việc đảm bảo các lợi ích công trong giáo dục. 1.1.2.3. Phân loại tài sản công tại cơ sở giáo dục đại học công lập 1.1.2.4. Vai trò tài sản công tại các cơ sở giáo dục đại học công lập 1.2. QUẢN LÝ TÀI SẢN CÔNG TẠI CÁC CƠ SỞ GIÁO DỤC ĐẠI HỌC CÔNG LẬP 1.2.1. Khái niệm quản lý tài sản công tại các cơ sở giáo dục đại học công lập Dựa trên quan điểm về quản lý học, đứng ở góc độ nghiên cứu và thực tiễn, theo NCS quản lý TSC tại các CSGD ĐHCL được định nghĩa như sau: Quản lý TSC tại các CSGD ĐHCL là quản lý tổng hợp các hoạt động như lập kế hoạch, tổ chức, lãnh đạo thực hiện kế hoạch, kiểm soát, giám sát thực hiện kế hoạch và các hoạt động khác liên quan đến quá trình hình thành, sử dụng
8 và kết thúc sử dụng TSC, nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng, tuân thủ quy định của pháp luật về TSC, góp phần đảm bảo thực hiện các chức năng, nhiệm vụ Nhà nước giao cho các CSGD ĐHCL. Các hoạt động liên quan đến quản lý TSC tại các CSGD ĐHCL theo chu trình, vòng đời của tài sản bao gồm: quá trình hình thành tài sản qua đầu tư xây dựng, mua sắm mới, quá trình sử dụng khai thác tài sản và cuối cùng là xử lý thanh lý, điều chuyển tài sản. 1.2.2. Nguyên tắc và mục tiêu quản lý tài sản công tại các cơ sở giáo dục đại học công lập 1.2.3. Công cụ quản lý tài sản công tại các cơ sở giáo dục đại học công lập 1.2.4. Nội dung quản lý tài sản công tại các cơ sở giáo dục đại học công lập 1.2.4.1. Quản lý quá trình hình thành tài sản TSC được hình thành tại các CSGD ĐHCL có thể từ bàn giao, điều chuyển; từ quá trình đầu tư xây dựng hoặc mua sắm. Với mỗi hình thức hình thành TSC thì sẽ phải tuân thủ theo các điều kiện tiêu chuẩn, quy trình quản lý tương ứng. 1.2.4.2. Quản lý quá trình sử dụng tài sản Quản lý quá trình sử dụng TSC tại các CSGD ĐHCL đóng vai trò quan trọng trong việc phát huy tối đa lợi ích từ nguồn lực công để cung cấp dịch vụ giáo dục đại học, nghiên cứu khoa học. Quản lý quá trình này gồm các nội dung quản lý: i) quản lý khai thác, sử dụng TSC tại các CSGD ĐHCL; ii) quản lý, hao mòn, khấu hao TSC tại các CSGD ĐHCL; iii) quản lý duy tu, bảo dưỡng TSC
9 tại các CSGD ĐHCL và công tác thống kê báo cáo sử dụng TCS. 1.2.4.3. Quản lý quá trình kết thúc tài sản TSC các CSGD ĐHCL đưa vào sử dụng sau một thời gian nhất định đều có quá trình kết thúc để thay thế bằng tài sản khác (trừ đất đai, công trình thuộc kết cấu hạ tầng và một số công trình có tính chất lâu bền khác). Bên cạnh những tài sản đã hết khấu hao không còn sử dụng được, có những tài sản vẫn còn sử dụng được nhưng CSGD ĐHCL không có nhu cầu sử dụng do thay đổi chức năng, nhiệm vụ, hoặc do tài sản được đầu tư để sử dụng cho một mục đích ngắn hạn... Khi kết thúc quá trình sử dụng TSC tại các CSGD ĐHCL phải thực hiện đánh giá hiện trạng tài sản cả về vật chất và giá trị tài sản, thực hiện kiểm kê, xác định giá trị hiện tại của tài sản, lập những phương án xử lý khác nhau. Quản lý quá trình kết thúc việc sử dụng TSC tại CSGD ĐHCL chính là quản lý quá trình xử lý tài sản đó với các hình thức khác nhau như: thanh lý, bán hoặc chuyển nhượng, điều chuyển cho đơn vị khác. 1.2.5. Các tiêu chí đánh giá quản lý tài sản công tại các cơ sở giáo dục đại học công lập Với nội dung quản lý TSC tại các CSGD ĐHCL đã được trình bày và với mục tiêu, góc độ nghiên cứu, tác giải ra đưa ra một số nhóm tiêu chí đánh giá quản lý TCS gắn với nội dung quản lý TSC như sau: Nhóm tiêu chí đánh giá quá trình hình thành tài sản: Nhóm tiêu chí đánh giá quá trình sử dụng tài sản: Nhóm tiêu chí đánh giá quá trình kết thúc tài sản:
10 1.2.6. Nhân tố ảnh hưởng tới quản lý tài sản công tại các cơ sở giáo dục đại học công lập 1.2.6.1. Nhân tố chủ quan 1.2.6.2. Nhân tố khách quan 1.2.6.3. Mô hình các nhân tố ảnh hưởng tới kết quả quản lý tài sản công tại các cơ sở giáo dục đại học công lập 1.3. KINH NGHIỆM VỀ QUẢN LÝ TÀI SẢN CÔNG TẠI CÁC CƠ SỞ GIÁO DỤC ĐẠI HỌC CÔNG LẬP VÀ BÀI HỌC RÚT RA CHO CÁC CƠ SỞ GIÁO DỤC ĐẠI HỌC TRỰC THUỘC BỘ TÀI CHÍNH 1.3.1. Kinh nghiệm trong nước và quốc tế về quản lý tài sản công tại các cơ sở giáo dục đại học công lập Ở mục này tác giả nghiên cứu kinh nghiệm quốc tế theo nội dung nghiên cứu về quản lý TSC tại các CSGD ĐHCL về quản lý quá trình hình thành tài sản; quản lý quá trình sử dụng tài sản; quản lý quá trình kết thúc tài sản tại các nước như: Anh, Úc, Hàn Quốc, Nhật Bản, Đài Loạn, Pháp, Áo, Phần Lan, Đức và Thụy Điển… 1.3.2. Bài học rút ra cho các cơ sở giáo dục đại học trực thuộc Bộ Tài chính Việt Nam Từ các nghiên cứu kinh nghiệm quốc tế về quản lý TSC tại các cơ sở giáo dục đại học của các nước trên thế giới, tác giả đưa ra sáu bài học cho việc quản lý TSC tại các CSGD đại học trực thuộc.
11 CHƯƠNG 2 THỰC TRẠNG QUẢN LÝ TÀI SẢN CÔNG TẠI CÁC CƠ SỞ GIÁO DỤC ĐẠI HỌC TRỰC THUỘC BỘ TÀI CHÍNH 2.1. TỔNG QUAN VỀ TÀI SẢN CÔNG TẠI CÁC CƠ SỞ GIÁO DỤC ĐẠI HỌC TRỰC THUỘC BỘ TÀI CHÍNH 2.1.1. Bộ Tài chính và các cơ sở giáo dục đại học trực thuộc Bộ Tài chính là cơ quan của Chính phủ, thực hiện chức năng quản lý nhà nước về: tài chính ngân sách (bao gồm: NSNN; thuế; phí, lệ phí và thu khác của NSNN; dự trữ nhà nước; các quỹ tài chính nhà nước; đầu tư tài chính; tài chính doanh nghiệp; tài chính hợp tác xã và kinh tế tập thể; TSC theo quy định của pháp luật); hải quan; kế toán; kiểm toán độc lập; giá; chứng khoán; bảo hiểm; hoạt động dịch vụ tài chính và dịch vụ khác thuộc phạm vi quản lý nhà nước của bộ; thực hiện đại diện chủ sở hữu phần vốn nhà nước tại doanh nghiệp theo quy định của pháp luật. Các CSGD đại học trực thuộc Bộ Tài chính gồm: - Học viện Tài chính; - Trường Đại học Tài chính - Kế toán; - Trường Đại học Tài chính - Quản trị kinh doanh; - Trường Đại học Tài chính - Marketing. 2.1.2. Tài sản công tại các cơ sở giáo dục đại học trực thuộc Bộ Tài chính Tại mục này tác giả đã trình bày bức tranh tổng thể về
12 TSC tại các CSGD đại học trực thuộc Bộ Tài chính về nguyên giá, khấu hao, tình hình biến động của tài sản của các đơn vị các năm từ 2018-2022, chi tiết theo từng đơn vị: HVTC; Trường Đại học TC-QTKD; Trường Đại học TC-KT; Trường Đại học TC- Marketing. 2.2. THỰC TRẠNG QUẢN LÝ TÀI SẢN CÔNG TẠI CÁC CƠ SỞ GIÁO DỤC ĐẠI HỌC TRỰC THUỘC BỘ TÀI CHÍNH GIAI ĐOẠN 2018-2022 Tác giả phân tích thực trạng theo từng nội dung quản lý TCS tại các CSGD đại học trực thuộc Bộ Tài chính trên phương diện cơ sở pháp lý và tổ chức thực hiện. Lấy ví dụ minh họa phân tích trực tiếp của các CSGD được chọn thuộc phạm vi nghiên cứu đối với từng luận điểm đưa ra cho mỗi nhận định, đánh giá. i) Thực trạng quản lý quá trình hình thành tài sản (Cơ sở pháp lý, Tổ chức thực hiện); ii) Thực trạng quản lý quá trình sử dụng tài sản (Cơ sở pháp lý, Tổ chức thực hiện); iii) Thực trạng quản lý kết thúc tài sản (Cơ sở pháp lý, Tổ chức thực hiện). 2.3. MÔ HÌNH CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN KẾT QUẢ QUẢN LÝ TÀI SẢN CÔNG TẠI CÁC CƠ SỞ GIÁO DỤC ĐẠI HỌC TRỰC THUỘC BỘ TÀI CHÍNH 2.3.1. Mô hình nghiên cứu 2.3.2. Kết quả nghiên cứu Kết quả có thể thấy những yếu tố tác động mạnh nhất đến kết quả quản lý TSC của CSGD ĐHCL: i) Sự giám sát về quản lý TSC tại CSGD ĐHCL; ii) Bộ máy quản lý TSC tại CSGD ĐHCL;
13 iii) Năng lực phẩm chất của cán bộ quản lý TSC tại CSGD ĐHCL. Hệ thống quy định pháp luật về quản lý TSC cũng có tác động nhưng không đáng kể đến kết quả quản lý TSC của CSGD ĐHCL. 2.4. ĐÁNH GIÁ QUẢN LÝ TÀI SẢN CÔNG TẠI CÁC CƠ SỞ GIÁO DỤC ĐẠI HỌC TRỰC THUỘC BỘ TÀI CHÍNH 2.4.1. Những kết đạt được 2.4.1.1. Quản lý quá trình hình thành tài sản Thứ nhất, việc hình thành TSC tại các CSGD đại học trực thuộc Bộ Tài chính đã được thực hiện theo đúng tiêu chuẩn, định mức quy định của pháp luật. Thứ hai, công tác lập kế hoạch trang bị TSC để trình cấp trên xem xét, phê duyệt đã được các CSGD đại học trực thuộc Bộ Tài chính thực hiện nghiêm túc, đầy đủ đúng các bước theo quy trình đã được hướng dẫn. Thứ ba, việc đấu thầu mua sắm TSC trong các CSGD đại học trực thuộc Bộ Tài chính công khai, minh bạch. 2.4.1.2. Quản lý quá trình sử dụng tài sản Thứ nhất, các CSGD đại học trực thuộc Bộ Tài chính đã tuân thủ quy định của pháp luật về việc đăng ký và báo cáo TSC. Thứ hai, TSC tại các CSGD đại học trực thuộc Bộ Tài chính được sử dụng đúng mục đích và ngày càng hiệu quả hơn. Thứ ba, thực hiện bảo trì, bảo dưỡng TSC phù hợp với nhu cầu của đơn vị, đặc tính của tài sản. Thứ tư, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ hiện đại trong quá
14 trình quản lý TSC. Thứ năm, kiểm kê TSC tại các CSGD đại học trực thuộc Bộ Tài chính được thực hiện định kỳ. 2.4.1.3. Quản lý quá trình kết thúc tài sản Thứ nhất, quá trình thanh lý, kết thúc sử dụng TSC tại các CSGD đại học trực thuộc Bộ Tài chính được diễn ra đúng quy định của pháp luật. Thứ hai, tiền thu được từ thanh lý, bán TSC tại các CSGD đại học trực thuộc Bộ Tài chính đã được quản lý theo quy định của pháp luật. 2.4.2. Những hạn chế 2.4.2.1. Hạn chế trong quản lý quá trình hình thành tài sản 2.4.2.2. Hạn chế trong quản lý quá trình sử dụng tài sản 2.4.2.3. Hạn chế trong quản lý quá trình kết thúc tài sản 2.4.3. Nguyên nhân dẫn tới hạn chế 2.4.3.1. Nguyên nhân chủ quan Thứ nhất, quá trình thực hiện lập kế hoạch, quy hoạch về quản lý TSC của đơn vị từ khâu hình thành cho đến khâu kết thúc sử dụng chưa được tiến hành chuyên nghiệp, khoa học và dài hạn. Thứ hai, hoạt động kiểm kê, giám sát định kỳ với TSC tại đơn vị còn chưa được thực hiện một cách tốt nhất. Thứ ba, năng lực chuyên môn, phẩm chất của cán bộ làm quản lý TSC tại các CSGD đại học trực thuộc Bộ Tài chính chưa đáp ứng được yêu cầu nghiệp vụ, thường xuyên bị xáo trộn thay
15 đổi cán bộ. Thứ tư, các đơn vị quản lý, sử dụng tài sản còn quá trông chờ vào NSNN, chưa thực sự năng động, linh hoạt trong việc áp dụng các cơ chế, chính sách huy động các nguồn lực khác để phát triển TSC. Thứ năm, tổ chức bộ máy quản lý TSC tại các CSGD đại học trực thuộc Bộ Tài chính còn khá giản đơn, chưa phù hợp với yêu cầu nghiệp vụ. Thứ sáu, thanh tra, kiểm tra, giám sát về quản lý TSC và xử lý vi phạm trong quá trình sử dụng TSC của lãnh đạo các CSGD đại học trực thuộc Bộ Tài chính còn chưa được thực hiện thường xuyên, liên tục. Thứ bảy, các loại TSC dùng chung như phòng học, phòng thí nghiệm, thư viện, ký túc xá, sân thể thao,… được khai thác, sử dụng liên tục, hiệu suất sử dụng cao. 2.4.3.2. Nguyên nhân khách quan Thứ nhất, quy định về việc các CSGD ĐHCL nói chung và các CSGD đại học trực thuộc Bộ Tài chính thực hiện liên doanh, liên kết, cho thuê tài sản chưa thực sự phù hợp với tình hình thực tế, tạo ra nhiều khó khăn, bất cập cho các đơn vị. Thứ hai, kinh phí NSNN cấp để hình thành TSC tại các CSGD đại học trực thuộc Bộ Tài chính còn hạn chế. TSC thường được hình thành từ nhiều nguồn kinh phí. Thứ ba, một số tiêu chuẩn, định mức trang bị, sử dụng tài sản ban hành từ nhiều năm trước đã lạc hậu nhưng chậm được sửa
16 đổi, bổ sung, gây khó khăn cho công tác quản lý tài sản. Thứ tư, chưa có chính sách đặc thù cho quản lý, sử dụng TSC tại CSGD đại học trực thuộc Bộ Tài chính để thúc đẩy phát triển dịch vụ sự nghiệp công và nâng cao tính tự chủ cho các đơn vị này. Thứ năm, hệ thống phần mềm quản lý TSC của ngành Tài chính còn đang trong quá trình ứng dụng và chuẩn hóa, do đó, sẽ có cần tiếp tục hoàn thiện, nâng cấp.
17 CHƯƠNG 3 HOÀN THIỆN QUẢN LÝ TÀI SẢN CÔNG TẠI CÁC CƠ SỞ GIÁO DỤC ĐẠI HỌC TRỰC THUỘC BỘ TÀI CHÍNH 3.1. QUAN ĐIỂM, ĐỊNH HƯỚNG HOÀN THIỆN QUẢN LÝ TÀI SẢN CÔNG TẠI CÁC CƠ SỞ GIÁO DỤC ĐẠI HỌC TRỰC THUỘC BỘ TÀI CHÍNH ĐẾN NĂM 2030 3.1.1. Định hướng phát triển các cơ sở giáo dục đại học trực thuộc Bộ Tài chính Các quan điểm cơ bản để đáp ứng các yêu cầu đối với sự nghiệp giáo dục trong thời kỳ mới, phải tiếp tục quán triệt các quan điểm cơ bản của Đảng, định hướng phát triển các CSGD đại học trực thuộc Bộ Tài chính trong thời gian tới gắn với mục tiêu chung của giáo dục Việt Nam. 3.1.2. Quan điểm, định hướng hoàn thiện quản lý tài sản công tại các cơ sở giáo dục đại học trực thuộc Bộ Tài chính Dựa trên những định hướng cơ bản về phát triển các CSGD đại học trực thuộc Bộ Tài chính trong giai đoạn tiếp theo, quan điểm quá trình hoàn thiện quản lý TSC tại các CSGD đại học trực thuộc Bộ Tài chính sẽ bao gồm các nội dung chính sau: Một là, hoàn thiện quản lý TSC tại các CSGD đại học trực thuộc Bộ Tài chính phải gắn với định hướng phát triển các trường trong giai đoạn mới; đầu tư có trọng tâm trọng điểm nhằm duy trì và phát triển tài sản.
18 Hai là, chuẩn hóa quy chế quản lý TSC tại các CSGD đại học trực thuộc Bộ Tài chính nhằm đảm bảo yêu cầu tăng cường quản lý TSC trên cơ sở pháp luật của Nhà nước. Ba là, tăng cường quản lý, khai thác hiệu quả TSC tại các CSGD đại học trực thuộc Bộ Tài chính phù hợp với cơ chế quản lý kinh tế, tài chính, quản lý TSC của Nhà nước và đặc thù hoạt động, cơ chế quản lý tài chính của các CSGD đại học trực thuộc Bộ Tài chính đang áp dụng. Bốn là, quy định rõ phân công nhiệm vụ cụ thể cho các đơn vị bộ phận trong quản lý TSC về quản lý, sử dụng TSC. Năm là, hiện đại hóa quá trình xây dựng hệ thống thông tin và CNTT dùng trong quản lý TSC tại các CSGD đại học trực thuộc Bộ Tài chính. 3.2. GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN QUẢN LÝ TÀI SẢN CÔNG TẠI CÁC CƠ SỞ GIÁO DỤC ĐẠI HỌC TRỰC THUỘC BỘ TÀI CHÍNH ĐẾN NĂM 2030 Từ góc độ lý luận, nghiên cứu thực trạng và đánh giá thực trạng, nêu nguyên nhân và hạn chế của hoạt động quản lý TSC tại các cơ sở GDĐH trực thuộc Bộ Tài chính, tác giả đưa ra các nhóm giải pháp nhằm hoàn thiện công tác quản lý tài sản công tại các CSGĐ đại học trực thuộc Bộ Tài chính như sau: 3.2.1. Giải pháp quản lý quá trình hình thành tài sản 3.2.1.1 Thực hiện lập kế hoạch về quản lý tài sản công một cách khoa học, hiện đại Các CSGD đại học trực thuộc Bộ Tài chính cần rà soát,