Tóm tắt luận án Tiến sĩ Kỹ thuật: Nghiên cứu cơ sở khoa học cho việc đề xuất giải pháp ổn định cửa Đà Rằng, tỉnh Phú Yên

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO<br /> <br /> BỘ NÔNG NGHIỆP VÀ PTNT<br /> <br /> TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦY LỢI<br /> <br /> Phạm Thu Hương<br /> <br /> NGHIÊN CỨU CƠ SỞ KHOA HỌC CHO VIỆC ĐỀ XUẤT<br /> GIẢI PHÁP ỔN ĐỊNH CỬA ĐÀ RẰNG, TỈNH PHÚ YÊN<br /> Chuyên ngành: Chỉnh trị sông và bờ biển<br /> Mã số: 62 44 94 01<br /> <br /> TÓM TẮT LUẬN ÁN TIẾN SĨ KỸ THUẬT<br /> <br /> Hà Nội - Năm 2012<br /> <br /> Công trình được hoàn thành tại: Trường Đại học Thuỷ lợi Việt Nam<br /> <br /> Người hướng dẫn khoa học:<br /> <br /> PGS.TS. Nguyễn Bá Quỳ<br /> PGS.TS. Lê Đình Thành<br /> <br /> Phản biện 1: …………………………………………….<br /> …………………………………………….<br /> Phản biện 2: …………………………………………….<br /> …………………………………………….<br /> Phản biện 3: …………………………………………….<br /> …………………………………………….<br /> Luận án sẽ được bảo vệ trước Hội đồng chấm luận án cấp nhà nước<br /> họp tại: …………………………………………………………………<br /> ………………………………………………………………………….<br /> Vào hồi………. giờ………ngày……. Tháng……năm……..<br /> <br /> Có thể tìm hiểu luận án tại thư viện:………………………………<br /> <br /> MỞ ĐẦU<br /> Các cửa sông ven biển miền Trung phần lớn không ổn định, thường<br /> xuyên bị phá và xói lở vào mùa mưa, nhưng mùa khô lại bị bồi lấp gây<br /> hậu quả nghiêm trọng, làm giảm khả năng thoát lũ, gây ngập lụt trên<br /> diện rộng, làm ngọt hóa các đầm phá, gây ách tắc tầu thuyền của ngư<br /> dân ra vào cửa sông. Xói lở cửa sông gây thiệt hại các công trình bến<br /> cảng, đê kè và nơi ở của người dân, gây thiệt hại rất lớn và để lại hậu<br /> quả lâu dài về kinh tế, xã hội và môi trường.<br /> 0.1.<br /> <br /> Sự cần thiết của đề tài nghiên cứu luận án<br /> <br /> Đà Rằng là một cửa sông quan trọng của tỉnh Phú Yên. Từ cuối mùa<br /> mưa năm 2006 đến nay, do nhiều năm liền không có lũ lớn nên cửa sông<br /> Đà Rằng liên tục bị cát bồi lấp nghiêm trọng, gây khó khăn cho tàu<br /> thuyền ra vào cửa. Vì vậy, việc nghiên cứu về giải pháp hoàn chỉnh đảm<br /> bảo thoát lũ vào mùa mưa và khơi thông luồng chống bồi lấp vào mùa<br /> khô để chỉnh trị cửa sông và bờ biển cửa Đà Rằng là vấn đề rất cần thiết.<br /> Do đó, đề tài: “Nghiên cứu cơ sở khoa học cho việc đề xuất giải pháp<br /> ổn định cửa sông Đà Rằng, tỉnh Phú Yên” được chọn làm nội dung của<br /> luận án Tiến sĩ kỹ thuật nhằm nghiên cứu diễn biến dòng chảy khu vực<br /> cửa sông và định hướng đề xuất các giải pháp ổn định cho cửa Đà Rằng.<br /> 0.2.<br /> 1.<br /> <br /> Mục tiêu của luận án<br /> Làm sáng tỏ các yếu tố động lực ảnh hưởng đến diễn biến và quy<br /> <br /> luật phát triển vùng cửa sông Đà Rằng, tỉnh Phú Yên.<br /> 2.<br /> <br /> Xác định các quy luật liên quan đến diễn biến và phát triển vùng<br /> <br /> cửa sông qua phương pháp mô hình toán để mô phỏng các quá trình này.<br /> 3.<br /> <br /> Từ kết quả nghiên cứu diễn biến cửa sông, xác lập các cơ sở khoa<br /> <br /> học để định hướng các giải pháp chỉnh trị (công trình ngăn cát giảm<br /> 1<br /> <br /> sóng, hướng dòng, ngăn triều, ngăn mặn, nạo vét lòng sông…) nhằm đề<br /> xuất giải pháp chỉnh trị ổn định cho cửa Đà Rằng, tỉnh Phú Yên.<br /> 0.3. Phạm vi nghiên cứu<br /> Luận án tập trung chủ yếu vào các nội dung nghiên cứu về các nhân tố<br /> ảnh hưởng, quy luật chuyển tải bùn cát, diễn biến cửa sông và tổng hợp<br /> những cơ sở khoa học, thực tiễn cũng như đề xuất các định hướng giải<br /> pháp cho sự ổn định cho cửa Đà Rằng (cửa sông Ba thuộc tỉnh Phú Yên)<br /> trong giai đoạn từ 2007 đến 2009 vào mùa mưa và mùa khô, trong điều<br /> kiện bình thường và đặc biệt khi có bão…<br /> 0.4.<br /> <br /> Cấu trúc của luận án<br /> <br /> Ngoài phần Mở đầu và phần Kết luận và kiến nghị, luận án được cấu<br /> trúc gồm các chương sau đây:<br /> Chương 1: Tổng quan về nghiên cứu diễn biến cửa sông<br /> Chương 2: Phân tích các yếu tố động lực chính ảnh hưởng đến diễn biến<br /> cửa Đà Rằng.<br /> Chương 3: Nghiên cứu cơ sở khoa học xác định quy luật diễn biến cửa<br /> Đà Rằng.<br /> Chương 4: Định hướng và đề xuất giải pháp ổn định cửa Đà Rằng.<br /> 0.5.<br /> <br /> Những đóng góp mới của luận án<br /> 1. Xác định và phân tích một cách tổng hợp và hệ thống các yếu tố<br /> <br /> động lực chính có tác động thay đổi hình thái khu vực cửa Đà Rằng. Kết<br /> quả tính toán cho thấy cửa Đà Rằng chịu ảnh hưởng của thuỷ triều, dòng<br /> chảy lũ và sóng, là những nguyên nhân gây ra ngập lụt khu vực cửa sông<br /> vào mùa mưa và hiện tượng bồi lấp phía trong cửa do dòng triều và dòng<br /> ven bờ vào mùa khô.<br /> 2. Ứng dụng mô hình MIKE 21 FM COUPLE để nghiên thành công<br /> việc xác định quy luật phát triển cửa Đà Rằng. Các kết quả tính toán<br /> nghiên cứu diễn biến vùng cửa Đà Rằng đã đưa ra được bức tranh đầy<br /> 2<br /> <br /> đủ về quá trình diễn biến khu vực cửa Đà Rằng theo không gian và thời<br /> gian, kể cả các tác động biển khi có trận bão lớn đổ bộ vào khu vực<br /> nghiên cứu. Trong quá trình mô phỏng các quá trình bằng mô hình<br /> MIKE, tác giả đã nghiên cứu sự kết hợp tác động đồng thời của các yếu<br /> tố: dòng chảy sông, sóng, dòng chảy ven bờ, bão cho từng thời điểm<br /> trong năm. Đây là quá trình tính toán rất phức tạp đòi hỏi độ chính xác<br /> của số liệu các biên đầu vào, sự tích hợp một số chương trình tính toán<br /> để đưa ra kết quả hợp lý, phù hợp với hiện tượng và kết quả đo đạc thực<br /> tế.<br /> 3. Luận án đã định hướng đề xuất giải pháp chỉnh trị nhằm ổn định<br /> cửa Đà Rằng là hệ thống đập chắn bùn cát đối xứng hai bên cửa sông<br /> với chiều dài bằng 0,7 lần khoảng cách từ cửa sông đến biên sóng vỡ và<br /> kiến nghị giải pháp chỉnh trị tổng thể cho cửa Đà Rằng đặc biệt trong<br /> mùa khô.<br /> <br /> CHƯƠNG 1<br /> TỔNG QUAN VỀ NGHIÊN CỨU DIỄN BIẾN CỬA SÔNG<br /> 1.1.<br /> <br /> Các nghiên cứu về diễn biến cửa sông trên thế giới<br /> <br /> 1.1.1. Các hướng nghiên cứu về cửa sông<br /> Động lực dòng chảy và vận chuyển bùn cát ở lân cận các cửa sông<br /> thường rất phức tạp. Hầu hết các nghiên cứu trên đều thể hiện mối quan<br /> hệ giữa các trạng thái thủy lực với vận chuyển bùn cát. Bên cạnh các<br /> nghiên cứu lý thuyết cơ bản về trạng thái cân bằng ổn định của các cửa<br /> sông là một loạt các nghiên cứu sâu về phân loại cửa sông, nguyên nhân<br /> và cơ chế gây bồi lấp các cửa sông.<br /> 1.1.2. Các phương pháp nghiên cứu diễn biến cửa sông<br /> 3<br /> <br />