Tóm tắt Luận án Tiến sĩ: Nghiên cứu phát triển nông nghiệp ở thành phố Thái Nguyên theo hướng đô thị sinh thái

Chia sẻ: Nguyễn Thị Hiền Phúc | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:24

Thêm vào BST

Báo xấu

56
lượt xem 0
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Đề tài nhằm đánh giá thực trạng phát triển nông nghiệp ở thành phố Thái Nguyên trên cơ sở đó rút ra những thế mạnh và những tồn tại trong phát triển nông nghiệp của thành phố; Định hướng quy hoạch sử dụng đất nông nghiệp và đề xuất mô hình phát triển sản xuất nông nghiệp theo hướng đô thị sinh thái tại thành phố Thái Nguyên. Mời các bạn cùng tham khảo chi tiết nội dung tài liệu.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tóm tắt Luận án Tiến sĩ: Nghiên cứu phát triển nông nghiệp ở thành phố Thái Nguyên theo hướng đô thị sinh thái

1 M ð U 1. Tính c p thi t c a ñ tài Thành ph Thái Nguyên là trung tâm văn hoá, kinh t , chính tr c a t nh Thái Nguyên và vùng Trung du mi n núi phía B c. Thành ph có t c ñ ñô th hóa và công nghi p hóa cao ñã t o ñi u ki n và cơ h i thu n l i cho nhi u ho t ñ ng kinh t xã h i phát tri n m nh. Chính vì v y ñã ñáp ng ñư c nhu c u ngày càng cao c a ngư i dân ñô th t i thành ph Thái Nguyên. Nông nghi p c a thành ph không nh ng ñ m b o yêu c u v công ăn vi c làm, thu nh p cho l c lư ng dân cư ven ñô th ñ s n xu t nông s n ñáp ng c v s lư ng v i ch t lư ng ngày càng nâng cao theo hư ng an toàn v sinh th c ph m, mà còn có vai trò quan tr ng ñó là t o l p c nh quan, b o v môi trư ng sinh thái. Vì v y, vi c nghiên c u, ñánh giá th c tr ng phát tri n nông nghi p thành ph Thái Nguyên s góp ph n tích c c vào quá trình phát tri n c a thành ph theo hư ng công nghi p hóa hi n ñ i hóa v i t c ñ nhanh và b n v ng. 2. M c tiêu nghiên c u - ðánh giá th c tr ng phát tri n nông nghi p thành ph Thái Nguyên trên cơ s ñó rút ra nh ng th m nh và nh ng t n t i trong phát tri n nông nghi p c a thành ph . - ð nh hư ng quy ho ch s d ng ñ t nông nghi p và ñ xu t mô hình phát tri n s n xu t nông nghi p theo hư ng ñô th sinh thái t i thành ph Thái Nguyên. 3. Ý nghĩa khoa h c và th c ti n - Ý nghĩa khoa h c: k t qu nghiên c u c a ñ tài góp ph n vào cơ s lý lu n khoa h c ñ phát tri n nông nghi p ñô th sinh thái, ñ ng th i b sung mô hình nông nghi p ñô th t i thành ph công nghi p trung du mi n núi. - Ý nghĩa th c ti n: góp ph n gi i quy t áp l c qu ñ t nông nghi p trong quá trình ñô th hóa và công nghi p hóa thông qua vi c xây d ng các mô hình nông nghi p cho vùng n i ñô, ven ñô và xa ñô th ñ t o ra các s n ph m nông nghi p an toàn, ch t lư ng cao ñáp ng nhu c u sinh ho t ngày càng cao ph Thái Nguyên văn minh và hi n ñ i. thành 2 4. ð i tư ng và ph m vi nghiên c u 4.1. ð i tư ng nghiên c u ð t s n xu t nông nghi p, các lo i hình s d ng ñ t, các mô hình s n xu t nông nghi p tiêu bi u và nh ng v n ñ liên quan ñ n phát tri n nông nghi p ñô th sinh thái thành ph Thái Nguyên, t nh Thái Nguyên. 4.2. Ph m vi nghiên c u ð tài ñư c ti n hành nghiên c u trên ñ a bàn thành ph Thái Nguyên t nh Thái Nguyên t tháng 12/2007 ñ n tháng 12/2010. 5. Nh ng ñóng góp m i c a lu n án - ðã góp ph n làm sáng t nh ng v n ñ lý lu n và th c ti n v nông nghi p ñô th , nông nghi p ñô th sinh thái; kinh nghi m c a m t s nư c trong phát tri n nông nghi p ñô th sinh thái và nh ng bài h c b ích có th rút ra cho Vi t Nam. - ðã ñánh giá ñư c th c tr ng phát tri n nông nghi p thành ph Thái Nguyên nh ng năm qua, ch ra ñư c nh ng thành qu , nh ng t n t i và tìm ra các y u t nh hư ng ñ n phát tri n nông nghi p t i thành ph Thái Nguyên. - ðã ñ xu t ñư c 3 mô hình phát tri n nông nghi p ñô th sinh thái cho hi u qu v kinh t , xã h i và môi trư ng phù h p v i ñi u ki n s n xu t c a thành ph Thái Nguyên, t nh Thái Nguyên. CHƯƠNG 1 T NG QUAN TÀI LI U 1.1. Cơ s lý lu n v nông nghi p ñô th , nông nghi p ñô th sinh thái Các v n ñ nông nghi p sinh thái, nông nghi p ñô th và nông nghi p ñô th sinh thái ñã ñư c lu n án nghiên c u và làm rõ thêm. ð ng th i ñưa ra khái ni m v nông nghi p ñô th sinh thái. 1.2. Vai trò c a nông nghi p ñô th v i chi n lư c phát tri n b n v ng trong ti n trình ñô th hóa D a trên nh ng ưu th n i b t trong vi c phân tích vai trò c a nông nghi p ñô th cùng v i vi c tìm hi u, ñúc rút kinh nghi m nhi u ñô th trên th gi i ñã áp d ng cho th y phát tri n nông nghi p ñô th th c s là m t ñ ng l c 3 n i t i r t quan tr ng cho s phát tri n nhanh và b n v ng c a các ñô th Vi t Nam hi n nay. 1.3. Kinh nghi m th gi i và trong nư c v phát tri n nông nghi p ñô th 1.3.1. Kinh nghi m trên th gi i Các qu c gia Thái Lan, Trung Qu c, M ñã r t thành công v i vi c quy ho ch và phát tri n nông nghi p ñô th sinh thái, các mô hình ñã mang l i hi u qu kinh t cao, gi i quy t công ăn vi c làm, v n ñ ô nhi m môi trư ng ñã ñư c gi m thi u, ñ c bi t là các s n ph m s ch c a nông nghi p ñô th sinh thái ñã m t ph n ñáp ng ñư c nhu c u sinh ho t c a m t b ph n l n dân cư ñô th . ði u ñó kh ng ñ nh, hư ng ñi ñúng ñ n trong vi c chuy n ñ i và ho ch ñ nh ra các chính sách ưu tiên phát tri n nông nghi p c a chính ph các nư c. 1.3.2. Kinh nghi m trong nư c Các nghiên c u v nông nghi p ñô th cũng ñã ñư c chú ý b t ñ u t nh ng năm th p k 90 c a th k XX. Các nhà khoa h c v nông nghi p c a Vi n Khoa h c k thu t Vi t Nam, Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i, Trư ng ð i h c Kinh t qu c dân, Vi n Di truy n nông nghi p...ñã ti n hành m t s n i dung nghiên c u v nông nghi p sinh thái b n v ng, nông nghi p ñô th và nông nghi p ñô th sinh thái nh m góp ph n phát tri n nông nghi p c a các thành ph l n theo hư ng hi n ñ i, b n v ng. M c dù, vi c nghiên c u xây d ng các mô hình phát tri n nông nghi p ñô th sinh thái Vi t Nam ñã ñư c quan tâm nhưng còn nhi u h n ch và chưa rõ nét, m i ch ñư c th c hi n t i m t s thành ph l n như Hà N i, Thành ph H Chí Minh, H i Phòng ch chưa ñư c tri n khai trên di n r ng. Vì v y, vi c nghiên c u phát tri n nông nghi p ñô th sinh thái t i thành ph Thái Nguyên ñã ñư c tác gi l a ch n ñ ti p t c nghiên c u và gi i quy t. CHƯƠNG 2 N I DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN C U 2.1. N i dung nghiên c u - ði u ki n t nhiên, kinh t xã h i liên quan ñ n phát tri n nông nghi p t i thành ph Thái Nguyên; 4 - ðánh giá th c tr ng phát tri n nông nghi p thành ph Thái Nguyên giai ño n 2000 – 2010; - ð nh hư ng quy ho ch và ñ xu t các mô hình nông nghi p cho t ng vùng s n xu t; - M t s gi i pháp ch y u phát tri n nông nghi p thành ph Thái Nguyên. 2.2. Phương pháp nghiên c u 2.2.1. Ch n ñi m nghiên c u - Vùng nghiên c u ñư c chia thành 3 vùng s n xu t: n i ñô, ven ñô và xa ñô. Trong ph m vi ñ tài, tác gi ch n 190 h ñi u tra theo phương pháp phân t và ñ nh hư ng, trong ñó vùng n i ñô 50 h , vùng ven ñô 65 h và vùng xa ñô là 75 h . - Ch n mô hình: vùng n i ñô ch n mô hình tr ng hoa, cây c nh; vùng ven ñô ch n mô hình s n xu t rau an toàn; vùng xa ñô ch n mô hình s n xu t chè an toàn. 2.2.2. Phương pháp thu th p thông tin S d ng phương pháp ñi u tra nhanh nông thôn (RRA) và phương pháp ñi u tra có s tham gia c a ngư i dân (PRA). 2.2.3. H th ng ch tiêu ñánh giá hi u qu kinh t xã h i và môi trư ng 2.2.4. Phương pháp phân tích, d báo S d ng phương pháp chuyên gia; chuyên kh o và Phương pháp phân tích ñ nh lư ng b ng hàm s n xu t: Hàm s n xu t Cobb – Douglas có d ng: Yi = X 1α 1 X α 2 2 ... X αn n e ( γ 1 D 1 + γ 2 D 2 + Ui ) 2.2.5. Phương pháp l y m u và phân tích ñ t, nư c Các m u ñ t và nư c ñư c l y t i 2 th i ñi m tháng 5/2008 và tháng 5/2010 t i các mô hình ñư c l a ch n theo dõi. Ph u di n ñào tháng 9, 10 năm 2009. Các ch tiêu kim lo i n ng trong ñ t, nư c phân tích bao g m: Asen (As), Chì (Pb), Cadimi (Cd), K m (Zn), S t (Fe). 2.2.6. Phương pháp th ng kê, x lý thông tin s li u ðư c x lý tính toán ph n ánh thông qua b ng th ng kê ho c ñ th ñ ñánh giá, so sánh và rút ra k t lu n, s d ng ph n m m Excel ñ x lý các s li u ñi u tra thu th p ñư c. 5 2.2.7. Phương pháp s d ng công ngh GIS thành l p b n ñ S d ng ph m m m MicroStation trong h th ng thông tin ñ a lý ñ biên t p, ch ng x p các lo i b n ñ , g m: B n ñ ñ t; B n ñ hi n tr ng s d ng ñ t nông nghi p năm 2010; B n ñ ñ nh hư ng quy ho ch s d ng ñ t nông nghi p. CHƯƠNG 3 K T QU NGHIÊN C U VÀ TH O LU N 3.1. ð c ñi m t nhiên, kinh t xã h i 3.1.1. V trí ñ a lý Thành ph Thái Nguyên là trung tâm kinh t , chính tr , văn hoá - xã h i, an ninh, qu c phòng c a t nh Thái Nguyên và vùng Vi t B c, n m trong kho ng t a ñ ñ a lý t 210 ñ n 22027’ vĩ ñ B c và 105025’ ñ n 106014’ kinh ñ ðông. 3.1.2. ð c ñi m ñ a hình, ñ t ñai B ng 3.1: T ng h p các lo i ñ t c a thành ph Kí hi u TT Tên ñ t Vi t Nam theo FAO Di n tích Cơ c u (ha) (%) I Nhóm ñ t phù sa P 5.331.39 28,62 1 ð t phù sa không ñư c b i trung tính ít chua Pe 3.325,58 17,85 2 ð t phù sa không ñư c b i chua Pc 572,17 3,07 3 ð t phù sa úng nư c Pj 587,92 3,16 4 ð t phù sa gley Pg 845,72 4,54 II Nhóm ñ t xám và b c màu X,B 3.245,14 17,42 5 ð t b c màu trên phù sa c B 3.245,14 17,42 Nhóm ñ t ñ vàng F 9.747,92 52,32 6 ð t nâu vàng trên phù sa c Fp 6.532,75 35,06 7 ð t ñ vàng trên ñá sét và bi n ch t Fs 3.215,17 17,26 306,11 1,64 18630.56 100 III ð t chuyên dùng khác T ng s Ngu n: Vi n Quy ho ch và Thi t k nông nghi p, 2005 (t l 1: 1/100.000) [66]