Tóm tắt luận văn Thạc sĩ Điều dưỡng: Đặc điểm NB ngộ độc hóa chất bảo vệ thực vật và kết quả chăm sóc tại Bệnh viện đa khoa trung tâm An Giang năm 2020

Chia sẻ: Huyen Nguyen My | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:11

Thêm vào BST

Báo xấu

29
lượt xem 3
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Luận văn mô tả đặc điểm lâm sàng và cận lâm sàng của NB ngộ độc hóa chất bảo vệ thực vật tại Bệnh viện Đa khoa Trung tâm An Giang; phân tích kết quả chăm sóc NB ngộ độc hóa chất bảo vệ thực vật và một số yếu tố liên quan.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tóm tắt luận văn Thạc sĩ Điều dưỡng: Đặc điểm NB ngộ độc hóa chất bảo vệ thực vật và kết quả chăm sóc tại Bệnh viện đa khoa trung tâm An Giang năm 2020

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC THĂNG LONG VÕ THỊ KIM THOA Mã học viên: C01342 ĐẶC ĐIỂM NB NGỘ ĐỘC HÓA CHẤT BẢO VỆ THỰC VẬT VÀ KẾT QUẢ CHĂM SÓC TẠI BỆNH VIỆN ĐA KHOA TRUNG TÂM AN GIANG NĂM 2020 LUẬN VĂN THẠC SĨ ĐIỀU DƯỠNG CHUYÊN NGÀNH: ĐIỀU DƯỠNG MÃ SỐ: 8.72.03.01 NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC TS. BS NGUYỄN TIẾN DŨNG HÀ NỘI – NĂM 2020
LỜI CẢM ƠN Lời đầu tiên xin gửi lời cảm ơn đến quý Thầy Cô trường Đại Học Thăng Long đã tận tình giảng dạy truyền đạt kiến thức, kinh nghiệm và tạo điều kiện thuận lợi để tôi hoàn thành đề tài này. Xin trân trọng cảm ơn TS. BS Nguyễn Tiến Dũng và PGS. TS. Lê Thị Bình đã luôn tận tình chỉ dẫn và đóng góp cho tôi hoàn thiện đề tài của mình. Xin cảm ơn đến Ban Giám Đốc, Ban Chủ nhiệm Khoa Cấp cứu, Khoa Hồi sức tích cực và Chống độc, Khoa Nội tổng hợp và các anh chị đồng nghiệp của các Khoa tại Bệnh viện Đa khoa Trung tâm An Giang đã tạo điều kiện cho tôi thực hiện đề tài nghiên cứu này. Xin chân thành cảm ơn tới tất cả NB đã tham gia nghiên cứu và dành thời gian để hoàn thành bảng câu hỏi. Mặc dù đã cố gắng hết sức nhưng đề tài không thể tránh khỏi những thiếu sót về mặt nội dung lẫn hình thức. Kính mong quý Thầy, Cô góp ý kiến những điểm còn hạn chế của đề tài, để giúp cho đề tài này được hoàn thiện hơn cũng như tạo động lực cho tôi thực hiện những đề tài nghiên cứu sau này. Xin chân thành cảm ơn./. Học viên VÕ THỊ KIM THOA
LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Những số liệu, kết quả ghi trong luận văn là trung thực và chưa từng được ai công bố trong bất kỳ công trình nào khác. Tác giả VÕ THỊ KIM THOA
DANH MỤC VIẾT TẮT BHYT Bảo hiểm y tế BVTV Bảo vệ thực vật NB NB BUN Blood urea nitrogen CS Chăm sóc ChE Cholinesterase CTM Công thức máu CK Creatine kinase ĐTNC Đối tượng nghiên cứu GGT Gamma-glutamyl transferase GTBTTT Giá trị bình thường tối thiểu GDSK Giáo dục sức khỏe HCTS Hóa chất trừ sâu HA Huyết áp HA Huyết áp NĐC Ngộ độc cấp NB NB NKQ Nội khí quản OP Organophospho PXGX Phản xạ gân xương PHC Phospho hữu cơ PEEP Positive end expiratory pressure SHH Suy hô hấp TK Thần kinh TKTƯ Thần kinh trung ương TMC Tiêm mạch chậm TTM Truyền tĩnh mạch WHO World Health Organization (Tổ chức Y tế thế giới)
MỤC LỤC ĐẶT VẤN ĐỀ .................................................................................................. 1 CHƯƠNG 1 - TỔNG QUAN.......................................................................... 3 1.1. Tổng quan ngộ độc hóa chất BVTV ...................................................... 3 1.1.1. Định nghĩa hóa chất bảo vệ thực vật ............................................... 3 1.1.2. Đường xâm nhập của hóa chất BVTV vào cơ thể .......................... 4 1.1.3. Nguyên nhân ngộ độc hóa chất bảo vệ thực vật ............................. 6 1.2. Đặc điểm lâm sàng ................................................................................. 7 1.2.1. Các biểu hiện của ngộ độc hoá chất BVTV .................................... 7 1.2.2. Một số hội chứng xuất hiện trong ngộ độc hóa chất bảo vệ thực vật .... 9 1.3. Đặc điểm cận lâm sàng ........................................................................ 10 1.4. Điều trị và chăm sóc............................................................................. 11 1.4.1. Điều trị .......................................................................................... 11 1.4.2. Một số Học thuyết điều dưỡng được áp dụng............................... 15 1.4.3. Chăm sóc NB ................................................................................ 19 1.5. Các yếu tố liên quan đến thất bại điều trị ............................................ 23 1.6. Tình hình ngộ độc hóa chất bảo vệ thực vật trên thế giới và Việt Nam . 24 1.6.1. Trên thế giới .................................................................................. 24 1.6.2. Tại Việt Nam ................................................................................. 28 CHƯƠNG 2 - ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ....... 30 2.1. Đối tượng nghiên cứu .......................................................................... 30 2.1.1. Tiêu chuẩn lựa chọn ...................................................................... 30 2.1.2. Tiêu chuẩn loại trừ ........................................................................ 30 2.2. Thời gian và địa điểm nghiên cứu ....................................................... 30 2.3. Thiết kế nghiên cứu và phương pháp thu thập thông tin ..................... 30 2.4. Cỡ mẫu và phương pháp chọn mẫu ..................................................... 30
2.5. Phương pháp thu thập số liệu ............................................................... 30 2.5.1. Công cụ thu thập thông tin ............................................................ 30 2.5.2. Tính giá trị và độ tin cậy của bộ câu hỏi ....................................... 31 2.5.3. Phương pháp thu thập số liệu ........................................................ 31 2.6. Các biến số nghiên cứu ......................................................................... 34 2.7. Các thang điểm, tiêu chuẩn đánh giá trong nghiên cứu ..................................... 34 2.7.1. Đánh giá về lâm sàng .................................................................... 34 2.7.2. Đánh giá về cận lâm sàng: ............................................................ 40 2.7.3. Đánh giá về kết quả chăm sóc và điều trị ..................................... 41 2.8. Phương pháp phân tích số liệu .............................................................. 43 2.9. Sơ đồ nghiên cứu .................................................................................. 44 2.10. Đạo đức của nghiên cứu ..................................................................... 45 2.11.Hạn chế của nghiên cứu, sai số và biện pháp khắc phục ................................ 45 2.11.1. Hạn chế nghiên cứu ..................................................................... 45 2.11.2. Sai số ............................................................................................ 45 2.11.3. Biện pháp khắc phục sai số.......................................................... 45 CHƯƠNG 3 - KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU .................................................. 46 3.1. Đặc điểm chung của đối tượng nghiên cứu .......................................... 46 3.1.1. Đặc điểm về tuổi và giới tính ........................................................ 46 3.1.2. Đặc điểm chung của đối tượng nghiên cứu .................................. 47 3.2. Đặc điểm về lâm sàng của đối tượng nghiên cứu ................................ 49 3.3. Đặc điểm về cận lâm sàng của đối tượng nghiên cứu.............................. 52 3.4. Các biện pháp chăm sóc cho NB ......................................................... 53 3.5. Kết quả điều trị và chăm sóc ................................................................ 56 CHƯƠNG 4 - BÀN LUẬN ........................................................................... 63 4.1. Đặc điểm chung của NB ngộ độc hóa chất bảo vệ thực vật nhập viện tại Bệnh viện Đa khoa Trung tâm An Giang năm 2020. ........................... 63
4.2. Đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng của NB ngộ độc hóa chất bảo vệ thực vật nhập viện tại Bệnh viện Đa khoa Trung tâm An Giang năm 2020. 66 4.3. Kết quả chăm sóc của NB. ................................................................... 68 4.4. Các yếu tố liên quan đến kết quả chăm sóc và điều trị. ....................... 70 KẾT LUẬN .................................................................................................... 74 KIẾN NGHỊ ................................................................................................... 76 TÀI LIỆU THAM KHẢO PHỤ LỤC
DANH MỤC BẢNG, BIỂU, HÌNH Bảng 1.1. Mức độ nặng của NB ngộ độc hóa chất BVTV................................ 7 Bảng 1.2. Điểm Atropin ................................................................................. 12 Bảng 1.3. Liều pralidoxime theo mức độ nặng của nhiễm độc ..................... 13 Bảng 2.1. Thang điểm APACHE II ................................................................ 36 Bảng 3.1. Đặc điểm về tuổi của đối tượng nghiên cứu ................................... 46 Bảng 3.2. Đặc điểm chung của đối tượng nghiên cứu .................................... 47 Bảng 3.3.Đặc điểm liên quan đến loại hóa chất BVTV .................................. 48 Bảng 3.4. Các dấu hiệu sinh tồn...................................................................... 49 Bảng 3.5.Các biểu hiện của NB ...................................................................... 50 Bảng 3.6. Các triệu chứng lâm sàng ............................................................... 51 Bảng 3.7. Đặc điểm về cận lâm sàng của NB ................................................. 52 Bảng 3.8.Các biện pháp chăm sóc đã thực hiện tại cơ sở nghiên cứu ............ 53 Bảng 3.9. Các hoạt động giáo dục sức khỏe ................................................... 55 Bảng 3.10. Thời gian điều trị của NB ............................................................. 56 Bảng 3.11. Kết quả điều trị và chăm sóc ........................................................ 56 Bảng 3.12. Mối liên quan giữa giới với kết quả chăm sóc NB ....................... 57 Bảng 3.13. Mối liên quan giữa trình độ học vấn với kết quả chăm sóc NB.............. 57 Bảng 3.14. Mối liên quan giữa nghề nghiệp với kết quả chăm sóc NB................... 57 Bảng 3.15. Mối liên quan giữa địa dư sinh sống với kết quả chăm sóc NB .............. 58 Bảng 3.16. Mối liên quan giữa bệnh kèm theo với kết quả chăm sóc NB................ 58 Bảng 3.17. Mối liên quan giữa đường xâm nhập với kết quả chăm sóc NB ............ 59
Bảng 3.18. Mối liên quan giữa nhóm hóa chất BVTV với kết quả chăm sóc NB ................................................................................................... 59 Bảng 3.19. Mối liên quan giữa các hoạt động CS với kết quả chăm sóc NB ............... 60 Bảng 3.20. Mối liên quan giữa hoạt động tư vấn GDSK với kết quả CS NB ............... 61 Bảng 3.21.Mối liên quan giữa hoạt động chăm sóc với biến chứng .............. 62 Biểu đồ 1.1. Số lượng các trường hợp ngộ độc hóa chất BVTV tại Malaysia, giai đoạn 2006 – 2015 ..................................................................... 25 Biểu đồ 3.1. Đặc điểm về giới của đối tượng nghiên cứu .............................. 46
1 ĐẶT VẤN ĐỀ Hóa chất bảo vệ thực vật (BVTV) là chế phẩm có nguồn gốc từ hóa chất, thực vật, động vật, vi sinh vật và các chế phẩm khác dùng để phòng, trừ sinh vật gây hại cây trồng [50],[51]. Hóa chất BVTV không những độc với các loài sinh vật gây hại mà còn độc đối với người, động vật và môi trường. Hóa chất BVTV ngày càng phong phú về chủng loại, nhiều về số lượng sử dụng, kéo theo một thực tế là hóa chất BVTV được sử dụng rộng rãi thì càng dễ trở thành nguyên nhân gây ngộ độc với người sử dụng [10]. Bên cạnh những lợi ích to lớn trong việc diệt sâu bọ và bảo vệ thực vật nhằm nâng cao năng suất sản xuất nông nghiệp, nếu không tuân thủ theo đúng khuyến cáo hoặc không kiểm soát gắt gao các loại thuốc lưu hành thì hóa chất BVTV sẽ là một mối nguy hại rất lớn cho môi trường, cho sức khỏe con người và thậm chí còn cướp đi nhiều mạng sống. Hiện nay, ngộ độc hóa chất BVTV đang là một vấn đề nổi trội liên quan đến sức khỏe cộng đồng ở nhiều nước đang phát triển [52]. Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) ước tính có hàng triệu người đang bị nhiễm độc hóa chất BVTV mỗi năm, trong đó hơn 220.000 người tử vong. Bên cạnh đó, tử vong do ngộ độc hóa chất BVTV góp phần đáng kể trong số 900.000 người tự tử mỗi năm, đặc biệt là ở khu vực nông thôn tại các quốc gia đang phát triển [28],[38]. Ngộ độc hóa chất bảo vệ thực vật hiện vẫn đang là một gánh nặng cho ngành y tế trong công tác điều trị và chăm sóc nhưng không phải tất cả đều thành công mà còn tùy thuộc vào nhiều yếu tố. Những kết quả nghiên cứu về các trường hợp ngộ độc cho thấy, điều trị sớm mang lại kết quả tích cực trong việc cứu sống NB mặc dù điều kiện điều trị chưa đầy đủ. Khoảng 80% các trường hợp cần thở máy, và tỷ lệ tử vong dao động khoảng 10% [2],[21]. Ngộ
2 độc cấp xảy ra trong các hoàn cảnh khác nhau: cố ý, không mong muốn. Các triệu chứng và dấu hiệu của ngộ độc dễ thay đổi là những thách thức cho thầy thuốc, đặc biệt khi NB có rối loạn ý thức hay tiền sử không rõ ràng. Có những loại hóa chất với độc tính cao, tác dụng nhanh, đòi hỏi phải xử trí kịp thời mới có thể cứu sống NB. Theo trung tâm chống độc Bạch Mai, trong vòng 5 năm từ năm 1998 đến 2003, số NB ngộ độc đã tăng 14 lần (1998: 118 BN, 2003: 1669 BN). An Giang nằm trong khu vực Đồng bằng Sông Cửu Long, là địa phương sử dụng rộng rãi hóa chất bảo vệ thực vật trong sản xuất nông nghiệp. Do nhiều nguyên nhân khác nhau, số ca ngộ độc hóa chất BVTV vẫn ngày càng gia tăng gây tiêu tốn nhiều tiền của và công sức của toàn xã hội. Tình trạng ngộ độc cấp nhập viện điều trị tại bệnh viện Đa khoa Trung tâm An Giang ngày càng tăng, với nhiều loại chất độc đa dạng nhưng thường gặp nhất là ngộ độc hóa chất BVTV phospho hữu cơ và carbamate. Các NB thường có biểu hiện và diễn biến lâm sàng phức tạp, diễn tiến bệnh nhanh, việc chăm sóc toàn diện cho NB như thế nào để có thể cứu sống NB thì hiện nay tại bệnh viện Đa khoa Trung tâm An Giang chưa có nhiều nghiên cứu, đó là lý do để thực hiện đề tài nghiên cứu “Đặc điểm NB ngộ độc hóa chất bảo vệ thực vật và kết quả chăm sóc tại Bệnh viện Đa khoa Trung tâm An Giang, năm 2020”. MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU 1. Mô tả đặc điểm lâm sàng và cận lâm sàng của NB ngộ độc hóa chất bảo vệ thực vật tại Bệnh viện Đa khoa Trung tâm An Giang. 2. Phân tích kết quả chăm sóc NB ngộ độc hóa chất bảo vệ thực vật và một số yếu tố liên quan.