ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI<br />
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN<br />
------------------<br />
<br />
TRẦN THỊ KIM THƠ<br />
<br />
SỰ TÁC ĐỘNG CỦA THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN<br />
TỚI NỀN KINH TẾ VIỆT NAM<br />
<br />
LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC LỊCH SỬ<br />
<br />
HÀ NỘI - 2009<br />
<br />
Mục lục.....................................................................................Trang<br />
<br />
Danh mục viết tắt ........................................................................................................... 3<br />
Lời mở đầu ...................................................................................................................... 4<br />
CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁNError! Bookmark not define<br />
<br />
1.1 Một số vấn đề cơ bản về thị trường chứng khoán (TTCK)Error! Bookmark not defined.<br />
1.1.1 Lịch sử hình thành TTCK ......................................... Error! Bookmark not defined.<br />
1.1.2 Một số vấn đề cơ bản ................................................ Error! Bookmark not defined.<br />
1.2 TTCK Việt Nam (1996 - 2008) ....................................... Error! Bookmark not defined.<br />
1.2.1 Quá trình hình thành và phát triển của TTCK Việt Nam (1996 - 2008)Error! Bookmark not de<br />
1.2.2 Phương thức quản lý của Nhà nước đối với TTCK Việt NamError! Bookmark not defined.<br />
<br />
CHƯƠNG 2: TÁC ĐỘNG CỦA TTCK TỚI NỀN KINH TẾ VIỆT NAM (1997<br />
- 2008) ................................................................................ Error! Bookmark not defined.<br />
2.1 TTCK - kênh huy động vốn cho nền kinh tế ................... Error! Bookmark not defined.<br />
2.1.1 Nhu cầu về vốn của nền kinh tế Việt Nam ............... Error! Bookmark not defined.<br />
2.1.2 TTCK tạo ra sự dịch chuyển nguồn vốn đầu tư trong nướcError! Bookmark not defined.<br />
2.1.3 TTCK mở ra khả năng thu hút mạnh vốn đầu tư nước ngoàiError! Bookmark not defined.<br />
2.2 TTCK thúc đẩy chương trình cổ phần hoá doanh nghiệp Nhà nướcError! Bookmark not defined.<br />
2.3 TTCK từng bước thúc đẩy tiến trình hội nhập quốc tế .... Error! Bookmark not defined.<br />
2.4 TTCK thúc đẩy các doanh nghiệp hoạt động hiệu quả hơn đồng thời là công cụ đánh<br />
giá hoạt động kinh doanh, là phong vũ biểu của nền kinh tế . Error! Bookmark not defined.<br />
<br />
CHƯƠNG 3: TTCK VIỆT NAM - NHỮNG TỒN TẠI VÀ MỘT SỐ KHUYẾN<br />
NGHỊ ................................................................................. Error! Bookmark not defined.<br />
<br />
3.1 Những tồn tại ................................................................... Error! Bookmark not defined.<br />
3.1.1 Sự phát triển của TTCK Việt Nam đang còn ở giai đoạn nghiên cứu, thử nghiệmError! Bookma<br />
3.1.2 Hoạt động của TTCK không ổn định........................ Error! Bookmark not defined.<br />
3.1.3 Kinh doanh chứng khoán mang thuộc tính “bầy đàn” và còn mang nhiều yếu tố<br />
đầu cơ, rủi ro. ..................................................................... Error! Bookmark not defined.<br />
3.1.4 Môi trường pháp lý và cơ chế quản lý thị trường còn thiếu sự nhất quán, chưa có<br />
tác dùng thúc đẩy TTCK Việt Nam ................................... Error! Bookmark not defined.<br />
3.2 Một số khuyến nghị ......................................................... Error! Bookmark not defined.<br />
3.2.1 Hoàn thiện chính sách kinh tế vĩ mô......................... Error! Bookmark not defined.<br />
3.2.2 Giải pháp tác động tới điều tiết quan hệ cung - cầu của TTCK Việt NamError! Bookmark not d<br />
3.2.3 Giải pháp thúc đẩy tiến trình hội nhập quốc tế của TTCK Việt NamError! Bookmark not defin<br />
<br />
Kết luận ............................................................................. Error! Bookmark not defined.<br />
Tài liệu tham khảo ....................................................................................................... 11<br />
Phụ lục ............................................................................... Error! Bookmark not defined.<br />
<br />
2<br />
<br />
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT<br />
CCQ<br />
<br />
Chứng chỉ quỹ<br />
<br />
CTCP<br />
<br />
Công ty cổ phần<br />
<br />
DNNN<br />
<br />
Doanh nghiệp Nhà nước<br />
<br />
FII<br />
<br />
Vốn đầu tư gián tiếp nước ngoài<br />
<br />
HASTC<br />
<br />
Trung tâm giao dịch chứng khoán Hà Nội<br />
<br />
HOSE<br />
<br />
Sở giao dịch chứng khoán thành phố Hồ Chí Minh<br />
<br />
IPO<br />
<br />
Chào bán cổ phần lần đầu ra công chúng<br />
<br />
NĐT<br />
<br />
Nhà đầu tư<br />
<br />
NHNN<br />
<br />
Ngân hàng nhà nước<br />
<br />
OTC<br />
<br />
Thị trường phi tập trung<br />
<br />
SGDCK<br />
<br />
Sở giao dịch chứng khoán<br />
<br />
TTCK<br />
<br />
Thị trường chứng khoán<br />
<br />
TTGDCK<br />
<br />
Trung tâm giao dịch chứng khoán<br />
<br />
TTTC<br />
<br />
Thị trường tài chính<br />
<br />
UBCKNN<br />
<br />
Uỷ ban chứng khoán nhà nước<br />
<br />
Vn-Index<br />
<br />
Chỉ số chứng khoán Việt Nam<br />
<br />
3<br />
<br />
LỜI MỞ ĐẦU<br />
1. Lý do chọn đề tài<br />
Sau hơn 20 năm đổi mới, nền kinh tế Việt Nam đã có những biến đổi sâu sắc<br />
và mạnh mẽ trên tất cả mọi lĩnh vực. Tốc độ tăng trưởng kinh tế tăng lên một cách<br />
đáng kể so với nền kinh tế theo cơ chế kế hoạch hoá tập trung trước đây. Tiến trình<br />
hội nhập quốc tế được thúc đẩy nhanh, mạnh hơn bao giờ hết. Đây là điều kiện<br />
thuận lợi cho sự phát triển của thị trường tài chính và cũng là mảnh đất “màu mỡ”<br />
làm nảy mầm một thị trường hoàn toàn mới ở nước ta: Thị trường chứng khoán<br />
(TTCK).<br />
TTCK ra đời và phát triển là hệ quả tất yếu của nền kinh tế thị trường. Đối<br />
với các nước phát triển trên thế giới như Mỹ, Anh, Pháp, Nhật Bản, Trung Quốc…<br />
TTCK không còn là một khái niệm mới mẻ, thậm chí đã có một vị thế quan trọng<br />
trong nền kinh tế quốc dân. Với chức năng cơ bản là huy động nguồn vốn cho sản<br />
xuất, TTCK đã và đang chiếm một vai trò quan trọng cho sự tăng trưởng kinh tế ở<br />
bất kỳ một quốc gia nào và kinh tế Việt Nam không là ngoại lệ. Chính vì thế,<br />
TTCK được coi là phong vũ biểu cho nền kinh tế, là thước đo sự phát triển hay suy<br />
giảm của nền kinh tế mỗi nước ở từng thời kỳ khác nhau. Thậm chí, TTCK phát<br />
triển đến một mức độ nào đó còn mang tính toàn cầu, có ảnh hưởng mạnh mẽ tới<br />
các TTCK nhỏ hơn, có thể làm chững lại hoặc hồi sinh chỉ số chứng khoán của các<br />
TTCK đó.<br />
Với vai trò quan trọng như vậy, việc xây dựng và phát triển TTCK Việt Nam<br />
đã được Đảng và Chính phủ hết sức quan tâm. Cho đến cuối những năm 90 của thế<br />
kỷ XX, ở nước ta đã xuất hiện những tiền đề cần thiết để xây dựng và phát triển<br />
TTCK. Từ năm 1992, Chính phủ đã đặt ra yêu cầu phải xây dựng một TTCK trong<br />
nước. Đến ngày 28/11/1996, TTCK Việt Nam chính thức bước đầu được xây dựng,<br />
đánh dấu bằng sự thành lập Uỷ ban chứng khoán Nhà nước (UBCKNN).<br />
4<br />
<br />
TTCK ra đời đã tạo ra những tiền đề mới để đẩy mạnh và phát huy những<br />
tiềm lực kinh tế, là kênh huy động vốn hữu hiệu nhất cho các doanh nghiệp nói<br />
riêng và cho nền kinh tế nói chung. Quan trọng hơn nữa, TTCK còn thúc đẩy<br />
nhanh hơn quá trình hội nhập quốc tế, mở rộng giao lưu hợp tác về mặt tài chính<br />
với các quốc gia trên thế giới, là điều kiện thuận lợi đưa kinh tế Việt Nam hướng<br />
mạnh ra bên ngoài.<br />
Rõ ràng, TTCK ra đời đã tạo ra một bước ngoặt trong việc xây dựng và phát<br />
triển thị trường tài chính ở nước ta. Sự tác động mạnh mẽ của TTCK đối với sự<br />
tăng trưởng kinh tế của đất nước trong những năm gần đây là một thực tế không<br />
thể phủ nhận được mặc dù đó là một thị trường còn non trẻ. Để tìm hiểu rõ hơn về<br />
sự tác động đó, tôi xin chọn đề tài: “Sự tác động của Thị trường chứng khoán tới<br />
nền kinh tế Việt Nam (1996 - 2008)” cho luận văn thạc sĩ của mình.<br />
<br />
2. Lịch sử nghiên cứu vấn đề<br />
Nếu được hiểu theo nghĩa rộng, TTCK là thị trường tài chính nói chung vì<br />
thế xung quanh TTCK có rất nhiều vấn đề cần được nghiên cứu nhất là khi thị<br />
trường này mới được hình thành và xây dựng. Cho tới nay đã có không ít các công<br />
trình nghiên cứu về TTCK trên tất cả mọi lĩnh vực: lịch sử ra đời, cách thức tham<br />
gia vào TTCK, cách phân tích các chỉ số chứng khoán, thực trạng phát triển của<br />
TTCK nói chung… Tuy nhiên chưa có một công trình nào nghiên cứu một cánh<br />
toàn diện về sự tác động của TTCK tới nền kinh tế Việt Nam từ khi thị trường<br />
được xây dựng và phát triển tới ngày nay.<br />
Có thể thấy khối lượng sách hướng dẫn chơi chứng khoán xuất hiện khắp<br />
nơi. Những cuốn sách này chủ yếu tập trung phân tích những vấn đề cơ bản về<br />
chứng khoán và cách thức tham gia thị trường. Để người chơi có kiến thức cơ bản<br />
như khái niệm chứng khoán, các chức năng của TTCK, cơ cấu thị trường và cách<br />
thức tham gia thị trường có các cuốn: “Thị trường chứng khoán - Nguyễn Thanh<br />
<br />
5<br />
<br />