Tóm tắt luận văn Thạc sĩ Luật học: Pháp luật về hoạt động khai thác và chế biến khoáng sản ở Việt Nam

®¹i häc quèc gia hµ néi<br /> khoa luËt<br /> <br /> ph¹m chung thñy<br /> <br /> PHÁP LUẬT VỀ HOẠT ĐỘNG KHAI THÁC<br /> VÀ CHẾ BIẾN KHOÁNG SẢN Ở VIỆT NAM<br /> <br /> C«ng tr×nh ®-îc hoµn thµnh t¹i<br /> Khoa LuËt - §¹i häc Quèc gia Hµ Néi<br /> <br /> Người hướng dẫn khoa học: TS. Vũ Quang<br /> <br /> Phản biện 1:<br /> <br /> Chuyên ngành : Luật kinh tế<br /> Mã số<br /> <br /> : 60 38 50<br /> <br /> tãm t¾t luËn v¨n th¹c sÜ luËt häc<br /> <br /> Phản biện 2:<br /> <br /> Luận văn sẽ được bảo vệ trước Hội đồng chấm luận văn thạc sĩ,<br /> họp tại Khoa Luật - Đại học Quốc gia Hà Nội.<br /> Vào hồi ..... giờ ....., ngày ..... tháng ..... năm 2012.<br /> <br /> hµ néi - 2012<br /> <br /> 1<br /> <br /> 2<br /> <br /> MỤC LỤC CỦA LUẬN VĂN<br /> Trang<br /> Trang phụ bìa<br /> Lời cam đoan<br /> Mục lục<br /> MỞ ĐẦU<br /> Chương 1: KHÁI QUÁT PHÁP LUẬT VỀ HOẠT ĐỘNG<br /> <br /> 1<br /> 6<br /> <br /> KHAI THÁC, CHẾ BIẾN KHOÁNG SẢN<br /> <br /> 1.1.<br /> 1.1.1.<br /> 1.1.2.<br /> 1.2.<br /> 1.3.<br /> 1.3.1.<br /> 1.3.2.<br /> 1.3.3.<br /> 1.3.4.<br /> 1.4.<br /> 1.4.1.<br /> 1.4.2.<br /> 1.4.3.<br /> 1.4.4.<br /> <br /> Khái niệm khoáng sản và hoạt động khai thác, chế biến<br /> khoáng sản<br /> Định nghĩa khoáng sản<br /> Phân loại khoáng sản<br /> Khái niệm pháp luật khoáng sản<br /> Đặc điểm pháp luật khai thác, chế biến khoáng sản<br /> Pháp luật khoáng sản là sự giao thoa giữa pháp luật kinh tế<br /> và pháp luật môi trường<br /> Pháp luật khoáng sản là một lĩnh vực pháp luật mới<br /> Pháp luật khoáng sản thể hiện rõ tính chất quản lý nhà nước<br /> Pháp luật khoáng sản có phạm vi điều chỉnh rất rộng<br /> Nguyên tắc và một số nội dung cơ bản của Luật khoáng sản<br /> Nguyên tắc sở hữu toàn dân về khoáng sản<br /> Nguyên tắc đảm bảo hài hòa lợi ích của tất cả các chủ thể<br /> Nguyên tắc coi trọng tính phòng ngừa để bảo vệ môi<br /> trường trong hoạt động khoáng sản<br /> Nguyên tắc đảm bảo sự phát triển bền vững<br /> Chương 2: THỰC TRẠNG PHÁP LUẬT VỀ HOẠT<br /> <br /> 6<br /> <br /> 2.1.1.<br /> 2.1.2.<br /> 2.1.3.<br /> 2.2.<br /> 2.2.1.<br /> 2.2.1.1.<br /> 2.2.1.2.<br /> 2.2.1.3.<br /> 2.2.2.<br /> 2.2.2.1.<br /> <br /> 6<br /> 7<br /> 12<br /> 14<br /> 14<br /> <br /> 2.2.2.2.<br /> 2.2.3.<br /> <br /> 17<br /> 20<br /> 22<br /> 25<br /> 25<br /> 28<br /> 31<br /> <br /> 2.2.4.2.<br /> <br /> 2.2.4.<br /> 2.2.4.1.<br /> <br /> khoáng sản ở Việt Nam<br /> Giai đoạn trước năm 1986<br /> Giai đoạn từ năm 1986 đến 1996<br /> Giai đoạn từ năm 1996 đến nay<br /> Thực trạng quy định của pháp luật hiện hành về hoạt động<br /> khai thác khoáng sản<br /> Chủ thể khai thác khoáng sản<br /> Chủ thể<br /> Quyền của chủ thể khai thác khoáng sản<br /> Nghĩa vụ của chủ thể khai thác khoáng sản<br /> Chiến lược, quy hoạch khoáng sản<br /> Thực trạng hoạt động khai thác, chế biến khoáng sản ở<br /> Việt Nam<br /> Chiến lược, quy hoạch khoáng sản<br /> Đánh giá tác động môi trường trong hoạt động khai thác<br /> khoáng sản<br /> Giấy phép trong hoạt động khai thác khoáng sản<br /> Phân cấp thẩm quyền cấp giấy phép trong hoạt động khai<br /> thác khoáng sản<br /> Thủ tục cấp giấy phép trong hoạt động khai thác khoáng sản<br /> Chương 3: GIẢI PHÁP NÂNG CAO TÍNH HIỆU QUẢ<br /> <br /> 3<br /> <br /> 54<br /> 60<br /> 66<br /> 66<br /> 71<br /> 81<br /> <br /> THÁC, CHẾ BIẾN KHOÁNG SẢN<br /> <br /> 3.1.<br /> 3.2.<br /> <br /> Giải pháp chung<br /> Giải pháp cụ thể<br /> KẾT LUẬN<br /> DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO<br /> <br /> 33<br /> 36<br /> <br /> CHẾ BIẾN KHOÁNG SẢN Ở VIỆT NAM<br /> <br /> Lược sử phát triển về hoạt động khai thác và chế biến<br /> <br /> 41<br /> 41<br /> 44<br /> 46<br /> 49<br /> 49<br /> <br /> CỦA PHÁP LUẬT VỀ HOẠT ĐỘNG KHAI<br /> <br /> ĐỘNG KHAI THÁC KHOÁNG SẢN VÀ<br /> <br /> 2.1.<br /> <br /> 36<br /> 37<br /> 37<br /> 41<br /> <br /> 36<br /> <br /> 4<br /> <br /> 81<br /> 83<br /> 93<br /> 94<br /> <br /> MỞ ĐẦU<br /> 1. Tính cấp thiết của đề tài<br /> Mở cửa hội nhập kinh tế quốc tế, và nhất là gia nhập Tổ chức Thương<br /> mại Thế giới (WTO) khiến cho Việt Nam có một vị trí nhất định trên trường<br /> quốc tế. Trong nền kinh tế thị trường, quá trình công nghiệp hóa hiện đại hóa<br /> đất nước đem lại những đổi thay tích cực trong kinh tế, văn hóa, chính trị, xã<br /> hội. Song chính những điều đó lại tác động không ít đến môi trường. Vấn đề<br /> ô nhiễm môi trường đã và đang ngày càng trở nên nghiêm trọng hơn ở Việt<br /> Nam. Hàng ngày, trên các phương tiện thông tin đại chúng, chúng ta dễ dàng<br /> bắt gặp những hình ảnh, những thông tin về việc môi trường đang bị suy<br /> thoái, đang bị ô nhiễm. Bất chấp những lời kêu gọi bảo vệ môi trường, tình<br /> trạng ô nhiễm môi trường càng lúc càng trở nên trầm trọng. Việc ô nhiễm<br /> môi trường ở nước ta do nhiều nguyên nhân, song một trong những nguyên<br /> nhân chính là việc khai thác khoáng sản tràn lan, những tác động xấu của<br /> hoạt động này đến môi trường ngày càng đa dạng và phức tạp đòi hỏi sự<br /> quan tâm của Nhà nước, cũng như sự điều chỉnh của pháp luật. Hiện nay,<br /> một số văn bản pháp luật đã quy định về hoạt động khai thác và chế biến<br /> khoáng sản tạo ra những cơ sở pháp lý nhất định để hoạt động khai thác và<br /> chế biến khoáng sản phát triển, bảo vệ môi trường. Tuy nhiên, vẫn còn thiếu<br /> sót trong những quy định đó, chưa đáp ứng được nhu cầu điều chỉnh hoạt<br /> động này trên thực tế để bảo vệ môi trường. Đặc biệt, việc thực thi những<br /> quy định này còn yếu kém, nhiều bất cập, cần được bổ sung kịp thời. Với<br /> những lý do trên, tác giả mong muốn tìm hiểu nghiên cứu đề tài "Pháp luật<br /> về hoạt động khai thác và chế biến khoáng sản ở Việt Nam".<br /> 2. Tình hình nghiên cứu của đề tài<br /> Hiện nay ở nước ta, ngoài một số bài báo, công trình nghiên cứu như:<br /> PGS.TS. Nguyễn Đức Khiển, Luật và các tiêu chuẩn chất lượng môi trường,<br /> Nxb Hà Nội, 2002; TS. Bùi Đường Nghiêu, Thuế môi trường, Nxb. Tài chính,<br /> Hà Nội, 2006; ThS. Bùi Đức Hiển, Về quyền được sống trong môi trường<br /> trong lành ở Việt Nam hiện nay, Tạp chí Luật học, số 11/2011... chỉ đề cập đến<br /> một khía cạnh nào đó của hoạt động khai thác và chế biến khoáng sản, thì<br /> chưa có một công trình nào nghiên cứu một cách sâu sắc, hệ thống và đầy đủ<br /> <br /> về vấn đề: Khía cạnh pháp lý của hoạt động khai thác, chế biến khoáng sản với<br /> các quy phạm pháp luật có nội dung quan tâm đến quyền lợi của môi trường.<br /> Ngoài ra, hoạt động khoáng sản liên quan trực tiếp đến rất nhiều văn bản pháp<br /> luật: Luật đầu tư, Luật xây dựng, Luật Doanh nghiệp, Luật bảo vệ môi trường...<br /> và Luật Khoáng năm 2010 mới ra đời. Vì vậy, việc nghiên cứu một cách có hệ<br /> thống về vấn đề này mang ý nghĩa lý luận và thực tiễn sâu sắc. Đề tài mang ý<br /> nghĩa lý luận cho việc xây dựng những quy phạm pháp luật đầy đủ, phù hợp với<br /> thực trạng khai thác và chế biến khoáng sản ở Việt Nam và là cơ sở pháp lý cho<br /> việc áp dụng các biện pháp nhằm bảo vệ môi trường trong hoạt động khai thác<br /> và chế biến khoáng sản. Những kiến nghị của đề tài hy vọng sẽ đem lại những<br /> kết quả thiết thực cho việc hoàn thiện các quy định pháp luật của Việt Nam<br /> trong hoạt động khai thác và chế biến khoáng sản. Tác giả hy vọng rằng với sự<br /> đầu tư thích đáng, kết quả nghiên cứu sẽ là một tài liệu tham khảo có giá trị.<br /> 3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu<br /> Mục đích của luận văn là làm sáng tỏ cơ sở lý luận và thực tiễn của việc điều<br /> chỉnh pháp luật về hoạt động khai thác, chế biến khoáng sản ở Việt Nam.<br /> Để thực hiện mục đích nghiên cứu nêu trên, nhiệm vụ cụ thể của luận<br /> văn là:<br /> - Nghiên cứu làm rõ cơ sở lý luận về hoạt động khai thác, chế biến<br /> khoáng sản và điều chỉnh pháp luật về hoạt động khai thác, chế biến khoáng<br /> sản ở Việt Nam.<br /> - Phân tích thực trạng pháp luật Việt Nam về hoạt động khai thác, chế<br /> biến khoáng sản, từ đó đánh giá những ưu điểm và nhược điểm của pháp luật<br /> hiện hành về hoạt động khai thác, chế biến khoáng sản.<br /> - Trên cơ sở nghiên cứu các vấn đề lý luận và thực tiễn nêu trên, luận<br /> văn đưa ra một số kiến nghị để hoàn thiện pháp luật Việt Nam hiện hành về<br /> hoạt động khai thác, chế biến khoáng sản.<br /> 4. Phương pháp nghiên cứu luận văn<br /> Để làm sáng tỏ các vấn đề nghiên cứu trên, luận văn sử dụng nhiều<br /> phương pháp nghiên cứu khoa học khác nhau như: Phương pháp tổng hợp và<br /> phân tích, phương pháp thống kê, phương pháp so sánh và đối chiếu, kết hợp<br /> nghiên cứu lý luận và thực tiễn. Các phương pháp nghiên cứu trong luận văn<br /> <br /> 5<br /> <br /> 6<br /> <br /> được thực hiện trên nền tảng của phương pháp duy vật lịch sử, duy vật biện<br /> chứng; Trên cơ sở các quan điểm, đường lối về chính trị, kinh tế, văn hóa và<br /> xã hội của Đảng Cộng sản Việt Nam.<br /> 5. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu<br /> Luận văn có đối tượng nghiên cứu là: Các vấn đề lý luận về hoạt động<br /> khai thác, chế biến khoáng sản và pháp luật về hoạt động khai thác, chế biến<br /> khoáng sản; Các văn bản pháp luật thực định của Việt Nam về hoạt động<br /> khai thác, chế biến khoáng sản. Thực tiễn xây dựng, áp dụng pháp luật về<br /> hoạt động khai thác, chế biến khoáng sản ở Việt Nam.<br /> Luật khoáng sản 1996; Luật số 46/2005/Q11 sửa đổi, bổ sung một số<br /> điều của Luật khoáng sản được Quốc hội thông qua ngày 14/6/2005; Nghị<br /> định 07/2009/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của nghị định số<br /> 160/2005/NĐ-CP ngày 27 tháng 12 năm 2005 của Chính phủ quy định chi<br /> tiết và hướng dẫn thi hành Luật khoáng sản và Luật sửa đổi, bổ sung một số<br /> điều của Luật khoáng sản, hoạt động khoáng sản bao gồm khảo sát, thăm dò,<br /> khai thác và chế biến khoáng sản ở thể rắn, thể khí, nước khoáng và nước<br /> nóng thiên nhiên, riêng dầu khí và các loại nước thiên nhiên khác được điều<br /> chỉnh bằng các văn bản pháp luật khác. Tuy nhiên, theo Luật khoáng sản năm<br /> 2010 quy định về phạm vi điều chỉnh của Luật như sau:"Luật này quy định<br /> việc điều tra cơ bản địa chất về khoáng sản, bảo vệ khoáng sản chưa khai thác,<br /> thăm dò, khai thác khoáng sản, quản lý nhà nước về khoáng sản trong phạm vi<br /> đất liền, hải đảo, nội thủy, lãnh hải, vùng tiếp giáp lãnh hải, vùng đặc thù kinh<br /> tế và thềm lục địa của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam" (Điều 1).<br /> Vậy là Luật Khoáng sản năm 2010 chỉ điều chỉnh hoạt động khoáng sản<br /> bao gồm hoạt động thăm dò khoáng sản và hoạt động khai thác khoáng sản.<br /> Trong khai thác khoáng sản bao gồm cả phân loại, làm giàu khoáng sản gắn với<br /> quá trình khai thác. Hoạt động chế biến khoáng sản sau khai thác (thường gọi là<br /> chế biến sâu khoáng sản), hoạt động tiêu thụ, tàng trữ, vận chuyển khoáng sản<br /> không thuộc phạm vi điều chỉnh của Luật Khoáng sản năm 2010. Chính vì vậy,<br /> hai chữ chế biến trong luận văn bản chất chính là hoạt động phân loại, làm giàu<br /> khoáng sản gắn với quá trình khai thác, chứ không phải là hoạt động chế biến<br /> khoáng sản sau khai thác. Theo quan điểm trong Luật khoáng sản năm 2010<br /> <br /> cũng như các văn bản pháp luật về khoáng sản thì hoạt động khoáng sản bao<br /> gồm cả thăm dò, khai thác khoáng sản. Tuy nhiên trong luận văn này, tác giả xin<br /> tập trung nghiên cứu hoạt động khai thác khoáng sản trong nước. Tác giả không<br /> đi sâu nghiên cứu hoạt động thăm dò khoáng sản.<br /> Trong luận văn này, tác giả tập trung nghiên cứu những nội dung cơ bản<br /> của pháp luật về hoạt động khai thác và chế biến khoáng sản theo Luật<br /> khoáng sản năm 2010. Vì vậy, tác giả không đề cập đến sự điều chỉnh của<br /> pháp luật trong lĩnh vực khai thác và chế biến dầu khí, cũng như các loại<br /> nước thiên nhiên khác.<br /> 6. Kết cấu của luận văn<br /> Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo, mục lục,<br /> luận văn bao gồm 3 chương:<br /> Chương 1: Khái quát pháp luật về hoạt động khai thác, chế biến khoáng<br /> sản.<br /> Chương 2: Thực trạng pháp luật về hoạt động khai thác khoáng sản và<br /> chế biến khoáng sản ở Việt Nam.<br /> Chương 3: Giải pháp nâng cao tính hiệu quả của pháp luật về hoạt động<br /> khai thác, chế biến khoáng sản.<br /> <br /> 7<br /> <br /> 8<br /> <br /> Chương 1<br /> KHÁI QUÁT PHÁP LUẬT VỀ HOẠT ĐỘNG KHAI THÁC,<br /> CHẾ BIẾN KHOÁNG SẢN<br /> 1.1. Khái niệm khoáng sản và hoạt động khai thác, chế biến khoáng sản<br /> 1.1.1. Định nghĩa khoáng sản<br /> Khoáng sản là từ Hán - Việt, bính âm là Kuàng chăn. Trong đó theo<br /> Hán Việt Thiều Chửu thì quáng/ khoáng nghĩa là quặng mỏ và phàm vật gì<br /> lấy ra ở mỏ đều gọi là quáng, người Việt quen đọc là khoáng. Còn sản là nơi<br /> sinh ra. Khoáng sản có nghĩa là nơi sinh ra quặng mỏ.<br /> Trong địa chất học, khoáng sản được định nghĩa là các đá hoặc tập hợp<br /> kháng vật tự nhiên trong vỏ trái đất, tạo thành do các quá trình địa chất xác<br /> định, mà từ đó con người có thể lấy kim loại, các hợp chất hay các khoáng<br /> vật để sử dụng trong nền kinh tế quốc dân.<br /> <br /> Dưới góc độ pháp luật, Luật Khóang sản năm 2010 có quy định:<br /> "Khoáng sản là khoáng vật, khoáng chất có ích được tích tụ tự nhiên ở thể<br /> rắn, thể lỏng, thể khí tồn tại trong lòng đất, trên mặt bao gồm cả khoáng vật,<br /> khoáng chất ở bãi thải của mỏ"<br /> Tóm lại, khoáng sản là khoáng vật, khoáng chất có ích được tích tụ tự nhiên<br /> hàng ngàn, hàng nghìn năm ở thể rắn, thể lỏng, thể khí tồn tại trong lòng, trên<br /> mặt đất. Khoáng sản là tài nguyên hầu hết không tái tạo được, là tài sản quan<br /> trọng của quốc gia. Giá trị to lớn của khoáng sản cũng như tính phức tạp của các<br /> quan hệ xã hội phát sinh trong quá trình khảo sát, thăm dò, khai thác, chế biến<br /> khoáng sản tất yếu dẫn tới Nhà nước quản lý khoáng sản bằng pháp luật.<br /> 1.1.2. Phân loại khoáng sản<br /> * Theo chức năng sử dụng, khoáng sản được phân ra làm 3 nhóm lớn: 1)<br /> Khoáng sản kim loại; 2) Khoáng sản phi kim loại; 3) Khoáng sản cháy: than<br /> (than đá, than nâu, than bùn), dầu khí (dầu mỏ, khí đốt, đá dầu)...<br /> * Theo mục đích và công dụng người ta cũng có thể chia ra các dạng<br /> khoáng sản như sau: 1) Khoáng sản nhiên liệu hay nhiên liệu hóa thạch bao<br /> gồm: Dầu mỏ, hơi đốt, đá phiến dầu, thanh bùn, than...; 2) Khoáng sản phi kim<br /> bao gồm: Các dạng vật liệu xây dựng như đá vôi, cát, đất sét..., đá xây dựng như<br /> đá hoa cương... và các khoáng sản phi kim khác; 3) Khoáng sản kim loại bao<br /> gồm: Các loại quặng kim loại đen, kim loại màu và kim loại đá quý; 4) Nhiên liệu<br /> đá màu bao gồm: Ngọc thạch anh, đá mã não, canxedon, charoit, nefrit...và các<br /> loại đá quý như kim cương, ngọc lục bảo, hồng ngọc, xa phia...; 5) Thủy khoáng<br /> bao gồm: Nước khoáng và nước ngọt ngầm dưới đấtl 6) Nhiên liệu khoáng - hoá<br /> bao gồm: Apatit và các muối khoáng khác như photphat, barit, borat...<br /> * Theo trạng thái vật lý có thể phân chia khoáng sản ra: 1) Khoáng sản<br /> rắn: Quặng kim loại đen, kim loại màu, đá...; 2) Khoáng sản lỏng: Dầu mỏ,<br /> nước khoáng...; 3) Khoáng sản khí: Khí đốt, khí trơ...<br /> 1.1.3. Hoạt động khai thác và chế biến khoáng sản, vai trò và ảnh<br /> hưởng của nó đến phát triển kinh tế - xã hội<br /> Hoạt động khai thác, chế biến khoáng sản có từ khá lâu đời. Lúc đầu,<br /> hoạt động khai thác, chế biến khoáng sản ở Việt Nam cũng như các quốc gia<br /> khác trên thế giới chỉ là khai thác đá, sắt, đồng… để làm công cụ phục vụ<br /> <br /> cho chăn nuôi, trồng trọt, luyện vũ khí để chống giặc ngoại xâm. Nhưng phải<br /> đến thời Pháp thuộc, khai thác khoáng sản mới định hình như một nghề. Khi<br /> thực dân Pháp đô hộ nước ta, chúng đã cho thành lập Sở địa chất Đông<br /> Dương. Nơi đây tập trung nhiều nhà bác học địa chất nổi tiếng của nước Pháp và<br /> cả thế giới lúc bấy giờ. Rất nhiều mỏ khoáng sản của Việt Nam đã được người<br /> Pháp phát hiện ra. Thực dân Pháp khai thác khoáng sản để làm nguyên liệu, đáp<br /> ứng nhu cầu của chúng. Tòa quyền Đông Dương đã bán nhiều mỏ khoáng sản<br /> của ta cho các công ty khai khoáng của Pháp. Khi đất nước thống nhất chúng ta<br /> lại quan tâm đến việc phát triển kinh tế. Chỉ đến gần đây, đất nước ta mới chú<br /> trọng đến hoạt động khoáng sản, mới nhận thấy tầm quan trọng của hoạt<br /> động khai thác và chế biến khoáng sản trong sự phát triển kinh tế, xã hội.<br /> Về phương diện kinh tế: Khi nói đến vai trò của khoáng sản, ta không<br /> thể không kể đến tầm quan trọng của nó đối với các ngành công nghiệp.<br /> Khoáng sản là nguồn nguyên liệu chính cho nhiều ngành công nghiệp then<br /> chốt. Điển hình như: Đá vôi dùng cho sản xuất xi măng, sản xuất vật liệu<br /> xây dựng; Quặng sắt được dùng cho ngành luyện kim đen, luyện kim màu,<br /> cơ khí, công nghiệp phân bón, công nghiệp hóa chất...Tuy nhiên công nghiệp<br /> chế biến của Việt Nam còn chưa phát triển, các loại khoáng sản khai thác<br /> được vẫn chủ yếu dùng để xuất khẩu thô.<br /> Tài nguyên khoáng sản đã có những đóng góp nhất định vào tăng trưởng<br /> kinh tế. Khi tiến hành các hoạt động trong lĩnh vực khoáng sản, doanh nghiệp<br /> phải thực hiện các nghĩa vụ tài chính đối với Nhà nước. Trong đó đáng kể nhất là<br /> thuế tài nguyên, thuế xuất khẩu, thuế giá trị gia tăng và thuế thu nhập doanh nghiệp.<br /> Về phương diện chính trị: Tài nguyên khoáng sản giúp các quốc gia<br /> bình ổn, giữ gìn trật tự xã hội. Công nghiệp khai khoáng đã tạo công ăn việc<br /> làm cho người lao động. Hơn nữa, khoáng sản còn tạo cho các quốc gia có<br /> một vị trí quan trọng trong giao lưu quốc tế. Tài nguyên khoáng sản góp<br /> phần không nhỏ vào việc làm tăng tính độc lập, tự chủ của mỗi quốc gia.<br /> Thậm chí trong một số trường hợp, tài nguyên khoáng sản còn làm tăng các<br /> ảnh hưởng về mặt chính trị của quốc gia này đối với quốc gia khác. Các<br /> quốc gia không có tài nguyên khoáng sản thường phụ thuộc rất nhiều về kinh<br /> tế cũng như chính trị đối với các quốc gia có ưu thế trong vấn đề này.<br /> <br /> 9<br /> <br /> 10<br /> <br />