Tóm tắt Luận văn Thạc sĩ Luật học: Pháp luật về hoạt động tín dụng của Công ty tài chính và thực tiễn áp dụng tại Công ty tài chính Vinashin

Pháp luật về hoạt động tín dụng của Công ty<br /> tài chính và thực tiễn áp dụng tại Công ty tài<br /> chính Vinashin<br /> Thiều Thị Chiên<br /> Khoa Luật<br /> Luận văn ThS Chuyên ngành: Luật Kinh tế; Mã số 60 38 50<br /> Người hướng dẫn: TS. Nguyễn Thị Lan Hương<br /> Năm bảo vệ: 2013<br /> <br /> Abstract. Khái quát những quy định của pháp luật hiện hành về pháp luật điều chỉnh<br /> hoạt động tín dụng của công ty tài chính (CTTC), trong đó bao gồm cả những chính<br /> sách pháp luật mới được ban hành trong thời gian gần đây. Nghiên cứu thực trạng<br /> pháp luật về hoạt động tín dụng của công ty tài chính và thực tiễn áp dụng tại công ty<br /> tài chính Vinashin. Phân tích sự phù hợp và bất cập của các quy định này, đưa ra<br /> những nhận xét và kiến nghị phù hợp để có thể tạo môi trường pháp lý tốt nhất cho<br /> hoạt động tín dụng của CTTC nói chung và CTTC Vinashin nói riêng.<br /> Keywords. Pháp luật Việt Nam; Luật kinh tế; Công ty tài chính; Công ty Vinashin.<br /> <br /> Content<br /> LỜI NÓI ĐẦU<br /> 1. Tính cấp thiết của Đề tài<br /> Trong những năm qua, cùng với công cuộc đổi mới và hội nhập kinh tế, hoạt động<br /> ngân hàng không ngừng tăng trưởng về quy mô, mạng lưới giao dịch, năng lực tài chính, năng<br /> lực điều hành, sản phẩm ngày càng đa dạng…<br /> Tài chính - ngân hàng đang trở thành một lĩnh vực kinh doanh đầy tiềm năng, hứa hẹn<br /> nhiều thời cơ, lợi nhuận, nhưng cũng ẩn chứa không ít rủi ro…Bên cạnh hệ thống các ngân<br /> hàng thương mại, các CTTC là một định chế tài chính được rất nhiều các tổng công ty trong<br /> nước và các tập đoàn tài chính lớn trên thế giới quan tâm đầu tư và xin thành lập. Là một quốc<br /> gia đang phát triển, nhu cầu vốn của các doanh nghiệp Việt Nam là rất lớn, khối khách hàng<br /> <br /> doanh nghiệp tư nhân loại vừa và nhỏ đang rất cần vốn nhưng khó vay vốn từ các ngân hàng<br /> lớn. Với những thủ tục đơn giản hơn thành lập ngân hàng, vốn điều lệ không quá cao thì đây<br /> là cơ hội tốt cho các tập đoàn, tổng công ty lớn tham gia thị trường tài chính Việt Nam thông<br /> qua việc thành lập các CTTC. Đặc biệt khi Ngân hàng Nhà nước nâng điều kiện cấp phép và<br /> sau đó quyết định tạm ngưng việc cấp phép thành lập Ngân hàng thương mại cổ phần thì<br /> phong trào thành lập CTTC lại nở rộ. Hiện tại, tỷ lệ người dân Việt Nam sử dụng các dịch vụ<br /> tài chính, ngân hàng chỉ khoảng 20% trong lúc nguồn vốn trong dân còn rất lớn. Các CTTC ra<br /> đời cũng sẽ góp phần cơ cấu lại thị trường tiền tệ theo hướng nâng cao sức cạnh tranh và tính<br /> thanh khoản cho các tổ chức tín dụng, đa dạng hoá các sản phẩm tài chính-tín dụng, tạo ra<br /> nhiều kênh huy động và phân các nguồn vốn trong xã hội một cách linh hoạt góp phần thực<br /> hiện công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước.<br /> Ở nước ta, phần lớn các CTTC ra đời với mục đích đáp ứng nhu cầu thu xếp vốn trong<br /> nội bộ các tổng công ty, tập đoàn lớn; hầu hết các tổng công ty, tập đoàn này thuộc sở hữu của<br /> nhà nước. Các CTTC có được một hành lang pháp lý phù hợp để thúc đẩy hoạt động của mình<br /> cũng có nghĩa là thúc đẩy hoạt động của các tổng công ty và tập đoàn kinh tế nhà nước trước<br /> sức ép cạnh tranh của hội nhập quốc tế.<br /> Tuy nhiên, một thực tế không thể phủ nhận là hoạt động của các CTTC ở Việt Nam<br /> còn mới mẻ và chưa có định hướng rõ ràng. Đặc biệt, pháp luật điều chỉnh tổ chức và hoạt<br /> động của công ty tài chính còn chưa hoàn chỉnh và đồng bộ, có một số quy định đến nay đã<br /> không còn phù hợp. Đặc biệt sự ra đời của Luật các Tổ chức tín dụng số 47/2010/QH12 đã<br /> dẫn đến nhiều thay đổi quan trọng về tổ chức và hoạt động của CTTC – một định chế tài<br /> chính có vai trò quan trọng trong nền kinh tế. Hệ thống các CTTC hiện nay đang rất cần có<br /> một hành lang pháp lý phù hợp để hoạt động ngày một hiệu quả hơn. Với mong muốn đó, tác<br /> giả đã chọn đề tài: “Pháp luật về hoạt động tín dụng của CTTC và thực tiễn áp dụng tại CTTC<br /> Vinashin”.<br /> 2. Tình hình nghiên cứu đề tài<br /> So với các định chế tài chính khác như các ngân hàng, công ty chứng khoán…thì các<br /> vấn đề pháp lý về loại hình CTTC ít được quan tâm hơn. Đã có nhiều công trình nghiên cứu<br /> pháp luật về tổ chức tín dụng nói chung, tuy nhiên các nghiên cứu về pháp luật điều chỉnh<br /> riêng hoạt động của CTTC thì chưa có nhiều công trình nghiên cứu một cách sâu sắc, hệ<br /> thống và đầy đủ về vấn đề này.<br /> Trong xu thế hội nhập hiện nay, việc nghiên cứu một cách có hệ thống về vấn đề này<br /> mang ý nghĩa lý luận và thực tiễn sâu sắc. Những kiến nghị của đề tài hy vọng sẽ đem lại<br /> <br /> những kết quả thiết thực cho việc hoàn thiện các quy định pháp luật của Việt Nam nhằm mục<br /> đích đảm bảo một môi trường pháp lý phù hợp với đặc thù riêng của hệ thống các CTTC ở<br /> Việt Nam.<br /> Tác giả hy vọng rằng với sự đầu tư thích đáng, kết quả nghiên cứu sẽ là một tài liệu<br /> tham khảo có giá trị.<br /> 3. Mục tiêu, nhiệm vụ nghiên cứu đề tài<br /> Đề tài sẽ tập trung nghiên cứu các vấn đề lý luận và các quy định pháp luật điều chỉnh<br /> hoạt động tín dụng của CTTC hiện nay và thực tiễn áp dụng tại CTTC Vinashin. Đặc biệt<br /> Luận văn có đi sâu phân tích các quy định mới được ban hành từ năm 2010 liên quan đến hoạt<br /> động tín dụng của CTTC.<br /> Trong nội dung trình bày, tác giả sẽ đưa ra những nhận xét, đánh giá thực trạng pháp<br /> luật về hoạt động tín dụng của CTTC thông qua việc phân tích các ưu điểm và bất cập của các<br /> quy định pháp luật hiện hành và các vướng mắc cụ thể trong quá trình áp dụng pháp luật tại<br /> CTTC Vinashin. Qua đó tác giả có nêu lên những kiến nghị có thể áp dụng trong việc hoàn<br /> thiện pháp luật điều chỉnh hoạt động tín dụng của CTTC. Đề tài chỉ nghiên cứu pháp luật về<br /> hoạt động tín dụng của CTTC, không nghiên cứu pháp luật về các hoạt động khác cũng như<br /> pháp luật về tổ chức của loại hình tổ chức tín dụng.<br /> 4. Phương pháp nghiên cứu<br /> Tác giả sẽ sử dụng phương pháp chủ yếu là phân tích các quy định pháp luật Việt Nam<br /> hiện hành, so sánh với thông lệ quốc tế, từ đó rút ra những ưu điểm và những bất cập, hạn chế<br /> trong quy định của pháp luật điều chỉnh hoạt động tín dụng của các CTTC hiện nay, nhằm tạo<br /> một môi trường pháp lý hoàn thiện cho hệ thống các CTTC phát triển một cách đồng bộ, có<br /> định hướng.<br /> 5. Dự kiến những đóng góp mới của Luận văn<br /> Luận văn là một cái nhìn tổng quan, khái quát những quy định của pháp luật hiện hành<br /> về pháp luật điều chỉnh hoạt động tín dụng của CTTC, trong đó bao gồm cả những chính sách<br /> pháp luật mới được ban hành trong thời gian gần đây. Với việc phân tích sự phù hợp và bất<br /> cập của các quy định này, luận văn đưa ra những nhận xét và kiến nghị phù hợp để có thể tạo<br /> môi trường pháp lý tốt nhất cho hoạt động tín dụng của CTTC nói chung và CTTC Vinashin<br /> nói riêng.<br /> <br /> 6. Bố cục của Luận văn<br /> Bố cục của Luận văn gồm ba chương:<br /> Chương 1: Tổng quan về công ty tài chính và pháp luật về hoạt động tín dụng của<br /> công ty tài chính<br /> Chương 2: Thực trạng pháp luật về hoạt động tín dụng của Công ty tài chính và thực<br /> tiễn áp dụng pháp luật về hoạt động tín dụng của Công ty tài chính Vinashin<br /> Chương 3: Định hướng hoàn thiện pháp luật và một số kiến nghị trong hoạt động tín<br /> dụng của Công ty tài chính Vinashin<br /> <br /> Reference<br /> DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO<br /> 1. Chính Phủ (2002), Nghị định số 79/2002/NĐ-CP quy định về tổ chức và hoạt động của<br /> CTTC.<br /> 2. TS Lê Vũ Nam(2008), “Một số vấn đề pháp lý về tổ chức và hoạt động của công ty tài<br /> chính”, tạp chí Chứng khoán (số 12/2008).<br /> 3. Ngân hàng nhà nước Việt Nam, Báo cáo tổng kết 10 năm thi hành Luật các tổ chức tín<br /> dụng 1997.<br /> 4. Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (2012), Thông tư số 21/2012/TT-NHNN quy định về hoạt<br /> động cho, đi vay; mua, bán có kỳ hạn giấy tờ có giá giữa TCTD, chi nhánh ngân hàng nước<br /> ngoài.<br /> 5. Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (2013),Thông tư số 01/2013/TT-NHNN sửa đổi Thông tư số<br /> 21/2012/TT-NHNN quy định về hoạt động cho, đi vay; mua, bán có kỳ hạn giấy tờ có giá giữa<br /> TCTD, chi nhánh ngân hàng nước ngoài.<br /> 6. Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (2001),Quyết định 1310/2001/QĐ-NHNN về Quy chế vay<br /> vốn giữa các TCTD.<br /> 7. Ngân hàng Nhà nước Việt Nam(2012), Thông tư 15/2012/TT-NHNN quy định về việc<br /> Ngân hàng Nhà nước Việt Nam tái cấp vốn dưới hình thức cho vay lại theo hồ sơ tín dụng đối<br /> với các tổ chức tín dụng.<br /> 8. Ngân hàng Nhà nước Việt Nam(2002), Quyết định số 742/2002/QĐ-NHNN về ủy thác cho<br /> vay.<br /> 9. Ngân hàng Nhà nước Việt Nam(2012), Thông tư 04/2012/TT-NHNN của Ngân hàng Nhà<br /> <br /> nước Việt Nam về việc quy định về nghiệp vụ nhận ủy thác và ủy thác của tổ chức tín dụng,<br /> chi nhánh ngân hàng nước ngoài.<br /> 10. Ngân hàng Nhà nước Việt Nam(2001), Quyết định 1627/2001/QĐ-NHNN về việc ban<br /> hành Quy chế cho vay của tổ chức tín dụng đối với khách hàng.<br /> 11. Ngân hàng Nhà nước Việt Nam(2009), Thông tư số 15/2009/TT-NHNN quy định về tỷ lệ<br /> tối đa của nguồn vốn ngắn hạn được sử dụng để cho vay trung hạn và dài hạn đối với TCTD.<br /> 12. Ngân hàng Nhà nước Việt Nam(2002), Quyết định số 286/2002/QĐ-NHNN ngày<br /> 3/4/2002 về việc ban hành Quy chế đồng tài trợ của các TCTD.<br /> 13. Ngân hàng Nhà nước Việt Nam(2011), Thông tư số 42/2011/TT-NHNN về việc quy định<br /> việc cấp tín dụng hợp vốn của các tổ chức tín dụng đối với khách hàng.<br /> 14. Ngân hàng Nhà nước Việt Nam(2012), Thông tư số 28/2012/TT-NHNN quy định về bảo<br /> lãnh ngân hàng.<br /> 15. Ngân hàng Nhà nước Việt Nam(2013), Thông tư số 04/2013/TT-NHNN quy định về hoạt<br /> động chiết khấu công cụ chuyển nhượng, giấy tờ có giá khác của TCTD, chi nhánh ngân hàng<br /> nước ngoài đối với khách hàng.<br /> 16. Quốc Hội (1997), Luật các TCTD năm 1997.<br /> 17. Quốc Hội (2010), Luật các TCTD năm 2010.<br /> 18. Trường Đại học Luật Hà Nội, Giáo trình luật ngân hàng Việt Nam, Nxb. CAND, Hà Nội,<br /> 2010.<br /> 19. Nguyễn Văn Tuyến, “Các giải pháp hoàn thiện pháp luật ngân hàng ở Việt Nam trong<br /> điều kiện hội nhập quốc tế”, Tạp chí luật học, số 12/2007.<br /> 20. Nguyễn Văn Tuyến, Tìm hiểu luật ngân hàng (lí thuyết và thực hành), Nxb. CAND, Hà<br /> Nội, 2000.<br /> 21. Vụ pháp chế Ngân hàng nhà nước Việt Nam (2010), Đề cương giới thiệu Luật các tổ chức<br /> tín dụng.<br /> 22. Lê Khắc (2012), Tái cơ cấu: Sao chưa động đến công ty tài chính,<br /> http://vietnamnet.vn/vn/kinh-te/vef/74958/tai-co-cau--sao-chua-dong-den-cong-ty-tai-chinh.html<br /> 23. Luật sư Trần Minh Hải(2013), Công ty tài chính: Mong cho an toàn, toan thành tiêu diệt.<br /> http://tinnhanhchungkhoan.vn/GL/N/DJABIB/cong-ty-tai-chinh:-mong-cho-an-toan-toanthanh-tieu-diet.html<br /> <br />