Tóm tắt Luận văn Thạc sĩ Luật học: Thủ tục phục hồi trong pháp luật phá sản ở Việt Nam

Thủ tục phục hồi trong pháp luật phá sản ở<br /> Việt Nam<br /> Nguyễn Đức Thưởng<br /> Khoa Luật. Đại học Quốc gia Hà Nội<br /> Luận văn ThS. Luật: 60 38 50<br /> Người hướng dẫn : PGS.TS. Ngô Huy Cương<br /> Năm bảo vệ: 2013<br /> 83 tr .<br /> Abstract. Làm sáng tỏ những vấn đề lý luận chung về thủ tục phục hồi thương nhân<br /> vỡ nợ trong pháp luật phá sản; Phân tích, đánh giá thực trạng pháp luật Việt Nam hiện<br /> nay về thủ tục phục hồi đối với thương nhân vỡ nợ; Nghiên cứu so sánh pháp luật phá<br /> sản của một số quốc gia trên thế giới về thủ tục phục hồi; Đề xuất các phương hướng,<br /> giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả của pháp luật phá sản ở nước ta hiện nay..<br /> Keywords. Pháp luật Việt Nam; Luật kinh tế; Luật phá sản<br /> <br /> Content.<br /> 1. Tính cấp thiết của đề tài<br /> Tự do cạnh tranh và phá sản là những thuộc tính vốn có của kinh tế thị trường.<br /> Trong nền kinh tế thị trường, doanh nghiệp nào không đáp ứng được những đòi hỏi<br /> nghiệt ngã của thương trường, của sức ép cạnh tranh sẽ bị đào thải. Để loại bỏ những<br /> doanh nghiệp làm ăn thua lỗ kéo dài, mất khả năng thanh toán các khoản nợ đến hạn,<br /> đồng thời phòng ngừa, khắc phục những hậu quả, rủi ro mà những doanh nghiệp này<br /> có thể gây ra cho nền kinh tế, mỗi quốc gia đều phải xây dựng và thực thi một cơ chế<br /> phá sản có hiệu quả. Tuy nhiên, do tính chất nhạy cảm và mức độ ảnh hưởng rộng tới<br /> nhiều đối tượng khác nhau trong đời sống kinh tế nên cơ chế phá sản luôn đòi hỏi sự<br /> can thiệp mềm dẻo, linh hoạt của Nhà nước, phù hợp với những yêu cầu thực tiễn mà<br /> hoạt động kinh doanh đặt ra. Tuyên bố phá sản một con nợ chỉ là giải pháp cuối cùng<br /> nếu việc tái cấu trúc lại con nợ không đạt được kết quả thông qua thủ tục phá sản.<br /> <br /> Trong hệ thống pháp luật về phá sản hiện đại, thủ tục phục hồi doanh nghiệp,<br /> hợp tác xã mắc nợ là một nội dung quan trọng. Sự ra đời của thủ tục phục hồi nhằm<br /> đem lại cho con nợ đang lâm vào tình trạng phá sản những điều kiện và cơ hội tiếp tục<br /> kinh doanh. Điều này không chỉ cứu vãn doanh nghiệp lâm vào tình trạng phá sản<br /> thoát khỏi tình trạng bị thanh lý tài sản, phục hồi lại được hoạt động sản xuất kinh<br /> doanh của mình mà còn có thể đảm bảo quyền lợi cho chính bản thân các chủ nợ cũng<br /> như duy trì trật tự, ổn định xã hội, duy trì công ăn việc làm cho người lao động trong<br /> doanh nghiệp mắc nợ.<br /> Trong bối cảnh Việt Nam đang đẩy mạnh công cuộc hội nhập kinh tế quốc tế.<br /> Pháp luật phá sản Việt Nam cũng đang từng bước được hoàn thiện để phù hợp với công<br /> cuộc hội nhập này. Lần đầu tiên được ban hành vào năm 1993, Luật phá sản doanh<br /> nghiệp cũng đã có những quy định khá chi tiết, thể hiện đầy đủ nội dung của thủ tục<br /> phục hồi nhằm cứu vãn doanh nghiệp gặp khó khăn về tài chính trong hoạt động kinh<br /> doanh lâm vào tình trạng phá sản. Sự thay thế của Luật phá sản 2004 cho Luật phá sản<br /> doanh nghiệp năm 1993 với việc sửa đổi, bổ sung một số quy định của đạo luật này đã<br /> làm cho pháp luật phá sản ngày càng phát triển hoàn thiện hơn và thủ tục phục hồi doanh<br /> nghiệp, hợp tác xã mắc nợ tiến thêm một bước mới đã khuyến khích nhiều hơn nữa việc<br /> tham gia áp dụng thủ tục này. Có thể nói sự ra đời của Luật phá sản 2004 còn nhằm mục<br /> đích đưa đạo luật này phát triển theo chiều hướng phục hồi doanh nghiệp, hợp tác xã<br /> mắc nợ. Tuy nhiên, thực tế thi hành Luật phá sản trong thời gian qua đã cho chúng ta<br /> thấy nhiều điểm bất cập, nhiều quy định không phù hợp với thực tiễn, việc phục hồi<br /> doanh nghiệp đạt hiệu quả thấp.<br /> Từ những lý do kể trên, tác giả luận văn mạnh dạn lựa chọn đề tài “Thủ tục<br /> phục hồi trong pháp luật phá sản ở Việt Nam” làm đề tài nghiên cứu cho luận văn của<br /> mình với mục đích góp phần vào việc nâng cao hiệu quả của thủ tục phục hồi doanh<br /> nghiệp, hợp tác xã lâm vào tình trạng phá sản. Đây là một chủ đề nghiên cứu vừa có ý<br /> nghĩa sâu sắc về mặt lý luận vừa có tính thực tiễn cao ở Việt Nam hiện nay.<br /> 2. Tình hình nghiên cứu đề tài<br /> <br /> Đã từ lâu, việc nghiên cứu về phá sản và pháp luật phá sản không còn là một<br /> hướng nghiên cứu xa lạ ở Việt Nam. Đã có rất nhiều các công trình nghiên cứu<br /> công phu về chùm chủ đề này được công bố, trong đó có những công trình tiêu biểu<br /> như: “Giáo trình Luật Kinh tế”, “Giáo trình Luật thương mại” của Khoa Luật - Đại<br /> học Quốc gia Hà Nội, Đại học Luật Hà Nội, Đại học Kinh tế quốc dân, Đại học Mở<br /> Hà Nội, Đại học Công nghiệp thành phố Hồ Chí Minh,… và các sách tham khảo<br /> như: “Pháp luật phá sản của Việt Nam 2005” của PGS.TS Dương Đăng Huệ; “Báo<br /> cáo rà soát, đánh giá thực tiễn thi hành Luật phá sản năm 2004” do Bộ Tư pháp<br /> xây dựng; hoặc các bài viết như: “Đi tìm triết lý của Luật phá sản” của PGS.TS<br /> Phạm Duy Nghĩa; “Luật phá sản năm 2004 với việc cải thiện môi trường kinh<br /> doanh tại Việt Nam” của PGS.TS Dương Đăng Huệ; “Một số ý kiến về dự thảo<br /> Luật phá sản (sửa đổi)” của PGS.TS Dương Đăng Huệ - Cao Đăng Vinh…; cho tới<br /> các khóa luận tốt nghiệp bậc cử nhân, luận văn thạc sĩ và luận án tiến sĩ đã bảo vệ<br /> thành công.<br /> Tuy nhiên, các công trình và bài viết này chỉ đề cập đến những nội dung cơ<br /> bản của thủ tục phá sản nói chung mà chưa nghiên cứu một cách chuyên sâu, toàn<br /> diện và hệ thống về các khía cạnh pháp lý của thủ tục phục hồi doanh nghiệp, hợp<br /> tác xã mắc nợ với tư cách là một thủ tục độc lập cũng như đánh giá toàn diện thực<br /> trạng của các quy định về thủ tục phục hồi hoạt động kinh doanh để từ đó đưa ra<br /> những kiến nghị nhằm xây dựng và hoàn thiện pháp luật về thủ tục phục hồi.<br /> 3. Mục đích và phạm vi nghiên cứu của đề tài<br /> 3.1. Mục đích nghiên cứu<br /> Mục đích chính của luận văn là nghiên cứu một cách hệ thống, toàn diện các<br /> vấn đề lý luận về thủ tục phục hồi hoạt động kinh doanh, thực trạng quy định và áp<br /> dụng pháp luật về thủ tục phục hồi hoạt động kinh doanh để trên cơ sở đó đưa ra một<br /> số giải pháp góp phần nâng cao hiệu quả của thủ tục phục hồi doanh nghiệp, hợp tác xã<br /> mắc nợ.<br /> Để thực hiện được mục đích trên, đề tài có các nhiệm vụ cụ thể sau:<br /> <br />  Làm sáng tỏ những vấn đề lý luận chung về thủ tục phục hồi thương nhân vỡ nợ<br /> trong pháp luật phá sản;<br />  Phân tích, đánh giá thực trạng pháp luật Việt Nam hiện nay về thủ tục phục hồi đối<br /> với thương nhân vỡ nợ;<br />  Nghiên cứu so sánh pháp luật phá sản của một số quốc gia trên thế giới về thủ tục<br /> phục hồi;<br />  Đề xuất các phương hướng, giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả của pháp luật phá<br /> sản ở nước ta hiện nay.<br /> 3.2. Phạm vi nghiên cứu<br /> Trong khuôn khổ của một Luật văn tốt nghiệp thạc sĩ luật học, tác giả Luận văn<br /> chỉ tập trung khai thác và nghiên cứu đề tài ở phạm vi những vấn đề pháp lý liên quan<br /> đến thủ tục phục hồi thương nhân vỡ nợ ở Việt Nam với tính chất là một phần của thủ<br /> tục phá sản sau khi đã có quyết định mở thủ tục phá sản của tòa án.<br /> 4. Phương pháp nghiên cứu<br /> Luận văn sử dụng phương pháp luận duy vật biện chứng của chủ nghĩa Mác<br /> Lênin. Bên cạnh đó, Luận văn cũng tiếp thu những tinh thần và nguyên tắc cơ bản của<br /> hệ thống pháp luật Việt Nam. Cùng với việc tổng hợp, phân tích, đánh giá các thông<br /> tin khác nhau, những bài học rút ra từ thực tiễn và so sánh đối chiếu với các quan điểm<br /> lý luận đã có để giải quyết các vấn đề mà nhiệm vụ nghiên cứu của đề tài đã đặt ra.<br /> 5. Kết cấu của luận văn<br /> Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo và các phụ lục, luận<br /> văn bao gồm 3 chương.<br /> DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO<br /> 1. Bộ luật Thương Mại - Thần chung xuất bản, Sài Gòn, 1973.<br /> 2. Bộ tư pháp, Báo cáo rà soát, đánh giá thực tiễn thi hành Luật phá sản năm 2004,<br /> số 207 ngày 29 tháng 12 năm 2008.<br /> 3. Bộ Tư pháp - TANDTC - VKSNDTC (2004), Kỉ yếu các tọa đàm tổ chức tại Việt<br /> Nam trong khuôn khổ dự án Jica 2000-2003, Hà Nội.<br /> <br /> 4. Bộ Tư pháp (2002), Báo cáo phúc trình đề tài: “Đánh giá thực trạng, thực hiện<br /> nghiên cứu, phân tích để khuyến nghị hoàn thiện Luật phá sản doanh nghiệp và các<br /> qui định pháp luật khác có liên quan”, Hà Nội.<br /> 5. Ngô Huy Cương (2003), Tổng quan về luật Tài sản, Journals of Ecônmic-Law(3),<br /> http://www.edu.vn.<br /> 6. Nguyễn Thanh Bình, Nguyễn Trí Hoà (1994) - Hỏi đáp về luật phá sản doanh<br /> nghiệp, Nxb TP, Thành phố Hồ Chí Minh.<br /> 7. Chính phủ nước CHXHCN Việt Nam (2006) Nghị định số 67/2006/NĐ-CP của<br /> Chính phủ ngày 11/7/2006 về hướng dẫn việc áp dụng Luật phá sản đối với doanh<br /> nghiệp đặc biệt và tổ cức, hoạt động của Tổ quản lý, thanh lý tài sản.<br /> 8. Chính phủ nước CHXHCN (1994), Nghị định số 189/CP ngày 23/12/1994 hướng<br /> dẫn thi hành Luật phá sản doanh nghiệp 1993.<br /> 9. Chính phủ nước CHXHCN Việt Nam (2005), Nghị định số 05/2005/NĐ-CP ngày<br /> 18/01/2005 về bán đấu giá tài sản.<br /> 10. Chính phủ nước CHXHCN Việt Nam (1996), Nghị định số 86/CP ngày 19/12/196<br /> ban hành Qui chế Bán đấu tài sản.<br /> 11. Chính phủ nước CHXHCN Việt Nam (2005), Nghị định số 94/CP ngày 15/7/2005<br /> về giải quyết quyền lợi của người lao động trong doanh nghiệp và hợp tác xã bị phá<br /> sản.<br /> 12. Chính phủ nước CHXHCN Việt Nam (1995), Nghị định số 92/CP ngày 9/12/1995<br /> về giải quyết quyền lợi của người lao động trong doanh nghiệp bị tuyên bố phá sản.<br /> 13. Nguyễn Thị Chinh (2005), Một số qui định của Luật phá sản cần được làm rõ<br /> thông qua Nghị định hướng dẫn thi hành, Tạp chí Dân chủ và pháp luật, số 11.<br /> 14. Lê Đăng Doanh (1994), Luật phá sản doanh nghiệp, một tiến bộ quan trọng tạo lập<br /> khuôn khổ pháp lí cho cơ chế thị trường, Tạp chí thông tin lí luận, số 6.<br /> 15. Nguyễn Văn Dũng (1999) Luật phá sản doanh nghiệp - Những nội dung chủ yếu và<br /> một số đề xuất kiến nghị, báo cáo Hội thảo Luật phá sản doanh nghiệp, Hà Nội.<br /> 16. Francis Lemunir (1993), Những nguyên lí thực hành Luật thương mại, Luật kinh<br /> doanh, Nxb Chính trị quốc gia.<br /> <br />