Tóm tắt luận văn thạc sĩ: Một số giải pháp phát triển kinh tế trang trại ở huyện Đại Lộc, tỉnh Quảng Nam

Chia sẻ: Dfg Dfg | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:13

Thêm vào BST

Báo xấu

76
lượt xem 16
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tìm ra những hướng đi thích hợp nhằm giải quyết những vẫn đề còn tồn tại, tận dụng thế mạnh, tiềm năng của địa phương để khai thác hợp lý các nguồn lực, để kinh tế trang trại góp phần quan trọng trong việc xóa đói giảm nghèo.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tóm tắt luận văn thạc sĩ: Một số giải pháp phát triển kinh tế trang trại ở huyện Đại Lộc, tỉnh Quảng Nam

1 2 B GIÁO D C ĐÀO T O Công trình ñư c hoàn thành t i Đ I H C ĐÀ N NG Đ I H C ĐÀ N NG TR N QU C Đ T Ngư i hư ng d n khoa h c: PGS.TS. VÕ XUÂN TI N M TS GI I PHÁP PHÁT TRI N KINH T Ph n bi n 1: ………………………………………… TRANG TR I HUY N Đ I L C, Ph n bi n 2: ………………………………………… T NH QU NG NAM Chuyên ngành: Kinh t phát tri n Lu n văn s ñư c b o v t i H i ñ ng ch m Lu n văn t t Mã s : 60.31.05 nghi p th c sĩ Kinh t h p t i Đ i h c Đà N ng vào ngày …tháng… năm 2012. TÓM T T LU N VĂN TH C SĨ KINH T Có th tìm hi u lu n văn t i: - Trung tâm Thông tin - H c li u, Đ i h c Đà N ng Đà N ng - Năm 2012 - Thư vi n trư ng Đ i h c Kinh t , Đ i h c Đà N ng
3 4 M Đ U th c ti n phát tri n kinh t trang tr i trong lĩnh v c nông lâm t i huy n Đ i L c, t nh Qu ng Nam. 1. Tính c p thi t c a ñ tài - Ph m vi nghiên c u Huy n Đ i L c, t nh Qu ng Nam là ñ a phương có nhi u ti m + V n i dung: Đ tài ch t p trung nghiên c u các v n ñ năng và l i th ñ phát tri n kinh t trang tr i nhưng chưa ñư c khai nh m phát tri n kinh t trang tr i trong lĩnh v c nông lâm. thác hi u qu . Các trang tr i trên ñ a bàn huy n còn trong tình tr ng + V không gian: N i dung nghiên c u trên ñư c ti n hành t i kém phát tri n và ñang g p nhi u khó khăn v ñ nh hư ng kinh huy n Đ i L c, t nh Qu ng Nam. doanh, ñ t ñai, v n, lao ñ ng, th trư ng tiêu th ... Do ñó c n có + V th i gian: Các gi i pháp ñ xu t trong lu n văn có ý nghĩa nh ng gi i pháp ñ ng b phù h p v i ñi u ki n th c t t i ñ a trong kho ng th i gian 6 - 7 năm ñ n. phương ñ thúc ñ y s phát tri n c a mô hình kinh t này. Vì v y, ñ 4. Phương pháp nghiên c u tài "M t s gi i pháp phát tri n kinh t trang tr i huy n Đ i L c, Đ th c hi n m c tiêu nghiên c u trên, ñ tài s d ng các t nh Qu ng Nam" ñư c l a ch n nghiên c u ñ tìm ra nh ng hư ng phương pháp sau: ñi thích h p nh m gi i quy t nh ng v n ñ còn t n t i, t n d ng th - Phương pháp ñi u tra, kh o sát. m nh, ti m năng c a ñ a phương ñ khai thác h p lý các ngu n l c, - Phương pháp phân tích, so sánh. ñ kinh t trang tr i góp ph n quan tr ng vào vi c xóa ñói gi m - Phương pháp chuyên gia. nghèo cho các h nông dân, góp ph n chung vào quá trình phát tri n - Phương pháp phân tích th c ch ng, phân tích chu n t c. kinh t - xã h i trên ñ a bàn huy n. 5. B c c c a ñ tài 2. M c tiêu nghiên c u Ngoài ph n m ñ u, m c l c, ph l c, danh m c các b ng, ñ - H th ng hóa nh ng v n ñ lý lu n v kinh t trang tr i và th , k t lu n, tài li u tham kh o, lu n văn g m 03 chương như sau: phát tri n kinh t trang tr i. Chương 1: M t s v n ñ lý lu n v phát tri n kinh t trang - Phân tích th c tr ng phát tri n kinh t trang tr i trong lĩnh v c tr i. nông lâm t i huy n Đ i L c, t nh Qu ng Nam. Chương 2: Th c tr ng phát tri n kinh t trang tr i huy n Đ i - Đ xu t các gi i pháp ch y u nh m phát tri n có hi u qu L c, t nh Qu ng Nam. kinh t trang tr i trong lĩnh v c nông lâm t i huy n Đ i L c, t nh Chương 3: M t s gi i pháp phát tri n kinh t trang tr i Qu ng Nam. huy n Đ i L c, t nh Qu ng Nam. 3. Đ i tư ng và ph m vi nghiên c u - Đ i tư ng nghiên c u Đ i tư ng nghiên c u c a lu n văn là nh ng v n ñ lý lu n và
5 6 CHƯƠNG 1 - Phát tri n kinh t trang tr i ñ y nhanh quá trình công nghi p M TS V N Đ LÝ LU N hoá, hi n ñ i hoá nông nghi p - nông thôn. V PHÁT TRI N KINH T TRANG TR I - Phát tri n kinh t trang tr i góp ph n gi i quy t vi c làm cho l c lư ng lao ñ ng nông thôn. 1.1. T NG QUAN V KINH T TRANG TR I - Phát tri n kinh t trang tr i thúc ñ y phát tri n k t c u h t ng 1.1.1. M t s khái ni m nông thôn. - Kinh t trang tr i là lo i hình kinh t s n xu t hàng hóa phát - Phát tri n kinh t trang tr i khai thác hi u qu các ngu n l c. tri n trên cơ s kinh t h nhưng quy mô l n hơn, ñư c ñ u tư - Phát tri n kinh t trang tr i góp ph n c i thi n môi trư ng nhi u hơn v c v n và k thu t, có th thuê mư n nhân công ñ s n sinh thái. xu t ra m t ho c vài lo i s n ph m hàng hóa t nông nghi p v i 1.2. N I DUNG PHÁT TRI N KINH T TRANG TR I kh i lư ng l n cho th trư ng. 1.2.1. Phát tri n s lư ng trang tr i Đ th ng nh t tiêu chí xác ñ nh m t ñơn v s n xu t kinh - Phát tri n s lư ng trang tr i là vi c gia tăng s lư ng các cơ doanh là lo i hình kinh t trang tr i, B Nông nghi p và Phát tri n s trang tr i qua các năm theo chi u hư ng năm sau cao hơn năm nông thôn Vi t Nam ñã ban hành Thông tư s 27/2011/BNNPTNT trư c. Nói cách khác là làm tăng s lư ng tuy t ñ i các trang tr i, Quy ñ nh v tiêu chí và th t c c p gi y ch ng nh n kinh t trang nhân r ng các trang tr i hi n có, làm cho lo i hình kinh t trang tr i tr i. phát tri n lan t a sang nh ng khu v c khác và qua ñó phát tri n thêm - Phát tri n kinh t trang tr i là t ng th các bi n pháp, chính s lư ng các cơ s trang tr i m i. Phát tri n s lư ng trang tr i góp sách ñ phát tri n các trang tr i c v s lư ng cũng như năng l c ph n làm cho các ngành kinh t phát tri n. s n xu t (ñ t ñai, lao ñ ng, cơ s v t ch t...) nh m s n xu t nhi u - Vi c gia tăng s lư ng trang tr i ñư c th hi n b ng cách s n ph m hàng hóa cho th trư ng và nâng cao hi u qu c a quá phát tri n m i các cơ s s n xu t nông nghi p theo hình th c trang trình s n xu t. Trên cơ s ñó gia tăng ph n ñóng góp v i nhà nư c, tr i hay chuy n hóa kinh t h gia ñình thành kinh t trang tr i; ho c nâng cao thu nh p c a ch trang tr i. là phát tri n v m t cơ c u, t c là chuy n hóa cơ c u s n xu t c a các 1.1.2. Ý nghĩa c a vi c phát tri n kinh t trang tr i trang tr i theo hư ng công nghi p hóa, hi n ñ i hóa, t qu ng canh - Phát tri n kinh t trang tr i thúc ñ y chuyên môn hoá s n sang thâm canh, t s n xu t l thu c vào t nhiên sang s n xu t ch xu t, chuy n d ch cơ c u nông nghi p - nông thôn và phát tri n kinh ñ ng mang tính ch t công nghi p tiên ti n. Vi c phát tri n s lư ng t hàng hoá. trang tr i ñòi h i s gia tăng các y u t ngu n l c trong nông nghi p - Phát tri n kinh t trang tr i s làm tăng giá tr s n xu t nông như ñ t ñai, l c lư ng lao ñ ng nông thôn, v n ñ u tư. nghi p. - Các tiêu chí ñánh giá s phát tri n v s lư ng trang tr i là:
7 8 + S lư ng trang tr i tăng qua các năm. - Vi c gia tăng các y u t ngu n l c c a trang tr i ñư c th c + T c ñ tăng c a s lư ng các trang tr i. hi n b ng cách ñ u tư m r ng tr c ti p các trang tr i, sáp nh p và + S lư ng trang tr i tăng c a t ng ngành, t ng khu v c, t ng ti p qu n các trang tr i, liên doanh, liên k t gi a các trang tr i. ñ a phương, t ng lĩnh v c s n xu t. - Các tiêu chí ñánh giá s phát tri n các y u t ngu n l c c a 1.2.2. Gia tăng các y u t ngu n l c trang tr i là: - Gia tăng các y u t ngu n l c c a trang tr i là vi c làm tăng + Tăng di n tích ñ t ñai canh tác và h th ng cơ s v t ch t năng l c s n xu t c a t ng trang tr i thông qua gia tăng quy mô v c a m i trang tr i, ñ t ñai, lao ñ ng, v n ñ u tư, cơ s v t ch t và các ñi u ki n khoa + Tăng s lư ng lao ñ ng c a t ng trang tr i, h c - công ngh c a trang tr i. Đi u này cũng có nghĩa, khi trang tr i + Tăng quy mô v n ñ u tư c a các trang tr i, phát tri n thì quy mô các y u t ngu n l c tăng lên, làm tăng kh + Các cơ s nghiên c u, ng d ng khoa h c - công ngh qua năng s n xu t và k t qu là giá tr nông s n hàng hóa thu ñư c trong các năm. t ng trang tr i tăng lên. Các y u t ngu n l c ñ phát tri n kinh t 1.2.3. Liên k t s n xu t c a các trang tr i trang tr i g m: - Liên k t s n xu t c a các trang tr i là m t hình th c h p tác + Ngu n l c ñ t ñai: Nâng cao ngu n l c ñ t ñai thông qua trên tinh th n t nguy n, t giác c a các trang tr i nh m khai thác vi c tích t và t p trung ru ng ñ t, các chính sách h n ñi n... ti m năng c a m i trang tr i trong quá trình s n xu t kinh doanh. + Ngu n nhân l c: Nâng cao ki n th c và kh năng lao ñ ng Liên k t s n xu t gi a các trang tr i thông qua các hình th c: c a ch trang tr i, xây d ng tác phong công nhân nông nghi p cho + Liên k t ngang: Là liên k t gi a các trang tr i trong cùng ngư i lao ñ ng ho t ñ ng s n xu t kinh doanh trong các trang tr i. m t ngành. + Ngu n l c tài chính: Nâng cao kh năng huy ñ ng v n và + Liên k t d c: Là liên k t gi a các trang tr i v i các cơ s tiêu kh năng t tài tr c a trang tr i. th nông s n làm ra c a các trang tr i. + Các ñi u ki n cơ s v t ch t: Nâng cao kh năng ti p c n + Hi p h i: Là hình th c liên k t quan tr ng c a các t ch c ngu n nguyên, v t li u, máy móc, thi t b , cơ s h t ng ph c v s n mang tính ch t hi p h i phát tri n kinh t th trư ng. xu t và lưu thông hàng hóa nông s n. - Vi c liên k t s n xu t c a các trang tr i c n quan tâm ñ n + Ngu n l c v khoa h c - công ngh : Nâng cao trình ñ khoa vi c ña d ng hóa các lo i hình trang tr i, trong ñó chú tr ng nh ng h c và công ngh , kh năng ti p c n máy móc thi t b , công ngh tiên mô hình trang tr i có l i th và ti m năng phát tri n, ñem l i hi u qu ti n c a th gi i. kinh t - xã h i cao. Vi c liên k t s n xu t s giúp các trang tr i ti t ki m chi phí, tăng quy mô; giúp các trang tr i ch ñ ng, linh ho t, nh y bén hơn trong s n xu t kinh doanh trong ñi u ki n toàn c u hóa;
9 10 giúp các trang tr i nhanh chóng ti p c n v i công ngh m i; gi m + Doanh thu/chi phí, thi u r i ro, m r ng th trư ng. + L i nhu n, t su t l i nhu n, - Các tiêu chí ñánh giá s liên k t s n xu t c a các trang tr i là: + Giá tr s n lư ng nông s n ph m, t su t hàng hóa, + S lư ng trang tr i tham gia liên k t s n xu t kinh doanh, + Thu nh p c a ngư i lao ñ ng, ñóng góp cho ngân sách Nhà + Các lo i hình liên k t, t ch c hi p h i phát tri n qua các năm. nư c. 1.2.4. Phát tri n th trư ng c a các trang tr i - Ngoài ra có th s d ng thêm m t s tiêu chí ph n ánh tình - Phát tri n th trư ng là vi c các trang tr i tìm cách gia tăng hình s d ng các y u t ngu n l c, kh năng huy ñ ng và hi u qu s doanh s thông qua vi c ñưa nhi u s n ph m vào th trư ng, làm cho d ng các ngu n l c ñó vào s n xu t. Các tiêu chí trên ñư c so sánh th trư ng c a trang tr i ngày càng m r ng, th ph n ngày càng tăng qua nhi u năm ñ th y ñư c s phát tri n và k t qu s n xu t kinh lên. N i dung c a phát tri n th trư ng g m: doanh c a trang tr i. + Phát tri n th trư ng v ñ a lý: Là vi c m r ng th trư ng 1.3. CÁC NHÂN T NH HƯ NG Đ N VI C PHÁT TRI N KINH nhi u nơi, làm cho th ph n c a trang tr i ngày càng tăng. T TRANG TR I + Phát tri n th trư ng v s n ph m: Là vi c các trang tr i làm 1.3.1. Đi u ki n t nhiên phong phú, ña d ng s n ph m hàng hóa nông s n. - V trí ñ a lý - Th trư ng c a trang tr i ngày càng tăng th hi n r ng nông - Đ a hình, th như ng s n hàng hóa c a trang tr i ngày càng ñư c khách hàng ưa chu ng. - Th i ti t, th y văn Đây không ch là m t trong nh ng tiêu chí ph n ánh k t qu tiêu th 1.3.2. Đi u ki n xã h i hi n t i mà còn là ñi u ki n ñ trang tr i ti p t c gia tăng s c m nh - Dân s c nh tranh. - Lao ñ ng - Các tiêu chí ñánh giá s phát tri n th trư ng c a trang tr i là: - Truy n th ng văn hóa + Th ph n c a trang tr i qua các năm, 1.3.3. Đi u ki n kinh t + Ch ng lo i nông s n hàng hóa c a trang tr i, - Chính sách vĩ mô c a Nhà nư c + Ch t lư ng nông s n hàng hóa tăng qua các năm. - V n ñ u tư 1.2.5. K t qu s n xu t kinh doanh c a trang tr i - Th trư ng - K t qu s n xu t kinh doanh c a trang tr i ph n ánh k t qu - Cơ s v t ch t vi c s d ng các y u t ngu n l c, trình ñ và năng l c qu n lý c a - Khoa h c - công ngh ch trang tr i, cũng như vi c áp d ng khoa h c k thu t vào ho t ñ ng 1.4. M T S KINH NGHI M PHÁT TRI N KINH T TRANG s n xu t c a trang tr i, thông qua m t s tiêu chí ñ nh lư ng như: TR I
11 12 CHƯƠNG 2 th y s n có xu hư ng gi m, t 39,91% năm 2001, ñ n năm 2010 là TH C TR NG PHÁT TRI N KINH T TRANG TR I 20,02%. Tuy nhiên, t c ñ chuy n d ch cơ c u kinh t còn ch m so HUY N Đ I L C, T NH QU NG NAM v i ch tiêu ñ ra, t tr ng ngành thương m i - d ch v còn th p. B ng 2.1. Cơ c u kinh t huy n Đ i L c qua các năm 2.1. TÌNH HÌNH CƠ B N C A HUY N Đ I L C NH HƯ NG ĐVT: % Đ N VI C PHÁT TRI N KINH T TRANG TR I Năm 2001 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2.1.1. Đ c ñi m v ñi u ki n t nhiên Công nghi p - xây d ng 39,33 48,14 51,66 54,60 56,96 58,70 59,07 a. V trí ñ a lý Thương m i - d ch v 20,76 21,09 19,44 20,22 21,33 20,56 20,91 b. Đ a hình, th như ng Nông - lâm - th y s n 39,91 30,77 28,90 25,17 21,71 20,74 20,02 c. Th i ti t, th y văn T ng s 100 100 100 100 100 100 100 2.1.2. Đ c ñi m v xã h i Ngu n: Phòng Th ng kê huy n Đ i L c a. Dân s 2.2. TH C TR NG PHÁT TRI N KINH T TRANG TR I b. L c lư ng lao ñ ng HUY N Đ I L C TH I GIAN QUA c. Truy n th ng văn hóa 2.2.1. Th c tr ng phát tri n v s lư ng trang tr i 2.1.3. Đ c ñi m v kinh t Trong 2 năm 2006, 2007, t ng s trang tr i tăng lên t 102 ñ n a. T c ñ phát tri n kinh t 104 trang tr i, nhưng ñ n năm 2008, th c hi n vi c ñi u tra, ñánh giá, T c ñ tăng trư ng kinh t bình quân hàng năm 14,63%, cơ b n phân lo i trang tr i theo tiêu chí m i, nên có nhi u lo i hình trang tr i ñ t ch tiêu ñ ra. Trong ñó công nghi p - xây d ng tăng nhanh nh t không ñ t chu n. v i t c ñ tăng bình quân hàng năm 19,39%. Thương m i - d ch v B ng 2.2. T c ñ tăng c a s lư ng trang tr i và t ng lo i hình qua các năm tăng bình quân 14,71%, chưa ñ t ch tiêu ñ ra là 15%. Giá tr s n xu t Lo i hình nông - lâm - th y s n tăng bình quân 6,99%/năm. Năm 2006 Năm 2007 Năm 2008 trang tr i b. Chuy n d ch cơ c u kinh t Cây AQ 25 25 3 B ng 2.1 cho th y giá tr s n xu t ngành công nghi p - xây Lâm nghi p 11 11 31 d ng chi m t tr ng cao nh t và tăng liên t c qua các năm, t Chăn nuôi 34 36 49 KD t ng h p 30 30 5 39,33% năm 2001, ñ n năm 2005 là 48,14% tăng lên 59,07% vào Nuôi tr ng TS 2 2 0 năm 2010. T tr ng giá tr s n xu t ngành thương m i - d ch v giai TC hàng năm - - 1 ño n 2001-2005 tăng nh qua các năm, t 20,76% năm 2001 ñ n T ng 102 104 89 năm 2005 là 21,09%. T tr ng giá tr s n xu t ngành nông - lâm - Ngu n: Phòng Th ng kê huy n Đ i L c
13 14 V cơ c u lo i hình trang tr i, Đ i L c ph n l n là trang tr i B ng 2.3. Th c tr ng nhân kh u và lao ñ ng c a các lo i hình trang chăn nuôi (chi m 55,06% trên t ng s trang tr i năm 2008). Chi m t tr i huy n Đ i L c năm 2010 (Tính bình quân cho 1 trang tr i) l nh nh t là lo i hình trang tr i tr ng cây ăn qu . Lo i hình Bình Các ch tiêu Chăn Lâm Cây Cây 2.2.2. Th c tr ng các y u t ngu n l c ĐVT quân nuôi nghi p AQ hàng a. Đ t ñai năm 1. Nhân kh u và LĐ - Di n tích các trang tr i ph bi n n m trong kho ng dư i 5 ha - Nhân kh u Ngư i 3,70 4,20 5,00 4,00 4,42 và trên 10 ha. Trong ñó, các trang tr i có di n tích t 1 ñ n 5 ha - LĐ thư ng xuyên LĐ 2,60 3,13 5,00 2,00 3,62 ph n l n là các trang tr i chăn nuôi, trang tr i có di n tích trên 10 ha - Lao ñ ng th i v Công 170,00 250,00 350,00 87,00 237,83 2. Chuyên môn ch TT ñ u là các trang tr i ho t ñ ng lâm nghi p. - Chưa qua ñào t o % 60,00 50,00 100,00 100,00 80,83 - Trang tr i tr ng cây ăn qu có di n tích bình quân là - Công nhân % 13,33 25,00 0,00 0,00 10,56 42312,5 m2, trong ñó di n tích ñ t tr ng cây ăn qu là 15.000 m2 - Trung c p % 26,67 25,00 0,00 0,00 8,61 (chi m g n 1/3 t ng di n tích), còn l i di n tích có th s n xu t lâm - Cao ñ ng % 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 nghi p chi m trên 50% di n tích. -Đ ih c % 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 Ngu n: Phòng LĐTB&XH huy n Đ i L c - Trang tr i s n xu t kinh doanh t ng h p có di n tích bình - Th c t kh o sát trình ñ chuyên môn k thu t c a ch trang quân là 13891,2 m2. Mô hình trang tr i này phát tri n theo hư ng tr i còn th p (bình quân trên toàn qu c, lao ñ ng chưa qua ñào t o là VAC. Đây là lo i hình ñ t hi u qu kinh t cao so v i các lo i hình 80,83%). V ñ tu i, ph n l n ch trang tr i n m trong ñ tu i t 45 khác, nhưng quy mô so v i di n tích ñ t chu n là hơi nh . Trang tr i ñ n 60 tu i (71,11%), ñây là ñ tu i cao so v i bình quân trung c a lâm nghi p có di n tích bình quân là 1,056 ha. Trang tr i chăn nuôi c nư c. Trong các trang tr i ñi u tra không có trang tr i nào mà tu i có di n tích bình quân nh nh t là 0,03 ha. ch h dư i 30 và trên 60 chi m t l nh (1,11%). b. Ngu n lao ñ ng c. V n ñ u tư - B ng 2.3 cho th y s nhân kh u bình quân trên m t trang tr i - Trang tr i chăn nuôi có v n ñ u tư bình quân là 106,36 tri u là 4,42 ngư i (th p hơn so v i bình quân chung c a c nư c 5,4 ñ ng, v n c a ch trang tr i chăn nuôi chi m 76,5%, còn l i v n vay ngư i), trong ñó ch y u là s d ng lao ñ ng gia ñình, tuy nhiên h u ngân hàng và các t ch c tín d ng khác chi m 17,49%. h t các trang tr i ñ u ph i thuê lao ñ ng và ch thuê vào th i v , v i - Trang tr i lâm nghi p có s v n bình quân là 136,25 tri u s lư ng r t h n ch (trung bình 237,8 công trên/1 năm). Như v y, ñ ng, trong ñó s v n c a ch trang tr i chi m 50,28%, ngu n v n huy ñ ng khác chi m 48,8% và ngu n v n vay ngân hàng ch chi m th c tr ng lao ñ ng và s d ng lao ñ ng c a các trang tr i quy mô m t ph n r t nh là 0,92%. nh , s n xu t v i trình ñ th p.
15 16 B ng 2.4. Ngu n v n SXKD c a các lo i hình trang tr i năm 2010 bán hàng hóa gi a Đ i L c v i các huy n, t nh, thành khác. (Tính bình quân 1 trang tr i) - Đ n năm 2010, huy n ñã ch ñ ng ñư c nư c tư i cho 823 Phân theo lo i hình trang tr i ha, chi m 15% di n tích ñ t nông nghi p, 100% s xã trên ñ a bàn Cây hàng huy n ñã có ñi n lư i qu c gia góp ph n quan tr ng trong phát tri n Ngu n Chăn nuôi Lâm nghi p KDTH Cây AQ năm v n nông, lâm nghi p c a huy n. Cơ Cơ Cơ Cơ Cơ SL SL SL SL SL - M ng lư i vi n thông ph sóng toàn huy n v i ch t lư ng c u c u c u c u c u (tr.ñ) (tr.ñ) (tr.ñ) (tr.ñ) (tr.ñ) (%) (%) (%) (%) (%) sóng t t, 100% s xã có ñi m bưu ñi n văn hóa xã, m ng internet v 1. V n ñ n các xã mi n núi, khó khăn, 25,6% s h s d ng ñi n tho i c ch s 81,43 76,56 68,50 50,28 149,00 99,00 70,00 93,33 45,00100,00 h u ñ nh ñáp ng yêu c u v thông tin liên l c c a xã h i. 2. V n e. Khoa h c - công ngh 18,60 17,49 1,25 0,92 0,00 0,00 5,00 6,67 0,00 0,00 vay - Trong tr ng tr t ñã ñưa vào tr ng các gi ng cây ng n ngày 3. V n phù h p v i ñi u ki n canh tác c a ñ a phương và t o ngu n th c ăn 6,33 5,95 66,50 48,81 1,50 1,00 0,00 0,00 0,00 0,00 khác cho gia súc. Áp d ng chương trình qu n lý t ng h p d ch h i trên cây T ng tr ng, phương th c canh tác luân canh, xen canh, g i v h p lý v i 106,36 100,00136,25100,00 150,5 100,00 75 100,0045,00100,00 c ng t ng lo i cây tr ng. Ngu n: Niên giám Th ng kê huy n Đ i L c năm 2010 - Trong chăn nuôi ñã ng d ng thành công công ngh truy n - Trang tr i s n xu t kinh doanh t ng h p có s v n bình quân tinh nhân t o, c i thi n ñáng k năng su t con v t nuôi; t ng bư c l n nh t trong s các trang tr i c a huy n. V i t ng s v n bình ng d ng r ng rãi các quy trình công ngh chăn nuôi theo hư ng quân trên m t trang tr i là 150,5 tri u ñ ng, trong ñó ph n v n c a công nghi p. ch trang tr i chi m 99% và ch có 1% là ngu n v n khác. - Đ i v i ngành lâm nghi p, huy n ñã du nh p và chuy n giao - Trang tr i tr ng cây công nghi p lâu năm có s v n là 40 công ngh lai tr ng các lo i cây lâu năm, ñã có vư n ươm nhân gi ng tri u ñ ng, v n t có c a ch trang tr i là 28 tri u ñ ng, còn l i là cung c p cây gi ng cho vi c tr ng r ng h ng năm t i huy n. ngu n v n khác. Lo i hình trang tr i này c n có ngu n v n ñ u tư 2.2.3. Th c tr ng v liên k t s n xu t lâu dài, ch trang tr i c n ñ u tư thêm v n ñ phát tri n lo i hình - Tình tr ng s n ph m nông s n hàng hóa do các trang tr i s n trang tr i này. xu t ra không tiêu th ñư c ho c ph i bán v i giá th p hơn r t nhi u d. H th ng cơ s v t ch t so v i giá th trư ng nh ng ñ a bàn thu n l i, trong khi giá các y u - Đ i L c có h th ng giao thông thông su t n i li n v i thành t ñ u vào ph i mua v i giá cao ñang n i lên là m t trong nh ng v n ph Đà N ng b ng nhi u con ñư ng thu n l i cho vi c giao lưu mua ñ b c xúc mà các ch trang tr i ñang ph i ch p nh n.
17 18 - Vi c liên k t s n xu t c a các trang tr i trên ñ a bàn huy n - T ng giá tr gia tăng c a các trang tr i có s khác nhau l n. trong th i gian qua chưa phát tri n. V n ñ liên k t s n xu t gi a các Lo i hình trang tr i t ng h p t o ñư c giá tr tăng thêm cao nh t, trang tr i v i nhau, gi a trang tr i v i các nông lâm trư ng, v i các ti p ñ n là trang tr i chăn nuôi. V i các trang tr i chăn nuôi và s n h p tác xã chưa ñư c các ch trang tr i quan tâm ñúng m c. Vì th xu t kinh doanh t ng h p, do có s ñ u tư cho s n xu t cao hơn nên các trang tr i g p khó khăn trong vi c m r ng quy mô s n xu t, VA c a các trang tr i này cao hơn. cũng như gi i quy t các y u t ñ u vào, ñ u ra c a trang tr i còn B ng 2.5. K t qu s n xu t kinh doanh c a các trang tr i huy n nhi u b t c p, gây nhi u thi t h i cho các ch trang tr i. Đ i L c năm 2010 (Tính bình quân m t trang tr i) 2.2.4. Th c tr ng v phát tri n th trư ng Lo i hình trang tr i Bình Ch tiêu quân - Quy mô các trang tr i trong lĩnh v c nông lâm huy n Đ i L c Lâm ĐVT CN T ng h p Cây AQ chung nghi p là không l n, các s n ph m làm ra còn nh l , th i ñi m thu ho ch, tr GO Tr.ñ 182,05 45,93 194,26 48,90 102,29 lư ng và ch t lư ng các lo i nông s n không ñ ng ñ u do có s khác IC Tr.ñ 134,51 20,83 134,71 23,90 68,30 bi t v gi ng, k thu t canh tác và cơ c u s n ph m nên các trang tr i VA Tr.ñ 47,54 25,10 59,55 25,00 33,99 g p nhi u khó khăn trong vi c tiêu th nông s n hàng hóa. VA/IC l n 0,35 1,20 0,44 1,05 0,70 GO/IC l n 1,35 2,20 1,44 2,05 1,70 - Vi c m r ng th trư ng xu t kh u nông s n hàng hóa ñang VA/LĐ/Tháng 1000ñ 1524,00 668,00 1241,00 417,00 812,40 g p nhi u khó khăn. VA/LĐ/Năm 1000ñ 70020,00 14670,00 48570,00 9780,00 30220,00 - Thông tin hai chi u gi a các trang tr i trong lĩnh v c nông Ngu n: Phòng NN&PTNT huy n Đ i L c lâm v i các cơ quan và doanh nghiêp nhà nư c trong vi c giúp các - Các trang tr i chăn nuôi và trang tr i t ng h p có VA/LĐ/ trang tr i n m b t k p th i ch trương, chính sách, pháp lu t c a nhà tháng là cao nh t, th p nh t l i là các trang tr i có t su t VA/IC cao, nư c cũng như tình hình kinh doanh c a các ngành, ñơn v kinh t có tương t như v y t ng thu c a trang tr i/1 lao ñ ng/1 năm c a các liên quan chưa k p th i. trang tr i này cũng cao nh t. 2.2.5. Th c tr ng v k t qu s n xu t kinh doanh 2.3. NGUYÊN NHÂN C A S CH M PHÁT TRI N KINH T - Qua b ng 2.5 cho th y, v t ng giá tr s n xu t, lo i hình trang TRANG TR I HUY N Đ I L C tr i kinh doanh t ng h p có giá tr cao nh t là 194,26 tri u ñ ng/trang 2.3.1. Nguyên nhân t phía chính quy n tr i/năm. Th p nh t là trang tr i tr ng cây công nghi p lâu năm 40,3 - Công tác quy ho ch và xây d ng k t c u h t ng cơ s chưa tri u ñ ng. V t ng chi phí trung gian, lo i hình trang tr i t ng h p ñ m b o. v n có v n ñ u tư cao nh t là 134.71 tri u ñ ng/trang tr i/năm, ti p - Chính sách h tr ñ i v i lo i hình kinh t trang tr i còn h n ch . ñ n là trang tr i chăn nuôi có m c ñ u tư là 134,51 tri u. Trang tr i có - Công tác khuy n nông chưa th c s phát huy vai trò. ñ u tư th p nh t là trang tr i lâm nghi p v i 20,83 tri u ñ ng.
19 20 - Các trang tr i chưa ñư c th a nh n v m t pháp lý nên chưa nghi p ch bi n và th trư ng. có tư cách pháp nhân trong quan h giao d ch v i cơ quan công - Th c hi n t t các chính sách ưu ñãi, t o ñi u ki n thu n l i quy n và các t ch c kinh t , nh t là v i các t ch c tín d ng. ñ nhân dân ñ u tư phát tri n kinh t trang tr i, vư n r ng, vư n ñ i 2.3.2. Nguyên nhân t b n thân các trang tr i các xã mi n núi và nh ng vùng có ñi u ki n thu n l i; nhân r ng - Các trang tr i g p nhi u khó khăn v v n s n xu t kinh doanh. các mô hình trang tr i có hi u qu . - Ch trang tr i ch y u là nông dân, tuy có nhi u kinh nghi m - Tăng giá tr các ngành nông - lâm nghi p m c 4,5%/năm ; th c t nhưng thi u ki n th c k thu t, trình ñ qu n lý và ñi u hành phát tri n kinh t trang tr i tăng nhanh c v lư ng và ch t, chú ho t ñ ng s n xu t kinh doanh. tr ng ñ u tư theo chi u sâu, áp d ng ti n b khoa h c k thu t vào - Đa s các trang tr i g p nhi u khó khăn trong vi c ñ nh s n xu t. hư ng s n xu t và bán các hàng hóa nông s n. Đây là nhân t quan 3.1.3. Xu t phát t ti m năng có th khai thác ñ phát tri n kinh tr ng nh hư ng t i khâu thu ti n v c a c trang tr i sau m t chu kỳ t trang tr i s n xu t. Huy n Đ i L c có nh ng ti m năng nh t ñ nh trong vi c phát - Vi c áp d ng khoa h c - công ngh vào s n xu t còn khiêm tri n kinh t trang tr i, ñó là: t n, nhi u ng d ng chưa mang tính ñ c thù riêng cho t ng vùng sinh - S ña d ng v ñ a hình, ñ t ñai d n ñ n ña d ng v cơ c u thái, thi u ch n l c nên chưa ñem l i hi u qu cao. cây tr ng, v t nuôi. - Dân s c a huy n Đ i L c tương ñ i tr , l c lư ng lao ñ ng CHƯƠNG 3 ñông ñ o và ph n l n s ng b ng ngh nông nên có nhi u kinh M TS GI I PHÁP PHÁT TRI N KINH T TRANG TR I nghi m trong s n xu t nông nghi p nói chung, phát tri n kinh t HUY N Đ I L C, T NH QU NG NAM trang tr i nói riêng. - Đ i L c l i g n thành ph Đà N ng, m t th trư ng có s c 3.1. CÁC CĂN C TI N Đ Đ XÂY D NG GI I PHÁP tiêu th l n, m t ñ u m i c a các ho t ñ ng xu t nh p kh u. Đây là 3.1.1. Xu t phát t nhu c u th trư ng l i th so sánh c n ñư c khai thác trong vi c gi i quy t v n ñ th S n xu t kinh t trang tr i luôn g n v i th trư ng, l y nhu trư ng trong phát tri n kinh t trang tr i. c u th trư ng làm căn c , l y l i nhu n làm m c tiêu. 3.1.4. M t s quan ñi m có tính nguyên t c khi xây d ng gi i 3.1.2. Xu t phát t chi n lư c phát tri n nông nghi p nói chung pháp và kinh t trang tr i nói riêng c a huy n Đ i L c - Phát tri n kinh t trang tr i g n v i xây d ng n n nông - Ti p t c phát tri n nông nghi p theo hư ng chú tr ng tăng nghi p b n v ng, b o v môi trư ng sinh thái. trư ng v giá tr và hi u qu kinh t , g n ch t hơn n a v i công
21 22 - Phát tri n kinh t trang tr i g n v i thu hút lao ñ ng nông c a huy n như tr ng S n Đ i Tân (cung c p nguyên li u cho nhà thôn, xoá ñói gi m nghèo, t o công b ng xã h i. máy C n Đ ng Xanh – Đ ng Ngh ), tr ng Dâu ươm tơ các xã Đ i - Phát tri n kinh t trang tr i g n li n v i vi c tăng cư ng vai Hòa, Đ i An. trò c a kinh t t p th theo cơ ch th trư ng. 3.2.2. Gia tăng các y u t ngu n l c - Phát tri n kinh t trang tr i nh m phát huy có hi u qu các a. Gia tăng quy mô di n tích ñ t ñai s d ng trong các trang tr i ngu n l c, thúc ñ y kinh t phát tri n, nâng cao ñ i s ng nhân dân. - Hoàn ch nh quy ho ch ñ t ñai 3.2. M T S GI I PHÁP PHÁT TRI N KINH T TRANG TR I T ng xã ti n hành ñi u tra, kh o sát l i toàn b ñ t ñai, hi n HUY N Đ I L C tr ng s d ng ñ t ñ xác ñ nh qu ñ t có th c i t o và phát tri n 3.2.1. Phát tri n s lư ng trang tr i trang tr i. Trên cơ s ñó, huy n ti n hành quy ho ch ñ t ñai ñ phát - Ti p t c t o hành lang pháp lý v mô hình ho t ñ ng c a tri n kinh t trang tr i theo quy ho ch t ng th c a ñ a phương, g n kinh t trang tr i, thi t l p nh ng tiêu chí riêng ñ hình thành các mô phát tri n kinh t trang tr i v i phát tri n các ngành công nghi p ch hình kinh t trang tr i m i nh m t n d ng l i th t ñi u ki n t bi n và du l ch. nhiên, môi trư ng sinh thái, các t p quán tâm lý xã h i c a t ng khu - Đ y nhanh quá trình t p trung ñ t ñai v c dân cư và l i th so sánh c a t ng ñ a bàn xã, theo hư ng k t + T p trung ñ t t tình tr ng manh mún thành các trang tr i h p nhi u lo i s n ph m, trong ñó: quy mô nh , liên k t các trang tr i có quy mô nh thành các trang tr i + Các xã ñ ng b ng: Phát tri n các trang tr i chăn nuôi, lo i có quy mô l n hơn b ng cách th c hi n d n ñi n, ñ i th a trên cơ s hình VAC, trang tr i rau, hoa, cây c nh nh m ph c v nhu c u ña khuy n khích các trang tr i t nguy n trao ñ i ñ t là chính. d ng c a dân cư trong ti n trình ñô th hóa. + T o ñi u ki n thu n l i trong vi c chuy n như ng quy n s + Các xã trung du, mi n núi: Phát tri n m nh trang tr i chăn d ng ñ t cho phép nh ng ngư i có ñi u ki n v n li ng, k thu t th c nuôi gia c m, gia súc, các trang tr i kinh doanh t ng h p, nông lâm hi n tích t ru ng ñ t phát tri n s n xu t trang tr i. k t h p nh m t o vi c làm và thu nh p thư ng xuyên, cũng như t n - Giao ñ t, cho thuê ñ t, c p quy n s d ng ñ t cho các ch d ng ñư c s c s n xu t c a ñ t ñai. trang tr i ñ ñi u ki n - H tr chuy n các nông h có quy mô c n tiêu chí trang tr i + Huy n có k ho ch c p gi y ch ng nh n quy n s d ng ñ t lên lo i hình trang tr i theo Thông tư 27/2011/TT-BNNPTNT c a nông, lâm nghi p cho các ch trang tr i h p pháp chưa có quy n s B Nông nghi p và PTNT ñ ch h có ñi u ki n ñ u tư m r ng d ng ñ t, ñ ch trang tr i an tâm s n xu t và thu n l i trong vi c s n xu t kinh doanh trong lĩnh v c ñang ho t ñ ng. th ch p vay v n ngân hàng. - Đ u tư theo chi u sâu ñ i v i các trang tr i s n xu t kinh + Đ y m nh vi c giao ñ t, cho thuê ñ t ñ h nông dân thu n doanh trong nh ng ngành ngh nông nghi p then ch t, truy n th ng l i phát tri n kinh t trang tr i nh ng vùng ñ i núi chưa khai thác,
23 24 vùng tr ng ñi m phát tri n kinh t trang tr i, vùng giáp ranh v i các tri n kinh t trang tr i huy n mi n núi khác. - Huy n ñ u tư xây d ng các cơ s h t ng nông thôn như: b. Gia tăng quy mô l c lư ng lao ñ ng c a các trang tr i xây d ng các c m kinh t , thi t ch văn hóa, h th ng ñư ng liên - Huy n k t h p v i các Trung tâm Khuy n nông, khuy n thôn, trư ng h c, tr m y t , ñài truy n thanh... ñ m b o các tiêu chí lâm, các Trung tâm d y ngh t ch c các l p ñào t o, b i dư ng cho c a Chương trình m c tiêu Qu c gia v "Xây d ng nông thôn m i". các ch trang tr i nh ng ki n th c và kinh nghi m th c ti n v t - Xây d ng các h nư c, các tr m bơm ph c v cho vi c tư i ch c và qu n lý s n xu t, v cách ti p c n v i kinh t th trư ng, ti p tiêu vào mùa khô nh m ñ m b o năng su t cây tr ng cho các trang c n v i khoa h c k thu t, công ngh m i. tr i. Hoàn thi n h th ng kênh mương n i ñ ng ñ d n nư c ñ n các - Ph i h p v i Trung tâm Gi i thi u vi c làm c a T nh t vùng s n xu t khô h n các xã trên ñ a bàn huy n, ñ c bi t là các xã ch c các Sàn giao d ch, H i ch vi c làm trong lĩnh v c nông - lâm. mi n núi c a huy n. - Gi i quy t m i quan h gi a ch trang tr i v i ngư i lao ñ ng e. Gia tăng quy mô hàm lư ng khoa h c - công ngh ng d ng thông qua vi c th c hi n ch ñ ti n lương, b o hi m, ñãi ng h p lý. vào vi c phát tri n kinh t trang tr i c. H tr ti p c n v n ñ u tư cho các trang tr i - Khuy n khích và h tr các ch trang tr i m nh d n ñ u tư - Xây d ng chính sách h tr trang tr i vay v n m r ng s n nghiên c u khoa h c và áp d ng ti n b kĩ thu t m i vào s n xu t xu t b ng hình th c b o lãnh và th ch p tài s n hình thành t v n nông, lâm nghi p, tăng năng su t và ch t lư ng gi ng cây tr ng, v t vay, t phương án s n xu t kinh doanh c a trang tr i. nuôi, mang l i hi u qu kinh t cao. - Hư ng d n các ch trang tr i l p các th t c xác nh n tài - Xây d ng m i liên k t, h p ñ ng gi a các trang tr i v i nhà s n, l p d án vay v n ngân hàng theo chu kỳ s n xu t, tăng cư ng khoa h c trong vi c nghiên c u, ch t o máy móc thi t b , chuy n cho vay trung và dài h n v i lãi su t h p lý ñ các trang tr i m r ng giao công ngh , nghiên c u lai t o gi ng cây tr ng, hư ng d n kĩ ñ u tư theo chi u sâu. T ch c xây d ng các qu tín d ng nhân dân thu t canh tác cho ch trang tr i và ngư i lao ñ ng. có s tham gia c a các ch trang tr i. - Đ y m nh vi c tri n khai công ngh sau thu ho ch, quy - C p gi y ch ng nh n Kinh t trang tr i cho các trang tr i ñ ho ch công nghi p ch bi n trên ñ a bàn huy n. ñi u ki n ñ thu n l i trong vi c th ch p vay v n ngân hàng. 3.2.3. M r ng và tăng cư ng các hình th c liên k t, h p tác - Đ i m i nh ng chính sách ưu tiên v v n, ưu ñãi v thu - Hình thành các trang tr i theo mô hình liên k t gi a trang thích h p v i t ng vùng, t ng ngành ngh trong th i kì nh t ñ nh ñ tr i v i nông dân b ng cách ti n hành ký h p ñ ng cam k t v i các khuy n khích và t o ñi u ki n thu n l i cho kinh t trang tr i phát h nông dân trong vùng v vi c s d ng ru ng ñ t theo k ho ch s n tri n ñúng th c ch t và ñ nh hư ng. xu t chung, vi c ti n hành canh tác v n giao cho các h gia ñình d. Gia tăng quy mô c a h th ng cơ s v t ch t ph c v phát th c hi n.
25 26 - Các trang tr i trong cùng lĩnh v c nông lâm ph i liên k t và - S n xu t kinh doanh c a các trang tr i g n li n v i quá trình h p tác v i nhau, cùng gi i quy t nh ng v n ñ khó khăn mà h u h t ch bi n và tiêu th s n ph m b ng cách ký k t h p ñ ng h p tác các trang tr i g p ph i, như: v n, ñ t ñai, lao ñ ng, trang thi t b s n v i các công ty ch bi n, công ty thương m i. xu t, ng d ng khoa h c - k thu t, thông tin th trư ng, t ch c 3.3. M T S KI N NGH qu n lý, ch t lư ng s n ph m. - Ti p t c ñ u tư nâng c p h th ng cơ s h t ng, nh t là - Th c hi n chương trình liên k t “4 nhà” gi a nhà nư c, nhà khu v c nông thôn. Có chính sách h tr v n dài h n, ña d ng hóa khoa h c, nhà doanh nghi p và nhà nông. ngu n th trư ng cung c p tín d ng cho các trang tr i. C n phân tích, - Xây d ng mô hình quan h gi a ch trang tr i, công ty ch ñánh giá l i các tiêu chí trang tr i phù h p v i t ng vùng lãnh th , bi n, thương m i và ngân hàng nông nghi p trong vi c cung c p khu v c kinh t khác nhau ñ chuy n các nông h c n tiêu chí trang gi ng, phân bón g n v i cho vay v n s n xu t d a trên cơ s xác l p tr i phát tri n ñ t chu n trang tr i. m i quan h kinh t gi a ba ñ i tác có tính ch t pháp lý. - H tr kinh phí ñ t p hu n, nâng cao trình ñ qu n lý s n 3.2.4. Phát tri n th trư ng xu t kinh doanh và khoa h c - k thu t; liên doanh liên k t các cơ s - Phát tri n r ng rãi h th ng thông tin th trư ng cũng như s n xu t, ch bi n, b o qu n và tiêu th nông s n, k p th i cung c p tăng cư ng công tác d báo th trư ng ñ ch trang tr i có ñi u ki n thông tin th trư ng cho ch trang tr i. ti p c n thông tin, ch ñ ng ngay khi lên k ho ch s n xu t, ñ nh hư ng s n xu t theo nhu c u th trư ng. K T LU N - Đ y m nh vi c xây d ng các h p tác xã tiêu th nông lâm - Phát tri n kinh t trang tr i huy n Đ i L c là con ñư ng s n. Xúc ti n tìm ki m và gi i thi u th trư ng nông lâm s n trong xóa ñói, gi m nghèo, nâng cao thu nh p, n ñ nh ñ i s ng nhân dân. và ngoài nư c cho các trang tr i, tránh tình tr ng ép giá c a tư Các y u t ñư c coi là ngu n l c c a các trang tr i Đ i L c còn thương ñ a phương. khiêm t n v s lư ng và ch t lư ng, s n xu t kinh doanh v n d a - Phát huy vai trò c a cơ quan qu n lý Nhà nư c trong vi c vào kinh nghi m hi u bi t c a b n thân ch trang tr i là chính. trung gian gi i thi u, b o lãnh ký k t h p ñ ng tiêu th s n ph m - Đ phát tri n m nh kinh t trang tr i huy n Đ i L c theo gi a các trang tr i v i các nhà máy ch bi n nông lâm s n. G n quy hư ng b n v ng c n gi i quy t các v n ñ m u ch t như: gia tăng các ho ch và phát tri n ngành công nghi p ch bi n v i quy ho ch phát y u t ñ t ñai, lao ñ ng, v n ñ u tư, nâng c p cơ s v t ch t, gia tăng tri n các trang tr i s n xu t nguyên li u trên ñ a bàn huy n. hàm lư ng khoa h c - công ngh , phát tri n s lư ng và ña d ng hóa - Các trang tr i t ch c s n xu t d a vào nhu c u c a doanh các lo i hình trang tr i, m r ng và tăng cư ng các hình th c liên k t, nghi p ch bi n, th hi u c a ngư i tiêu dùng. Ký k t các h p ñ ng h p tác, gi i quy t th trư ng ñ u vào, ñ u ra cho các trang tr i. tiêu th v i khách hàng, doanh nghi p.