Tóm tắt Luận văn Thạc sĩ Ngân hàng: Hạn chế rủi ro trong phát triển dịch vụ thẻ tín dụng tại Sở Giao dịch, Ngân hàng Ngoại Thương Việt Nam

i<br /> <br /> LỜI MỞ ĐẦU<br /> Một nền kinh tế càng phát triển thì các phương tiện thanh toán được sử<br /> dụng trong<br /> nền kinh tế đó càng phải hiện đại và đáp ứng được những yêu cầu khắt khe<br /> của nền kinh tế đó. Thẻ là một phương tiện thanh toán hiện đai, và sự hiện<br /> diện một cách phổ biến của nó trong các nền kinh tế phát triển đã chứng minh<br /> rằng nó là phương tiện thanh toán đáp ứng được những yêu cầu đó.<br /> Việt Nam mới chỉ có trên dưới 10 năm phát triển dịch vụ thẻ. Kinh<br /> nghiệm mà chúng ta có được chưa nhiều, đặc biệt là trong việc đối phó những<br /> rủi ro trong hoạt động kinh doanh thẻ và dịch vụ thẻ. Vấn đề này càng trở nên<br /> quan trọng khi mà chúng ta gia nhập ngày càng mạnh mẽ với nền kinh tế thế<br /> giới với những cải cách mang tính cởi mở nhiều hơn.<br /> Và với tương lai của dịch vụ thẻ đi cùng sự phát triển của nền kinh tế<br /> thì vấn đề quản lý rủi ro trong hoạt động kinh doanh dịch vụ thẻ càng trở nên<br /> bức thiết hơn bao giờ hết đối với các ngân hàng thương mại Việt Nam<br /> Để đáp ứng đòi hỏi cấp bách trên, tác giả đã mạnh dạn chọn đề tài: “<br /> Hạn chế rủi ro trong phát triển dịch vụ thẻ tín dụng tại Sở Giao dịch, Ngân<br /> hàng Ngoại Thương Việt nam”<br /> Ngoài phần Lời mở đầu và Kết luận, bài luận văn được kết cấu làm 03<br /> chương:<br /> Chương I Quản lý rủi ro dịch vụ thẻ tín dụng của Ngân hàng thương<br /> mại<br /> Chương II Thực trạng quản lý rủi ro dịch vụ thẻ tín dụng tại Sở Giao<br /> dịch, NHNTVN<br /> <br /> ii<br /> <br /> Chương III Giải pháp nhằm hạn chế rủi ro trong phát triển dịch vụ thẻ<br /> tín dụng tại Sở Giao dịch, NHNTVN<br /> <br /> CHƢƠNG I<br /> QUẢN LÝ RỦI RO DỊCH VỤ THẺ TÍN DỤNG<br /> CỦA NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI<br /> 1.1 Dịch vụ thẻ tín dụng của ngân hàng thƣơng mại<br /> Năm 1949, Frank Mc Namara, một doanh nhân người Mỹ, trong một lần<br /> khi dùng bữa tối tại một nhà hàng ở New York bỗng phát hiện ra mình không<br /> đem theo tiền mặt. Lần khó xử đó khiến ông mày mò chế tạo một phương tiện<br /> chi trả có thể thay thế cho việc đem theo tiền mặt. Lần đầu tiên, Mc Namara đã<br /> cho ra đời loại thẻ mang tên “Diners Club”. Với lệ phí hàng năm là 5 USD,<br /> những người mang thẻ “Diners Club” có thể ghi nợ khi đi ăn ở 27 nhà hàng<br /> trong ven thành phố New York.<br /> 1.1.1<br /> 1.1.1.1<br /> <br /> Các nghiệp vụ dịch vụ thẻ tín dụng<br /> Nghiệp vụ phát hành thẻ<br /> <br /> Nghiệp vụ phát hành thẻ là nghiệp vụ phát sinh đầu tiên trong dịch vụ<br /> thẻ tại ngân hàng. Về mặt cơ bản, nghiệp vụ phát hành thẻ của ngân hàng bao<br /> gồm việc quản lý và triển khai toàn bộ quá trình phát hành thẻ, theo dõi chi<br /> tiêu và thu nợ từ khách hàng.<br /> 1.1.1.2<br /> <br /> Nghiệp vụ thanh toán thẻ<br /> Sau khi được phát hành thẻ, chủ thẻ có thể sử dụng thẻ để chi tiêu,<br /> <br /> thanh toán hoặc rút tiền trong hạn mức tín dụng đã ký kết với Ngân hàng phát<br /> <br /> iii<br /> <br /> hành. Mỗi khi đến một co sở kinh doanh hàng hoá có khả năng chấp nhận<br /> thanh toán thẹ-đơn vị chấp nhận thẻ, chủ thẻ sau khi thỏa thuận giá cá xong.<br /> Họ sẽ đưa thẻ cho người bán hàng để thực hiện việc thanh toán. Có thể là<br /> thanh toán bằng máy-hình thức thanh toán chủ yếu, hoặc có thể bằng tay. Quá<br /> trình thanh toán đó là quá trình trao đổi thông tin giữa: Chủ thẻ-ĐVCNTNHTT-NHPH-TTTQT<br /> 1.1.1.3 Nghiệp vụ tra soát, xử lý khiếu nại<br /> Sẽ có nhiều lý do khiến chủ thẻ từ chối thanh toán theo sao kê mà Ngân<br /> hàng phát hành cung cấp. Chủ thẻ cho rằng mình không có tiêu món tiền đó,<br /> nên không có trách nhiệm phải thanh toán. Trước vấn đề đó Ngân hàng phát<br /> hành sẽ yêu cầu chủ thẻ phát yêu cầu khiếu nại và Ngân hàng phát hành thực<br /> hiện nghiệp vụ tra soát.<br /> 1.1.1.4 Nghiệp vụ quản lý rủi ro<br /> Rủi ro trong nghiệp vụ thẻ bao gồm một số rủi ro như rủi ro khi trong<br /> hồ sơ yêu cầu phát hành thẻ của khách hàng có các thông tin giả mạo; rủi ro<br /> thẻ giả, thẻ mất cắp, thất lạc; rủi ro xảy ra khi chủ thẻ không nhận được thẻ do<br /> ngân hàng phát hành gửi, tài khoản của chủ thẻ bị lợi dụng<br /> 1.2 Quản lý rủi ro dịch vụ thẻ tín dụng của Ngân hàng thƣơng mại<br /> 1.2.1<br /> 1.2.1.1<br /> <br /> Rủi ro dịch vụ thẻ tín dụng của Ngân hàng thƣơng mại<br /> Định nghĩa rủi ro dịch vụ thẻ tín dụng của Ngân hàng thƣơng mại<br /> <br /> Cũng như nhiều hoạt động khác, hoạt động kinh doanh dịch vụ thẻ tín<br /> dụng cũng chứa đựng nhiều rủi ro. Có rất nhiều nguyên nhân khiến cho rủi ro<br /> xẩy ra, gây nên những rổn thất cho các bên liên quan.<br /> 1.2.1.2 Các hình thức rủi ro dịch vụ thẻ tín dụng<br /> 1.2.1.2.1 Rủi ro trong phát hành thẻ tín dụng<br /> <br /> iv<br /> <br /> a. Giả mạo thụng tin phỏt hành thẻ (Fraudulent Applications)<br /> Rủi ro cú thể xẩy ra ở đây là khách hàng có thể cung cấp thông tin giả<br /> mạo về bản thân, khả năng tài chính, mức thu nhập … cho Ngân hàng phát<br /> hành khi yêu cầu phát hành thẻ<br /> b.Thẻ giả:<br /> Cỏc loại thẻ giả: thẻ bị thay đổi thông tin trên thẻ, thẻ giả mạo, thẻ chỉ<br /> giả mạo băng từ, thẻ bị làm giả hoàn toàn<br /> c.Thẻ mất cắp, thất lạc (Lost – Stolen Card)<br /> Thẻ bị mất cắp hoặc thất lạc và bị sử dụng trước khi chủ thẻ kịp thụng<br /> bỏo cho Ngõn hàng phỏt hành để cú cỏc biện phỏp chấm dứt sử dụng hoặc<br /> thu hồi thẻ.<br /> d.Chủ thẻ khụng nhận được thẻ do Ngân hàng phát hành gửi (Never Received<br /> Issue)<br /> Thẻ bị đỏnh cắp hoặc bị lợi dụng thực hiện giao dịch trong quỏ trỡnh<br /> chuyển từ Ngõn hàng phỏt hành đến chủ thẻ.<br /> e. Tài khoản của chủ thẻ bị lợi dụng (Account Takeover)<br /> Do ngân hàng gửi thẻ đến địa chỉ sai, thẻ rơi vào tay người khác và bị<br /> lợi dụng.<br /> 1.2.1.2.2 Rủi ro tín dụng trong dịch vụ thẻ<br /> Rủi ro này xảy ra khi chủ thẻ không thực hiện thanh toán hoặc không<br /> có khả năng thanh toán cho những món sử dụng thẻ để chi tiêu. Thực sự vấn<br /> đề này giống như trong nghiệp vụ thu nợ của tín dụng.<br /> 1.2.1.2.3 Rủi ro trong hoạt động thanh toán thẻ<br /> <br /> v<br /> <br /> Rủi ro trong hoạt động thanh toán thẻ gồm nhiều lí do: đơn vị chấp<br /> nhận thẻ giả mạo, đơn vị chấp nhận thẻ thông đồng với chủ thẻ, thanh toán<br /> hành hoá dịch vụ bằng thẻ qua các phương tiện viễn thông.<br /> 1.2.2<br /> <br /> Nội dung quản lý rủi ro dịch vụ thẻ tín dụng của Ngân hàng<br /> <br /> thƣơng mại<br /> 1.2.2.1 Khái niệm về quản lý rủi ro dịch vụ thẻ tín dụng<br /> Quản lý rủi ro dịch vụ thẻ tín dụng là sự phối hợp một cách tổng thể<br /> các hoạt động phòng tránh và xử lý rủi ro thẻ tín dụng nhằm đạt được mục<br /> tiêu chiến lược và định hướng phát triển của ngân hàng thương mại.<br /> 1.2.2.2 Phòng tránh rủi ro trong dịch vụ thẻ<br /> Trong nội dung này bao gồm:<br /> a.Phân loại rủi ro:<br /> Nạn mất cắp từ thẻ tín dụng ngày càng trở nên phổ biến và ngày càng<br /> trở thành vấn đề đau đầu đối với các tổ chức thẻ. Sự trộm cắp ngày càng tinh<br /> vi hơn vì nó cũng là sản phẩm cua trình độ công nghệ cao. Vấn đề này đặt<br /> nhiệm vụ phòng tránh rủi ro thẻ tín dụng vào tình thế ngày càng khó khăn.<br /> b. Thiết lập hệ thống các biện pháp an ninh phòng ngừa:<br /> Các biện pháp an nhinh, phòng ngừa có thể chia làm hai phần<br /> - An ninh nội bộ<br /> - Kiểm soát bên ngoài<br /> An ninh nội bộ có thể hiểu là các biện pháp bảo mật, an ninh phía trong<br /> ngân hàng nhằm ngăn chặn những rủi ro có thể phát sinh từ nọi bộ bên trong<br /> như là: kiểm soát hồ sơ phát hành thẻ ( chứng thực thông tin, chữ ký…)<br /> <br />