i<br />
<br />
PHẦN MỞ ĐẦU<br />
1. Tính cấp thiết của đề tài<br />
Hoạt động của Ngân hàng đã được hình thành và phát triển từ rất lâu đời,<br />
đây được coi là mạch máu nền kinh tế. Do vậy, bất kỳ quốc gia nào muốn tồn tại<br />
và phát triển đều phải chú trọng xây dựng phát triển hệ thống ngân hàng. Nếu<br />
như hệ thống ngân hàng được coi là mạch máu thì lực lượng các doanh nghiệp<br />
được ví như xương sống của nền kinh tế. Mà một nước đang phát triển như nước<br />
ta hiện nay, số lượng các doanh nghiệp vừa và nhỏ chiếm đến 90% tổng số<br />
doanh nghiệp trên cả nước. Do đó, Chính phủ và Nhà nước ta đã phải xác định:”<br />
Phát triển doanh nghiệp vừa và nhỏ là một nhiệm vụ quan trọng trong chiến lược<br />
phát triển kinh tế xã hội, đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước”.<br />
Đây là một trong những vấn đề mà Chính phủ và Nhà nước quan tâm hàng đầu.<br />
Và không chỉ có Chính phủ quan tâm hỗ trợ, phát triển DNVVN, các<br />
Ngân hàng cũng đang hướng tới đối tượng tiềm năng này vì nhu cầu vay vốn<br />
của các đối tương này là rất lớn, số lượng các DNVVN lại không ngừng tăng<br />
lên. Và trong xu hướng chung đó, chi nhánh Ngân hàng công thương Hoàn<br />
Kiếm cũng đã chú trọng đến đối tượng DNVVN. Điều này cũng phù hợp với<br />
tinh thần chung của định hướng phát triển của NHCT Việt Nam.<br />
Chi nhánh NHCT Hoàn Kiếm cung cấp cho khách hàng rất nhiều tiện ích<br />
về: cho vay, bảo lãnh, thanh toán,… Tuy đã chú trọng nhưng việc phát triển<br />
DNVVN ở chi nhánh NHCT Hoàn Kiếm vẫn đạt hiệu quả chưa cao, số lượng<br />
DNVVN đến với ngân hàng còn hạn chế, dư nợ cho vay DNVVN chiếm tỷ<br />
trọng thấp trong toàn bộ dư nợ cho vay của chi nhánh. Chính vì vậy việc tìm ra<br />
những giải pháp nhằm phát triển hoạt động cho vay DNVVN tại chi nhánh<br />
NHCT Hoàn Kiếm nói riêng và tại NHCT Việt Nam nói chung là cần thiết về<br />
mặt thực tiễn.<br />
Do đó, tôi đã lựa chọn đề tài: “Phát triển cho vay DNVVN tại chi nhánh<br />
NHCT Hoàn Kiếm” cho luận văn của mình.<br />
2.Mục tiêu nghiên cứu<br />
- Nghiên cứu những vấn đề cơ bản về phát triển cho vay các DNVVN<br />
- Phân tích thực trạng cho vay DNVVN tại chi nhánh NHCT Hoàn Kiếm,<br />
từ đó đánh giá kết quả, hạn chế và các nguyên nhân của hạn chế trong cho vay<br />
DNVVN tại chi nhánh.<br />
<br />
ii<br />
- Đề xuất các giải pháp cơ bản nhằm phát triển cho vay DNVVN tại chi<br />
nhánh NHCT Hoàn Kiếm.<br />
3.Đối tượng và phạm vi nghiên cứu<br />
- Đối tượng nghiên cứu của luận văn là cho vay DNVVN tại chi nhánh<br />
NHCT Hoàn Kiếm.<br />
- Phạm vi nghiên cứu của luận văn là hoạt động cho vay DNVVN tại chi<br />
nhánh NHCT Hoàn Kiếm năm 2006, 2007, 2008.<br />
4.Phương pháp nghiên cứu<br />
Trong quá trình nghiên cứu luận văn, phương pháp nghiên cứu được sử<br />
dụng là phương pháp luận duy vật biện chứng trên cơ sở đó sử dụng các phương<br />
pháp nghiên cứu cụ thể như: phương pháp thống kê và miêu tả, phương pháp<br />
tổng hợp, phương pháp phân tích, so sánh và đánh giá.<br />
5.Những đóng góp của luận văn<br />
- Đánh giá thực trạng cho vay DNVVN tại chi nhánh NHCT Hoàn Kiếm.<br />
- Đề xuất các giải pháp có tính khả thi để phát triển DNVVN tại chi nhánh<br />
NHCT Hoàn Kiếm.<br />
6.Kết cấu của luận văn<br />
Ngoài phần mở đầu, kết luận và danh mục các tài liệu tham khảo, các<br />
bảng biểu, sơ đồ, luận văn được kết cấu thành 3 chương như sau:<br />
Chương 1: Phát triển cho vay doanh nghiệp vừa và nhỏ của Ngân hàng<br />
thương mại.<br />
Chương 2: Thực trạng cho vay doanh nghiệp vừa và nhỏ tại chi nhánh<br />
NHCT Hoàn Kiếm.<br />
Chương 3: Giải pháp phát triển cho vay doanh nghiệp vừa và nhỏ tại chi<br />
nhánh NHCT Hoàn Kiếm.<br />
<br />
iii<br />
<br />
CHƯƠNG 1<br />
PHÁT TRIỂN CHO VAY DOANH NGHIỆP VỪA VÀ NHỎ<br />
CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI<br />
1.1 CÁC HOẠT ĐỘNG CƠ BẢN CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI<br />
<br />
1.1.1 Khái niệm Ngân hàng thương mại<br />
Ngân hàng là các tổ chức tài chính cung cấp một danh mục các dịch vụ tài<br />
chính đa dạng nhất - đặc biệt là tín dụng, tiết kiệm, dịch vụ thanh toán và thực<br />
hiện nhiều chức năng tài chính nhất so với bất kỳ một tổ chức kinh doanh nào<br />
trong nền kinh tế. Luật các tổ chức tín dụng của nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa<br />
Việt Nam có ghi: “Ngân hàng là loại hình tổ chức tín dụng được thực hiện toàn<br />
bộ hoạt động ngân hàng và các hoạt động kinh doanh khác có liên quan.”Hoạt<br />
động ngân hàng là hoạt động kinh doanh tiền tệ và dịch vụ ngân hàng với nội<br />
dung thường xuyên là nhận tiền gửi và sử dụng số tiền này để cấp tín dụng và<br />
cung ứng các dịch vụ thanh toán.” (Điều 20 khoản 7).<br />
1.1.2 Các hoạt động cơ bản của NHTM<br />
Hoạt động huy động vốn, hoạt động tín dụng, hoạt động thanh toán và các<br />
hoạt động khác.<br />
1.2 CHO VAY DOANH NGHIỆP VỪA VÀ NHỎ CỦA NHTM<br />
1.2.1 Doanh nghiệp vừa và nhỏ<br />
1.2.1.1 Khái niệm doanh nghiệp vừa và nhỏ<br />
Doanh nghiệp theo Luật Doanh nghiệp 1999 là tổ chức kinh tế có tên<br />
riêng, có tài sản, có trụ sở giao dịch ổn định, được đăng ký kinh doanh theo quy<br />
định của pháp luật nhằm mục đích thực hiện các hoạt động kinh doanh.<br />
Doanh nghiệp vừa và nhỏ là một trong các loại hình doanh nghiệp tồn tại<br />
trong nền kinh tế, được phân loại theo quy mô doanh nghiệp. Người ta phân loại<br />
quy mô doanh nghiệp theo thang điểm sau:<br />
Điểm<br />
Quy mô<br />
Từ 70-100<br />
Lớn<br />
Từ 30-69<br />
Vừa<br />
Dưới 30<br />
Nhỏ<br />
Như vậy căn cứ vào 4 tiêu chí: nguồn vốn kinh doanh, lao động, doanh thu<br />
thuần, nộp ngân sách của doanh nghiệp, người ta chấm điểm quy mô cho một<br />
<br />
iv<br />
doanh nghiệp. Doanh nghiệp vừa là doanh nghiệp có tổng số điểm từ 30 đến dưới<br />
69 điểm, doanh nghiệp nhỏ là doanh nghiệp có tổng điểm dưới 30 điểm.<br />
1.2.1.2 Đặc điểm của doanh nghiệp vừa và nhỏ<br />
a. Những điểm mạnh: DNVVN là thị trường tiềm năng đối với các ngân<br />
hàng; các ưu thế của nhiều doanh nghiệp lớn đang giảm sút.<br />
b. Những bất lợi đối với các DNVVN: Nguồn tài chính hạn chế; trình độ<br />
quản lý yếu kém, tay nghề lao động chưa cao; cơ sở vật chất kỹ thuật, trình độ<br />
thiết bị công nghệ thường yếu kém lạc hậu; khả năng tiếp cận thông tin và tiếp<br />
thị của các DNVVN bị hạn chế rất nhiều.<br />
1.2.2 Cho vay DNVVN của NHTM<br />
1.2.2.1 Khái niệm cho vay<br />
Cho vay là một hình thức cấp tín dụng, theo đó NHTM giao cho khách<br />
hàng một khoản tiền để sử dụng vào mục đích và thời gian nhất định theo thỏa<br />
thuận với nguyên tắc có hoàn trả cả gốc và lãi.<br />
1.2.2.2 Các phương thức cho vay DNVVN<br />
Phương thức cho vay từng lần; phương thức cho vay theo hạn mức cho<br />
vay; phương thức cho vay theo dự án đầu tư; phương thức cho vay trả góp;<br />
phương thức cho vay thông qua nghiệp vụ phát hành và sử dụng thẻ tín dụng;<br />
phương thức cho vay hợp vốn; phương thức cho vay theo hạn mức thấu chi; cho<br />
vay theo các phương thức khác;..<br />
1.2.2.3 Quy trình cho vay DNVVN<br />
Quy trình cho vay:<br />
Bước 1: Hướng dẫn, tiếp nhận, kiểm tra hồ sơ vay vốn của khách hàng.<br />
Bước 2: Phân tích thẩm định khách hàng và phương án vay vốn<br />
Bước 3: Xét duyệt khoản vay và thông báo cho khách hàng<br />
Bước 4: Giải ngân (Phát tiền vay).<br />
Bước 5: Giám sát khách hàng sử dụng vốn vay<br />
Bước 6: Thu hồi nợ, gia hạn nợ ,xử lý các phát sinh<br />
Bước 7: Thanh lý hợp đồng tín dụng, HĐBĐ, giải chấp tài sản.<br />
Bước 8: Xử lí rủi ro.<br />
1.3 PHÁT TRIỂN HOẠT ĐỘNG CHO VAY DOANH NGHIỆP VỪA VÀ<br />
NHỎ CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI<br />
1.3.1 Khái niệm phát triển cho vay DNVVN<br />
<br />
v<br />
Khái niệm phát triển được định nghĩa dựa vào sự gia tăng cả về số lượng và<br />
chất lượng. Do đó khi xem xét mức độ phát triển của hoạt động cho vay<br />
DNVVN của NHTM ta xem xét tới hai mặt của hoạt động này đó là số lượng<br />
khách hàng của NHTM là DNVVN và chất lượng của hoạt động cho vay<br />
DNVVN<br />
1.3.2 Các chỉ tiêu phản ánh sự phát triển cho vay doanh nghiệp vừa và nhỏ<br />
1.3.2.1 Các chỉ tiêu về định lượng<br />
a Chỉ tiêu về quy mô<br />
Chỉ tiêu về số lượng khách hàng là DNVVN: Sự tăng lên về số lượng<br />
DNVVN là khách hàng của ngân hàng cũng phản ánh sự phát triển của hoạt<br />
động cho vay.<br />
Chỉ tiêu về tốc độ tăng doanh số cho vay DNVVN: Doanh số cho vay<br />
DNVVN là tổng số tiền mà ngân hàng đã cho DNVVN vay, phản ánh quy mô<br />
của hoạt động cho vay<br />
Chỉ tiêu về tốc độ tăng dư nợ cho vay DNVVN<br />
Chỉ tiêu về sự đa dạng các hình thức cho vay<br />
b Các chỉ tiêu về chất lượng<br />
Chỉ tiêu về nợ quá hạn: Nợ quá hạn của DNVVN là khoản nợ mà<br />
DNVVN chưa hoặc không thanh toán được cho ngân hàng khi đến kỳ hạn trả nợ<br />
đã ghi trong hợp đồng tín dụng.<br />
1.3.2 Ý nghĩa của việc phát triển cho vay doanh nghiệp vừa và nhỏ<br />
Có ý nghĩa lớn đối với bản thân DNVVN, đối với NHTM, đối với nền kinh tế.<br />
1.4 CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN PHÁT TRIỂN CHO VAY DOANH<br />
NGHIỆP VỪA VÀ NHỎ<br />
<br />
Phát triển cho vay DNVVN chịu tác động của nhiều nhân tố nhưng tựu<br />
chung lại gồm 3 nhân tố sau: nhân tố từ phía ngân hàng; các nhân tố từ phía<br />
DNVVN; các nhân tố khác<br />
<br />