Tóm tắt luận văn thạc sĩ: Phát triển nguồn nhân lực các dân tộc thiểu số tỉnh Kom Tum

Chia sẻ: Dfg Dfg | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:26

Thêm vào BST

Báo xấu

81
lượt xem 12
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Hệ thống hóa các vấn đề lý luận liên quan đến phát triển nguồn nhân lực. Phân tích thực trạng phát triển nguồn nhân lực các dân tộc thiểu số tỉnh Kom Tum.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tóm tắt luận văn thạc sĩ: Phát triển nguồn nhân lực các dân tộc thiểu số tỉnh Kom Tum

-1- B GIÁO D C VÀ ĐÀO T O Đ I H C ĐÀ N NG H QUANG VŨ PHÁT TRI N NGU N NHÂN L C CÁC DÂN T C THI U S T NH KON TUM Chuyên ngành: Kinh t phát tri n Mã s : 60.31.05 TÓM T T LU N VĂN TH C SĨ KINH T Đà N ng - Năm 2011
-2- Công trình ñư c hoàn thành t i Đ I H C ĐÀ N NG Ngư i hư ng d n khoa h c: PGS.TS. VÕ XUÂN TI N Ph n bi n 1: TS. NGUY N HI P Ph n bi n 2: TS. NGUY N DUY TH C Lu n văn ñư c b o v trư c H i ñ ng ch m Lu n văn t t nghi p th c sĩ kinh t h p t i Đ i h c Đà N ng vào ngày 26 tháng 11 năm 2011 Có th tìm hi u lu n văn t i: - Trung tâm Thông tin - H c li u, Đ i h c Đà N ng - Thư vi n Trư ng Đ i h c Kinh t , Đ i h c Đà N ng.
-3- M Đ U 1. Lý do ch n ñ tài Kon Tum là m t t nh mi n núi, ngu n lao ñ ng d i dào nhưng ch t lư ng còn th p chưa ñáp ng ñư c yêu c u mà công cu c ñ i m i trên ñ a bàn ñòi h i. Kon Tum có vùng r ng núi r ng l n ti m năng ñ t ñai, tài nguyên và lao ñ ng phong phú ñ c bi t là NLL các DTTS, nhưng trong th c t v n chưa khai thác ñ y ñ v NNL hi n có. Vì v y, vi c nghiên c u th c tr ng NNL làm cơ s ñ xu t các gi i pháp nh m phát huy NNL các DTTS t nh Kon Tum trong công cu c ñ i m i hi n nay có ý nghĩa vô cùng quan tr ng c v lý lu n và th c ti n. Đó là lý do em ch n ñ tài “ Phát tri n ngu n nhân l c các dân t c thi u s t nh Kon Tum” làm lu n văn cao h c c a mình. 2. M c ñích nghiên c u - H th ng hóa các v n ñ lý lu n liên quan ñ n phát tri n NNL. - Phân tích th c tr ng NNL các DTTS t nh Kon Tum trong th i gian qua. - Trên cơ s phân tích tình hình s d ng và phát huy ngu n l c con ngư i các DTTS nư c ta, lu n văn ñ xu t m t s gi i pháp phát huy ngu n l c con ngư i các DTTS Kon Tum trong s nghi p ñ i m i hi n nay. 3. Đ i tư ng và ph m vi nghiên c u a. Đ i tư ng nghiên c u Là nh ng v n ñ lý lu n và th c ti n liên quan ñ n NNL các DTTS t i t nh Kon Tum. b. Ph m vi nghiên c u V n i dung: Đ tài nghiên c u s phát tri n NNL các DTTS
-4- t i t nh Kon Tum. V không gian: Đ tài nghiên c u t i t nh Kon Tum V th i gian: Các gi i pháp ñư c ñ xu t trong lu n văn có ý nghĩa trong nh ng năm t i. 4. Phương pháp nghiên c u Đ th c hi n m c tiêu nghiên c u trên ñ tài s d ng các phương pháp sau: - Phương pháp phân tích th c ch ng, phương pháp phân tích chu n t c. - Phương pháp ñi u tra, phân tích, so sánh, t ng h p, khái quát hóa và các phương pháp khác. 5. B c c c a lu n văn Ngoài ph n m ñ u, k t lu n, danh m c và tài li u tham kh o lu n văn g m 3 Chương. Chương 1. M t s v n ñ lý lu n v phát tri n ngu n nhân l c. Chương 2. Th c tr ng phát tri n ngu n nhân l c các dân t c thi u s t nh Kon Tum. Chương 3. M t s gi i pháp phát tri n ngu n nhân l c các dân t c thi u s t nh Kon Tum trong th i gian t i.
-5- CHƯƠNG 1 M TS V N Đ LÝ LU N V PHÁT TRI N NGU N NHÂN L C 1.1. NGU N NHÂN L C VÀ PHÁT TRI N NNL 1.1.1. Các khái ni m Nhân l c: Nhân l c ñư c hi u là ngu n l c c a m i con ngư i g m th l c và trí l c. Ngu n nhân l c: ngu n nhân l c là t ng h p cá nhân con ngư i c th tham gia vào quá trình lao ñ ng, là t ng th các y u t v th ch t và tinh th n ñư c huy ñ ng vào quá trình lao ñ ng. Ngu n nhân l c các dân t c thi u s : Là t ng h p nhân l c c a các DTTS. Trong ñó DTTS là dân t c có s dân ít (có th là hàng trăm, hàng ngàn và cho ñ n hàng tri u) cư trú trong m t qu c gia th ng nh t có nhi u dân t c, trong ñó có m t dân t c có s dân ñông. Phát tri n NNL: Là t ng th các hình th c, phương pháp, chính sách và bi n pháp nh m hoàn thi n và nâng cao ch t lư ng NNL (trí tu , th ch t và ph m ch t tâm lý xã h i), nh m ñáp ng ñòi h i v NLL chho s phát tri n KT-XH trong t ng giai ño n phát tri n. 1.1.2. Đ c ñi m c a ngu n nhân l c các dân t c thi u s - H u h t các DTTS s ng xen k v i nhau và cư trú ch y u vùng sâu, vùng xa... - Các DTTS ñoàn k t th ng nh t trong c ng ñ ng chung, có truy n th ng yêu nư c n ng nàn và là l c lư ng cách m ng to l n. - Các DTTS có n n văn hoá r t ña d ng và phong phú mang ñ m b n s c c a dân t c mình 1.1.3. Ý nghĩa phát tri n ngu n nhân l c các dân t c thi u s - NNL các DTTS là ch th th c hi n quá trình phát tri n kinh
-6- t vùng ñ ng bào DTTS và là ch th hư ng th nh ng thành qu do vi c phát tri n kinh t mang l i. - NNL các DTTS là ch th sáng t o, gi gìn, phát huy và hư ng th các giá tr b n s c văn hoá dân t c c a các t c ngư i, góp ph n làm phong phú và ña d ng n n văn hoá chung c a c ng ñ ng dân t c Vi t Nam. - NNL các DTTS là ch th gi gìn an ninh biên gi i, gi v ng ch quy n qu c gia và ñ u tranh làm th t b i nh ng âm mưu chia r , phá ho i c a các th l c thù ñ ch. - NNL các DTTS là ch th gi gìn b o v môi trư ng sinh thái vùng núi, vùng sâu, vùng xa, t o ra s phát tri n b n v ng. 1.2. N I DUNG C A PHÁT TRI N NGU N NHÂN L C 1.2.1. Cơ c u c a NNL ph i ñáp ng m c tiêu kinh t xã h i c a ñ a phương Cơ c u ngu n nhân l c ñư c xác ñ nh theo yêu c u c a chi n lư c phát tri n kinh t , xã h i mà ñ a phương, t ch c ñă xây d ng. Nói cách khác ph i xu t phát t m c tiêu c a ñ a phương, t ch c, t yêu c u công vi c ph i hoàn thành, t yêu c u nâng cao hi u qu s d ng các ngu n l c, t quy trình phát tri n mà chu n b cơ c u ngu n nhân l c cho phù h p. T ñó v a ñ t ñu c hi u qu , m c, v a s d ng có hi u qu , v a kích thích ñu c tính tích c c lao ñ ng c a các thành viên ñó. 1.2.2. Phát tri n ch t lư ng c a NNL Ch t lư ng c a ngu n nhân l c là s t ng hòa c a các y u t ki n th c, k năng, hành vi và thái ñ góp ph n t o ra tính hi u qu trong công vi c c a m i ngư i, N i dung c a vi c phát tri n ch t lư ng ngu n nhân l c
-7- a. Nâng cao ki n th c c a NNL * Nâng cao ki n th c t ng h p Ki n th c t ng h p là nh ng hi u bi t chung v th gi i c a con ngư i.Vi c nâng cao ki n th c t ng h p nh m t o m t b ng dân trí, làm cơ s n n t ng cho ñào t o ngu n nhân l c ph c v phát tri n kinh t - xã h i. Đây là m t trong nh ng ch tiêu h t s c quan tr ng ph n ánh ch t lư ng ngu n nhân l c, và có tác ñ ng m nh m t i quá trình phát tri n kinh t xã h i, ph n ánh mà ngu n lao ñ ng cung c p cho xã h i trong th i kỳ m i – th i kỳ h i nh p. Trình ñ văn hoá cao t o kh năng ti p thu và v n d ng m t cách nhanh chóng nh ng ti n b khoa h c kĩ thu t vào th c ti n. * Nâng cao ki n th c chuyên ngành S phát tri n như vũ bão c a khoa h c công ngh yêu c u ngư i lao ñ ng ph i trình ñ chuyên môn k thu t và k năng lao ñ ng t t, ñ có kh năng ti p thu và áp d ng công ngh m i. Ngư i lao ñ ng c n nâng cao ki n th c chuyên ngành ñ làm vi c m t cách ch ñ ng, linh ho t và sáng t o, s d ng ñư c các công c , phương ti n lao ñ ng hi n ñ i, tiên ti n. * Nâng cao ki n th c ñ c thù Ki n th c ñ c thù là nh ng ki n th c ñ c trưng mà ngư i lao ñ ng tr c ti p tham gia ho c ñư c ñào t o.Trình ñ lành ngh và tác phong làm vi c c a ngư i lao ñ ng ñư c th hi n ra khi h s d ng các công c s n xu t thành th o, ñáp ng nh ng yêu c u v ch t lư ng s n ph m, cùng nh ng s n ph m hàng hoá có tính chuyên nghi p hoá. Th c t cho th y ch khi nào ngư i lao ñ ng, ngư i qu n lý có ki n th c và trình ñ ngh nghi p thì m i ti p c n, nhanh chóng ti p thu, v n d ng nh ng thành t u khoa h c công ngh hi n
-8- ñ i, có ý th c và tinh th n sáng t o b. Nâng cao k năng NNL K năng c a ngư i lao ñ ng là s thành th o, tinh thông v các thao tác, ñ ng tác, nghi p v trong quá trình hoàn thành m t công vi c c th nào ñó. Nh ng k năng s giúp cho ngư i công nhân ñó hoàn thành t t công vi c c a mình, quy ñ nh tính hi u qu c a công vi c. K năng ngh nghi p là m t d ng năng l c ñ c bi t, ph n ánh s hi u bi t v trình ñ ngh nghi p, m c ñ tinh x o khéo léo; vi c l p ñi l p l i các thao tác m t cách thành th c, tr thành k x o. K năng ngh nghi p có ñư c nh quá trình giáo d c, ñào t o và s rèn luy n trong công vi c, nó là b i s chung c a môi trư ng giáo d c và môi trư ng làm vi c. c. Nâng cao nh n th c NNL Trình ñ nh n th c c a ngư i lao ñ ng là trình ñ ph n ánh m c ñ s hi u bi t v chính tr , xã h i và tính t giác trong ho t ñ ng s n xu t kinh doanh. Nh n th c c a ngư i lao ñ ng ñư c coi là tiêu chí ñánh giá trình ñ phát tri n ngu n nhân l c, vì trình ñ nh n th c c a m i ngư i khác nhau, d n ñ n k t qu cũng khác nhau.. Vì v y c n ph i có gi i pháp nâng cao trình ñ nh n th c cho ngư i lao ñ ng, nh m t o cho h có ñ trình ñ th c hi n hoàn thành nhi m v c a t ch c. Thái ñ c a ngư i lao ñ ng cho th y cách nhìn nh n c a ngư i ñó v vai trò, trách nhi m, m c ñ nhi t tình ñ i v i các công vi c, ñi u này s ñư c th hi n qua các hành vi c a h . M t ngư i có k năng t t nhưng thái ñ không ñúng thì hi u qu ñóng góp s không cao.
-9- 1.2.3 Nâng cao ñ ng l c thúc ñ y NNL Dù là ngư i kinh hay ñ ng bào DTTS, m i ngư i ñ u s ng và làm vi c có nh ng nhu c u khác nhau. Đó là nhu c u v t ch t, nhu c u tinh th n, nhu c u xã h i và cũng có th là nhu c u ho t ñ ng, làm vi c. Đây là ñòi h i khách quan c a m i con ngư i ñ ñ m b o s t n t i và phát tri n c a h trong nh ng ñi u ki n nh t ñ nh, Nâng cao ñ ng l c thúc ñ y NNL chúng ta c n t p trung ch y u vào các y u t sau: a. B ng các y u t v t ch t Nâng cao ñ ng l c thúc ñ y ngư i lao ñ ng b ng y u t v t ch t t c là dùng y u t v t ch t ñ nâng cao tính tích c c làm vi c c a ngư i lao ñ ng. Y u t v t ch t ñư c hi u là: lương cơ b n, thư ng, các kho n ph c p, các kho n phúc l i xã h i…Đây là nh ng y u t con ngư i c n ph i có và dùng nó ñ tho mãn các nhu c u t i thi u c a mình. Chính vì v y y u t v t ch t ñư c s d ng như là m t ñòn b y ñ kích thích tính tích c c c a ngư i lao ñ ng. b. B ng các y u t tinh th n Các y u t này ñem l i s tho mãn v tinh th n cho ngư i lao ñ ng, s t o ra tâm lý tin tư ng, yên tâm, c m giác an toàn cho ngư i lao ñ ng. Nh v y, h s làm vi c b ng ni m hăng say và t t c s c sáng t o c a mình. c. B ng c i thi n ñi u ki n làm T c là, có th nâng cao ñ ng l c thúc ñ y ngư i lao ñ ng b ng cách c i thi n các ñi u ki n làm vi c c a h . Đi u ki n làm vi c là y u t quan tr ng nh hư ng ñ n m c ñ tiêu hao s c l c c a ngư i lao ñ ng trong quá trình ti n hành s n xu t. M c ñ tiêu hao s c l c và trí l c c a ngư i lao ñ ng ph thu c vào hai nhóm nhân t chính, ñó là tính ch t công vi c và tình tr ng v sinh môi trư ng làm vi c.
-10- d. B ng s thăng ti n Là s d ng s thăng ti n h p lý ñ kích thích, thúc ñ y ngư i lao ñ ng. Ngoài nh ng nhu c u no ñ v v t ch t, nhu c u ñư c tôn tr ng, ñư c quý n luôn dành v trí r t l n trong m c tiêu s ng c a h u h t m i ngư i, bi u hi n c a nó chính là khát khao ñư c thăng ti n trong cu c ñ i, trong s nghi p. 1.3. NHÂN T NH HƯ NG Đ N S PHÁT TRI N NGU N NHÂN L C CÁC DÂN T C THI U S 1.3.1. Đi u ki n t nhiên Do h u h t các DTTS s ng xen k v i nhau và cư trú ch y u vùng sâu, vùng xa, vùng núi cao hi m tr . M t dù tài nguyên thiên nhiên phong phú, ña d ng, ngu n nhân l c khá d i dào, nhưng do ñi u ki n v ñ a lý nên vi c nâng cao ch t lư ng NNL các DTTS còn khó khăn. 1.3.2 Đi u ki n kinh t T c ñ tăng trư ng kinh t , cơ c u kinh t c a ñ a phương có nh hư ng ñ n s phát tri n c a ngu n nhân l c nói chung và NNL các DTTS nói riêng. T c ñ tăng trư ng kinh t m nh, cơ c u kinh t phù h p t o ñ ng l c thúc ñ y NNL phát tri n theo c chi u r ng và chi u sâu. 1.3.3 Đi u ki n xã h i Đi u ki n xã h i thu n l i t o ñi u ki n cho công tác giáo d c, y t , văn hóa, các chính sách c a nhà nư c v h tr khuy n khích NLL là DTTS phát tri n, t o ñi u ki n thu n l i cho vi c phát tri n v th l c và trí l c c a ngu n nhân l c các DTTS c a ñ a phương. 1.4. M T S KINH NGHI M V PHÁT TRI N NGU N NHÂN L C CÁC DTTS T I VI T NAM
-11- CHƯƠNG 2 TH C TR NG VI C PHÁT TRI N NGU N NHÂN L C CÁC DTTS T NH KON TUM 2.1. Đ C ĐI M CƠ B N C A T NH KON TUM NH HƯ NG Đ N VI C PHÁT TRI N NGU N NHÂN L C DTTS 2.1.1. Đ c ñi m t nhiên Kon Tum N m phía b c Tây Nguyên, v i v th ñ a lý, chính tr , kinh t quan tr ng, tài nguyên thiên nhiên phong phú, ña d ng, k t c u h t ng t ng bư c ñư c nâng c p ñ ng b , Kon Tum có khá nhi u l i th ñ vươn lên thoát nghèo, phát tri n kinh t theo hư ng công nghi p hóa, hi n ñ i hóa . . . Tuy nhiên do v i ñ a hình ña d ng hi m tr , ñ i núi, thung lũng xen k nhau nên công tác giáo d c, y t , các chính sách c a Đ ng và nhà nư c ñ i v i ñ ng bào DTTS còn g p nhi u khó khăn, ñi u ñó nh hư ng tr c ti p ñ n vi c phát tri n ch t lư ng ngu n nhân l c các DTTS c a t nh. 2.1.2 Đ c ñi m kinh t Đi m xu t phát c a t nh th p. Sau khi tái thành l p t nh (1991) ñ n nay n n kinh t trong tr ng thái th p kém; các cơ s công nghi p nh bé, manh mún; k t c u kinh t , xã h i khó khăn l c h u. Do các ñ c ñi m trên nên ch t lư ng NNL t nh Kon Tum nói chung và NNL các DTTS nói riêng còn th p. NNL các DTTS ch y u t p trung vào s n xu t nông nghi p thu n. Trong nh ng năm g n ñây, m c dù n n kinh t c a t nh Kon Tum ñã có nh ng bư c phát tri n r r t, tuy nhiên so v i t c ñ tăng trư ng bình quân c a c nư c còn th p.
-12- 2.1.3. Đ c ñi m xã h i Kon Tum là t nh có dân s tr . và ña d ng, DTTS chi m hơn 53% dân s toàn t nh, Tuy nhiên do phong t c, t p quán còn l c h u, ch y u t p trung s n xu t nông nghi p. Năm 2009 s lao ñ ng nông thôn chi m hơn 69% lao ñ ng trên toàn t nh, T l th t nghi p khu v c thành th còn cao, ñ t bi t năm 2009 2.14% tăng 0,62 % so v i năm 2008, Đ t bi t ch y u là lao ñ ng n chi m 2.46% trong t ng s lao ñ ng n . H th ng giáo d c, y t ngày càng m r ng ñ n các ñ a bàn vùng sâu, vùng xa. Tuy nhiên do ñi u ki n v t ch t còn thi u th n nên ch t lư ng ph c v ñ ng bào DTTS còn chưa ñ m b o. 2.2 . TH C TR NG PHÁT TRI N NGU N NHÂN L C CÁC DÂN T C THI U S 2.2.1. Th c tr ng cơ c u ngu n nhân l c các dân t c thi u s c a t nh Kon Tum trong th i gian qua Đ n cu i năm 2009 dân s t nh Kon Tum là 432.865 ngư i, trong ñó DTTS chi m hơn 53%, ch y u là các dân t c Xơ Đăng, Bana, Gi - Triêng, Gia Rai và Brâu … Tuy cơ c u NNL các DTTS chi m t l l n nhưng ña s trình ñ chuyên môn c a ñ ng bào DTTS còn th p, chưa ñáp ng ñư c nhu c u phát tri n c a t nh nhà. Lao ñ ng trong lĩnh v c nông nghi p chi m t l l n trong cơ c u lao ñ ng theo ngành (hơn 90%),. Hi n nay phân b NNL các DTTS c a t nh ñư c th c hi n trong m i quan h v i chuy n d ch cơ c u kinh t . Cùng v i quá trình chuy n d ch cơ c u kinh t theo hư ng CNH, HĐH, cơ c u lao ñ ng theo ngành ngh Kon Tum cũng t ng bư c chuy n ñ i theo hư ng tăng d n t l lao ñ ng trong lĩnh v c công nghi p và d ch v , gi m d n t l lao ñ ng trong nông nghi p. Tuy nhiên, n n kinh t c a t nh v n còn d u n c a n n kinh t t túc, t c p, cơ c u NNL các DTTS ho t ñ ng theo lo i hình cá
-13- nhân, s n xu t kinh doanh cá th v n chi m hơn 90% trong t ng s lao ñ ng. Đ c bi t là các dân t c Gia Rai, Bana, Xơ Đăng.... 2.2.2. Th c tr ng v ch t lư ng NNL các DTTS t nh Kon Tum trong th i gian qua a. Th c tr ng v ki n th c c a NNL các DTTS t nh Kon Tum trong th i gian qua Trình ñ ki n th c ngu n NNL các DTTS còn th p chưa ñáp ng ñư c nhu c u phát tri n c a t nh.toàn t nh, ñ n cu i năm h c 2008-2009 có 347 trư ng, 124.278 h c sinh, trong ñó h c sinh DTTS có 70.136 em, chi m t l 56,4%. C th : ngành h c m m non, có 14.288 HS DTTS/26.330 HS toàn ngành h c, chi m 54,3%; tương t b c ti u h c có 32.470 HS DTTS/49.940, chi m 65%; b c THCS có 20.356 HS DTTS/35.882, chi m 56,7%; b c THPT có 3.022 HS DTTS/12.126, chi m 25%. Tron ñó t l t t nghi p c p 3 ch chi m 1% trong t ng s h c sinh DTTS h c THPT. Qua ñó ta th y m t b ng ki n th c c a các DTTS trên ñ a bàn còn t nh còn th p, chưa ñáp ng ñư c nhu c u phát tri n c a t nh. B ng 2.13 H c v n c a dân cư nói chung và DTTS nói tiêng t i t nh Kon Tum năm 2009 Ngư i Tiêu chí DTTS Chung Kinh S năm ñi h c trung bình (Năm) 2.91 7.09 4.8 T l không ñi h c (%) 34.8 10.6 23.5 T l chưa t t nghi p c p 1 (%) 37.7 25.0 29.5 T l t t nghi p c p 1 (%) 22.1 18.8 23.0 T l t t nghi p c p 2 (%) 4.4 22.8 12.9 T t nghi p c p 3 1.0 22.8 11.1 Ngu n: T ng h p t s li u ñi u tra c c Th ng kê t nh Kon Tum
-14- b. Th c tr ng v k năng c a các DTTS t nh Kon Tum trong th i gian qua Tính t i năm 2010 toàn t nh có 13 ñơn v d y ngh (trong ñó có m t ñơn v ñào t o ngh ngoài công l p và 01 trư ng Trung c p ngh ñào t o h dài h n trung c p). Các ñơn v d y ngh kh o sát và xác ñ nh ngành ngh phù h p v i th c t ñ a phương như: m c dân d ng; n dân d ng; may dân d ng; may công nghi p; d t th c m; ñan lát; k thu t c o m cao su ti u ñi n; k thu t chăm sóc và tr ng các lo i rau, n m; k thu t sơ ch bi n nông s n sau thu ho ch; s a ch a xe máy; s a ch a cơ khí nh , máy công c cơ gi i nông nghi p và m t s ngành ngh khác phù h p v i ñ a phương. Qua kh o sát chưa ñ y ñ cho th y s cán b ngư i DTTS c a t nh ñư c ñào t o lý lu n, chuyên môn nghi p v còn r t ít. Đư c ñào t o v lý lu n chính tr ch chi m có 2,28%, t p hu n nghi p v khuy n nông - khuy n lâm ñ t 20,3%.; Không có trình ñ chuyên môn k thu t còn chi m 96,5% trong t ng các DTTS. Hi n nay, t l lao ñ ng ngư i DTTS có trình ñ chuyên môn k thu t c a t nh có xu hư ng tăng nh , nhưng r t ch m và th p hơn nhi u so v i ngư i dân t c ña s (dân t c Kinh) và ch y u tăng ñ i ngũ cán b công nhân viên ch c. Nhìn chung, ch t lư ng lao ñ ng c a l c lư ng lao ñ ng ngư i DTTS Kon Tum còn th p, lao ñ ng t p trung ch y u trong lĩnh v c nông nghi p. Đây là nguyên nhân chính làm h n ch s phát tri n c a t nh.
-15- B ng 2.11 Dân s 15 tu i tr lên chia theo trình ñ chuyên môn k thu t năm 2010 Trình ñ chuyên môn k thu t % Không Dân s Đ i Đơn v hành có trình % 15 tu i Trung Cao h c chính ñ Sơ tr lên c p ñ ng tr chuyên c p lên môn T ng s 275508 88.0 2.6 4.2 1.7 3.4 Kinh 144924 80.4 3.7 6.7 2.9 6.2 T ng các DTTS 130584 96.5 1.4 1.4 0.3 0.4 Ba Na 22600 97.9 0.5 1.1 0.3 0.2 Xơ-ñăng 66341 97.5 0.7 1.2 0.2 0.2 Gié Triêng 16952 96.5 0.9 1.8 0.2 0.5 Ngu n: S li u th ng kê c a Vi n Dân t c Vi t Nam c. Th c tr ng v nh n th c c a các DTTS t i t nh Kon Tum Nh n th c và năng l c t vươn lên thoát nghèo c a ngư i dân cũng như công tác xóa ñói, gi m nghèo còn h n ch . V m t nh n th c, ñ ng bào nghèo ý th c chưa ñ y ñ v vi c ph i t gi i thoát mình kh i c nh nghèo khó, chưa lo tích góp v n ñ ñ u tư phát tri n s n xu t - kinh doanh. 2.2.3. Th c tr ng v vi c nâng cao ñ ng l c thúc ñ y NNL các DTTS. a. Đ i s ng v t ch t B ng các chương trình, d án c a Chính ph và c a t nh, Kon Tum ñã xây d ng ñư c hơn 1.600 công trình các lo i; trên 12 nghìn lư t h ñư c h tr v n s n xu t; trên 21 nghìn lư t h nghèo DTTS
-16- ñư c h tr v nhà , ñ t , ñ t s n xu t; 1.747 h ñư c ñ nh canh ñ nh cư. T ng kinh phí ñ u tư cho các chương trình, d án vùng ñ ng bào dân t c c a Kon Tum lên ñ n hàng nghìn t ñ ng, trong ñó riêng kinh phí do Trung ương ñ u tư là trên 700 t ñ ng. Tuy nhiên thách th c l n nh t ñ i v i công tác dân t c trên ñ a bàn là t l h nghèo các xã ñ c bi t khó khăn còn cao, chi m trên 40%. S h nghèo là ñ ng bào DTTS l i chi m t i 90% t ng s h nghèo chung trong t nh, k t qu xóa nghèo thi u tính b n v ng. b. Đ i s ng tinh th n c a các DTTS Trong nh ng năm qua, Đ ng và nhà nư c ñã có nhi u chính sách, ch ñ ñãi ng ñ c bi t v i ngư i lao ñ ng là DTTS,Ngoài phát tri n kinh t - xã h i, các phong trào, chương trình văn hoá văn ngh , th d c th thao ñư c phát ñ ng, góp ph n nâng cao ñ i s ng văn hoá tinh th n cho bà con. Tuy nhiên ñ i trong công tác tri n khai các chính sách ñãi ng ñ i v i ngư i lao ñ ng là DTTS còn nhi u b t c p, công tác th c hi n còn manh mún, chưa ñ ng b . Các chính sách an sinh xã h i chưa th c s hi u qu theo m c ñích c a t nh ñ ra. c. C i thi n ñi u ki n làm vi c Trong nh ng năm qua Đ ng và nhà nư c không ng ng quan tâm, chăm lo t i ñ i s ng, vi c làm c a ngư i lao ñ ng t nh Kon Tum nói chung và ngư i lao ñ ng DTTS nói riêng. Đi u ki n làm vi c c a ngư i lao ñ ng có nhi u c i thi n ñáng k . Tuy nhiên t xu t phát ñi m th p, Cơ s h t ng, ñi u ki n làm vi c ngư i lao ñ ng c a t nh Kon Tum nói chung và ñ ng bào DTTS còn g p nhi u khó khăn, cơ s v t ch t, máy móc thi t b , k thu t còn l c h u.
-17- d. S thăng ti n Kon Tum, các c p u Đ ng ñã m 172 l p b i dư ng lý lu n chính tr cho hơn 6.000 lư t cán b Đoàn - H i, cán b tr và Đ ng viên m i k t n p. Đã có hơn 150 lư t cán b ch ch t c a Đoàn thanh niên ñư c phân công gi các cương v ch ch t c a c p u Đ ng và chính quy n cơ s , quy ho ch 985 lư t cán b tr (trong ñó cán b DTTS chi m 31,4%); c ñi ñào t o, b i dư ng, t p hu n nâng cao k năng nghi p v 212 cán b là ngư i DTTS; c tuy n 251 thanh niên DTTS vào h c các trư ng ñ i h c ñ t o cán b ngu n cho các ngành ñ a phương. Tuy nhiên trong th c t ch t lư ng h c t p c a ñ i ngũ DTTS còn h n ch so v i yêu c u th c ti n. Tuy ñã có nhi u c g ng trong ñào t o, b i dư ng ñ i ngũ cán b ch ch t cơ s , nh t là v i c p xã, nhưng ñ n nay v n còn nhi u ch c danh chưa ñ t chu n theo Quy ñ nh s 04/2004 c a B trư ng B N i v . Trong ñó, chưa ñ t h c v n THPT còn 50,58%, chuyên môn, nghi p v còn 59,4% và lý lu n chính tr còn 20,32%. 2.3. NGUYÊN NHÂN C A TH C TR NG PHÁT TRI N NGU N NHÂN L C CÁC DÂN T C THI U S NÓI TRÊN 2.3.1 Nh ng ñ c ñi m truy n th ng tác ñ ng ñ n s phát tri n NNL các DTTS Kon Tum Phương th c s n xu t tr ng tr t nương r y là ho t ñ ng kinh t truy n th ng ñem l i ngu n thu nh p chính cho các dân t c Kon Tum. Ngư i DTTS KonTum ch u nh hư ng n ng n tâm lý, thói quen, l i s ng còn nhi u nét l c h u, th ñ ng do phương th c s n xu t nh , ph thu c nhi u vào t nhiên mang l i. Đây là m t khó khăn r t l n trong vi c phát tri n ngu n nhân l c các DTTS ñây ñ
-18- có th ñáp ng ñư c yêu c u c a quá trính s n xu t m i ngày càng hi n ñ i. 2.3.2 S v n d ng các chính sách c a Đ ng và nhà nư c ñ i v i NNL là ñ ng bào các DTTS Trong nh ng năm qua, Đ ng và Nhà nư c ta ñă có nhi u chính sách ch trương, chương trình, d án c th , thi t th c ñ i v i vùng ñ ng bào DTTS, nh t là ñ i v i nh ng vùng ñ c bi t khó khăn. Nh ng ch trương ñó ñă t o ñi u ki n thu n l i cho ñ ng bào DTTS phát tri n kinh t - xã h i, nâng cao ch t lư ng cu c s ng c v v t ch t và tinh th n, nhanh chóng ñưa các vùng này thoát kh i tình tr ng nghèo nàn, l c h u, ch m phát tri n, t ng bư c hòa nh p vào s phát tri n chung c a c nư c. Tuy nhiên s v n d ng các chính sách còn nhi u h n ch , nhi u chính sách c a Đ ng và nhà nư c còn chưa phát huy h t hi u qu ñ i v i ngư i lao ñ ng là DTTS. Công tác ph i h p gi a các cơ quan, ban, ngành thu c chính quy n v i m t tr n và ñoàn th trong vi c tuyên truy n v n ñ ng, tri n khai, th c hi n ch trương, chính sách c a Đ ng, các chương trình m c tiêu qu c gia t i m t s ñ a phương chưa ch t ch nên hi u qu chưa cao.
-19- CHƯƠNG 3 M T S GI I PHÁP PHÁT TRI N NGU N NHÂN L C CÁC DTTS T NH KON TUM TRONG TH I GIAN T I 3.1. CĂN C C A VI C XÂY D NG GI I PHÁP 3.1.1. Căn c xu hư ng phát tri n c a xã h i Đ t nư c ñang bư c vào m t th i kỳ phát tri n m i, nh ng cơ h i và thách th c chưa t ng có. Nhưng th c tr ng ngu n nhân l c hi n nay khó cho phép t n d ng t t nh t nh ng cơ h i ñang ñ n, th m chí, có nguy cơ khó vư t qua nh ng thách th c, kéo dài s t t h u... Tính ñ n năm 2010, c nư c có l c lư ng lao ñ ng khá hùng h u v i trên 50 tri u ngư i trong ñ tu i lao ñ ng B t c p này ñ t ra yêu c u c p bách c a vi c phát tri n nhân l c ñáp ng yêu c u phát tri n kinh t -xã h i trong b i c nh h i nh p ngày càng sâu r ng v i n n kinh t th gi i. 3.1.2. Căn c vào ti m năng c a t nh Kon Tum N m phía B c Tây Nguyên, v i v th ñ a - chính tr , ñ a - kinh t quan tr ng, tài nguyên thiên nhiên phong phú ña d ng, k t c u h t ng t ng bư c ñư c nâng c p ñ ng b , Kon Tum có khá nhi u l i th ñ vươn lên thoát nghèo, phát tri n theo hư ng công nghi p hoá, hi n ñ i hoá. Kon Tum có khí h u nhi t ñ i gió mùa cao nguyên. 3.1.3. M t s quan ñi m có tính nguyên t c khi xây d ng gi i pháp a. Quá trình phát tri n NNL các DTTS ph i tôn tr ng gi gìn và phát huy nh ng giá tr mang ñ m b n s c văn hóa c a các dân t c Kon Tum b. Phát tri n NNL các DTTS ph i tùy vào tình hình c th c a t ng
-20- ñ a phương 3.2. CÁC GI I PHÁP C TH 3.2.1. Hoàn thi n cơ c u NNL các DTTS c a t nh Kon Tum C n th c hi n t t Công tác ñào t o, b i dư ng ñ i ngũ cán b ngư i DTTS g n v i quy ho ch, k ho ch ñào t o cho t ng ch c danh. Vi c l p k ho ch ñào t o, b i dư ng cán b , công ch c ñư c th c hi n hàng năm. Công tác tuy n ch n các em h c sinh ngư i DTTS ñ c ñi ñào t o ñ i h c, cao ñ ng, trung h c chuyên nghi p t i các trư ng c n ñư c chú tr ng hơn. Công tác b trí, s d ng các em h c sinh, sinh viên ngư i DTTS sau t t nghi p luôn ph i ñư c quan tâm th c hi n t t. Ngay t khâu tuy n ch n ban ñ u ñ c ñi ñào t o, T nh Kon Tum ph i có k ho ch b trí công tác cho các em sau này khi ra trư ng.Th c hi n các chính sách ưu ñãi, khuy n khích ñ i v i các Doanh nghi p, công ty s d ng NNL là các DTTS t i ñ a phương. 3.2.2. Nâng cao ch t lư ng NNL c a các DTTS c a t nh a. Hoàn thi n vi c nâng cao trình ñ văn hóa, trình ñ chuyên môn Đ i v i NNL là ngư i DTTS thì vi c nâng cao trình ñ văn hóa và trình ñ chuyên môn càng có ý nghĩa quan tr ng, vì nhìn chung trên trình ñ văn hóa và trình ñ chuyên môn c a NNL là DTTS còn r t th p. Hơn n a NNL này chi m ph n l n s lư ng NNL trên toàn t nh nên vi c nâng cao trình ñ văn hóa có ý nghĩa quan tr ng trong vi c phát tri n NNL nói chung c a T nh Kon Tum. b. Hoàn thi n k năng cho NNL các DTTS cơ s , t p trung v các trung tâm b i dư ng, các trung tâm này ngoài nhi m v b i dư ng lý lu n chính tr , qu n lý nhà nư c, xây d ng Đ ng cho cán b cơ s , còn có nhi m v b i dư ng các ki n th c, k thu t tr ng tr t, chăn nuôi thu ho ch, ch bi n cho cán