Tóm tắt Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Quản lý đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nước tại Tổng cục Thống kê, Bộ Kế hoạch và Đầu tư

Chia sẻ: Tomhum999 Tomhum999 | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:26

Thêm vào BST

Báo xấu

26
lượt xem 4
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Luận văn mô tả và phân tích thực trạng, lý giải sự cần thiết phải hoàn thiện quản lý đầu tư XDCB từ nguồn ngân sách nhà nước nói chung và quản lý đầu tư XDCB từ ngân sách nhà nước của cơ quan TCTK, Bộ Kế hoạch và Đầu tư nói riêng; trên cơ sở đó đưa ra các giải pháp đồng bộ trong hoạt động nhằm hoàn thiện hơn về quản lý đầu tư XDCB từ ngân sách nhà nước để đáp ứng hơn nữa yêu cầu quản lý của cơ quan TCTK hiện nay và trong thời gian tới

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tóm tắt Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Quản lý đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nước tại Tổng cục Thống kê, Bộ Kế hoạch và Đầu tư

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ ------------/------------ ----/---- HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA ĐẶNG BÌNH KHANH QUẢN LÝ ĐẦU TƢ XÂY DỰNG CƠ BẢN TỪ NGÂN SÁCH NHÀ NƢỚC TẠI TỔNG CỤC THỐNG KÊ, BỘ KẾ HOẠCH VÀ ĐẦU TƢ CHUYÊN NGÀNH QUẢN LÝ CÔNG Mã số: 60.34.04.03 TÓM TẮT LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG HÀ NỘI – NĂM 2018
Công trình được hoàn thành tại: HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: TS. LÊ TOÀN THẮNG Phản biện 1: PGS.TS. Trần Văn Giao, Học viện Hành chính Quốc gia……………………………………… Phản biện 2: PGS.TS. Lê Thị Anh Vân, Trường Đại học Kinh tế Quốc dân…………………………………… Luận văn được bảo vệ tại Hội đồng chấm luận văn thạc sĩ, Học viện Hành chính Quốc gia Địa điểm: Phòng họp 402, Nhà A - Hội trường bảo vệ luận văn thạc sĩ, Học viện Hành chính Quốc gia Số: 77 - Đường Nguyễn Chí Thanh - Quận Đống Đa – TP Hà Nội Thời gian: vào hồi 10h giờ 00 ngày 22 tháng 5 năm 2018 Có thể tìm hiểu luận văn tại Thư viện Học viện Hành chính Quốc gia hoặc trên trang Web Khoa Sau đại học, Học viện Hành chính Quốc gia
MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài nghiên cứu Đầu tư XDCB là một hoạt động phổ biến trong nền kinh tế quốc dân, đóng vai trò quan trọng trong việc tạo ra sự tăng trưởng kinh tế, và khẳng định: Có đầu tư thì mới có phát triển. Tuy nhiên, đầu tư XDCB là lĩnh vực tương đối phức tạp, liên quan đến nhiều ngành, nhiều lĩnh vực, nhiều cơ quan, đơn vị tham gia quản lý và thực hiện, đặc biệt phải xử lý đa dạng các mối quan hệ dân sự, quan hệ hành chính và nhiều mối quan hệ khác. Quá trình thực hiện đầu tư XDCB phải trải qua nhiều giai đoạn từ chủ trương đầu tư, lập DAĐT; khảo sát, thiết kế xây dựng công trình; lựa chọn nhà thầu trong hoạt động xây dựng; tổ chức, giám sát thi công xây dựng công trình, quản lý DAĐT thanh, quyết toán VĐT và các hoạt động khác có liên quan đến xây dựng công trình. Quá trình thực hiện luôn luôn phải sử dụng một lượng vốn lớn, trong một thời gian tương đối dài. Do đó, đòi hỏi phải có sự quản lý chặt chẽ về các mặt như môi trường, kỹ thuật, công nghệ, con người thực hiện ... để các dự án, công trình sau khi hoàn thành đưa vào sử dụng mới phát huy hiệu quả cao. Căn cứ Quyết định số 54/2010/QĐ-TTg ngày 24/8/2010 của Thủ tướng Chính phủ Quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Tổng cục Thống kê trực thuộc Bộ Kế hoạch và Đầu tư; Quyết định số 65/2013/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ sửa đổi, bổ sung Điểm a Khoản 1 Điều 3 Quyết định số 54/2010/QĐ-TTg. Theo đó, TCTK được tổ chức thành hệ thống ngành dọc từ Trung ương đến địa phương theo đơn vị hành chính (cụ thể đến tận Chi cục Thống kê cấp huyện). Trong thời gian qua, được sự quan tâm của Chính phủ, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính và chính quyền địa phương, cơ sở vật 1
chất (trụ sở, trang thiết bị làm việc) của các đơn vị thuộc TCTK từng bước được xây dựng mới hoặc nâng cấp, tăng cường đáng kể và ngày càng phục vụ tốt, đáp ứng với nhiệm vụ chuyên môn của công chức, viên chức, tạo điều kiện cho việc thực hiện nhiệm vụ chính trị của toàn ngành.Tuy nhiên, công tác quản lý VĐT XDCB của ngành trong những năm qua còn nhiều hạn chế bất cập từ khâu lập quy hoạch, lập dự án, thực hiện dự án đến thanh, quyết toán VĐT,... dẫn đến tình trạng xây dựng dàn trải, nợ đọng XDCB lớn. Vì vậy, hiệu quả sử dụng VĐT XDCB từ NSNN của TCTK còn hạn chế. Tình trạng thất thoát, lãng phí VĐT XDCB từ NSNN vẫn còn nhiều. Xuất phát từ những vấn đề trên đòi hỏi phải tăng cường hoàn thiện công tác quản lý VĐT XDCB hơn nữa, có như vậy VĐT mới được sử dụng hợp lý. Việc tìm kiếm những giải pháp hoàn thiện quản lý VĐT XDCB từ NSNN là vấn đề rất cấp thiết. Đó cũng là lí do của việc lựa chọn và nghiên cứu đề tài: "Quản lý đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nước tại Tổng cục Thống kê, Bộ Kế hoạch và Đầu tư”. 2. Tình hình nghiên cứu đề tài Cho đến nay đã có rất nhiều công trình nghiên cứu vềcơ chế quản lý đầu tư XDCB từ ngân sách nhà nước. Các đề án đó đã nghiên cứu trên phạm vi một tỉnh, một địa phương hoặc một lĩnh vực nào đó, trên những giác độ khác nhau với những chuyên ngành khác nhau, có thể kể đến một số công trình nghiên sau: Phạm Thị Thanh Hương (2015), Quản lý chi đầu tư xây dựng cơ bản từ Ngân sách Nhà nước cho ngành nông nghiệp tại Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Hòa Bình, Luận văn thạc sĩ Tài chính- Ngân hàng, Học viện Hành chính Quốc gia, năm 2015. Đặng Thị Phương Nga (2015), Quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn ngân sách Nhà nước thuộc Bộ Y tế, Luận văn thạc sĩ quản lý Hành chính công, Học viện Hành chính Quốc gia, năm 2
2015. Nguyễn Hoàng Phương Dung (2017), Quản lý đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng giao thông từ nguồn vốn ngân sách trên địa bàn tỉnh QuảngNgãi, Luận văn thạc sĩ kinh tế, Đại học kinh tế- Đại học Đà Nẵng. Các công trình trên đã đề cập đến một số vấn đề có liên quan như việc chi, quản lý VĐT xây dựng của tỉnh, bộ. Tuy nhiên, Tổng cục Thống kê là một ngành dọc, việc nghiên cứu vấn đề quản lý DAĐT xây dựng bằng ngân sách nhà nước tại cơ quanTCTK chưa có, không trùng lặp và mang tính đặc thù của ngành thống kê. 3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu của đề tài 3.1. Mục đích nghiên cứu Đánh giá thực trạng tình hình đầu tư XDCB; hiệu quả sử dụng vốn đầu tư XDCB và công tác quản lý hoạt động đầu tư từ NSNN những năm qua của cơ quan TCTK, Bộ Kế hoạch và Đầu tư; Đề xuất phương hướng và một số giải pháp hoàn thiện quản lý đầu tư XDCB tại cơ quan Tổng cục Thống kê. 3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu + Hệ thống hóa và phân tích sáng tỏ những vấn đề lý luận và thực tiễn về quản lý đầu tư XDCB từ nguồn ngân sách nhà nước; + Phân tích thực trạng quản lý đầu tư XDCB từ ngân sách nhà nước của cơ quan TCTK, Bộ Kế hoạch và Đầu tư; + Đề xuất phương hướng và giải pháp Quản lý đầu tư XDCB từ ngân sách nhà nước của TCTK, Bộ Kế hoạch và Đầu tư. 4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu 4.1.Đối tượng nghiên cứu Những vấn đề lý luận và thực tế về quản lý đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nước của Tổng cục Thống kê, Bộ Kế hoạch và Đầu tư. 3
4.2. Phạm vị nghiên cứu - Về nội dung:Quản lý đầu tư XDCB từ ngân sách nhà nước của TCTK, Bộ Kế hoạch và Đầu tư - từ cơ quan Trung ương (TCTK) đến cơ quan địa phương (cho đến Chi cục Thống kê cấp huyện); - Về thời gian: Đánh giá thực trạng quản lý đầu tư XDCB từ ngân sách nhà nước của TCTK, Bộ Kế hoạch và Đầu tư giai đoạn 2013-2017. 5. Phƣơng pháp nghiên cứu - Phương pháp luận: Nghiên cứu đề tài dựa trên phương pháp luận duy vật biện chứng và duy vật lịch sử; - Phương pháp cụ thể: Đề tài sử dụng các phương pháp phân tích, tổng hợp, thống kê mô tả và so sánh, đồng thời kết hợp với tổng kết rút kinh nghiệm thực tiễn ở các đơn vị thuộc ngành để nghiên cứu, giải quyết vấn đề đặt ra của đề tài. 6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn Về mặt lý luận: Luận văn hệ thống hóa và làm rõ các vấn đề lý luận cơ bản về quản lý đầu tư XDCB từ nguồn ngân sách nhà nước đối với các đơn vị hành chính nói chung và của cơ quan TCTK nói riêng. Về mặt thực tế: Luận văn mô tả và phân tích thực trạng, lý giải sự cần thiết phải hoàn thiện quản lý đầu tư XDCB từ nguồn ngân sách nhà nước nói chung và quản lý đầu tư XDCB từ ngân sách nhà nước của cơ quanTCTK, Bộ Kế hoạch và Đầu tư nói riêng; trên cơ sở đó đưa ra các giải pháp đồng bộ trong hoạt động nhằm hoàn thiện hơn về quản lý đầu tư XDCB từ ngân sách nhà nước để đáp ứng hơn nữa yêu cầu quản lý của cơ quanTCTK hiện nay và trong thời gian tới. 4
7. Kết cấu của luận văn Ngoài phần mở đầu, kết luận, các phụ lục, danh mục tài liệu tham khảo, luận văn được kết cấu thành 3 chương: Chương 1: Cơ sở khoa học vềquản lý đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nước. Chương 2: Thực trạng quản lý đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nước của cơ quan Tổng cục Thống kê, Bộ Kế hoạch và Đầu tư. Chương 3: Phương hướng và giải pháp Quản lý đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nước của Tổng cục Thống kê, Bộ Kế hoạch và Đầu tư. CHƢƠNG 1 CƠ SỞ KHOA HỌC VỀQUẢN LÝ ĐẦU TƢ XÂY DỰNG CƠ BẢN TỪ NGÂN SÁCH NHÀ NƢỚC 1.1. Tổng quan vềquản lý đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nước 1.1.1. Các khái niệm cơ bản 1.1.1.1. Quản lý là hoạt động nhằm tác động một cách có tổ chức và định hướng của chủ thể quản lý vào một đối tượng nhất định để điều chỉnh các quá trình xã hội và hành vi con người, nhằm duy trì tính ổn định và phát triển của đối tượng để đạt được mục tiêu dự kiến. 1.1.1.2. Quản lý nhà nước chính là hoạt động thực thi quyền lực nhà nước do các cơ quan QLNN tiến hành đối với tất cả mọi cá nhân và tổ chức trong xã hội, trên tất cả các mặt của đời sống xã hội bằng cách sử dụng quyền lực nhà nước có tính cưỡng chế đơn phương nhằm mục tiêu phục vụ lợi ích chung của cả cộng đồng, duy trì ổn định, an ninh trật tự và thúc đẩy xã hội phát triển theo một định hướng thống nhất của nhà nước. 1.1.1.3. Đầu tư là sự bỏ vốn (chi tiêu vốn) cùng với các nguồn lực khác trong hiện tại để tiến hành một hoạt động nào đó (tạo ra, khai thác, sử dụng một tài sản) nhằm thu về các kết quả có lợi trong tương lai. 5
1.1.1.4. Đầu tư xây dựng cơ bản:được hiểu là việc bỏ vốn để xây dựng mới, mở rộng hoặc cải tạo những công trình xây dựng nhằm mục đích phát triển, duy trì, nâng cao chất lượng công trình hoặc sản phẩm, dịch vụ trong một thời hạn nhất định. 1.1.1.5. Dự án đầu tư xây dựng cơ bản:là tập hợp các đề xuất có liên quan đến việc sử dụng vốn để tiến hành hoạt động xây dựng mới, sửa chữa, cải tạo công trình xây dựng nhằm phát triển, duy trì, nâng cao chất lượng công trình hoặc sản phẩm, dịch vụ trong thời hạn và chi phí xác định. 1.1.1.6. Vốn: Trước hết, vốn được xem là toàn bộ những yếu tố được sử dụng vào việc sản xuất ra của cải; Vốn tạo nên sự đóng góp quan trọng đối với sự tăng trưởng của nền kinh tế. Có các hình thái vốn: Vốn hiện vật (máy móc, nguyên nhiên vật liệu, …), vốn bằng tiền, vốn tài nguyên thiên nhiên, vốn con người. Vốn kỹ thuật hay vốn vật chất là toàn bộ tài sản sản xuất, tài sản thiết bị cho phép tăng thêm sức sản xuất của lao động. 1.1.1.7. Vốn đầu tư cùng với lao động và đất đai là một trong những yếu tố đầu vào cơ bản của mọi quá trình sản xuất. 1.1.1.8. Vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách Nhà nước: là toàn bộ những chi phí đã bỏ ra để đạt được mục đích đầu tư bao gồm chi phí cho việc khảo sát quy hoạch xây dựng, chi phí chuẩn bị đầu tư, chi phí thiết kế và xây dựng, mua sắm, lắp đặt máy móc thiết bị và các chi phí khác được ghi trong tổng dự toán”. 1.1.2. Đặc điểm, phân loại đầu tư xây dựng cơ bản 1.1.2.1. Đặc điểm đầu tư xây dựng cơ bản từ vốn ngân sách nhà nước Thứ nhất, đầu tư XDCB từ NSNN chủ yếu là đầu tư xây dựng các công trình hạ tầng kinh tế - xã hội, công trình công cộng, trụ sở làm việc của các cơ quan nhà nước,... không có khả năng thu hồi vốn, hiệu quả kinh tế - xã hội do đầu tư những công trình này đem lại là rất lớn và có 6
ý nghĩa quan trọng trong phát triển kinh tế -xã hội, an ninh, quốc phòng của từng địa phương. Thứ hai, đầu tư XDCB từ NSNN thường chiếm tỷ trọng vốn lớn nhất trong tổng ĐTPT từ NSNN của cả nước nói chung và một ngành, lĩnh vực nói riêng. Thứ ba, Chính phủ trung ương hay chính quyền địa phương tham gia trực tiếp vào quản lý toàn bộ quá trình đầu tư xây dựng các công trình thuộc nguồn vốn NSNN nhằm đảm bảo sự phù hợp với chiến lược, qui hoạch và kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội. Thứ tư, các công trình sử dụng VĐT XDCB từ NSNN phụ thuộc rất lớn vào qui mô và khả năng cân đối của ngân sách. Thứ năm, vốn từ NSNN trong đầu tư XDCB được kiểm tra, kiểm soát chặt nhằm ngăn chặn tình trạng sử dụng không đúng mục đích, kém hiệu quả, lãng phí. 1.1.2.2. Đặc điểm về đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nước Thứ nhất, đầu tư XDCB được coi là yếu tố khởi đầu cơ bản cho sự phát triển và sinh lợi. Thứ hai, đầu tư đòi hỏi một khối lượng vốn lớn - là yếu tố khách quan nhằm tạo ra những điều kiện vật chất và kỹ thuật cần thiết đảm bảo cho yếu tố tăng trưởng và phát triển như: Xây dựng hệ thống kết cấu hạ tầng, xây dựng trụ sở các cơ quan nhà nước... Thứ ba, quá trình đầu tư XDCB phải được trải qua một thời gian lao động rất dài mới có thể đưa vào khai thác, sử dụng được; sản phẩm đầu tư XDCB mang tính đặc biệt và tổng hợp, sản xuất không theo một dây chuyền hàng loạt, mà mỗi công trình, mỗi dự án có kiểu cách, tính chất khác nhau. Thứ tư, đầu tư là một lĩnh vực có rủi ro lớn, rủi ro trong lĩnh vực đầu tư XDCB chủ yếu là do thời gian của quá trình đầu tư kéo dài. 7
Những đặc điểm của hoạt động đầu tư trên đây sẽ là cơ sở khoa học giúp cho việc đề xuất những biện pháp quản lý VĐT thích hợp nhằm nâng cao hiệu quả kinh tế - xã hội của quá trình đầu tư XDCB. 1.1.2.3. Phân loại dự án đầu tư xây dựng cơ bản - DAĐT xây dựng được phân loại theo quy mô, tính chất, loại công trình xây dựng của dự án (Theo quy định tại Nghị định 59/2015/NĐ-CP ngày 18/06/2015). - DAĐT xây dựng được phân loại theo loại nguồn vốn sử dụng gồm: Dự án sử dụng vốn ngân sách nhà nước, dự án sử dụng vốn nhà nước ngoài ngân sách và dự án sử dụng vốn khác. 1.1.3. Trình tự đầu tư và tổ chức triển khai thực hiện đầu tư xây dựng cơ bản 1.1.3.1. Trình tự đầu tư xây dựng cơ bản Có 03 giai đoạn trong trình tự ĐTXD, gồm chuẩn bị dự án, thực hiện dự án và kết thúc xây dựng đưa công trình của dự án vào khai thác sử dụng. 1.1.3.2. Tổ chức triển khai thực hiện đầu tư 1.1.4. Vai trò của các nhân tố đối với quản lý nhà nƣớc về đầu tƣ xây dựng cơ bản từ nguồn vốn ngân sách nhà nƣớc 1.1.4.1. Về công tác lập các dự án đầu tư 1.1.4.2. Về quyết định đầu tư và kế hoạch vốn đầu tư 1.1.4.3. Về công tác lựa chọn nhà thầu và nghiệm thu công trình 1.1.4.4. Về công tác thanh toán vốn đầu tư 1.1.4.5. Về công tác báo cáo quyết toán, thanh tra 1.1.4.6. Công tác lập và quản lý dự toán công trình 1.1.4.7. Các nhân tố về cơ chế chính sách 1.1.4.8. Thực hiện thanh, kiểm tra các dự án đối với đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn vốn ngân sách nhà nước 8
1.2. Quản lý đầu tƣ xây dựng cơ bản từ nguồn vốn NSNN 1.2.1. Sự cần thiết phải quản lý nhà nước về đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn vốn ngân sách nhà nước 1.2.1 hạn chế của quản lý đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn vốn ngân sách nhà nước hiện nay 1.2.1.2. Do yêu cầu xây dựng nền tài chính công hiện đại, hiệu quả đòi hỏi phải có sự thay đổi về cơ chế quản lý ngân sách nhà nước cho đầu tư xây dựng cơ bản (Hệ thống các chính sách pháp luật về đầu tư xây dựng) 1.2.1 1.2.1.4. Do yêu cầu phải chống lãng phí, thất thoát trong đầu tư xây dựng cơ bản 1.2.2. Nội dung quản lý đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn vốn ngân sách nhà nước 1.2.2.1. Xây dựng và ban hành hệ thống chính sách, pháp luật về quản lý đầu tư xây dựng cơ bản 1.2.2.2. Tổ chức bộ máy quản lý nhà nước về đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn vốn ngân sách nhà nước 1.2.2.3. Hoạt động đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn vốn NSNN 1.2.2.4. Về thanh tra, kiểm tra, giám sát quản lý nhà nước đối với đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn vốn ngân sách nhà nước 1.2.3. Tiêu chí đánh giá hiệu lực, hiệu quả quản lý đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn vốn ngân sách 1.2.3.1. Nhóm tiêu chí trực tiếp 1.2.3.2. Nhóm tiêu chí gián tiếp 1.2.4. Các nhân tố ảnh hƣởng đến quá trình quản lý nhà nƣớc về đầu tƣ xây dựng cơ bản từ nguồn vốn ngân sách nhà nƣớc 1.2.4.1. Nhóm các yếu tố thuộc môi trường vĩ mô 9
1.2.4.2. Nhóm các yếu tố thuộc về đơn vị sử dụng ngân sách 1.3. Kinh nghiệm về quản lý đầu tƣ xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nƣớc của một số ngành trong nƣớc, kinh nghiệm quốc tế và bài học cho cơ quan Tổng cục Thống kê 1.3.1. Kinh nghiệm hoàn thiện quản lý đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nước của một số ngành trong nước 1.3.1.1.Kinh nghiệm quản lý nhà nước về đầu tư xây dựng cơ bản ở Tập đoàn điện lực Việt Nam. 1.3.1.2.Kinh nghiệm quản lý nhà nước về đầu tư xây dựng cơ bản ở Tổng Công ty công nghiệp xi măng Việt Nam. 1.3.1.3.Kinh nghiệm quản lý dự án đầu tư xây dựng của Nhật Bản 1.3.2. Bài học cho cơ quan Tổng cục Thống kê về hoàn thiện quản lý đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nước có thể tham khảo 1.4. Tóm tắt chƣơng 1 Luận văn đã được hệ thống hóa cơ sở khoa học về đầu tư XDCB và QLNN đối với đầu tư XDCB nói chung cũng như luận giải khái niệm về quản lý đầu tư XDCB nói riêng. Đồng thời chỉ rõ vai trò, mục đích, nội dung, những nhân tố tác động đến quản lý đầu tư XDCB bằng nguồn vốn NSNN, tổng kết kinh nghiệm một số nước trên thế giới và một số cơ quan hành chính nhà nước, tập đoàn, tổng công ty nhà nước, rút ra bài học có thể nghiên cứu tại TCTK. Chương này làm cơ sở lý luận cho việc phân tích đánh giá thực trạng và đề xuất hệ thống giải pháp hoàn thiện công tác quản lý đầu tư XDCB bằng nguồn vốn NSNN của TCTK được trình bày trong các chương tiếp theo. 10
CHƢƠNG 2 THỰC TRẠNG QUẢN LÝ ĐẦU TƢ XÂY DỰNG CƠ BẢN TỪ NGÂN SÁCH NHÀ NƢỚCCỦA CƠ QUANTỔNG CỤC THỐNG KÊ, BỘ KẾ HOẠCH VÀ ĐẦU TƢ 2.1. Khái quát chung về cơ quan Tổng cục Thống kê và công tác quản lý đầu tư xây dựng cơ bản của cơ quan Tổng cục Thống kê 2.1.1. Sự hình thành và phát triển của Tổng cục Thống kê 2.1.2. Chức năng, nhiệm vụ của cơ quan Tổng cục Thống kê 2.1.2.1. Vị trí và chức năng TCTK là cơ quan trực thuộc Bộ Kế hoạch và Đầu tư, thực hiện chức năng tham mưu, giúp Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư QLNN về thống kê; tổ chức các hoạt động thống kê và cung cấp thông tin thống kê kinh tế - xã hội cho các cơ quan, tổ chức và cá nhân theo quy định của pháp luật. 2.1.2.2. Nhiệm vụ và quyền hạn 2.1.3. Tổ chức bộ máy của cơ quan Tổng cục Thống kê TCTK được tổ chức thành hệ thống dọc từ Trung ương đến địa phương (cấp huyện) theo đơn vị hành chính, bảo đảm nguyên tắc tập trung thống nhất. 11
Sơ đồ 2.1. Cơ cấu tổ chức bộ máy của cơ quan TCTK (Nguồn tham khảo website của Tổng cục Thống kê) 12
Tình hình nhân sự của cơ quan Tổng cục Thống kê Tình hình nhân sự của cơ quan TCTKđược thể hiện qua một số bảng, biểu sau: Trình độ Số ngƣời Tỷ lệ (%) Trên đại học 127 38,2 Đại học 200 60 Cao đẳng, Trung cấp,CN kỹ thuật 6 1,8 Tổng số 333 100 Bảng 2.1: Tình hình chất lƣợng cán bộ, công chức của cơ quan Tổng cục Nguồn: Tổng cục Thống kê, tháng 4 năm 2017 Trªn ®¹i häc 60% 38% §¹i häc 2% CNKTTổng cục Biểu đồ 2.1. Chất lƣợng đào tạo công chức của cơ quan Về độ tuổi của cán bộ, công nhân viên chức của cơ quan Tổng cục được thể hiện qua bảng sau: Độ tuổi 20-30 31-40 41-50 51-60 Số lượng (người) 55 145 70 63 Tỷ lệ % 16 44 21 19 Bảng 2.2: Tình hình độ tuổi cán bộ, công chức của cơ quan TCTK Nguồn: Tổng cục Thống kê, tháng 4 năm 2017 2.1.4. Bộ máy quản lý công táctài chính của cơ quan TCTK TCTK là đơn vị dự toán cấp II, là cơ quan quản lý về mặt nhân sự và kinh phí ngân sách đối với các CTK tỉnh, thành phố. Hiện nay mô 13
hình quản lý kinh phí ngành Thống kê (Quản lý tài chính, tài sản; Quản lý đầu tư XDCB) được tổ chức như sau: Sơ đồ 2.2: Tổ chức bộ máy quản lý tài chính của TCTK Vụ Kế hoạch tài chính thuộc TCTK, thực hiện các nhiệm vụ sau trong bộ máy quản lý tài chính nói chung và quản lý ĐTXDCB nói riêng của Tổng cục: - Xây dựng kế hoạch, chương trình và dự án về tài chính, đầu tư xây dựng; - Xây dựng quy chế, quy định, hướng dẫn công tác quản lý tài chính, tài sản; - Lập dự toán, phân bổ và tổ chức thực hiện dự toán NSNN cho các đơn vị; - Hướng dẫn kiểm tra, giám sát các đơn vị trong Ngành về công tác quản lý tài chính, tài sản và XDCB; - Xét duyệt và tổng hợp báo cáo quyết toán năm. Thẩm định báo cáo quyết toán công trình hoàn thành, báo cáo quyết toán các dự án viện trợ, thông báo duyệt quyết toán NSNN năm của các đơn vị dự toán trong Ngành; 14
2.2. Tình hình quản lý đầu tƣ xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nƣớc của cơ quan Tổng cục Thống kê, Bộ Kế hoạch và Đầu tƣ 2.2.1. Hệ thống văn bản quy phạm pháp luật và chính sách có liên quan trong lĩnh vực quản lý dự án đầu tư xây dựng cơ bản của Tổng cục Thống kê 2.2.2. Công tác tổ chức bộ máy quản lý đầu tư xây dựng 2.2.2.1. Phân cấp quản lý đầu tư xây dựng 2.2.2.2. Quy trình thực hiện công tác quản lý đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nước của Tổng cục Thống kê Tổng cục trƣởng TCTK Vụ KHTC Cơ quan chuyên môn về xây dựng Chủ đầu tƣ (BQLDA) KBNN Sơ đồ 2.3. Mô hình quản lý đầu tƣ XDCB của ngành thống kê Chi chú: : Chỉ đạo, điều hành. : Tham mưu, tổng hợp. : Phối hợp trong công việc. Chủ đầu tư xây dựng công trình do Tổng cục trưởng quyết định sau khi Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư phê duyệt chủ trương đầu tư dự án. 15
Chủ đầu tƣ Ban QLDA Tổ giúp việc chuyên trách cho Chủ đầu tƣ Sơ đồ 2.4. Mô hình quản lý Chủ đầu tƣ Ghi chú: : Chỉ đạo, điều hành. : Tham mưu, giúp CĐT quản lý. : Phối hợp trong công việc. 2.2.3. Thực trạng công tác quản lý đầu tư xây dựng cơ bản của cơ quan Tổng cục Thống kê 2.2.3.1. Tình hình quản lý đầu tư xây dựng trụ sở làm việc của Tổng cục Thống kê trong những năm qua 2.2.3.2. Công tác quy hoạch tổng thể 2.2.3.3. Công tác chuẩn bị đầu tư 2.2.3.4. Công tác thực hiện dự án 2.2.3.5. Công tác bố trí và cấp phát vốn đầu tư xây dựng từ nguồn vốn ngân sách nhà nước của TCTK giai đoạn 2013-2017 2.2.4. Công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát và đánh giá đầu tư 2.3. Đánh giá thực trạng quản lý đầu tƣ xây dựng cơ bản từ nguồn ngân sách nhà nƣớc củaTCTK, Bộ Kế hoạch và Đầu tƣ 2.3.1. Những kết quả đạt được trong công tác quản lý đầu tư xây dựng cơ bản của Tổng cục Thống kê 2.3.1.1. Công tác hoàn thiện thể chế, XD các quy định, quy chế tài chính 2.3.1.2. Công tác tổ chức bộ máy quản lý đầu tư xây dựng cơ bản 16
2.3.1.3. Công tác quản lý và sử dụng kinh phí đầu tư xây dựng cơ bản 2.3.2. Những hạn chế và nguyên nhân của hạn chế 2.3.2.1. Hạn chế - Một số tồn tại của hệ thống văn bản pháp lý; - Công tác tổ chức bộ máy quản lý đầu tư còn nhiều bất cập; - Trình độ đội ngũ cán bộ trong lĩnh vực quản lý hoạt động đầu tư còn hạn chế; - Công tác xây dựng chiến lược đầu tư trong quy hoạch tầm nhìn ngắn hạn, thiếu tính khả thi; - Chủ trương đầu tư và công tác kế hoạch đầu tư chưa sát yêu cầu thực tiễn, thiếu cơ sở khoa học; - Công tác đền bù giải phóng mặt bằng chưa kịp thời; - Chất lượng công tác lập, thẩm định, phê duyệt dự án và thiết kế bản vẽ kỹ thuật thi công lập tổng dự toán còn buông lỏng ; - Công tác lựa chọn nhà thầu chưa phát huy hiệu quả; - Công tác quản lý chất lượng công trình còn buông lỏng; - Công tác thanh, kiểm tra; thanh, quyết toán vốn đầu tư các dự án còn hạn chế. 2.3.2.2. Nguyên nhân Nguyên nhân khách quan : + Là một ngành dọc nên các địa phương khác nhau thì vị trí địa lý, điều kiện tự nhiên là khác nhau. Nhiều địa phương phần lớn vốn ĐTPT hàng năm là phải chờ đợi vào nguồn vốn của Trung ương nên việc chủ động cân đối nguồn vốn để triển khai thực hiện một số mục tiêu, nhiệm vụ của đơn vị rất khó khăn; + Chưa huy động nguồn lực từ nguồn vốn ngoài Nhà nước hoặc nguồn vốn từ địa phương để đầu tư các dự án xây dựng trụ sở đơn vị mình; 17
+ Luật Đầu tư công triển khai rất chậm. Các dự án không thể giải ngân được và phải kéo dài thời hạn thanh toán vốn sang năm 2017 và 2018. Nguyên nhân chủ quan : Thứ nhất, công tác quản lý đầu tư còn yếu kém, chất lượng quy hoạch chưa cao, chưa thực sự là cơ sở vững chắc cho hoạch định các kế hoạch phát triển.. Thứ hai, cơ chế quản lý đầu tư xây dựng chưa rõ ràng và không ổn định. Phân công, phân cấp trách nhiệm chưa cụ thể, chủ thể tham gia QLNN và CĐT chưa rõ ràng, chồng chéo về chức năng, nhiệm vụ. Thứ ba,việc xây dựng chiến lược đầu tư trong quy hoạch tổng thể về phát triển kinh tế xã hội, quy hoạch ngành chưa đầy đủ và thiếu chính xác nên không thể trở thành chỗ dựa tin cậy cho các quyết định đầu tư ; Thứ tư, chất lượng công tác tư vấn thấp, năng lực của một số chủ đầu tư yếu,… 2.4. Tóm tắt chƣơng 2 Chương 2 đã đi sâu phân tích, đánh giá thực trạng quản lý đầu tư XDCB bằng nguồn vốn NSNN của TCTK giai đoạn 2013-2017, đồng thời chỉ ra những kết quả đã đạt được và hạn chế cũng như nguyên nhân bất cập trong quản lý đầu tư XDCB bằng nguồn vốn NSNN của TCTK. Trong giai đoạn này, nguồn VĐT XDCB của ngành tuy không nhiều nhưngđược sự quan tâm của Chính phủ, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính và chính quyền địa phương, cơ sở vật chất (trụ sở, trang thiết bị làm việc) của các đơn vị thuộc TCTK từng bước được nâng cấp, tăng cường đáng kể và ngày càng phục vụ tốt, đáp ứng với nhiệm vụ chuyên môn của công chức, viên chức, tạo điều kiện cho việc thực hiện nhiệm vụ chính trị của toàn ngành. 18