Tóm tắt Luận văn thạc sĩ Quản lý công: Quản lý nhà nước về đăng kiểm phương tiện thủy nội địa tại Cục Đăng kiểm Việt Nam

Chia sẻ: Hinh Duyệt | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:26

Thêm vào BST

Báo xấu

46
lượt xem 3
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Để đạt được mục tiêu đó, luận văn có nhiệm vụ nghiên cứu cụ thể sau: Phân tích và làm rõ những vấn đề lý luận cơ bản về QLNN về đăng kiểm PTTNĐ tại Cục ĐKVN: Đưa ra được khái niệm, định nghĩa, đặc điểm, vai trò và nội dung, thẩm quyền QLNN về đăng kiểm PTTNĐ; thẩm quyền của Cục ĐKVN trong QLNN về đăng kiểm PTTNĐ.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tóm tắt Luận văn thạc sĩ Quản lý công: Quản lý nhà nước về đăng kiểm phương tiện thủy nội địa tại Cục Đăng kiểm Việt Nam

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ --------/-------- -----/----- HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA PHẠM THỊ TRÀ MY QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ ĐĂNG KIỂM PHƯƠNG TIỆN THỦY NỘI ĐỊA TẠI CỤC ĐĂNG KIỂM VIỆT NAM Chuyên ngành: Quản lý công Mã số: 60 34 04 03 TÓM TẮT LUẬN VĂN THẠC QUẢN LÝ CÔNG HÀ NỘI – 2017
Luận văn được hoàn thành tại: HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS LƯƠNG THANH CƯỜNG Phản biện 1: TS. TRẦN THỊ DIỆU OANH HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA Phản biện 2: GS. TS PHẠM HỒNG THÁI ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI Luận văn được bảo vệ tại Hội đồng chấm luận văn, Học viện Hành chính Quốc gia Địa điểm: Phòng họp Khoa Nhà nước và Pháp luật Học viện Hành chính Quốc gia Số: 77, Nguyễn Chí Thanh, Đống Đa, Hà Nội Thời gian: vào hồi 14h ngày 11 tháng 07 năm 2017 Có thể tìm hiểu luận văn tại thư viện Học viện Hành chính Quốc gia hoặc trên trang Web của Khoa Sau đại học, Học viện Hành chính Quốc gia
PHẦN MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Trong thời gian qua, Cục ĐKVN đã thực hiện tốt chức năng QLNN trong lĩnh vực đăng kiểm PTTNĐ. Tuy nhiên, vẫn còn một số tồn tại, bất cập trong quá trình thực hiện do các yếu tố chủ quan cũng như các yếu tố khách quan, cần phải được xem xét, nghiên cứu một cách rất khoa học nhằm tìm ra nguyên nhân của những tồn tại cũng như các giải pháp thực hiện nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả của công tác quản lý. Vì vậy, việc nghiên cứu đề tài luận văn: "Quản lý nhà nước về đăng kiểm phương tiện thủy nội địa tại Cục Đăng kiểm Việt Nam" là cần thiết và mang tính thời sự rất cao. 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến luận văn Đỗ Trung Dũng (2015) trong đề tài “Nghiên cứu các giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước tại các cảng, bến thủy nội địa trên địa bàn quản lý của Cảng vụ Đường thủy nội địa khu vực I” Bùi Văn Minh, Lê Quốc Tiến (2016) trên bài “Thực trạng ngành hàng hải và giải pháp nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác quản lý nhà nước chuyên ngành hàng hải” (trên tạp chí Khoa học Hàng hải) Đã có những tiếp cận và nghiên cứu chung về QLNN của ngành GTVT nói chung hoặc về QLNN trong một số lĩnh vực cụ thể của ngành giao thông nhưng chưa có công trình khoa học nào nghiên cứu một cách toàn diện, về mặt lý luận cũng như các khía cạnh thực tiễn hoạt động QLNN về đăng kiểm PTTNĐ tại Cục ĐKVN. 3. Mục tiêu của luận văn - Phân tích và làm rõ những vấn đề lý luận cơ bản về QLNN về đăng kiểm PTTNĐ tại Cục ĐKVN: Đưa ra được khái niệm, định nghĩa, đặc điểm, vai trò và nội dung, thẩm quyền QLNN về đăng kiểm PTTNĐ; thẩm quyền của Cục ĐKVN trong QLNN về đăng kiểm PTTNĐ. 1
- Phân tích, đánh giá đúng đắn thực trạng QLNN về đăng kiểm PTTNĐ tại Cục ĐKVN thời gian qua: chỉ rõ những kết quả đạt được, những hạn chế, bất cập và nguyên nhân của những hạn chế, bất cập. - Đề xuất phương hướng, giải pháp, kiến nghị cụ thể nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả QLNN về đăng kiểm PTTNĐ tại Cục ĐKVN. 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của Đề tài Luận văn nghiên cứu thẩm quyền, nội dung, phạm vi, phương thức thực hiện chức năng QLNN về đăng kiểm PTTNĐ tại Cục ĐKVN trong khoảng thời gian thực hiện Luật Giao thông đường thuỷ nội địa năm 2004, đặc biệt là tập trung vào giai đoạn từ năm 2015 đến nay – giai đoạn thực hiện Thông tư số 48/2015/TT- BGTVT ngày 22/9/2015 của Bộ GTVT quy định về đăng kiểm PTTNĐ và Thông tư số 49/2015/TT-BGTVT ngày 22/9/2015 của Bộ GTVT quy định về tiêu chuẩn, nhiệm vụ và quyền hạn của lãnh đạo, đăng kiểm viên và nhân viên nghiệp vụ của đơn vị đăng kiểm phương tiện thủy nội. 5. Phương pháp nghiên cứu Phương pháp luận nghiên cứu luận văn là phép duy vật biện chứng và duy vật lịch sử của chủ nghĩa Mác – Lênin. - Phương pháp phân tích, tổng hợp nhằm bảo đảm những nội dung được nghiên cứu vừa có tính hệ thống, khái quát, vừa có tính chuyên sâu về từng vấn đề được đề cập. - Phương pháp so sánh, phương pháp lịch sử để nghiên cứu QLNN về đăng kiểm PTTNĐ tại Cục ĐKVN trong sự phát triển có tính lịch sử và so sánh đặc điểm, tính chất của nó giữa các giai đoạn lịch sử với nhau. Đồng thời, học viên còn so sánh QLNN về đăng kiểm PTTNĐ với các lĩnh vực QLNN khác, từ đó chỉ ra những điểm đặc thù cần phải quan tâm để nâng cao chất lượng hoạt động này. - Phương pháp thống kê được để xử lý những số liệu thực tiễn, đặc biệt là thực hiện QLNN về đăng kiểm PTTNĐ tại Cục ĐKVN. Qua các số liệu thực tiễn, nhất là các số liệu tổng hợp trong các báo cáo trong thời gian qua, học viên 2
xây dựng hệ thống các bảng biểu, đồ thị để khái quát những kết quả đạt được, những tồn tại, hạn chế trong lĩnh vực này. 6. Đóng góp mới của Luận văn Luận văn là công trình khoa học đầu tiên nghiên cứu có chuyên sâu và có hệ thống hoạt động QLNN về đăng kiểm PTTNĐ, đặc biệt là tổng kết được thực tiễn lĩnh vực này và đưa ra những giải pháp, kiến nghị phục vụ cho hoạt động thực tiễn của Cục ĐKVN. 7. Kết cấu của Luận văn Ngoài Phần mở đầu, Kết luận và Tài liệu tham khảo, Luận văn được kết cấu gồm 3 chương: Chương 1: Những vấn đề lý luận cơ bản của quản lý nhà nước về đăng kiểm phương tiện thủy nội địa Chương 2: Thực trạng quản lý nhà nước về đăng kiểm phương tiện thủy nội địa tại Cục Đăng kiểm Việt Nam Chương 3: Định hướng, giải pháp bảo đảm quản lý nhà nước về đăng kiểm phương tiện thủy nội địa tại Cục Đăng kiểm Việt Nam 3
CHƯƠNG 1: NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN CƠ BẢN VỀ QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ ĐĂNG KIỂM PHƯƠNG TIỆN THỦY NỘI ĐỊA 1.1. Phương tiện thuỷ nội địa và đăng kiểm phương tiện thuỷ nội địa 1.1.1. Khái niệm phương tiện thuỷ nội địa Theo luật giao thông đường thủy nội địa đã quy định: Phương tiện thuỷ nội địa là tàu, thuyền và các cấu trúc nổi khác, có động cơ hoặc không có động cơ, chuyên hoạt động trên đường thuỷ nội địa.[70] 1.1.2. Khái niệm, đặc điểm của đăng kiểm phương tiện thuỷ nội địa Từ thực tiễn hoạt động nghiệp vụ đăng kiểm, có thể quan niệm: Đăng kiểm phương tiện thuỷ nội địa là việc kiểm tra và xác nhận tiêu chuẩn an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường nhằm bảo đảm an toàn trong quá trình vận hành cho các phương tiện thuỷ nội địa. Hoạt động đăng kiểm PTTNĐ có những đặc điểm sau: Thứ nhất, hoạt động đăng kiểm PTTNĐ do cơ quan, tổ chức có thẩm quyền thực hiện theo thẩm quyền, trình tự, thủ tục và nội dung được pháp luật quy định. Hoạt động đăng kiểm PTTNĐ là một nội dung của QLNN về PTTNĐ, nằm trong nội dung QLNN về GTĐTNĐ. Thứ hai, nội dung đăng kiểm PTTNĐ gồm nhiều hoạt động cụ thể, gắn liền với việc so sánh, đối chiếu với các tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật và môi trường đã được quy định với thực tế. Thứ ba, đăng kiểm bao gồm nhiều hoạt động khác nhau và gắn liền với toàn bộ quá trình tồn tại và vận hành của PTTNĐ. Thứ tư, hoạt động đăng kiểm PTTNĐ gắn liền với việc kiểm tra phương tiện với nhiều hình thức khác nhau như: kiểm tra lần đầu, kiểm tra theo chu kỳ và kiểm tra bất thường. 4
1.2. Cấu thành quản lý nhà nước về đăng kiểm phương tiện thuỷ nội địa 1.2.1. Khái niệm, đặc điểm và vai trò quản lý nhà nước về đăng kiểm phương tiện thuỷ nội địa Có thể quan niệm: Quản lý nhà nuớc về đăng kiểm phương tiện thuỷ nội địa là sự tác động có tổ chức và điều chỉnh bằng quyền hành pháp đối với quá trình đăng kiểm phương tiện thuỷ nội địa nhằm bảo đảm an toàn trong quá trình vận hành cho các phương tiện thuỷ nội địa. Với quan niệm như trên, QLNN về đăng kiểm PTTNĐ có những đặc điểm sau: Thứ nhất, QLNN về đăng kiểm PTTNĐ là hoạt động thực thi quyền hành pháp trong lĩnh vực giao thông đường thủy nội địa . Thứ hai, QLNN về đăng kiểm PTTNĐ chỉ được tiến hành bởi những chủ thể có quyền năng hành pháp, được tổ chức thành hệ thống chặt chẽ. Thứ ba, QLNN về đăng kiểm PTTNĐ có tính chấp hành và điều hành Thứ tư, QLNN về đăng kiểm PTTNĐ là hoạt động mang tính liên tục Với điều kiện hiện nay và nhu cầu hoạt động giao thông, vận tải trong phát triển kinh tế xã hội thì hoạt động QLNN về đăng kiểm PTTNĐ có vai trò đặc biệt quan trọng. Vai trò đó được thể hiện trên các phương diện sau: Thứ nhất, QLNN về đăng kiểm PTTNĐ góp phần trực tiếp vào quá trình thực hiện các chủ trương, chính sách, pháp luật của Đảng và Nhà nước về lĩnh vực giao thông nói chung và GTĐTNĐ nói riêng. Thứ hai, QLNN về đăng kiểm PTTNĐ là điều kiện đầu tiên góp phần bảo đảm an toàn trong quá trình vận hành cho các PTTNĐ, góp phần thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội. 1.2.2. Chủ thể quản lý nhà nước về đăng kiểm phương tiện thuỷ nội địa 1.2.2.1. Chính phủ 5
Thẩm quyền QLNN về đăng kiểm PTTNĐ của Chính phủ nằm trong QLNN về lĩnh vực GTĐTNĐ, được quy định tại Điều 99 Luật GTĐTNĐ: Chính phủ thống nhất QLNN về giao thông đường thuỷ nội địa. 1.2.2.2. Bộ Giao thông – Vận Tải Thẩm quyền QLNN về đăng kiểm PTTNĐ của Bộ GTVT nằm trong QLNN về lĩnh vực GTĐTNĐ, được quy định tại Điều 99 Luật GTĐTNĐ: Bộ GTVT chịu trách nhiệm trước Chính phủ thực hiện QLNN về giao thông đường thuỷ nội địa. 1.2.2.3. Cục Đăng kiểm Việt Nam Theo Thông tư số 862/QĐ-BGTVT ngày 05/04/2013 của Bộ trưởng Bộ GTVT quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Cục ĐKVN, Cục ĐKVN là tổ chức trực thuộc Bộ GTVT, thực hiện chức năng QLNN về đăng kiểm đối với phương tiện giao thông và phương tiện, thiết bị xếp dỡ, thi công chuyên dùng, container, nồi hơi và bình chịu áp lực sử dụng trong GTVT đường bộ, đường sắt, đường thủy nội địa, hàng hải trong phạm vi cả nước; tổ chức thực hiện công tác đăng kiểm chất lượng an toàn kỹ thuật các loại phương tiện, thiết bị GTVT và phương tiện, thiết bị thăm dò, khai thác, vận chuyển dầu khí trên biển theo quy định của pháp luật. 1.2.2.4. Chi cục, Chi nhánh, Trung tâm Đăng kiểm thuộc Cục Đăng kiểm Việt Nam và tại một số tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương Các chi cục, Chi nhánh, Trung tâm Đăng kiểm tại một số tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương là các tổ chức trực thuộc Cục ĐKVN có thẩm quyền trực tiếp thực hiện công tác đăng kiểm PTTNĐ theo quy định tại Thông tư số 862/QĐ-BGTVT ngày 05/04/2013 của Bộ trưởng Bộ GTVT quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Cục ĐKVN. 1.2.2.5. Thanh tra giao thông đường thuỷ nội địa Thanh tra giao thông đường thuỷ nội địa là thanh tra chuyên ngành, có nhiệm vụ thanh tra, kiểm tra việc thực hiện các quy định của pháp luật về tiêu chuẩn kỹ thuật và quản lý đối với kết cấu hạ tầng giao thông đường thuỷ nội địa, vận tải đường thuỷ nội 6
địa, phương tiện, thuyền viên và người lái phương tiện. Tổ chức và hoạt động của thanh tra giao thông đường thuỷ nội địa theo quy định của pháp luật về thanh tra. 1.2.2.6. Sở Giao thông vận tải Trách nhiệm chủ yếu trong QLNN về đăng kiểm PTTNĐ thuộc về ngành GTVT. Ở địa phương, Sở GTVT có vai trò quan trọng trong QLNN về GTVT nói chung, trong đó có quản lý về GTĐTNĐ. Sở GTVT là cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân cấp tỉnh, có chức năng tham mưu, giúp Ủy ban nhân dân cấp tỉnh thực hiện chức năng QLNN về các lĩnh vực: giao thông (cầu, đường bộ, đường thủy nội địa, đường sắt đô thị); vận tải; kết cấu hạ tầng khác có liên quan đến GTVT (cấp thoát nước, công viên cây xanh, chiếu sáng công cộng và bãi đỗ xe đô thị, kè bảo vệ bờ trên các tuyến đường thủy nội địa, tuyến hàng hải); an toàn giao thông trên địa bàn tỉnh và thực hiện một số nhiệm vụ, quyền hạn khác theo sự ủy quyền của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh và theo quy định của pháp luật. Trong thực hiện nhiệm vụ được giao, Sở GTVT có trách nhiệm tổ chức thực hiện việc kiểm tra chất lượng an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường đối với phương tiện giao thông đường bộ, đường thủy nội địa theo quy định của pháp luật và phân cấp của Bộ GTVT. 1.2.2.7. Ủy ban nhân dân các cấp Ủy ban nhân dân các cấp có vai trò rất quan trọng trong việc bảo đảm pháp luật về GTĐTNĐ được thi hành, trong đó có các quy định về đăng kiểm PTTNĐ. Ví dụ, trong lĩnh vực GTĐTNĐ Ủy ban nhân dân cấp tỉnh có trách nhiệm tổ chức, chỉ đạo các sở, ban, ngành trực thuộc và Uỷ ban nhân dân cấp huyện, Uỷ ban nhân dân cấp xã thực hiện các biện pháp bảo vệ kết cấu hạ tầng giao thông đường thuỷ nội địa, chống lấn, chiếm hành lang bảo vệ luồng, bảo đảm trật tự an toàn giao thông đường thuỷ nội địa và chịu trách nhiệm về trật tự, an toàn giao thông đường thuỷ nội địa tại địa phương; tổ chức cứu nạn, giải quyết hậu quả các vụ tai nạn trên đường thuỷ nội địa trong phạm vi địa phương; xây dựng và tổ chức thực hiện quy hoạch phát triển GTVT đường thủy nội địa của địa phương; tổ chức thực hiện việc tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp 7
luật về giao thông đường thuỷ nội địa; kiểm tra, xử lý vi phạm pháp luật về giao thông đường thuỷ nội địa theo thẩm quyền; áp dụng các biện pháp thiết lập trật tự, an toàn giao thông đường thuỷ nội địa tại địa phương. 1.2.3. Nội dung quản lý nhà nước về đăng kiểm phương tiện thuỷ nội địa 1.2.3.1. Ban hành chính sách, pháp luật về đăng kiểm phương tiện thuỷ nội địa. Các quy định của pháp luật về QLNN về đăng kiểm PTTNĐ nằm trong hệ thống các văn bản quy phạm pháp luật do cơ quan nhà nước có thẩm quyền ban hành. Trong lĩnh vực này, các quy định pháp luật chủ yếu nằm trong Luật GTĐTNĐ, các Nghị định của Chính phủ và Thông tư của Bộ trưởng Bộ GTVT. 1.2.3.2. Tổ chức thực hiện chính sách, pháp luật về đăng kiểm phương tiện thuỷ nội địa Tổ chức thực hiện chính sách, pháp luật về đăng kiểm PTTNĐ hiểu là hoạt động triển khai thực hiện các chính sách quy định pháp luật áp dụng vào thực tiễn, bao gồm cả công tác lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành việc tổ chức thực hiện chính sách, pháp luật. 1.2.3.3. Thanh tra, kiểm tra, giám sát và xử lý vi phạm trong việc đăng kiểm phương tiện thuỷ nội địa Thanh tra, kiểm tra, giám sát và xử lý vi phạm là nội dung trong QLNN về đăng kiểm PTTNĐ với mục đích nhằm kịp thời phòng ngừa, phát hiện và xử lý các hành vi vi phạm trong thực hiện pháp luật về đăng kiểm PTTNĐ. Thẩm quyền thanh tra, kiểm tra, giám sát và xử lý vi phạm trong việc đăng kiểm PTTNĐ được trao cho nhiều cơ quan khác nhau theo sự phân cấp quản lý. Hoạt động thanh tra, kiểm tra, giám sát việc đăng kiểm PTTNĐ là những kênh thông tin quan trọng để phát hiện vi phạm pháp luật về đăng kiểm PTTNĐ từ đó có hình thức xử lý kịp thời. 1.2.3.4. Tuyên truyền, phổ biến pháp luật về đăng kiểm phương tiện thuỷ nội địa 8
Tuyên truyền, phổ biến pháp luật về đăng kiểm PTTNĐ là một trong những biện pháp nhằm nâng cao nhận thức của cán bộ, công chức và toàn xã hội về thực hiện pháp luật về đăng kiểm PTTNĐ góp phần thực hiện pháp luật về GTĐTNĐ nói chung. 1.2.3.5. Hợp tác quốc tế trong lĩnh vực đăng kiểm phương tiện thuỷ nội địa Đăng kiểm PTTNĐ liên quan đến các quy chuẩn, tiêu chuẩn kỹ thuật. Vì vậy, hợp tác quốc tế trong lĩnh vực đăng kiểm PTTNĐ là nội dung đảm bảo nâng cao hiệu quả QLNN về đăng kiểm PTTNĐ. Hoạt động hợp tác quốc tế về đăng kiểm PTTNĐ đòi hỏi phải đặt dưới sự chỉ đạo sát sao, quyết liệt của lãnh đạo Bộ GTVT. Hoạt động hợp tác quốc tế trong lĩnh vực đăng kiểm PTTNĐ gồm nhiều nội dung, bao gồm hợp tác song phương và đa phương thông qua các hoạt động ký kết các thỏa thuận quốc tế, công tác đào tạo, bồi dưỡng, nghiên cứu trao đổi kinh nghiệp trong lĩnh vực đăng kiểm PTTNĐ. 1.3. Những yếu tố tác động đến quản lý nhà nuớc về đăng kiểm phương tiện thuỷ nội địa. 1.3.1. Mức độ hoàn thiện của chính sách, pháp luật về quản lý nhà nước trong lĩnh vực giao thông đường thuỷ nội địa 1.3.2. Năng lực thực thi công vụ của đội ngũ công chức, viên chức của Cục Đăng kiểm Việt Nam 1.3.3. Sự phát triển của khoa học công nghệ trong quy mô quản lý giao thông đường thuỷ nội địa 1.3.4. Sự phối hợp giữa Cục Đăng kiểm Việt Nam và các cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền trong thực hiện chức năng quản lý nhà nuớc về đăng kiểm phương tiện thuỷ nội địa 1.3.5. Ý thức pháp luật của cơ quan, tổ chức, cá nhân trong việc chấp hành quy định về đăng kiểm phương tiện thuỷ nội địa 9
TIỂU KẾT CHƯƠNG 1 Về cơ bản, Chương 1 nêu rõ lý luận các vấn đề liên quan đến phương tiện thủy nội địa, đăng kiểm phương tiện thủy nội điạ, những nghiên cứu lý luận về vai trò quản lý nhà nước trong công tác đăng kiểm phương tiện thủy nội địa. Từ đó làm cơ sở cho việc tìm hiểu thực trạng quản lý nhà nước trong đăng kiểm phương tiện thủy nội địa tại Cục Đăng kiểm Việt Nam được trình bày trong Chương 2. 10
CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ ĐĂNG KIỂM PHƯƠNG TIỆN THỦY NỘI ĐỊA TẠI CỤC ĐĂNG KIỂM VIỆT NAM 2.1. Giới thiệu chung về Cục Đăng kiểm Việt Nam 2.1.1. Địa vị pháp lý và nhiệm vụ, quyền hạn của Cục Đăng kiểm Việt Nam Cục ĐKVN đã có lịch sử hơn 50 năm phát triển kể từ khi Bộ trưởng Bộ GTVT ký Quyết định số 345-TL ngày 25/4/1964 thành lập Ty Đăng kiểm trực thuộc Bộ GTVT. Ngày 19/7/1979, Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng (nay là Thủ tướng Chính phủ) đã ký Quyết định số 267/CP chuyển Ty Đăng kiểm thành Cục ĐKVN với nhiệm vụ: “Cục ĐKVN là cơ quan chịu trách nhiệm đăng ký và kiểm tra kỹ thuật an toàn, đo dung tích tàu và xác định phân cấp tàu thuỷ; đăng ký và kiểm tra kỹ thuật an toàn nồi hơi và bình chịu áp lực sử dụng trong GTVT”. 2.1.2. Cơ cấu tổ chức của Cục Đăng kiểm Việt Nam Cơ cấu tổ chức của Cục ĐKVN gồm bộ máy lãnh đạo vào các phòng, đơn vị chức năng. Cục ĐKVN có Cục trưởng là người đứng đầu, chịu trách nhiệm trước Bộ trưởng Bộ GTVT và pháp luật về toàn bộ hoạt động của Cục ĐKVN. Giúp việc Cục trưởng có các Phó Cục trưởng, chịu trách nhiệm trước Cục trưởng và pháp luật về nhiệm vụ được Cục trưởng phân công. Các tổ chức giúp việc Cục trưởng bao gồm: - Phòng Quy phạm; - Phòng Công trình biển; - Phòng Công nghiệp; - Phòng Tàu biển; - Phòng Tàu sông; - Phòng Chất lượng xe cơ giới; 11
- Phòng Kiểm định xe cơ giới; - Phòng Đường sắt; - Phòng Pháp chế - ISO; - Phòng Khoa học công nghệ và Môi trường; - Phòng Kế hoạch - Đầu tư; - Phòng Hợp tác quốc tế; - Phòng Tổ chức cán bộ; - Phòng Tài chính - Kế toán; - Văn phòng. Các tổ chức khác trực thuộc bao gồm: - Tạp chí Đăng kiểm; - Trung tâm Đào tạo; - Trung tâm Tin học; - Trung tâm Chứng nhận hệ thống quản lý chất lượng và an toàn (VRQC); - Trung tâm Thử nghiệm xe cơ giới (VMTC); - Trung tâm Thử nghiệm khí thải phương tiện giao thông cơ giới đường bộ (NETC). 2.2. Hiện trạng quản lý nhà nước về đăng kiểm phương tiện thuỷ nội địa tại Cục Đăng kiểm Việt Nam thời gian qua 2.2.1. Ban hành văn bản quản lý nhà nước trong quản lý về đăng kiểm phương tiện thuỷ nội địa tại Cục đăng kiểm Việt Nam Trên cơ sở các văn bản quy phạm của Quốc hội, Chính phủ và Bộ GTVT, Cục ĐKVN đã ban hành nhiều văn bản quản lý về đăng kiểm PTTNĐ như sau: - Qui định tiếp nhận, xem xét và thực hiện các yêu cầu kiểm tra; tiếp nhận và gửi công văn; - Qui định ban hành quy định về đào tạo, đánh giá, bổ nhiệm và sử dụng Đăng kiểm viên phương tiện thủy nội địa; 12
- Hướng dẫn thi hành Tiêu chuẩn Đăng kiểm viên; - Quy chế quản lý in ấn, cấp phát, sử dụng phôi giấy chứng nhận và các ấn phẩm trong lĩnh vực đăng kiểm PTTNĐ; - Hướng dẫn giám sát và đánh giá trạng thái kỹ thuật phương tiện thủy nội địa; - Hướng dẫn giám sát và đánh giá trạng thái kỹ thuật tàu sông; - Hướng dẫn thực hiện quy phạm ngăn ngừa ô nhiễm do tàu sông; - Hướng dẫn về công tác thẩm định thiết kế PTTNĐ; - Hướng dẫn về công tác xây dựng, thẩm định và quản lý thiết kế mẫu định hình PTTNĐ; Sao và thẩm định thiết kế PTTNĐ theo mẫu định hình đã được công nhận; - Quy chế chi Quỹ khen thưởng và Quỹ phúc lợi của Cục ĐKVN; - Quy định kiểm tra công nhận tập huấn nghiệp vụ đăng kiểm viên phương tiện thủy nội địa, đào tạo bổ sung chuyên môn, thực tế năng lực thực hành và Hội đồng công nhận đăng kiểm viên; - Quyết định về việc ban hành Quy tắc ứng xử, đạo đức nghề nghiệp của cán bộ, công chức, viên chức Cục ĐKVN 2.2.2. Tổ chức thực hiện đăng kiểm phương tiện thuỷ nội địa tại Cục Đăng kiểm Việt Nam 2.2.2.1. Công tác lãnh đạo, chỉ đạo của Cục Đăng kiểm Việt Nam Trên cơ sở các văn bản của cấp trên và yêu cầu từ thực tiễn đối với công tác đăng kiểm PTTNĐ, công tác lãnh đạo, chỉ đạo đối với lĩnh vực này đã được Lãnh đạo Cục ĐKVN thực hiện rất sát sao. Cục trưởng Cục ĐKVN đã ban hành nhiều văn bản hướng dẫn, đôn đốc các đơn vị trực thuộc trong việc thực hiện nhiệm vụ. Trong thời gian qua, Lãnh đạo Cục ĐKVN đã thường xuyên ban hành các công văn với nội dung thể hiện vai trò lãnh đạo, chỉ đạo đồng thời hướng dẫn cụ thể về chuyên môn, nghiệp vụ, Ví dụ như: Công văn về việc thực hiện hướng dẫn giám sát và phần mềm quản lý PTTNĐ; Công văn hướng dẫn về công tác thẩm định thiết kế PTTNĐ; Công văn về việc tăng cường kiểm tra 13
điều kiện an toàn của PTTNĐ khi hoạt động; Công văn về việc tăng cường giám sát kỹ thuật các phương tiện chở người; Công văn về việc giám sát kỹ thuật phương tiện thủy nội địa; Công văn về việc; Công văn về việc thực hiện quy định về đăng kiểm, kết xuất và gửi dữ liệu báo cáo giám sát PTTNĐ... 2.2.2.2. Công tác tuyên truyền pháp luật về đăng kiểm phương tiện thuỷ nội địa của Cục Đăng kiểm Việt Nam Thứ nhất, Cục Đẳng kiểm Việt Nam đã tham mưu cho Bộ GTVT để phối hợp với các bộ ngành, địa phương như Bộ Công an, Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương chỉ đạo các cơ quan trực thuộc tích cực triển khai công tác tuyên truyền, hướng dẫn thực hiện những quy định pháp luật về GTĐTNĐ. Đồng thời, Cục ĐKVN luôn tạo điều kiện để để phối hợp với Đài Tiếng nói Việt Nam, Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh và các tổ chức chính trị - xã hội khác tổ chức tuyên truyền, vận động quần chúng, nhân dân chấp hành nghiêm những quy định vể GTĐTNĐ. Thứ hai, trong phạm vi nhiệm vụ được giao, Cục ĐKVN đã trực tiếp thực hiện nhiều hoạt động nhằm tuyên truyền, phổ biến pháp luật và nâng cao nhận thức của xã hội về đăng kiểm PTTNĐ. 2.2.2.3. Thực hiện nhiệm vụ trực tiếp trong việc đăng kiểm phương tiện thuỷ nội địa Để đảm bảo công tác đăng kiểm luôn gắn liền với thực tế phát triển xã hội cũng như sự điều chỉnh của Luật GTĐTNĐ sửa đổi bổ sung năm 2014, Bộ trưởng Bộ GTVT đã ban hành Thông tư số 48/2015/TT-BGTVT ngày 22 tháng 9 năm 2015 quy định về công tác đăng kiểm. Thông tư số 48/2015/TT-BGTVT quy định về công tác đăng kiểm áp dụng đối với các phương tiện thuộc diện phải đăng kiểm theo Luật GTĐTNĐ năm 2014. Thông tư đã quy định các thủ tục về kiểm tra và cấp Giấy chứng nhận an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường PTTNĐ và các quy định khác nhằm đảm bảo vừa quản lý chặt chẽ được phương tiện vừa tạo điều kiện cho tổ chức, cá nhân vào đăng kiểm phương tiện được nhanh chóng, thuận lợi. 14
2.2.3. Tổ chức thực hiện thanh tra, kiểm tra Công tác thanh tra, kiểm tra về việc chấp hành các quy định của pháp luật về đăng kiểm PTTNĐ được Cục ĐKVN triển khai quyết liệt, gắn liền với việc thực hiện nhiệm vụ giám sát và kiểm tra đối với các phương tiện. Số lượng lượt phương tiện giám sát và kiểm tra năm sau thường cao hơn năm trước. Công tác thanh tra, kiểm tra xử lý vi phạm trật tự an toàn giao thông đường thuỷ nội địa đã được các lực lượng cảnh sát giao thông đường thuỷ và thanh tra giao thông, cảng vụ… thực hiện thường xuyên 2.3. Nhận xét về quản lý nhà nước về đăng kiểm phương tiện thuỷ nội địa tại Cục Đăng kiểm Việt Nam 2.3.1. Những kết quả đạt được Từ thực tiễn tại Cục ĐKVN trong thời gian qua cho thấy công tác QLNN về đăng kiểm PTTNĐ đã đạt được những kết quả quan trọng trên các phương diện sau: Thứ nhất, đã xây dựng được bộ máy của Cục ĐKVN cơ bản đáp ứng được yêu cầu nhiệm vụ, công tác xây dựng lực lượng đã tiến dần tới chính quy hiện đại trong công tác đăng kiểm PTTNĐ. Năng lực chuyên môn, nghiệp vụ của đăng kiểm viên phục vụ công tác đăng kiểm PTTNĐ được nâng cao. Riêng Phòng tàu sông thuộc Cục ĐKVN hiện nay có 15 cán bộ người. Thứ hai, Cục ĐKVN đã tham mưu cho Lãnh đạo Bộ GTVT ban hành và trực tiếp ban hành được hệ thống văn bản pháp lý về đăng kiểm PTTNĐ khá toàn diện, đầy đủ. Nhìn chung, những văn bản quản lý trong lĩnh vực đăng kiểm PTTNĐ do Cục ĐKVN ban hành trong thời gian qua đã bảo đảm tính kịp thời trong việc hướng dẫn thi hành Luật GTĐTNĐ và những quy định trong các Nghị định của Chính phủ, Thông tư và quyết định của Bộ GTVT. Những văn bản do Cục ĐKVN ban hành cơ bản đáp ứng tính thống nhất, đồng bộ với quy định trong các văn bản cấp trên. Qua công tác kiểm tra và xử lý vi phạm pháp luật cho thấy chưa có văn bản nào của Cục ĐKVN vi phạm về tính hợp pháp và hợp lý. 15
Thứ ba, Bộ GTVT và Cục Đăng kiểm đã quan tâm đầu tư cơ sở vật chất kỹ thuật và ứng dụng khoa học kỹ thuật hiện đại phục vụ cho hoạt động đăng kiểm PTTNĐ và thực hiện tốt công tác kiểm tra, giám sát đăng kiểm PTTNĐ. Để phục vụ cho công tác đăng kiểm PTTNĐ, Cục ĐKVN đã thực hiện Dự án xây dựng Chương trình quản lý Đăng kiểm PTTNĐ. Đây là dự án nhằm tin học hóa một số hoạt động chính của phòng Tàu sông và các đơn vị tại Cục ĐKVN. Mục đích là hỗ trợ quản lý PTTNĐ trong các đơn vị đăng kiểm. Thứ tư, cơ chế tài chính phục vụ công tác đăng kiểm PTTNĐ được quy định như hiện nay là tương đối phù hợp. Cơ chế tài chính của Cục ĐKVN hiện nay được thực hiện theo Quyết định số 67/2013/QĐ-TTg ngày 12/11/2013 của Thủ tướng Chính phủ quy định về cơ chế tài chính của Cục ĐKVN và Thông tư liên tịch số 55/2014/TTLT-BTC-BGTVT ngày 25/4/2014 của Bộ trưởng Bộ Tài chính và Bộ trưởng Bộ GTVT ban hành hướng dẫn cơ chế quản lý tài chính đối với Cục ĐKVN. Cục ĐKVN được áp dụng cơ chế quản lý tài chính theo mô hình của Công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ quy định tại Nghị định số 71/2013/NĐ-CP ngày 11 tháng 7 năm 2013 của Chính phủ. Về phân phối lợi nhuận, Cục ĐKVN được phép sử dụng phần lợi nhuận còn lại (sau khi nộp thuế và trích lập các quỹ theo quy định) để bổ sung vào Quỹ đầu tư phát triển phục vụ cho đầu tư các dự án liên quan đến hoạt động đăng kiểm được các cấp có thẩm quyền phê duyệt. Thứ năm, hoạt động hợp tác quốc tế trong lĩnh vực đăng kiểm PTTNĐ trong thời gian qua được tăng cường. Lĩnh vực đường thủy, hiện nay vận tải thủy nội địa chủ yếu hợp tác với các nước láng giềng có chung biên giới như: Campuchia, Trung Quốc. Hiệp định Vận tải thủy giữa Việt Nam và Campuchia được ký năm 2009 và có hiệu lực từ năm 2011. Từ đó đến nay, hai nước đã làm thủ tục cho hàng trăm lượt tàu qua lại với hơn 1 triệu tấn hàng hóa và hàng trăm nghìn khách qua lại hai bên bằng đường thủy, qua đó góp phần thúc đẩy hợp tác chính trị, kinh tế xã hội giữa Việt Nam và Campuchia. Hiệp định tàu thuyền đi 16
lại tự do tại Khu vực cửa sông Bắc Luân với Trung Quốc đang được đàm phán, ký kết. Riêng trong năm 2015, Cục ĐKVN giữ chức Chủ tịch Hiệp hội quốc tế các Tổ chức kiểm tra phân cấp tàu thủy (TSCI), Cục đã tổ chức thành công hội nghị Hội đồng TSCI tại Thành phố Hồ Chí Minh. Ngoài ra, Cục ĐKVN còn tham gia tích cực vào các hoạt động chuyên môn của Hiệp hội Đăng kiểm Châu Á (ACS). VR chủ trì tổ chức Hội thảo kỹ thuật ACS và cuộc họp Nhóm công tác kỹ thuật của ACS tại Thành phố Đà Nẵng. Được sự đồng ý của Bộ GTVT, Cục ĐKVN đã tổ chức thành công khóa đào tạo chuyên môn cho 35 cán bộ Cục Đường thủy Lào. VR đang làm thủ tục để xin phép Bộ GTVT đào tạo 4 cán bộ kỹ thuật về công tác đăng kiểm cho Cục Đường thủy Lào trong thời gian 3 tháng tại Việt Nam. 2.3.2. Những hạn chế trong công tác quản lý Bên cạnh những kết quả đạt được, công tác QLNN về đăng kiểm PTTNĐ còn một số hạn chế sau: Thứ nhất, hạn chế trong việc ban hành chính sách, pháp luật và lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện chính sách, pháp luật. Thứ hai, hạn chế trong công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát, xử lý vi phạm trong lĩnh vực đăng kiểm PTTNĐ. Thứ ba, hạn chế trong công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo liên quan đến hoạt động QLNN về đăng kiểm PTTNĐ. Thứ tư, hạn chế trong tuyên truyền, phổ biến pháp luật về đăng kiểm PTTNĐ 2.3.3. Nguyên nhân của những tồn tại, hạn chế trong quản lý nhà nước về đăng kiểm phương tiện thuỷ nội địa tại Cục đăng kiểm Việt Nam Những tồn tại, hạn chế trong QLNN về đăng kiểm PTTNĐ tại Cục ĐKVN có nhiều nguyên nhân, trong đó có những nguyên nhân chung dẫn đến khó khăn, vướng mắc trong QLNN về giao thông đường thủy nói chung. 17
Thứ nhất, công tác xây dựng, ban hành một số văn bản quy phạm pháp luật hướng dẫn thi hành pháp luật về giao thông đường thủy còn chưa kịp thời với tình hình thực tế. Hệ thống pháp luật về GTĐTNĐ hiện hành vẫn còn một số tồn tại như: Chưa đồng bộ, hiệu lực thấp, có những vấn đề liên quan đến hoạt động GTĐTNĐ chưa được pháp luật điều chỉnh. Luật GTĐTNĐ đã được sửa đổi phù hợp với thực tiễn hoạt động GTĐTNĐ, nhưng một số văn bản quy phạm pháp luật mới ban hành vẫn còn một số quy định chưa phù hợp, gây khó khăn cho việc tổ chức thực hiện trong thực tiễn, nhất là trong lĩnh vực QLNN về kết cấu hạ tầng giao thông, quản lý phương tiện, người điều khiển phương tiện và quản lý vận tải thuỷ nội địa, phát hiện và xử lý người vi phạm... Thứ hai, quy định về việc phân công, phân cấp giữa các bộ, ngành, giữa trung ương, địa phương chưa rõ ràng dẫn đến sự chồng chéo về chức năng, nhiệm vụ làm giảm hiệu lực QLNN, chưa đáp ứng yêu cầu đổi mới của nền kinh tế và hội nhập kinh tế khu vực, quốc tế. Thứ ba, đội ngũ đăng kiểm viên chưa được kiện toàn; năng lực chuyên môn và ý thức chấp hành pháp luật của một số đăng kiểm viên PTTNĐ còn hạn chế. Thứ tư, ý thức pháp luật của chủ phương tiện và người tham gia GTĐTNĐ còn thấp. TIỂU KẾT CHƯƠNG 2 Chương 2 nghiên cứu về thực trạng vai trò quản lý nhà nước về đăng kiểm phương tiện thủy nội địa tại Cục Đăng kiểm Việt Nam để từ đó rút ra ưu điểm, hạn chế và nguyên nhân hạn chế để làm căn cứ cho việc xây dựng định hướng và đề xuất một số giải pháp nhằm phát huy vai trò quản lý nhà nước về đăng kiểm phương tiện thủy nội địa tại Cục Đăng kiểm Việt Nam ở Chương 3. 18